M
Bevrijdingssportfeest in
kletsnat Stadion
Opvoeding tot verantwoordelijkheid
voor zichzelf en anderen
FiLMS VAN DEZE WEEK
ACHT DAGEN UIT
in Rotterdam
Zwaluwen pikken zeven gaten
in het Rotterdamse doel
Het Bloed der
Anderen
Wout van Heusden
Verouderd leerplan wordt door
nieuw vervangen
Parooljeugd in Luxor
bij
een
Oorzaak van kanker nog niet
bekend, wel het ontstaan
Cultuuraspecten van Afrika
en Nieuw-Guinea
„Niemand kan zich het verzet
voorstellen zonder LO-LKP"
Première in Luxor
een succes
Zaterdag 6 Mei 1950
3
(Van ecu onzer verslaggevers)
*?e ,^ac* v<>or de Lichamelijke Opvoeding, die bet Bevrijdingsspo- aeest
In het Feyenoord-Stadion had georganiseerd, heeft weinig geluk gehad. Het
Is een feest in mineur geworden, want noch het weer, noch de vertoonde
sportprestaties hebben er toe medegewerkt dit festyn te doen slagen. De
gehele middag heeft het aanhoudend geregend en tot overmaat van ramp,
m de hoofdschotel van het programma, de voetbalwedstrijd tussen Rotter
dam en öe Zwaluwen voor eerstgenoemde een volledige debacle geworden.
Met met minder dan 7—1 werden de Maasstadbewoners „Ingemaakt". Alleen
°e handballers wisten de Rotterdamse eer hoog te honden en wonnen van
hun Haagse vrienden met 53. Maar dat was dan ook het enige lichtpuntje
op deze sombere middag.
Vol goede moed trokken aan het
begin van het feest, de adspjranten,
voorafgegaan door de vaandels van
de deelnemende turnverenigingen
het groene, natte, glimmende gras
tapijt van het stadion op, om daar
eens te laten zien, waartoe de Rot
terdamse turnjeugd in staat is. Dé
meisjes en jongens hebben danig hun
best gedaan en al klopte de regie
niet helemaal, het applausje, dat zij
voor hun prestaties in ontvangst
mochten nemen, was ten volle ver
diend.
De turn.-demonstrati.es, die de
ouderen daarna lieten zien, was
minder groots. Het is te begrijpen,
dat lege tribunes, kletsnatte haren,
een glad grasveld en een gestage re
gen geen bevorderlijke factoren zijn,
die tot uitbundige prestaties leiden.
Een gunstige uitzondering maakten
de dames van de Rotterdamse Turn
bond, die een aardige knots-oefening
uitvoerden, maar verder was 't ver
toonde maar middelmatig.
Een verademing was de handbal
wedstrijd tussen Rotterdam en Den
Haag. Een levendige en enerverende
ontmoeting is dit geworden, die de
Rotterdamse ploeg een 53 over
winning opleverde. Dit was een re
clame van de goede soort, die zeker
een herhaling verdient.
De hoofdschotel, die het feest be
sloot, was minder smaakvol. Zowel
wat betreft het eindresultaat, als het
gebodene. Zeven maal wisten de
Zwaluwen het doel van Landman te
doorboren, waartegenover één po
ver Rotterdams doelpuntje stond. Het
was te voorzien, dat dit gladde ter
rein .aan de spelers de hoogste tech
nische eisen zou stellen. Met hoofd
en schouders stak dan ook Arie de
Vroet boven de een en twintig an
deren uit. Hij voelde zich volkomen
thuis op dit glibberige veld en liet
deze middag nog eens duidelijk zien,
dat hij zeker niet tot de „afdanker
tjes" behoort Zowel verdedigend als
aanvallend voerde hij de Rotterdam
se ploeg aan en aan hem heeft het
niet gelegen, dat het uiteindelijk een
71 nederlaag werd. Hieraan heeft
"Vermeer (Excelsior) wel een beetje
schuld, omdat hij z'n verdedigende
taak als reebts-half volledig ver
waarloosde. Steenbergen (SW) was
hierdoor niet in staat de snelle links
buiten Groeneveld (Haarlem) in be
dwang te houden. Deze Zwaluw
bracht al spoedig na het hoopvolle
begin van de Rotterdammers waar
in zij binnen vijf minuten door
linksbuiten Bakker <Coal) een doel
punt maakten de stand op 3-1. Na
de thee zorgden Wette (EDO), v.d.
Kuyl (VSV), Vonk (EÜnkwijk) en
nogmaals Groeneveld er voor, dat het
7—1 werd.
Iedereen was toen blij, dat hier
mede het „feest"* afgelopen was en
men het stadion kon verlaten, on
danks dat het stroomde van de lie
gen..
