y RSfiüüi
Gemis aan discipline voornaamste
oorzaak van verkeersongevallen
Eersm ^uat uoor winkels aan Schiedamseweg
Indien de loonstop blijft,
ook dividendstop
AL TIJD: „HET LEGER
Scheidende commandant Durman
vertelt niet over zichzelf
Minister Mansholt opent
FRUÏO-DAWET
SCHADE JAARLIJKS 88 MILLIOEN
Chefs verkeerspolitie van vier
grote steden geïnterviewd
Pas de weg aan bij de
gemiddelde mens
Overgangswet
bodemproductie
in werking
Inwerkingtreding
Statistiekwet 1950
Voorbereiding
begroting in
nieuwe vorm
Nieuw Guinea-debat achter
gesloten deuren
Gemeenteraad als
kunstrechter
■.'Het'
England Spiel'
Rechtsherstel
Elzard Kuhlinan
Subsidie verhoginf
vgor orkesten
Zware straf op
hamsteren I
Woensdag 27 September 1950
5
;-?i; \z?
F „Daar moet iets tegen te doen zijn," zal de eerste reactie zijn
geweest van ieder, na lezing van het nieuws, dat de verkeers
ongelukken ons land een schade berokkenen, die, alleen wat
het financiële betreft, een bedrag van 88 millioen gulden per
jaar beloopt. Na onze publicatie van het rapport van het
Nederlandse Verkeersinstituut over dit onderwerp hebben wij
ons dan ook gewend tot enige autoriteiten op verkeersgebied
in de vier. grote steden Amsterdam, Ben Haag, Utrecht en*
Rotterdam. Hieronder volgt een samenvatting uit de inter
views, die enige'onzer verslaggevers en correspondenten met
hen hadden.
„Het is buitengewoon Interessant
en bet is ook voor de eerste maal
dat men zoiets heeft uitgerekend,"
zegt commissaris L. A. A. Cohen,
hoofd van de Amsterdamse
verkeerspolitie, als wij hem naar
zijn mening vragen over het ver-
keersrapport van hef Nederlands
Verkeersinstituut,,lp Der, Haag. „Tn
Zweden heeft uien in' 1944 fets der
gelijks eens berekend, maar men
durfde toen een mensenleven niet
in geld uit te drukken. Wel in
Duitsland, waar men het leven van
een mens op 30.000 H.M. schatte.
Dat was echter nog voor de tijd
van concentratiekampen".
„Wat denkt u van het aantal ver
keersongelukken in de toekomst?'1
„Het aantal verkeersmiddelen en
het aantal inwoners neemt steeds
toe, dus'het aantal ongelukken ook.
De algemene tendens was tot nu
toe dat het aantal ernstige onge
lukken afneemt. Ik hoop, dat» dat
in de toekomst ook zo zal zijn-Mor
gelijk is dat een gevolg van onze
Veilig-Verkeer-actie, maar dat is
natuurlijk niet met zekerheid te
zeggen".
„Van welk onderdeel van de actie
verwacht u het meeste resultaat?"
„Ons zwaar geschut is gericht op
de jeugd, als ik het zo zeggen mag.-
Als je de jeugd hebt. dan heb je de
ouders ook. Maar wij gaan in ieder*
geval dóór met onze actie, om de
curve van ernstige ongevallen naar
beneden te halen," zo besloot de
beer Cohen.
Politie geen 'schuld
„Ik ben over het rapport van het
Nederlands Verkeersinstituut hele
maal met verbaasd,'' zei ons een
autoriteit van de verkeerspolitie in
Den Haag. Wij hebben vroeger
al eens berekend, dat een ongeluk
in Den Haag gemiddeld duizend
gulden kost. En we hebben hier een
kleine achtduizend ongelukken per
jaar"
Men mag hiervan de politie geen
verwijt maken, zo meende onze
zegsman. „Het verkeer wordt steeds
intenser en het politiecorps zou dus
1 ook moeten worden uitgebreid,
maar de practyk is dat de regering
de politiecorpsen heeft laten in
krimpen", zei hij en hij vermeldde
met nadruk, dat de Haagse ver
keerspolitie steeds actiever wordt.
Op vele nieuwe punten zijn agen
ten geplaatst en bqvendien zijn er
tal van plannen om de veiligheid
van het'verkeer te verhogen. Maar
,voor verwezenlijking er van ont
breken in den regel de financien,
zodat onze zegsman verwachtte dat
het aantal ongelukken eerder zal
toe* dan afnemen.
