MobiloiÊ
Kamerleden eisen controle op
financieel beleid K.L.M.
Tegen het einde van de oorlog
vele verbeteringen aangebracht
Pensioen- en spaarfondsen
komen onder toezicht
ln wasserijbedrijf staat
conflict voor de deur
Rapport van de commissie
vaagt vele vermoedens weg
Kans op
vrede?
7/1
Directeur Plesman getuige van
onplezierig debat
Over aanvullende
kinderbijslag geen
eensgezindheid
Nieuwe wet met
waarborgen voor
werknemers
Engeland wil klaarheid over
krijgsgevangenen in Rusland
Een internationaal
orgaan moet een
onderzoek instellen
Mobiloi
Overeenstemming over C.A.O. onmogelijk
door starre houding der patroons
DE LONDENSE INLICHTINGENDIENSTEN
Bureau Bijzondere Opdrachten
verrichtte uitnemend werk
HET ENGLAND-SPIEL
Gewoon maagzout
of Ghefarox?
CHEFAROX
mmsmm
Zaterdag 15 Juli 1950
Advertentie (LM.)
(Van onze parlemenlsredacteur)
Onze allervriendelijkste minister van Verkeer en Waterstaat heeft
er dan toch eindelijk genoeg van sekreten. Zo lang als zijn ministeriële
loopbaan duurt, heeft mr. Spitzen het moeten verdragen, dat de.
Staten-Generaal hem by schier iedere gelegenheid een onplezierige roo
tle of een minder gewenst amendement In de politieke maag splitsten.
Steeds heeft hij daarin zachtmoedig berust. Maar toen gistermiddag uit
gerekend dr. Lucas (KVP) hem op een amendement wilde tracteren
dat een vergaande controle van de Rekenkamer op de KLM inhield
terwijl zijne Excellentie reeds de toezegging had gedaan, dat de KLM
haar accountantsrapporten aan de Rekenkamer zou overhandigen, vond
hij het welletjes. „Want'1, zo zei de minister, „met betrekking tot de
maatschappij Breedband heeft de Kamer met een soortgelijke toezeg
ging van minister v. d. Brink wel genoegen genomen. Hij constateerde
dus een gebrek aan geloof in zijn toezeggingen en een verschil in per
soonlijke appreciatie. Maar toen iedereen verwachtte, dat h|J dies het
amendement onaanvaardbaar zou verklaren, kreeg zijn zachtzinnig ge
moed toch weer de overhand en werd meegedeeld, dat aanvaarding diep
zou worden betreurd. Wat in parlementaire taal, heel wat andera
betekent.
Intussen, mr. Spitzen had, in
weerwil van de haastige verklaring
van dr. Lucas, dat het amende
ment geen persoonlijke inslag had,
in belangrijke mate gciyk. De Ka
mer neemt van hem minder dan van
zijn ambtgenoten. Maar dit zit hem
niet in de persoonlijke waardering,
doch in zijn vak-ministerschap. Mi
nister Spitzen beeft in de Kamer
geen vaste politieke steun. Ditmaal
mochten de heren Posthumus
(P.y.d.A.) en Wel ter (K.N.F.)
hem bijvallen, de tegenstand van de
heren Lucas (K.V.P.), Algcra
(A.R.), Krol (C.H.U.), Ritmees
ter (V.V.D.) en Hoogcarspe!
(C.P.N.) was sterker. En van enkele
dezer heren was het amendement af
komstig.
Zij waren, met enige nuances, wel
bereid de K.L.M. te steunen maar
niet zonder dat op haar financieel
beleid diepgaande controle zou wor
den uitgeoefend door de Rekenka
mer, die dan bovendien de bevoegd
heid zou moeten hebben K.L.M.-
employé's te horen. Die wens ging
inderdaad verder dan de toezegging
van de minister. Desniettemin zou
de heer Lucas stellig niet het onder
ste uit de kan hebben gehaald als
een zijner excellente geestverwanten
de toezegging had gedaan.
Temeer niet, waar de zakelijke be
zwaren van de minister tegen het
amendement zwaar wogen. Die vond
de Rekenkamer allerminst het ge
schikte college om intensieve con
trole op een dynamisch bedrjjf als
dat der K.L.M. uit te oefenen. Bo
vendien noemde hij het amendement
een. juridisch monstrum omdat het
Een grapholoog zal
U zeggen dat dit
het schrift is van een
wilskrachtig man,
die alleen tevreden
is met eerste klasse
schrijfgereedschap.
