HET ROTTERMMSCH PAROOL
Nederland stelt pertinente
vragen over plan-Schuman
te blijven zegt de Regering
r -
Churchill wil deelnemen
aan Schuman-conferentie
Eleanor Roosevelt bezoekt
Oud-V ossemeer
Hart van Noord-Nederland
ontvangt de Koningin
Geen souvereiniteitsoverdracht,
zonder te weten, waaraan
-V men toe is
Succes hangt af van
Frans-Duits-accoord
TRIëST
Onhandige politiek
Nee toch...
Heus!
Indonesië niet in staat om dit
gebied over ie nemen
Nederlandse houding als
voorbeeld gesteld
Kersvers geschilderd wapen boven de deur
van het oude familiehuis
Geschonden Martini-stad komt so
■goed mogelijk voor dn dag
Hevige aardbeving
op Oost-Java
Een kroon voor
een mens
lOe Jaargang, 210. 143
Woensdag 21 Juni 1950
Red. en Adm, Lange Haven 14!. Schiedam
Tel. 69300 Abonn.prijst per week 0.35
per kwartaal 4.50. losse nammers 0.09
Opgericht door-de Stichting „Het Parool"
Uitgave N.V. De Nieuwe Pers Postgiro
39864% Bankiert Amsterdarnsche 'Bank
le Rotterdam —.Directeur: B. de Vries
Hoofdredacteur:. W. BV F. Schaper
(Van onze correspondent)
PARIJS.-—Gisteren om vier uur werden de deuren van de
Salie de l'Horloge opengeworpen en een compagnie fotografen
stortte zich naar binnen om de delegaties van de conferentie
voor het plan-Schuman voorop de Franse, die aan het mid
denstuk van de hoefijzervormige tafel had plaats genomen
te fotograferen en te filmen. Het was een spectaculair begin,
dat duidelijk demonstreerde, welke betekenis de Franse rege
ring aan deze conferentie esi de publiciteit ervoor hecht. In
het midden van de Franse delegatie gezeten, links van de heer
Monnet, nam de heer Schuman het woord. Vandaag begint
de conferentie in werkelijkheid op het planbureau van de heer
Monnet. Deze zal een technische uiteenzetting geven; het
Franse voorstel voor een verdrag wordt overmorgen verwacht.
De rede van de heer Schuman,
hoe voorzichtig ook dit keer weer
gesteld, geeft al. enige indruk van
de Franse bedoelingen. Een ver
drag is aangekondigd, de staats
rechterlijke kant van het vraagstuk
is daarmee direct al naar voren
gehaald. De technische discussies
komen daarna. "Zij horen niet in
het verdrag thuis, zegt Schuman,
d.w.z. zij krijgen slechts een zeer
ondergeschikte plaats in het uit-
eindelijke resultaat van de confe
rentie. Dat strookt allerminst met
de bedoelingen van de andere de-,
legaties en zeker niet met die van
de Nederlandse. De Nederlanders
zijn benieuwd -naar de technische
uiteenzettingen van de heer Mon
net, meer nog dan naar het voor
stel voor het verdrag.
Er heeft, zoals de lezer misschien
niet weet, aan de vooravond van
deze conferentie een bespreking
plaats gehad ..tussen de verschillen
de economische ministers van de
deelnemende landen, waarbij aan
de heren Schuman en Monnet ook
nfliiiaiKaird'-iiiuitraiwiittiiniaiiitRiannijnaiiiHiiiiniBnamiHWinnniBiiiiiiraiiiiir»
DeWestelijke -^Gróte.>.Drte
hebben onlangs geantwoord
op de Russische nota, waarin de
Sowjets op de benoeming van een
gouverneur voor het vrije gebied
van Triëst: aandrongen. Natuurlijk
was deze Russische interventie een
propagandastunt, want er is in het
verleden urenlang over de benoe
ming van een dergelijke functio
naris die voor het vredesverdrag
met Italië wordt voorgeschreven,
onderhandeld, zonder dat men tot
een resultaat kwam. De door ae
Russen voorgestelde candidaten
lustte het Westen niet en de door
het Westen uitverkoren personen
konden geen genade in Russische
ogen vinden. Het is daarom met zo
verwonderlijk, dat de Westerse mo
gendheden de Russische nota van
de hand hebben gewezen en op
nieuw het denkbeeld aan de
hand hebben gedaan, Triëst een
voudig aan Italië terug te geven. Iets
anders is, of zij
daarmede ver
standig gehandeld
hebben. Rusland
heeft het plan ai
eens. afgewimpeld
en zal dit ongetwijfeld blijven t" -en.
