m^r
Margarine-oorlog" ontstaan uit
stille prijzenstrijd
Eerste leiderstrui in Ronde voor
Belg Vanderveken
Uniezaken en Overzeese Rijks
delen vragen 45 millioen
Er moet woonruimte komen
voor gerepatrieerden
Fabrieken niet in staat hun
productie te verkopen
Pinksteren in Berlijn
Bet Frankrijk
van Vincent van fingh
Studenten in nood
.Wetsontwerp met een
stok achter de deur
Ronde van Italië
Blauw-Wit verdedigt
laatste kans met
hand en tand
Samenwerking bij Nederlanders
laat veel te ivensèn over
IMP O RT CIGARETTES - 85 ct
Het bestuur van Nieuw Guinea
vergt f 20 millioen
Damkampioenschap
hoofdklasse
Mysterie in
iklijk bezoek
m Parijs
Donderdag 25 Mei 1950
5
99
OM EEN HAP UIT 3.000.000 KG. MARGARINE
g A AN de margarine-oorlogjg
g F* die eerst anderhalf jaar g
g in stifte is gestreden en in het s
g begin van dit jaar zijn heftige g
g vorm kreeg e:i sindsdien ft
m openlijk wordt gevoerd, zitten
g enige gevaarlijke kanten. Dit S
g is voor ons aanleiding in twee
g artikelen een beeld te geven m
g van zijn ontstaan en karakter g§
Ij en daarna in nog eens twee g§
g' artikelen de mogelijke gevol-
ff gen ervan te schetsen en er g
U onze mening over uit te sprc- jg
ken. m
er gemakkelijk in hun 20 ton ex
tra te verkopen, anderen lukte dat
slechts ten dele en met moeite en
sommigen konden zelfs hun quote
(laat staan de franchise) niet af
zetten. Toen enige fabrikanten uit
de twee laatste categorieën geble
ken was, dat zij met normale mid
delen beneden de hun toegestane
productie hieven, namen zij, tegen
(I)
(Van onze landbouwredaciteur)
De „margarines-oorlog", waarin fabrikanten, grossiers en winkeliers
betrokken zijn, woedt reeds enige maanden in volle hevigheid voort De
strijd doet enigszins denken aan die van 25 jaar geleden, toen de firma's
Van den Bergh en Jurgens vochten om het monopolie op de margarine-
markt. Toen werd nog erger met de prijzen „gebokst"; op enkele plaat
sen is het gebeurd, dat sommige winkeliers vijf pakjes voor een kwartje
verkochten. Die ..oorlog", is geëindigd met een fusie tussen Van den
Bergli en Jurgens; bétrekkelijk kort daarna werd deze fusie uitgebreid
tot nog een aantal margarinefabrieken cn uit dieverzameling Ig het
Unilever-concern ontstaan, dat 73% van de totale margarineproductie
in handen beeft.
Toen In hel begin Van de crisis
jaren de roomboter zware klappen
kreeg van de margarine, -greep de
regering in. Zij verplichtte de vijf
tien fabrikanten tothet aangaan
van een margarine-conventie,
waarbij werdbepaald, dat per
week niet meer dan 1050 ton mar
garine mocht worden .geprodu
ceerd. Iedere fabrikantkreeg een
vast aandeel in dezehoeveelheid.
De Unilever .mocht er 73% van
produceren, négen fabrieken ttre-
gen een quote van 2: tot 4.5%, één
1%, één 0.35%, één 0.09% en twee
1/16%.
Deze quotering is nog steeds van
kracht, zij het niet-meer voor de
in .1932 voorgeschreven hoeveel
heid van 1050 ton. De gezamenlijke
productie wordt thans bepaald
door de vraag van het-publick, die
rond 3000 ton per week bedraagt.
Tevreden zijn de meeste fabrikan
ten over hun vastgestelde aandeel
in de productie nooit geweest,
maar na de felle concurrentiestrijd,
die zii in 1932 achter de rug had
den cn die sommigen op de rand
van het faillisement had gebracht,
legden zij er zich' min of meer
mopperend bij neer.
Een aantal kleine fabrieken
heeft tot in 1048 nimmer zelf ge
produceerd, de hun toegewezen
hoeveelheid was daarvoor te klein.
Het was vöor hen veel profijtelij
ker hun productierecht aan grotere
fabrieken te verhuren. Zij waren
dus alleen maar in -naam fabri
kant.-
naar grotere vrijheid
Toen in 1946 een aantal kleine
fabrikanten bij de regering aan
drong op herziening van de hoe
veelheden die zij mochten maken,
benoemde minister Mansbolt de
Commissie-Kreukniet. Om aan de
drang naar meer"vrijheid en een
mogelijke vergroting van de pro
ductie der kleine fabrikanten te
gemoet, te komen (de Unilever wil
geen groter 'kwantum dan 73%),
heeft deze commissie toen .voorge
steld, dat iedere fabrikant béven
zijn vastgestelde procentuele aan
deel (quote) in de.gezamenlijke Pro:
ductie. een franchise.'0,vrijhë}d„tot
overschrijding) van -20.000 kg mar
garine per week'; zou mogen ma
ken.
