OP ZOEK NAAR EEN MONUMENT:
Jaren '40-'45 wachten nog steeds
op vereeuwiging in steen en brons
Ontwerpers voor moeilijke taak
l:MM
Han Richters:
denker en werker
iTerreur van een maniak in
DRINGEND 1119
Op eert koopje
Kees van Dongen 75 jaar
Toen aten de doggen de vetpotjes op!...
r&'i
Mr v. d. MANDELE:
Niet hals over kop
te werk gaan
ROTTERDAMSE BIOSCOPEN
Wat is „ruimte
Om te huilen: Sentimental Journey
R. Ph. O. speelt
symphonie van
DTndy
T\
r
HARTJE STAD
SS on?h!SLr°r e°das kom!*
Zaterdag 26 Januari 1952
5
Richters' monument voor Sant
poort: de gezonde mens doet de
zieke genezen.
•ïfcv'
W-
Om dieper in het merkwaardige Rotterdamse geheim „Hoe
staat het nu eigenlijk met het Monument Rotterdam 19401945
cn het monument voor de Leuvehavenkop?" door te dringen,
zijn wij naar Amsterdam getogen, naar de beeldhouwer Han
Richters, wiens kleine (en niet-definitieve) gips-ontwerp voor
een Monument Rotterdam 19401945 in December 1950, terwijl
het in het Museum Boymans ongunstig stond opgesteld, veel
bestrijding ondervond. Het was het ontwerp met de vier paar
den uit de Openbaring de paarden, Oorlog, Honger en Dood
die 's beeldhouwers vaderstad hadden besprongen, met er hoog
bovenuit het paard van de Overwinning, terwijl daar diep on
der de Mens, dapper en biddend en misschien wel met zijn leven
betalend, blijft geloven in de uiteindelijke glorie van het Goede.
Wij gingen langs de Schreiers-
toren, langs het Scheepvaarthuis
(Amsterdam heeft aan deze water
kant veel wat een Rotterdams hart
kan verrukken), langs de hoogge-
maste Pollux en wij vonden de
hetgeen hij aan de voorstudies van
een nieuwe opdracht ten koste moet
leggen, antwoordde Richters een
voudig; en als zulke voorstudies al
te tijdrovend zijn, moet men wei
eens vaste inkomsten als leraar, e.d.
gaan derven. Ondervind-je dan on
verwachte teleurstellingen, dan
komt het dubbel op je karakter en
je uithoudingsvermogen aan. En,
wie geen koopman 'is, heeft het
zwaarder dan de beeldhouwer, die
wél „verkooptalenten" bezit. Neem
- ------- bijvoorbeeld de naaktfiguur, waar-
jonge Rotterdamss beeldhouwer m mJede een Bijbelse gedachte moet
tuin-atelier achter een hoog worden vertolkt, terwijl „iedereen"
18-de eeuws buis, schum tegenover aan tigureI, m toga's-en-zo denkt,
de Marinierskazerne san het Ooster- Het menslioin is vastgeroest In het
monopolie van het heidens-Griekse
zend-snel stond te seinen naar iets
onzichtbaars, waarover zich kleine
oefenende motorvaartuigen opwon
den en in allerlei bochten door de
golven ploegden. Hoog boven de
seinende matroos spande zich een
enorme regenboog van 't Centraal
station tot bij Kattenburg, en het
naakt voor een heros (zelfs de Da
vid van Michel Angelo ia Grieks),
dat men. slechts schoorvoetend een
moderne „Verzetsheros kan accep
teren als een krachtige, biddende,
enz. doch bovenal naakte figuur.
De beeldhouwer nu, die praten kan
De uroutu met de albasten
fles met nardus. Groot beeld in
zogenaamde wet-cloth („natte,
aansluitende kledij") uitvoering.
waardoor de vormgeving en de
ruimtewerking harmonisch uit
komen. Dit beeld Is in Sons-
beek openluchttentoonstelling)
en Parijs een der meest opval
lendste inzendingen uit herrij
zend Nederland geweest (Han
Richters 1950).
„Iets gelijkwaardigs aan
Zadkitie's beeld!'
,3et idee om een monument
ter herdenking van onze in p[e
oorlog gevallen stadgenoten op te
richten, is al verscheidene jaren
oud", aldus mr. K. P. v. d. Man-
dele bij wie wij naar de stand
van zaken informeerden naar aan
leiding van het gesprek dat een
onzer redacteuren met de beeld
houwer Han Richters had.