Ook ziet het er niet naar uit, dat op
basis van een dergelijke oplossing
overeenstemming tussen 7md-Slayie
en Italië te bereiken is. En zelfs in
dien dit wel zo zou zijn, ware c£n
zódanig accoord, zonder gjtussischc
goedkeuring, .even onwettig als h?t
JPools-Oostduitse verdrag over de
Oder-Neisse-grens. In feite laten de
Westelijke Grote Drie de kwestie-
Triëst maar op haar beloop, waar
door de Zuidslaven gelegenheid krij
gen rustig voort te gaan met de op
slorping van de door hen bezette zo
genaamde B-zone, Zodoende jaagt
men de Italianen teyn wfh m het
harnas, terwijl men, door in te gaan
op nieuwe;onderhandelingen met de
Russen, waarbij niets te v ..'liezen
zou zijn geweest, in md«r geval een
In het
zoeklicht
zou zijn geweest,
houding had kunnen aannemen,
•in Italië bevrediging zou hebben ge
wekt,
^^!iiiiiinii!i;&iiiii:in!iaiBiitiaaiüiiiiiiiiiiii!iitn}iiiDii)i]iii)9iairiimiiiMriiv^:
'Af cn toe regen
Weersverwachting,' geldig van ff
Woensdagavond tot Donderdag- gj
avond: meest zwaar bewolkt g
met af .en tóe regen, hier en ff
daar met onweer. Meest matige
wind-hoofdzakelijk tussen zuid g
en wpst. Nog iets lagere tempe- .ff
ratureiu.g
22 Juni Zoii op 420. on.der 21,04;. I
m Maan op 11.45 onder 0.25,
wr-
van Nederlandse zijde een reeks
pertinente vragen zijn gesteld over
de practische en 'technische wer
king van het plan, welke prijsre
geling men zich gedacht had en.
welke productie-regeling.
Op vrijwel alle vragen werd een
ontwijkend antwoord gegeven. Het
was toen ai duidelijk, dat de con
crete commerciële inhoud van de
pooi nog niet was doordacht.
Is zij het nu?
Hoè hét zij, de Nederlandse dele
gatie zal bereid zijn,, wanneer dat
moet, tegelijkertijd zowel een dis
cussie te beginnen over de juridi
sche als over de commerciële as
pecten van het plan, waarvoor men
waarschijnlijk wel verschillende
werkeommissies zal stichten. Maar
in geen geval zal men eert voorstel
aanvaarden tot overdracht van
souvereiniteit,-alvorens men weet,
.welke concrete commerciële econo
mische consequenties dat zal heb
ben.
Welke stroming zal het winnen?
Dat hangt in hoge mate van' de
Duitse delegatie af. De Frans-Duit
se samenwerking wordt door Schu
man .als een 'der voornaamste doel
einden genoemd en 'met i-edën.
Zonder de Duitse instemming
wordt de conferentie een misluk
king, al zouden de andere vier de
legaties elk voorstel aanvaarden.
Omgekeerd, indien de Duitsers met
de Fransen hi zee gaan, is het plan-
Schumap een realiteit geworden,
ook al zouden de andere vier dele
gaties ..versték laten" g&aiv»
sflflmraauiiiiiiiiGiiiiiM
Amerikaanse presidenten, te-
kenden 100 jadr geleden hun.
documenten met een gansepen
waarmede 'zij zuinig waren en
die .zy.slechts. zelden wegschon
ken. President Truman tekent
600 documenten per dag, ge-
bruikt daarbij 20 vulpenhouders
die ïiïj allemaal gewaarmerkt
laat weggeven.:
„U is matig, u drinkt zelden
en dan nog weinig," seinde.de
geheèlonffiottdstersboiid aan
president Truman, „zou u die
laatste drup nu ook nog kunnen
nalaten?" De president zuchtte,
tóén hij dit telegram doorlas
Op 2'na zijn sedert October
1949 in alle stilte alle. be
ruchte boéven in Frankrijk ge
arresteerd, in totaal bijxta 12.Q00
„Wij hebben geen behoefte aan
gangsterromantiek," verklaarde
Parijse politiepreject droogjes.