De feiten bewijzen
het. Dit schrift be
hoort aan iemand
tn het bezit van een
UNION-vulpen
De Unlon-vulpen Is
dè vulpen van for- i
maat voor ménnen j
van formaat-
*rt Rijke ealleclie
iele uren en modef-
fen In prijzen van
i. f2,75 lof 1.22,-.
Elke pen mei vol
ledige schriftelijke
fabrieksgarantie.
(Van onze parlementsredacteur)
DEN HAAG In sommige indus
trieën en ondernemingen bestaan
sociale fondsen, waaruit, bij geble
ken behoefte, bijzondere uitkeringen
worden gedaan aan grote gezinnen.
In schriftelijke vragen heeft het
Tweede Kamerlid De Kort (KVP),
naar aanleiding van het ophouden
van die uitkeringen bij de Federatie
van Nederlandse Schoenfabrikanten,
vragen gesteld over aanvullende
kinderbijslagregeiing.
Minister Joekes wijst erop, dat
hier van aanvullende kinderbijslag
regeling geen sprake is, doch van
een sociaal fonds. Hij zegt verder,
dat tegemoetkoming aan de behoef
ten van zeer grote gezinnen een
veelzijdig vraagstuk is, waarbij niet
slechts de algemene arbeidsvoor
waarden, waaronder het loon en de
kinderbijslag, in aanmerking komen,
doch onder meer ook de belasting
wetgeving, de schooltarieven en de
huren een rol spelen. In deze zin
zjjn reeds een aantal wettelijke
voorzieningen getroffen,
Omtrent de vraag of het gewenst
is op het gebied van de kinderbij
slagregelingen ten behoeve van de
grote gezinnen wijzigingen te bren
gen, is het vorige jaar door de mi
nister advies ingewonnen van de
Stichting van de Arbeid. Uit het
daarop ontvangen antwoord is ge
bleken. dat onder de vertegenwoor
digers van het bedrijfsleven over
bedoelde vraag geen eenstemmig
heid bestaat.
De minister is bereid omtrent de
vraag of te.i behoeve van grote ge
zinnen nadere wettelijke voorzienin
gen dienen te worden getroffen en,
zo ja, welke, het advies van de
Sociaal-Economische Raad in te
winnen.
een blijvende controle verlangt ter
wijl de wet de minister slechts een
„eenmalige" bevoegdheid schenkt.
Om de wantrouwende heer Lucas
echter nog meer tegemoet te komen,
verklaarde de minister zich tenslotte
bereid in de overeenkomst tussen
het Rtjk cn dc K.L.M. een bepaling
op te nemen, waarin de Rekenkamer
wordt uitgenodigd op nader over eeo
te komen wjjze op de financiële
sfeer van de K.L.M., voor zover
daarbij de belangen van het Rijk zijn
betrokken, controle uit te oefenen.
Aangezien cie heer Lucas hier nog
eens over wilde denken, werd de be-
raadslaglng tenslotte op voorstel
van de voorzitter, die vond dat het
te laat was om daar nog op te wach
ten tot Dinsdagmiddag geschorst.
Dit was dan de uitkomst van een
debat, dat met betrekking tot de
K.L.M. een overwegend critische
toon had laten horen: Van verschil
lende kanten werd het ernstig be
treurd, dat de K.L.M. het pensioen
fonds van het personeel voor cre-
dieten had aangesproken. Ook was
lang niet ieder te spreken over haar
bevoorrechting boven de Aero-Hol-
land en de scheepvaartmaatschap
pijen, waarop de minister antwoord
de, dat het rapport-Albarda toch
"wel had geleerd, dat in ons kleine
land voor twee luchtvaartmaat
schappijen geen plaats is. Er werd
getreurd over de opheffing van het
binnenlandse luchtnet alhoewel men
begreep, dat het verlies dit recht
vaardigde- Maar men verlangde we!
aandacht voor Wadden-eilanden en
andere afgesloten streken, hetgeen
de minister grif toezegde.
In het algemeen vond men de fi
nanciële zijde van de K.L.M. nogal
zwak, alhoewel ir. Posthumus
(F.v.d.A.) aantoonde, dat buiten
landse ondernemingen als „Swis
Air" ook met moeilijkheden kam
pen cn de minister stelde, dat de
ionen bij de K.L.M. niet te hoog lig
gen, waarop het vertrek van buiten
landse piloten ook wijst. De „over
maat" van luxe bij de K.L.M. moti
veerde hy, tegenover de heer Lucas,
met een verwijzing naar de service
die andere maatschappijen bieden.
De consumenten waarderen deze
meer dan een voordracht over finan
ciële moeilijkheden
Een misslag tegenover andere
goede beurten erkende hij in het
verbouwen van het opleidingsinsti
tuut „Dtjnselburg" voordat de
K.L.M. wist of zij ter plaatse zou
biyven.
