Nederlander diende 7 maanden in
Franse vreemdelingenlegioen
Sikke Halbesma bleef zichzelf
ondanks trillende tropenzon
en koude gevangenis
Vlucht uit het ambt vahspfgdikant
Moet Ueens
hóren!
Ondermijning vein* het 1s, s ya,
Verhoor
„Kopf Américain
Rechten
Degeneratie
KERK EN WERELD
Zaterdag 29 Maart 1952
Officieren*van 't Vreemdelin
genlegioen aan hun etenstafel.
Aan ket hoofd van de taf et zit
de Poolse kapitein Ciflinsky
die - genaturaliseerd was
tot
Fransman.
g,irijinrBB!]!iia!}iitiniaieii;s:iii'35iinüEiiii;iiiU!!ii;Hia1iJiiifl]H!n;nrJni!;BijQiiiiiii[!j
f oals wij reeds meldden is
sier 6 e.e.ti sishlfi**
Advertentie (LM.)
jange jongeman uit Arnhem
die naar het Franse Vreemde
lingenlegioen was vertrokken,
door zijn 34-jarige broer op het
nippertje uit Fort Nicolas te
Marseille gered. Dit was de
derde jongen, alleen al uit
Arnhem, die in d& laatste weken
naar Frankrijk ging om zich te
melden voor het Vreemdelingenlegioenj|
Te Amsterdam is dezer dagen de 27-jarige heer S. Halbesma1
die in het burgerleven vertegenwoordiger is, teruggekeerd van jj
het Franse Vreemdelingenlegioen in Noord-Af rika, waarbij hij g
zeven maanden ah legionnaire 84507 heeft gediend. „Er gaan 1
meer Nederlanders naar het Legioen dan u denkt," zei hij ons. S
Wij publiceren hierbij het relaas van zijn lotgevallen. De lieer g
S. Halbesma staat voor de waarachtigheid er van in met zijn g
volledige identiteit. 8
,Jk ben een van de weinigendie kunnen waarschuwen zonder j
bang behoeven te Ztjn dat het Legioen een dossier van mij opent" gt
zegt hij. „Daarom ben ik wel verplicht mijn verhaal te vertellen, jj
opdat iedereen die nog eens plannen krijgt, weet waar hij aan
toe is," Volgende weck publiceren wij het slot van zjjn ervanrt- 8
gen, en het verhaal van zijn vlucht. §j
JtUfll{linUlfli'l!ni]UUliïi!ilfUifli[lllUllllffUiURI!Uf}tni1!llniiniII!tli(i!!(Bll[!U[ÏÏBWlKli:^IIir!JRI!llllllUEUlIlll!BU
ininipiiiiiini^
Ds Niemöller en Moskou
Nog niet zo lang geleden is de
Duitse ds Niemoiler in Moskou
geweest Na zijn terugkeer ver
klaarde ftjj, dat W. Duitsland be
ter een neutrale politiek kon voe
ren, aangezien hei; tegen 180 Sow-
jet-divisies toch. niets kon uitrich
ten. Wisjinsky verklaarde echter
te Parijs, dat de Russen niets lie
ver willen dan de vrede en dat
het de westelijke landen zijn, die
een aanvalsoorlog voorbereiden.
Ik vraag me af of Wisjinsky dat
zelf gelooft. Wisjinsky en ook ds.
Niemöller weten wel beter. Het is
Rusland, dat agressieve bedoelin
gen heeft Juist daarom ziet Rus
land liever een neutraal en zwak
West Europa. Daarom wil ds. Nie
möller zo grasg, dat W. Duitsland
Zich niet gaat bewapenen. Daarom
ook gaan de W. Europese commu
nisten zo geweldig tegen de Euro
pese defensieplannen te keer. Ds.
Niemöller zal wel buiten zijn
boekje 2ijn gegaan, toen hij die
380 divisies noemde. Het zou me
niet verwonderen als hij op zijn
vingers werd-'getikt. Maar laat W.
Europa, laat W. Duitsland ook er
voor zorgen spoedig oen behoor
lijke legermacht op te richten. Mi-
litaire kracht ia het enige wat de
Sowjets er toe kan bewegen hun
snode toekomstplannen op te ge
ven. C. v. K.