(Van onze parlementsredacteur)
In de Eerste Kamer heeft minister van Maarseveen gisteren andermaal
verklaard, dat de regering onveranderlijk op het standpunt staat, dat Nieuw
Guinea ook na afloop van dit jaar onder Nederlandse souvereiniteit be
hoort te blijven. Het belang van dit gebiedsdeel vergt,, dat Nederland zyn
taak daar voortzet. Deze kan door Indonesië niet worden overgenomen
In verband met het grote"~tekort aan medici, technici en onderwijskrachten.
Naar menselijke berekening zou dan de verdere ontwikkeling van Nieuw
Guinea voorlopig worden afgesloten.
■Minister Van Maarseveen twijfelde
niet aan de goede bedoelingen van
Indonesië. Maar deze alleen zijn niet
voldoende. De doelstelling van de
Nederlandse politiek met betrekking
tot dit gebiedsdeel is dezelfde,-wel
ke.haar ook ten aanzien van Indo
nesië in deze e?uw gekenmerkt heeft
nl." het .tot zodanige graad van 'rijp-
(Van onze correspondent)
LONDEN De conservatieve en
liberale opposities hebben gezamen
lijk een motie ingediend, waarin dc
regering wordt uitgenodigd, alsnog
de invitatie tot de conferentie over
het plan-Schuman te aanvaarden en
wel op dezelfde voorwaarde, die door
de Nederlandse regering werd ge
steld. namelijk, dat als de beraadsla
gingen tonen, dat het plan niet prac
tised ts, vrjjheld van handelen blijft
voorbehouden. Deze motie komt
Maandag, wanneer het Huis over het
planrScbutnan zal debatteren, aan "de
orde. Zij zal alsdan door Churchill
worden voorgesteld.
Het is de eerste maal, dat in dit
parlement een motie gezamenlijk
door conservatieven en de libe
ralen wordt ingediend. De liberalen
hebben van de aanvang af onmiddel
lijk een positieve houding ten op
zichte van het plan-Schuman aange
nomen'* en Churchill wil blijkbaar
tonen, dat hij werkelijk bereid is om
niet alleen in woorden, maar ook in
daden, zoveel mogelijk met de libe
ralen samen le werken." Bovendien is
het natuurlijk een praeftt van eön ge
legenheid om de regering in onge
legenheid te brengen. Haar meerder
heid, over alle andere, partijen te
zamen, bedraagt op papier niet meer
dan acht stemmen. Ziekte en afwe
zigheid kunnen dit cijfer nog verder
ongunstig beïnvloeden en daarbij
komt, dat sommige Labourleden, als
b.v, de federalist R. W. G. Mackay.
het gans niet met de houding dei-
regering eens zijn.
Doch ook bij de conservatieven be
staat geen volkomen eensgezindheid
ten aanzien van de lijn ten. opzichte
van het plan-Schuman en het schijnt,
dat een aantal onder hen bovenge
noemde motie alleen zullen kunnen
steunen, omdat zij ten slotte toch niet
veel bindt en omdat men met vóór te
stemmen een kans heeft, de regering
ten val të brengen»
Voor de besloten bijeenkomst yan
de parlementaire Labourfractie., (de
Kamerfractie, zonden, wij zeggen") van
hedenochtend,, waar minister Stra-
•chey.'s reis naar Malakka zal worden,
besproken, zal nu te elfder ure het
plan-Schuman en de onlangs ver
schenen partij-brochure óver de
Europese eenheid'op de agenda wor
den geplaatst.
DEN HAAG.:-- Het Zendingsbu
reau te Oegstgeest deelt ons mede.
dat dr,J. H.;.Stelma,' afgevaardigde
van de Nederlandse Hervormde
Kerk naar '.dé kerkenvergadering in
Indonesië en mr. U. H. van Beyma,
zendingscoris'ul, 24 .Tuui a.s. van Dja
karta naar Makassar -vertrekken
voor het voeren van besprekingen.
heid brengen, dat het in volkomen
vrijheid zelf zijn staatkundige status
kan bepalen, hetzij aansluiting bij
Indonesië, bij Nederland of een eigen
onafhankelijk volksbestaan.
