AN 't HOFF 10 ere doctoraten
5 gouden medailles
r
Deze week: allemaal onzin
Toen: op de Schie en op de haven
Balalaika- en domraklanken
inDijkzigt
Het Postkantoorstraatje
wordt ontvolkt
Keuze uit aankopen van
Gemeente Rotterdam
s
Nobelprijswinnaar beheerst nog
de anorganische chemie
Van 't Hoff werd
onder de Virgo van
1852 geboren
Spectacle coupe'
in Schouwburg
Volgende week einde
van Duits-Joodse
besprekingen
LUXOR
Steeds verder leren
Tirol-jool in Ahoy'
ROTTERDAMSE BIOSCOPEN
HARTJE STAD
Russische dansen
oogstten veel succes
Bijbel voor de
armen
Zaterdag 23 Augustus 19,32
Een van de eerste en ook een van de beste standaardwerken
ooit over J.H. van Jt Hoff verschenen, is dat van de chemicus
Ernst Cohen, dat in Leipzig is verschenen en liefst 638 bladzij
den telt.„Ik wil," schrijft hij, „een held niet alleen als held
laten zien, dochveel liever als een gewoon mens met kleine
gewoonten, gebreken en neigingen. Ik moet hem hier en daar
zeifs durven tegenspreken".... Dat-is de waarde-van Cohen's
boek.
zienswijze uiteengezet en verdedigd
werd, algemeen begreep en aan
vaardde. maar toen voelde de schei
kundige wereld zich veel rijker dan
te voor, te meer omdat Van 't Hoff
kans had gezien er tussen neus en-
lippen door een studie over de
snelheid der reacties, het meten
van scheikundige arbeid, en meer
nog, aan toe te voegen.
„De leer der oplossingen" heeft
hierna een generatie van geleer
den in verrukking gebracht, d.w.z.,
de leer van de osmotische druk,
waardoor „wetten voor gassen ook
geldig werden, voor oplossingen.
Deze leer, gecombineerd met de
ionenleer van Arthenius heeft
.glorie verleend aan het gouden
tudvak der chemie met zijn 3 vor
sten: Van 't Hoff, Arthenius en
Ostwald".
Nog vele andere leren zijn ge
volgd (die der onverzadigde kool
stofverbindingen die der vaste
oplossingen, die der chemische
krachten met de galvanische cel,
die der Stassfurter zouten, enz.)
en zij vereisten alle de werklust
en de scherpzinnigheid van het wa
re genie.
Hoe jammer het ook was, dat
Van 't Hoff Nederland verliet, in
het buitenland kon hij omtrent de
eeuwwisseling zijn vleugels wijder
uitslaan. Niet alleen erkent Cohen
dit maar ook Hittorf - en Walden,
-om twee Duitse biografen van Van
't Hoff te noemen, -eggen dit. Al
le drie zeggen daarnaast, niet zon
der respect: „Al trad Van .'t Hoff
In Pruisische staatsdienst, hij heeft
zich tot niet tot Pruis laten natu
raliseren!"
Op grand waarvan moet men de
scheikundige Van. 't Hoff geniaal
noemen?, vragen de biografen zich
af, en hun oordeel luidt «als uit
vinder der siereochemie. als
schepper van de leer der. asymme-
•trische koolstofatomen verdient hij
allereerst de siertoevoeging van
geniaal".
Deze leer ïg echter niet wat haar
naam schijnt uit te drukken, want
„niet een zeker atoom, maar een
zeker molecule wordt in die leer
als onsymmetriseh beschouwd ten
opzichte van een koolstof atoom in
dat molecule, en zelfs deze lange
toelichting vereist nog veel toelich
ting...."
Van Hoff heeft de bouw van
het molecule ontworpen, als een
„ding" van drie afmetingen. Met
de Fransman Le Bel heeft hU dit
uitgewerkt. Na 30_ jaren leefde Van
't Hoff's leer nóg, en iedereen
moest erkenen, dat zoh lange le
vensduur in het vak der grote
scheikundige uitvindingen bijzonder
lang macht worden- genoemd; zij
?%n sroot èn onmiskenbaar
hoofdstuk der anorganische schei
kunde.