„Maar al geeft men ook mil-
lioenen uit." zo zei hij, „dan zal
dit nog allemaal vergeefs be
steed zijn als de weggebruikers
met meewerken. Men moet het
verkeer leren. De deelnemers
aan het verkeer, moeten leren,
hun egoïsme overboord te
gooien.' Als niet alle wegge
bruikers meewerken, faalt elke
4 .maatregel^
Vier oorzaken
Soortgelijke woorden gebruikte
hoofdinspecteur mr E. J. Wjcher-
lïnk, chef van de verkeerspolitie
£5 "^e hest uitgedachte
stoplichten helpen niet als de men
sen ze negeren", zei hij, en noemde
vier oorzaken voor het grote aan
tal ongelukken:
1. Het verkeer neemt toe, maar
de wegen met. Er komen steeds
meer auto's, motoren en fietsen op
de weg, maar de wegen blijven zo
als ze zijn. De hoofd-aders in de
binnenstad verbreden is onmoge
lijk, want daarvoor, zou men hui
zen moeten afbreken.
2. Het verantwoordelijkheidsge
voel van het publiek is sinds de
oorlog sterk afgenomen. Ook de
jeugd is veel zelfverzekerder. Vroe
ger kwam het niet voor dat~ een
knaap van vijftien'even vaders au
to in de garage mocht zetten.
3. Vele wielrijders zijn erg on
gedisciplineerd, Bij stoplichten „ne
men" zij gaatjes tussen opgestelde
auto's, waar je te voet niet eens
tussen door zou komen. Van de
veertien of vijftien dodelijke onge
lukken van dit jaar in onze stad
was er maar één waarbij niet on
middellijk de schuld van de fietser
vaststond.
i. Direct hierna moet ik de
„bromfietsers" noemen. Zjj moeten
beseffen, dat zij gemakkelijker voor-
uitkorrun dan de andere fietsers.
Dat zij ook vlugger kunnen rij
den moeten zij vergeten, want als
aij zich als motorrijder gaan be
schouwen, is de ellende niet te
orerzlcn. Er zfjn onder hen ouderen,
dlc absoluut incapabel zjjn, za'n
bromfiets - te besturen. Sommigen
dnrven bv. niet eens achterom te
kijken.
Om tot veiliger verkeer lc komen
gaf mr Wicberlmk deze suggesties:
„Geef meer verkeefsonderwijs aan
de jeugd. Ik zou het als verplicht
leervak op de schelen willen zien,
te geven door bekwame ambtena
ren, met plaatjes en voorbeelden.
De jeugdige verkeersbrigadiers zijn
al een stap in de goede richting.
Er moest ook iets nieuws worden
bedacht voor de uitreiking van rij
bewijzen. In wezen is het nonsens
dat iemand die misschien in geen
jaren meer heeft gereden, gewoon
om de twee jaar zijn rijbewijs kan
laten vernieuwen en op elk mo
ment weer in een auto kan stappen.
Wel kan de politie voor dubieuze
rijders een proef aanvragen bij de
Commissaris der Koningin, maar dat
is nog al omslachtig".
V erkeers-ingenieurs
„Men moet zoveel mogelijk de
botsingsmogelijkheden beperken
door de wrijvingen weg te nemen".
Dat zei hoofdinspecteur K. J. M 1-
ler te Rotterdam ons.
„De mens verandert men moei
lijker, dan de weg", zo lichte hij toe,
pas dus de weg aan'bij de slechte
rö-«en loopgewoontcn van Je ge
middelde mens. Er wordt in Neder
land en ook te Rotterdam op dit
gebied wel gevrerkt, maar de mo
gelijkheden zijn niet voldoende uit
gebuit. vandaar dat ik opleiding van
speciale verkeers-ingenieurs zou
toejuichen. Er is ongetwijfeld een
arbeidsterrein voor hen. dat nu door
niemand wordt beheerst. Vooral
voor een te saneren of nieuw op te
bouwen stad .als Rotterdam, is. dat
van groot belang".
