Rotterdam, zeven eeuwen oud, schamel
bedeeld met monumenten
Erasmus is mooiover
de restverschillen
de meningen
Pover figuur voor een
wereldhavenstad
Het expressionnisme als
innerlijke waarheid
Hoe lang zal Jan van der Heyden
nog verbannen blijven?
K..
R.Pii.O. onder
Hupperts
V.
Fonteyn Swart in
Groothandelsgebouw
Close Up van
The Andrew Sisters
V
Zaterdag 2 Februari 1952
5
We hebben een raar stel standbeelden en monumenten in Rotterdam! Erasmus,
meer dan 300 jaar oud, (Hendrik de Keyser ontwierp 'm en Corn. Ouderogge
goot 'm van kanonenbrons}, is mooi. Wat er sedert Erasmus is bijgekomen in
onze veel-ontberende stad, loopt in aesthetische opvattingen en uitvoering erg
uiteen; bovendien is het aantal zo klein gebleven, dat we ons moesten schamen.
Met een handjevol beelden en monumenten gaan we de toekomst in, en die
toekomst droomt misschien van nog meer voortreffelijke havensdie de eigen
lijke monumentaliteit van Rotterdam zijn), nog meer verkeers- en zit-boule-
vards, en nog meer van die grote gebouwen, die, bescheiden en toch trots,
„huis" heten, zoals ErasmusHUIS, MinervaHUIS, RosaliaHUIS, Maar wat een
gewoon mens een treffend, boeiend beeld of een waarachtig monument noemt
blijft in onze wereldhavenstad beschamend-schaars. Wij kunnen vrijwel niemand
iets tonen, dat de moeite waard is.
Zijn naam is klein, zijn daden benne groot"
En om die grootheid uit te beelden had de Bos
schenaar Jos. Graven een dik kanon nodig, an
ker met kabel, sleepsabel met kom, sjerpen, ere-
kettingen met plak, kanten lubben, admiraals-
sta/ en wijde kaplaarzen
De zoete kinders van het Ca-
landmonument. Zij houden alle
bei nu al meer dan 40 jaar een
lauwertak je omhoog met, een
blijmoedig geduld een betere
zaak tv aardig. Coolsingeldrukte
of Veerhavense ritst he t ts
hun bronzen hartje hetzelfde.
(Zij zijn naar Italiaanse Putti-
modelletjes gemaakt).
Kerkdienst voor nieuwe
Bijbelvertaling
In verband met het gereedkomen
van de „Nieuwe vertaling" van de
bijbel, heeft de afdeling Kralingen
van het Nederlands Bijbelgenoot
schap. gisteravond een bijeenkomst
belegd in de Hoflaankerk. In deze
bijzondere kerkdienst hebben pre
dikanten van verschillende kerkge
nootschappen en een. majoor van
het Leger des Heils gesproken
over het belang'van deze ..Nieuwe
vertaling" voor het Nederlandse
volk.
Bijna vijf en twintig jaar hebben
vele geleerden gewerkt om de oor
spronkelijke Hebreeuwse tekst op
nieuw In, voor ieder begrijpelijk,
hedendaags Nederlands te vertalen,
en alle sprekers hoopten dan ook,
dat deze nieuwe vertaling, waarvan
in êen maand reeds meer dan hon
derd duizend exemplaren zijn ver
kocht, zijn weg tot het Nederlandse
volk zou vinden, evenals de, nu
verouderde, Statenvertaling dit
heeft gedaan.
Aan de dienst werkten mee. het
Kralings kerkkoor o.J.v. Wim Geur-
sen, het muziekcorps van het
Leger des Heils en de organist J.