Een der „staartjes", die dit door
de minister aanvaarde voorstel
spoedig zou blijken te hebben, was,
dat de fabrikanten, die sinds 1932
hun productierecht ieder jaar bij
anderen hadden uitbesteed, zich
met die in de schoot geworpen 20
ton plotseling „margarine-fabri
kanten" gingen voelen en (op één
na) zelf gingen produceren.
Voor de Unilever met haar om
zet van ruim twee millioen kg per
week, betekende de franchise heel
weinig, zij was er ook tegenstand
ster van. Voor de veertien kleine
fabrikanten echter, die een quote
van 1800 tot l35j)O0 kg per week
mochten maken, betekende de toe
stemming om- deze hoeveelheden
met 20.000 kg ie mogen overschrij
den, zeer veel. Zij kregen daar
door de mogelijkheid hun omzet
aanmerkelijk te vergroten en de
allerkleinsten zelfs enige malen
te verdubbelen. Met de hoeveel
heid echter, die de ene fabrikant
méér zou gaan verkopen, zou de
andere zijn omzet noodzakelijker
wijs zien slinken; immers, de ge
zamenlijke productie der vijftien
fabrikanten mag niet groter zijn
dan de hoeveelheid, dié op natuur
lijke wijze wordt bepaald door de
vraag van het publiek (omstreeks
3000 ton Der week).
Een aantal fabrikanten slaagde
de geldende afspraken in, het mid
del van prijsondei bieding te baat
om hun afzet op te voeren.
Dit was natuurlijk zeer tot on
genoegen van de andere fabrikan
ten, die hun margarine wel tegen
de afgesproken prijzen konden
verkopen. Ongeveer anderhalf jaar
heeft deze prijzenstrijd van de ene
groep fabrieken tegen de andere
geduurd, zonder dat hel publiek er
- eigenlijk iets van merkte. Hij
speelde zich af in de handel; de
concurrerende fabrikanten lever
den hun product tegen verlaagde
prijzen aan de ompakkers, gros
siers en winkeliers.
Het schijnt dat de Unilever In
deze periode het meeste aan omzet
verloor. Niet alleen ten gevolge
van de, concurrentie met dé prij
zen, maar ook omdat een aantal
fabrieken er in was geslaagd, te
gen de in de margarine-conventie
overeengekomen prijzen, hun quote
dus franchise te plaatsen. Voorts
heerste er onder de grossiers een
stemming tégen haar bekendste
margarfnemerk (dit leverde de
Unilever n.l, rechtstreeks aan de
winkeliers, dus niet via de gros
siers), wat de verkoop ervan
moeilijk ten goede kon komen.
Zo werd de franchise en de daar
uit voortkomende prfjsonderbie-
ding van een groep fabrikanten,
aanleiding tot de complete „mar
garine-oorlog", die in het begin
van dit jaar uitbrak.
Advertentie (LM.)
DrinD cÉKfcU
DE
GEZONDSTE
DRANK
Advertentie (t.M.)
van deze week:
(Diagnose en prognose van de a.s.
communistische demonstraties
met originele- foto's
(het stelselloze beurzenstelsel)
Een beschouwing door
Anton van Duinkerken
WENST U DIT NUMMER TE
ONTVANGEN?
Toezending volgt;
b. gratis na ontvangst van een
briefkaart waarmede u een
proefabonnement bestelt tot en
met SO September 1050. terwijl
u ons 3.30 doet tnekomen per
postwissel of per postgiro nr
6269 ten name van De Twent-
scbe Bank met vermelding
rekening „Vrij Nederland". -:
Administratie „Vrij Nederland":
Raamgracht 4 - Amsterdam.
(Van onze partem entsredacteur)
DEN HAAG. De huisvesting
van uit Indonesië gerepatrieerden is
reeds sinds enige jaren een pro
bleem, dat grote zorgen baart. De
moeilijkheden worden echter met de
dag groter nu er een stroom van re
patrianten uit Indonesië in aantocht
is. De regering verwacht, dat vijf a
zesduizend gezinnen van K.N.I.L--
militairen ondergebracht moeten
worden, 1400 gezinnen van marine
personeel, terwijl voor 6a? dui
zend .gezinnen der.. 1KJL. .en teen,,nog
onb ekehdjaantal .'gKdimen'"van''' par-
ticuïleren en ambtenaren onderdak
gevonden zal moeten worden.
Ten einde dit-zoveel mogelijk te
bevorderen is een wetsontwerp
Huisvesting Gerepatrieerden inge
diend, dat gebaseerd is op de wet
Vordering Woonruimte. Op grond
van deze wet hebben behalve B. en
W. ook de provinciale inspecteurs
van de afdeling maatschappelijke
zorg van het nisnisteriie van Binnen
landse Zaken vroeger de direc
teuren van de P.B.V.O.'s-vorderings»
bevoegdheid, welke ook aangewend
kan worden ten behoeve van gere
patrieerden. Doch deze1 bevoegdheid
houdt l Juli a.s. op te bestaan. Door
de nu ingediende wet wordt zij in
stand gehouden uitsluitend ten be-,
hoeve van gerepatrieerden. terwijl
bovendien de voornoemde provin
ciale inspecteurs nog op andere wij
ze invloed zullen kunnen uitoefenen
op de toewijzing van woningen. Een
vergunning tot ingebruikneming van
een woning kan door de gemeenten
MILAAN De eerste étappe van
de Ronde van Italië, die tussen
Milaan en Salso Maggiore over 225
km, werd gereden, is gewonnen
door de Italiaan Conté, die in de
sprint de Belg Keteleer, de Italiaan
Bizzi en de Zwitser Weilenmanri
sloeg. In de eerste étappe gebeurde
weinig bijzonders en eerst op de
laatste 45 km. ontsnapte een groep
je van tien renners, dat een kleine
voorsprong kon nemen. De sprint
bij de finish moest beslissen.