Al by al was het dus geen plezie
rig debat, dat dr. A. Plesman op de
gereserveerde tribune te horen
kreeg.
(Van onze parlementsredacteur)
Den HAAG. Het komt voor»
dat by het ten onder gaan van een
onderneming het pensioenfonds voor
het personeel is verdwenen, omdat
de onderneming uit dat door haar
zelf beheerde fonds geld had ge
leend, dat niet teruggestort kon
worden. Dit was aanleiding om In
het voorjaar van 1940 een wettelijke
regeling van personeelspensfoen- en
spaarfondsen in te dienen, ten einde
de rechten van het personeel zoveel
mogelijk te verzekeren. Dit wetsont
werp is niet meer behandeld en door
dr. Drees, die een commissie ter be
studering van dit vraagstuk had in
gesteld, ingetrokken. Zyn opvolger
als minister van [sociale Zaken, mr
Joekes, heeft thans de Pensioen- en
Spaarfondsenwet ingediend, geba
seerd op een commissoriaal rapport.
Het toezicht van tie Overheid kan
vooral hierom niet achterwege blij
ven, zegt de memorie van toelich
ting, omdat zulk een groot aantal
werknemers by deze voorzieningen
betrokken is. Naast ruim 15 be
drijfspensioenfondsen en ongeveer
evenveel zodanige fondsen in voor
bereiding, bestaan er, naar schat
ting, enige duizenden ondcrneming's-
fondsen. Hier zijn de belangen van
vele honderdduizenden werknemers
in het geding.
Om die reden is een publiekrech
telijke regeling noodzakelijk, waar
door werkgevers, die een pensioen-
of spaarregeling voor hun personeel
tot stand willen brengen, aan zekere
normen gebonden worden, In het
bijzonder geldt dat voor fondsen in
eigen beheer. Het treffen van wet
telijke regelingen zal teleurstellin
gen wel niet geheel kunnen uitslui-
LONDEN. Een Britse nota ves
tigt de aandacht van de Sonjet-
russische regering op een onlangs
gehouden volkstelling in West-
Dulfcsland, waaruit bleek, dat „ette
lijke tienduizenden Duitsers niet uit
de Sowjet-Unfe zjjn teruggekeerd en
hun verwanten bericht ontvangen
hadden, dat zjj nog steeds werden
vastgehouden."
De nota verzoekt de Sowjetrussi-
sche regering gedetailleerde inlich
tingen te verschaffen over de iden
titeit van de 9.717 personen, die we
gens oorlogsmisdaden zouden zijn
veroordeeld, van de 3.815 van oor
logsmisdaden beschuldigde personen,
tegen wie een onderzoek hangende
is, en van de 14 personen, dis we
gens ziekte behandeld zouden wor
den.
Voorts verlangt de nota volledige
gegevens van personen, die door de
Sowjet-Unie niet meer als krijgsge
vangenen werden beschouwd en in
lichtingen over Duitsers, die in ge
vangenschap in de Sbwjet-Unie of
gedurende hun vervoer overleden.
Voorgesteld wordt de Instelling van
een onpartijdig internationaal or
gaan om een onderzoek in te stel
len in de Sowjet-Unie, overeenkom
stig de conventie van Genève van
27 Juli 1S28, die ook door do Sowjct-
Unie ia ondertekend.
Hoewel de nota zegt, zich op het
ogenblik te beperken tot de kwestie
van de Duitse krijgsgevangenen,
zegt zij niettemin, dat de Engelse
regering eveneens verontrust Is over
het uitblyven van de repatriëring
van burgers van voormalige, door de
Duitsers bezette gebieden, die tijdens
de oorlog gevangen genomen of
naar de Sowjet-Unie werden ge
bracht als burger-geïnterneerden.
Frankrijk en de Ver. Staten heb
ben soortgelijke protest ingediend.
ten, b.v. ais de onderneming niet
meer bij machte is om het te haren
laste komende deel van de premie
te betalen. Doch voorkomen kan
worden, dat by faillissement de voor
pensioen bestemde geiden in de boe
del vallen, omdat zij niet een afzon
derlijk vermogen vormden.
Om teleurstelling in de gewekte
verwachtingen zoveel mogelijk te
voorkomen is meer nodig dan het
geven van rechtspersoonlijkheid aan
een fonds. Een technisch onjuiste
opzet van het fonds, onsolide beleg
gingen en verschillende andere om
standigheden kunnen aartleiding tot
misrekening geven. Ook daarin moet
dus voorzien worden en dat kan al
leen door dc fondsen op een gezonde
basis te brengen en te houden. Re
gelmatig deskundig toezicht kan
hier niet gemist worden.
