EDGARD TIJTGAT
Maria ten hemelopneming: sluitstuk van
de Rooms Katholieke dogmatiek
Een wandeling door de
charmante wereld van
Een thriller van Hilchcok en een
vergissing van Rossellini
Snaaks schilder
en een verrukkelijk fantast
1011 Goldberg solist in
Brahms' vioolconcert
ACHT DAGEN UIT
God 's Glimlach
ROTTERDAMSE BIOSCOPEN
KM
vy
Expositie in
ans
B ATH-SOAP.
BOURJOIS
Misdaad achter
voetlicht
Lunchconcert
Licsbcf h van Bun!,
quo vailis? 'V;-
in Rotterdam
K EN \S
Kanselhoodschap
pn IS UN ONDERWERP, dol steeds toeer.
1 mef «en zékere regelmaat/fa hes u'erfc van
Zelfportret uit 1921, Het is dun
Beschilderd met nerveuze pen
seelstreken en gehouden in so»
here kleuren. Het gezicht hee/t
een ernstige, peinzende uitdruk
king. In de linkeronderhaek
staat: Le chevalier.
de Belgische kunstschilder Edgard Tytgat terug..'
keert en dat:typerend is uoor rö'n visie 'op het
leven.: de kermis. En nauto verbonden met die
kermis; het circus, cloions, mitrikanten, tuoón-
uiagenbeujoners. Als dit psychologwch uerklaar-
haar is, zou men, met een variant op een be
kend gezegde, kunnen vragen:.vertel me, teaar
ge ucn houdt, en ik', zal u zeggen tofe gij z^jt.
Betrokken op Edgard Tijtgat zou het antwoord
moeten luiden; ge cyt een gezellig menseen
dichter in ttf» en kleur, voor wie de wereld een
schouwspel is, een kermis, waarin wij aardse
stervelingen de figuranten zijn, een beetje cot
en een beetje onhandig, goedmoedig en niet 20
érg slecht, vól kleine zwakheden en onze rol in.
het leven spelend zo goed én zo kwaad als dit
mogelijk is.
E£N „Kijkje door het raam" uit de heldenmars achteraan komt ge-
1912, geschilderd onder invloed slenterd, omdat hjj de kat de bel
van grootmeester Cézanne, schenkt heeft aangebonden, de vogelkooitjes
ons een blik op de kermis, zoals heeft opengezet, de begijntjes doen
deze zich, in objectieve zin, aan ons blozen, de vrijende paartjes achter
vertoont in een wemeling van. blij- de haag ging verrassen en zo menig
moedige kleuren. Het is een met maagdelijn blauwe bloempjes op de
stralend licht overgoten, picturaal- mouw heeft gespeld. O ja, daar zit
ïeest zonder meer, een gebeurtenis, veel waars in. Ex is bijna geen
dle: ons vrolijk maakt en waarover schilderij ol er komt een .weinig
."wij ons steeds weer zullen verheu- spot om de hoek kijken, een soort
gen. Maar vijftien, jaar later, als hij argeloze spot, die pas ontstaat als
zich heelt ontwikkeld tot een ge-
matigde expressionist, schildert hij
„De vrouw zonder hoofd of de leu-
Eenaar" en. dan klinkt er, zonder
dat hij wranng of cynisch wordt,
"Want dat zou tegen zijn natuur in-
druisen, een genoeglijke zelfspot
door dit kermistafereel heen. En
Weer vijftien 'jaar later, om een
ogenblik bij: dit: onderwerp te blij-"
ven, is het „Mozart en de zigeu-
U§rs*Y dat ons verbluft door de
-zeldzame dichterlijke sfeer, die van
deze intieme;idylle uitgaat en.waar-
in wij de zachtmoedige, levenswijze.
Edgard Tij tgat werd
in 1879 te Brussel
geboren uit Vlaamse
ouders- Zijn jeugd
bracht hij door jn
Brugge; liü was zwak
.van gestel en moest jarenlang rust
houden. In 1895 werd hij leer
ling-lithograaf in. het atelier van
zijn vader. Vijf jaren later ging
hij naar de Academie in Brussel.
In de jaren 1905—1914 leidde hij
een kommervol bestaan. Hij
huwt -met Maria Demesmaéker
en er ontstaat een intieme sa
menwerking met de: schilder
Rik Wouters. Beiden venverken
de les van Cézanne en, geraken
stilaan los van het impresionis-
më. Bij het uitbrekenvan de
eerste wereldoorlog wijkt Tijtgat
uit naar Londen,' waar hij hoofd
zakelijk grafiek en houtgravures
voor boekillustratie levert. In
1920 keert hij terug naar, -zijn
vaderland en vestigt: zich té Sint-
Lam brechts-Woiuwe bü Brussel.