Een andere methode ter bestrij
ding van het aantal ongelukken,
zag de heer Mülier in opvoeding
en instructie van het 'publiek als
weggebruiker. „Dit doet men, ook
in Nederland, ma« als men ziet
Gistermiddag werd aan de Schie
damseweg de eerste paal geslagen
van een'door 'Jöh's P. Marthave Jr.
te bouwen complex van 12 winkel
panden met v vrije bovenwoning en
kelderruimte., Dp, winkels krijgen
een frontbreedte van 8,5 m. en wor
den 9 m. diep. Het architectenbu
reau R. D. van Andel en Leo de
Jonge heeft deze winkelpanden
ontworpen.
Vertegenwoordigers van de Dienst
van Volkshuisvesting alsmede van
Bouw- en Woningtoezicht woonden
het in de grond drijven van de
eerste steunpilaar bij.
hoe moeilijk het is een grote massa
te winnen voor discipline en tech
nisch juist rijden, dan valt nog
meer op, hoe belangrijkde eerste
methode is: de wrijvingspunten
wegnemen", aldus de heer Muller.
„Is bekend hoeveel invaliden Rot
terdam heeft door verkeersongeval
len?"
„Neen, Wel zijn in onze stad de
ongevallencijfers per 100.000 inwo
ners gunstiger dan in andere grote
steden, maar absolute waarde heb
ben. dergelijke vergelijkingen met.
Mijn mening is: op alle fronten de
strijd aanbinden, vooral de midde
len. der moderne techniek hanteren
en de propaganda voor veilig ver
keer met vergeten. En niet boos
worden als men ernstiger op zijn
vingers wordt getikt, want je kunt
niet blijven waarschuwen".
MODESHOWS OP FEMINA
De aanvangstijden voor de avond
modeshows van y. en D. op de
damesbeurs „Eemïna" zijn niet, zo
als aanvankelijk gemeld os, om half
acht en negen uur maar om acht
uur en half tien.
Pe lessen van de school voor
Uitgebreid Technisch Onderwjjs
zullen op Maandag '2 October be-
binnen. De wethouder van Onder
wijs zal op de morgén van die dag
de rursus openen.
MINISTER LIEFTINCK
(Van onze parlementaire redacteur)
J iiDEN HAAG.,— Indien de loonstop zou blijven bestaan, lean men met
tertijd van m(J ook een voorstel tot voortzetting van de diviiendstop ver
wachten, reide minister Lieftinck Dinsdag in de Eerste Kamer tijdens de
debatten over het ontwerp Dtvldendbeperking 1950, Er bestaat ivel zeker
verband tussen .loon- en dividendstop. Dit laatste als antwoord op eert
betoog van nor Vixseboxse (CH) die zijn gehoor onthaalde op een geleerde
voordracht over* de rechtsgrond voor belastingheffing, terwijl hij voorts
onder meer de stelling van het Tweede Kamerlid Hulstra bestreed, dat
dividendstop en loonstop gelijkgeschakeld moeten worden, iets waarvan
Mr Rip (AR) en Prof. Molenaar (WD) evenmin iets wilden weten. Vol
gens de heer van Santen (comm.) kwam de voorgestelde regeling, aange
zien ondernemingen met een aan delen-kapitaal beneden 500 duizend gulden
niet onder de beperkende bepalingen tullen vallen, eigenlijk neer op een
verruiming van de dividendstop.
^Evenals hij trok de Heer v. d. Kieft
tegen het ter tafel liggende wetsont
werp te velde, aangezien daarin ten
slotte (art, 28) is opgenomen, dat er
met 31 December 1952 aan de divi
dendbeperking een einde komt. om
standigheid, die het voorstel juist
voor Mr Rip en Prof. Molenaar aan
trekkelijker had gemaakt. Minister
Lieftinck wenste er vooral de na
druk op te leggen dat men nu ten
opzichte van de dividendbeperking
een nationale wettelijke en meer
verfijnde regeling kreeg. Handha
ving van dividendbeperking achtte
bïj'öp het ogenblik gewenst, nu het
gevaar voor te grote consumptie nog
niet geweken is, anderzijds ook voor
de eerstkomende jaren investeringen
op grote schaal nodig blyven.