Het resultaat luidt:
1. Conté (It.) 225 km. In 5 uur 54
min. 26 sec. 2. Keteleer (B.)1 3. Bizzi
(It.) 4, G. Weilenmann (Zw.) 5.
Bevilacqua, '6. Drei. 7, Anzini. 8,
Maggini. 9, De Santi. 10. Crippa. 11.
Zampini, allen Italië en in de zelf
de tijd als de winnaar. Het peleton
volgde, met een achterstand van 28
sec.
Gordijn remise met sterk
spelende Guignard
(Van onze dam-medewerker)
AMSTERDAM. De zesde-roffidc van
het Darnas-danitournool, de eerste van
de Amsterdamse serie. was_ de ronde
van lange partijen. Opvallend is het dat
over het algemeen de langdurigste par
tijen in "hc? Minor-tournool voorkomen.,
ditmaal rr's drie van rond zes uur. De
ontmoet1..- Slaby—Causse sloeg alle
lengterecords tot dusverre. Zij duurde
niet minder dan 88 zetten,
Gordijn, de leider sn het Major-Aour-
nooi. trof Guignard in goede vorm. Aan-
vankéltjk stond de Nederlander iets
beter. Een positiefoutje dreigde hem
noodlottig te woTdon. want het had er
alle schijn var» dat de Zwitser dit vak
kundig ging uitbuiten. Een verrassende
combinatie, redde Gordijn van een ogen
schijnlijk zekere nederlaag. Op zijn
beurt verkreeg deze nu overwicht, nat
hl) evenwel niet tot winst wist te her-
lei den. Het werd re mlse.
Harrold en Botta incasseerden beiden
weer een 0. resp. tegen Roozenburg en
Bonnard. Hun tegenstand was evenwei
geducht. Dat Keiler niet kon winnen
San Kin, «cn srotcrc verrasslnj
dan het zelfde rerniseresultaat in <ie
partij post—van Dijk.
In het Minortournoo! leed Bandstia
zijn. eerste nederlaag. De Hartogh, di'.e
tot op heden nog niet veel gepresteerd
heeft, voerde een winnende combinatie
^Major-toumool: G. Post—G; E van
Dijk 1—1: F. Harrold—P. Roozenburg
0—2; F. Gordijn—A. Guignard 1—1; n.
Botta—M. Bonnard 02; R. C, Keiler—
L. T. King 1—1. -
Minor-toumool: M. Bandstra—-B> w.
den Hartogh 02; H. Noome—P. J. Ham
1—1; B. Dukel—A. Verse 2—J. H.
Ansems—W. de Jong 11; A, Slaby—
M. Causse O—2.
alleen aan gerepatrieerden worden
geweigerd, indien deze inspecteur
er mede instemt. In geval van ver
schil van mening tussen gemeente
en inspecteur zal de Commissaris
der Koningin moeten beslissen. Ook
als een gemeente met de behande
ling van een aanvraag van. een gere
patrieerde niet genoeg spoed maakt,
kan de inspecteur de tussenkomst
van de Commissaris verzoeken.
Ondanks deze poging om de huis
vesting var» gerepatrieerden te be
vorderen en vooral een spreiding
door het gehele land zullen zij
tijdelijk onderdak moeten kunnen
krijgen in opvangcentra en woon
oorden. Ook te dezen opzichte heb
ben de provinciale inspecteurs vor-
deringsbevoegdheid.
In de^'mëmóné van toelichting
wordt uitdrukkelijk1 gezegd, ,dat
het niet de bedoeling is om dé huis
vesting der gerepatrieerden aan de
gemeentebesturen te onttrekken. Er
is hier in hoofdzaak sprake van een
stok achter de deur, indien gemeen
ten geen oog zouden blijken te heb
ben voor de belangen van deze
veela] zwaar getroffen' groep.
Ehrlith en Du Buy op
tournee
DEN. HAAG Op 3 Juni zullen in
de Palton-HBS te Den Haag tafel
tennis-wedstrijden worden gehou
den, waaraan de in Parijs woonach
tige Pool Aloyzy Ehrlicb, Cor du
Buy, Harkx. Degreei, Heemskerk
(jeugdkampioen 1949), Hoogendoorn
(jeugdkampioen 1950), en de dames
Margo van Wijk en Lotty Beumer
zullen deelnemen.
De twee dames zullen o.a. in een
gemengd dubbelspel met Ehrlich en
Du Buy uitkomen.
Voorts zal Ehrlicb. met Du Buy
een tournee door ons land maken.