1H) E officiële Herdenkingsdag
4 Mei ligt alweer achter
ons. Twee minuten lang lag er Don
derdagavond een stilte over stad en
land; gedachtenis van hen, die vie
len. Wij, die mochten blijven leven,
gedenken hen, die hun bloed, hun
leven gavenEn toen werd het
de 5e Mei en kon er opgelucht?
Bevrijding gevierd worden.
Bevrijding. We zetten het "met een
grote letter B. Maai' hoe groot is
enze bevrijding? Is het wel waar,
wat wij elkaar telkens zo nadruk
kelijk verzekeren: zij, de ande
ren zijn niet tevergeefs geval
len? Of blijven wij staan bij de te
leurstellingen van de kleine en
steeds kleiner wordende bevrij
ding, zodat wij de eigenlijke, de
Grote Bevrijding niet zien? Bij Dr.
van Niftrik las ik het volgende:
Simone de Beauvoir, een Fran-
gaise, schreef een aangrijpend boek:
„Le sang des autres", het bloed der
anderen. De held van dit boek wil
een betere wereld. Hij wordt com
munist en maakt ook een vriend
communist, die dan in een opstootje
wordt gedood. Het gevolg is, dat hij
afziet van geweld om tot een be
tere wereld te geraken. Hij wordt
pacifist. Maar als de Duitsers
Frankrijk overweldigen, beseft hij,
dat hij nu als daadloosman even
zeer schuldig staat aan het bloed
der anderen- Hij wordt leider in de
verzetsbeweging en staat ook
zó weer schuldig aan het bloed der
naderen. Zijn geliefde helpt mee in
een aanslag. Een Duitse kogel door
boort haar long. Zij kan niet her
stellen. Ook haar bloed het bloed
van de vrouw, d?e hij het meest
lief had, kleeft aan zijn handen. Op
het ogenblik, dat zij sterft, wordt
hij geroepen voor een nieuwe taak
van geweld ter wille van Frankrijk.
Hij staat op en gaat. Weer zal» hij
zich schuldig maken aan het bloed
der anderen.
En tóch is déze weg der schuld
door dit ingewikkelde leven en
deze verwarde wereld de enig rech
te weg. De gróte en' ware bevrij
ding is verkregen door het bloed
van Christus. Hij alléén staat niet
schuldig aan het bloed der anderen:
Hij gééft Zijn bloed vóór de an
deren.
Zijn daad is enkel zegen.
Hij is de grote Bevrijder.
OBERMAN
Robert Cumroings en Priscilla Lane
in „Saboteur", (Lutusca).
De naam van de schilder-grapbi-
cus Wout van Heusden is de laat
ste tijd nogal eens genoemd. Op
groepstentoonstellingen krwam hij
herhaaldelijk met werk uit en wie
zich herinnert hoe destijds over
zijn werk werd geoordeeld, weet,
dat de onverholen bewondering
voor zijn prestaties op het gebied
van de graphiek, duidelijk aan het
licht trad.
Nu hij ïti het Schielandshuls een
tentoonstelling voor zich aüeen
heeft, wordt het accent minder
slerk gelegd op zijn graphische
werk dan op de verschillende mo
gelijkheden, welke deze kunstenaar
bezit om zich beeldend uit te druk
ken. In de grote zaal heeft zijn
schilderwerk een plaats gekregen.
Het is zo gehangen, dat de bezoe
ker een indruk krijgt van de schil
derkunstige ontwikkeling, welke
van Heusden in een bepaald tijds
verloop heelt doorgemaakt. "Wie
daar ook voor heeft, komt tot inter
essante vergelijkingen.
Immers, te snel wordt van een
schilder, die non-figuratieve com
posities ontwerpt, gezegd, dat hij
de eerste beginselen van het teke
nen nog moet leren. Welnu, aan
het einde van v. Heusden's ontwik
keling staat de abstracte kunst,
terwijl het begin wordt gevormd
door een aantal schilderijen uit
de jaren '39 en '40, zorgvuldig en
minutieus geschilderd, met een
voorliefde voor het detail, die wy
ook_ bij_ Hynckes en Koch aantref
fen. Direct daarop aansluitend
volgt de overgang naar surrealis
tische motieven, welke echter het
minst overtuigend aandoen, omdat
ze zo bedacht lijken. Langzamer
hand -zien wij nu een forse verf-
behandeling ontstaan, een drang
naar grotere vlakken. De uiting
blijft het zwakst, is te weinig ge
richt, te onzeker, ook teveel expe
riment gebleven.
En na de rondgang, toevend in
het zaaltïe met de etsen en de li
tho's, voelt men des te sterker, dat
zijn kracht niet daar, maar hier'
ligt. Het werk op de etsplaat of de
lithografische steen js inniger en
doorleefder en wanneer hij zich
voorstellingloos uit, zijn de lijnen
gelijk accoorden, die in de compo
sitie trillen. In zwart en wit, met
gebruikmaking van alle nuances,
welke daartussen liggen, heeft hij
ons iets te zeggen. Krijt en naald
moeten in zijn handen wel gewilli
ger zijn dan penseel en verf.