Prof. Molenaar verweet hierop de
Minister met zijn aangekondigd
voorstel, dat hem aan handen en
voeten bond, getracht te bebhen zijn
partijgenoten over te halen toch nog
voor de wet te stemmen, maar ter
stond kon de heer v. d. Kieft (Arb.)
verzekeren, dat Excellentie Lieftinck
de fractie van de P.v.dA. geens
zins had weten te vermurwen. In de
wet staat immers het eind van haar
werkingstermijn en dat is tenslotte
beslissend. Van zulk een regeling
'„met opzeggingsdatum" waren spre
ker en diens politieke vrienden niet
gediend. Donderdag zal bij de dan te
houden stemming waarschijnlijk wel
blijken, dat zelfs 's Ministers uit
drukkelijke verklaring in tweede
termijn, dat de Regering met de
wetsbepaling, waardoor dc dividend
beperking met 31 December 1952 af
loopt geen" enkele toezegging heeft
gedaan, namelijk noch dat zij na die
datum de dividendbeperking zal
gaan verlengen noch dat zij dit niet
zal doen, de tegenstand van de heer
v. d. Kieft en de zijnen niet heeft
kunnen doen verdwijnen.
In de middagvergadering verenig
de de Kamer zich onder meer met de
naturalisatie van de heer Moser. wel
ke aspirant-Nederlander de commu
nisten aanleiding gaf hun „tegen"
ten, opzichte van het hele wetsont
werp te laten aantekenen.
DEN HAAG. De Eerste Kamer
heeft gisteren vergaderd en aller
eerst de Overgangswet Bodempro
ductie zonder beraadslaging of stem
ming goedgekeurd. De wet is nog
dezelfde dag afgekondigd en treedt
vandaag m werking,
(Van een onzer verslaggevers)
De heer Joh. Mol, voorzitter van de vakgroep détallhandel In Aard
appelen, Groente en Fruit heette Dinsdagmiddag in een volle Zaal van
Kunstmin te Dordrecht minister Mansholt hartelijk welkom, die de
opening van de vijf dagen durende tentoonstelling Fruto-Dawct
Zou verrichten. Onder zijn gehoor bevonden zich o.m. de Commissaris
van de Kóningin in Z.-Hollaöd, de heer Kesper cn de loco-burgemeester
van de stad, de heer H. van Es en de" wethouders vah Dordrecht.
Ministei Mansholt noemde het in
zijn openingswoord een goede ge
dachte de groente en het fruit
door middel van deze uitgebreide
tentoonstelling eens midden in de
aandacht te plaatsen. Nog te veel
producten op dit gebied worden
niet aan de man gebracht op de
wjj2e zoals wenselijk is, noch wat
betreft' kwaliteit, noch wat de Ver
pakking aangaat. De middenstand,
aldus spr., is een. onmisbare schakel
tussen de producten en dê consument
en op deze manier kunnen de ver
bruikers van groente en fruit pre
cies aan de weet komen welke moei
te hun-groenteboer er voor doet het
beste te leveren wat er aan de
markt wordt gebracht.
Groente en fruit zijn geen merk
artikelen, zo vervolgde de minister,
en. de handel daarin vereist grote
vakkennis. De groenteboer moet de
huisvrouw van voorlichting dienen.
Dat zijn werk in de loop def jaren
is uitgebreid jbewijzen de cijfers. In
'30 was er èen groenteverbruik van
44 kg. per hoofd en een fruitcon
sumptie van 25 kg. In 1949 waren
deze cijfers 48 en 36 kg,
Na de bijeenkomst iö 'de zaal
maakten de genodigden een uitge
breide rondwandeling over de ten
toonstelling, die een zeer verzorg
de indruk maakt en op interessante
een overzichtelijk wij?e duizend 'en
één gegevens verschaft over do
groente en het fruit, die het 'm
doen, zoals talrijke affiches u,ver
tellen. De belangstelling van het
publiek was reeds dadelijk na de
officiële opening groot.
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM. Charles H.
Durman, Engelsman, maar de laat
ste vijf jaar commandant van het
Nederlandse Leger des Hells, gaat
ons land verlaten wegens zijn be
noeming tot territoriaal comman
dant voer Zuid-Afrika. Eind Octo
ber vertrekt hij naar Johannes
burg.
.Charles Durman is een „kind
van het- regiment", d.w.z. zijn
ouders waren heilsofficieren en hij
groeide helemaal op" in de sfeer
van het Leger. Na diverse rangen
en posities te hebben bekleed
kwam hij m IMS naar ons land,
zijn eerste territoriaal comman
dantschap.
Hij vond er een gedecentrali
seerd en door de Duitsers gro--
tendeels geliquideerd hoofd-
kwartier en een aantal ver
woeste gebouwen, onderbro
ken werkzaamheden, kortom
een Leger des Heils dat weer
geheel „op poten" moest wor
den gezet. Charles Durman
heeft dat gedaan, straf, kun
dig.