KOPENHAGEN. - België sloeg
Denemarken met 54 na verlen
ging in een wedstrijd, welke In het
kader van het internationale mili
taire voetbal tournoDi werd gespeeld
De stand na de reglementaire speel
tijd was 2—2. De. ,oting. voorde^
andere wedstrijden in_ de eerste'
ronde was ItaliëTurkije, Egypte—
Frankrijk, terwijl Nederland een
bye heeft.
Zestigduizend toeschou
wers zagen A jax met
32 verliezen
AMSTERDAM Zestigduizend
toeschouwers hebben in het Olym
pisch Stadion te Amsterdam geno
ten van een spannende strijd tussen
de twee Amsterdamse kampioenen
Blauw Wit en Ajax: zij hebben co-
zien, dat de zebra's de kans, die zij
nog' hebben op het landskampioen
schap met hand en. tand zullen ver
dedigen. Bovendien hebben z|j ge
zien hoe Blauw Wit de kansen, die
de Ajax-achterhoede bood. benutte
en in doelpunten omzette, die uit
eindelijk beslissend bleken' te zijn.'
Die Ajax-achterhoede. maar voor
al doelman Van der Pol. was schul
dig aan het tweede en derde doel
punt. De voorhoede van de rood-
witten, die uitstekend werd gevoed
door de middenlinie, waarin de in
ternationals Stoffelen en Van der
Hoeven een goede partij speelden,
volhardde te veel in het short-pas
sing en1 strandde daardoor steeds op
de hechte blauw witte verdediging.
Toch was het Ajax. dat de score
opende. Na ruim tien minuten spe
len zette Van Dijk de bal van rechts
voor. onze nationale middenvoOT
Michels. die bij Ajax rechtsbinnen
speelt, pïaatsle er zijn hoofd onder
en met een diagonale kopbal gaf hij
zijn ploeg de leiding <0-1).
Ruim vfijf minuten daarna kreeg
Tolmeïjer langs de lijn de bal te
pakken, omspeelde linksback
Looyen van Ajax en gaf .fraai over
aan Tjepkema. die zich geen secon
de bedacht en met een schuiver
langs de grond de stand op gelijke
voet bracht(1-1).
De gastheren wisten al spoedig
een voorsprong te nemen door een
grove blunder van Van der Pol. Uit
een corner, die door Totmeyer werd
genomen, kopte La ken berg van ver
in. Van der Pol stopte de bal, maar
tiet hem glippen en de toegesnelde
Koekebakker liep de ba] in het doel
(2-1). Vijf minuten voor de rust gal
Lakenberg een pass in de richting
van hst doel. Looyen raakte de bal
even aan, waardoor deze bij Koeke
bakker belandde en onder het ge
juich van de supporters scoorde de
Blauw Wit-midvoor zijn tweede
doelpunt (3-D.
Na de hervatting speelden de
zebra's sterk teruggetrokken, kenne
lijk met de opdracht deze veilige
voorsprong te behouden. Toch
kwam de driemansvoorhoede, van de
blauw witters nog gevaarlijk voor
de vijandelijke veste. Ajax zette
alles op alles om de achterstand In
te .lalen. Vijf minuten voor het
einde scoorde Van der Hart, die
naar voren was gekomen, uit een
scrimmage het tweede
voor Ajax (3-2),
De stand luidt:
Blauw Wit
Limburgia
Maurits
Heerenveen
Enschedese Boys
Ajax
doelpunt
4 2 110 21-14
4 1 1 9 22-11
4 13 9 16-17
.2145 15-25
2 1 4 5 9-14
2 0 5 4 14-16
(Van een onzer verslaggevers)
APPTNGEDAM, Woensdagavond. Malhicu Brouwers en zij" land
genoot van der Sompel, de Beleische ploegleiders, keken vanavond
welwillend toe, toen Applngcdams sportieve burgemeester, C. 3. Welle-,
man, een spierwitte 'bos seringen in de handen van een blonde pezige
Vlaming legde: Emile Vanderveken, winnaar van de eerste étappe m
deze Ronde van Nederland. Ech Belg in de oranje leiderstrui, twee
Belgische ploegen aan de top van het ploegenklassemeiit, zij waren niet
ontevreden. Want die oranjetrui hadden- zij al ergens in het vlakke
I'ricse land, vele kilometers voor Appingedain rond de schouders vair
een Belg „gedirigeerd". Gedirigeerd ja, want de discipline in de Bel
gische ploegen is zo voortreffelijk cn de plocggeest daardoor zo goed,
dat hun strategie vandaag kam winnen;
Enkele malen brak de Belgische
aanval in deze étappe los. Eerst tus
sen Leeuwarden en Groningen, daar
waar de ronde-karavaan de brede
verkeerswegen ontvluchtte- en het
„binnenland" van Friesland-insloeg.
Smalle kronkelige landwegen met
hoog opschietend struikgewas, langs
de weg, waarin de toegestroomde
plattelandsbevolking wegschool.
Acou, Meersman, Rogiers, Callens.