„De pogingen die eén comité
uit de burgerij heeft ondernomen
- om een voor dit doel geschikt om>
werp te vinden, hebben tot dusver
nog niet tot het succes geleid dat
men er zich van had voorgesteld.
Het is misschien ook heter om
i niet hals over kop te werk te
gaan en rustig om te zien naar
een kunstenaar die van een mo
nument, zoals ons allen voor ogen
staat, iets schoons kan maken. Er
z wordt op het ogenblik weer ge-
praat over een monument op het
Hofplein. Dit lijkt mij bijzonder
voorbarig.
Nu wij in het bezit worden ge-
steld van Zadkine's beeld voor
een verwoeste stad, is het van
belang iets gelijkwaardigs van
kwaliteit te krijgen ter herden
king van onze gevallen stadgeno
ten. Het lijkt mij niet uitgesloten
dat dan met succes een beroep
zal kunnen worden gedaan op de
Rotterdamse burgerij".
het een beeldhauwersideaal de wil
Gods in een dergelijke naaktfiguur naar
weer te geven,...
Wij: juist bij de heidense wcer-
-i- - l. i - u, Brugman, heeft het met zijn gaven zijn van en met de Grieken
begon uit een hardblauwe lucht te verrassende ontwerp gemakkelijker tot en met een Rodin en een Bour-
hagelen. Toen zijn wij in het oude dan de stille denker. En toch blijft delle bijzonder krachtige naaktfigu-
hms omhoog geklommen en kwa- J
men langs vensters, die de Montal-
baen en de Zuiderkerk, en later
meestal bepalend voor appreciatie
of depreciatie, want hoe men ook
uit de wil tot expressie in sommige
van deze uitingen een zekere ge-
dachtenwereld als achtergrond con
cludeert, toch is meestal dan door
jarenlang propageren van zo'n vorm
geving bij sommige groepen bereid
heid. ontstaan deze vormgeving als
zinvol, ja zelfs als stijlbepaiend te
aanvaarden. Het kunstwerk dat-wer
kelijk van een gedaehtenwereld uit
gaat en van hieruit zijn vormge
ving ontving zou daardoor moeilijk
mgang vinden, immers wordt het
,J) ringend 1119"- (Dial 1119) is een nieuw record in de klasse der
kille, hartverstijvendeAmerikaanse gangs Ier-films, waarin geen woord
tjMfl en geen schot te weinig valtEen ontsnaptemaniakale mis
dadiger gebruiktomsingeld door de politie, vijf drugstore-bezoekers
gijzelaars, die reeds met eigen ogen een voorproefje hebben gezien
van de trigger-happiness van de criminele knaapwien de moordlust
uit de ogen straalt,
Zoate Gerald Mayer de sfeer in mee in de gevechten, die de grote bazen
dit cafe met 'n ondraaglijke span- van CQncurrende spoorwegmaatschap-
ning weet te Iaden, Is wel een on- J™3"3™zagen tussen de be-
vpwrinn knan ctaai+ia TTl-Uer. drijven door zelfs kans er met een aller-
VJil iïP P Staaltje Van geraffi- jjefste dochter van zo'n spoorweg-
neerae li lm kunst, waarvan mert magnaat van door te Raan. Ecu riskante
alleen kan betreuren dat hij aan schaking overigens, want zo'n spoorweg-
ZO'n inferieur onderwerp is eewiid. magnaat zag er geen been in een man-
bmiltbrt»fndfrfll V°ndSt I" "öS"d"chtera'?a,"te m«
bruik dat de film van de televisie opdracht hem de kiezen uit te slaan,
maakt: van zo n sensationele be- De voortanden mochten blijven zitten
legering maken de reporters na- om de gevoelens van de dochter te
tuuriijk een pracht kermis-stunt sparen - - Van 81 dergelijke gebeurte-
pn nitcaï-to fc? ri~ nissen cn nog meer verhaalt de film
Ir, 5S ÏÏ5,™at «e maniak „Dakota". John Wayne speelt de hoofd
en zijn gevangenen op het toestel rol cn het is een Western van de goede,
in de bar precies kunnen volgen oude soort,
wat buiten op enkele meters af
stand gebeurt. Gerald Mayer had
de regie van deze ongemeen span
nende en ondanks de sensationele
opzet, toch heel zuivere, film, die
ook aan de belangrijke détails alle
aandacht schenkt. Marshall
Thompson is de moordzieke.jonge
man op en top. „Dringend 1119",
niet alleen voor de liefhebbers,
draait in Cineac, Colosseum en
Victoria.
