HET ROTTERDAMSCH PAROOL
Sprookjeswereld van Versailles herwint
haar koninklijke luister
- -mmmmm.
Engeland en Benelux kunnen
meewerken aan plan-Schuman
Koninklijk Paar verovert
hart van de Parijzenaar
Bevin wil Cliiiia toelaten
tot de Verenigde Naties
Socialistisch plan tot internationaal
beheer van sleutelindustrieër
Lord Wavell overleden
3§«y
Erkenning van Mao's bewind is een
goede stap geweest
.TURKIJE
Proef met democratie
r~
Tweede kamer wacht opening
zaken Beheersinstituut
Concreet voorstel voor de
samensmelting Europa
Westerling wordt
niet uitgeleverd
Familie Bernadotte
krijgt schade
vergoeding
Overstromingen in
Thüringen
Rembrandt-bijbel
voor Auriol
Nee toch.Heus
30e Jaargang, no. 121
Red. en Adm. Lange Haven HI, Schiedam
TeL 69300 Aboan.prl]sj .er week f 0.35
per kwartaal 4.50 losse nummers f 0.09
Opgericht door de stichting „Het Parool"
DE SCHIEDAMMER
Donderdag 25 Mei 1950
Uitgave N.V. De Nieuwe Pers Postgiro
398644 Bankier; Amsterdamsche Bank
ie Rotterdam Directeur: B. de Vries
Hoofdredacteur: W. B. F. Schaper
In de beroemde door bomen
omzoomde Rotonde van de pa
leistuinen van Versailles, long's
?ict terras der spuitende fontei
nen, hebben koningin Juliana
en prins Bcrnhard even kunnen
verademen van de vermoeienis
sen.
(Van onze correspondent)
PARIJS. De tweede dag is om. Maar wij kunnen U melden,
dat Parijs veroverd is. Communiqué van het hoofdkwartier
van Vincent Auriol zelf. De grote Cadillac, niet de Koningin
gezeten naast de president der republiek, is al haast een vast
evenement geworden in het Parijse straatleven. Het applaus en
het gejuich der "voetgangers, die aan de trottoirs geschaard
staan, neemt met ieder uur in kracht toe. Het grote Parjjse
avondblad „France Soir", heeft een vergeefse poging gedaan,
de Parijzenaars Nederlands te leren: „Leve DE Nederland",
sprak het met grote letters zijn lezers voor. Het is te ingewik
keld, maar „Vive la Reine" wordt steeds gebruikelijker en de
Parijzenaar krijgt plezier in die uitroep.
Kont U Versailles? Versailles in
de rozen? Versailles met de duizen
den vogelstemmen? Onder een heer-
Versailles heeft onze Koningin
ongemeen geboeid. Zy vroeg pre
sident Auriol op de trappen van
het Grand Trianon naar ettelijke
bijzonderheden.
lijke zomernamidciaghemel, met een
zoele wind? De bassins klateren, de
bronzen laten ten minste iiun spie
gelbeelden spartelen in het water,
dat zij zelve opwerpen. Kuisende
bomen en de grasperken geven, met
hun elegante lijnen zelfs aan de
idylle nog de stijl van een monu
mentaal koninkrijk.
Triatlon: een in rozen, hortensia's
cn bladgroen uitgevoerde menuet.
Tegen dit Trianon is niets bestand,
zelfs niet het protocol.
Gisterochtend was de Koningin
gekleed in een. grijze jurk met een
korte zwarte mantel en een witte
hoed. De prins was in de uniform
van generaal van het luchtleger.
LONDEN. Minister Eeviit heeft in het Lagerhuis verklaard, dat
de Britse regering van oordeel is, dat het' Communistische China tot de
Verenigde Naties dient te worden toegelaten. HU voegde daaraan toe,
dat het-de schuld van Rusland is, dat China buiten de Verenigde Naties
staat. Rusland moet, hangende de besprekingen over toelating, aan het
werk van de V.N. deelnemen. De Ver. Staten hebben verklaard niet
voor China's toelating te zullen stemmen, doch ook niet hun veto er
tegen te zullen uitbrengen. Wij trachten heel eerlijk zeven leden van
de Veiligheidsraad te vinden* die voor China's lidmaatschap zijn. Maar
Rusland moet niet door zijn boycot bet werk van de Ver. Naties op
houden,
hebben verloren. Thans zijn onze
vriendschappelijke betrekkingen in
dat gebied hechter dan zij ooit ge
weest zijn cn er zijn tekenen, die er
op wijzen, dat Rusland niet tevre
den Is over de resultaten, die het in
zuidoost Azië bereikt.