B. S.
De dames van de Rotterdamse
Turnbond voerden een alleraar
digste knotsoefening uit, die het
hoogtepunt vormde van de tum-
demonstratie tijdens het Bevrij
dingssportfeest in het Feyenoord-
Stadion. (Eigen foto)
(Van een medewerker)
Een leerplan ls voor de school, wat de ontwerptekeningen rijn voor de
bouwer. Zijn de plannen goed, dan hangt het van leiding en arbeiders af,
hoe hecht het gebouw zal zijn, dat ten slotte wordt opgetrokken. Dit is
voor de school niet anders. De man en de vrouw voor de klas bepalen
weliswaar, of het onderwys goed of slecht zal zijn, him werkkracht, enthou
siasme en toewijding zfln doorslaggevend, maar het neemt niet weg, dat de
basis van hun werk, het leerplan, nauwkeurig overwogen moet zijn - en
ook: dat het niet verouderd mag wezen.
Het bestaande leerplan voor het van "1935 _en sindsdien zijn nieu-
openbaar lager onderwijs in onze
stad was verouderd. Het dateert
Duizenden jongens en meisjes
toonden zich gisteren in het geheel
niet bang voor de regen en frakken
naar het Luxortheater, waar door
Het Rotterdamsch Parool ter gele
genheid van haar 10 jarig jubileum
een aantal jeugdfilmvoorstellingen
werd gegeven.
Het theater stond te trillen op
zijn grondvesten van al dat jeugdig
enthousiasme en er werd volop ge
noten van de spannende avonturen
van Jopie en zijn vriendjes, die
met z'n allen een paar gemene
spionnen bij de neus nemen en de
gestolen tas van de gezant, waarin
kostbare documenten, aan de eige
naar terugbrengen Luidkeels wer
den de spelers aangemoedigd en
bij de achtervolging konden velen
niet meer op hun stoel blijven zit
ten. Ook de bijfilm, waarin enkele
dieven in een theater een grote
stapel bankpapier stelen, welke
dank zij de twee toneelknechts en
een flinke dosis gelukkig toeval,
weer bij de eigenaar belandt, werd
intens meegeleefd.
Het was dan ook een voldaan
jeugdig publiekje, dat, nog druk
napratend over de fijne avonturen,
na afloop het theater verliet
Kankerbestrijding: kwestie van geld en organisatie
Het Koningin YV il h c 1 m in afo n ds
heeft wederom de aandacht geves
tigd op de urgentie van het kan-
kervraagstuk. Het feit, dat het aan
tal kankergevallen hand over hand
toeneemt, dwingt ons alle zeilen
bü te zetten in de bestrijding van
deze wereidvyand no. 1.
„Hoe komt het, dat de laatste
decennia zo'n grote toeneming van
kankergevallen tonen?", is de
vraag, die velen bezighoudt.
Hoewel de verbeterde onder
zoekingsmethoden het ons stellig
mogelijk maken tal van kanker
patiënten, die vroeger niet als zo
danig werden geïdentificeerd, to
herkennen, toch staat het vast, dat
het aantal kanker lijders in abso
lute zin is toegenomen. Wat de
oorzaak daarvan is, heeft men tot
nu toe nog niet kunnen ophelderen.
Voor een gedeelte kan de moderne
industrie daar debet aan zijn; ge
bleken is immers, dat chemische
prikkels op de duur in staat zijn
kanker op te wekken. Maar dat
verklaart de toeneming maar ge
deeltelijk. Ook zijn het niet alleen
de beschavingsinvloeden, die kan
ker veroorzaken, omdat deze ook
bij onbeschaafde volkeren wordt
gevonden. Met dat al weten wij
nog veel te weinig van de oorzaak
van kanker af.
Belangrijke collectie in
Rotterdams museum
De wederinrichting van het Mu
seum voor Land- en Volkenkunde,
die na de verhuizing van hat Mari
tiem Museum„Prins Hendrik"
naar het nieuwe gebouw aan het
Burg. s'Jacobplein noodzakelijk is
geworden, zal in de eerstkomende
jaren voortgang moeten vinden. In
verband hiermede zal een aantal
malen herschikking van voorwer
pen in de zalen noodzakelijk zijn.
Nadatv twee zalen van het mu
seum een paar weken, gesloten zijn
geweest, is het de Directie een ge
noegen de aandacht van het pu
bliek erop te vestigen, dat deze ten
toonstellingsruimten weer toegan
kelijk zijn met een geheel nieuwe
opstelling, waarmede enkele grepen
zijn gedaan uit verschillende
cultuuraspecten van Afrika en
Nieuw-Guinea,
In de zaal op de eerste verdie
ping treft men voorwerpen uit
West-, Midden- en Zuid-Afrika aan.