Vanderveken, (allen van Belgie-A),
Verpoorten, Jansens, Leencn (van
België-B), namen opeens drie, vier
honderd meter. Het bericht vloog
langs de hele karavaan: België is in
de aanval. Wat zal het antwoord van
de Nederlandse renners zijn? Neder
land had geen antwoord, omdat d$
samenwerking cn homogeniteit in
onze ploegen ontbrak, deze slag met
een tegenzet te beantwoorden. Mid
denkamp (Nationale ploeg), van Est,
Vos (Nederland B), en Wim de Rui
ter, die individueel deze eerste étap
pe meereed, werden meegezogen. Dc
rest bleef in een peleton hangen.
Henk Faanhof, toch maar gestart,
ondanks de tegenstrijdige bevelen
van zijn fabriek in Frankrijk, kreeg
een lekke band én raakte achter.
Niemaiia van zijn ploeg ging terug
om hem bij te slaan.
Spoorbomen dicht
Nederland sloeg een slecht figuur
in dit eerste gevecht en de Belgische
kopgroep joeg door, twee, drie; vscr
kilometers. Maar toen draaide een
Friese spoorweg wachter bij Visvliet
de bomen dicht voor een trein, die
daar elke dag pp dezelfde tijd pas
seert. Weg voorsprong, weg Belgi
sche aanval. Opnieuw wildé België
toeslaan. Dezelfde groep ging direct
weer door, maar het bijgekomen pe
loton bleef nu volgen en hield het
tempo (ruim veertig kilometer per
uur) bij.
Tot oen 15-tal kilometers voor Appin-
gedaan. Toen hadden Brouwers en v, d.
Sorrtpel éen nieuw plan klaar. Vander
veken werd tussen Groningen en.- Ste-
,dum vooruit gestuurd. Het peloton wil
de volgen, maar de Belgische tratcgic
stónd nu pal. Alle Belgen vochten nu
vooraan, de A en B-ploeg. Birk Schotte
haalde iecleie achtervolger onverbiddcl-
lijk terug. Met 255 kilometers in dc be
nen kostte het hem energie en adem.
Hij had het er voor over.
En Vanderveken. die soepel en ge
makkelijk met 4. soms 45 kilometer per
uur over dc vierkante kinderhoofdjes
van Loppc: sum en Garrelsweervoort
stormde. liep uit: 400, 500 meter. En
toon Vanderveken, met één arm hoog
geheven, dc finishlijn op bet Wjlhèl-
maplcin te Appingcdain passeerde
tussen een haag juichende Applnge-
dammers door. lag hij 1 minuut 24 se
conden voor. Zeveo uur, twaalf minu
ten «n vier. cn veertig seconden nadat
hij uit Amsterdam was gestart kwam
hij hier aan.
De Hoog negenrie
fn de eindsprint om de volgende
plaatsen hielden de Belgen de Neder
landers van de eerste acht plaatsen
weg. Pas op de negende plaats kwam
onze landgenoot Henk de Hoog. Dal
was het slot dan van een „wandel"
etappe, want de renners dachten er niet
aars In het vlakke land van Noord-Hol-
Jr.nd, waar een kille Noordenwind me-
dogenloos overheen blies, lot krachler»
verschillende prestaties te komen. Rus
tig bleef men in een dicht peloton op
een en de Rondrkaravaan gelooide het
wei keek vriendelijk glimlachend naar
de duizenden aan de weg, die over de
gehele Zaanstreek via Alkmaar tot de
Afsluitdijk loe in dichte drommen
juichten. Met schallende luidsprekers en
vliegende vaandels trok de Ronde daar
voort. Pas op de stille Afsluitdijk zweeg
het kabaal. Wat in het Nooiden ge
beurde, weet U al.
De uitslag van dc eerste etappe Am-
Slerüam—Appmgcdaivv 1265 KM I luidt:
1. Vanderveken (België A) 7 uur 12
min. 44 sec,; 2. Maclhrancke (België A>
7 uur 13 min. 28 sec.; 3. Leencn (België
B> z.t.; 4. Jansseru (België B> z.t.; 5.
Decock (België B) z.t,: 6. Meersman
Advertentie tLM.)
Donderdag 2S Mei
r w&bÊiTW
VAN DE
RONDE VAN
NEDERLAND 1SSO
Ito'aal !9S Vtn|
EEEml
cotvew
Hl SM «uk
w"l,pn
(België A) 7 uur 13 min, 49 sec.: 7. Mer-
lens (België B) z.t.;. 8. Callens „(BelRlë
A) z.t.; 9. De Hoog .(Nat, pl.J z.t.vlO.
Verpoortcn (België B). z.t.: 11 tot en met
33 ex aequo in de tijd van 7 uur J3 min.
4f sec.:Schotte (België A); Rogiers (Bel
gië A>, Dcpoorte (België B), v. Stayèn
(België Bi, Henridkx (Belg.-gemengde
Ned, ploeg). Bednar (Hoor.-gemengde
Ncd. ploegI, De Vries (dito).. Pauwets
(dito). Middelkamp (Ned. nat-, ploeg),
Lakeman (dito). Janssen (dito), Savels-
berg (dito), Lainbrichs (Brabants-Lim
burgse ploeg), Scyen (dito). Vinken
(dito), Van As (dito). Van Beek
[Néd, A), Evers (dito), Van Est (Ned.
B). Loos (dito). Smits (dltol. Vos (dito),
cn De?Ruyier (gemengde Ned. ploeg).