Lutusca
,JeLeer.ste,.deel ult «Caruso, roman
M? yan Fra*k Thicss, diende
Maleno Malenotti als uitgangspunt voor
^JflnV'EnrlnC0 c«"so». In het slot-
^atl mea lezen dat dit
Mal i »s wer£ ontleend is aan de zgti.
Napohtaanse legende en in dit licht
moet men dan ook de rangschikking en
ae romantisch-sentimentele bewerking
der gegevens zien. Na veel eandoenlhk-
held, miskenning cn tegenslag komt ook
P10,? ,aan het woord, vooral in cis
vermakelijke scènes van het derde-
nmp opera-leven en hoewel het ver
naai doorgaans met de grootste over-
aryving verteld wordt, is het toch kleu-
■*'2. warm en onderhoudend.
de verfilming van het leven van
ue 13-jarige knaap tot de periode van
grote roem moest vitcraard veel plaats
worden ingeruimd aan. de muziek on 012
i gebied vallen nogal wat technische
onjuistheden te noteren. Want afgezfcn
van de soms dubieuze keuze der vocale
muziek fs het b.v. ook zeer bedenkelijk
om bij een auditie, die Immer met
piano-begeleiding gehouden wordt, mid-
«cn in een aria er „maar even een
W te haleo. Storend is het ook.
oat Randi de rol van de volwassen
~a5ujQ wel speelt, maar niet zingt, zo-
cat de vertolking iets onwezenlijks be
zit. Hoewel de geluidsweergevmg soms
ie wensen laat, kan men in de persoon
van de tenor Mario del Monaco een
zanger van groot formaat haren.
Gunther Wi/ckoff, de moordzuch
tige mantel- uit „Dringend II19"
Cineac, C<'osseum en Victoria)
Prinses
ook nog de Mazes en Aarontorens
vertoonden: daarna konden wij bij
een petroleumkachel ons gesprek
beginnen. De uren vlogen om.
Samengevat kwam het hierop neer:
Er was eens een co
mité, dat een „Rotter
dams Gedenkteken"
wenste, dat „alleshioest
weergeven wat Rotter
dam tussen 1940 en 1945
had doorleefd, van en.
met het bombardement
tot en. met de bevrij
ding", niets meer, maar
ook niets minder!....
De jonge beeldhou
wer, die in 194 aan
Santpoort -een. merk
waardig kunstwerk en.
in 1951 aan Wageningen
een indrukwekkend be
vrijdingsmonument zou
schenken, kreeg in. 1949
de voorlopige opdracht,
leverde in December
van dat jaar zijn eer
ste ontwerp in (geen
solitaire gestalte), wij
zigde, na schriftelijke
ert mondelinge betui
gingen van instemming
na Februari 1950 de
oorspronkelijke opzet,
stuurde het October
1959 wederom in, en
tgen is het, na boven
genoemde ervaringen
door een kleine com
missie uit het grote
comité in vriendelijke
woorden terug- en af
gewezen,
Hoewel zijn laatste ontwerp geen
genade heeft kunnen vinden in de
ogen van de kleine commissie, is
Han Richters toch hard blijven
doorwerken aan allerlei problemen,
waarmede hij tijdens de vooront
werpen vertrouwd was geraakt:
niet alleen aan dn practischc uit
voerbaarheidsmogelijkheden, doch
ook aan de theoretische kant on aan
de beslist algemeen-Christelijke zin
ervan. „Het zou een monument
hebben moeten woeden", zei hij,
waar men omheen zou hebben kun
nen lopen, en dat telkens de blik
moest boeien door de beweging en
dc ruimtewerking ervan. Dc aesthc-
tischc werking heb ik niet m de
eerste plaats gezocht, wél de wil tot
expressie. Rotterdam had m.i. be
hoefte aan ccn monument, dat van
millimeter tot millimeter een geva
rieerde gestolde bewegingsexpressïe
zou openbaren; niet een monument,
waar men alleen van voren tegen-
aanstaart, doch waar men gaarne
telkens omhecnloopt en 'dat men
van alle kanten kan naderen. In de
paaiden heb ik hard gewerkt, om
telkens levendiger, gespierder
Openbaringsdioren te krijgen cn om
uit het geheel ccn Christelijke
mystiek duidelijk te laten worden,
gedurfd, nieuw, gewaagd en in
ieder geval; ongekend. Maar, alia,
het heeft niet zo mogen zijn. Het
geen ook nog in een ander opzicht
jammer is geweest, want men heeft
mij (najaar 1950) bij de lijst van
deelnemers aan het Scheepvaart
monument geschrapt. ..omdat ik toch
al het Gevallenenmonument had ge
kregen!"