Bevin verklaarde dit tiidens een
Lagerhuisdebat over de Britse*-poli
tiek in het Verre Oosten en in zuid
oost Azië, waarin hij zich onder
meer verdedigde tegen critiek van
Anthony Eden op Engelands erken
ning van Mao's bewind.
Ik ben. van mening, aldus Bevin,
dat deze erkenning juist was en dat
dit in een paar jaar zal blijken. Ik
geloof niet, dat we een verkeerde
stap hebben gedaan. Op het tijdstip,
dat wij haar ondernamen, was het
goed de Russen niet in de gedachte
te sterken, dat zij het enige volk
vormen, dat iets voor China wil
doen. Als Engeland, evenals de Ver
enigde Staten, China in de steek
had gelaten, geloof ik, dat wij het
Verre Oosten voor altijd zouden
jln het
zoeklicht
N'T ET de aanvaarding van 't ambt
-1*A van president door Celal Bayar,
leider van de Democratische Partij,
heeft xn Turkije de „presidentiële
dictatuur" plaats gemaakt voor de
democratie. President Bayar is de
opvolger van Kemal Ataturks poli
tieke erfgenaam, ïsmet Inönu, die
het programma van modernisering,
ontworpen door Ataturk, heeft uit
gevoerd tot een punt van politieke
vrijheid, waarop de trotse bepaling
uit de Turkse grondwet: „iedere
Turk is vrij geboren en vrij bij het
loven" werkelijkheid is geworden.
Het is een ironie, dat president Inönu
en zijn, Volkspartij, die deze bloede
loze revolutie voorbereidden, er zelf
het slachtoffer van. geworden zijn.
vHet regeringssys-
teem, gevestigd
door Ataturk, leg
de formeel de
macht in handen
r van een Grote Na
tionale 'Vergadering, welke een pre
sident koos, die op zijn beurt de mi
nisters aanwees. Daar echter Ataturk
en Inönu leiders waren „van de enige
in Turkije- toegestane politieke par
tij, was hun macht onaantastbaar.
Maar vijf jaar geleden gaf Inonu zelf
de stoot tot de -vorming van eon op
positionele partij. Bij de verkiezin
gen van 3,946 bleef de nieuwe, partij,
de democratische verre in de min
derheid. Zij beschuldigde de Volks
partij toen van oneerlijkheden bij
het tellen-der stemmen. Daarop is de
kieswet veranderd en thans hebben
de democraten een flinke overwin
ning behaald. Turkije's binnenlandse
moeilijkheden zullen niet automa
tisch door de nieuwe vrijheid wor
den opgelost. Sterke autoritaire stro
mingen, in de kaart gespeeld door
Titrkije's ligging aan de grenzen van
een vijandig Rusland, blijven. Maar
juist onder deze omstandigheden
moet 't leerzaam zijn, gade te slaan,
of de democratische zuurdesem een
Jand, dat eeuwen lang slechts tyran
nic heeft gekend, doortrekken kan.
Kamerdebat over
Indonesië gaat door
DEN HAAG. De centrale com
missie uit de Tweede Kamer heeft
een voorstel om het debat naar aan
leiding van de regeringsnota inzake
Indonesië uit te stellen, van de hand
gewezen, zo vernemen wij. Het debat
is hedenmiddag om één uur begon
nen.
's Middags was de Koningin gekleed
in een zwart zijden japon en zij
droeg een hoedje van aigrettes.
Mevrouw Auriol droeg een blau
we jurk met witte stippen en. een
witte hoed. De stoet is op weg nu
naar Versailles. Even houdt zij stil
voor de diamantslijperij van de heer
Asscher. De ambassadeur van Boet-
zelaer stijgt af om de heer Asscher.
een bekende figuur uit de Neder
landse kolonie, de hand te drukken.
