Amerikaanse arbeider drie keer
zo productief als Nederlandse
Ik verander in Joseph M. Dugard, apotheker uit Toulouse
Erfgenamen van Labrador
in Stichting verenigd
«60RÏ-
Nauwe samenwerking tussen
werkgever en werknemer
Minister Mansholt op
Buckingham Palace
Tamara Toumanova
op Schiphol
Het schieten van de beer kostbaarder
dan het verdelen van zijn huid
ZIEKENFONDSEN WENSEN
één soort verzekerden
Tekort van de vrijwillige verzekering
is chronisch
Amerikaanse jeugd
bezoekt Europa
Nasleep van actie
pin Suriname tegen
de heer .Lichtveld
Colonel Blake
[Vrijdag 7 Juli 1950
DEN HAAG. Wij kunnen van de Amerikaanse industrie veel
Ieren, niet alleen voor wat betreft de wijze van productie maar ook ten
aanzien van de manier, waarop de arbeider geïnteresseerd wordt voer
het bedrijf. Dit is een der conclusies van het geïllustreerd rapport van
een delegatie van N.V.V., K.A^B. en C.N.V., welke onder auspiciën van
de E.C.A. een studiereis door Amerika heeft gemaakt. Sterk leeft in
Amerika de gedachte, dat een nauwe samenwerking tussen werkgevers
en werknemers noodzakelijk is om een zo hoog mogelijke productie te
toereiken.
r In- het bijzonder wordt ds a
dacht gevestigd op de grote ar
beidsproductiviteit van de Ameri
kaanse, arbeider, hetgeen een van
de factoren is, waardoor Amerika
op industrieel gebied aan de spits
gaat. De productiviteit -van da
Amerikaanse arbeidér is op het
ogenblik acht en een half maal zo
groot als die van de Russische ar
beider, tweemaal, zo groot als die
van de Britse én driemaal zo groot
als die van'5e Nederlandse arbei
der. In het bijzonder was de dele
gatie getroffen door het systeem
ven massaproductie, waardoor
de goederen tegen een dergelijk
lage kostprijs kunnen worden ver
vaardigd, dat binnen het be
reik van de .gewone map komt. .en
"waardoor de levènsstandaard van
de!Amerikaanse arbeiders hoger is
dan die' van zijn collega's in an
dere landen.
Een groot deel van Amerika's
prestaties op het gebied van pro
ducties en materiele welvaart, zo
gaat het rapport verder, is aan.de
ene kant te verklaren uit'de bo-
demrykdommen van. het land ,en
anderzijds uit de grote binnen
landse markt, die voor de onder
nemers openstaat. Hierin ligt wel
licht voor Europa een les, die het
ter harte moet nemen. Het pro
ductieapparaat van Amerika na
melijk laat telkens weer zien Hoe
zeer de massa-productie en serie
productie bevorderd wordt door
de mogelijkheid te produceren
voor één grote binnenlandse
markt/Wanneer West-Europa door
economische samenwerking der
landen en opheffing van de han-
d elsbcf? erkmgc n zulk een grote
binnenlandse, markt zou gaan vor
men, dan zfal de massa- en -serie-
LONDEN Op zijn vierdaags
bezoek aan Engeland heeft minister
Mansholt gisteren - tuinbouwbedrij
ven ten oosten van Londen bezocht.
Hij is Maandag in Engeland aange
komen in gezelschap van Jr. C. Staf,
directeur-generaal van dé Land
bouw, en ir: H.- Verschuyl, '"rjjksvee-
teeltconsulent in algemene dienst.
Dinsdag en Woensdag bezocht men
de Royal Agriculture Show te
-„Oxford, de grootste. ..landbouwten
toonstelling in Engeland- Maandag
'bracht minister Mansholt een be
zoek aan de Britse minister van
Landbouw en Visserij, Tom Wil
liams. Woensdagavond was hij de
gast van de Koning en de Koningin
op Buckingham Palace.
Vandaag gaan de Nederlandse be
zoekers naar een veefokkerij te
Reading en naar het Britse Natio
nale Instituut voor Zuivel onderzoek.
Vanavond keert het gezelschap
per vliegtuig naar Nederland terug.
Advertentie fl.M
Ycrfeoudhoïd, griep, rheu-
matiek en feooldpiffv, kuntLJ1
voortaan weefaldoende be
strijden met Aspirin. -
Aspirin, reeds 50 jaar be»'
óveral verkrijgbaar
ekóndé. vèrpakVin
productie cok hier grotere kansen
gaan bieden,
In het rapport Wordt een alge
meen beeld gegeven van Amerika
en de Amerikaanse samenleving,
de. geschiedenis van het land, zijn
prestaties op agrarisch en indu
strieel gebied, zijn regering en zijn
toekomst. Tevens wórdt een. uit
eenzetting gegeven van-de achter
grond en bedoeling, yan' het plan-
Marshall. Bovendien kan men in
het rapport gegevens vinden ovér
N.S. zorgt voor belangen
van gedemobiliseerde
spoor.wegmannen
DEN HAAG - Personeelsleden
van de NederL Spoorwegen, dié uit
de militaire dienst zijn onti.lr.ren.
aldus minister Spitzen in anrWrd
op vragen van het Tweede Kamer
lid De Kort (KVP>; keren bii dit
bedrijf terug tenminste in dezelfde
rang als welke zij bekleedden, loen
zij het bedrijf voor het vervullen
van hun militaire dienst verlieten.