Regenverzekering
Onlangs las ik in uw blad een
stukje over regen verzekering voor
toeristen, in Arnhem- Ik zou in
verband daarmee willen opmer
ken. dat regenverzekering op zich-
zelfs niets nieuws is. Reeds voor
de oorlog bestond er voor vereni
gingen, die een concours of festi
val gaven de gelegenheid een re
genverzekering te sluiten. Daar
werd vaak gebruik van gemaakt,
omdat veel van, die feesten, op He
melvaartsdag werden gehouden en
deze dag, wat de regenval betreft,
In een kwade reuk staat, Meer
malen heb ik, als regenwaarnemer
voor bet KNMI in mijn woon
plaats, op die dag de regenval
modfen-meten. J. P. v. MOURIK
Geen paardenvet in de
margarine
Vorige week schreef in deze ru
briek een der inzenders een stuk
je over zachte margarine, waarin
hij zeide, dat in de margarine
paardenvet zou worden verwerkt.
Alleen reeds het feit. dat paarr
denvet als dierlijk vet aanzienlijk
hoger in prijs is dan plantaardige
grondstoffen, maakt zijn bewering
ongeloofwaardig. Afgezien hiervan
kan ik verzekeren, dat margarine,
die vervaardigd wordt uit door
het bedrijfschap „Margarine, Vet
ten en Oliën" voorgeschreven
soorten oliën en vetten, beslist
géén paardenvet bevat.
Drs. A. G. BRUYN1S
Perschef Unilever N.V.
SIKKE HALBESMA
...weer in burger...
heeft hij nooit betrekkelijkheid gekend: hij hield van zijn vrouw, en toen
ze hem zei dat ze hem niet meer wilde zien, had het leven geen waarde
meer. Achteraf begrijpt hij niet meer waarom hy toen de trein naar
Frankrijk heeft genomen. Hij had moeten wachten.
Maar destiids
heeft dit totale
wegvallen van de "W4'
grondslag van zijn
leven een te die
pe indruk op hem'
gemaakt dat hij
nog na kon den
ken. zegt hij. Zelf
moord vond hii laf,
en de geestelijke
moed die hij in da
volgende maanden
heeft opgebracht,
maakt dit ver
klaarbaar.
Zijn verhaal is er
een waarvan men
zou denken dat het
slechts in de ver
beelding van een
schrijver kan ont
staan. In Fort Vin-
cennes te Parijs is
hij in de rij gaan
staan om zich te
melden. Voor hem
stond een Span
jaard: een jonge
man* in een keurig pak. en met een
somber, gesloten gericht.
Na een tijd wachten werden ze
één voor één in een. rakelyk kan
toor geroepen, waar een legionnai
re zat- De man vroeg hem naar
zijn nationaliteit in het Frans, het
Duits, het-Engels en het Nederlands.
De Spanjaard die voor hem in de
rij had gestaan, kwam hij even la
ter tegen in een zaal waar de re-
cru ten na een voorlopig verhoor
heen werden gebracht, en waar ze
voor het eerst kennis maakten met
een verschijnsel, waarmee de man
nen in de volgende maanden voort
durend te maken zouden krijgen.
Da vloer van de zaal was, .volgens
de voorschriften, geboend en ge
schrobd of er van. gegeten moest
worden, maar in de matrassen die
er lagen krioelde het van de wand
luizen. Het was een afschuwelijke
ervaring.
De Spanjaard stond toen op en
liep naar het raam. Hij schoof het
open en sprong naar beneden. Hij
was onmiddellijk dood-
Enige tijd later .werden de man-
nsn per trein naar Marseille ge
bracht, en daar opgesloten in Fort
Nicolas. Het was, daar dat hij be-
merkte dat de vc' rtaal in het Fran
se Vreemdelingenlegioen het Duits
was. Voor zover 'hij "het in die
maanden heeft kunnen bezien, be
staat het Legioen tot en met de
rang van sergeant voor tachtig pro
cent uit Duitsers. De meeslen had
den zich volgens hun zeggen ge
meld bij een wervingsbureau van
het Legioen te Offenburg. In bet
officierscorps was het percentage
Duitsers sering, en men moest bo
vendien als officier genaturaliseerd
zijn tot Fransman.