Hij is lid - van „Kunst, van He
den", „Le Groups des IX". „Le
Centaure" en„Selection".
picturale dichter, die Tjjtgat is. on-
middellijk als de schepper herken
nen.
Maar het zijn niet alleen fasen m f
zijp ontwikkeling, die hier tot
uiting kómen, het zijn ook even-
zovele facetten van zijn rijke ver
beelding, die hem in de loop der
jaren een naam hebben bezorgd,
<üe .ver over zijn landsgrenzen
heen draagt. De enorme, schilder
kunstige en grafische productie
meer dan vijfhonderd schilderijen
'en duizenden tekeningen, etsen,
houtsneden, boekillustraties blijft
•vanzelfsprekend niet bij dit ene
onderwerp stilstaan. Daarvoor is hij
te veelzijdig, en staat hjj ff veel
open vóór de' manifestaties, die de
■wéreld en het menselijk leven kent
De expositie -in1 Boymans levert
daarvan, een sprekend bewijs; wij
zien deze zeventigjarige als het
Ware-:groeien-
Einile Langui noemt hem een
geestelijke broer van de onsterfe
lijke Tijl Uilenspiegel; een jongere
broer, té zwak van gestel om het
harnas aan te gespen; een opge
wekte nn v erstrooide broer, die by
gatóWBnnmmisiiMEaiiEiniroaa
men de menselijke zwak- en ijdel-
heden door en door kent En dan
zijn oog voor het ongewone, het
koddige, in houding of gebaar!
Let u maar eens op de dirigent uit
de „Muzikale Fyramide"; één pand
van zijn jas wipt guitig over het
dirïgeerpodium
Hij is van alle markten thuis,
alles interesseert hem,: overal ziet
hij iets in. Hij houdt van .bloemen
en jonge vrouwen, van volwassenen
en kinderen, van.' het waterde zee
eD ^et land^ En hij-hei-scheptdeze uitputteïijfe en daarbij blijft hy, on-
wereld op zijp eigen wijze, soms canks onhandigheden en vermin-
met de- aUure van cemonhsndige kringen, uitmunten in nauwkeurig-
Zondagsschilder, tegen 'alle- acade- heid en raakheid in de weergave,
misme in en met volledig voorbij- Aanvankelijk schildert hij ih wol
gaan van alle wetten. Hy.heelt ma- jige lonen, kleurnoot naast kleur
ling aan de perspectief en tovert er noot> cn alüjd harmonieus. Zijn
aan de hand .van zyn eigen maat- ruimtegevoel bespeuren wij" heel
staven, toch iets schoons tut, zoals sterk in de interieurs. Later ver-,
b.v. ui ^>ver de daken _van Duik:*!, eenvoudigt zich "zijn-palet, .vereen-
waarin. hf] zichzelf, ra^tijekenbord voudlgcn zich ook: de vormen, en
en al» midden m de schilderij heeft «treeft hij bewust naar beperkingen,
gezet. Zijn speelse verbeelding staat pier aanwezige oeuvre geeft
voor niets, zijn copieorlust is on- een boeiend beeld van deze snaakse
kunstenaar en -verrukkelijke fan-
tast, die. als men het nog niet wist.
Het "circus {1930). Eert oan die
luchtige taferelen uib'het. circus- 1
leven,--waarin de serieuze, onder
toon niet -ontbreekt - Ziet- hoe
gracieus dei' dresseuseïn de piste
staat en met welk een aandacht
haar optreden, -wórdt' gevolgd.
ook een talentvol verteller is van
■wonderlijke verhalen... die hijzelf,
illustreerde, en waarvan men enkele
«net de hand gedrukteexemplaren
kan bewonderen: in het prentenka
binet' V -.'"r"
B. SCHMIDT-
Moderne autogarage in
Gmotliandelsgebouw
Een hotel voor auto's, noemde de
heer Broedelet zijn nieuwe garage
in de benedenverdieping van het
G roothaad elsgebo uw. Deze naam
verdient dit autobedrijf daar in die
grote kolder;, zeer zeker. Vierhon
derd auto's kunnen er een plaatsje
vinden- Zowel overdag als 's nachts
slaat het personeel klaar om met de
modernste apparaten uw auto te re
pareren of schoon te maken. Vooral
dit schoonmaken gebeurt op een voor
Rotterdam geheel nieuwe wijze. Het
is „klaar terwijl u wacht" én dit
wachten kan in een gezellige wacht
kamer' aangenaam bekort worden,
dobr daar. rustig een krant of een
tijdschrift te gaan lezen-
De totale oppervlakte van deze
nieuwe garage is bijna 5000 vierkante
meter en de ene afdeling is 155 m.
van de andere verwijderd. Daarom
iser ten dienste van het personeel
"-.eén'. scooter,, die hen op de snelste
wijze vervoert.