Als gevolg van het voortschrijdend
herstel van het bedrijf cn de daar
mede .gepaard gaande ingrijpende
wijzigingen in de exploitatie gedu
rende de laatste jaren is het in een;
aantal gevallen onvermijdelijk, dat
de betrokkenen in die rang een an
dere standplaats aangewezen krij
gen. Indien het niveau der werk
zaamheden lager is dan overeenkomt
met hun rang, behouden zij hun
rang en de daaraan verbonden be
zoldiging en is de overgang tijdelijk.
Is het niveau gelijk of biedt het
betere perspectieven, dan kan de
overgang definitief zijn. Met de be
langen van meer persoonlijke aard
van de betrokkenen wordt rekening
gehouden.. Er wordt bun zoveel mo
gelijk gelegenheid gegeven zich ge
durende enige tijd óp de oude stand
plaats aan te passen.
Noodzakelijke overplaatsingen ge
schieden normaliter volgens anciën
niteit, te beginnen bij de jongsterv,
waarbij ongehuwden voorgaan. Een
afwijken van dezé regel, ten behoeve
van teruggekeerde militairen zou in
vele gevallen verplaatsing van ge
huwden ten gevolge hebben, het
geen, gezien de. woningnood, zoveel
mogelijk moet worden voorkomen.
Gesteunde kunstenaars
niet tevreden
AMSTERDAM Hot Comité van
Actie van de door Sociale Zaken on
dersteunde beeldehdë'kunstenaars
heeft een schrijven gepubliceerd
waarin gezegd wordt, dat de positie
van de ondersteunde beeldende
kunstenaar, die geen ondersteuning
ontvang voor werkloosheid, maar
een uitkering krijgt om te kunnen
werken, de zogenaamde „contrapres-
tatieregcling", die hem of haar ver
plicht een aantal kunstwerken af te
staan, niet .rooskleurig is.
De uitkeringen zijn zo laag ge
steld. dat het voor de kunstenaar,
die toch al op het minimum leeft,
onmogelijk is, zich volledig te geven
aan de gemeenschap, m.a.w. dat hij
niet in staat is om scheppend te
kunnen werken. Dit wordt nog ver
ergerd door de te korte termijnen,
die gesteld zijn voor de verplichte
levering. Wordt het werk van een
kunstenaar enige malen geweigerd,
dan wordt hij uit de kunstenaars
regeling overgeheveld naar de werk
lozen steun. Dit houdt in, dat hij of
zij niet meer beschouwd wordt als
erkend kunstenaar. Het comité
wenst o.m. een regeling voor het
gehele jaar, dus niet.zoals nu voor
2G weken en in enkele gevallen 32
weken.
het staats- on gemeentebestuur, rie
lonen cn koopkracht in Amerika,
de mechanisatie, standaardisatie
en specialisatie in de Amerikaanse
industrie, de sociale en arbeids
wetgeving alsmede een historisch
overzicht van de arbeidersbewe
ging in Amerika.
fVan een onzer verslaggevers)
De Amerikaanse mevrouw Casy,
die gisteren op Schiphol de douane
moest passeren, was zo mooi, zo
elegant an zo levendig, als men
zich een prima-ballerina maar voor
kan stellen. Zij is overigens beter
bekend als Tamara Toumanova'. In
een lichtgrijze japon, die" cle" geur
van Parijs meebracht, waar zij ook
vandaan kwam, stapte zij met een
natuurlijke sierlijkheid over het
Schipholbeton, dat naast deze
lichtheid nog eens zo grauw leek.
„Ik ben erg blij met mijn vrienden,
van het Monte Carlo-ballet te kun
nen dansen," zei de befaamde dan
seres, die eergisteren nog optrad
in de Parijse opera met Cocteau's
ballet „Phèdre", waarvoor Sèrge
Lifar de choreografie heeft ver
zorgd. Reeds gisteravond kon men
deze danseres met het lange
donkere haar in het ballet „Gy-
sèle" zien optreden, cn Zondag in
„Fetruschka". Zij heeft dat in zes
jaar niet gedanst, in 1932 was zij
met deze creatie ook al in. Neder
land.
(Van een onzer verslaggevers)
Er is op het ogenblik ten Stich
ting van nazaten van de reder Jo-
zepb de la Penha, die menen recht
te hebben op het door'de'koning-
stadhouder in 1697 aan deze reder
geschonken Labrador, In .voorberei
ding. De stuwende krachten bij
d.cze voorbereidingen zijn mr. J, I.