Een nieuw .element behelsde deze
mededeling "uiteraard niét, maar zij
werd algemeen opgevat als een ant
woord 'op. de - verklaringen, welke'
lei denda^s&atslïeden'-varf.'.'Indonesië
en India onlangs over N.-Guinea
hebben afgelegd.
De aanleiding tót deze "uitspraak
vormde eèn vrij simpel wetsontwerp
tot instelling van een algemeen uit
voerrecht voor het besproken gebied.
De Tweede Kamer had aan dit ont
werp, dat voor cle souvereiniteits
overdracht was ingediend en oor
spronkelijk voor geheel Indonesië
was bestemd, geen woord besteed. De
Eerste Kamer deed het in tweeërlei
opzicht anders. Zij sprak er niet al
leen over maar besloot tevens op
voorstel van oud-minister Jonkman,
de beraadslagingen op te schorten
totdat enkele andere ontwerpen in
zake N. Guinea aan de orde komen.
De bezwaren van de heren Jonk
man (PvdA), De Zwaan <CHU)
én Molenaar VVD) liepen wel
enigszins uiteen, maar zij wa
ren het er toch over eens. dat voor
dit ontwerp beter een andere staats
rechtelijke basis gekozen had "kun
nen .worden dan de oude Indische
staatsregeling n.ï. het besluit be-
\yindsvoering N. Guinea. En ook, dat
nien voor de beoordeling van het
uitvoerrecht: over meer. gegevens
moest beschikken. Immers bet uit
voerrecht is niet ontworpen met het
oog op de speciale behoeften van
Nieuw Guinea.
Prof. Molenaar wilde het wetsont
werp, dat z.i. psychologisch een ver
keerde indruk in Indonesië zou
wekken, verwerpen. Door zich op de
oude staatsregeling te baseren, wordt
Van de 2100 inwoners van Oud-
Vossemeer waren er maar een
paarj die deden alsof het bezoek
van mevrouw Roosevelt hen niet
aangingHeel het dorp was uit
gelopen toen de hoge bezoekster
doorhet smalle hoof Astra at je
•wandelde en zij waren het er
over eens, dat zij een sympathie
ke vrouw ie as.
(Van een onzer verslaggevers)
OUD-VOSSEMEER. Hel was gistermiddag een opgewonden gedoe in
het kleine Zeeuwse dorp, dat sinds eeuwen Oud-VóSSémeer heet. De
vriendelijke kleine doktersvrouw liep al lang voor dc aankomst van me
vrouw Roosevelt met .'n hengselmandje votbloemen door het smelle hoofd
straat je. Ze was een tikkeltje nerveus, want het doktersgezin Jekel woont
in het Roosevelthuis en u begrypt. dat zulks verplichtingen schiep. Dokter
Jekel had het Kooseveltwapen kersvers boven de deur laten schilderen,
zij het dan zonder de kleuren die het eigenlijk heeft. Het moet in het
bovenste veld een. ;zilveren keper dragen met drie rode rozen (ziet u,
daar hebt u het rozcn-veld!) en in het onderste gouden veld een leeuw in
rood. Ry de dokter was het alleen zwart cn wit.
Toen mevrouw Eleanor Roosevelt
Oud-Vossemeer binnenkwam reed
ze regelrecht naar het vlaggende
raadhuisje op de .markt. Daardoor
kreeg de stadhuisbode Cent Laurens:
Niemandsverdriet zijn kans de diepe
buiging te maken, .die; hij zich had
voorgesteld. Toen wandelde de hoge;
bezoekster, het straatje* terug tussen
hagen Tholcnse mannen, vrouwen
en kinderen door, en ging het huis
v«n dokter. Jekel binnen, dat- ineens
volgepropt werd met vreemdelingen,
.Amerikanen en helemaal geen Ame
rikanen.
Later ging.men het stadhuisbordes-
je op, de betegelde gang door en het
.zaaltje in.waar 52 Nederlandse Ro-
scvelts of Roosevelts of Van Rose-
velts hun naamgenote of bijna-naam-
genote te zien kregenen omge
keerd,
Eleanor Roosevelt keek aandach
tig naar het relief aan de wand.