(Van sen onzer verslaggevers)
ENIGE dagen geleden, is te Amsterdam een jongeman thuis
gekomen, na zeven maanden afwezigheid. Behalve zijn
vrouw en een actieve inspecteur van politie, een kapitein van.
de wilde vaart die thans met zijn vrachtvaardertje ergens op
de Atlantische Oceaan zit, een anonyme Belg, en een aantal
Poolse, Spaanse en Duitse desperado's in de woestijn van Sidi
Bel Abbes, weet tot op dit ogenblik niemand waar hij dat stijve
been heeft opgedaan, en die gewoonte om nooit drie sigaretten
met een enkele lucifer aan te steken.
Maandag heeft hij rijn oude burgerjas weer aangetrokken, en is met
een koffertje van huis gegaan, om te proberen iets te verdienen in het
vak van vertegenwoordiger, dat hij voor zijn. vertrek ook uitoefende.
Sikke Halbesma heeft die burgerjas eigenlijk nooit uitgetrokken. Hy js
zichzelf gebleven in Frankrijks legendarische vreemdelingenlegioen, waar
de dagen trillen in de tropenzon, en de nachten koud zijn als de stenen
vloer van de gevangenis in Colombe Bechar. Ex-Iegionnaire Halbesma is
een. intelligent mens, die de betrekkelijkheid van alle dingen inziet. Dat
bleek uit het verhaal dat hij mij vanavond vertelde. Maar op één punt
HET was in Marseille dat hij
voorgoed in aanraking kwam
met- de organisatie die Frankrijks
antwoord is op het probleem noe
men uit een. vergaarbak, waar de
meest ongedisciplineerde mensen sa
men. stromen, een als massa rea
gerende kudde samenstelt, die zon
der vragen de dood tegemoet gaat
op het eerste bevel.
Wat legionnaire Halbesma voor
namelijk opviel wis de formaiteti-
sche sfeer, waarin een zakelijk op
gezet program wordt uitgevoerd.
Een. voor een werden de mannon
Legioensoldatp.il aangetreden in
't kamp Le Cef irt Noord-Afrika,
I. i.? Sikke Halbesma, II is de
Duitser die probeerde dtoars door
.de, Sahara naar de Belgische.
Congo te lopen.
voor verhoor geroepen, jfen. had
intussen aan de hand van het eer
ste verhoor in Parijs enige naspo
ringen gedaan. Men zocht in Mar
seille de leugens op, 'die in prac-
tisch alle dossiers wel voor kwa
men, want men gaat over het al
gemeen niet naar het Vreemdelin
genlegioen, als men niets te ver
bergen heeft.
Op die punten liet men de man
nen dan even opnieuw liegen. Men
had dan een aanleiding om de be
trokkene zonder commentaar met
een kaal geknipt hoofd ïn de felle
zon te zetten, met het gezicht paar
een muur, en de opdracht met de
neus een papiertje tegen die muur
gedrukt te houden. Dit gedeelte
van het programma werd, 'uitge
voerd met een maximum aan kalm
te.
Wanneer dan het slachtoffer na
een tyd geheel verdwaasd was te
ruggebracht. werd hij hardhandig
verhoord tot hij alles losliet van
zijn verleden. Zware misdadigers,
zoals roofmoordenaars die voort
vluchtig waren, werden niet aange
nomen. Van de anderen werd alles
opgeschreven voor de geheime ad
ministratie van het Legioen.
Vervolgens werden ze onder 'een
valse naam ingeschreven. De echte
naam werd slechts aanvaard als
men daar ten stelligste op stond.
Dan werd het vijfjarig contract
ter tekening voorgelegd. Dat wil
zeggen: over de gedrukte tekst van
het contract lag een vloeïblad, en
slechts de ruimte waar getekend
moest worden was voor de recmut
richtbaar. Door de voorafgaande be
handeling waren de mannen inmid
dels wel zo murw geworden, dat ze
zonder bezwaren, tekenden.
