Kies?m
Vijftig dagen van
kabinetsformatie
Perzië's „grijze eminentie
ond-vriend van Hitier
PHONEVÏSIE: jongste kind uit
televisie-gezin
Stuk in - naar wij hopen -
drie bedrijven
ELEZEN -
Fantastisch verhaal met
wij spraak beloond
Moedertje
Meeste oud-tbcpatiënten
vinden weer werk
Arbeiders in Britse
machine-industrie
willen meer loon
en gewogen
Jarige en populaire
pastoor dook onder
Wat zeggen de
mannen?
Autókruk gebruikt als.
bij een niesbui
houvast
Al Kas jani's wapens: dolk
bedreiging en intimidatie
U ziet 't
met één oogt
:f4iM
Sterker luchtmacht
der YS in Verre
Oosten
Uitbreiding ten hoste van
West-Europa
AKKERTJES
Politie-chef roept
getuigen op
Rapport bepleit instelling van
nazorg-commissie
Donderdag 14 Augustus 1952
r (Van onze parlementaire
redacteur)
DEN HAAG. De kabinets
crisis heeft vandaag precies
vijftig dagen geduurd. Tot dus
ver is het een stuk in drie be
drijven en het ziet er naar uit,
dat er geen vierde bedrijf meer
volgen zal en dat het doek
weldra voor de laatste maal
zal dichtgaan.
Eerste bedrijf
Op 27 Juni rees het doek. Na haar
adviseurs te hebben ontvangen, ver
strekte de koningin aan dr Drees de
opdracht tot formatie van „een kabi
net, dat geacht kan worden het ver
trouwen te genieten van het parle
ment. Twee dagen later publiceerde
het bestuur van de VVD een com
muniqué, waarin men zich verzette
tegen een regering, die onder even
grote druk van de vakcentralen zou
staan als tot dusver het geval was.
Op 30 Juni achtte daarop dr Drees,
tot grote verlegenheid van de WD,
een gesprek met mr Oud onder die
omstandigheden nutteloos. Op 2 Juli
kwam dr Drees in hoofdlijnen gereed
met het opstellen van een regerings
program. dat hü de vier fractielei
ders van PvdA, KVP. CHU en AR
toezond.
Op 7 Juli stuurde bet kamerlid
mej, Tendeloo (PvdA) dr Drees een
brief, waarin gepleit werd voor een
vrouwelijke minister. Op 8 Juli wij
zigde de formateur zijn program naar
aanleiding van opmerkingen der
fracties. De tiende Juli gaven drie
fracties aan dr Drees hun „ja-woord"
De Anti-Revolutionnairen verlang
den nadere ophelderingen over de N.
Guinea-paragraaf,
Op 11 Juli wilden de Anti's in
meerderheid meedoen. De volgende
dag gonsde Den Haag al van namen
van candidaat-minïsters. Over de ze
telverdeling sprak dr Drees op 14
Juli met prof. Homrae. Hij scheen
voornemens Minuor te splitsen over
het departement van Buitenlandse
Zaken, een plan, dat in de pers wei
nig instemming oogstte.
Op 16 Juli bood dr Drees de AR-
leider dr Schouten de portefeuilles
van Buitenlandse Zaken en Justitie
aan. Dr Schouten trok een lelijk ge
zicht en daardoor ontstond een stag
natie.
Op 18 Juli werd prof. Kernkamp
(CHU) gepolst over Overzese Rijks
delen. Dr Drees bood de Anti's Ver
keer en Watetstaat en Justitie aan.
Op 19 Juli wensten deze Sociale Za
ken en Onderwijs of Binnenlandse
Zaken en maakten zij bezwaar tegen
een NW-man op Sociale Zaken. Hun
„neen" is voor de heer Tilanus
(CHU) een klap op het hoofd. Zal dr
Drees op smallere basis voortgaan?,
vroeg men zich af. Prof. Eomme wil
de dat niet en de formateur vertrok
naar Soestdyk om zijn opdracht te
rug te geven.
Tweede bedrijf
Nadat prof, Romme en Drees een
opdracht weigerden nam prof. Beel
op 23 Juli er een in beraad. Hij
wilde de draad weer opnemen waar
zijn voorganger die had laten val
len. Op 25 en 26 Juli sprak hij met
de vier fractieleiders en de VVD
keek op haar neus, omdat ze op
nieuw buiten schot bleef.