Maarsen cn dc heer Fh, Melhodo
uit Amsterdam, die zich ook voor
de oorlog aj met deze zaak hebben
bezig gehouden.
Een koortsachtige stemming had
zich in de .laatste' jaren voor 1940
meester gemaakt'van al, wat er in
het Amsterdamse Joodse dentram
nog aan nakomelingen van de fami-
lié De la Penha oVöii.jwas..J^
Tientallen* arme mensen, die
méenden,tof"de nabestaanden te be
horen, leenden hier en. daar geld om
bij de Burgerlijke Stand hun stam
bomen te laten nagaan.
De wildste geruchten deden de
ronde, er waren zelfs enkele nale
ven, die in afwachting van hun deel
van dc erfenis, geld hadden ge
leend.
Om hieraan een eind te maken,
werd eer. vergadering belegd in het
Forestershuis te Amsterdam. De erf
genamen kwamen in 20 grote getale
opzetten, dit er te weinig riiimte
was en de Vergadering twee maal
gehouden moest worden.
Op deze bijeenkomst werd gead
viseerd geen onnodige kosten te ma
ken cn geen ongemotiveerdever
wachtingen "te koesteren.
De heer Maarsen nu deelt
ons mede.: dat ook op het ogen-
blik allerlei valse geruchten
circuleren en onnodige kosten
worden gemaakt door hen. die
aan hun afstamming rechten
menen tekunnen ontlenen.
Om dit in' de klem te smoren, wil
mr. Maarsen de bovengenoemde
stichting oprichten. Deze zal.de erf
genamen in één juridisch verband
verenigen. De kosten voor allerlei
soorten van. onderzoek kunnen dan
gezamenlijk gedragen worden.
Mr. Maarsen gaat dezer dagen
naar Londen, om contact op te. ne
men met de daar wonende tak van
afstammelingen.'
„Wij moeten zorgen, dat we geen
Spaanse schatgravers worden", zo
zegt hij, „Het schieten van. deze
poolbeer is belangrijker, kostbaar
der en ingewikkelder dan het ver
delen van zyn huid. Door da jong
ste ontdekkingen in diverse Neder
landse en Engelse archieven zijn in
middels de perspectieven' beter dan
in 1935, van. welk jaar de laatste
pogingen dateren."
Advcrtcblie fl.M.)
25 xeken.
In Nederland.
Te Rotterdam is Donderdag de
ex-internationaal, ex-ADO-cr
Theo Timmermans in het huwe-
lijk getreden met mej. van Op
stal. Het echtpaar bij aankomst
voor het stadhuis.
Toneelschrijvers, aan
de arbeid
De minister van' O. K. en W. Is
voornemens in 1950 twee opdrachten
te verlenen tot het schrijven, van een
toneelstuk. Om aan deze opdrachten
té kunnen meedingen, dienen-gega
digden, die -van Nederlandse natio
naliteit zijn, vóór 1 September 1850
aan het Departement in zesvoüd een
inhoudsopgave te zenden, groot twee
pagina's machineschrift van een oor
spronkelijk door hen geschreven. o£
te schrijven, nog niet gepubliceerd
of opgevoerd Nederlands toneelstuk.
De inzending moet anoniem zijn en
voorzien van een motto.
Bij het ingezonden werk moet' een
gesloten couvert worden gevoegd, in
houdend naam, voornamen, geboor
tedatum en adres van de schrijver.
Een commissie zal vóór 1 October*
1950 bij 'de minister de 15 beste in
zendingen vermelden. Vóór 15 Oct.
zal de minister aan de auteurs van
deze 15 inzendingen opdracht kun-
n ehverlenen tot het opstellen van
een volledig, uitgewerkt schema en
tot het uitwerken /,van-"ecttybedrj}f.
Voor deze, ■ópdracht. hiits goed uit
gevoerd,, zal aan ieder van ijbèn een
gratificatie van JD0 worden uitge
keerd. De. inzendingen hiervan moe
ten vóór 1 Dec. 1950 zijn ingelever^,,
Dan zal de commissie adviseren
over de twee beste inzendingen en
volgt een ppdraeht -.tot het schrijven
van het gehele toneelstuk, liefst in'
samenwerking met een regisseur.
Beide acteurs kunnen een 'honora
rium van 2000 ontvangen.
Protest Ned. Kunstkring
De Ver. „NederJandscKe Kunst
kring" heeft een protest aan de
Haagse Gemeenteraad gezonden te
gen de beslissing van de jury. vooi
de.Jacob Marisprijs.
ïrr de bekroning van dit werk kun
nen wij,, aldus dit .protest, niets-an
ders zien, dan een 'daad van ontken
ning der beeldende kunst, welke
slechts in staat is, de chaos te be
vorderen. Hel primitieve, moge kin
derlijk zijn, maar eerlijk, het pri
mitivisme is kinderachtig en niét
eerlijk.