LEGIONNAIRE Halbesma is een
uitzonderingsgeval geweest. Al
lereerst had de recherche van het
bureau Parijs zelfs na een uit
gebreider onderzoek geen leugens
in zijn verklaring kunnen vinden.
Hij had eenvoudig niets te verber
gen. gehad, en dit was zo ongewoon
dat men er in. Marseille mee ver
legen zat.
Mep wist namelijk niet hoe in
zo'n geval te handelen. Men had
bil Halbesma piet de vereiste aan
leiding tot de behandeling met de
zon, de muur, en het papiertje. En
de Franse officier die ziin. dagelijks
werk waarschijnlijk voor zichzelf
rechtvaardigde met de Tedenering
dat het toch allemaal maar boeven-1
vee was. schrapte in zijn onzeker
heid na enige aarzeling dit gedeelte,
van het programma,
Hierdoor kwam echter ook het
tweede punt te mislukken, want
legionnaire Halbesma was helemaal
niet murw toen hem het contract
met het vloeïblad er over heen werd
voorgelegd, en hy schoof alvorens
te tekenen het blad weg om de
tekst van het contract te lezen.
De officier duwde hem ..opzij, en
legde het".vloeiblad tierend en schel
dend weer over de tekst heen, Hal
besma zag echter aan zijn. ogen dat
■hiaten prooi was aan de; twijfel.'
en ."voornamelijk schreeuwde omdat
hij niet wist wat hy moestaan
vangen. Opnieuw schoof Halbesriia'
het vloeiblad weg, en andermaal
schoof de officier het terug, de erg-"
ste bedreigingen uitend. ri
Dit heeft zich nog enige malen:,
...herhaald, tot recruut->Halbesma^ het!
contract bij stukjes' en beetjez' had'
•J doorgenomen. De Fransman schold
5- steeds harder^., maar, hij heeft hem
niet aangeraakt.
HET VREEMDELIN
GENLEGIOEN vormt
Frankrijke antwoord op
het probleem hoe men
uit een vergaarbak, waar
de meest ongediscipli
neerde mensen samen stromen een als massa
reagerende kudde samenstelt, die zonder vra
gen de dood tegemoet gaat op het eerste bevel.
Maar dit was niets nieuws voor
hem. Alle legionnaires wisten, dat
ze zich daartoe verbonden. Dit was
ook juist wat hii zocht. Daarom had
hij rich aangemeld. Toen hy klaar
was met lezen tekende hij dan ook
zonder aarzelen.
De behandeling werd voortgezet
in Afrika, waarbeen de troep na
een tijd werd verscheept. In Sidi
Bel Abbes werden aan de recruten
de eerste beginselen bijgebracht van
de meest rigoureuse discipline.
Nog steeds is de heer Halbesma
onder de indruk van die eerste les.
Qp de -'dag van" hun aankomst
werden-de mannen op-een hoop ge
jaagd. Een officier riep iets dat de
legionnaires later leerden verstaan
als „Gardez vous!" het bevel „Geef
acht!" Maar destijds kenden de
meesten van hen geen Frans. Ze
Halbeama was zeer verbaasd, rHet
Tte' ptrat "mUhet^cantraet
ij .zich^voOr-jvyf-jaar'ver
bond te zullen - vechten. In het
voornaamste' ptrat
-was. dat hij.zich',v
bond te zttlïan. i
Vreemdelingenlegioen vdn alle -lan-
t den en werelddelen- waar: de Fran
se «regering hem heen zou sturen, soms voor.
Bikke Halbesma (links) werd
samen met een vriend gefotogra
feerd door een kameraad in het
Legioen. Behalve de foto van
Halbesma thuis werden al deze
foto's gemaakt met een kleine
boxcamera in Het' kamp Le Cef.
bleven dus in allerlei houdingen
staan. De formele aanleiding, zon
der welke men in het Legioen, nooit
tot handelen over gaat, was weer
geschapen.