Het ploegcnklasscmcnt na de eerste
etappe luidt;
L Belgische A-ploeg 21 uui* 40 min. 01
sec.; 2. Belgische B-ploeg 2Iv40.24: 3 lm.
,x aeqpo: Nederlandse nationale
ploeg gemengde Nederlandse ploeg,
Brabants-Limburgse, ploeg en Neder
landse B-ploeg, allen ZIAIXI; 7. Neder
landse A-ploeg 22.00.23; 8, •- - Zwitsers-
Nederlandse, .ploeg 22.13.35. i
DEN HAAG. Voor de finale
van het hoofdklassekampioenschap
dammen van Nederland hebben zieft
geplaatst de clubs „Gezellig Samen
zijn" (Amsterdam). DCL (Leeuwar
den)' alsmede Excelsior (Den
Bosch)..
Iïèt "programma-voor deze finale
luidt:;
11 - Juni: Gezellig Samenzijn—
DCL. V -
18 "Juni 'Excelsipr—Gezellig Sa
menzijn.
25 Juni; DCL—Excelsior.
Engelse scheidsrechter bij
ZwedenNederland
DEN HAAG De interiandwedv'
strijd voetbal tussen Nederland en-
Zweden op 8 "Juni te Stockholm zal1:
worden geleid door dé Engelse
scheidsrechter Ling. 'il;
(Van onze parlementsredacteur)
DEN HAAG. De devaluatie heeft de begrotingen van een viertaJ
departementen op losse schroeven gezet, waardoor de behandeling in
liet parlement moest worden uitgesteld totdat ztf opnieuw worden
ingediend. Het eerste schaap is thans over de brug. De begroting voor
1950 van het ministerie van Overzeese Gebiedsdelen is thans door twee
begrotingen vervangen. De eerste heeft betrekking op de Unie-aange
legenheden, d.w.z. het terrein van dc samenwerking fn Unleverband, de
tweede op Uniezaken cn Overzeese Rijksdelen.
In de toekomst moet niet, uitgesloten worden geacht, dat voor deze
twee begrotingshoofdstukken ook verschillende departementen de ver
antwoordelijkheid zuilen dragen.
Wanneer men de in de herfst van
het vorige jaar ingediende begroting
vergelijkt met de beide thans inge
diende begrotingen, blijkt dat in to
taal een belangrijk groter bedrag
wordt aangevraagd. De oorzaak
hiervan ligt zowel in de devaluatie
als in de nieuwe staatkundige ver
houdingen.
Met een nader ingediende wijzi
ging mede beiiep het totaalbedrag
van de begroting 1950 van Overzeese
Gebiedsdelen rond 20.25 millioen
gulden. Voor de Unie-aangelegenhe
den wordt aan gewone uitgaven ge
raamd f 4.Q1A000 en aan buitenge
wone:! 3.858.000, tezamen f 7,872.000,
De uitgaven, voor Uniezaken en
Overzeese rijksdelen worden resp.
geraamd op f 49 434.307 cn f 8.000.000,
tezamen bijna f57.5 millioen. Met
de uitgaven voor Unie-aangelegen-
heden samen .wordt dit dus eon be-
FEUILLETON
-door Nicholas Blake
Maar als hij objectief bleef, moest
hij tocb zeggen, dat het hem boei
de. En daar hij uit principe elke
massabeweging goedkeurde, kon hij
niet anders doen dan. deze strijd
kreet bewonderen, En bovendien
raakte de hele. zaal duidelijk in een
massa-psychose, al die Sprookjes
la ndgasten werden tot een eenheid
gesmeed, een vacantie-groep tnsi
één enkele stem. Mijnbeer Distel
doorn, die aan zijn zijde rliylhmiscn
meebrulde, was niet langer be
lachelijk, en tot; zijn grote verba--
zing, merkte Paul weldra, dat bij
uit volle borst meedeed. Toen de
strijdkreet uit was, beëindigd met
een .donderend applaus; lachte ieder
een. keek elkaar stralend en geluk
kig aan Paul zou. gezegd hebben,
dat hun remmingen verdwenen wa
ren. Maar Paul was zo meegesleept
dat hij zich als vrijwillige sportlei
der opgaf, toen Teddy Wijs daar
voor een oproep deed. De critische
blik van Sally Disteldoorn stijfde
hem nog in zijn besluit.
Na een half uur gemeenschappe
lijk gezaag, gingen de meeste gas
ten baar de danszaal. Zodra de band
de eerste tonen liet horen, stond
Paul op. ging naar Sally en haar
moeder en vroeg mevrouw Distel
doorn ten dans. De statige darjie
stribbelde tegen, maar straalde van
genoegen toenze eindelijk, overge
haald, met Paul naaf de dansvloer
ging. Dat zal haar mores leren,
dacht Paul, want hij wist dat hij
goed danste.
Er werd al ongeveer een uur ge
danst, toen de grote lichten uitgin
gen cn er een „schijn werper dans"
aangekondigd werd. Het was een
stilzwijgende afspraak, dat daaraan
alleen de beste dansers meededen
Paul had de stoute schoenen aange
trokken, en een dame van de staf
van Sprookjesland gevraagd, een
slanke brunette, die juffrouw Jan
sen bleek:te heten, de secretaresse
van de kampleider.