Daar prijkten de wapens"'van vele
oude ambaehtBheerlijkheden: naast
dat vag de Hurgronje's, de Scliorers,
dc Van de Ferre's ook d?t harcr on
bewezen en welhaast zeker onbe
wijsbare voorouders. Voor- dat ene
ogenblik was mevrouw. Roosevelt
eigenlijk naar Nederland gekomen.
Even later dronk ze een kopje kof
fie uit de fraaie, buikige porccleincn
koffiekannen, temidden vah blozen
de. welgedane Zeeuwse boerinnen.
.De Amerikaanse ambassadeur Sol
den Chapin en diens echlgënoté heb
ben gisteravond in - de ambassade
aan hét Lange Voorhout aan me
vrouw Roosevelt een diner aangebo
den,. Hieraan zaten aan: jhr mr F.
Beeiaerts van Blokland, vice-presi
dent van. de Raad van State. mr.
Stikker, minister van Buitenlandse
'Zaken en mevr. Stikker,, de Cana
dese ambassadeur en mevrouw Du-
puy, baronesse Van Tuyll van Se-
rooskerken, de: voorzitter van de
Eerste Kamer prof.. Kranenburg cn
mevr. Kranenburg .en de voorzitter
-van de Tweede -Kamer, mr. K'orten-
h'orst en echtgenote. Na;'het- diner
werd een'rccepüe gehouden.
immers de schijn gewekt alsof Ne
derland dit slechts als een tijdelijke
regeling ziet. Mr. Jonkman echter
vond dit voor zo'n. eenvoudig ont
werp een wel wat straffe maatregel.
Bovendien maakte minister Götzen
duidelijk, dat verwerping zou bete
kenen, dat het uitvoerrecht 20 ïn
plaats van 8% zou bedragen. Het
voorstel-Jonkman werd met 23 tegen
stemmen (van enkele KVP-ers)
aangenomen. Hoewel minister Göt
zen aanvaarding zou hebben gepre
fereerd. legde hij zich bij het verlan
gen der Kamer neer.
In een open calèche zijn konin
gin Juliana cn prins Bèrnhard
gistere^ na aankomst' van de Ko-
mnïcljjke trein aan het station
Groningen door het centrum van
de Martini-stad gereden, overal
hartelijk, toegejuicht door de be
volking, die zich de spreek
woordelijke koelheid van de
noorderling ten spijt onge
meen enthousiast betoonde.
Hadjis gedood tijdens het
gebed
BOGOR Dezer dagen heeft een
bende van ongeveer twintig man de
bedehuizen van de Hadjis-Fatah cn
Mansur in Tjibedung in het Bogorse
omsingeld en hentijdens' het gebed
neergeschoten- Een persoon, die in
de'nabijheid van Hadji Mansur stond
werd zwaar gewond cn is* later in
het ziekenhuis overleden.
(Van onze correspondent)
GRONINGEN. Een voor noordelijke begrippen enthousiaste bevolking
en een Martini-stad in feesttooi hebben gisteren bet vorstelijk
paar begroet, dat per Koninklijke trein op hei station Groningen was
gearriveerd. Het is bet eerste- officiële bezoek sinds de kroningsdag in
September 1948 en de verwachtingen van de Groningers zijn hooggespan
nen. De geschonden stad, die het liarl van onze noordelijke provincies
vormt heeft haar uiterste best gedaan om zo goed mogelijk voor dc dag
tc komen cn luid was het gejuich van haar bevolking, toen de eerste
begroeting van koningin en prins bü het hoofdstation was afgelopen cn
de hoge gasten zich naar de open calèche begaven.
Langs een erehaag, gevormd door
de Groningse jeugdverdnigingep be
gon een rijtour langs hartelijk wui
vende mensenrijen, die eindigde bij
de Harmonie, waar koningin Juliana
en Prins Bèrnhard een bezoek brach
ten aan de bakkersten toonstelling.
„De Zilveren Krakeling", waar ge
schenken voor de vier prinsesjes
werden aangeboden. Toen reed de
stoet, nadat eerst nog kort in het
Doofstnmmeninstituut was vertoefd,
onder het hoge hladerdak der bomen
in de richting van het museum,
welks zojuist gerestaureerde histori-
sche gedeelte door de koningin offi
ciéél in gebruik werd gesteld.