Tijdens deze vertoning stond naast
de Franse officier een jonge Duitse
sergèant te wachten, van wie de
heer Halbesma nooit de naam te
weten is gekomen. De laatste drie
die het nog riet begrepen hadden,
doordat ze stonden te suffen, traag
van geest waren, of In. het geheel
met op. het militaire leven inge
steld, werden door de sergeant naar
voren gehaald.
f E kregen een straf die met een
^Frans-Duitse haspelterm van het
soort dat men voor bijna alle semi-
officiële aanduidingen in het Le
gioen gebruikt, een „Kopf Améri
cain" werd genoemd. De slachtof
fers werden met de rug tegen de
muur gezet, en de sergeant, die in
middels bokshandschoenen had aan
getrokken. gaf Hen enige doffe
stompen in het gezicht, onder de
kin et> op de beide kaken, tot ze
bewusteloos in mekaar zakten.
Alle anderen moesten toekijken
by deze strafoefening, waarvan het
effect werd verdubbeld, doordat de
gestraften bij elke slag met hun
achterhoofd te^m de muur aioe
gen. Op deze manier werd aan de
nieuwe recruten het wedstrijd-ele
ment bijgebracht, wat betreft het
opvolgen van bevelen. De sergeant
was de expèrt van. het kamp ïn de
„Kopf Américain". Hij moest het
vaak doen.
Legionnaire Halbesma heeft zich
spoedig gerealiseerd dat hij sloeg op
een wijze die vry zuiver berekend
was. Niet te zacht, maar ook niet
tp hard. Het geheel was sterk op
effect berekend.. Het doffe ploffen
van de bDkshandschoenen, het bon
zen van de hoofden tegen de muur.
De sergeant zorgde er voor geen
sehedelbasïsfractuur aan te rieh-
Jen. Hersenschuddingen kwamen
DE Kopf Américain was niet de
zwaarste straf. Er was een uit
meerdere onderdelen samengestelde
behandeling, waarvan de vorm en
de volgorde traditioneel vast ston
den, De naam van deze straf was
de enige semï-officïële aanduiding
waar geen woord Frans by was.
Die heette „flott machen*' en het
ging daarbij als volgt toe. Het
slachtoffer werd voor het front van
de troep geslagen en geschopt tot
hij half bewusteloos was. Vervol
gens kreeg hij, vaak nadat eerst
zijn neus was Ingeslagen, bevel met
zijn .neus een papiertje tegen de
muur gedrukt *te houden op de
reeds beschreven wijze, terwijl
soms het papiertje werd vervangen
door een vfjffrancstuk. Dan duurde
het niet leng of hij zakte in me
kaar.
Hij werd bijgebracht met een em
mer water en een trap, en moest
vervolgens ïn een zwembroekje en
met veertig kilo stenen op de rug,
een tijd lang de oefening uitvoeren
die destijds in de Duitse concen
tratiekampen bekend stond als
„Aufsteben-Hinlegep". waarbij men
in milder dan een seconde van plat
op de buik liggen over moest gaan
tot rechtop staan, en dit in einde
loze Herhalingen. In het Legioen
heette dit „Debout-Couchez", om
dat alle bevelen, volgens voorschrift
in het Frans gegeven moesten wor
den.
De on gelukkigen zwoegden door
tot zelfs hun uiterste krachten het
begaven, en vermeden tot'het laatst
bewusteloos te vallen, wel wetend
dat als de sergeants ook «maar - de
minste simulatie vermoedden," het
„flott machen" na een korte-rust
periode van voren af aan .-begon.
Er' waren ook lichtere straffen,
Eén er van was,,met een winterjas
aan een paar uur in de tropenzon
in de houding staan. Een andere
bestond uit he* opvouwpn van een
aantal kleren tot een pakje van
achttien bij drie-en.-dertig centime
ter. waarna men het zelf op de
grond uit mekaar moest laten val
len en dan opnieuw opvouwen vol
gens een jachtig tijdschema, tot de
sergeants vonden dat het genoeg
was.
De zwaarste straf was voor po
ging tot desertie. Officieel stond er
vijftien dagen verzwaard arrest op.
Semi-offlcieel betekende dat vijf
tien dagen tweemaal per dag „flott
machen"
volg drie maanden, hospitaal of er
ger.