Verschillende beelden, bekers, do-1
zen, enz. tonen de grote bedreven
heid der negers in de houtsnij
kunst. Een aantal maskers uit
West- en Midden-Afrika geven een
kleine indruk van de zeer grote
verscheidenheid, op dit gebied.
Men ziet maskers geheel uit hout
vervaardigd, andere zijn fraai ver
sierd met kralen en vruchtenpitjes,
weer andere zijn voorzien van een
gewaad van veren of raphia.
De kleine zaal op de tweede ver
dieping is in verband met de grote
belangstelling voor Nieuw Guinea
ingericht met voorwerpen van dit
eiland* afkomstig. Noordwest
Nieuw Guinea, het gebied om de
Geclvinckbaai, is vertegenwoordigd
door zielebeelden (korvvar's) en
.bamboe-snijwerk; de streek tussen
Kaap 'd UrviJle en de westgrens
van het Autralische mandaatgebied
o.a. door een boomvarenbeeld en
een fraai versierde aarden pot. Van
Centraal Nieuw Guinea ziet men
vezelkoordvlechtwerk. Sieraden,
dansattributen, enz., geven een
beeld van de kunst van Zuidwest
en Zuid Nieuw Guinea.
Alle voorwerpen zyn afkomstig
uit de verzameling van het mu-
Arena
The Blue Lamp
Voor de Engelse politiebureaux hangt
binten een blauwe lamp. Vandaar de
titel van de film, die Hank door Basil
Dearden bet maken, een speelfilm (en
een spannende)welke echter een vol
komen authentiek beeld geeft van het
werk der Engelse politie, Scotland Yard
verleende zijn volledige medewerking
niet alleen, de camera snorde Inderdaad
ïp de werkelijke bureaux, de laboratoria
en de telefooncentrales van dat wereld
bekende politie, en recherche-instituut.
Toen dezer dagen de flim voor de pera
vertoond werd, waren er verscheidene
Rotterdamse pohtie-autorltciten in de
zaal. De heren zullen wel tot de con
clusie zon gekomen, dat het toch wel
aanbeveling verdient, de agenten van
revolvers te voorzien, zoals hier trou
wens gebruikelijk is, m tegenstelling tot
Engeland, waar de straatagenten zonder
schietwapen dienst doen.
Van deze ongewapendheld wordt een
brigadier, die een jeugdige boef wil
arresteren het slachtoffer: nij krijgt
dodelijk schot en dan wordt het intense
apparaat in werking gesteld om de dader
op te sporen.
Zeer boeiend vertelt regisseur Dearden
van het knappe speurderswerk der
politiemannen en uitstekend tekent hij
Colosseum
Bastogne
Ook al is men tn het algemeen geen
bewonderaar van oorlogsfilms, zal men
weer een aantal vondsten toegepast, die
al die tekortkomingen compenseren. De
milieux, waarin hij de achtervolgde ach
tervolger (Robert Cummings) terecht
laat komen, zijn to wonderlijk van stijl
en sfeer, dat men in een ongewone span
de sfeer van het avondlijke Londen met nmg komt. Het verhaal raast dan weer
zijn talrijke tingeltangels en bioscoop] es. verder, lacunes en vraagtekens achter
waar de losgeslagen naoorlogse jeugd latend, naar climaxen als de (werke-
het hellend pad hewandelt en van kwaad lijke) saboteur, bij zijn vlucht m het
tot erger komt. bioscooptheater geprojecteerd tegen het
Ook de sfeer in de polittebureaux ver- witte doek en dan het slot met de
schilt heel wat van die. welke men ge- fantastische opnamen van -en in het
wooalljk in films geboden krrjgt. Door- Vrijheidsbeeld. Prlscilla Lane is het
gaans wordt men immers alleen gecon- meisje, dat na lange weifeling overtuigd
fronteerd met beelden van de zaak m raakt van de onschuld van de vluehte-
kwestie. maar hier ziet men. zonder de hng. „Saboteur" is een uitstekende
draad van net onderzoek te verliezen, thriller, die werkelijke filmliefhebbers
dat er op de bureaux tegelijkertijd nog stellig met mogen missen,
vele andere zaken behandeld worden,
grote én kleine, tot die van weggelopen Cl.TMWir Victoria
hondjes toe. Bijzonder sensationeel en teiuria
spannend zijn de achtervolgingen der
polltie-auto's, die met levensgevaarlijke
vaart de boeven naracen. al moge het
een beetje wonderlijk lijken, dat de Lon-
dense straten by die races vrywel uit
gestorven zijn. (Veiligheidshalve wet be
grijpelijk!)