Op 28 Juli deed prof. Beel een
ultimatief voorstel: de Anti's zouden
Economische Zaken krijgen, dat de
LONDEN. De vakbond "»*2U En
gelse arbeiders in de marine-indu
strie heeft op zijn congres UQ South-
sea de noodzakelijkheid van loons
verhoging bepleit. Besloten is om bij
de werkgevers nogmaals op loons
verhoging aan te dringen en om op
10 September de resultaten te be
spreken en bij eventuele weigering
tot staking over te gaan. Door een
staking van 1,250.000 arbeiders in de
machine-industrie zou een belangrijk
deel van de defensie- en scheeps-
bouwprojecten worden gestagneerd.
De arbeiders zijn van mening, dat
loonsverhoging uit de winsten be
taald kan worden, zodat verhoging
van de prijzen en dus bemoeileken
van de export niet noodwendig het
gevolg behoeft te zijn van inwilliging
van hun eisen.
H
WIE één keer in Parijs is geweest,
het stof van deze stad heeft op
gesnoven en gedwaald heeft over
boulevards en door nauwe klimmende
straatjes ig meestal zo gepakt door de
sfeer van deze stad, heeft veelal zo
veel gelegenheid gehad vertederd of
verbaasd te zijn over de aard van de
Paruzenaar en zijn levensstijl dat hy
gretig daarover hoort vertellen of daar.
over leest Men denke hierbij aan het
succes van de babbeltjes van Jan Br us.
se over Parijs en aan zijn boekje dat
onder dc Utel n.JParis avous parle"
verleden Jaar verscheen bij de uitgever
Ad. Donker te Rotterdam,
Op een andere manier boeit Londen
een eigen atmosfeer en alg pendant op
het eerst genoemde boekje Is bij de
zelfde uitgever onlangs verschenen
„Ben tuin In Londen" door de ueen
Henrïk V. Rlngsted. Brusses's humor is
Frans, die van Ringsted past bij Enge
land. Hij woont er als buitenlands jour
nalist en in al die jaren heeft hij zijt»
vermogen om zich te verbazen over
wat een vreemdeling mallotig voor
komt niet verloren. Het amuseert hem,
maar ook weet hij te vertellen waarom
tal van zaken in Londen zo en niet an
ders zijn. Dit maakt zijn boekje van
230 bladzijden (prijs f 4,90) tot meer
dan amusement alleen. Het leert ons
iets meer te begrijpen van dat meng
sel -van traditie en modernisme dat
Brit heet en dat een Nederlander in
Londen, prof Remie, verbijsterd deed
uitroepen „The British, are they hu-
man". Wie herinneringen aan een va-
cantie in Londen levend wil houden,
houde deze eens bij het licht van Ring.
atédg beefc.
KVP ten behoeve van hen wilde
offeren in ruil voor een post op het
Plein. De dertigste Juli'bleek, dat
ook prof. Beel geen vier-partyen-
kabinet kon vormen. De PvdA ver
klaarde zich tegen de voorgestelde
splitsing van Sociale Zaken. De for
mateur gmg „peinzen'' en besloot
nog een poging te wagen. Zijn voor
nemen nu" een extra-parlementair
kabinet te vormen werd door de
PvdA afgewezen. Daarmee was de
heer Beel aan het eind van zijn
Latijn. Na de heren Donker en
Romme op Soestdijk te hebben ont
vangen verstrekte de koningin aan
de eerste een opdracht tot kabinets
formatie. Daarmee begon het
Derde bedrijf
Op 6 Augustus ontving mr Don
ker zeven demissionnaire ministers
plus prof. Kernkamp. Beoogde hij
een reconstructie van het kabinet?
De volgende dag ontving hij de he
ren Donner (AR) en Suurhoff
(PvdA) en op 8 Augustus de heren
Tjarda van Starkenborgh en Staf
plus de hoogleraren Kranenburg
(PvdA), Beaufort (KVP), Van der
Grinten (KVP) en ir Kraayvanger
(KVP). Op 9 Augustus kwamen de
ministers Rutten en Stikker en op
nieuw prof. Beaufort bij hem. Op
11 Augustus werden de hoogleraren
Beaufort en Zijlstra (AR), alsmede
mr Beyen ontvangen, waarna mr
Donker met dr Drèes sprak. Op 12
Augustus ging hij naar de koningin
en ontving hy mr Algera (AR).