Intussep: hoe leeft de jonge beeld
houwer?
Wat hij met de uitvoering van de
ene opdracht verdient, gaat op in
Het monument 1940'45, dat
geen genade vond. Klein pips-
model met de 4 paarden uit de
Openbaring, die op Rotterdam
toesprongen.
ren geleverd.
Hij: Des ta meer Christelijke
plicht hun te evenaren. Uit deze
gedaehtenwereld moet een beeld
kunnen ontstaan met een vormge-
zijn vormgeving ergens onder
gebracht, terwijl men het hemels
brede verschil tussen een vormge
ving, ontstaan uit het experiment
en die gegroeid uit een overtuiging
over het hoofd ziet. Een werkelijke
vernieuwing van de vormgeving kan
slechts van een echt fond uit tot
stand komen. Vroeger was een
kunstenaar eenvoudig en hij schieo
uit het beste deel van de gedach-
•jff'SW is naar de JHd tenw«eld van de' gemeenschap!
gerekend, doch het eeuwige vertol- die eemccnschan WfHo tk« ri«
kend en: wars van iedere modegril, kracht van de schrifteliiko nwr!
Christendom ert Humanisme hebben. levering van haar diepste geloofs-
vnjwel geheel de nieuwe bescha- behoeften. Men werd toen lus
vrng vemaakti tets otve. Christelijks BteMlr beïnvlo I. men had m
aal dus altijd aim echte eigen waar- band met literatuur 'waartoe in de
de moeten en kunnen behouden. allereerste plaats het Oude en het
7
Nieuwe Testamer-t behoorden). -
Tegenwoordig is het mode, om daar
bang voor te zijn'
Wij: Tegenwoordig is in iedere Hiermede besloten wij ons onder-
critiek het woord „Ruimte" sche- houd met Han Richters' van wie
ring en inslag. Hoe zie jij dat? men in onze stad kent de ruil-
Hij: Ruimtewerking moet zijn een beeldjes voor het P.T.T.-gebouw
overwinning van het Zfjn over het aan de Coolsingeb het gevelpaardje
niet-Zijn. Neem een lege woestijn: »n net Tuindorp De Vaan, de beel-
eén enkele boom daarin, één dier. «f1* boven-op het Scbeepvaartkun-
eên huis begint de lege woestheid dig en Luchtvaartkundig Museum,
te overwinnen. Neem In ons Jand et^ de OJdenbarneveltpenning. An-
de uitwerking van een prachtige der werk van deze begaafde Rot-
molen of van een trots zeilend terdammer zie daarvoor onze
schip, die reeds van zich zelf de platen.
plastische eigenschappen bezitten -
om de verlaten leegheid van de
ruimte te overwinnen.... Een
beeldhouwer nu bouwt zo'n over
winning bewust-plastisch op.