Er waren niet meer. dan een. do
zijn paren op de dansvloer, en bij
de klanken van een slow-fox gleden
zij in het halfduister in ernstige
concentratie rond, als vissen in een
onderzeese groL
De schijnwerper verlichtte nu
dit, dan dat paar, en toen Paul het
licht over zichheen zag glijden
drukte hij juffrouw Jansen wat ste
viger tegen zich aan, want hij hoop-
t<" dat. Sally tiaar hem keek. Ze le
ken alleen op de wereld, door het
felle licht geïsoleerd van'de toe
schouwers cn de andere dansers
Paul merkte dal er steeds minder
paren meedanstert, cn eindelijk
voelde hij een tikje op de schouder
„Nou moeten we uitscheiden", zei
juffrouw Jansen. „Goéd zo, partner"
..Maarwaarom moet dat?"
Juffrouw Jansen legde: het hem
uit. De bandleader had hel ene paar
na het andere door een tikje op hun
schouder als ze langs het podium
dansten verwijderd, tot het beste
danspaar overbleef. Paul luisterde
nauwelijks naar vat ze zei, hij keek
naar het overgebleven paar Sally
Djsteldoom, die als vloeibaar zilver
in de armen van Edward Wijs be
woog. De schijnwerper overgoot hen
met telkens wisselende kleuren. Ze
kan stikken, dacht Paul met een
felheid die hem zelf-décd schrikken,
:o kunnen allebei .stikken.
Een paar seconden ..Later kwam er
een geforceerde,,metalige stem door
de luidspreker, die tegen het kalme
rhythme van de hand insnerpte.
„Pas op De Boze Wolf. mensen!"
zei die stem.
Sally voelde hoe Teddy's schreden
even verstrakten, zijn vingers kne
pen even in haar pols.
„Wat is dat." vroeg ze, terwijl de
band de slotaecoordcn van de slow-
fox speelde. „Een nndere nieuwe
vvedstrjjd?'"
„Eh. ja..Ja, zo iets", antwoordde
ddy. „Een of andere gekke wed
strijd".
„O. zeg, vertel er eens: van".
Maar de muziekstopte met een
wegstervende bekkenslag, bet Lichi
ging aan en de toeschouwers ap
plaudisseerden voor Teddy en Sally,
die tegen het plotselinge schelle
licht stonden te knippeni. Ze glim
lachten tegen elkaar, alsof ze uit
een diepe slaan wakker waren ge
worden.
HOOFDSTUK 3
De volgende dag was het Zondag;
Na bet ontbijt trok Paul met een
groot aantal andere Sprookjesland-
gasten naar de zeé om te zwemmen
Het pad volgde een paar honderd
meter dc krijtrotsen, en kronkelde
dan naar beneden op ccn plaats
waar lang geleden eens- een ge
deelte van de rotskust afgebrokkeld
er» omlaag gekomen was. Nu was
hier een helling, vol struikenen
bomen, en daartussendoor zag 'men
zo nu en d«n een stukje van de zee.
Al -';e. zwemmers, die achter elkaar
dit steile pad af klauterden. leken
is hun kleurige badpakken we) een
pelgrimstocht, die afdaalde naar éen;
of andere tempel aan zee. vond Paul.
Hij bewonderde dat N.V. Sprookjes
land, omdat men hier geen betonnen
trap bad aangelegd. Tit wilde pad.
gaf een gevoel van avontuur, er
werd. gelachen cn geroepen over en
Weer. (Wordt vetvolgd)
drag van f 65.206.307, dat is b.
f 45 milLioen meer.
Deze stijging van uitgaven wordt
mede verklaard door de bedragen,
welke zjjn uitgetrokken voor mili
taire zaken en Nieuw-Guïnea op
de begroting van Uniezaken
Overzeese rijksdelen, n.l. f 23.356.1
en- f 20.200.938, - Bovendien zijn de
uitgaven voor Unie-aangelcgenneden
voor een belangrijk deel uitvloeisel
van de nieuwe situatie.
Voor de uitgaven, welke voort
vloeien uit de Ned.-Indonesische
Unie was het de regering niet mo
gelijk om zo kort na de souvereini-
teitsoverdracht reeds een volledig
uitgewerkte begroting in te dienen.
Dc onderhavige begroting heeft dan
ook weinig meer betekenis dan een
credietverlenmg aan de regering,
ten einde haar in staat te stellen om
tc voldoen aan haar verplichtingen
binnen het Unie verband.