Op dertien Augustus hadden de
Anti's „ja" gezegd, maar da KVP
bleef vlokken. Toch zag mr Donker
blijkbaar licht, want na met pater
Beaufort ten vierden male te hebben
gesproken, polste hij het oud-Eerste
Kamerlid Van der Kieft (PvdA)
voor Financiën en prof. Beel voor
het vice-premierschap en Binnen
landse Zaken.
Heden: Donderdag 14 Augustus:
de KVP-fractie vergadert.
(Van onze correspondent)
HEERLEN - Pastoor Spïerts is
in het mijnwerkersdorp Terwinse-
len, dat een zeer gemengde bevol
king heeft, een algemeen bekend
en bemind man. Gisteren vierde
hij zijn 70ste verjaardag. Zeer
velen, die hem in zijn woning wil
den feliciteren, troffen hem niet
thuis. Ook burgemeester en wet
houders van Kerkrad e niet. die
hem kwamen mededelen, dat hij
om zijn verdiensten op wetenschap
pelijk en natuurhistorisch gebied
benoemd was tot ridder in de orde
van Oranje Nassau. De pastoor was
ondergedoken. B. en W. hebben
hem t<5ch gevonden en hem op
zijn duikadres de onderscheiding
uitgereikt.
(Advertentie I.M.)
Mannen zijn niet zo scheu
tig met complimentjes,
maar U kunt er zeker van
zijn, dat U zena een
lieve lange dag, in hun
nopjes brengt met een ver
kwikkend glas bier.
Daarom moet U eens, op
een koel plekje, een paar
puf/en De Gruyler s bier
tiaar zeffenJ Dat is een
pracht aan een troef i>oor
een huisvrouw om achter
de hand te hebbers
De Gruyler heeft steeds
licht en donker bier vers
voorradig Een pul kost
40 cent mei cassabon.
Denk er morgen eens aan
een paar flesjes mee te
brengenf
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM. Niemand achter
de groene tafel van de Amsterdam
se politierechter geloofde gisteren
het verhaal, dat de 60-jarige schil
der J. P. 't H., verdacht van po
ging tot diefstal uit geparkeerde
auto's, opdiste, maar toch moest de
verdachte worden vrijgesproken.
Twee surveillerende agenten zagen
in de nacht van 4 op 5 Juni in de
Van Eeghenlaan te Amsterdam een
man moet een in 'n zakdoek gehul
de hand aan de afgesloten portieren
van enkele geparkeerde auto's nik
ken. Zy vonden dat verdacht en
maakten proces-verbaal op.
„Ik heb een nierziekte en had het
die nacht zo beiiauwd, dat ik de
straat opging. Ik besloot wat bloe
metjes voor mijn vrouw te gaan
snijden in het Vondelpark" Als be
wijs voor deze bedoeling haalde de
aejaarde verdachte die 'n verre van
blanco strafregister heeft, een gro-
i te papieren zak, waar de bloemen
in moesten, te voorschijn. Een ge-
ffeptitmus pleegt zich bij de eve
naar op te houden om toe te zien
op het „dopen" van reizigers die
voor het eerst op het andere
halfrond komen. Maar teen de
nieuwe Maasdam' in Southamp
ton aankwam, was daar de zee
god (een Engelse toneelspeler)
en zijn dochter, de „zeemeermin"
Miranda voor een hartelijk wel
kom.
ti
Ayattoellah al Kasjanl, de zeventigjarige leider van de religieuze "be
weging, die zich noemt de „Fadayan Islam", is gekozen tot voorzitter van
de Perzische Tweede Kamer, de Majlis. Op 10 Juni 1950 keerde deze Sjeich
Uit zün ballingschap In Syrië terug naar Teheran en werd door het gepeupel
als een held toegejuicht. Veertien dagen later was hü tot lid van de Majlls
gekozen. Nu, twee jaren later, heeft hy nog nimmer een vergadering van
dit college bijgewoond. Toch is zijn Invloed onder de volksvertegenwoor
digers bijzonder groot. Niet vanwege zijn politieke overtuigingskracht of
Wijsheid, maar door intimidatie en bedreiging.