(Van ccn onzer verslaggeefsters)
AMSTERDAM. De ziekenfondsen hebben het feit, dat zü de verhoging
van de premie voor de vrijwillig verzekerden van 0.63 lot j" 0.30 per
week roet zeer grote tegenzin en onder sterke aandrang van de regering
bebben aanvaard, niet onder stoelen of banken gestoken.
De ziekenfondsen zijn van mening, dat een bevredigende regeling eerst
zal zijn bereikt, wanneer het gehele verschil tassen verplicht- cn vrij-
wilfig-verzekerden zal zijn opgeheven. Zü wensen een uniforme premie
voor alle verzekerden, die door de bode aan de deur kan worden geïnd.
De bijdragen van dc werkgevers zouden, evenals tot nu toe. naar een
centraal orgaan moeien worden overgemaakt. Dit zou dus betekenen dat
het bedrijfsleven zou bijdragen in de verzekeringen van personen, die geen
band met dit bedrijfsleven hebben.
Dc verplichte verzekering omvat
4.4 millioen mensen, waarvan 2 mil
lioen rechtstreeks-verzekerden, dus
werknemers. De overige 2.4. millioen
zijn vrouwen en kinderen van werk
nemers; Dezen, betalen 1.87c van hun
salaris als premie, waarbij de werk
gever nog een gelijk bedrag voegt.
Bij de vrijwillige verzekering beta
len man en vrouw ieder afzonderlijk
premie. De kinderen beneden 18 jaar
rijn echter automatisch bijverzekerd.
Van de 2.4 millioen mensen, die on
der de vrijwillige verzekering vallen,
betalen 1.5 millioen premie.
Dc verplichte verzekering kan zichzelf
hedruipeo, heelt zelfs och overschot,
maar de vrijwillige verzekering heeft
rinds 3047 met aanzienlijke tekorten te
kampen; dit jaar moet er 17 millioen
.bij. De premieverhoging levert zeven
millioen op, van de overblijvende tien
millioen zal. naar men aanneemt, de helft
worden gedragen door de regering, de
helft door *t vereveningSfonds. Het bc-
Ciijlsleveu draagt dus reeds bij In het te
kort van de vrijwillige verzekering. De
rechtsgrond hiervan is, dat een aantal
mensen, die behoord hebben bij hot be
drijfsleven, maar daarvan wegens hoge
leeftijd of lnvaliditeit geen deel meer uit
maken, bij de vrijwillige verzekering te
rechtkomen. Voor een ziekteverzekering
zijn dit uitermate slechte risico's"'.
De ziekenfondsen hebben er Tceds lang
op aangedrongen deze mensen op te ne
men in de verplichte verzekering. <2t de
regering heeft toegezegd dat de nieuwe
Ziekenfondswet hierin zal voorzien. He
laas ziet het er naar uit, dat deze wet nog
wel even op zich zat laten wachten. Men
overweegt nu, deze mensen, toch op korte
termijn onder de verdichte verzekering
te doen vallen.
Intussen is dc regering zich, evenzeer
als dc ziekenfondsen bewust van de zware
last, die de premieverhoging voor tal van
vrij willig verzekerden betekent. De ge
meentebesturen kunnen in sommige ge
vallen te hulp komen, want rij zijn ge
rechtigd een bijdrage te geven in de pre-
van die groep, wier inkomen niet
ie dan i 2(10 boven de ondersteunings
norm uitkomt. Een ministerieel schrijven,
waarin die inkomensgrens werd verhoogd,
schijnt op handen te zijn.
Dc oorzaken van het chronische tekort
van de vrijwillige verzekering zijn ten
dele gelegen in de algemenekostenstij
ging, ten dele in ,de vooruitgang van de
medische wetenschap. Er zijn operaties
mogelijk, waar men. vroeger niet aan
dacht. Penicilline, streptomycins en
P.A.S. redden het leven van patiënten-die
men vroeger moest opgeven. Maar al deze
nieuwe middelen en behandelingen zijn
zeer duur.
Als iemand verre reizen
doet...
De Minister van.O.. K, en 'W,
stelt voor .1950 reisbeurzen en reis-,
tpelagenti beschiKuauiv 'voorletter
kundigen (prozaschrijvers) teneinde
deze in de gelegenheid te stellen in
het buitenland indrukken op te
doen, welke voor hun letterkundig
werk van belang kunnen zijn.
Gegadigden dienen op 1 Januari
1950 tenminste 21 jaar, doch nog
■geen 45 jaar oud te zijn.
Zij dienen vóór 1 October 3950
ecu oorspronkelijke! nog niet gepu
bliceerde, in het Nederlands ge
schreven na veile toe te zenden aan
het Departement, onder mededeling
„mededinging reisbeurzen letter
kundigen". De novelle moet ten
minste 10.000, ten hoogste 20.000
wc orden tellen.