Wethouder Meertens heeft van
middag garage Broedelet officieel
geopend, waarmede aan het enorme
gebrek voor het stallen van auto's
Weer voor een groot deel is tegemoet-
gekomen. V.
Advertentie l.M.)
deluxe
!pV R F U M S PARIS
Op de ltjst der medespeienden van
Hitchcock's nieuwste product Stage
Fright (Misdaad achter het voetlicht)
staat Jane Wj-man bovenaan en num
mer twee prijkt de naam van wie eens
's werelds fataalste vrouw was: Mariene
Dietrich.
Zo gaat dat; sle transit gloria mundi.
Toch kunt ge in deze thriller Mariene
nog volop aan het wejrk zien, weer als
fatale vrouw, een operettester, die haar
echtgenoot uit de weg heeft laten ruimen
voor een rustiger plaats aan de borst
van haar minnaar. Maar nu moet ge
eens goed opletten hoe Hitchcock, met
een tikje overdrijving maar, de hebbe
lijkheden van Marlène: het zwoele ge
zin g en de slome verleidelijkheid, fijn
tjes parodieert, zpdat ge met een glim
lach constateert: wel, wel, wat hebben
we ons vroeger toch lekker laten epate
ren door deze dame. deze vamp op
mooie benen. De scène van haar optre
den in een show duurt niet lang maar
zij is de beste vao de overigens zoals
het een thriller betaamt sensationele,
en wel spannende film, waarvan het ver»
«haaltje u minder Interesseren' zal dan
het vernuft waarmee Hitchcock het heelt
verteld. <EUXOR>i V.;
Engels-Nederlands
Mag. men- het programma .geloven, dan,
is de Engelse fUm School voor gevaar
naar de inhoudeen authentiek verhaal.
ipelers waren; agenten van de Britse.
iligence en.-Secret Service, leden van
de Franse Maejuis en 'van' dé grote orga-,
nisatie die in Groot.Brlttannie werd. op
gebouwd- om in.,alle 'bezette- landen dc,
verzetsbeaieging- te organiseren en "te
•steunen'.- ---r v-' -
By wijzo van; proef is de vertaalde
tekst, aan de:,,voetvan .-hetbeeld -weg-,
gelaten, 'en-heeft ihêa;v<le ..^Shn in,"het
Nederlands nagesynchrbhiseerd. Een aar-:
dig' experiment, allëép 'is hét 'jammer-
dat de verfilming van' cjit -hlderdaad
interessante gegeven: niet beter geslaagd
is, wellicht zou dec dandeze-, belevenis
sen van de spionnen der Secret Service
boeiender zijn voor dc toeschouwer.
(PRINSES).
Mannetjesputter
Don. Coyote (Richard. Martin) a? niet'
alleen een werkelijke heer. en-dan nog
wel een Mexicaanse heer, maar vhtj'is
bovendien zeer charmant en slaat, als
het per, sê moet, ook rijen bandieten
tegen de wereld, "zo even tussen, de
aardappelen en .-de pap door. In'elk geval
redt hij de ranch van' de, lieve.Frances
Rafferty -van "de ondérgang en wordt;
door' haar (als dank, ondanks, al. .zijn
atooufeuze ervaring, vakkundig gestrikt.,
KEX-biedt dit aardige .en goed gespeelde
verbaal ih' téchhicdlor onder de titel De
avonturen van Don Coyote en het is
heus wel het -aankijken: waard.Vooraf
ccn muziek-en-dans filmpje waarin niet
op een knap snuitje meer of-minder s
gekeken. Titel: Dans, ballerina, dans. Af
en toe ook wel.een beetje grappig.
Maar tervviji de gedoomde bannel
Magnam, verachting en boycot ten spijt,
krachtens haar "persoonlijkheid en tem
perament uitgroeide bovéu,ihaar ver
leden tot een tragische en-buitengewoon
menselijke figuur, blijft Bergman dank
z(j het wel zeer zlzUdzejéh?melodrama
tische scenario vanHosaellipi en zijn
onbegrüpelijfcstreven, ohhaar„star1 -
dom te accentueren, een belachelijke,
liaast onsympathiEkealleen-maar-onte
vrede»: vrouw. if-M -••? ^.«J-: -
speculatieve aangelegenheld 'film:. toch
eigenlijk is. Want Rossellini..'dié .aan
zienlijk aantal voortreffelijke films op
zijn naam heeft staan,..sloeg.in>„Strom-
boli" op vrijiveRmie Triahieren.de: plank
mis. Alleen wannéér hlj.hct zutver docu-
rnentaire gebeuren, kaa^afzonderen i rr-
bijv. de tonijneiivangst.-.de'scènes op 2eé,
de uitbawttog'vaktATe'vulcaani^- toont
hij zijn oude kracht, al liriaafct hü slcb
ook in deze gedeelten schuHig -aan een
zeer vermoeiendè'rtraagheid."