Advertentie (1M.)
IK VOEL ME
ANDERS
NOG JONG!
V WORDT OOK
EEN DAGJE
OUDER!
Auto'», die roet Mobiloil worden gesmeerd blij
ven jong, zoicigi en krachtig. Mobiloil zorgt
voor gave cylinders en zuigers, voor onge-
achonden lageca en kleppen. Mobiloil reinigt
al smerende, verzet zich tegen ontleding, be
houdt de juiste vloeibaarheid en bezit boven
dien een bijzonder groot smeervermogen.
Daardoor minder slijtage - minder kosten pet ge
reden kilometer, lange levensduur van de motor.
*s werelds meest verkachie, vuta-olie.
da smeerolie
mei bef hoge
smeervermogen.
I OU£ MAATSCM
N.* 80JfEBD4M
(Van een onzer verslaggeefsters)
AMSTERDAM. Er dreigt onrust In het wasserij-bedrijf. De ar
beidersorganisaties hebben al vele malen gepoogd met de werkgevers
tot overeenstemming te komen over een nieuwe collectieve arbeids
overeenkomst, maar de patroonsbonden namen een zo weinig tegemoet
komende houding aan, dat dit onmogelijk is gebleken. De Unie-bonden
hebben zich daarom op het standpunt gesteld, dat zij zich »i«t langer
tegen het uitbreken van conflicten zal verzetten.
hierover te onderhandelen.
In 1947 heeft het college van
ryksbemiddeïaars voor de che
mische wasserij en de witwasserïj
loonregelingen vastgesteld. Deze
zijn vergeleken met de regelingen
voor andere bedrijfstakken zeer
ongunstig, en van het begin af aan
hebben de vakbonden doen uit
komen, dat zij zich hiermee niet
konden verenigen. Regeling van
overwerkvergoeding ontbreekt bv.
terwij) de bepalingen voor korte
verzuimen voor de arbeiders zeer
ongunstig waren,
De werkgever sbonden hebben
overleg met de vakorganisaties
steeds ontweken, zo vertelde ons
de algemeen secretaris van de Al
gemene Bedrijfsgroepen Central^
de heer L. Ebeling. Reeds meer
dan een Jaar geleden hebben de
Uniebonden een ontwerp-C.A.O.
aan de werkgeversorganisaties
toegezonden, maar deze waren
aanvankelijk zelfs niet bereid
Vervolg van pag. 5
De aan de agenten verstrekte
persoonsbewijzen voldeden niet
aan redelijke eisen en verder
werd hun zilvergeld meegegeven,
toen dit in Nederland reeds bui
ten circulatie was. Mr. Laming
achtte die klachten juist maar
kon bij zijn superieuren niet vol
doende gehoor vinden.
Het bevreemdt de commissie, dat
men niet zo snel mogelijk is geko
men tot de oprichting van een Ne
derlandse dienst gelijk die later
v/el heeft bestaan teneinde de
medezeggenschap in dit werk zo
goed mogelijk tot haar recht te doen
komen.
Brits bezoek
Op 26 Januari 1943 kreeg dc heer
De Bruvne, hoofd van B.V.T., later
M.V.T., bezoek van dc heren Kes
wick en Blizzard van SOE, die de
hesehikklng trachtten te krijgen over
Nederlanders, die bereid waren in
bezet gebied een organisatie op te
richten tot stimulering van passieve
en actieve weerstand op het moment
dat van geallieerde zjjdc tot het of
fensief zou worden overgegaan. De
leiding van de organisatie zou ech
ter geheel in Engelse handen moeten
blijven. Tenslotte kwam de beer De
Bruyne met SOE tot een compromis,
waarhy hij medezeggenschap kreeg
in de organisatie en in de uitzending
en taak van de agenten.
Het doel van de samenwerking
tussen SOE en MVT, die in Juni
1942 haar beslag kreeg, was in de
eerste plaats gericht op de uitvoe-
Vervolg van pag. 4
Eén, van de belangrijkste ongunsti
ge factoren tijdens het „England-
Spiel", waarvoor de verantwoorde
lijkheid bij de Nederlandse regering
komt, was, dat er teen nagenoeg
geen inlichtingendienst meer in Ne
derland was. Anders zouden waar
schuwingen Londen wellicht eerder
hebben bereikt.
Ook wordt de Nederlandse rege
ring verantwoordelijk gesteld, voor
het aanwijzen van kolonel de Bruy
ne tot hoofd van het BYT, waarvoor
hij, gezien zijn gemis aan ervaring
niet de eerst aangewezen man was.