De jury (welke nóg wordt inge
steld)' zal' ten hoogste drie manu-
scripten voordragen waarvan de
auteurs voor toekenning van- een
reisbeurs in aanmerking komen, en
bovendien een of meer manuscrip
ten, waarvan de auteurs in aanmer
king komen voor toekenning van
een reistoelage,
Een. reisbeurs bestaat uit een be
drag van f. 2QOO,—een reistoelage
bestaat uit een bedrag van ten hoog
ste f. 300.—.
Hoe zal men ln dit tekort willen voor
zien? Verdere premieverhoging zou voor
de kleine zelfstandigen, die na uitfil-
tcruis;" van ouden van dagen cn inva
lidenbij dc vrijwillige verzekering
overblijven zeer bezwaarlijk zijn. Het ls
natuurlijk mogelijk, dat de regering zich
bereid verklaard jaarlijks een bijdrage in
het tekort tc geven. Maar liever zouden
de fondsen zien dat ieder onderscheid
tussen, vrijwillig- cn verplicht-verzeker
den zou verdwijnen.
(Eigen bericht)
DEN HAAG. Deze maand zal
op uitnodiging van nationale Roode
Kruisverenigingen van West-Europa
een groep van 20 medewerkers
van h«t Amerikaanse Jeugd Koode
Kruis een bezoek brengen aan de
West-Euxopesc landen, waarbij ook
ons land zal worden bezocht. Het
initiatief tot dit bezoek is genomen,
door Denemarken, met het oogmerk
de Amerikanen te,laten, zien, wat er
mede dankzij de hulp van het Ame
rikaanse Jeugd Roode Kruis in West-
Europa is tot stand gebracht. De
Amerikanen anveren op 20 Juli in
Napels en, zullen daarna doorreizen
naar Genève, waar dc delegatie in.
drie groepjes wordt gesplitst Zeven
jeugdige Amerikanen cn een leidster
zullen België, Engeland e» Nederland
bezoeken, de anderen nemen een
kijkje in de Scandinavische en ande
re Europese landen. -
Het groepje, dat Nederland be
zoekt, arriveert op 31 Juli in - Dén
Haag en'.zal worden ondergebracht
in het K-L.M.-mternaat aan de Nieu
we Parklaan. De volgende dag tal
het gezelschap officieel door het.
hoofdbestuur van het Roode Kruis
in Den Haag worden ontvangen, j
De Amerikanen zal niet alleen, eèn
indruk worden gegeven vani het
Jeugd- en' Roode Kruis w-erk, maar
ook van Nederland in het algemeen.
In het bijzonder zullen industrieën én.
instellingen worden bezocht, die met
Amerikaanse hulp hersteld zijn .en.
tot ontwikkeling gekomen zijn.' Gf
De Amerikanen, zullen van 31 Juli
tot 8 Augustus' in ons midden ver
toeven. In Den Haag zullen o.m. liet
Julianakinderziekenhuis' en hét Vre
despaleis worden bezocht','-In de lóóp
van de week staan voorts de, kaas
markt te Alkmaar, de hoogovens in
Urrunden en Rotterdam en Arnhem,
op het programma. Waarschijnlijk
-zullen 'de jeugdige gasten ;bp*5Aug.
de verj aardag' vsn i- piiö?è?;:ïrene
op bet paleis Soestdyk '\vorden
ontvangen. 7
Ei3
PARAMARIBO Acht fractiele
den vén de" Nationale Partij Surina
me hebben bedankt als lid van deze
lartij, (Zoals bekend, behaalde de
LP.S. bij de verkiezingen 13 van
de 2i zeteir.in het staten-college.
Red,). Het betreft de heren G. van
der Schroef!, statenvoorzitier en een
der oprichters van de N.P.S., E. de
la Fuente, ondervoorzitter van de
Staten, P. Wijngaarde, ^ractie-v.oor-
zitter en een der oprichters van de
N;P.S., L, Elaazer. J- Rsatgever. O.
"Wong, W. Ros Verschuur en L. Lau-
riers, die gisteren uit Aruba aan
kwamen voor de vergadering; die de
Staten, gisteravond inzake de motie
van .wantrouwen tegen landsminister
L. Lichtveld zouden' houden. -
vni
GELUKKIG, a lies Heeft zijneinde,
ook een nacht in de bergen. Al
om- een uur of vijf begint het te
dagen en Ik zie, dat ik vrij hoog
langs de bergwand in Oostelijke
richting loop. Ginds slingert een
smal pad. Daar maar op aan. Om
zes uur ontmoet ik. een man. De weg
naar B? Dan moet u daarginds afda
len naar de gTote weg en die volgen
tof een^brug, en dan. Ik begrijp
het; rechtsaf, jawel, "de patrouille
tegemoet. Nu maar niet langer
eromheen draaien. „Ik moet de Mof
fen ontlopen," zeg ik droogweg. Aha,
•is het antwoord, „monsieur n'aime
pas les Baches?" Nee, daar houdt
meneer inderdaad niet bepaald van.