Ook de jacht op de dader tussen de moeten toegeven, dat de film Bastogne
duizenden bezoekers van een stadion is (Battleground), die een episode uit het
voortreffelijk van regie. Deze film is wel Ardennen-offensief der Duitsers, in de
een bijzonder goede propaganda voor het winter van 44, in beeld brengt, uitmunt
werk der politie en een bewijs voor de to ve^ opzichten. In dit eerlijke en knap
stelling dat de goed surveillerende wijk- gemaakte werk mist men gelukkig de
agent de beste waarborg is voor de valse oorlogsromantiek en de verheer-
veihgheid der burgerij. tekmg van heldendaden.
De geschiedenis is gezien dqor de ogen
van eenvoudige soldaten, Amerikanen
van de 101ste Luchtlandingsdivisie, die
daar in de bossen van Bastogne dapper
Sahntpnr stand houden, als zij door de Duitsers
omsingeld zijn en de luchtmacht hen
De gevaarlijke activiteiten van de niet kan steunen, wegens de dagenlange
Vijfde Colonne ui do Verenigde Staten dikke mist.
tödens de jongste wereldoorlog hebben Evenals in The Story of G. I. Joe, legt
Alfred Hitchcock geïnspireerd tot een regisseur William Weilmann weer het
film, die een waarschuwing wil zijn voor accent op de kleine menselijke ervann-
de Noord-Amerikaanse burgers. Overal, gen der soldaten, die ook in benarde
zo betoogt Hitchcock, loeren de spionnen situaties hun gevoel voor humor met
en verraders, ze moeten met alleen ge- verliezen Men krijgt een typische kyk
zocht worden b(J objecten, die voor de °P de moderne oorlogvoering, waarvan
oorlogvoering van vitaal belang zijn, de soldaten zelf niet veel begrijpen. Ze
maar ook in dure villa's op het land, in weten alleen dat het tegen de Nazi's
afgelegen woestijnen, in hoogst respee- gaa*. maar wat er eigenlijk aan de hand
tabele society-milieux in de grote steden. is en vjaar ztl zich precies bevinden is
Een. ernstig betoog, een alarm voor de hun onbekend- Soms lezen zij het na de
hele natie, maar Hitchcock zou Hitch- krant, die nu en dan het front bereikt,
cock met zijn, als hij zijn boodschap niet Eindelijk breekt de zon door, de vlieg,
goot in de mal der thrillers, waarmee tuigen komen in actie, zy werpen voed-
hii zich zo'n grote reputatie heeft opge- «elmunitie uit, bombarderen de
bouwd. Want „Saboteur", bet verhaal Buitse stellingen en spoedig wordt de
van de voortvluchtige arbeider. d:e ten ring gebroken. Dan kunnen de vermoei-
onrechte van brandstichting in 'n vlieg- de strijders gaan dromen van hun verlof
tuigfabriek verdacht, zelf achtervolgd, to Parijs,
jacht gaat maken op een wijdvertakte Als hulde aan onze bevrijders komt
sabotage-bende, is helemaal geen oor- deze uitstekende film van de week wel
logs film, maar een typische thriller ge- QP het goede moment,
worden. Men moet zich dan ook niet TT T
blind staren op de vele onwerkelijke Hpt ISrnnt
voorstelüngen, die men hier tegenkomt JLUUl
of zich verwonderen over het feit, dat Als bjjfllm gaat deze week in vele
Hitchcock van de hele oorlogsachter- theaters een zeer aangrijpend filmpje
grond weinig begrepen heeft. Vergeet getiteld Het Laatste Schot, dat herinne-
ook niet, dat deze film in 1942 vervaar- ringen in beeld brengt van de ellende
digd werd; de idecen, die men toen aan der oorlogsjaren. Vooral de beelden uit
de overkant van een zaak als oorlog had, de hongerwinter en die der vernielingen
waren nog vrij fantastisch en „filmisch", zullen met nalaten een diepe m-druk te
Maat Hitchcock heeft in deze film maken op de toeschouwer.
Lutusca
Wel is bekend, hoe kanker ont
staat. Duizenden onderzoekingen
en proeven hebben aangetoond,
dat er in het lichaam van de be
trokken patiënt bepaalde cellen be
staan, die vele jaren heel rustig
op hun plaats zitten, zonder ver
der kwaad te doen. Op een zeker
ogenblik, waarom weet niemand,
beginnen deze cellen zich op een
explosieve manier ie vermeerde
ren. De celvermeerdering heeft
plaats door deling van de kern van
de cel, dan deelt zich de gehele
cel en eensklaps zijn er twee cel
len. Deze ontwikkeling zet zich
voort. Het is te begrijpen, dat op
deze manier de vermeerdering heel
hard opschiet. Typisch voor de de
ling van de kankercellen is, dat
de deling der kernen niet op de
zelfde manier plaats heeft als bij
gewone lichaamscellen Wanneer
nu een grote hoeveelheid kanker
cellen is gegroeid, is dat het begin
van het kankergezwel.