En daarna volgde de officiële'ont
vangst in het Procinciehuis, waar
commissaris Ebels de landsvrouwe
Vele doden en gewonden
en grote schade
DJAKARTA Oost-Java is Maan
dagavond tc 20-10 uur opgeschrikt
door -.vat vermoedelijk de hevigste
aardbeving in dc laatste 50 jaar is
geweest, Dc schokken hielden onge
veer een minuut aan, In Socrabaja
zijn twee doden en 25 gewonden te
betreuren. Verscheidene huizen cn
ccn houtzagerij zjjn ingestort. De
schade bedraagt ruim f 100.000.-.
Diverse wjjkcn kwamen 'zonder
clectricitcit te zitten. Vele honder
den telefoonaansluitingen geraakten
delectcn dc telefoonverbindingen
met <Ie omliggende plaatsen werden
verbroken.
Tc Grlssee werden /vijf schokken
gevoeld. Daar waren 14" doden .cn
vele gewonden. SidBju, nabij Gris-
see. telt 50 vernielde en 200 bescha
digde woningen. Te Pantjcng wer
den van vijftig rich in. een bedehuis
bevindende mensen 43 gewond.
De aardbeving heeft een diepe
indruk gemaakt, aangezien zij juist
viel in do Puasa (de Islamielische
vastemaand). Velen zien er de aan
kondiging in van een naderende
catastrophe.
Hij is geen beroemde circus-
(trtist. de man op het plaatje,
die een salto doof een bmnden-
de hoejiel maakt, maar een een
voudige Italiaanse, soldaat. Il\j
verrichtte dit ktmststuk tijdens
de Jeesfen ter gelegenheid van
het 114-jarig bestaan, van de
Bersaglieri, de populairste troe
pen van Italië, in ai die jaren
hebben dc Bcrsagligri de Ita
lianen maar een maal teleurge
steld: dat was tijdens de parade
op de TJag van dc_ Republiek,
toen zy, in plaats van. in stram-
m e houding ■voorbij tc trekken,
zoals [men gewend was, zich
rustig -. in vrachtauto's lieten rij-
l den, 'V.:;.';. U
en haar gemaal in tegenwoordigheid
van vele autoriteiten uit stad en om
meland toesprak, uiting gevende aan
de vreugde, die :de Groningers be
zielt, nu zij hen beiden in hun mid
den hebben, „Uw aanwezigheid", zo
zeide hij, „vormt de bevrediging van
de verlangens uit de bange oorlogs
jaren en wij zijn van harte verheugd
blijk te mogen gever van onze trouw
en verknochtheid jegens uw huis."
Nadat liet koninklijk paar bij hel
Huis van Bewaring een krans had"
gelegd bij de urn met as der in con
centratiekampen omgekomenen, be
gaf men. zich naar de woning van de
Commissaris. Juist op'dat moment
ontlaadde zich een zware onweers
bui en even leek het of het verdere
gedeelte van de avond In het water
zou vallen. Maar toen men om half
tien vertrok van het Provinciehuis,
waar door de Commissaris een diner
was aangeboden, was de avond van
een prachtige klare schoonheid, die
heel Groningen naar dc tc volgen
route scheen te hebbengelokt. Een
laaiende golf van enthousiasme
maakte zich van de wachtenden
meester een grootse hulde wellicht
nimmer tevoren door de2e stad aan
v orstelij k c gn ste n bore i d
ALS men IN EEN VAN DE volks
democratieën voor vrede en
vrijheid, gelegen achter het IJzeren
Gordijn,.een huisvrouw zou vragen
hoeveel zij per tveek aan aardappelen
uitgeeft, heeft men vlot kans de
zware hand van de veiligheidspolitie
op d.e schouder te gevoelen. Want
zulk een vraag betekent oi> zijn minst
genomen economische spionnage in
dienst van een buitenlandse mogend
heid. En geen sterveling achter het
IJzeren Gordijn weet, of de man met
wie hij genoeglijk zit te praten,
nietbehoort tot die wijdvertakte
organisatie, die eeuwig en erfelijk op
dè loer- ligt naar elke verdachte be
weging van wie dan ook.