Ton opzichte van Nicuw-Guinea,
waaromtrent het Eerste Kamerlid
oud-minister Jonkman op 21 Decem
ber 1949 een duidelijke uiteenzet
ting heeft verzocht, wordt in de me
morie van toelichting opgemerkt, dat
de volgende organen in dit gebieds
deel zuilen functionncren: een gou
verneur, diensten van algemeen be
stuur, een raad van diensthoofden,
adviesraden voor inheemse aangele
genheden, een Nieuw-Guinea-raad,
alsmede wetgevend lichaam, een
raad van Justitie als hoogste ge
rechtshaf. Aangezien voorbereiding
voor. verkiezingen te veel tijd
vergt, wordt de instelling van de
Nieuw Guinea-raad voorlopig opge
schort
Het is uiterst moeilijk om-in het
uitgestrekte, primitieve gebied met
zeer gebrekkige verbindingen een
overheidsorganisatie op te bouwen,
welke een afzonderlijke bewindvoe-
ring in Nicuw-Gutnca mogelijk
maakt. Eenheden van KNIL. KL en.,
KM zijn voor dc souvereiniteils-
overdracht naar Nicuw-Guinea ge
dirigeerd, alsmede een aantal Cata-
lina's van de MLD voor het verrich
ten van bcwakings- en patrouille-
diensten en voor de bestrijding van
dc smokkelhandel.
De regering heeft zich genood
zaakt gezien om paal en perk te stel
len aan de ongeorganiseerde immi
gratie van Indische Nederlanders in
dit gebied. Niettemin zijn velé .im
migranten In moeilijkheden komen
te verkeren- Het bestuur doet wat
het kan pm daarin verandering te
brengén. !"i\, v'
Zolang, de status van. Nieuw-Güi-
nea niet definitief geregeld is zai hét
.wel hiel. mogelijk zijn om particu-.
lier kapitaal, irihet bijzonder bui
tenlands, te interesseren in de eco
nomische openlegging van dit land.
Wel zijn er aanwijzingen,, dat die in
teresse aanwezig' is, indien het bé
stuur in Nederlandse handen blijft.
Advert,
J M.)
yf- (Vervals van de voorpagina)
De brug naar 't Elsyée. Tweede af-,
wijking van het protocol. De Ko-:;
ningin heeft de wens te kennen
gegeven, een aantal Nederlanders;
en Fransen, die in' Frankrijk ge-,
zamenlijk hetNederlandse verzet
gediend hebben, tedecoreren. On--
der leiding van Jean Weidner,. de
organisator van hct.,rescau „Dutch
Paris", de zogenaamde, Zwitserse
weg, komen zij binnen. Zes fami-.:
lieleden nemen de posthume hulde,
in ontvangst voor hen die gevallen'
zijn. Drie en twintig anderen wor
den zelf gedécoreerd. Ket is een
klein groepje eenvoudige cn voor
deze gelegenheid een'weinig geïri-,
timideerde mensen, die'in hét zaaH'
tje aan de voet van' de; .monumen
tale trap hun beurt afwachten.
Jean'Weidner moet nog op het
laatste ogenblik, een zwarte veeg
poetsen van de kale schedel van
een oude dokter, die nauwelijks
vindt,"1 dat hjj zoveel aandacht, ver
dient. Dan gaat de kleine stoet
naar boven.- Hoeveol leed- jaoe-,
yeel jaren gevangenschap, hoe
veel kwellingen staan daar bij. el
kander opgesteld? Maar ook:, hoe
veel Nederlandse mensenlevens
zijn door dit groepje verborgen ge
houden, over de grens gesmokkeld
kortom-gered,.
Terwijl de Koningin en de Prins
tegenover de genodigden plaatsne
men, Wordt onder doodse stilte in
hetFrans het besluit voorgelezen,
waarbij de decoraties worden uit
gereikt. En dan begint het voor
stellen. Wederom valt op, dat het
koninklijke i echtpaar voor ieder
een persoonlijk woord heeft en
een gebaar van ongekunsteld mee
leven. „Waar beeft u gewerkt?"
vraagt dc Koningin. De dokter met
kale schedel vertelt, dat hij men
sen heeft verborgen en doorge
stuurd. meer niet. De Prins knip
oogt." Dat was niet zo' eenvoudig
als u het zegt" „Och, je kunt on
gelukkige mensen niet aan huniïot
overlaten"zegt de dokter met een
schouderophalen. Een in het zwart
geklede dame,'die de'decoratie
voor haar .gefusilleerde man komt
halen, laat de Koningin het medail
lon zien met het portret van de EG-
vailene. De Koningin grijpt; de
hand van de weduwe 1 met beide
handen en drukt ze warm. Prins
Bernhard maakt een eenvoudig
gebaar van meeleven. -
Het défilé duurt lang. Het duurt
de heren van het protocol zelfs te
lang. Maar de Koningin en de
Prins vervullen deze taak met een
zorgvuldigheid en een overgave,
die men-toch niet durft storen..De
Koningin kent de hoofdzaken van
ieder geval. Tot-een der oude da
mes zegt ze: „Maar. ik dacht, .dat
u ziek was. Waarom bent u geko
men?'! Bijna op de toon van een
licht verwijt. De Prins herkent ida-
doltjk enkelen, die In Londen ge
weest zijn. Hij haalt herinneringen
op hij heeft schik in enkele Ne
derlandera, die ondanks dat; zij
Jood en dus bijzonder aan gevaar
blootgesteld waren, - het;veilige
Zwitserland verlieten om Kun aan
deel te leveren aan de smokkel-
weg. Een hunner herkent hij'biet.
,,U bent anders in:740. bij mij door
gekomen" antwoordt de..onder
vraagde. En bij'hét 'horen vam'dit
verzetsjargon barsten Koningin- cn
Prins in een schaterlach'uit.