Verder schiep Van 't Hoff de
leer van het beweeglijk scheikun
dig evenwicht (niet het even
wicht is beweeglijk, doch de ver
houding tussen da hoeveelheden
(of: de concentraties) der stoffen,
die met elkaar In evenwicht zijn
by een bepaalde temperatuur; zo
dra de temperatuur zich wjj2igfc
30 Augustus 1852 werd Jaco
bus Henrietta van 't Hoff te
Rotterdam geboren, die later 's
werelds grootste scheikundige
zou worden en één van de eer
ste Nederlandse Nobelprijswin
naars. Hij studeerde te Delft en
te Leiden, trok voor voltooiing
van zijn aanleg naar Bonn, en
Parijs, promoveerde te Utrecht,
kwam aan de Rijksveeartsenij
school (187$), en werd profes
sor te Amsterdam (1878). In
1896 verhuisde hij naar Berlijn
en vandaartiit werd zijn invloed
op de internationale scheikunde
alomvattend en diepingrijpend.
In 1901 gewerd hem de Nobel
prijs en ,7ty overleed in 1911, 59
jaar oud. Rotterdam richtte een
monument voor hem av voor
de HBS aan 's-Gravendijkwal,
naar een ontwerp van Charles
wan Wijk
Oe 10-de December 1951 her
innerden. wij aan het Gouden
jubileum van de Nobelprijs van
onze grote stadszoon thans
willen wij' een' schets geven
waarom Van 't Hoff als schei
kundige groot h geweest.
Tien eredoctoraten, vijf officiële
gouden medailles, vijf ridderorden,
dozijnen erelidmaatschappen van
hooggeleerde buitenlandse genoot
schappen en een Nobelprijs hebben
Van 't H off's professorale. leven
bekroond. Een tweede figuur van
zijn grootte heeft zich na zijn dood
dan ook niet aan het scheikundig
firmament vertoond.
Daarom is Rotterdam trots dat
i J. H. van 't Hoff een van zijn zo-
I nen is geweest,
Op 1 September, aanstaande zal
bet Rotterdams Toneelzijn pre
mière abonnees met introducees een
.spectacle coupé" aanbieden, in \de
Rotterdamse schouwburg te 8.15
uur. Deze. avond zullen fragmenten,
worden gegeven uit het repertoire
van het afgelopen seizoen. Uit elk
dezer stukken zal een scène worden
gespeeld.
BONN. De Duits-Joodse her-
sfelbetalingsbesprekingen te Den
Haag zullen waarschijnlijk midden
volgende week tot een voorlopig
resultaat komen. Naar DPA van
welingelichte zijde verneemt, zul
len over de nog hangende kwes
ties nadere besprekingen werden
gevoerd. De leider van de Duitse
delegatie, prof.'- Böhm, is na een
kort bezoek aan Bonn naar Den
Haag teruggekeerd om de onder
handelingen af te sluiten.
(Advertentie 1. M.J
Oe CONTINENTALE
l PREMIÈRE van ds J
hirtf*'" mUsiM' Ma
k° SM' HQ.M-.
ondergaat de genoemde verhouding
ook veranderingen.
Ook is hfj de man van de ge
condenseerde systemen, wier ken-
™rk het is, dat beneden een be
paalde temperatuur slechts één en
daarboven slechts één ander stel
sel bestaat. Het heeft jaren geduurd
voor men het boek, waarin deze
Albert de Booy voelt zich blijk
baar ten. zeerste thuis in een vetle
ren broek met galgjes. Met een
groen hoedje op het hoofd, com
pleet met veertje, Is hij aangetreden
op het Ahoy podium, waar hij twee
weken lang een schaTe Tiroler spe
cialisten zal aanvoeren in ouderwet
se pret. Want Appie de Booy is een
verwoed tegenstander van aldie
nieuwe vormen van lichte muziek,
die zoals hij zegt, niet passen by
de vorm die zijn gestalte tegen
woordig heeft aangenomen; een de
monstratie volgt
Albert de Booy heeft bij zijn
streven naar het brengen, van meer
gezellige muziek de volle steun
van het Alpengrün-orkest en van
het Oostenrijkse kampioen-jodel-
paar Ludwïg HoUwarth en Loni
Rappl, die welluidend de zang der
Tiroler bergen brengen. Ahoy' is
voor dit Alpen-festijn aangekleed,
met kleurige sier van vlaggen en
authentieke Tiroler tapkasten, zo
dat wel bijna vaststaat dat het pu
bliek in da juiste stemming komt.
Een jodelwedstrijd zal dienen om
de bezoekers actief in het féést te
betrekken
Tot ernstige gezichten geeft geen van de nieuwe films van
deze week aanleiding. Het is allemaal onzin, show en glamour
wat de klok slaat. In de ,,Boem"«cyclus treedt de bekende
Zweedse komiek Nils Poppe thans op als een zeer ambitieus en
bureaucratisch hoofdcommies bij de douane. Ook zijn persoon
lijk leven heeft hij ambtelijk streng en gedisciplineerd ingericht
en het is dus wel duidelijk wat voor een tuimeling hij maakt,
als hij een keer uit de officiële routine, van zrjn geordend be
staan gesleurd wordt.