Bovendien is de commissie Van me
ning dat met name de minister van
Marine, de.heer de Bruyne niet vol
doende heeft gesteund in zijn stre
ven medezeggenschap te verkrijgen
art de verbindings- en transport
dienst, Maar ook de heer de Bruyne
had in dit opzicht meer kunnen
doen. Ook de officier, die hij voor
het uitvoerend werk had aangewe
zen, de kapitein der mariniers Lief-
tinck, miste, volgens de commissie,
de nodige deskundigheid.
Ook met betrekking tot de centra
le opzet van de organisatie-Jambroes
beeft het BVT gefaald. De verant
woordelijkheid voor deze gang van
zaken wordt in eerste instantie ge
dragen door de minister van Marino
Furstner, onder wie tot 1 Juli 1942
deze aangelegenheden ressorteerden.
Deze heeft voor de commissie een
niet door haar gewaardeerde poging
gedaan om de verantwoordelijkheid
af te wentelen.
Elke gedachte aan opzet of kwade
trouw heeft de commissie, hoewel
zy deze mogelijkheden bij haar on
derzoek geenszins heeft uitgesloten
tenslotte als niet gefundeerd ver-
•orpen. Na onderzoek van de aan
klachten zoals die door jtar. Six, van
der Waals en dc Graaf (Noël de
Gaulle) c.a. zijn geuit, is geen en
kel feit gebleken, dat verraad aan
nemelijk maakt.
Ten aanzien van de verklaringen
van de getuige van der Weyden, aat
via in Nederland aanwezige Engelse
intelligence-agenten, vergeefs waar
schuwingen over het England-Spiel
naar Engeland zouden zijn ver
stuurd, is zelfs gebleken, dat zij vol
komen op phantasie berusten, het
geen deze later zelf heeft bekend.
"Wegens misleiding zijn de stukken
van deze zaak in handen van de jus
titie gesteld.
De theorie-de Graaf, gebaseerd op
de mogelijke collaboratie tussen
twee familie-leden, van wie zich het
ene aan geallieerde en het 'andere
zich aan Duitse zijde bevond, bleek
het niet mogelijk dq aanwezigheid
van het zich aan Duitse zijde bevin
dende familie-lid aan te tonen. De
heer de Graaf heeft toegegeven, dat
de feiten, welke voor de commissie
zyn gebleken, zijn theorie niet veel
steun geven.
Van Engelse zij do waar men over
de verraad-geruchten bijzonder ver
ontwaardigd was. is bovendien mee
gedeeld. dat major Bingham in de
periode, waar bel urn gaat, nog geen
hoofd was van de Nederlandse Sec
tie van SOE en dat hij toen in ieder
geval geen zodanige autoriteit bezat
om, ondanks het ontbreken van ..se
curity-checks", met de operaties
door te gaan. Wol is de heer Bing-
hatn in Maart 1944 van zijn functie
als hoofd van dff Nederlandse sectie
SOF, ontheven onder mededeling,
dat tengevolge van de catastrophe
de gehele zaak moest worden geie-
organiseerd zowel aan Nederlandse
als aan Engelse zijde- Daarbij is hem
echter geen verwijt gemaakt, dat hij
persoonlijk zou zijn te kort'gescho
ten, Nog steeds bekleedt liij een
functie by de Intelligence.
Het England-Spiel is dus te
wijten aan fouten, die hoe ern
stig zij ook mogen zijij, toch op
een ander niveau liggen dan
het handelen met misdadige
opzet. In het bijzonder met be
trekking tot de nagedachtenis
van de gevallenen maakt het
een of het ander groot verschil.
Be slachtoffers keren niet
weer tot het leven terug, maar
de gedachten over het offer
van hun leven, dat zij voor het
vaderland gebracht hebben,
kunnen een andere en gezui
verde wending nemen
ing van het plan-Holland, dat bij
het England-Spiel een belangrijke
rol speelde. Dat dc minister van
Oorlog. Van Lidth de Jeude, zich
toen het steeds duidelijker werd.
dat de verbindingen van SOE met
Nederland door de Duitsers werden
gepenetreerd door functionarissen
van het BI heeft laten voorlichten
over de werkzaamheden van MVT.
kan de commissie niet onjuist ach
ten. Terecht had BI geen vertrouwen
in de verbindingen van SOE/MVT
met Nederland. Zie het „England-
Spiel".