Toen de Sjah van Perzië in 1949
de plechtige viering van de veer
tiende dies der universiteit van
Teheran bijwoonde, werd vanuit
een wachtende menigte op hem
geschoten. Een onderzoek wees uit,
dat Al Kasjani de aanslag beraamd
had. De toenmalige regering durfde
-hem echter niet - gerechtelijk te
vervolgen. Hij werd verbannen,
eerst naar een der oostelijke pro
vincies van het rijk, later naar
Syrië. De machtige illegale organi
satie, die achter hem stond, deed
de regering terugschrikken. voor
drastischer optreden. Die organisa
tie heeft de voor Perzië traditio
nele vorm van een religieuze broe
derschap, bij ons meer bekend on
der de naam van „derwishen-orde".
Van ouds heeft dit soort organisa
ties zich bezig gehouden met poli
tiek, zoals in de Moslimse landen
gebruikelijk was en is. De leden
getroosten zich grote inspanning
om de voorschriften van de Islam
getrouw na te leven, maar zy'
trachten ook buitenstaanders te
dwingen die strenge levenswijze te
volgen. Ze oefenen daardoor vaak
een religieuze terreur uit op hun
omgeving. Toen de grondlegger der
Perzische dynastie, de kolonel Riza
Khan, de latere Sjah Riza Pahlawi,
zo ongeveer trachtte te doen wat
Kemal Ataturk in Turkije deed, nl.
de staat volledig scheiden van de
godsdienst naar Westers voorbeeld,
rees verzet uit de streng Moslimse
kringen, waartoe Al Kasjani be
hoorde. Hij kende voortaan geen
ander streven dan de Islam in zijn
vroegere glorie en invloed te her-
Stellen. Dc raadgevers van de Sjah
stonden sterk onder invloed van
Britten en Fransen, die het uni
versitaire en intellectuele leven be
heersten. Kasjani's aanvallen richt
ten zich dus in de eerste plaats
tegen alle Westerse invloeden en
hij volgde hierbij de voor het
Midden-Oosten typische methode
van de ene groep, tegen de andere
uit te spelen.
TOEN de volgelingen van Hitier
zich beijverden om vaste voet
te krijgen aan het Hof van de
Sjah, die voor zijn dictatoriale op
vattingen hiervoor wel ontvanke
lijk was, gebruikte Al Kasjani de
Duitsers om tegen de Britten en
Fransen te intrigeren. Dit bezorgde
hem zelf in 1937, evenals zijn
vriend en geestverwant de Groot
Mufti van Jeruzalem, een uitnodi
ging om Berlijn te bezoeken. Hij
AL KASJANI
de man achter de schermen in
Perzië draagt de bijnaam van
Ayatoellah, hetgeen God's won
der" betekent. Zijn strijdmiddelen
zijn echter verre van goddelijk.
werd door Hitier persoonlijk ont
vangen en maakte in het Derde
Rijk kennis met de bloera der ge
leerden, die zich op de Moslimse
wetenschap toelegden. Toen in 1941
de geallieerden optraden tegen de
Duits-gezinde Sjah en hem dwon
gen het land te verlaten, werd Al
Kasjani gearresteerd. Tot 1945 ver
bleef hij in de gevangenis onder
bewaking der Britten. Na de oor
log, bij het herstel der Perzische
onafhankelijkheid werd hij vrijge
laten. Hij nam de leiding weer op
zich van zijn. broederschap en be-
fon onmiddellijk een actie tegen
e aanwezigheid der Britten, in
het bijzonder tegen de onderne
mingen der Anglo-Iranian. Zijn
campagne was niet bepaald gericht
op sociale hervormingen of verbe
tering van het lot der arme Per
zische bevolking. Hij predikte een
terugkeer naar de beleving van de
oorspronkelijke en zuivere Islam,
die Perzië weer zijn oude grootheid
Uit de klassieke tijd der grote
Khaliefen zal teruggeven. De oor
zaak van het verval waarin het
Dit is het laatste woord zender (links boven)
op televisiegebied: de zendt de speciale pro-
phoneviste. Dat gaat zo, gramma's gecodeerd uit.