de Goey,
Het volk zong, in feestroes: De kop!" Inderdaad. Anton B, Verhey
4-j fYJ f 7 i V* i~ii7~V7 Liedertafel brult/De Feestcommis- had geen cocosnoot, doch een waar-
J I J/ \Js\5fL sie smult Tollens wordt onthuld/ dige patriarchale kunstenaarskop
J CD En het vellek wordt gekuld/.... gehad. Maar wij die Rotterdamse
Het zou geen algemeen. Rotter- grootheden of Rotterdams ziel wen-
dams straatliedje zijn geweest, als sen te symboliseren zö, dat eigen
er ook nog geen. onvoegzaamheid- en vreemd er stil van worden en
jes aan waren toegevoegd o.m. ^Ua leven aan opheffen, wij hebben
over een zekere heer Reesema, die dDOr de eeuwen heen wel een co-
volgens de smaak van iedereen, £asno°t tn plaats van een bol met
teveel had gepraat. Enfin; Tollens hersens en ,.G®n hart
ko- was er en bleef er „om de eeuwig- £nde? "Sf01 S™JVD";
heid te trotseren....", hetgeen hij n UowLJ«a?21^v*ïw
coriaTf i een nitnii+enn*+.r.AUf velbannen nebben naar een verge—
8 1 3 ten hoek van de Grocntenmarkt op
uw.het Noordplein. Staat zijn buste
Even daarna bezweek de twee- daar tegen een muur geplakt, om-
honderdjange „Dikke Boom" op dat hij een Gorkumer van geboorte
het Boymansplein en Van Hogen- was <1637), of omdat hij in 1712 in
dorp kon, in 186j, zn zitplaats m- Amsterdam overleed? De naar hem
nemen. Hagendorp, hoewel een genoemde brandweervereniging
eigenzinnige beeldengrap van de heeft Miedema in 1922 niet, de
upper ten, was duurder dan Tol- opdracht gegeven voor oen bronzen
lens en werd door een Belg aan crcbuste op het Grote Kerkplein,
bolïsch zijn samengevat gelijk de rand van de stad<!> opgesteld om na Juni 1048 uit te glijden, in
Zadkinc's Verwoeste Stad samen- met het uitzicht op de, alweer: sinaasappel- en bananen-schillen, als
vat-en-uitgUt was hier in Mei 1940 eeuwig-groene, landelijke bleke- men de schepper van de brandspuit
ven eeuwen ten aan Rechtsverkrachting geschiedde, rijen van het Birmenwegje naar leen hoogst nuttig ding voor al-
mmste zes^ Intens „Maar we hébben toch enkele Delfshaven, En toen het Boymans- tijd!) wil eren.
geleefd, hoofdza- beelden en monumenten!", zal men plein hartje-stad was geworden,
Daarom: men moet met die Rot
terdamse monumentenboel heel an
ders gaan redeneren dan totnutoe
gebruikeh'k was en gebruikelijk
bleef. Gebruikelijk was het dit
zaakje te bezien als van een school
boekje, een verouderd reisgidsje
of een Hup-Rotterdamgesehrift uit.
Laat men het nu eris ZO doen:
„Daar ligt nu een wereldhaven
stad van zevenhonderdduizend nij
vere inwoners. Die
flinke stad is met
schade en. schande
zeven eeuwen oud
geworden, en zij
heeft van die ze-
kaal, zolang wij alleen Erasmus
hebben en een open terrein waar
Zadkine's beeld nog moet
men..
Buiten de gewone natuurlijke
monumentaliteit van de Rivier en
de Havens en bij die riv!er be
horen een paar fikse bruggen, tun
nels en sluiswerken. zoals by de
havens silo's, kranen en elevators
behoren hebben wij niets, waar
in bijv. de begrippen Rivier, Ha
ven, Zeevaart, Durf cn Onderne
mingslust, monumentaal en sym-
De' dirigent van het Utrechtsch
Stedelijk Orkest, Paul Hupperts, had
gisteravond als gast de plaats van
Flipse Ingenomen om het Philhar-
moniseh Orkest te leiden. Hy deed
dit op uitstekende wijze, want de
Symphonie in C (K.V. 338) van Mo
zart leen moeilijk begin), kreeg een
zeer te loven vertolking: de musi-
ceertrant bezat de nodige bezieling
en behoudens enige ongelijkheden
bij de strijkers in het laatste deel»
muntte de klank uit door geache
veerdheid, warmte en. fijnzinniger
nuancering.
Twee solisten deden zich op dit
concert horen. De ^iolist Jan Kees-
sen speelde het concert m E van
Bach. Misschien was Keessen minder
gedisponeerd dan anders, of werd hij
gehandicapt door de acoustiek der
Koninginnekerk; hoe dan ook: met
alle waardering voor zijn violistische
kwaliteiten, overtuigde zijn optre-
den ditmaal minder sterk. Zijn spel
had in de hoekdelen iets onzekers
en stellig beschikt hij over een gro
tere en warmere toon, dan hij in het
Adagio produceerde. Ook bleek hij
wat de tempi betreft van mening te
verschillen met de dirigent, zodat
rhythmische schommelingen en tech
nische onduidelijkheden het geheel
afbreuk deden.