Hij.stelt de leiding van dit bedrijf-
voor aan de Koningin,
Wanneer de koninklijke stoet het
park van Versailles binnengaat ont
plooien de grote fonteinen hun rui
kers van waterstralen. Onder lei
ding van de hoofdconservator wor
den de bosschages, rocailles en de
colonnades bezichtigd. In Groot-
Trianon, de zaal der bronnen, wordt
een cocktail aangeboden. Hierna
geeft de Grote Galerij plaats aan 63
gasten voor het dejeuner. De tafel
is u-vormig en zo gerangschikt, dat
de Koningin een onbelemmerd uit
zicht heeft op de prachtige tuin en
de spuitende fonteinen.
Nadat de koffie is geserveerd be
gint de bezichtiging van het ver
rukkelijke „Dorpje der Koningin",
dat de koninklijke bezoekers lang
ophoudt. Dg lichte toiletten ver
spreiden zich langzaam door het
park. terwijl de hoofdconservator
van Versailles de Koningin de tuin
toont. Hst is alsof Manet zijn palet
op het gazon van Versailles had
achtergelaten.
Het wordt tijd om naar het thea
ter van Marie Antoinette te gaan.
Het protocol is in het gedrang ge
komen de tuin van Trianon heeft
de Koningin gevangen gehouden.
Maar eindelijk komt gij. De ipjmek
zet een statige pavsn* van Gervais
in. Dan klinken de droge kloppen
waarmee ook hier de aanvang yan
het stuk worden afgekondigd:
„l'Epreuvc"' van Marïvaux begint.
Het is het bekende thema van de
strijd tussen liefde en stand, maar
thans als het ware van de andere
kant aangevat. De adellijke min-
saar tracht niet de beminde te ver
leiden en de beminde vrouw intri
geert niet. Zij weert slechts af. Deze
omkering geeft aan het verkeer van
Marivaux een nobel ac
cent, dat de precieuze
sfeer van Marivaux een
bijzonder lichte en ook
haast weer idyllische
toon verleent, geheeL "in
stijl met Trianon zelf.
Maar zo is ook het spel
van een keur der Comé-
die Fran§aise. De opvoe
ring is een juweel van
gaafheid en sfeer. Ik zei
u al: de achttiende eeuw
en vooral de badineren
de litteratuur dier eeuw
is de grote traditie van
de Comédie Franca is e,
(Zie ook pap. 5)
li I,Uil»!; b'Wull I'll I'liltllllliilllUiiil!!;
De Arc de Triomphe ie
Parijs, waar voor Frank
rijks Onbekend Soldaat
rustheeft een Gouden
Boek, waarin hoge be
zoekers, daartoe uitge
nodigd, hun handteke
ning kunnen zettenOok
koningin Juliana vol
deed aan het verzoek..
Ili'ihili' MMniM wllliJi'IWIBIIfflllil.ll!
DEN HAAG, De economische deskundigen van negen West-Euro-
pese socialistische partijen hebben een verstrekkend plan voor interna
tionaal beheer van de kolen-, staal- en clectriciteitsindustrieën en van
hei,transportwezen gepubliceerd, dat veel verder gaat 4a» liet-Plan-
Schuman.
Dit voorstel zal, tezamen met het Franse plan voor een gemeenschap
pelijk gezagsorgaan voor de kolen- en staalindustrieën van Duitsland
en Frankrijk, de volgende maand op twee internationale socialistische
conferenties worden besproken.
Het rapport komt op het jusfe
tijdstip, want de discussie over het
plan-Schuman is in volle gang.
Het js het resultaat van de zes
daagse conferentie in Witten a.d.
Roer, en het is een deskundig ad
vies aan de socialistische partijen
geworden, die zich echter ten aan
zien van de conclusies vrijheid
van handelen voorbehouden. Het
heeft als gelxud uit de kringen van
het Europese socialisme zyn bete
kenis.
Controle over de basis-indu
strieën is mogelijk, onder dat alle
deelnemende landen socialistisch
zijn, luidt een algemeen-aanvaarde
conclusie; weliswaar geeft men de
voorkeur aan internationalisatie
van de basis-industrieën boven
een controle-systeem over basis
industrieën, die nog in private
handen zijn. maar het sluit dc
laatstgenoemde mogelijkheid van
controle toch niet uit.