Knpkkcrijtjes
Roy. Rogers heeft. zo langzamerhand
een hele serie cowboy-filmsvan' het
romantischegenré'-vojp; zijn:, naamstaan.
Ze zijn niet zo pittig als de- fenokfitms,
die -voor de - oorlog, in' - Oljhhpia -óp'"de
Binnen we g ;werdenvertoond, maar -toch
wel aardig. Bovendienhebbtai ze een
efgcn styi door "de specifieke Roy Roger-
soags en.: de medewerking van. zijn paard
Trigger, „the smartest - horse in the
movies;^ Deze week draalt- zo'n. preten
tieloos filmpje van Hoy in VICTORIA.
De;-titel; la „Apache Rose"^ dei inhoud
bestaat uit jenokkerijtjes en cowboy
songs en het geheel wordt opgediend in
technfcouleurijcs. In het voorprogramma
een buitengemeen interessante vogelfilm.
Diamanten
CINEAC-verrast haar bezoekers deze
week met 'n.ongemeen boeiende thriller:
Vetbollen Zóne, Het gaat om de diaman-
Jane Wijmdn en Mariene Dietrich
in.Misdaad achter het voetlicht.
(Luxor).
ten, die "in de Zuid-Afrikaanse grond
plegen, te"zitten, en de entourage van het
verhaal bestaat: uit rokerige tingeltangels
waar veel borrels worden geschonken en
hete .woestijnen, waar het minder goed
jpevèa is- Corirrae Galvet sluipt' door de
füm heen als'een verleidelijke, zeer ge
vaarlijke "vrouw, en; Peter Lorre is een
gewiekst scharrelaartje roet phllosophi-
sche n eigingen," -.Dan -zijn - er nog' Claude
Rains -fr. -nog- altijd .een,:- acteur vanfor-
•roaat Paul - Henreid al» -een engerd en
Burt Lancaster als heid; van de story.
Hét''tempofin -de filmverflauwt geen
ogenblik"; Een., der beste - thrillers van de
Misgreep
Het is uitermate verleidelijk omeen
vergelijking te gaan trekken tussen twee
films, die min of meer in dezelfde sfeer
en stelhe in hetzelfde geografisch milieu
spelen „Vulcano" (met Anna: Magnani),
onlangs vertoond en „StromboU" (met
Ingrid Bergman), thans infOTUSCA te
zien.- Men kent, dank. zij de meer dan
overvloedige publiciteit, de persoonlijke
geschiedenis, die op de achtergrond van
-hetstotstandkomen van beide films ligt.
Roberto Rossellini, die -oorspronkelijk
voor en .met Magnani een. film, zou
handelende op. een vulcanlseh
brak met haar en ging met Ingrid
jn filmen, die hij korte tijd later
zou trouwen. Magnani maakte echter op
het nabijgelegen vuicanische eiland een
film (geregisseerd door William Die-
terle), die ofschoon lang niet gaaf, grote
bewondering afdwong. Dit nu. is met
„Stromboli" precies niet het geval. Ook
hier weer een vrouw; die in een ge-
isoleerde en. haar vijandige maatschappij
komt ook zij. voelt het a Is-een
Carel van Leeuwen-Boomkamp is een
cellist, die niet alleen over prachtige
instrumentale eigenschappen beschikt,
doch tevens over een uiterst fijnzinnige
artisticiteit.
der dag aandachtig en geboeid luister
den naar zijn recital waarop hij een
sonate van Sammartini, de twaalf va
riaties (over een thema van - Mozart l
van Beethoven, het Kol Nidrei van
Bruch, benevens enige werkjes van
Mendelssohn. Saint-Saëns en David
Popper ten gehore bracht. De "vertol
king van al deze werken muntte uit
door virtuositeit en dichterschap.
Begrijpelijkerwijs heeft men dan ook:
de kunstenaar die vooraf het program
ma met een kort woord inleidde, gulle
bijval geschonken,
Adri Slootmaker begeleidde, hoewel
soma ie4sr te bescheiden, accuraat en
muzikaal. HERMAN VAN BORN
^Dè^müzïek'.van Bnipkner.'ligi'Flip-
se na aan het hart. en de eonsciëtieu-
:.-wyse vwaarop hij mp- de: loop - der
jaren ^verscheidene werken van de
Oostenrijkse meester bracht, wettig
de dan .ook. volkomen het feit, "dat
hem enige jarery geleden- de Bruck-
ner-medaille .werd toegekend-
Dit in- aanmerking genomen, ver
wekte het gisterenavond zoveel te
meer verwondering,:dat de-interpre
tatie van de zesde symphome maar
weinig aannemelijk was. De - grote
lijn was herhaaldelijk zoek en de
klank bleef mat en ondoorzichtig, zo
dat de rijke cönlxapuntiek en de be
wogen harmonische tegenstellingen,
die zo kwistig in déze prachtige par
tituur zijn opgetekend, in Set ge
heel niet tot hun recht kwamen.