Wij": Geef eens een vergelijking
met een andere vorm van kunst-
Hij: Bach hij leefde fel op zijn
eigen gebied, hij leefde fel als man,
maar hij vond geloofsuitingen om
te verinnigen en te vereeuwigen in
een muziek, die iedere door hem
gebruikte religieuze tekst vol won-
derleven goot. Zijn kunst is voor
iedereen toegankelijk. Modekunst-
mtingen zijn alleen toegankelijk
voor ingewijde fijnproevers, of wie
daar voor doorgaan
De wijze van vormgeving is dan
De symphonic voor orkest en
piano van Vincent d'Indy was gis
teravond het „nieuwe" werk in het
programma, dat het Pbilharmomsch
orkest op het Schouwburgconcert
uitvoerde. En daarvoor moet men
Flipse erkentelijk zijn, want deze
1 muziek, - bezit zeker nog genoeg
compositorische kracht, die een
uitvoering ervan .wettigt. Ze is met
vaart en geestdrift geschreven, be
vat een charmantd mdodiek, geïn
spireerd op Franse Kederen, menige
verrassende harmonische vondst en
wordt gedragen door egn prachtige
instrumentatie. Een werft dus, dat
de moeite van bet horeü ten volle
waard is en dat dirigent \£n orkest
opperbest bleek te liggeis, zodat
geen wens onvervuld bleef-,
Marinus Flipse. die in deze sym
phonie de piano-partij met muzika
le flair en stuwing vertolkte, had
zich voor de pauze reeds doen
horen in het sprankelend geschre
ven piano-concert van Johann
Christian Bach, Zijn spel toonde
hierin de nodige lichtheid van
toets en mede door de gave tech
niek en onopgesmukte voordracht,
wist hij er een welverdiende bijval
mee te behalen.
Een wat zware doch overigens
verzorgde vertolking ging aan.
Bach vooraf van Haydn's sympho
nie in Es. De eclatant en sugges-
t:ef gespeelde La Valse van Ravel
besloot het concert op succesvolle
wijze, HERMAN VAN BORN
/N Januari wordt &en jacht
seizoen van bijzondere aard
geopend: de jacht op koopjes.
Al heeft oe «JtnfceleTicfe heer
treinig weg van Nimrod, die in
een berenvel door de bossen
zwierf, en de geduldig(?) in een
queue voortschuifelende dame
geen gelijkenis met de luchtig
aangedane Diane; toch sfjn de
jagersHeden op pad.
En ais zij weer thuiszitten1
En als de knisterende papieren
opengaan? Dan komtweleensde
ontnuchtering: waarom heb Ik
dot eigenlijk gekochtl He heb
het niet nodig. Wat moet ik er
eigenlijk mee? Er. de oud-
vaderlandse wijsheid zweeft door
de kamer en blijft ietwat trei
terend onder de lamp hangen:
„goedkoop is duurkoop".
Is het zo ook in het geeste
lijke
Wat is daar eigenlijk goed
koop? Wij kunne» bij God niet
terecht met geld. Dat kunnen
Viij wel thuislaten. At zouden
icü willen, toy kunnen het toch
niet meenemen. Wij kunnen wel
iets krijgen. Te geef. Maar niet
goedkoop. Want Gads genade is
niet te koop. Daar staan wij,
jachtige levensjagers, even by
slit. Daar staan wij in het hel
der licht van Gods moord. Wie
ziet daar als in een flits zich
zelf?
Moede kom Ik, arm en
naakt
tot den God, die levend
- maakt
Het is verkrijgbaar, gratis
zelfs, maar nooit op een koop
je.
f: oberman
Kees van Dongen, sedert 23 jaar
Fransman van nationaliteit en
sedert 55 jaar in Frankrijk woon
achtig, is vandaag 75 jaar ges:or
den. Hij is missehfen wel de
grootste kunstenaar die Delf shaven
ooit heeft voortgebracht, een soort
Piet Heyn van het Palet, want zijn
daden op schilderkunstig gebied
De koninjin zou gekroond wor
den.
De koningin dat was ónze ko
ningin, koningin Willemientje.
„Poutsma", zei burgervader s'Ja-
cob tot de decorateur van de
Grote Schouwburg, „versier-jij me
nu eris Rotterdam zó mooi, dat er
geen stad in Holland bij halen
kan; laat die schouwburg van je
een week of wat schieten!"
„Goed, burgemeester," grinnikte
poutsma, „ik zal deris uithalen met
mijn duurste fluwelen, m'n rao-
quettes, m'n vaandels en m'n dra
perieën; Ik heb nog een stel vlag
gen en gouden sterren, dat u er
van omrolt! Niet eerder dan dat
Rotterdam er bij ligt als een schut
tersstuk van Bartholomeus van der
Helst hou ik op: om de drie me
ter een koord met een kwassie of
een lap met franje!"
„V.ergeet m'n hofjes niet, Pouts-
ma!"