Wil deze controle effectief zijn
en wil internationale controle waar
de hebben, dan is een zekere vorm
van nationale controle ovc. het
bedrijfsleven noodzakelijk ten ein
de gemaakte afspraken te kunnen
nakomen.
In de tweede plaats acht men
noodzakelijk. de internationale
controle over de basis-indu
strieën te biu den aan een
politiek van volledige werkge
legenheid," nationaal zowel als in
ternationaal. Een politiek van vol
ledige werkgelegenheid met daar-
Drs. G. M. Ncderliorst, lid van
de Tweede Kamer, levert hier
naast commentaar op het beken
de socialistische plan, dat nog:
veel verder wenst te gaan dan
het onlangs tot roemruchtigheid
gekomen plan-Schuman.
aan verbonden het scheppen van
nieuwe werkplaatsen is naar haar
wezen expansionistisch. De basis
industrie moet aan die expansie
dienstbaar worden gemaakt, In te
genstelling tot het kartel, dat de
markten verdeelt door maatrege
len van beperkende aard, stelt het
socialistisch rapport de expansie
met daaraan gepaard gaande een
verhoging van het levenspeil en
de volledige werkgelegenheid op
cle voorgrond.
jTen slotte worden er enkele be
langrijke denkbeelden aan de hand
gedaan om het einddoel, volledige
internationale controle over de
basis industrieën, te bereiken.
Men onderscheidt in. deze groei
drie fasen: instelling van een in
ternationaal orgaan, waarvan de
voornaamste taak is, volledige
openbaarheid tc bevorderen van
cle ontwikkeling der basis-indu
strieën in elk land, het bevorderen
van uniforme kostprijsberekenin
gen en het tot eikaar brengen van
de landen, tbc elkaar bij de ont
wikkeling vjn de basis-industrieën
m d» wWen kimnen rijden. In
eerst fase overheerst de aanbe
veling van het internationale
orgaan
2: hst internationaal orgaan kan
nu d iv i n g e n d iets opleggen, in
dien het algemeen aanvaard wordt.
Pas in de derde fase komt men tot
internationale besluitvorming bij
enkelvoudige meerderheid van
stemmen. Deze laatste overdracht
van souvenei nHeit dient echter vol
gens het rapport gepaard te gaan
met de instelling van een volwaar
dig Europees parlement, dat tevens
bij twistgevallen arbitrair kan op
treden.
Wat het tempo van de verwezen-
lil king van haar doeleinden betreft
blijven de socialistische economen
dus aan de voorzichtige kant. Het
plan-Schuman is. wat dat betreft,
stoutmoediger, door reeds dadelijk
de volledige internationate contro
le aan de orde tc stellen.
FRANKFORT. Groot Brittannië en dc landen van de Benelux zul
len warden uitgenodigd deel le nemen aan de Frans-Duitse besprekin
gen ter uitwerking van dc bijzonderheden van het plan-Schuman, Aldus
is op een persconferentie meegedeeld door Robert M. Hanes, hoofd van
de ECA-missie in West-Dultsland. Hij verklaarde daarbij, dat het plan,
dat de volledige afschaffing van de tarieven op kolen en staal tot stand
wil brengen, geen kartel beoogt, doch dc vrije concurrentie wil bevor
deren.
Ingrid Bergman en
Rossellini gehuwd
ROME Het huwelijk van de
Zweedse filmster Ingrid Bergman en
de Italiaanse filmregisseur Roberto
Robscllini is heden bij volmacht tc
Juarez in Mexico voltrokken.
De huwelij ksdocumenten zijn thans
op weg naar Rome,
Hau°s was voi lof over het plan-
Schuman en ze.: ..Het is een van de
eerste concrete voorstellen voor de
samensmelting van West-Europa tot
één enkele werkgroep. Dat is pre
cies waarnaar de ECA streeft."
In Londen heeft Lord Layton, een
Brits liberaal econoom en n der
vice-voorzitters van de Raad van
Europa, in het Britse Hogerhuis het
plan Schuman „een historisch voor
stel" genoemd en het vergeleken
met het plan-Marshall. Hij vroeg dc
Britse regering besprekingen met
Frankrijk, dc Beneluxlanden en
Westduitsland om «het meest belo
vende plan, dat tot dusver in het
na-oorlogse Eux'opa is voorgesteld"
uit te voeren.