Daarbij kwant nog, dat technische
slordigheden en onvaste inzetten, zo
wel bij de strijkers als blazers: veel
vuldig optraden.
Het - Philharmonisch Orkest heeft
uitstekende Bruckner-uitvoeringen
óp zijn credit, staan. Ongetwijfeld
'zullen Tlipse én de zynen zich dan
ook. weten te revancheren. -
Het concert werd geopendmet dé
Ricercare van Hendrik Andriessen."
Maandagavond werd dit werk reeds
Dp het concert in de Grote Kerk te
Schiedam ten gehore gebracht. De
eerste indruk die men van deze mu
ziek tóen kreeg, was, dat ze meer
met het hoofd, dan met het hart'ïs
geschreven. De hernieuwde kennis-:
making opende geen nieuwe gezichts-,
punten. Weliswaar dwingt het vak
manschap waarmee dezecompositie
ïs geschreven veel respect af.maar-
ook nu weer misterik de melódiscfae
spanning ea inspiratie,1 desiderata,
die een compositie karakter 'gevend.'
Szymon Goldberg was'solistliri het
vioolconcert van Brahms. ySyn. mees-
terljjk spel, dat technisch vólkoméb
gaaf is en uitruimt door èen warme;
nobele loonvorming benevens zrin
voorname muzikaliteit, gaven de
vertolking van dit veeleisende werk
een grootse allure.
De goed bezette Schouwburg
schonk de kunstenaar begrijpelijker
wijze langdurige bijval.
Herman van Born.
DEN HAAG De heer A. de Wit
Pz. ie Hagesteijn'' is benoemd tot
hoogheemraad van de Vijf Heren-
landen.
Firma Hulst opende
nieuwe zaak
Vandaag opende de .firma: Hulst
eén nieiiwe. zaak aan dé VSchieweg
no.-:45.; Ongeveer: 38 jaar.geleden ;be-
gón de;firma ;HüIst eeh-Zaak; aan
de, ,Goudsewegv in: .3,940 wérd -deze
vernield en hét bedrijf vond toen
een..onderkomen in panden aan .de
Lastmanstraat en de Vredenoordka-
de. Het moet een groot genoegen
zijn voor de firma Hulst thans de
3de naar de eisen des tijds ingerichte
zaak. waar afdelingen zijn. voor
kunst-artikelen, gerö-zilvér.- "servie
zen en glaswerk, ,te. kunnen openen.
Er was heel Wat b^angstéUing wan
leveranciers, en clientele ter, gelegd
heid. van dip heuglijk feit,. Jy,-.
Energie én durf zijn eigenschap
pen, die men de,danseres Liesbeth
van Buul etelliggniet kan ontzeg
gen, want "gij speelt het dan toch
maar vrijwel op'dbaar- eentje klaar
weer eensolo-dansavond te geven,
met een programma, waarin wel
iswaar, reeds bekende, maar hoofd-
zakelijk nieuwe, dansen ultgfevoerd
wórden, (pomposities en tegelei-
ding van Norbert Loesér).
Ofschoon, men natuurlijk reke
ning moet houden met financiële
impedimenta het: (.organiseren;,
van zo'n geschiedenis; is een hoogst
moeilijke, en riskante onderne
ming, die hoge kosten met zich
brengtkomt het ons voqr,
dat de hele opzetvan .deze Vrij
dagavond, in Ons'. Huis tóch wel i
iéts':: teveel. vain/|iet: .vóörgtellirigs-
vermogen van het publiek vergde,
Cdstuums zijn kostbare zaken en
móéten-dus in dit kader eenvoudig
zijn, maar dat er bij hetzelfde
budget aantrekkelijkerkl'edy ver
toond had kunnenwopden dan
thans 'het geval was, geloven wy
stellig. Dans is hu eenmaal een
zeer visuele kuiist- én het oog dat
de bewegingen wil volgen, mag
zeker niet geïrriteerd'worden door
onaangename kleuren of bepaald
on-aesthetische - snit der costuums'.