Dit kankergezwel gaat nu zijn
omgeving opzij dringen en tast ook
deze omgeving aan. Zo ontstaan de
vernielingen van het gezonde weef
sel, Ook maken kankercellen zich
van het gezwel los, zij komen dan
via de bloedvaten in andere
lichaamsdelen terecht. Daar ont
staan uit deze cellen weer nieuwe
kankergezwellen, die wij kanker-
metastasen noemen. Zo doet de
kanker zijn funest werk.
Maar in tegenstelling tot vroe
ger wordt men de kanker hoe
langer hoe meer de baas. Was het
eerst alleen de operatie, die bij de
kankerbestrijding het spits moest
afbijten, Tater kwamen daar ver-
scheTdenerstralen als bondgenoten
bij. De Röntgenstralen, later de
stralen van Radium en nu in de
allerlaatste tijd de radio-actieve
preparaten, bij de atoomsplitsing
gewonnen, blijken zeer effectief
te zijn.
Gelukkig is het thans niet meer
zo dat de diagnose „kanker,, ge
lijk staat aan een doodvonnis. De
verschillende behandelingsmetho
den maken het mogelijk verschei
dene soorten van kanker te ge
nezen, mits de patiënt meewerkt
door tjjdig doktersadvies in te
winnen. Helaas is het zo, dat velen,
die bang zijn voor kanker, zich
liever aan een kwakzalver dan aan
een medicus toevertrouwen.
Het is onmogelijk om een kan
ker antlers dan door een uitgebreid
lichamelijk onderzoek, Röntgen
foto's en eventueel ook nog door
een bepaald bloedonderzoek te
vinden. „Waterkijkers" of derge
lijke personen baten niets.
De bestrijding van kanker moet
op tweeërlei wijze gebeuren. In de
eerste plaats moet de gehele be-,
volking, maar In het bijzonder de'
leeftijdsgroepen boven de 40 jaar,
regelmatig, bijvoorbeeld éénmaal
per jaar onderzocht worden. De
vorm van dit onderzoek zal aan
de massa aangepast moeten wor
den. Misschien lukt het nog een
eenvoudige manier te vinden, bij
voorbeeld een simpel bloedonder
zoek. In de tweede plaats moeten
voldoende geldmiddelen ter be
schikking gesteld worden om het
onderzoek naar de oorzaak van
kanker intensief ter hand te kun
nen nemen. Wanneer de oorzaak is
gevonden, zal de behandeling zeer
zeker meer succes kunnen ople
veren.
MEDICUS
were' inzichten op het gebied van
onderwijs en opvoeding in -die
graad gemeengoed geworden, dat
het alleszins te begrijpen is, dat
men deze nieuwe inzichten in het
leerplan weerspiegeld wil zien.
Het thans verschenen algemene
leerplan wijkt dan ook in vele op
zichten van zijn voorganger af.
Gaf het leerplan '35 niet anders
dan een aantal opdrachten, een
totaal van feiten en feitjes, dat op
iedere schooi onderwezen moest
worden, het heeft in deze een
vrjjwel dictatoriale allure en staat
afwijkingen maar nauwelijks toe
"het nieuwe leerplan basis
leerplan zoals de ontwerpers het
noemen staat de mar. en de
vrouw voor de klas en vooral elke
schoolgemeenschap te zamen, veel
meer vrijheid toe. Dit basisleer
plan geeft slechts richtlijnen aan,
trekt een kader, waarbinnen elke
school, gegeven het millieu en de
omstandigheden, waarin zij ver
keert, de tekening maakt van wat
zij zich voorstelt te kunnen berei
ken, Het nieuwe van dit leerplan
is dus dat in feite elke school in
een "zelf te ontwerpen leerplan be
palen zal, wat er op die school ge
leerd wordt, vooral in verband
met de behoefte van het gros van
haar leerlingen. Het basis leer
plan stelt daarbij alleen de eis, dat
deze afzonderlijke leerplans niet
in strijd mogen zijn met de richt
lijnen van het basisleerplan.
,De ware vrijheid echter berust
op gebondenheid" schrijven de sa
menstellers van het plan in hun
inleiding. Terecht, maar ook zij
zelve waren gebonden nl. van art.
42 van de wet op het L.O. 1920.
Dit artikel, dat in de voorbije an
derhalve eeuw, da tijd dus dat ons
onderwijs wettelijk geregeld be
staat, slechts weinig verandering
heeft ondergaan, luidt.
„Het schoolonderwijs wordt on
der het aanleren van gepaste en
nuttige kundigheden dienstbaar
gemaakt aan de ontwikkeling van
de verstandelijke vermogens der
kinderen aan hun lichamelijke
oefening en aan hun opleiding tot
alle Christelijke en maatschappe
lijke deugden."
■De opdracht aan de Nederlandse
opvoeder-onderwijzer is dus drie
ledig: de ontwikkeling der ver
standelijke vermogens (het lerenj,
de lichamelijke oefening (gymnas
tiek; maar ook', hygiëne, genees
kundig onderzoek, tandarts) en
opleiding tot Christelijke en maat
schappelijke deugden. Terecht
stellen de samenstellers van het
plan deze laatste opdracht primair.