Op normale televisie-ont- De zender produceert te-
uanpers verschijnt een gelijkertijd de sleutel
trillend en wazig beeld, op de code om het beeld
iepen betaling van één ongestoord te kunnen ont
t-iï per uitzending vangen. Deze sleutel
krygt men van de tele- loopt euentuel via de te-
visie-maatschappij via de lefooniijn en telefooncen-
telefoonlijn een „code" trale. De ontvanger ltan
toegevoerd. Deze „code" de telefooncentrale vra-
oestaat uit een speciaal gen de code voor een be
set», dat de ontvangst be- paalde uitzending over
znvioeat en ae storing zijn telefoonlijn door te
opheft. geven, waarvoor hij dan
Gedurende dne maan- later de rekening krijgt, reclame-campagnes
den is in Chicago met dit Een van de grootste fa- van de gezamenlijk
stelsel een proef geno- brikanten heeft aan de tions waren In 1951 -
men, welke zeer goed ge- regering toestemming ge- twee honderd en veertig gramma's. Het gevolg is,
slaagd is, zodat men gro- vraagd om op deze ma- millioèn dollars. Het aan- dat ondanks de hoge op-
te verwachtingen van de nier speciale culturele tal televisie-stations brengsten uit adverten-
nieuwe vinding koestert, programma's te mogen neemt echter voortdurend ties de stations de enor-
honderd aanvragen
van de gezamenlijke sta- toestemming voor het uit-
tions waren in 1951 bijna zenden van televisie-pro-
Hoewel de code-seinen uitzenden,
via de telefoonlijnen wor- In 1951 waren in
toe. New York heeft me kosten van de pro-
thans zes en Los Angelos gramma's niet meer kun-
den toegevoerd kan het Verenigde Staten niet zeven televisiestations, nen betalen. Met de pho-
telefoonverkeer normaal minder dan 10S televisie-
worden voortgezet. stations „in de lucht". De
De phonevisie-televisle totale inkomsten uit
Bij de Federal Commtmt- neuiste hoopt men
cations Commission. Ho- kosten laag te ku
gen nog ongeveer vijf- houden.
de
kunne»
baar dat de officier van Justitie
grote ogen van verbazing deed op
zetten. Op de groene tafel lag na
melijk precies zo'n z^k, netjes opge
vouwen, ingepakt en vergezeld van
een groot lakstempeï. Dat exem
plaar was door de agenten bij ver
dachte m beslag genomen.
„Onmogelijk", zei 't H. cn gmg
verder met zyn verhaal. Op weg
naar de bloemen voor zijn vrouw,
kwam hij langs die auto's. „V/at een
mooie slecen". dacht hij en keek er
eens m. Net op dat moment moest
hij zijn neus snuiten. Vandaar die
verdachte zakdoek, die de agenten
zagen als een middel tegen vinger
afdrukken.
De officier eiste ondanks deze his
torie drie maanden.
Vcrdachtc's raadsman achtte het
helemaal met bewezen, dat zijn
client de bedoeling zou hebben
gehad, iets uit de auto's te stelen.
..Best mogelijk, dat hy er alleen
maar in wilde gaan zitten", vond
hy.
..Vrijspraak", zuchtte de politie
rechter.
Middeleeuws doopvont in
ere hersteld
DORDRECHT Een in de Ned.
Herv. kerk in de buurtschap Heer
Oudelands Ambacht (gemeente
Zwyndrecht) aanwezig middel
eeuws doopvont heeft sinds jaar
en dag dienst gedaan als voetstuk
voor de kansel. Het doopvont is
thans onder de preekstoel uitge
haald en gerestaureerd en het zal
nu weer aan zijn oorspronkelijke
bestemming gaan beantwoorden.
land is geraakt, schrijft bij uitslui
tend toe aan de aanwezigheid der
vreemdelingen.