Ook ten aanzien van de dansen
zelf. werd naar onze. smaak .teveel
gebouwd óp de zin vóór fantasie
bfi dé toeschouwei-Si Piimair kun
nen v de b elangryke bedoelingen
van Liesbeth van Buul in-een;cy
clus dansen als „De vrouw en het
zwaard" aanwezig zyn, maar in de
kantige en zware uitbeelding:, wa
ren zé toch moeilijk te herkennen.
Hetzelfde geldt voor „De engel der
rechtvaardige- wrake", ook weer
zo'n half-mystiek opgevat gegeven,
dat gevolgd werd door. een grap
pig „duveltje van de nieuwsgierig
heid", dat uiteraard "meer insloeg
bij de aanwezigen. Na de pauze
zag men nog de „Sacrale dans",
„Historische kringloop" eh „Naar
de markt", maar'het bleef alles
toch beneden het peil, waaróp
Liesbeth vanBuul zich blijkens
vorige meer-be]ovende .uitvoerin
gen- scheen te bevinden. Hét' is
maar al te gemakkelijk om ernstig
bedoeld werk vooral wanneer
het* zoiets delicaats als - de (Neder
landse danskunst betreft met
enkele forse kwalificaties te; ridi
culiseren. Dit zij- dan ook verre
van ons. Maar we voelen ons. thans
en hier verplicht te' verklaren, dat
deze dansavond uiterst -zwakke
ïndrdkken achter heeft gelaten,
waarvan slechts, te hopen valtj,dat
ze bij eenvolgerid optreden in po
sitieve zin veranderd kunnen wor
den. H. F. REEDIJK
MAASTRICHT Het congres van
de Ver. van Ned. Gemeenten wordt
hier; op- 6 en 7 Juni 1951 gehouden.
Het honderdjarig bestaan van de
Gemeentewet wordt op dit congres
herdacht.
weekend -brengt de -veelbelovende keimifiraaWng'^net„TheArnerican Ballet
Theatre.*^. "(ZordagmlddagT'nö-ccn^première, van.-het.Rc'ttCTdan)EToneel..Het
laatsW::bedï;yf<7yan;;Em]yn;'WMan'is.,.era siuK-dafc;1iti':öe toneelwereld Bpeelt. In
dei-zalen. Van: de -R'darnseJsc- Kimstkringis'-^tt'V'gr^^tentóonöelling van 'kunst-
nijvéEhéld gebpénd. Comedla- Imhaalt-DenderBai^'lj^dUspel-^'n Vreemd meisje"
én in.: plaalé. vap lietR2TT spéelt' Zaterdag 12 ^Tóviember In de Schouwburg het
"Amsterdam's TónéélgéaMlscWp^Shakespé^re's „De'getenidtS.ieelcs''. Het'Rotterdams
Kamerorkest kan 'rnen DiQsdagavond beluisteren"'ib;tfe Schou'wburg.
vaö;..';4Iétr/5|a;fcrtë bedrijf''.Het R'dams
mannenkóóét-Zanghist" geeft 's avond»
Vanavond Zaterdag "4 November! KJT.
geeft irt de Schouwburg, deeerste voor
stelling' van, Het laatste bedrijf: door
"Emtyd Williams onder- régie vari Richard
FlinTóMedespelen den ziJh Jetty'v. Dljk-
Rieckér, Mieke en Ridiard Flink,; Bva
Hauck,Nell Knoop. Kees (Brusse, Wiih.
Hóddes,;Gerard--cS<hilt.':.;..--
Morgen Zondag'- 5 Növetriber:-; het
Rh,-.;- O. -concerteert 'svóchterids' om
tien uur 1h het Collóssenm théater oTv.
Eduard Flipse. Het- programma noemt
Wagenaars ouverture „Cyrano de Ber
gerac", de ballade voor orkest („Het
waren twee Conincskinderen") van Ba-
dings. de Eerste Symphonie van. Brahms
en het vioolconcert van Tschaikowskl -
solist Herman Krebbers.1 's Middags
geeft „The American' National Ballet
Theatre" onder auspiciën van Wagner-
vereniging en American National Thea
tre and Academy een uitvoering van de
balletten „Les Sylphldes", „BïHy the
Kld", „Black Swan" en .Fancy Free".
Het Residentieorkest verzorgd de bege
leiding ..(Schouwburg),
E.T. herhaalt.'s avonds dc voorstelling
MET groot ceremonieel is op 1 dezer te Rome de dogmaverklaring
van Maria's ten hemelopneming afgekondigdHet grote belang
hiervan voor de RKath. Kerk' en. haar gelovigen is weken- lang in
de brede door dc R. Kath. pers in heel de wereld naar voren gebracht.