De Fransman is „goed". Hij vraagt
niets. Hij begrijpt alles; Hij pakt me
bij.de schouder en zegt: ziet u daar
boven dat huis? Daar woon Ik. Loop
daarheen, ga dwars ov,er het erf,
neem het paadje aan de andere
kant van de boerderij, volg dat, ai-
maar rechtdoor, dan kom je aan een
erdoor, dat kan best, en
kijk aan de overkant uit naar.' een'
wei met.-koeien. Dat zijn mijn
koeien. Loop die wei langs en dan
maar weer rechtdoor, een afdalend
pad langs en dan kom je er. Ik heb
het precies zo gedaan en het heeft
precies geklopt. Vijf uur *heb ik
erover gezwoegd, maar na die vijf
wat ..moet ik verschrikkelijk,
hebben omgelopen? zag ik in rie
verte, in het dal. een fabriek cn een
felrode pijpleiding, die uit de bergen,
naar beneden liep: ik was weer op
bekend terrein. Woensdagmorgen
had ik Toulouse veriaten en in de
late middag was ik naar het hutje
geklommen, waar. mijn bange Span
jaard mij afhalen zoii. Nu was het
Zaterdagmiddag. Sedert Woensdag
had ik driemaal wat gegeten, mijn
kleren niet uit gehad, mij niet ge
schoren en mü nauwelijks gewassen.
Ik moet er als een landloper hebben
uitgezien, toen ik het .dorpje weer
bereikte- en mijn rugzak onder een
hoop bladeren verstopte. Met dat
ding kon ik onmogelijk binnen
komen, want het zou veel te veel
opzien wekken. Mijn berglaarzen
deed ik erin, mijn oude lage. schoe
nen trok ik aan. In een winkeltje
kocht ik een stuk brood en een..paar,
losse cigaretten, Het Baskcnmutsje
zette ik scheef, de mouwen stroopte
ik op, en met-een onverschillig-uit
hangende sigaret slenterde ik het
dorp in; alsof er niets aan de hand
■was,
T") E ;zonblakerde op de huizen.
*-r Mijn natte kleren waren allang
weer droog en ik besloot om terug
te gaan naar de cantine waar ik met
mijn camïcmneur twee dagen ..gele
den had gegeten. Misschien 'was hij'
er welNatuurlijk was hij - er
niet, maar de juffrouw van de bar
wist. te vertellen dal hij nog wel
komen zou.' Wachten had ik wel ge
leerd. En waarlijk; tegen drie uur
zag ik de vrachtwagen aanrollen. Ik
ben erop afgehold als gold het een
weerzien met een oude vriend. De
camionoeur was eerst stomverbaasd
en toen ziedend van kwaadaardig
heid. Hij had mij bij ons afscheid
zulke- pertinente verzekeringen om
trent een vlotte overtochtgegeven
en voelde zich in zijn eer getast. Dat
zou hij er niet bij laten zitten!
Overigens maakte hij onmiddellijk
een nieuw plan. We gaan terug naar
Tarascon, daar gaat u een paar uur
slapen en vannacht gaat u naar
Spanje, al moest ik u er zelf naar
toe brengen. Zo gezegd, zo gedaan.
Om goed drie uur zat ik weer in
dezelfde vrachtw.agen die mij zo
netjes door de „zóne interdite" had
geholpen, en een paar uur later lag
ik in een hotelbed. Nooitheb ik
zeep, water, handdoeken, een scheer
kwast, een gilette en schone lakens
zo onuitsprekelijk gewaardeerd als
.die middag. En met het vooruitzicht
dat ik tot negen uur 's avonds sla
pen mocht, om dan gewekt te wor
den met koffie en boterhammen, ben
ik voor het eerst sinds Dinsdag
nacht, mijn dutje op de brits niet
meegeregend, ingedommeld,
BEGRIJP mijn onrust,;toen
's avonds om half tien niijn
vTiend nog niet was komen opdagen.
Ik begon* mij alweer vertrouwd te
maken met de gedachte, dat er nieu
we moeilijkheden waren tussenbeide
gekomen, en.toen er om. half elf nog
niemand was verschenen móest ik
aan logies gaan denken. De "hotelier
was een brave' Fransman, die hst
mij wel niet heel moeilijk.zou ma
ken. Bovendien had mijn camion-
neur een praatje met hem op touw
gezet, en waarschijnlijk wist hij wel
zo'n1 beetje, wat er'aari de hand was.