Nieuw bureau
Toen MVT tengevolge daarvan in
grote moeilijkheden kwam te ver
keren met betrekking tot de uitzen
ding van agenten naar Nederland,
verkreeg kolonel De Bruyne op
3 Maart 1944 ontheffing van de lei-
i ding van de SOE-wcrkzaamheden,
die hij als leide1* van MVT had. Om
in deze leemte te voorzien, heeft de
regering toen een nieuw bureau op
gericht Bureau Bijzondere Op
drachten (BBO) onder leiding
van generaa I-majoor Van Oor
schot. die het personeel van de heer
De Bruyne onder geen voorwaarde
meer mocht gebruiken.
Op 15 Maart 1944 werd het Bureau
Bijzondere Opdrachten (BBO) opge
richt. In nauw overleg met de En
gelse Regering werd generaal-ma-
joor Van Oorschot tot hoofd
van dit bureau benoemd. De Engel
sen hebben deze benoeming .met
vreugde begroet. De heer Van Oor
schot heeft deze functie tot aan het
einde van de oorlog vervuld. De
commissie betreurt het dat de Re
gering er niet eerder toe is overge
gaan van de diensten van de heer
Van Oorschot gebruik te maken.
Uitnemende verhouding
De verhouding tussen deze en zijn
Engelse tegenspelers is steeds uit
nemend geweest. Door zyn jaren
lange connecties met de Engelsen cn
zijn ervaring in Nederland op het ge
bied van het inlichtingenwerk was
dc heer Van Oorschot dan ook '■vel
de aangewezen persoon om te Lon
den eeii leidende functie in een der
geheime diensten te vervullen. Hij
heeft onmiddellijk ingezien, dat hij,
zelf niet op de hoogte van de toe
stand en de werkwijze van dc onder
grondse beweging in Nederland, bij
het BBO behoorde te beschikken
over een paar officieren, die dit wél
waren. Hij heeft hiertoe de beschik
king gekregen over de heren F. J.
KI ijzing en K. dc Graaf. Aan hen
liet hij de behandeling van de dage
lijkse aangelegenheden over. Hoe
wel derhalve het uitvoerende werk
van het BBO hoofdzakelijk door deze
officieren werd gedaan, dient in het
oog gehouden te worden, dat. dank
zij de ervaring en de goede con nee-
lies van de heer Van Oorschot met
de Britten, deze officieren m staat
gesteld werden met succes lc wer
ken.
De verhouding tot het B.I., welke
ten tijde van het beslaan van het
bureau M.V.T, slecht geweest was,
werd na de oprichting van het bu
reau E.B.O. uitnemend. De opdrach
ten van de agenten, die do or het
B.B.O. in samenwerking met S.O.E.
werden uitgezonden, werden tevoren
altijd besproken. De officieren van
het B.B.O, droegen van deze op
drachten in beginsel volledig kennis.
De commissie acht het van
groot belang, dat het B.B.O. dit
heeft kunnen bereiken, daar zo
doende dc Nederlandse dienst
ook invloed kon uitoefenen op
de wijze, waarop de uitvoering
van de opdracht op het Neder
landse grondgebied plaats vond.
Over het uitvoeren van een bom
bardement, waarbij een bevolkings
centrum betrokken was, werd steeds
de zienswijze van de Nederlandse
Regering gevraagd. Het is duidelijk,
dat deze besprekingen ten tijde, dat
het Nederlandse grondgebied in de
militaire operatics werd betrokken
van groot belang zijn geweest.
De agenten, door SOE en BBO in
Nederland gedropt, werden aan van-
kelijk zonder receptic-comité's ge
parachuteerd. Toen de zaak eenmaal
itep, is dit anders geworden, daar bij
het parachuteren van sabotagc-a gen
ten ontvangst-comité's moeilijk te
vermijden waren, zulks in verband
met de hoeveelheden materiaal, wel
ke van Engeland uit naar het bezet-
I te gebied verzonden moesten wor-
den.
Het is echter niet gebleken, dat ge
parachuteerde agenten of geparachu
teerd materiaal onmiddellijk door de
Duitsers in ontvangst werden geno
men.
Belangrijke prestatie
In zeer korte tijd heeft het
B.B.O. een grote hoeveelheid
wapens, sabotagemiddeien, e.d.
gedropt. Ongetwijfeld heeft het
B.B.O., dat onder zo moeilijke
omstandigheden begon, terwijl
men reeds vlak voor de invasie
stond, in deze een belangrijke
prestatie geleverd.