Geven de beide eerste aan. dat een
harmonische ontwikkeling van
lichaam en geest beoogd wordt, da
laatste behelst de eigenlijke op
voedkundige taak der school, wel
ke, zeker niet van'de minste be
tekenis geacht moet worden.
In hun inleiding „Het doel van
het onderwijs" gaan de samenstel
lers nader op deze taak in en ko
men tot de conclusie, dat thans
van de opvoeder-onderwijzer ge-
eist mag worden: „opvoeden tof
verantwoordelijkheid voor zichzelf
en anderen, omdat dit de noodza
kelijke voorwaarde ia voor het be
houd van de geesteHjke en maat
schappelijke vrijheid- De kinderen
moeten van een "„ik" bewustzijn
komen tot een „wij"* bewustzijn,
opdat zij als dienaars der gemeen
schap waardige burgers ener de
mocratische staat zullen zijn.
Samenvattend komen de ont
werpers van het leerplan tot deze
doelstelling van onderwijs en op
voeding:
.,Het doel van het onderwas cn
de taak van de onderwijzer is: da
groeiende mens door opvoeding,,
onderwijs en verzorging nader te
brengen tot de culturele waarden
van bet leven en hem de geschikt-'
heid te doen verwerven, die op
dracht in het maatschappelijk le
ven te vervullen, welke in over
eenstemming is met zijn karakter,
aanleg en verstandelijke ontwik
keling".
In een volgend artikel zullen wij
iets naders meedelen over de sug
gesties, die het basisleerplan geeft
voor de te onderwijzen leervakken.
Examens
Aan de Ned. Economische Hoge
school slaagden voor het doctoraal
examen in de economische weten
schappen, de heren Houtman,
Schiedam en H. Moerman, Rotter
dam.
iKtniiir.niiii'ii'iiiiHEiiiwn
Jeanne Demessieux, de beroemde
Franse orgeliate, die op 13 Mei
een concert geeft op het orgel
ih de Mathenesserkerk
1 minui USUI (IH ill!
:3IHIILliai3Ui:ilUUflSlllllilllllllll(aillllIIIII!ll!lllllllllllIIIll!
De laatste première van het Rotterdams Toneel is een vaderlands vro
lijk stuk: Pïeter Langendijk's „Het Wederzijds Huwelijksbedrog"van
avond en morgenavond kan men het in, ae schouwburg zien. De Neder
landse Opera, brengt MaarCdagavond iets ongewoons, de muzikale één-
acters ,,Une Education Manquée" van Chabrier en „l'Heure Espagnale"
van Ravet en yan dezelfde componist „Valses Nobles et Sentimentales"
met choreografie van Darja Collin. Een bijzonder lunchconcert is er
Donderdag in de schouwburg; het R, Ph. O. speelt dan Dvorak's Se
Symphonie (Uit de Nieuwe Wereld) met een toelichting van Eduard
Flipse. De beroemde Franse organiste Jjsanne Demessieux concerteert
Zaterdagavond 13 Mei in de Mathenesserkerk.
Vanavond Zaterdag 6 Mei: Rot
terdams Toneel geeft de première
van Pieter Langendijk's blijspel
„Het Wederzijds Huwelijksbedrog",
regie en décor van Richard Flink.
Morgenavond Zondag 7 Mei; zie
boven.
Maandag g Mei: de Nederlandse
Opera in de Schouwburg met
„Valses Nobles et Sentïmentales"
van Ravel, dansen van Darja Collin
„Unc Education Manquée" van E.
Chabrier, een muzikaal blijspel in
één bedrijf met tekst van Eugene
Leterrier en Albert Vanloo;
„L'Heure Espagnole",muzikaal blij
spel in één acte van M Ravel, tekst
van Frane-Nohain.
Ten bate van het Parkziekenhuis
Honingerdijk geeft de Kon. Or-
lcestver. „Symphonia" onder lei
ding van Jaap Slotjjn een concert
in de Rivièrahal. Uitgevoerd wor
den werken van Bach, Kees van
Baaren en Joh. Wagenaar.^Mej. F.
Vetter is soliste in het cellocon
cert van Boceherini,
Dinsdag 9 Mei: onder auspiciën
van de kunstkring „Het Schouw-
Onder auspiciën van „Het Rotterdamsch Parool" en het dagblad .Tronw"
vond gisteravond in het Luxor-the at er de prémière plaats van Max de
Haas verzetsfihn „L.O.—L.KP. Talrijke genodigden, onder wie de wet
houders J v. Tilburg cn A, Hoge weg, gemeenteraadsleden, hoofden van
gemeentelijke diensten, figuren uit het "bedrijfsleven, leden van het voor
malig verzet enz. waren hierbij aanwezig.
brengen. Dit verzet kan niemand
zich voorstellen zonder de L.O. en
de L.K.P. Laten wij enkele ogen
blikken met onze gedachten ver
toeven bij de mensen van deze
organisaties, die een doel voor
ogen hadden en iedere dag weer
met gevaar voor eigen leven voor
ait doel streden. Het terugroepen
van deze tijd in onze vecbeelding
maakt ons ontvankelijk voor de
film, waarin zo sterk tot uiting
komt. dat de mannen van het ver
zet het beste gaven, hun jonge
leven.