Poppe maakt geen geheim van.zfln
streven om de grote Chaplin te imite
ren; zijn make-up verraadt dit reeds
duidelijk en in zijn plastiek treedt dit
even sterk tevoorschijn. Poppe is geen
slechte filmkomiek, maar zijn talent is
vrij beperkt. En. het ontroerende, dat
ondanks alle potsenmakerij Juist de
grootheid van Charlie uitmaakt(e), mist
hij ten enenmale; In plaats daarvan
.heeft hij iets .eigenwijs, soldatesks.
Het accent in „Douane Boem" ligt dan
:wel bij Poppfc,,maar zonder de uiter
mate 'geestige,'vaak- originele Tegle van.
;de bekwame-regisseur Lars-Erlc KJell-
gren die zelfe nog enkele persoonlijke
grapjes met de camera- uithaalt (de
beeld-persiflage op het internationale
douane-wezenl) zou zijn humor voor dit
soort films tekort schieten. (LUTUSCA).
Luxor
De slagzin „Meet tha navy and see the
world" passen Esther WUliams en. twee
film-vriendinnetjes in het vrouwelijke
toe: „Word Marva en krijg een man".
Om hun amoureuze teleurstellingen te
vergeten, nemen ze dienst bij het Ame
rikaanse marine-vrijwilligsterscorps. Dat
is tenminste een éérlijk motief 1 Die
Marva's worden opgeleid In een bijzon
der luxueus soort show-kazerne, die toe
gerust is met een schitterend zwembad,
rijke boudoirs cn een aantrekkelijke
arts. Doorgaans weet men niet waar net
militaire eindigt en de show zwem
men, dansen, zingen, gek-doen begint,
maar is dat in de werkelijkheid anders?
De rijpe schoonhofd van Esther domi
neert sterk ln dit milieu zonder rivalen.
„Marva's Ahoy" (Skirts Ahoy) la in
technicolor.
Esther Williams en haar twee
■vriendinnen in „Marva's Ahoy".
(Luxoii;
Prinses
Stan Laurel en Oliver Hardy behoeven
weinig kanttekeningen bfj bun aoort
humor! Ook in „IJsco toeristen", een
vooroorlogse film uit de tijd toen de
dieren nog spreken konden, doen ze 20
prettig idioot, dat de entourage van een
seh erts-Alpenland schap vol dècorbergen
en slecht jodelende Tirolers benevens
een stel onnozele tegenspelers, niets aan
het plezier in de zaal kunnen afdoen.
Wie Stan en. Oliy liefheeft neemt hun
noodzakelijk kwade aanhang met ge
noegen op de koo» aan de keva toe.
v/<
'rt:W v
ten gev. -rpen. Het. is een Tarzanfilm,
die boeiender is dan de meeste andere
Tarzan-verhalen, wellicht doordat een
gedeelte van de rolprent in Afrika is
opgenomen. Er 2ijn zelfs enkele goede
acteurs in deze film. toevallig de schurk,
George Macready, en zijn kornuiten
Douglas Fowley en Glenn Anders.
Cineac, Colosseum en
V ictoria
Doris Day, tijdelijk 's werelds meest
befaamde zingende blondje,"ia terugge
keerd naar haar Rotterdamse fans. „I'U
see you in my dreams" heet de show
film, die haar ditmaal voordelig laatuit-
komen. Doris trouwt de Jonge koetsier
vsn een begln-twintigste-eeuwse aarde
werkfabriek- Gus Kahn (een aardige rol
van Danny Thomas) laat zijn paard in
de steek en werpt zich op de kunst van
het songschrijven. Doris is de stuwende
kracht achter zyn fabelachtige fantasie
en maakt hem tot Amerika's meest be
roemde en gezochte tekstschrijver. Hal
verwege het huwelijk tussen de blonde
engel en de schorre, alsmaar sigaren
rokende ex-koetsier rijzen strubbelin
gen. Maar het slot is toch één juichende
kreet van liefde-door-de-jaren-trouw.
Doris ziet haar man in haar dromen cn
zal hem zo blijven zien. Wat dank zij
deze venstrooiingsftlm ook geldt voor de
Doris Day liefhebbers, die haar te meer
zullen gaan waarderen. Vooral nu ze
zo'n aardige, zij het. korte, Al. Jolsoa-
imitatie weet te brengen.