Hij werkte, werkte, dag en
nacht met zijn officieren en sol
daten en hij kreeg het voor el
kaar. Het Leger des Heils is nu
krachtiger dan 'voor de oorlog,
met meer aanhang, meer sympa
thie bij' de bevolking, die blijkt uit
het feit dat de collectes met
Kerstmig e.d, driemaal zoveel op
brengen als vroeger.
Vraagt men Charles Durman
iets over zichzelf te vertellen, dan
krijgt zijn aardige gezicht met hei
dunnende witte haar en de licht
blauwe half strenge, half jonge
ogen achter de brilleglazen, een
gereserveerde uitdrukking. Hij is
den ineens èrg Engels. Hij kan we!
over zichzelf* praten maar alleen
in verband met het Leger, hij IS
het Leger, 's morgens, 's middags,
altijd- Zeker, zija vrouw werkt
met hem mee, zij is leidster van
vrouwelijke bijeenkomsten, zijn
kinderen? Twee van hen zijn
heilsofficieren.
„Ik heb hier heerlijk gewerkt,
en ik zou nooit bereikt hebben
met het Nederlandse" Leger wat er
bereikt is, als wij met zo onge
looflijk veel medewerking van de
mensen hier hadden gehad"; zegt
sympathie voor het Leger in ons
land. Het feit dat leden van het
koninklijk huis na de oorlog op
menige bijeenkomst zijn geweest,
ziet hij als bewijs daarvan.
En als men hem dan vraagt
hij. Hij spreekt nog altijd Engels:
hoewel hij onze taal zeer goed
verstaat, heeft hij geen tijd om
haar te leren en zelf te spreken.
,.Ze maken het me ook te makke
lijk", zegt iiij» „de Hollanders
spreken altijd Engels tegen me.."
Hij verheugt zich in de groeiende
in Engeland, heeft hij zich veel be-"
moeid met de muziekafdeling van
het Leger des Heils of hij nog
aan muziek doet, dan glimlacht luj
en zegt: „Ik ben te oud om mijn
eigen loftrompet te steken" en hij
laat het aan. een Nederlandse offi-
cier over om ter vertellen, dat de
commandant 'een zeer groot aan
deel heeft gehad in da geweldige
verbetering van de fanfare-mu-
ziekbeoefenmg der Nederlandse
heilskorpsen.
Op 5 October neemt hij afscheid
in. een bijeenkomst in Bellevue te
Amsterdam.
1 Btri^iniimnnnnnmn iBSSSBrsanoismiaMmimsfTOsnBasB
DEN HAAG De Statistiekwet
1950 zal met Ingang van 1 October
1950 in werking treden. Dit brengt
mede, dat met ingang van die da
tum de op in- en uitvoer van goe
deren drukkende heffing van sta-
dstiekrecht vervalt. Er wordt een
regeling getroffen, krachtens welke
teruggaai wordt verleend voor sta-
tistiekzegels, die op I October 1950
nog in ongebruikte en ongeschon
den staat voorhanden zyn. Inlich
tingen daaromtrent kunnen worden
ingewonnen bij de ontvangers der
invoerrechten. Het aan de inning
van statistiekrecht gekoppelde con-
sentgeld vervalt eveneens met in
gang van 1 October 1950.
Daarentegen treden op die datum
in werking de nieuwe tarieven van
kosten, die door de Nederlandsche
Bank' ingevolge het deviezenbesluït
in rekening worden gebracht. Hier
omtrent zijn reeds eerder berichten
verschenen.
(Van onze parlementaire
redacteur)
Het voorstel van de Kamervoor
zitter om dit jaar bij wijze van
proef het voorbereidend begro-
tingsonderzoek niet in de afdeling
te doen plaatsvinden doch het me
rendeels door speciaal voor eik
hoofdstuk in het leven te roepen
commissies te laten verrichten,
werd aangenomen met 49 tegen 14
stemmen. De heer W e 11 er
(K.VJ?.) schaarde zich aan de zij
de van de heer Schouten <-&R)
en de communisten, die hiertegen
bezwaren opperden. Zij zagen o.a.
een nadeel in de mogelijke ver
plaatsing van een deel van het
openbaar debat naar het commis
soriaal overleg en vreesden, dat
dan de kleinere fracties ten dele
van het voorbereidend onderzoek
uitgesloten zouden worden.