Daarbij werd er o.m. op gewezen, dat om deze dogmaverklaring is ge-
vraagd: S mülioen gelovigen hebben in de loop der jaren hun ver
zoekschriften naar Rome gezonden, nadat in IS63 de toenmalige Spaan
se Koningin Isabella het eerste verzoek hiertoe gedaan, had. Een wng-
jarig onderzoek en overleg is gevolgd én Paus Pius'XII heeft thans dit
dogma, in de omlijsting van alle kerkelijke'luister, die getoond kon
worden, afgekondigd. Dit wijst reeds op het belang uan de zaak voor
de R. Katholieke Kerk, waarbij een én ander ma«l is medegedeeld,
dal er aan R. Kalh. kant geen vrees bestaat, dat dit dogma de afstand
tussen R. Katholicisme en Protestantisme zou vergroten, omdat her
haaldelijk juist daar de bisschoppen in protestantse landen om de
'afkondiging ïs gevraagd. Dit lijkt ons'een weinig sterke argumentatie,
omdat uit de aard der zaak altijd in. overwegend niet-R. Kath. landen
de bisschoppen sullen zoeken naar mogelijkheden om eigen parochie
te versterken en meer Spectaculair" te maken, tegenover een levendig
protestant bemustrijn.
Intussen is van Protestantse zijde
toch* scherp stelling, genomen tegen
over een dogma, dat in de Bijbel
geen enkele steun vindt, ook al zegt
de R- Kath, clerus, -dat wel meer
b^lsfeiten eerst latet geopenbaard
zyri, die in weZen altijd als zodanig
aanwezig nijn geweest.
Wanneer bv. de Anglicaanse
Kerk zich tegen deze dogmaverkla
ring uitspreekt, is dit van belang,
omdat dan juiat de Kerk spreekt,
die zeer veej meer met de „Mario-
Iogïe'L zfch bèzig hoiidt dan andere
Kerken der reformatie van het con
tinent.. Ook. de Romeinse correspon
dent van het. jp Zwitserland ver
schijnende blad „La Tribune de
Genève" heeft zich tegen deze dog
maverklaring gekeerd. Hij meent,
met de Anglicaanse Kerk'en haar
aartsbisschop vanCanterbury, dat
- Deze week -
Wij menen te weten, dat omtrent
de afkondiging var de Maria ter he
melopneming als dogma, in alle
godsdienstoefeningen der Ngd. Herv.
Kerk op Zondag 5 November een
kanselhoodschap van de Generale
Synode aal worden voorgelezen.
dit dogma wel degelijk een onder
linge verwijdering zal brengen en
hij geeft er als interessante bijzon
derheid bij. dat de Orde der Domi
nicanen: zich: heftig tegen deze dog
ma-afkondiging heeft. verzet.
In Duitsland heeft een groep van
vijf' pro fessóren van de theologische
(protestantse) faculteit vac Heidel-
berg,.. onderleiding van prof. E..
Schlink, haar Inzichten kenbaar .ge
maakt over het nieuwe dogma, De
ze inzichten zijn thans: in druk ver
schenen en wijzen, er allereerst
eveneens op, dat de Maria ten he
melopneming in het Nieuwe Testa-'
ment geen grond vindt, noch ook
„ópallegorische wijze uit andere
Schriftgedeelten schriftuurlijke -be-
wfizen aanvoert''. Evenmin, zo zeg
gen deze hoogleraren, zijn uit de
traditie der Kerk van de eerste vijf
eeuwen zulke bewijzen bij te bren
gen, en ook zwijgen de kerkvaders
over dit alles, waaruit juist1 gecon
cludeerd moet worden, dat zij zich
tegen deze ten hemelopneming als
geloofsfeit verzetten.
Maar ook dc logische gevolgen
van een en ander nemen 'deze hoog
leraren in het oog én vooral de
christologische consequenties.; Deze
achten de Duitse professoren, nog
ernstiger, omdat zij ..hierin zien' „een
belangrijke stap verder in dë rich
ting, die tenslotte moet leiden tot
Maria als heerseres naast Christus
en haar zelfs aanmerken als .midde
lares en mede-verlosseres." Indien
de R. Kath. Kerkzich; ten aanzien
hiervan theologisch tracht tedek
ken, moet toch wel in aanmerking
worden genomen dat dit het gros
van de gewone leden der Kerk bo
ven het verstand gaat. HetTeforma-
torisch Christendom gelooft nu
éénmaal in de
God van de Bijbel,
die Ons in Jezus'
Christus, en in
Hem alleen,
tegemoettreedt.
Zo worden daar
om toch de oecu-
nehisehe pogingen
;ot toenadering
tussen Protestan
tisme. en. R. Ka
tholicisme be
dreigd door .een
relativering van
de eigen gerech
tigdheid van een
bepaalde confessie.