Een gelukkiger, aantrekkelijker
weergave bracht Lilly van Spengen
van het eerste pianoconcert min
Beethoven. Wel had men in de voor
dracht grotere bewogenheid en
meer contrasten in de dynamiek ge
wenst, maar pianistisch beschouwd
leverde zij een mooie prestatie. De
verzorgde techniek, beheerst pedaal-
gebruik en gevoelig toucher, gaven
haar spel een voornaam cachet.
De begeleiding voldeed in dit werk
beter dan in Bacb.
Herman van Bom.
kelijk door en vóór ons tegenwerpen.
ze j' O ja, wij hebben, om iets te
Vóór de Vrijheid noemen: een Tollens, een doje Tol
lens, die wij iedere Lente uit z'n
kist halen en die negenduizend
harde guldens heeft gekost (daar
om is hij van steen, anders had dat
stijve monster nog van brons zul
len zijn geweest ook!), 't Is on
begrijpelijk, dat voor dit brok na
tionale burgermansgezapigheid Ne
derland, de Oost en de West in
dertijd in rep en roer zijn geweest
en dat er aan de onthulling
koning en twee prinsen te
hebben moeten komen!
Die Tollens, misschien wel ons
lelijkste beeld, is een in alle toon
aarden bejubelde verstijving van
wat de slechtste verzenlijmer die
Wacht u uocr de Leeuw!: een
van de vier grimmige waak-
leeuwen van de draaibrug tus
sen Bolwerk en Oude Hoofd.
Honderdvijfentwintig jaar ge
leden werden hij en zijn drie
gebroeders gespaard bij de af
braak van het oude Hofpoortje
Ook toen was hun snor keurig
geborsteld
't Venster in de Gouvernestraat
bestaat drie jaar, wat nog niet zo
lang is, maar als wij zien welk be
langrijk cultureel werk in die korte
tyd door genoemde instelling is ver
richt, dan zijn de drie jaren toch
zeker van betekenis geweest. In de
verantwooröig lezen wij dat sinds
29 Januari 1949, toen de eerste ten
toonstelling in het eenvoudige maar
smaakvol ontworpen zaaltje werd
geopend, 38 maal werk van een en
kele of van een groep kunstenaars
werd geëxposeerd en 6 maal ruimte
geboden voor andere doeleinden.
Jonge dichters kwamen weieens le
zen uit eigen werk en 's nachts kon
men luisteren naar exotische mu
ziek, in deze richting zou de lei
ding van 't Venster graag meer wil
len doen, o.a. wordt gedacht aan het
voorbeeld van „Galerie le canard"
in Amsterdam.
Ter gelegenheid van het drie
jarig bestaan is thans een expositie
ingericht van grafisch werk van
Duitse expressionisten. Het expres
sionisme als reactie op het impres-
sionmsme heeft vooral in Duitsland,
waar het in 1907 in Dresden en
München is ontstaan, behalve de be
roering die het heeft gewekt, ook
triomfen gekend. Confrontatie met
ne grafiek van Kirchner. Pechstein,
Feimnger, Barlach, Modersohn,
Beckmann, Grosz en Klee doet ons
beseffen, hoe sterk deze schilder,
kunstige richting nog steeds het ka
rakter draagt van een omwenteling,
een „Umwertung aller Werte", hoe
nieuw en fonkelend ze is gebleven,
hoezeer ze ook thans nog, in deze
verscheurde tijd, van waarde is ge
bleven. 't Expressionnisme moge in
11j3aren voor en na de eerste we-
reldoorlog als een rauwe schreeuw
neboen geklonken, als een protest
tegen de nabootsing van de natuur
in het schilderij, dit primitieve ge
beld met zijn krachtig lijnenstelsel
en gesloten compositie, correspon
deert nog volkomen met onze eigen
tyd, niet minder verscheurd en
Wanhopig dan die van dertig tot
veertig jaren geleden.