Er is verschil van mening geweest
tussen hel B.i. cn het B.B.O. over de
vraag, v.*elk van beide bureaux con
tact moest zoeken met de illegale
pers. Daar het B.B.O. hierbij een niet
al te exclusief standpunt innam «m
persoonlijke gevoeligheden hlerb.j
geen rol speelden, heeft dit echt er
nimmer tot grote moeilijkheden aan
leiding gegeven. Het B.B.O. stond op
het juiste standpunt, dat het er in de
eerste plaats om ging, dat de illegale
pers werd gesteund, terwijl het er
niet op uit was prestige-kwesties
hierbij een rol te laten spelen.
Het B.B.O. heeft zich tot op zekere
hoogte ook op het gebied van de in
telligence bewogen Als voorbeeld
hiervan kan hét bombardement op
Kleykamp te 's-Gravenhage aange
haald worden.
In de nacht van 31 Maart op 1
April 1944 werden de eerste agenten
door S.O.E. cn het B.B.O. in Neder
land geparachuteerd. Het uitzenden
van agenten kan in het algemeen als
goed geslaagd worden beschouwd.
De opleiding en de uitrusting van
de agenten van het B.B.O. zijn ken
nelijk aanzienlijk beter geweest dan
in de eerste jaren van de oorlog. Dit
blijkt b.v, hieruit, dat een der door
de commissie geboorde agenten over
een persoonsbewijs beschikte, dat zo
goed was, dat de Duitsers, ook na
zijn arrestatie niet hebben gemerkt,
dat dit cgn in Engeland verstrekt
document was.
De commissie heeft wel critiek op
de uitzending van de eerste groep
agenten. Het heeft haar verwonderd,
dat de heer de Graaf, die blijkens
zijn verklaringen zeer goed op de
hoogte was van de zware Duitse pe
netratie in de organisatie C.S. 6, deze
groep agenten juist met die organi
satie contact heeft laten zoeken. Hoe
wel de heer de Graaf uit de aard
der zaak niet op de hoogte kon zijn
van het feit, dat Lindemans die hem
behulpzaam was geweest bij zijn
tocht naar Engeland, zich als een
verrader had ontpopt, was het toch
hoogst gevaarlyk deze agenten, die
als eersten de verbindingen van het
nieuw opgerichte B.B.O. moesten op
bouwen, in aanraking te brengen
met ccn organisatie, waarvan de lieer
de Graaf zeer wel wist, dat zij zwaar
door dc Duitsers was gepenetreerd.
Deze omstandigheid is des te ernsti
ger. omdat de heer de Graaf, volgens
zijn eigen mededelingen, met een op
dracht van de gezamenlijke verzets
organisaties naar Engeland was ver
trokken. Hij moet derhalve een rui
me keuze gehad hebben bij de be
antwoording van de vraag, naar wel
ke persoon of organisaties hü de
eerste agenten van het B.B.O. zou
zenden, Dc commissie acht de door
de heer dc Graaf ten deze gevolgde
gedragslijn dan ook een ernstige
fout.
De commissie komt tot de conclu
sie, dat het B.B.O, uitnemend werk
heeft gedaan.
Advertentie (LM.)
Met gewoon maagzout kunt
U tijdelijk het overtollige
maagzuur binden. Maar het
mag niet In verdubbelde
mate terugkeren I Heem eens
Chefarox, want dit be
schermt bovendien uw maag
wand met een geleiachtige
genezende laag.
Nadat de Stichting van de Ar
beid zich met de zaak bemoeid
had, had eindelijk in October
overleg plaats tussen de vakbon
den cn de Vereniging van Werk-
gevers in de Chemische Wasse—-
rijen. De werkgevers verklaarden
zich bereid een CAO af te sluiten,
die zich aansloot bij die voor de
textielindustrie. De vakbonden
gingen hiermee accoord, maar m
de practijk bleek dat de tegenpar
tij allerlei afwijkende bepalingen
in de CAO wenste op te nemen,
waarmee zij zich niet konden ver
enigen. Met name was de loon-
iioogte een struikelblok. De werk
geversorganisaties, die aab bet col
lege van Rijksbemiddelaars een
vrij belangrijke loonverhognig
(10%) hadden voorgesteld, toon
den zich in de onderhandelingen
met de Uniebonden niet tot een
5% loonsverhogingbereid.
De onderhandelingen sleepten
zich maanden voort zonder dat
men iets verder kwam. Over de
loonsverhogingen 5%, die in het
begin van dit jaar werd toege
staan, kon evenmin overeenstem-
ming worden bereikt.
De werkgeversbond voor de wit
wasser ij toonde zich nog ontoe
gankelijker: hier kon zelfs geen
begin gemaakt warden met de on
derhandelingen.