De heer T i 1 a n u s (CHIT) walde
de proef echter wel nemen, zo ook
de heer Korthals (WD) nadat
hij de verzekering had ontvangen
dat de commissies met op gelijke
tijdstippen zouden ^rgaderen.
Jhr. v. d. Goes (PvdA) was echter
de meest enthousiaste voorstander.
Wat wonder! Terecht immers kon
hij het aanhangige voorstel een
der hoofdpijlers van zijn voorstel
tot herziening van het reglement
van Orde noemen. Hij verwad\tte»
dat de nieuwe werkmethode, bij
behoorlijke zelftucht der Kamerle
den, het openbaar debat aan bete
kenis zou doen winnen door detail
kwesties in het commissoriaal over
leg tot oplossing te laten brengen.
Slaagt deze proef niet, zo meende
hij, dan zou de Kamer bewijze,
de parlementaire arbeid niet aan
de eisen des tijds te kunnen aan-
(Van onze parlementsredacteur)
De Tweede Kamer zal het N. Guinea rapport daze week in cnmité-
g ene raai behandelen. Een poging van de heer Schouten (AJt.) om et* «en
openhaar debat aan te wijden, verkreeg alleen de steun van de commrais-
ten. ne heer Welter (K.N.F.) en ook de staatkundig gereformeerden
schaarden zich aan de zfjde van de voorzitter, die een besloten debat had
voorgesteld en die het pleit met 48 tegen 13 stemmen won.
Het motief voor een besloten debat ,AJs er gedebatteerd moet worden".
was. dat het, gezien het feit, dat de
regering over veertien dagen met
Indonesië m onderhandeling zal
treden over dit vraagstuk, noch in
het belang van Nederland noch in
het belang van Nieuw Guinea ge
acht kan worden, dat daarover in
het openbaar door de regering
wordt gesproken.
Jhr. van dor Goes (P.v.dJV.)
vond het echter een. onzalig denk
beeld, om niet te zeggen: gewoon
idioot dat de Kamer zo maar over
een rapport zou gaan debatteren,
zonder dat de regering daarover te
voren haar standpunt bekend heeft
gemaakt. Hij achtte dit inconstitu
tioneel. De rollen worden dan omge
draaid. Want de Kamer spreekt zich
uit, terwijl de regering slechts con
sultatief aan het debat deelneemt
Advertentie (1JM.)
Pijnloos scheren!
Geen enkele keer zult U meer kla
gen dat het scheren pijn doet of dat
de huid stuk gaat of naschrijot,
indien vóór het inzepen een
weinig Pu rol wordt ingewreven.
EINDHOVEN In het jaar 1946
bracht de Eindhovense burgerij
f 80.0C0 bijeen om te komen tot de
oprichting van een, oorlogsmonu
ment. Een in het leven geroepen
stichting schreef een prijsvraag uit
en in het najaar van 194? werd het
ingezonden ontwerp van ir Boks
uit Rotterdam bekroond.
De gemeenteraad besliste gisteren
met 23 tegen 13 stemmen, dat het
ontwerp van. ir Boks onaanvaard
baar is, en nam met 22 tegen 13
stemmen het voorstel van B, en "W,
aan om opnieuw in contact te tre
den met de stichting.
Advertentie (LM.)
Uit de verhoren van
de Parlementaire
Enquêtecommissie
DEN HAAG' Door de minister
van Justitie is, ingaande 12 Augus
tus 1950, rechtsherstel verleend aan
de op het ogenblik in het buiten
land vertoevende dirigent Elzard
Kuhiman. Bij gefiatteerde uitspraak
van het tribunaal voor het arron
dissement Amsterdam 'van 2 Au
gustus 1946 werd K. ontzet uit-bei
de kiesrechten. De minister van
Justitie heeft thans besloten de di
rigent in deze rechten te herstellen.
Elzard Kuhiman was destijds in
dienst van de AVRO.
Voorz.: „Was er altijd iemand ter
bewaking aanwezig?"
Antw,: „Ja."
Voorz.; „Een Engelsman of een
Nederlander?"