Het oorspronkelijke expressionnis
me heeft veranderingen ondergaan,
is nu eens milder, dan weer beziel-
der geworden, zijn invloed op de
latere schildersgeneraties is onmis
kenbaar groot. Wat zou wijlen onze
stadgenoot Henk Chabot zijn gewor
den zonder de krachtige invloeden
van het expressionisme of een Per- J
meke, pas overleden, die daarin een
eigen stijl heeft ontwikkeld? Daar
om is deze tentoonstelling een goede
greep geweest om het driejarig be
staan van 't Venster, dat tot de
avant-garde wil behoren, te herden
ken. Wij kunnen er uit leren dat
het expressionnisme een uitingsmo
gelijkheid is, welke nog volkomen
bij onze eigen tijd past, een van
die bronnen welke tot verdieping
van ons leven leidt en welke niet
zal opdrogen zolang het streven
naar innerlijke waarheid levend
blijft.
Schm.
pjiil. wiii'i :i;i[.i:iGii>;i;jii;i,:(iii!i:(]ii:!iLtiiii.[i!i,ii!!i;i:i:!i:!:!;i!;iiRia!fl!ii
tégen iedere
geestdrijverij. ,Om
dat te bewijzen
heeft zij aan de
wereld een Eras
mus gegeven, aan
de wetenschap een
Van 't Hoff, en in
het dunne boekje
der voorbeeldige
dapperheden heeft
Rotterdam de ge
schiedenis der Ma
riniers bijgedragen.
De hogere staats
manskunst en
staatsmanswijsheid
zal nimmer aan
figuren als Van
Oïaenbamevelt en
Van Hogendorp
voorbijgaan, ter
wijl de moed van
het eenvoudige, op
rechte volk altijd
weer grijpen kan
naar Kaai Mossel
en Zwart Jan. Aan
't begrip Grote Oor-
ïogsellende heeft
de stad zichzelve geofferd, en op
het gebied van de kleine oorlogs
ellende spreekt nog altijd de bal
lade van In Duizend Vrezen een
zeer eigen, bijna bijbelse taal.
Volksleed wie denkt er dan niet
direct aan de deportaties van No
vember 1944 en aan de kleine witte
kruizen die dag-en-nacht getuigen
van wie stand,,rechtelijk" vielen,
om de naam van een klein volk te
eren en een groot overweldigers
volk voor eeuwig te besehamen.
Heus: Rotterdam heeft zijn tol aan
de historie al ruimschoots betaald.
Ook op geloofsgebied!
Wij, hier in Rotterdam, wij wil
len graag de wereld gastvrij naar
ons toelokken, ook om zaken met
haar te_ doen, maar zodra die we
reld bij ons vertoeft, bieden wij
haar te weinig culturele verstrooi
ing, te weinig permanente cultu
rele verheffing. De vreemdeling,
die ons verlaat, wat moet hij aan
de zijnen van Rotterdam vertel
len?; dat wij vlug, betrouwbaar en
solvent zaken doen?, dat wij mooie
havens hebben?, dat hij hier voor
twee, zegge twee, bouwwerken
heeft gestaan, die ouder waren dan
200 jaar (het wrak van de Sint
Laurens en het opgelapte Schie-
landshuisj en dat, toen hij in Delf5 -
haven zocht er ook nog anderhalf
brok schilderachtige oudheid bij-
vond.,,.? Is dat niet een beetje
Batavier met knots en schild
hoekbeeld van het Vrijheidsmo
nument 1572—1872 op de Nieu
we Markt. Typisch XIX-de
eeuwse Brabantse opvatting van
Jos. Graven, van een Batavier
met „wammes, boomstam en
wasmand!", zoals het volk in
het laatste kwart van de XIX-de
eeuw zei.
doopte men het om tat Schielands-
tuin, binnenkort misschien wel tot
Wolkenkrabbershofje en daar
zit Hogendorp nu weer sedert
Mei '48 en kijkt Erasmus in de
nek. Even nog heeft Gtisbert Karei
zijn voetstuk geleend aan een brok
glimmerig stopverf, genaamd Door
man (voor de Vïootweek '45), een
hoon op het waarachtig willen
eren van grote mannen. „Wil men.
grote mannen eren", stond er op
het karton, dat verontwaardigde
Kunstvandalen hadden aehtergela-
pas ten bij de Doorman brokken, „dan
moet men niet de Kunst blame
ren!", en ze hadden nog gelijk ook.