Drie maanden heeft legionnaire
Halbesma cijfers bijgehouden. 'Ger-
rdurende die tijd'probeerden'in-het
kamp Le Cef op 200 recruten 83
man te ontsnappen. Zjj werden al
len teruggebracht.- Een *van hen.
een Duitse metselaar die WiÜi
Kr oil heette, .heeft zelfs het waan
zinnige plan proberen uit te voeren
dwars door de Sahara naar de Bel
gische Congo te lopen, zonder geld
of eten.
OP een dag'moesten de recruten
aantreden voor hun Poolse ka
pitein, Ciflinsky. die genaturali
seerd was tot Fransman. Hij hield
in bet-Duits-een korte-toespraak
over het deserteren. Als er iemand
deserteren wilde dan kon die van
hem een fles wijn, eten voor een
week, en geld voor een -maand
meekrijgen, zei hij. En als ze
slaagden dan bad hy respect, voor
hen. Dan waren ze kerels uit éép
stuk. Maar ais ze gepakt -werden,
dan moesten ze ook de verschrikke
lijke straffen dragen als kerels. Dat
was tenminste sportief!
Het was een nieuw geluid voor
de mannen, en ze waren diep onder
de indruk. Ze waren kerels als ze
zich geduldig lieten slaan
„Het was een mooi smoesje",
zegt de heer Halbesma bewonde
rend, ondanks .zichzelf.
DE legionnaire had bok 'enige
rechten. Eén er van was zyn
recht op eten. Dit mocht hem nooit
ontzegd worden, maar hij mocht
wel zo geslagen worden, dat hy
niet meer kon eten.
Het menu was 's morgens een
broodje met jam. 's Middags kool
soep en. rats, bestaande int aard
appelen, penen en veel vlees. Vlees
is goedkoop in Noord-Afrika, Een
ezel kost er drie gulden vijftig, een
kip 25 cent, en een gans 75 cent.
Verder kreeg men een kom rijst,
in water gekookt, als dessert
's Avonds 'kreeg men hetzelfde als
's middags plus een kop wijn.
Een ander recht was het recht op
medische behandeling. Eens per dag
hield do dokter zitting, en men.
kon met een briefje, van de ser
geant 'naar hemtoe. Da -dokter
-schreef dan een opmerking op het
briefje.' "Als. 'hij v-gezien" schreef,
kreeg men acht dagen arrest mét
één keer „flott machen" per- dag,
want dan had de klacht niets om
het lijf gehad.
Schreef i"
de dokter, „gezien en be
handeld" dan kreeg men-drie da
gen arrest met „flott machen" want
rweemaai per aas jion dan was er inderdaad w.el Iets ge- - - -- ■ys l -j
met sis uiteindelijk ge- wenst, maar niet voldoende vol-I vol vermeld te-worden
gens-de opvattingen van het Le„
gioen om een doktersbezoek t»
rechtvaard'gen. Schreef de dokter
dat men. in het hospitaal moest
worden, opgenomen, dan volgde geen
straf.'
Het gevolg was dat de horsen,
schuddingsgevallen van de „Kopf
Américain1' vaak dagen rond bleven
lopen; en intussen „flott gemacht"
werden omdat ze vergissingen
maakten bij het exerceren, voor
ze naar de dokter durfden. Hoe het
systeem werkte werd mij duidelijk
toen de beer Halbesma vertelde
hoe hjj de dokter voor de gek had
gehouden met zijn voet die tot an
derhalf maal de normale om vaag
was opgezwollen ten gevolge van
een ongeluk bij het exerceren.
,Jk zei hem dat ik niet meer kon
lopen van de pijn. maar het deed
maar een beetje pijn." zei hii grin
nikend.
Het derde recht, dat dè rij sluit,
was het recht op soldij. Die kwam
neer op 2.70 in de vyftien dagen.
Legionnaire Halbesma is zelf wei
nig •mishandeld. En hy kon nog zo
veel afstand nemen van zijn om
standigheden dat hij de methoden
van het Legioen met zijn intelli
gentie kon benaderen en doorzien,
wat hem minder vatbaar maakte
voor de gevolgen.