Te Parijs heeft Schuman tijdens
een kabinetszitting meegedeeld, dat
Frankrijk voornemens Is een confe
rentie bijeen te roepen van alle lan
den, die zijn voorstel in prmcipe
goedkeuren, opdat uitvoerig bestu
deerd kan worden, hoe het te ver
wezenlijken is.
ZüRICH. Storm en regen heb
ben in midden Zwitserland grote
schade aan dc gewassen aangericht.
Een jongen van 14 jaar werd dode
lijk dooi* de bliksem getroffen.
(Van onze pariemcntsrcdacteur)
DEN HAAG- Algemene Reken
kamer en Parlement hebben zich
herhaaldelijk in weinig gunstige zin
uitgelaten over het beheer van gel
den cn goederen door het Behoois-
ïnstituut. Zo heeft op 22 Juli van het
vorige jaar de Tweede Kamer naar
aanleiding van een verslag der Re
kenkamer op voorstel van de com
missie voor de reisuitgaveii haar ern
stige ongerustheid uitgesproken over
de gang van zaken bij deze rijks
instelling. De bedoeling was, dat in
dc Kamer nader op deze kweslie zou
zijn ingegaan bij de behandeling van
de Justitiebegroting in December ji.
Er werd een nota van wijzigingen
ingediend, waarin f 37.5 milliocn
gulden werd genoteerd voor uitga
ven van het Beheersinstituut over
lfI4Q, 1947 en 3948. Dc indiening ge
schiedde echter op het nippertje, dat
een debat niet mogelijk was cn tie
minister dc wijziging terugnam. Ily
zegde daarbii toe. dat spoedig een
aanvullende begroting voor de, ove
rigens reeds uitgegeven, 37.5 mil-
lioen zou worden ingediend.
Sindsdien, deelt dc commissie aan
de Kamer mede, zijn vijf maanden
verlopen, waarin niets is geschied.
Op die grond stelt zij voor. om een
afdruk van het verslag, waarin deze
geschiedenis is gereleveerd, te zen
den aan do ministers van justitie en
van financiën en aan de Algemene
Rekenkamer.
pBiiiinim.,!,'
,iill',il'!l.'l«ll
Weinig verandering
Weersverwachting van heden j
3 Donderdagavond tot Vrijdag-
avond: g
H Wordt verwacht veel bewol- 5
If king en op de meeste plaatsen
II enige regen. Meest matige wind |f
uit oostelijke richtingen, Dezelf- 3
de of iets hogere temperatuur 8
g dan vandaag. §j
0.42: 5
Affaire Fuchs-Gold lieeft
grote vertakkingen
PHILADELPHIA Naar aanlei
ding van de arrestatie van de 39-ja-
rige geleerde Harry Gold, onder dc
beschuldiging, dat hij atoomgehei
men van dr Klaus Fuchs zou hebben
ontvangen om die aan Rusland door
tc geven, doelt het Amerikaanse Fe
derale Bureau van Onderzoek mede,
dat een compleet netwerk van spi
onnen hem hierbij blijkbaar heeft
geholpen. Tegelijk met Gold wordt
„John Doe" beschuldigd. De naam
„John Doe" wordt dikwijls gebruikt,
wanneer de identiteit van do betrok
kene niet bekend is of beter niet be
kend gemaakt kan worden. Verschil
lende andere lieden 2oudcn bij de
l affaire betrokken zijn.
LONDEN Het gouvernement
van Singapore heeft het Indonesi
sche verzoek tot uitlevering van
kapitein Westerling, die sinds het
einde van Februari te Singapore is
gedetineerd, niet aanvaard, omdat
naar de Britse onderminister
voor koloniën in het Lagerhuis
heeft meegedeeld het niet verge
zeld was van enig bewijsmateriaal,
dat op de beschuldigingen betrek
king had. Het verzoek was geba
seerd op het uitleveringsverdrag
tussen Engeland en Nederland van
1898.
TEL AVIV. Israel zal een scha
devergoeding van 54.000 dollar uitke
ren aaxx de familie van graaf Folke
Bernadotte, de bemiddelaar der Ver-
Naties, die in 1948 in Israel werd
vermoord. Verwacht wordt, dat de
regering ook een bedrag van 3000
dollar aan de Ver. Naties zal uitke
ren als een speciale premie op de
oorlogs-risico verzekenn- van graaf
Bernadotte en het overige personeel
van de Ver. Naties in Jeruzalem.