Het lijkt wel of van ieder Rot
terdams beeld of monument iets
mallig5 te vertellen valt! Zo bij
voorbeeld van Piet Heyn en de
Nederlandse MHagd van de Nieuwe
Markt die zijn beide te danken
geweest aan Brabantse voortvarend
heid en kunstzaken-doen. Toen wij
hier nog maar aan een sneeuwpop-
Piet en ideeën over een Vrijheids-
monument toe-waren, had de gladde
Bosschenaar Jos. Graven al een
„heel geschikt Piet Heyntje" klaar
staan, waarmee hij alle Rotterdamse
getreuzel «n geweiiel wegjoeg, Hij
stak de Spaanse matten van zijn
overrompeling in de zak, en Bos
schenaars bliezen bij Piet Heyn's
onthulling een Brabantse feestmars,
Bossche Liedertafelheren blèrden
een aandoenlijke .Brabantse hymne
on Rotterdam en Delfshaven vierden
17 October 1870 een uitgelaten Bra
bants joolleest ter ere" van onze
gevierde DeLfshavense kaperkapi
tein... Een beetje raar was het
en is het nóg!
Diezelfde slimme Jos. Graven
overblufte twee jaar later het ne
gentiende eeuwse Rotterdamse mo-
numentengetreuzel (waaraan aller
lei onverkwikkelijke geloofsruzies
waren voorafgegaan, die wii hier
laten rusten) en verjoeg alle andere
deftige plannen en voorbereidingen
door een „lekker" modelletje tevoor
schijn te toveren, dat hij even
eens „allang" weer klaar had van
een „Batavier met Knods, een Poir-
ter met Vrijbrief, een Brielse "Wa
tergeus en een Nijver Werkman
dezes TIJds, omgeven door brullen
de Leeuwen, goudene Schilden, Wa-
terspouwende Gedierten en Schel
pen, waaTbovenuit fier en reine de
Nederlandse Maagd verrijst met
Hoed op Stok voor de civiele pxijs
van 9000 Hollandse Guldens". Een
draaiorgel met poppen kón niet
mooier, doch wel duurder zijn!
Rotterdam van '72'74 was
dolgelukkig mee en is er nog steeds
niet ongelukkig mede. De vader van
De cocosnootkop van de Or
pheus die met lier en zang alle
dieren temt. Beeld door John
Raedecker in het Park, ter ere
van Anton B. Verhey. Van de
dag der onthulling af, heet Or
pheus de Cocosnoot.
Voor öe fiTma Fonteyn Swart»
groothandel in speelgoederen, galan
terieën en huishoudelijke artikelen,
was het gisteren een feestelijke dag.
In het Groothandelsgebouw beschikt
deze firma thans over een opper
vlakte van 2500 m2 waarvan de
showrooms ongeveer 200 m2 be
slaan. Op de openingsdag heeft een
groot aantal relaties en zakenvrien
den de heren Fonteyn en Swart
met hun nieuwe behuizing gecom
plimenteerd en een rondgang ge
maakt door de grote, lichte maga
zijnen en moderne expeditieruim.
ten. Grote kantoren met de nieuw
ste snufjes op administratief gebied,
spreekkamers en een bijzonder over
zichtelijke showroom stellen thans
de firma in staat om haar plaats in
het distributie-apparaat van de Ne
derlandse groothandelaren 'n waar
dige en aantrekkelijke te doen. zijn.
Er heerste gisteren een opgewekte
stemming; er waren vele bloem
stukken en kostbare geschenken.
De firma Fonteyn en Swart werd
opgericht in het jaar 1920/ In Mei
1940 werd het oude pand op de
Gert. Binnenrotte door het bombar
dement vernietigd. De oorlogsjaren
brachten een Duitse "Verwalter,
msar na de* oorlog1 zijn de overge
bleven "familieleden weer begonnen
in een noodbehuizing van 500 ma„
de zaak zoveel mogelijk op de oude
voet voort te zetten. Thans is de
kroon op dit werk gezet door het
ingebruik nemen van de nieuwa
ruimten in het Groothandelsgebouw.