Ik vroeg of hij een kamer had, ..Mais
si, monsieur."' Mooi. dan wou ik die
wel hebben. Dc hotelier verdween
,en kwam even later terug met een
inschrijvingsformulier» Joseph Mar
cel Dugard, de apotheker uit Tou
louse, schreef zich in. De hotelier
bekeek aandachtig en peinzend het
schriftuur 'en zei toen: „Aha, mon
sieur est- Toulousain", Jawel, zei ik,
zoals u ziet. De hotelier geloofde cr
geen sikkepit van, dat was zo door
zichtig als glas, Maar nooit heb ik
iemand zo kostelijk zien comedie-
speJen. Hij nam het doodernstig, in
formeerde of ik allang in Toulouse
woonde, of de stad erg geleden had
vaa de bommen, of ik hjer voor
vacantia was, en ik heb maar ver-
haaltcjs zitten vertellen, voor cn na.
„Ah savez vous, je connais Toulouse
tres tres bien." zei de hotelier met
een aanloop tot een knipoogje. Ik
begreep, dat hij mij allang door had.
Mijn topografische kennis van Tou
louse lag natuurlijkkilometers bij
de zijne ten achter, cn hij had mij
7.o gaandeweg een beetje getest. Er
zat geen kwaad bij, dat was duide
lijk, en wij hebben onze soontane
ecnacter ten einde toe volgehouden,
ik maar vastklampend aan mijn iet
wat ongeloofwaardig verhaal, dat ik
met die camionneur naar Foix zou
omdat ik de laatste trein had ge
mist, hij maar jammerend omdat die
camionneur mij blijkbaar in dc steek
liet. Juist toen ik erover begon te
denken er een einde aan maken en
naar bed te gaan morgen dan
'maar weer verder zien werd er
op de deur geklopt, en zie: /daar
verscheen dc camionneur, buiten
adem, en met èen fiets aan de hand,
want zijn vrachtwagen had panne.
Gauw, gauw, u kunt nog net cctv
bus halen bij het station. Een bus?
Wat nu weer? „Ja, u moet een kilo
meter of vijf cn twintig met 'n bus,
naar Génat, daar vindt u een man
die u bij; de halte opwacht en die
zich Marcel noemen zal. Volg hem.
Vannacht gaat u over."
I K had afgeloerd mij tc vcrwonde-
J ren of iets te vragen. Inderhaast
nam ik afscheid van rnjjn vriende
lijke hotelhouder, die vermoedelijk
niet heeft ondersteld, dat ik achter
op de step naar Foix gebracht zou
worden, en met mijn vriend rende
ik door de duisternis vari de Zater
dagavond naar het Slation Tarascon.
Daar nam hij van mij afscheid, en
ik hoop hem ooit terug tc zien. Hij
heeft mij erdoor geholpen, cn mij
nimmer in de steek gelaten. Zonder
hem was jk te avond of te morgen
tegon de lamp gelopen'. Nu was er
weer nieuwe hoop. Ik stond, om het
felle licht van een straal lantaarn te
vermijden;, met 'de rug gedrukt tegen
de stationsmuur, kijkend naar: de
bus, die zich snel vulde. Laat instap-,,
pcti maar. dan zit je dicht bij de uil
gang: je kunt nooit weten. De bus
chauffeur klimt telkens op het dak
van zijn wagen, en laadt er een flets,
een koffer of een zak aardappels op-
Ik wacht. Het is een paar minuten
voor elf. Zo meteen zullen wij ver
trekken. Ineens krijg ik een schok.
Twee met karabijnen gewapende
Duitsers komen op de bus af en
stappen in. Wat nu?,. Ik heb niet
veel tijd om erover rïa1e denken,
stap regulier op de chauffeur af en
speel hoog spel: terwijl ik hem een
pakje cigaretten in de harid duw zeg
ik: „Vous êtes bon patriate, hein?"
j.Ah, je crois bien." „Ik moet met
.deze bus mee.'maar ik. kan niet mét
die twee moffen onder één dak zit
ten, tenminste niet als zjj controle
ren." „Ja, dat is controle. Hebt U
geen papieren?" „Nee, tenminste
niet voor de zóne." „Aha." ..Kan ik
niet" bij het vertrekken op het. dak
van dè bus gaan liggen en zo mee
rijden?" »iAh mais si, vous ne
rlsquerez rlen." De zaak is" in órde.
Ik blijf in de schaduw wachten tot
de ehaüffeur aanstalten maakt om te
starten- Dan klim' ik als een haas
het ijzeren' laddertje op en ga plat
op het dur.dak liggen, midden tussen
koffers, fietsen en zakken. De chauf
feur heeft mij beloofd dat hij bij
mijn halte, in Géhat, waarschuwen
zal.