Antw.: „Dezelfde man, die ons in
Bristol kwam halen: de Hollands
sprekende Engelsman. Wij begonnen
zeer ongeduldig te:worden en wil
den eindelijk onze, onmiddellijke
chef zien: wij begonnen aan te voe
len, dat er iets niet klopte. Toen
zijn zij waarschijnlijk een beetje
kwaad geworden, maar ook onge
duldig. en hebben zit ons onderge
bracht in een buitenhuis, dat inge
richt was als militaire post. Daar
was het leven iets strenger en
mochten wij later de wal' opgaan
onder geleide."
Jkvr. Wttewaal van Stoetwegen:
„De wal opgaan is zeker een mari
neterm. TJ bedoelt, dat u mocht uit
gaan.'
Antw,: „Jawel. Na verloop van
214, 3 maanden, toen de beschuldi
gingen tegen ons min of meer open
lijk werden...."
Voorz.: „Was u In die 2'4 3
maanden veel verhoord, of niet?"
Antw.: „Niet zoveel, maar vrij
langdurig door de Engelse majoor
Dobben. Mijn houding zal hun met
erg zijn bevallen, want ik had er
genoeg van. Ik ben m sommige ge
vallen waarschijnliik een beetje
ruw opgetreden en die tnah sympa
thiseerde met erg met me. Ik neb
nooit kunnen nagaan, op grond
waarvan wjj in Bristol-prison opge
sloten zijn."
Voorz.: „U bent dat hebben wij
uit de stukkerf gehaald op 23 Mei
1944 op last van het Home Office
Ministerie van Binnenlandse
Zaken, Red.) opgesloten. Dat hield
verband met D-Day, die toen op
komst was"
Antw.: „Stond het daarmede in
verband?"
Voorz,: „Dat is ons tenminste uit
de stukken gebleken. Men vond bet
toen nodig, om ieder, aan wie men
twijfelde, voorlopig van de straat te
hebben. Is dat, waarop TJ doelde, toen
u sprak over Brixton prison? Is dat
omstreeks 23 Mei L944 geweest?"
Antw.: „Ja dat kan wel Kloppen."
Dourïein vertelt, dat bij het in de
Engelse gevangenis „verre van
goed" heeft gehad en dat hij er
nooit is verhoord. Ik dacht," zegt
hij, „morgen staat het vuurpeleton
voor de deur: de verdenking is zo
hoog gestegen, dat ik riu als spion
te boek sta". Na ongeveer twee
weken kwam kolonel De Bruyne
hem opzoeken in de gevangenis, maar
deze kon niets voor Douriein en
Ubbink doen Een week na de inva
sie werden beiden ontslagen en op
gehaald door kapitein Lieftinck.
Voorz.: „Hoe is de ontvangst ge
weest bij kolonel De Bruyne?"
Antw.: „Zeer matig."
Voorz.: „In welk opzicht?"
Antw.: „Van rapport uitbrengen
was vrijwel geen sprake meer. Zij
waren misschien ook we) beter op
de hoogte van alles. Maar cr was
een groot verschil tussen het af
scheid nemen cn de terugkomst.
Wii hadden geen muziekkorpsen cn
vlaggen en wimpels verwacht, maar
de ontvangst bij de Nederlandse
leger- en marine-autoriteiten was
maar zo-zo. Ik had steeds het idee,
dat de achterdocht ok op hen een
beetje was overgeslagen."
Wél vernam Douriein. dat hij weer
zou worden teruggesteld in rang;
toen hij zou worden gedropt, was
hij bevorderd tot tijdelijk sergeant,
maar nu werd hij werr korporaai-
constabel. Kolonel De Bruyne zei,
dat het niet anders kon. „Volgens
de bepalingen van de marine is het
ook juist," zegt Douriein, „maar wat
mij tegen do borst stuitte ,was, dat
gedurende de oorlog op zodanige
wijze met promoties werd geslingerd,
dat ik het wel wat-erg vond.-Niet.
dat ik mij verheven voelde boven
een ander, maar ik had toch net zo
veel gedaan."
Jkvr. Wttewaal van Stoetwegen:
..En heel wat meer ook!"
Later op 1 Januari 1949 ts
Douriein weer in rang verhoogd,
doch deze verhoging zou hij nor
maal ook hebben gekregen.
Douriein: t,Het was mij ook be
loofd. Ik zou beloond worden door
middel van een onderscheiding. De
ze onderscheiding Is nooit gekomen.
Ik ben door generaal Van Oorschot
voorgedragen voor een M, W. O. tn
een persoonlijke brief. Hij kon mij
niet ambtelijk voordragen, omdat hij
niet mijn commandant was. Ik heb
er echter nooit meer van gehoord.