Intussen zag hy om zich heen
het degeneratieproces dat Legioen-
soldaten maakt, onverbiddelyk. vol
trokken worden. Er liep In 'tkamp
een Duitse jongen rond van ne-
gentien jaar, wiens lot hy zich had
aangetrokken. De jongen, heette
Meisterhatz.
Vooral in het begin had de jon
gen veel heimwee in het kamp
LeCef. Hij was erg afwezig wat
hem vaak de laatste deed zyn m
de wedstrijd van het bevelen op
volgen. Meisterhatz wae altijd, de
sigaar, 's Avonds stond hy vaak te
huilen bij Halbesma, die hem ten
minste kon beschermen tegen da
grappen der kameraden, omdat rijn
geestelijke superioriteit hem enige
invloed verschafte.
Hij heeft de jongen ingelicht in
zijn eigen trucs van boe men
de hoeken waar de slagen vielen,
kon vermijden, en langzamerhand
ging het wat beter. Het kind ver
hardde onder de druk van de om
standigheden, en groeide een heel
andere richting op, Halbesma heeft
zich dat voorgoed gerealiseerd de
laatste keer dat hij Meisterhatz zag
„flott machen." door de sergeant.
De hele troep wist dat de voor
naamste reden voor de straf eigen
lijk was dat de sergeant een af
spraak had gemaakt met een vrouw
uit de kasbah, maar Ze wsa niet
gekomen. Hy eindigde de straf
oefening door de jongen dusdanig
zijn zool in het gezicht te zetten
dat het zwaar geschonden was.
Toén Halbesma hem na afloop
van. de dienst op ging zoeken,
stond de jongen zich wat op te
poetsen. Hy lachte op een eigen
aardige triomfantelijke manier. Hy
had gewoon pech gehad met -dJo
sergeant, en, zo erg was het ook
weer niet.
Toen Halbesma enige tyd later
een vluchtpoging zou gaan wagen
die kans van slagen had, bood hij
Meièterhatz aan hem mee te nemen.
De jongen wou niet meer. In het
Legioen voelde hij zich thuis. Le
gionnaire Halbesma kent onder de
paar honderd mannen die hij in
Afrika heeft leren kennen persoon
lijk één man die van 'n trap in de
buik 'n dermate ernstige nierziekte
overhield dat hij uit de dienst
mocht, en twee gevallen van krank
zinnigheid die eveneens met pen
sioen gestuurd werden. Maar hij
kent honderden mannen die net zo
gek werden als het Legioen, hen
hebben, wou. "Vastgeroest in de sleur
van het eeuwige marcheren, het
bijwonen van het „flott machen"
en het drinken. Afgestompte we
zens, die nog slechte leven en den
ken. in rangen en voorschriften,
die eigenaardige gewoontes aange
kweekt, hebben welke ze slechte in
het Legioen kunnen uitleven.
Dan zijn ze rijp om zelf korpo
raal en sergeant te worden. Dan
denken ze niet meer aan deserte
ren. Dan gaan ze horen by de „be
trouwbaren". Zeer bruikbare men
sen., fldie er, niet aan denken hun
bevoorrechte positie te riskeren,
door 'zich piet aan hèt systeem te
houden en*de discipline wat men
selijker'te maken. Zo groeien figu-
reh_, als'fdle.-Duitse- expert in de
.{Kopf ^'"Américain" ;en. die oude
sergeant'-Kiki.' met reeds - vieren
twintig dienstjaren, die honderd-
zeyerxng' gulden 'beurt, en daarvan
twée-dagenrin de maand de beest
uit hangt. -
.Dan zijn ?e rijp om ten oorlog te
trekken, en In alle dagorders eer-
-g aantal van onze predikanten solliciteert,
7 L, moet betekenen» dat dit ook bij andere
J Cs zij onze kerk ln het ambt dienen, tege-
lijkertüd bezig zijn naar een andere
f 77 Jtwerkkring uit te zien. Er is toch nog al
t - V 1 enig veructaiptuasen het werk" van een
IJljl'ÖVUi xjLfJLi/rs-, A-1 -> 4", peraoneeisché* -'btj een gasfabriek en
Jt v* i- dat van een herder der schapen.