Faillissementen
Uitgesproken 1 Februari: Hendrik
Roe3t, Charl, de Bourbonlaan. 5, Schie
dam,
Bevorderd tot accountant de heer
A. D. de Blaauw te Rotterdam.
Rotterdam wacht nog steeds
op het monument, waarmee het
zijn gevallenen zal eren. Het
Rotterdamsch Parool schreef er
-over op Zaterdag 26 Januari
j.l, en naar aanleiding van deze
publicatie ontuingen wij tal van
reacties, die erop wijzen dat de
Rotterdammers ook, in dit. op
zicht meeleven met htm stad.
Daarom zijn één van onze re
dacteuren en onze fotograaf de
Rotterdamse monumenten eens
langs gegaan. De één dacht, de
ander kiekte en hiernevens
vindt men het resultaat van
hun gemeenschappelijke arbeid.
Het schamele plefcj'e dat aan
het bronzen borstbeeld van
Jan van der Heijden is toebe
deeld, heeft hun verontwaardi
ging gewekt. Zij hoorden ge
ruchten, dat het beeld 'n plaats
zal krijgen aan de gevel van 't
nieuwe gebouw van de Ge
meentelijke Vervoer- en Motor-
dienst aan het Blij dorpplein.
Brandweermensen z\jn het
met deze oplossing niet eens.
Niet alleen omdat het hier door
zijn geringe
aan het jaarlijkse brandweer
evenement: het omkransen van
het beeld.
Zij hopen dat er een betere
oplossing zal worden gevonden.
Waarom zou het geen plaats
f.netingen in 't niet kunnen vinden op een zuil te-
zal vallen, doch vooral omdat midden van wat fleurig groen,
dit punt voor velen te ver uit ergens in het centrum van de
s de buurt is. Zij denken daarbij stad?
%J!M!i iniiMBIWïiM
wethouder Van den Brule was de
wij ooit hebben opgeleverd, waard eerste (en niet de laatste!) rooms-
ls. Eerst had men hem op het katholiek die spontaan het Holland-
Boymansplein willen zetten, maar so Vrijheidsbeeld met de Brielse
daar stond nog de dikke boom van Watergeus op de Nieuwe Markt
koning-stadhouder Willem III.... gingbekransen. En sedertdien is
Toen heeft men een plat-houten het iedere 1ste April bal-met-rede
silhouet van Tollens geprobeerd voerings op de Nieuwe Markt,
o.m. op het West Nieuwland aan Nu laten wij verder Van 't Hoff,
de waterkant, men wilde lells ha, Hoffmann- en hel Etieltjesmo-
de Glashaven dempen om daar Krt. w.„l01„
Tollens te kunnen neerpoten, het r^ar,de veerhaven
maar eindelijk besloot men (op gevluchte mussenbad van Caland
raad van de Amsterdamse plant- voor wat ze zijn of bedoelan te
sa enen koning Zocher) Tollens aan zijn. Ook over het verdwenen en-
i te vertrouwen, „hoe- geitje van Willem Srbürmann <door
wel hij daar op Delfshavense grond /-.t,.-,.
zou staan...." 24 September i860 <-^'ar^es van Wijk) zeggen wij niets
„arriveerde koning Willem de Der- me«" da" over het Fluitspeelster-
de per Rhijnspoor aan het Oude tje (van Ingen Housz) dat niet
I Hoofd", wij zouden zeggen: aan raeer wegdurft uit de ParMaan,
I het gloednieuwe Maassfation. Zijne .,m
Majesteit reed, ter inwtiding er/an, ,ons d?t fas om
„langzaam over de nieuwe brug Botterdam wakker te schudden voor
bie Haringvliet met de Boompjes een groter en dieper monumenten-
zal verbinden en aan welker Hoe- bewustzijn, en voor een behoorlijker
ken de vier grimmige leeuwen, monumentanpoiitiek.