HET valt niet te ontkennen, dat
in zijn beweging vele commu
nistische elementen zijn binnenge
slopen. De Tudeh-partij heeft
vriendschappelijke betrekkingen
met zijn beweging. Toen dr Mos-
sadeq begin 1951 zijn actie tegen
de Anglo-Iriancn inzette vond hij
vanzelfsprekend Al Kasjani aan
zijn kant. Hij zorgde voor de mo
bilisatie van het gepeupel, dat nog
altijd gevoelig is voor religieuze
agitatie. Hij dreigde daarom enige
malen in openbare bijeenkomsten
met afkondiging van ae „Heilige
oorlog" en stichtte de „broeder
schap van de strijders voor Allah".
Toen de Sjah enige weken gele
den de moed had dr Mossadeqaan
de dijk te zetten en de oude Gha-
uam al Sultaneh, een der intieme
vrienden van de grote hervormer,
Sjah Riza Pahlawi, het premier
schap op te dragen, mobiliseerde
Al Kasjani opnieuw zijn gehele
beweging en wist het Hof te dwin
gen opnieuw de macht in handen
van Mossadeq te leggen. De com
munistische Tudeh-partij werkte
hierbij vriendschappelijk samen
met de verdedigers van de zui
vere Islam. Het is de vraag wie
hier uiteindelijk het meeste voor
deel uit zal trekken.
(Advertentie LM..)
en U ruikt 't aircel!
De zonnige rijpheid van de fijnste
Amerikaanse tabakken straalt uic
ieder pakje Oran! Maak 't open!
Snuif de opwekkende zuiverheid
van de "sun-kissed" tobaccos diep
In U op! Rook 10dagen alleen Oram
Dan weet U, waarom 90 V»
van de Amerikanen alléén
maar „Amerikaans" t
roken!
WASHINGTON, De Amerikaan
se luchtmacht in het Verre Costen
wordt belangrijk versterkt om iedere
aanval van de snel groeiende lucht
macht van communistisch China te
kunnen weerstaan. Volgens de
World-Telegram and Sim" zou pre
sident Truman order hebben gege
ven de leveringen aan West-Europa
op te schorten, totdat de Amerikaan
se luchtmacht in het Verre Oosten,
sterk genoeg is. Hoewel er tot dusver
geen vliegtuigen van de Amerikaan
se luchtmacht uit Europa naar het
Verre Oosten zijn overgebracht, is de
mogelijkheid, dat dit zal gebeuren,
niet uitgesloten, aldus genoemd blad.
(Advertentie LM.)
Loop toch met rond
mal tergende pijn. Neem een'AKKERTJE*
Wèg pijn, ook vannacht En natuurlijk/" v
zo gauw moeelijk naar de tandarts.//
hef pert direct f
Auto in Z. Willemsvaart
SOMEREN In het belang van
het onderzoek naar het ongeluk in
de Zuid Willemsvaart nabij Some
ren, waarbij drie mensen om het
leven kwamen, verzoekt de groeps
commandant van de Rijkspolitie
alle automobilisten die op 4 Aug.
tussen 21.30 en 22 uur op de Ka
naaldijk te Someren tussen sluis 9
en 10 geparkeerd hebben gestaan,
of in dit tydvak aldaar zijn gepas
seerd, zich in verbinding te stellen
met hem onder telefoonnummer
210, K 4937 te Someren.
Zandvoortse tram sleurde
auto mee
(Van onze correspondent)
ZANDVOORT. Op de tram
wegovergang Bentveld se weg werd
Woensdagmiddag een bestelwagen
bestuurd door de 23-jarige L. J.
G. Giesberts uit Bjllegom door de
uit Zandvoort komende tram ge
grepen. De tram ontspoorde. De
wagen, die ongeveer 25 meter
werd meegesleurd, werd volkomen
vernield. De chauffeur kwam er
met een flinke hoofdwonde af.
Ook de wagenvoerder kwam met
de schrik vrij. De bestuurder van
de bestelwagen verklaarde het
stopsignaal niet te hebben gezien.
made from
i iin-kissed" tobaccos
De volbloedAmerikaan
A L die oude films op het vacan-
c x tieproBramma van dr Ma-
buse's klassieke rillingen tot de
goedmoedige neus-tegen-de-deur-
stoot grappen van Laurel en Hardy
brengen een mens aan het pein
zen over vroeger, vind ik, want net
als muziek, hebben sommige, wille
keurige beelden, in zo'n antiquari
sche rolprent het vermogen de at
mosfeer-van-toen éven op te roepen.