De vakbonden hebben daarom
dezer dagen besloten, het overleg
af te breken. Zij hebben aan het
college van rijksbemiddelaars een'
door hen ontworpen loonregeling
voor de chemische "wasserij en
voor de witwas overgelegd, met
verzoek deze algemeen verbindend
te verklaren.
„De vakbonden hebben tot nu -
toe steeds de arbeiders geremd," zo
zeide ons de heer Ebeling," Maar
breekt er nu en conflict in het
wasserijbedrijf uit, dan zal het
hard tegen hard gaan, tot overeen
stemming op basis van de oor
spronkelijke voorwaarden is be
reikt."
Vervolg van pag. 1
WTAAN al met al de Amerikaanse
krijgskansen voorshands niet
bijster gunstig, de tekenen dat de
Russen opgeschrokken zijn van de
internationale reactie op Noord-
Korea's aanval vermenigvuldigen
zich.
Trygve Lie heeft er geen gras over
laten groeien. Nog in de nacht van
de overval riep hij de Veiligheids
raad bijeen en het verkondigen en
brandmerken der nieuwe agressie
liet hij aan niemand dan zichzelf -
over. Truman, het type van de ge
middelde Amerikaan, die „rises to
the occasion", heeft zo hard terugge
slagen als wellicht zelfs Roosevelt
niet zou hebben gedaan. Sindsdien
heeft de activiteit van Lie en Tru
man geleid tot een bundeling van
anti-agressie-krachtpn onder de vlag
der Verenigde Natie1;, die als histo
risch belangrijk moet worden aange-
merkt. In het Mandsjoerijsche con- k,
flict (Japan-China) en in het Abes-
sijnse (Italië-Ethiopië) bleef juist op
het punt, van dc sancties, en dat is1
het cardinale punt. de oude Volken
bond in gebreke. Het Is een verade-,'
ming, dat de Yerenigde Naties dode-;,
lïjke ernst maken met het tegen
gaan van agressie, want Dean Ache-
son heeft gelijk wanneer hij zegt dat*;
niet de atoombom maar de agressie -
het grootste gevaar voor de vrede
vormt. f
DE strafheid van de tegenactie zal
wel grotendeels debet zijn aah|j
de neiging van Moskou-Peking oa:i
het oor te lenen aan India, dat-be-
middeling beproeft. Die bemiddeling"?-
is van meet af vergemakkelijkt door
Amcrika's druk op Tsjang Kaï Tsjek|
tot stopzetting van zijn aanvallen opf
het Chinese vasteland. Het is welt
duidelijk, dat de resolutie van de|'
Veiligheidsraad alléén (staakt het
vuren, de troepen terug boven del
38ste breedtegraad) geen aanvaard-1
bare oplossing brengt, te minder hul?
de Russen, hoezeer ook ten onrech-//
te, de onbevoegdheid van de Raad
concluderen uit hun eigen, vrijwilli
ge afwezigheid. Het Koreaans con
flict kan allern, en dan nog maar
voorlopig, in het ruimere kader van
de acute Oost-West-problemen opge- j
lost worden, en daaronder behoort i
de erkenning van Mao Tse Toeng
sis ware vertegenwoordiger van i
China in de Verenigde Naties. Niet
alleen zou daardoor de organisatie
der V.N. uit het huidige slop raken,
maar ook zou het „gezicht" van de
Russen en dc Chinezen bij een stop-
zetting van de agressie op Zuid-
Korca In dat geval niet verloren
gaan. Daarentegen zal het Amerika
moeilijk vallen in enigerlei vergelijk
te treden zolang op Korea de kan
sen niet duidelijk zijn gekeerd, want
zo lang zou een vergelijk de indruk
wekken dat dc Amerikanen eieren
voor hun geld hebben gekozen en
zich in het onvermijdelijke zouden
hebben geschikt. De laatste uitspra
ken van president Truman wijzen er
niet op dat h|j aan zoiets denkt.
Komt, gelijk de hele vredelieven
de wereld hoopt, een vergelijk tot
stand, dan zullen vele Koreanen het
gevoel hebben dat de strijd op hun
grondgebied gestaakt is door oplos
sing van moeilijkheden, die maar
zeer zijdelings Koreaanse problemen
vormen. De gespletenheid van Korea
in twee staten met twee tegengestel
de regimes blijft een bron van wrij
ving en spanning. Maar terecht zul
len de mensen die wel geleerd
hebben bescheiden te. zijn "zich al
opgelucht gevoelen wanneer zij het
met behoud van de spanningsoor-
zask, de gewelddadige spannings
ontlading haar einde heeft. D#n li
het weer vrede, zij het, helaas, nog
geen VREDE.