BERLIJN In het Langesaïz-
distnet van Thürmgen, in dé Rus
sische bezettingszone, hebben zware
wolkbreuken plaats gehad, die over
stromingen hebben veroorzaakt,
waarbij acht personen om het leven
zijn gekomen. Twee worden er ver
mist.
Het water heeft grote schade aan
gericht aan eigendommen. In het
dorpje Bruchstedt had 95 To der
boerderijen van de overstroming te
lijden. Ook het plaatsje Bad Tenn-
stedt is zwaar beschadigd. Het wa
ter ondermijnde^hier 'verscheidene
huizen en. bruggen
PARIJS. Hare Majesteit Konin
gin Juliana beeft aan president
Auriol een exemplaar van de Rem
brandt-bijbel'ten geschenke aange
boden, welka in Holland in ^lechts
enkele exemplaren werd gedrukt.
Aan mevrouw Auriol hèeft de Ko
ningin een borduursel met voorstel
lingen in fijn. handwerk van de Ne
derlandse kunstenares Erna 't Hooft
geschonken. Hare -"Majesteit heeft
■voorts beide kleinkinderen van pre
sident Auriol een motorbootje aan
geboden, Daarmee werd voor de.bei-
de jongens hun teleurstelling over
het feit, dat de prinsesjes niet mee
zijn gekomen, goed gemaakt.
f
Cïcueiand Iteeft 'n beroepid-
he id, een fcnaap van II j aar,
die zich heeft laten inschrijven
op de Western Reserce Dntucr-
sity bij de tuis- en natuurkun
dige faculteit. Toch is hij nog
maar een kleine jongen bij onze
Huig de Groot, want die bab
belde al Latijn, op z'n 3de jaar.
ft Op de lijst van de populairste
filmsterren is Ingrid Berg
man, de Zweedse die zich op
het ogenblik in het Italiaans
bektoaamt10 plaatsen, gezakt.
Een zekere heer Fugel laat te
Londen door scherpschutters
op zich schieten en vavpt de
kogels klem vast tussen zitn kie
zen op. Wel wankelt hy een
beetje en soms valt htj voor
over, maar steeds heeft hij de
22 tutti, kogel tussen zijn kiezen
geklemd. Hy noemt het 'n oos
ters grapje en gaat er nu geld
mee verdjenen in Amerika
ft In Japan zyn 289 gevallen
van slavenhandel geconsta
teerd: kinderen lussen 9 en 38
jaar hadden 12.000 yen ge
daani". Oorzaak: armoede in de
landbouwgebieden.
sy
ratio te heb bi'
LONDEN. Lord Wavell, de Wavell, die uit een oude soldaten-
voormalige Britse onderkoning van familie stamt, ontving zijn vuurdoop
India cn m de tweede wereldoorlog in de boerenoorlog en verloor in de
bevelhebber op verscheidene fron- eerste wereldoorlog zijn oog. Hij
ten, is op 67-jarige leeftijd te Lon- commandeerde de Britten in Pa
den overleden, na een ernstige opc- lestina gedurende de Arabische op
stand van 1937/'38 en werd in Juli
1939 Brits opperbevelheb
ber in het Nabije Oosten.
In 1940 begon hij een
schitterende campagne,
die leidde tot de verove
ring van Cyrcnaica, So-
maliland cn Erithrea cn
de bevrijding van Abes-
sinic. Nadat de komst
van Rotnmels Alrika-
corps dc krijgskans had
doen keren werd hij naar
het Verre Oosten over
geplaatst, toen in 1841 de
oorlog met Japan uit
brak. Hij werd opperbe
velhebber der Britse
strijdkrachten in India
en opperbevelhebber- van.
alle geallieerde strijd
krachten in Zuid-Oost-
Azië. Begin 1942 vestig
de hij zich met zijn.
hoofdkwartier bij Ban
doeng. Na de capitulatie
van. Singapore vertrok
hij met zijn staf naar In
dia om vandaar uit de
operaties verder le lei
den. In 1943 werd hij
veldmaarschalk en vice-
koning van India. Toen
h« in 1947 zjjn functie
neerlegde werd hij. tot
graaf verheven.