Geen. wonder, dat buitenlandse
zakenlieden onder voortdurend ge
heim' toezicht staan en principieel
beschouwd worden als de voorposten
van. wat men noemt de. Amerikaanse
kapitalistische agressie. Het verza
melen. van economische gegevens,
een bezigheid die in ons land door
iedereen, ook door Hongaren, Russen
cn Polen mag cn derhalve wordt
bedreven, omdat het nu eenmaal
hoort bij marktverkenning, wat voor
de verkopende zakenlieden onmis
baar is. zulk een activiteit is achter
het IJzeren Gordijn een hels gevaar
lijke bezigheid. De Amerikaan Voge-
ler, de Engelsman Sanders en de Ne
derlander Louwcrs, zijn daarvan de
sprekende voorbeelden. En al zijn zij
dan niet tot de hoogst denkbare straf
veroordeeld, medewerkers van hen
zijn het wèl. En de langdurige ge
vangenisstraffen die hun zijn opge
legd, staan gelijk met volkomen ver
nietiging van even zovele mensen
levens.
Nu doet een bericht de ronde, dat
iets meer schijnt te zijn dan een
proefballon, dat de Amerikanen voor
nemens zouden zijn Vogel er los. te
kopen. En tot de losprijs zou de in
levering behoren bij de Hongaarse
communisten van dc kroon van ko
ning Stephanus. Een kostbaar juweel
roet een duizend jaar oude traditie,
dat door de Hongaren beschouwd
wordt als het symbool van grootheid,
waarmede zij zich (doordat 't het be
zit is van het Hongaarse volk cn niet
van de koningen), rechtstreeks ver
bonden gevoelen. De Paus zou tegen
dit voornemen van de Amerikanen
hebben geprotesteerd, hetgeen alles
zins begrijpelijk is, omdat in deze
kroon ook het symbool gezien moet
worden van de verbondenheid van
het Hongaarse volk met het Chris
tendom. En het ligt voor de hand,
dat het Vaticaan ongaarne zou zien.
dat zulk een tastbaar begrip van
Christelijke; in het bijzonder Rooms-
Katholjeke verbondenheid, uitge
leverd zou Worden aati de communis-,
tische machthebbers die daardoor
het kan niet anders aan prestige
en macht moeten winnen.
Maar er is nog een andere, bijzon
der precaire zijde aan deze zaak.
Want hoezeer men ook begaan moet
zijn met hét lot van een man als
Vogelcr e» hoezeer ook een mensen
leven tie aJleh rtijde n i 1 c s waard
moet zijn, het kan niet ontkend wor
den, dat een losprijs als die voor
Vogeler zou zijn voorgesteld, over de
gehele wereld beschouwd wordt als
exorbitant boog. Van een regering is
men zulk een hoge menselijke waar
dering niet gewend. En zeker niet na
de jaren '4(1—'45, in welke men heeft
geleerd ie rekenen met mensen-
"materiaal". alsof het onderdelen van
machines betrof. Wanneer thans voor
Vogeler ccn prijs betaald zou wor
den. die te laag is om ooit dc mense
lijke waarde te kunnen benaderen,
maar te hoog voor wat nu eenmaal
in deze, op dit punt gedevalueerde
.wereld betaald wordt, dan rijzen ter
stond twee bedenkingen. Tg weten:
waarom zou de Amerikaanse rege
ring dit wel over hebben voor Vo
geler (cn waarom wordt bij voor
beeld Sanders ook niet in de losprijs
begrepen?) en ten tweede en dat
is nog wel zo belangrijk wordt
door deze opzienbarende transactie
niet. de indruk gevestigd alsof Voge
ler voor de Amerikanen zo belangrijk
is, dat men cr bij wijze van spreken
wel alles voor over zou hebben om
hem los tc krijgen?
Vooral dit laatste komt ons in hoge
mate bedenkelijk voor. Want als liet
de Amerikanen erom le doen zou
zijn aan de wereld te tonen hoezeer
zij op de bres staan voor hun ver
volgde landgenoten, hoezeer zij da
persoonlijke vrijheid ten koste van
alles willen verzeieeren én verdedi
gen, dan bestaan er betere middelen
dan deze tactisch en praclisch ver
keerde mensenhandel, die dc commu
nisten meerjn dc kaart speelt dan
dat de Amerikanen tonen hoezeer het
hun ernst is met hun vrijheidsopvat
tingen.