„Zou ik Lammetje Groen en het toch?
oude opoe de eigenlijke kleren
van de Poldergoulue hadden ge
bracht, danste zo'n Kaat Mossel
van het Spinhuis de Chocoladewa
gen (oftewel de Zespijper) in
en dan reed zij henen terwijl de
vlaggen en de lampionnen haar
eeii weemoedig tot weerziens toe
wuifden. Chocoladewagen en Zes
pijper aldus bezong men de of
ficiële gevangenemvagen met z'n
waren groot en hebben hem rijke
lijk met Spaanse matten" beloond.
In alle richtingen na 1900
stond hij vooraan, wat op zich
zelf al een prestatie is, en in alle
richtingen wist hij dat aparte te
bereiken wat alle rijke dames en.
de uitgaande wereld er naar deed
haken om door hem geconterfeit
te worden. Groter tegenvoeter van
Vincent van Gogh (en vroeger:
Jongkind,) heeft Nederland nooit
naar Frankrijk laten gaan!
Van Dongen is als fauvist be
gonnen, brutaal, openhartig, de-
achteringang en z'n twee open
luchtzitplaatsen voor de karabi-
niers, die tegen eventuele ont
snappingen moesten „waken" en
2'n bles.
«Over wat voor 'n stad praat-je
GffinhUü?°S!s tekk" tvcrEste?7 «to'Sd,™ overDwat°™r
Geen laan is zo lekker te versie- 'n tijd?"....
ren als de Keereweerselaan, bur- „Lieve onschuldige kinderen van
onrariHpeTnt?AtJ*j lampionnen tegenwoordig: het was de tijd, dat
en due vetpotjes is het daar al onze konincin eekronnrt wwd
een sprookjesparadijs
Inderdaad: vetpotjes maakten van
Capitol
Een extra-groto neusdoek mag men
met vergeten voor het bezichtigen van
rio rr -, „Sentimental Journey", want zelden
film Hugo Fregoneee geregisseerde kreeg eer film zo'n toepasselijke titel
Trommen des doods", die een mee als dit product van Walter Lang,
AmrÏÏL zien uit de strijd tussen dat de publieke traanklieren zonder
Pioniers cn opstandige, mededogen cn met de grootste vaardig-
*n»;7 eM? Indianen, geeft niet de heul besnoeit,
panning, die men uit de titel denkt te
Het snuit-concert begint dan ook a!
direct als de over-schone en gevierde
actrice (Maureen O'Harat aan een hart
aanval sterft cn haar laatste adviezen
verstrekt aan het geadopteerde weesje,
om alle steun cn liefde te geven aan
haar a s. weduwnaar, een beroemd
proeven.
tr,,?4nd£nIcs beelden van bloedige scher-
Wri?i.nson' blüft het verhaal traag. De
nooiaftguren kunnen niet boeien en op
oe duur gaat het heroïsch gedoe, dat
maar steeds niet ko» pakken, uit
"achtkaars. Stephen MacNalJy, regisseur
coieen Gray en Willard Parker hebben Maar de=e- zozeer van zichzelf en de
Q® hoofdrollen. De technicolor is uit- dood van zijn teerbeminde actrice ver
stekend. de geschiedenis cliché, én in ^'ulde man» £Ïult zlch °P in een dus-
hiitoriscb èn m amoureus opzicht. danige verdriet-cultus, dat het arme
schaapje met al hasr toenaderingspogm-
]?s,v gen n,cts bereikt. John Payne is dan ook
lie* wel een echte, onpaedagoglsche botterik
van een „vader", die door het gedrag
onvp^vf^iuu r zwierven in Amerika van het melsie alleen maar mateloos ge-
™So*0ltken ?erflai rondi £ul met srriteerd wordt.
köe#ii ^ri? en, kwistig met geweer- Walter Lang schrikt niet terug voor
tó. Zij knokten een pittig robbertje een mediamiek stuntje: hij laat de ver- i
schijning van de overledene bij het kind
„door" komen en een opname van „Sen
timental Journey", gevolgd door een
toespraakje die de vooruitziende gestor
vene voor haar man deed vastleggen,
doet de rest,
WilUatn Bendix als de rumoerige
vriend van de man is eigenlijk nog de
sympathiekste figuur in deze snerpend-
rentimentele geschiedenis.
Ti eddy en Henk Scholten
in ..This is Europe"
's-GRAVENHAGE. Tussen
hun werkzaamheden bij het ABC-
cabaret van Wim Kan door, zijn
Teddy en Henk Scholten, op uit
nodiging van de radio-dienst van
het plan-Marshall jn Parijs, aldaar
opgetreden in 't voor Amerika be
stemde programma „This is Euro
pe" Begeleid door een uit 45 man
bestaand orkest t.