Weet u de eerste film nog, die u
zag? Als ik de schichtige, voorna
melijk vrees aanjagende k'mde.r-één-
acters, die een gehuurde man met
behulp van een steeds kortsluiting
veroorzakende apparatuur op ver
jaardagen kwam ontrollen, buiten
beschouwing laatgeloof ik dat
Moedertjehet eerste voldragen
kunstwerk was 'dat mij jrontaal
uierd toegebracht.
Het geschiedde op een verregende
Zondagmiddag. „Vooruit dan maar",
riep mijn vader die er verder ook
geen gat zag en even later zaten
we met natte jasjes m het duister
en zagen welke bittere ernst achter
die tedere titel schuil ging.
U kent het verhaal als ik het
even aanduid. Een brave zoon is
gek. op ztjn oud moedertje, tilt het
onagebroken op, draait er mede in
het rond en kust het op de wangen,
waarbij zij gtdukkig glim lacht en,
getuige een ahdan on het doek ver
schijnende titel .„Malle jonge»"'pre
velt. Als deze hartelijke knaap op
rets moet. komt het wijfje echter in
de klauwen van haar sléchte zoon,
een femelaar, en zijn mfecte echtge
note, die alle, haar toekomende gel
den verduisteren en niet rusten voor
zij in het armhuis de vloer ligt te
dweilen onder het nors toezicht van
een gewetenloze opzichter. Maar dan
komt de goede zoon weerom, gaat
mei zttn broer op de vuist e» snelt
naar het armhuis om zijn moeder
tje cis vanouds op te tillen en rond
te draaien.
Nog zie ik het élan waarmee hij
die emmer omschopte en de bewa
ker de dweil in het gezicht wierp.
En nog voel ik hoe lauw de tranen
waren die over mijn wangen liepen.
en afdrupten op de jas om zich
daar met het uit de hemel gevallen
nat te verstrengelen.
Toen het licht aanknipte zag ik
dat mijn moeder ook schreide. Mijn
vader zat er bij als een man, die
zijn leed weet te dragen. Laten we
gaan", zei hij op een toon van: hier
valt niets meer te doe».
Buiten sprak mijn moeder:
.Het is waar! Zolang je je oudje
nog hebt, moet je goed voor haar
zijnr*
„Opoe!", riep ik gesmoord van
térzijde. Mijn vader knikte stom.
Daar het vrouwtje bi? ons in
woonde kocht hij een tuil tulpe»
by een man, die zei dat het de
laatste» waren. Met deze spontane
hulde kwamen wij thuis en gingen
meteen de trap op naar haar ka
mertje.
,£>ag op oer', riep ik en snelds
naar haar toe met complete mimiek
van een aanhankelijk kleinkind.
„Alsjeblieft", zei mijn vader, haar
de bloemen in de schoot werpend.
Mijn moeder kuste haar zwijgend
op het voorhoofd.
„Wat hebben jullie toch?'vroeg
het vrouwtje, wantrouwig glim
lachend als vermoedde ze de een of
andere practical joke dle dadelijk
aan het licht zou komen.
„Wat we hebben?", riep mijn
moeder, alweer op de enigszins
kribbige toon, die gewoonlijk werd
aangeslagen. ,Js het dan zoiets bij
zonders als je elkaar eens een har-
telijkheidje bewijst
„O nee", zei mijn grootmoeder. Ik
wilde haar weer kussen maar ze
zag het niet, waardoor tntjn lippen
afschampten op haar schouder. Éni
ge tijd stonden we nog zwijgend in
de kamer. Toen wij daarop afmar
cheerden bleef zij met de tulpen op
haar schoot in de stoel zitten gelijfc
iemand die op een gewoon boven
huis een fata morgana heeft gezien.
Ik bedoel maar vroeger had je
tenminste nog van die films waar
je wat van mêênam. Of waren zoe
anders?
KRONKEL.