TT N zo voltrok zich een nieuwe
episode in deze gecompliceerde
reis door Europa1 in 't jaar der be
schaving 1944: daar lag ik, heen en
weer geslingerd bij elke bocht, dooi
de donkere avond mcegczeuld naar
nieuw avontuur, terwijl onder mij
twee dienaren van Heinrich Himm-
ler do identiteitspapieren van de of
ficiële reizigers aan ..het; nakijken
waren. Mijn chauffeur, brave kerel,
deed prompt wat hij beloofd had. Ih
Génat haalde hij .mij van het daken
ik ben naar benéden .gegleden zon
der dat de beide Moffen cr iets van
hebben gemerkt. Hslaas; in het duis
ter gaf de man mij de. verkeerde
rugzak. Marcel Pujol-Jules," die mij
opwachtte, bracht mij naar het een
voudige huis waar hij met vrouwen
moeder woonde, cn daar bemerkten
wij" dadelijk de vergissing. Gelukkig
had de bus een paar dorpen verder
zijn eindpunt cn; Marcel.'s jongere
broer, Claude, ham een spurt op zijn
racefiets om de zakken te verwisse
len, Overigens bleek het program te
zijn. dat wij na cctvnachtelijke
boterham tot drie uur zouden sla-'
pen, cn tegen vier uur zouden gaan
kljniTnen. Dat ik mij fit voelde kap
ik niet volhouden. Dc vier dagen
achter mij hadden mij waarlijk niet
beter gemaakt. En ik erken grif dat
'ik er tegenop zag om naar 2500
meter hoog te gaan klauteren, tot
500 af le dalen, nogeens tot 2700 .te
stijgen en dan, eindelijk, het dal van
Andorra in te marcheren. Alswe
.een beetje geluk met het weer heb
ben doen we het in een uur of vijf
tien," zei Marcel.
(Wordt vervolgd).
Stedelijk Museum' in de
hoofdstad uitgebreid
B. en IV. van Amsterdam- hebben
de gemeenteraad voorgesteld .in .de
tuin van het Stedelijk Museum een
tentoonstellingsgebouw te., bouwen.
Uit het legaat-vom Rathzal daar
toe een bedrag van f 420.000 be
schikbaar worden gesteld. Het ge
bouw zal van een verdieping, wor
den voorzien en toegankelijk.zjjn
zowel van het museum uit als. door
een eigen ingang aan de Van-'Baer-
les tra ét. De verkregen; ruimte; kan
gedurende een bepaalde tijd .'van het
jaar ter" beschikking worden ge
steld voor exposities van Amster
damse verenigingen van beeldende
kunstenaars.
Garoeda-prijsvraag
De Rasri van Beheer van de Kón.
Ver. rndisch Instituut heeft beslo
ten wederom een Garoeda-prijs
vraag uit te schrijven, '.zesde
sinds 1937.
Deze prijs wordt uitgeloofd voor
de schrijver (ster') van het beste
jeugdboek, waarvan .het vérbaai
speelt in Indonesië, Suriname of'de
Ned. Antillen. Er zijn prijzen van
f, 250.-—, cn f. 100.— en twee eer
volle vermeldingen.
Manuscripten dienen uiterlijk 31
December a.s. te worden ingezon
den bij de Centrale Boekerij Indisch
Instituut, Mauritskade 63, Amster
dam.
Badings ontvangt prijs
van f 1000.— J
Henk Badings ontving in' het
I.C.C. te Amsterdam uit handen van
dc programmaleider yan de stich
ting Radio-iNeder) and-Wereldom
roep, G. Sluizer, in de vorn} van een
oorkonde, de eerste prijs 'Cf.?. 1000'—-)
voor zijn orkestwerk: Fantaisic
over het Nederlands Volkslied, ;,Er
waren twee Koningkinderen''.
Ter gelegenheid van het 75-jarig
bestaan van. de Kon. Ncö, Toonkun
stenaars Ver., cn tezamen met déze,
had de wereldomroep een' coprjposi-
licwedstrijd uitgeschreven.
De winnaar van de t'wéede prijs
(f. .500.Geza .'Frld, die; variaties
'op een Nederlands volkslied (voor
orkest en koor) inzond, kon wegens
zijn verblijf in het buitenland niet
aanwezig zijn.: -
Nog dit jaar zullen da békrööndo
werken worden uitgevoerd eli b.m.
door", de Transcriptiedienst- worden
verspreid-
Adcertenife (LM.)
'n Beetje tcciit - keu of veeltij
is niet het ergste; j
Als ge llw ÈiOÉil naar zuiver houdt.
En dat kan! Met Kruschen Salts.
Onzuiver bloed-is éert van de geniepig-
até-oorzaken vah Uw Rheutnatische;pij
nen. Ala de bloedzuiverende organen
mot de jaren wal verslappen cn niet
meer die jeugdige kracht ontwikkelen,
gaan afvalstoffen in het Woed rich vast
zetten in hoeken cn gaatjes. Door dab te
voorkomen, tast ge UwRhcumntische
pijnen bij dc oorsprong aan. Begin daar
om zo gauw mogelijk de'bloedzuive
rende Kruschen kuur. Geen prettiger-
kuur dan juist Kruschen leder® mor
gen dc kleine dosis. De resultaten yoolt
ge al gauw. Uw pijnen verdwenen en
die stramheid maakt plaats voor; dat
prettig veerkrachtig jeugdig gevoel.