Een maand of acht geleden kreeg
ik in Indië een onderhoud met mijn
commandant met de opdracht, mij
zelf voor de M. W. O. voor te dra
gen door een brief aan de Konin
gin. ik ben hierdoor bijna weer in
moeilijkheden terechtgekomen, want
ik heb gezegd: Ik ga er1 niet om
vragen! Maar ze zeiden: het is een
opdracht! In opdracht van de com
mandant heb ik toen-een brief ge-
stuurd aan de Koningin"
(Wordt vervolgd) i
zo zei hij. ..laat de regering dit dan
openen met een regeringsverkla
ring". Maar nog beter achtte hij het,
dat de Kamer zich niet zou uitspre
ken. Voor de onderhandelingen
moet men zich niet binden.
Dit standpunt vond in de Kamer
echter geen weerklank, wet bestrij
ding o.a. van prof. Soma e
(K.V.P.), die een besloten debat, het
tegendeel van idioot, zeer ver
standig noemde. De regering heeft
immers te kennen gegeven, dat zü
het op prijs stelde de mening der
Kamer te vernemen?
Zonder hoofdelijke stemming
maakte de Kanoer dit standpunt tot
het hare. Uitgezonderd dan de
P.v.cLA. en de CPJi, welke laatste
partij liever geen debat-had dan een
besloten vergadering. De heer
Schouten (A.R.) dacht er echter
juist andersom over. Van twee kwa
den wilde hy het minst slechte, he
comité-generaal, tenslotte acceptc
ren.
(Van onze parlementaire redacteui
DEN HAAG „Schoonheid sma
ken en schoonheid maken, behoor
tot 's mensen behoefte." Aldus mi
mster Rutten In zijn rede tot di
Tweede Kamer naar aanleiding vai
het verslag van de onderwijscom
missie inzake kunst en cultuur. He;
gebrek aan belangstelling voor zfjr
speech cn die van staatssecretaris
Cals zou doen vermoeden, dat de
meeste kamerleden weinig schone
verwachtingen daaromtrent koes
terden. Helemaal ongelijk hadden
zij met, ai was het weinig hoffelijk
jegens de minister, die men steeds
hèeft voorgehouden, dat de Kamer
om zulk 'n debat ie springen.zat
En zij hebben ook wel wat gemist
byv% de aankondiging van *f»n be
scheiden subsidie-verhoging voor
het Twents Fhilharmonisch en het
Leeuwarderorkest; van (eventueel)
een rijdende tentoonstelling over de
ontwikkeling van de Nederlandse
schilderkunst in. de laatste 59 jaren;
van besprekingen met de gemeente
besturen van Amsterdam, Rotter
dam en Den Haag over de toekomst
van de Nederlandse opera; van de
instelling van een commissie tot
bevordering van het museum-be
zoek. Maar als geheel genomen mag
dit slot van dit debat teleurstellend
genoemd worden. Dit was geen
groots gesprek over cultuurpolitiek.
Dit was eerder een demonstratie
van deze nationale armoede. De
mededeling, dat de decoratieve en
monumentale kunst niet verwaar-
loods zal worden bij de bouw van
nieuwe openbare gebouwen kon dit
niet verhelen.
HAARLEM. De officier vai
justitie h(} de politierechter eiste
gisteren tegen een hotelhoudster te
IJmulden een maand onvoorwaarde
lijke gevangenisstraf wegens ham
steren en tegen haar kellner een
maand voorwaardelijk met twe«
jaar proeftijd en een boete van 5G
subs. 25 dagen, en tevens in be
slagneming van de gehamsterd'
goederen. ,De politierechter deed
uitspraak conform de eis.
Een t C.C.D.-contröle wees medi
Juli uit, dat de hotelhoudster mee
dan 1500 kilo levensmiddelen er
zeep had opgeslagen in haar woning
Bovendien werd een briefje gevon
den. waarop een tweede bestellin
levensmiddelen van enorme om
vang stond aangetekend. De hotel
houdster beweerde dat zij niet or
de hoogte was van het feit, dat d»
hamster wet nog in werking was. D*
werd betwijfeld door de controleurs
die als getuigen optraden en. vertel
den dat zij bij hun huiszoeking wa
ren tegengewerkt. De kellner ver
telde dat hij slechts,een kleine hor
veelheid zeep had overgenomen
de hotelhoudster.