In de rubriek „Terzijde" in schouwen als een symptoom in ons vc?
te kennen, spreken van deserteurs
v«rt+ Tv, A it kerkelijk leven, eh ik geloof dqt dit en weglopers, maar ik zou toch al mijn
het weekblad „In de Waag- nodig is collega's zeer dnngend willen verzoeken
aohAAl" "Iatap wit' 5. zich de vraag te stellen, of wij, wanneer
w j. Twea verklaringen rijn mogelijk' en1 welen van ons rondlopen met het voor-
„Een vrji grote onderneming de ene ie al even ontstellend als de - nemen de pastorie te verlaten, met hard
u__r, _nj- i andere. "De ene verklaring is, dat het 0p weg zfcn ons pastoraat wij 6pre-
neeft iemand nocug voor de tractement van een aantal predikanten ken misschien al te vlot.en al te ge-
-r«re van dl®n Bard ls, dat4zij genoodzaakt' makkelijk over het wondere ambt
worden uitte zien.naar een betrekking ln da-gemeente te ondermijnen,
die hen in ataat stelt Lvoor hun,,gezin, En aan .onze theologische studenten
•fj, „„„„«I te zorgen. Er la echter nog een andera zou tk de pastorale raad willen geven:
Het spreekt vanzelf, dat voor verklaring, die. indien rij Jutet U Bezint eer gij beglntl Gooit alle Toman-
- r, tick over boord. Het g**1
personeelsleiding. Laten
zeggen: een personeelschef.
torie ln een. aardig i
Een pastorie is niet zo ge
zellig en de meeste dorpen
zijn niet zo aardig. Het
gaat ook niet om een ker
kelijk onderdak in een üjd.
deze functie algeme
ne .ontwikkeling en
sociale belangstelling
als eerste vereisten
worden gesteld.
Het spreekt ook vanzelf, zeker in eh ik geldof dat zij Juist ts ons nog waarin men rooeilök een werkkring
onze tii'd dat er voor so'n functie veel meer aan het schrikken moet vindt. De kerk is er niet voor de werk-
zeer vpIp collirïtsnten riïn Er Innnn brengen: een vlucht'uit het ambt, met verschaffing. Het gaat om het ambt,
l oorzaak het ontbreken van elke "'ft'
nu eenmaal heel wat intellectuelen persoonlijke én kerkelijke, toetsing op
rona zonder werk. de waarachtige begeerte, in het ambt
Het spreekt voor ttiyu besef ech- 01 V00r bat
ondri7zp51 vpT^'sotlicftentpn1 kan mU voorstellén, dat Iemand,
ond^r deze vele sollicitanten een dle In volle oprechtheid en na ernstig
groot aantal predikanten bevindt, beraad predikant is geworden, in de
Toch is dit het geval. practijk tot de afschuwelijke ontdekkJn^
Toevalligerwijze kwam ik dit te «kj hy niet te e.aat is het ambt OWiawai.r„ vlllut Vrtll 0
weten en het heelt m« doen schrik- d\tVSfTvelên tofd™ SnÏÏekklLTJ-' ,UA te NykSptag in Zweden plaat!;
het moeilijke en vaak onmogelijke,
insar in al zijn moeilijkheid en onmo
gelijkheid heerlijke en inderdaad won
dere ambt in de gemeente van Christin.
Internationale religieus-socialisten
De Jaarlijkse bijeenkomst ^ran da
Internationale Bond van religieus-
socialisten vindt van 3 tot 5 Augur
ken.
;n. - men -- die Voi.e oprechtheid en Men zal de vraag behandelen: «Wat'
Op zichzelf is dit verschijnsel al dat ernstig beraad iete, zo'niet alles, SgSiAfc*1r"
ere genoeg, meer het w«J( 'nog tetet ontbreken. SS&iïE£'m CWlKSfcS
veel erger, wanneer wij Tiet .be- Dat voor-da» éoa functte zo'a groot t« zeggenf
4»tea?g