Hét kon daarom
wel eens zijn, dat
het sluitstuk-in .de
EL Kath. dogma-
tiek het onaange
name slot is. ..-pp
een deur, die' in
diepste grond zo-,
wel Katholicisme
als Protestantisme.'
willen open hou
den. Een slot,
dat in dit geval
dan piet door - de
Kerken der Re-
Eórmatie i; wordt:
.aangebtMWt:
Voor een mens,; die-de hoogste geestelijke
waarden veraakerd;(weet -'in .Evangelie en
Christendom, is eh tegenwoordig veel, dat hem.
somber kan stemmen.: Dé klachten, in woord
en geschrift ov^r^ontkerstening van': wereld
en maatschappij,laë' nüchterp gegevens van de
laatste volkstelling; het gesprek van mens: tot
mens, dat zo vaak vastloopt,in onverschillig
heid of botte afwijzing, zij spreken alle hun
eigen taai; jnaar sombere geluiden zijn het
steeds. Donkere wolken verduisteren" de gees
telijke horizon- van deze tijd.
Dan kruist op eenmaal een mens je levens-
weg, met wie jé in een diepgaand gesprek
raakt aan de gronden van het menselijk be
staan. En daar vouwt zich dan een léven voor
je open, dat gegaan is' door zeer "-'.duistere
diepten van ziekte en verlatenheid, van ver
twijfeling en wanhoop, „Ik "weet? wel;; dat ik
er nog lang-, niet ben en dat ik nóg heel veel
aan mezelf zal moeten peuteren en werken'
om weer enigszins op een goed geestelijk peil
te komen,; maar ik heb als de psalmdichter
van psalm' 23 ervaren, hoe God mij 'nabij was
in mijn ,;dal der schaduw des doods".; Het
best kan ik het zo zeggen: God's; glimlach
is over mijn leven gegaan;" v''"
En het was mij, alsof de donkere wolken
hun dreiging hadden verloren, want zij wer
den doorlicht .door die zonnegloed van gc-
nade, die welt uit het hart van de 'Eeuwige
zelf. s v
''y.
.inLonynecrljk ee.n herhaling van een
operacongert.; m.m.v, het R'danis Da-
meskoorJj3aoglust", Pierre Palia aan
de (vleag'ël^feA..- Henk v.: d. 'Berg is de
bolist.I-
Maandag C Aoyejnber: de toneelgroep
;..Nedér.landsë.- Cómedie" spéélt voor de
kunstkring „Het Schouwspel" „Baleer-
sprook^èy.lVan lHonald Jeans* (Schouw
burg ■■■-■
Dinsdag 7 November: het Rotterdams
Kamerorkest onder leiding van Piet
Ketting geeft een concert in de Schouw
burg, solist is Piet Lentz, die een con
cert voor viola da gamba (knie-vlooi)
van Teieiriamv en een concertino voor
cello van Roussel speelt. Verder ver
meldt het programma .de Haffner-Sym-
phonie van Mozart cn muziek van Pij
per bjj het Griekse treurspel .Anti
gone". Het Rotterdams Kamerkoor vér-
leent medewerking.
Woensdag 8 November: In 't Venster
van 12,30J.3D het gramofoonplatencon-
certr -.
Donderdag 9 November: in de Schouw
burg geeft „Comedla" een herhaling
van het blijspel ,.'n Vreemd meisje" van
Pierre Barillet en Jean Pierre Grédy
Ward, Fien de la Mar,.IJda Andrea, Ju
les Verstraete enSteye van Branden-
bergL..: -v -v 'V'j
Vrijdag J0 November.* dé Chr, Orato-
riumver. „Halleluja" Rotterdam en de
Ger. Oratoriucover. „Gloria in Excel sis
Deo" Vlaardingen geven - in de Konin-
ginnekerk een Baeh-concert, waarop het
Weihnachts-Oratoriura en het „Magni
ficat" zullen worden uitgevoerd. De so
listen zyn: „Mea..Naberroan, sopraan,
Dielc Jansem sopraan. Lent Heere-Hen-
ning, 'alt, Han Le Fèvre, tenor, Her
mann Schey, bas. Liily van Spengen,
cembalo,-Koos Bons, órgeL De begelei
ding is in handen van het R.Ph.D. Al
gehele leiding: Pietv. d. Kerkhoff. In
de V.U.-aula een recital van Carel v.
Leeuwen Boomkamp, cello en Marinus
Flipse, plano.
Zaterdag 11 Novfinher:het A-T.G.
brengt het bijspel „De getemde feeks"
van Shakespeare terug in vrije verto
ning;- De. vert, is van rar CL v. d. Berg,
Van .Dalsum Tieeft de regie, muziek:
Maurice: van IJzar.
PIET- LENZ
die Dinsdag, solist'is by het
Rottera'ams Kamerorkest