SSrïKw»""®' 5°?r0rl ïiJ" Alle malle verhalen mogen he-
rf l.lv.n v eindigd worden met de volgende
mtgen boven de golven van de historische anecdote:
de mSS™ van" 1940 ïrimmïï Kn is hier tot dus-
raweei- zit dïarèn er ST* verre eeË0rd: Ant0" B- Verhey. He-
eWrf. „;Z vvhÜL L. 'Has ziet menigeen John Haedecker's
SSs. Sen van nL.vJS" °n>h0"s i" het Park aan voor een
Uit rfL4,= wërrf ï'h;,,v SS. h afbeelding van de deftige, kundige
ui-^et Anton B, Verhey, die na de Eerste
pubhek opengesteld en Konings- Wereldoorlog overleed. Bij de ont-
bruggedoopt. Zij is en blijft een hulling door burgemeester Wytema
prachtig stuk „draaiwerk van de (September 1928) riep ean dame
gemeentearchitect Scholten. Deko- van de voorste rij. natuurlijk toen
ning reed naar het Park. ter ont- het even stil was: "'aar Anton had
hulling van Tollens' standbeeld. 1 toch niet zo'rx cucosnoot van een
C>l7fM 350.000 gra-
-*■1 mofoonplaten wer
den er in Amerika
verkocht, toen Decca
met j-Bei mir bist du
sckon" gezongen door
de Andrew Sisters op
de markt verscheen.
Dat was op 24 No
vember 1037, Meteen
waren de zusjes Maxie,
Patty en La Verne
(v.l.n.r. op de foto
bekend en zij dienden
zich aan als ernstige
concurrenten van de
Boswell'sisters. die in
de Amerikaanse va
riété- en cabaretwe
reld op grote hoogte
stoxiden. Eén nieuwe
song bleek uoor cle
zusjes Andrew vol
doende om dc plaats
van de BoswelLs op
de troon in te nemen;
Joseph, Joseph". Bin
nen enkele dagen
toercf deze hit door
elke slagersjongen ge
floten. De naam van
Andrew Sisters lag
ap ieders lippen. In
welke bioscoop of va
riété-theater deze zin
gende zusjes optraden;
de zaal was dagen te
voren al uitverkocht.
De Andrew Sisters
waren een succes.
Eerst met begelei
ding van het orkest
van Leon Belasco,
daarna met de bond
tian Jimmy Dorsey,
i?Db Crosby, Bod Cats
en Vic Schoen s or
kest maakten zy hon
derden g ram ofoon-op
namen, traden in tien
tallen films op en zon
gen ontelbare malen
voor de Amerikaanse
radio-stations.
Het idee om de An
drew Sisters „Bei mir
bist du schon" te la
ten zingen was van de
Jack en Dave Kapp.
Die zagen wel wat in
de zusjes, die_ een bij
zondere feelingvoor
swingmuziek hadden.
Het was fris, origineel
en strak. Jack en
Dave bewerkten het
oude Joodse lied „Bei
mir..." tot een swing
nummer. AUeen, ze
hadden geen Engelse
tekst. Daarvoor zorg
den de meisjes zelf.
Binnen een uur was
het klaar. Precies een
der ging het met hun
volgende Joodse me
lodie „Joseph, Joseph".
Ontdekt zijn deAn-
derto Sisters doorLou
Levy, die hen zag tij
dens een amateur
wedstrijd in het Or-
pheum Theater in Min
neapolis. Lou teas lei
der uan het begelei
dende orkest en hij
interesseerde zich zo
voor de drie zusjes,
dat hij spoedig de bij-
vaam uan de „vierde
Andrew Sister" kreeg.
Na een tournee van
enkele jaren met de
band van Lou Levy,
kwamen de 'Andrews
btj Leon Belasco's or
kest terecht, een band,
die alleen maar in
„grote" zaken speel
de. Dat betekende te
vens het begin van de
glorieuze carrière uan
de Andrew Sisters.
Talrijk zijn de songs,
die van hen op de
plaat zijn vast gelegd.
Om er enkele te noe
men: Beer Barrel Pol
ka. Hold Tight, Penn
sylvania Polka, Rhunt-
boogie, Aurora, Begin
tke Beguine, Rum dnd
Coca Cola, Say Si-si,
Ti-pi-tin en Tico Tico.
Samen met Blng Cros
by zongen zij, terwijl
Irving Berlin spelicaal
voor de Andrew Sis
ters zijn songs schreef
En om het verhaal
een „happy ending" te
geven: Maxie An-
arewr is getrouwd
met de man, die hen-
tot de top voerde...
Lou Levy.