Het vertonen van deze film
maakt het tevens mogelijk de
Stichting '40'45 financieel te ge
denken. Mogen daarom velen de
film gaan zien, zo besloot weth. v.
Tilburg 2Ïjn speech.
Over de betekenis van „L.O.-
L.K p." hebben wij vorige week
reeds uitvoerig geschreven en dit
bespaart ons een verslag. De film
draait nog de gehele week. Be
halve de gebruikelijke journaals,
is een filmpje over de bevrijding
Van ons land door de Canadezen
het vermelden waard.
Na de pauze heeft wethouder
v. Tilburg, voordat de verzetsfilm
werd vertoond, een kort, inleidend
woord gesproken. Deze dagen, vijf
jaren na de bevrijding, tien jaren
nadat het oorlogsgeweld over ons
land losbarstte, geven reden tot
bijzondere bezinning, aldus spr.
Wij herdenken thans het werk, dat
voor de zaak der vrijheid is ge
daan. Het deed hem daarom veel
genoegen zoveel bekende gezich
ten te zien uit de tijd, toen mensen
uit alle rangen en standen zich
verenigden om voor de vrijheid te
vechten. Het was ook in die tijd,
dat de L.O. en de L.K.P. orxtsrton-
den.
Spr. noemde het een goede ge
dachte van de oud-illegale bladen
,Het Rotterdamsch Parool" en
„Trouw" de moeilijke jaren van
het ondergronds verzet in de be
langstelling van het publiek te
spel" geeft de Haagse Comedie in
de Schouwburg een voorstelling
van „De Jongen Winslow" (beslo
ten).
Woensdag 10 Mei: in de Schouw
burg een besloten voorstelling door
het A.T.G. van „Zij kregen wat zij
wilden". Iskar Aribo geeft in Boy
mans een piano-recital met werken
van o.a. Brahms, Granados, Aibe-
niz en Debussy. In de lunchroom
van. de Bijenkorf spreekt de letter
kundige Adriaan van der Veen
over „Het werk en de betekenis
van Menno ter Braak" (aanvang
8.15 uur); de heer G. H. 's Grave-
sande opent na de lezing een ten
toonstelling, die is,ingericht ter ge
legenheid van de 10e sterfdag van
de schrijver.
Donderdag 11 Mei: leerlingen
van Toonkunst Conservatorium ge
ven een voordrachtsoefening in het
Doofstommeninstituut (aanvang
7.30 uur). De toneelspeler Arend
Hauer houdt in maison De Klerk,
1ste Weenastxaat, een lezing over
het „Amateurtoneel", die vooral
voor de leden van de talrijke to
neelverenigingen interessant kan
zijn.
Ss Middags is er voor de getrou
wen van. de lunchconcerten iets
bijzonders: Het R. Ph. O. speelt
Dvorak's vijfde Symphonie (Uit
de Nieuwe Wereld), toegelicht
door Eduard Flipse (12.45 uur.)
Vrijdag 12 Mei: Rotterdams To
neel geeft in de Schouwburg een
besloten voorstelling van „Miss
Mabel'Het R Ph. O. is aan zijn
vierde concert van. de Beethoven-
cyclus in de Koninginnekerk toe.
Het programma vermeldt de zesde
Symphonie en het vijfde Pianocon
cert; solist is Cor de Groot
Zaterdag 13 Mei: ia de Schouw
burg Rotterdams Toneel. Leerlin
gen van de Toonkunst muziekscho
len houden 's middags om 2.30 uur
een voordrachtsoefening in het
Doofstommeninstituut. In de Ma
thenesserkerk geeft de Franse or
ganiste Jeanne Demessieux
's aVonds om 8 uur een concert Dit
jeugdig talent, dat sedert 1947 tal
van tournêés maakte door Europa
speelt op deze avond werken van
Bach, Franck, Liszt, Widor, Dupré,
Vieme. Voorts brengt zij eigen
composities ten gehore en zij be
sluit met een improvisatie over een
nader op te geven thema.
Dagelijks tentoonstellingen: etsen
van Rembrandt (Boymans); wand
kleden en tapijten van Edmond de
Lneudt, De Knïpscheer en beeld
houwwerk van Jules Veimeire,
(Kunstkring t,m. 14 Mei); schilde-
ryen en grafiek van Wout van
Heusden (Schielandshuis t.m. 14
Mei); Ietske Richters (Venster).