Rotterdam's binnenstad een saters
bos uit een of andere Midzomer-
nachtsdroom. Onder de bogen van
de Goudse Weg en de Breestraat
dansten elegante Visnymfen en
Mosseldryaden in oranje broeken
op draaiorgel- en harmonicamu-
ziek (niet van Mendelssohn) en
deswege heetten zij allen Kaat
Mossel, want deze was de uitvind
ster geweest van politieke kleur-
bekentenissen vla een broek,
„Oranje-lol" zeiden de zuurprui-
mers weieens bitter; en „Oranjc-
bitterlol!" zeiden de geheelonthou
ders. Het woord oranje werd he
laas door handige verkopers tegen
ieder gebruiksartikel aangeplakt,
dat door zijn t'urige vloeibaarheid
het misprijzen kon opwekken van
tegenstanders. Met ..Oranje-carna
val" maakte men zich af van de
onbeheerste, volkomen teugelloze
rauwe pret in de Polder en in de
danshuizen van de Hollandse Tuin
cn de Spiegelbar.
Tja, menige Kaat Mossel danste
zich het Spinhuis in (waar later
CQhn Don nay en de_ Hem a het wa
renhuisbaby wezen 'zouden Jefên
lopen) en als de dochter of de
onze koningin gekroond werd, en
onze koningin dat was Willemien!
Dus, lieve kinderen, het was de
tijd van de stoomtram naar Schie
dam,
de tyd, dat er na de Zijde-
windenstraat geen bewoonbare we
reld meer was,
dc tijd, dat de Beukelsdijk een
vnjerig boerenlandweggetje was
met theetuinen vol hoge noten
bomen en rekstokken voor vaders,
die m hemdsmouwen- en man
chetten hun overhemdse reuzen
zwaaien demonstreerden voor de
bewondering van hun apegapende
familieleden.
de tjjd, dat de Korenaar een in
de wildernis gelegen oase-brood
bakkerij was met aan de voorzijde
een reclame-kennel vol Duitse
doggen als attractie voor de en
kele dolende wandelaar die er
langs kwam op zoek naar het
Sehoneberger Pad naar de West
Zeedijk. Die doggen werden ge
voed „louter en alleen met eigen
hondenkaak en hondenkaak was
een der „onovertrefbare speciali
teiten" van de Korenaar: daarvan
gewaagde die kannel-oase in de
Far West.
Maar ook daar hingen met de
kroning vetpotjes te pinkelen in
de nachtelijke duisternis. Ah, wat
was dat mooi!
Totdat de doggen het vet en ook
de potjes opvraten, uit «verveling
over die eeuwige eigen honden
kaak die zo goed was, dat je d'r
hoe langer hoe sterker van werd!.,
„Achfer de ^ydetcindenstraat uias
geen beicoonde toereld meer",
maar dat^ begon-je ai te beseffen
cy de Nieuwe Binnenweg
Mg
KEES VAN DONGEN
Meisjeskopje
coratief, verfijnd en spotziek. Men
heeft zich veertig jaar lang in
zijn ateliers en op zijn tentoon
stellingen verdrongen. Het was du
bon ton door hem uitgebeeld te
worden en van zijn laatste ver
nuftige verfijningen op de hoogte
te zijn. Hü werd een Jacques
Fatk, een Christian Dior op schiX-
dergebied dat alleen reeds'is
iets dat geniale artisticiteit ver
raadt. Een volledig oordeel over
van Dongen is nog niet mogelijk.
Wel staat vast, dat zijn werk dik
wijls geraf£ineerd-knap, raak en
verbluffend is geweest, doch ook
vaak sensueler dan voor een
l'art pour l'art-kunstenaar ver
antwoord was.
Interieur café „Capitol"
onderging modernisering
caie „Capitol". scheef tegenover
het bioscooptheater van deje naam op
de Nieuwe Binnenweg, op de hoek van
de Heemraadssftigel. werd gisteh-n ln
de bloemetjes gezet omdat de verbou-
^j^tering van het interieur
ztm beslag had gevonden. Men kan de
eigenaar, de heer J. W. Soek. een com-
pliment over de wijze waarop hij thans
3