(Van onze medische medewerker)
Vaak hoort men bittere klachten van oud-tuberculosepatiënten, die geen
werk konden vinden. Dat men echter niet mag generaliseren, blijkt uit
een onlangs verschenen, rapport, uitgebracht door „De Studiecommissie
voor de Nazorg" van de Vereniging tot behartiging der belangen van
tuberculosepatiënten in Nederland, in nauwe samenwerking met de Com
missie Volksgezondheid van de Stichting van de Arbeid. Dit rapport bevat
gegevens, afkomstig van de consultatiebureau's, de vakverenigingen, do
arbeïcjsbureau's en bedrijfsgeneeskundige diensten, die over de jaren 1943-^'
1949 door middel van enquêteformulieren zijn verkregen.
Dit uit zulke verschillende bron- Het rapport pleit het opheffen
nen afkomstige materiaal geeft
vrijwel eenstemmig eenzelfde
beeld te zien, waaruit blijkt, dat 85
tot 90 procent der genezen ver
klaarde patiënten binnen drie
maanden weer aan het werk was;
negentien procent geeft aan, moei
lijkheden bij het werk zoeken te
hebben ondervonden, vier of vijf
procent ten slotte slaagt er niet in,
werk te vinden. Deze cijfers zijn
beslist niet slechter dan die van
andere, minder valide arbeids
krachten, wèl slechter dan die van
volkomen gezonden.
Men krijgt uit het rapport de in
druk, dat de moeilijkheden vooral
van bedrijfseconomische aard zfjn.
Van 24 Bedrijfs Geneeskundige
Diensten (BGD) namen er 18 de
herstelde patiënt zonder meer in
het bedrijf terug. Drie bedrijfs
artsen geven aan, dat het soms las
tig is passend werk te vinden (die
spreekt bijvoorbeeld vanzelf voor
de zware industrie). Slechts één
enkele vermeldt de angst voor be
smetting der mede-arbeiders als *a
moeilijkheid. Vele bedrijven bevor
deren herscholing.
Op het in Juli j.l. in Breda ge
houden gezondheidscongres heeft
de hoafdbedrijfsarts van Philips 'n
uitstekende inleiding gehouden
over het probleem der plaatsing
van minder valide arbeidskrachten
in de industrie. Het voornaamste
probleem bij de genezen tubercu
losepatiënt is, behalve het vinden
van passend werk, dat ongeveer
een kwart in de eerste drie jaar na
de genezing opnieuw tuberculose
krijgt; de kans dat een oud-pa
tiënt tuberculose krijgt, is bijna
honderdmaal groter dan bij een ge
zonde arbeider; dit risico komt op
vele wijzen ten laste van het be-
dryt
van de controverse tussen het so
ciale recht van de genezen tuber-
culose-patiënt en de economische
eisen van het bedrijfsleven door
middel van het verstrekken van
een tegemoetkoming in het finan
ciële risico van een tewerkstelling,
b.v. uit gelden van het Preventie-
fonds. Een ander desideratum is
beter geneeskundig toezicht op in
het arbeidsproces ingeschakelde
oud-patiënten, om de één a twee
maanden uit te oefenen door de
Bedryfs Geneeskundige Dienst of
het consultatiebureau.
Het rapport beveelt ook het in
stellen van een Centrale Commis
sie voor de Nazorg aan, waarin
zitting zouden hebben vertegen
woordigers van verschillende groe
pen. zoals bijvoorbeeld de Vereni
ging van Oud-tuberculosepatiën
ten, de consultatie bureau's, de Be
drijfs Geneeskundige Diensten, ar
beidsbureau^ enz. Hierdoor zou Ti
lacune in de tuberculosebestrijding
die nu wat zorg en voorzorg be
treft zo voortreffelijk is, maar
waar de georganiseerde en doelbe
wuste nazorg feitelijk niet bestaat,
op korte termijn opgeheven kun
nen worden.
Bestuurder motorcarrier
bij botsing gedood
(Van onze correspondent)
Z1ERIKZEE. By de Nobel-
poort te Zierikzee kwamen Dins
dagavond op de weg naar Renesse
een motorcarrier en een auto met
elkaar in botsing, waarbij de 32-
jarige D. L. van den Berge te
Zonnemaire, bestuurder van de
motor carrier werd gedood. Het
slachtoffer was gehuwd en vader
van vier kinderen.