Er is een brief gekomen van een
Hartje Stadverslinder die met ons
Thalia-herinneringen ophaalt, ook
over de Thalia-zaaltjes aan de St.
Laurens straat. Het is volkomen
waar; als Battling Siki had gewon
nen, juichten wij hem toe en als
hij in. de dalles was en met luci
fers liep te venten bij de ingang
van de Passage juichten wij hem
niet toe. Hij kan tijdens het aan
prijzen van zijn. koopwaar wonder
lijke dingen mummelen waaruit
bleek, dat Nederlands een zeer
moeilijke taal is en dat Nederlan
ders niet altijd de juiste methode
weten hoe aan niet-Nederlanders
die moeilijke taal te leren. Want
wat kon die Battling Slki er een
rare rijmseltjes uitslaan! voor
zover mogelijk blozen wijder nu
nog van.
Dat moeilijke, wonderlijke Ne
derlands. Onze briefschrijver zegt:
„In vroeger jaren en ook nu wordt
altijd gesproken van. op de Hoog
straat. Zelfs op een laan ers op
een straat kan worden gezegd en
de krant drukt het af. Dat men op
een dijk woont kan ik me begrij
pen, maar óp een straatdat is
me te erg".
Juist Rotterdam is berucht om
zijn voorzetsels- en geslachtenwee,
Men noemt dat Roterodamismen
die bestaansrecht hebben. Zij lijken
onlogischer dan zij zijn: bij het ge-
slachtemvee bedenke men, dat Rot
terdam een stad is met een sterk
anglosaksische inslag, en bij het
voorzetsels-wee dat het ontstaan
van de stad hierbij van belang is
geweest.
Goed gewoond heeft men hier 0 p
de zeewering, èp de dijk. Heet
zo'n brok dijk nu toevallig straat
(en dit werd het geval met de
Hoogstraat) dan gaat het woordje
„op" over van de dijk op de
straat, enz.
Briefschrijver trooste zich. want
"mr A. van der Hoeven schrijft er
gens in „De Bierhaven mijn eer-
Toen surak men nog van het
Colchos-elland flinks}, Coutoen-
burgseflatid (rechts bi? de hout
stapels «cn Bosen van hetTrap-
penbruggetje. waaronderdoor de
kérmisschuiters en de lsterietsers
voeren. Maar ja, de Goudsesingel
was nog nat en zocht de Rotte
door allerlei sluisjes...
ste huis", „Vraagt u mij wie toen
„dienstboden" genoemd werden?
Toen! in 1895. noemde men
dienstboden mensen die u graag
hielpen. Het waren zowat familie
leden. De jongste is nu. intussen,
ongeveer 70 jaar en zy bezoekt mij
nu nog geregeld aan mijn ziekbed.
Zij herinnert mij dan aan het ge-
Toen heette de oude St, Jfacobs-
kapel Schotse kerkje (hoek Eer sta
Lombardstraat-Meent); Een won»
derlyk. hoekje.
noten geluk op de Eierhaven",
enz.
En een andere kenner der oude
stad. mr J. A. Knottenbelt, schrijft
in het stuk, genaamd „De Boom
pjes": „Ik kwam dus in d s
Boompjes wonen. Waarop men
op de Leuvehaven en op de
Schie, maar in de Boompjes
woonde, weet ik niet. Niet-Rotter-
damroers spraken van onder de
Boompjes, maar dat vonden wij
helemaal mis
De geslachten van tegenwoordig
vervolgen die spraakgebruiken
naarstigüjk. Het singel, het
school, het wijk, in de Boompjes,
op de Hoogstraat., zij zullen niet
sterven, net zo min als het Ha
ringvliet, en net zo min als de ge
woonte om personen te nemen voor
begrippen. Onderlest hoorden wij
daar een typisch voorbeeld van.
Het was druilerig weer, het leek
meer najaar dan zomer, „als het
zo doorgaat", zei onze tramconduc
teur van lijn 14 tot ons, „mot Tol
lens eerder z'n huissië ih as andert
jaren", m.a.w. „wordt het vroeget
herfst dan. de laatste jaren het ge
val was.".
Er zijn spraakkegebruikelijkhe-
den en dingen die onverwoestbaar
blijven en er zjjn dingen die hua
eigen tijdelijkheid amper overig
ven, vooral mededingen. Want jon
gens met petjes (en: 's Zondags een
schoon wit hoesje d'r overl zie je
r niet meer, net zo mm als lieve
i <-J meisjes met dikke wollen kousen
hpi er. knoopschoenen. Rood-wit-blau-
:;oi we elastieke riemen van 8 cm.
breedte met cubbele slangetjesslui-
Wfi ting: je ziet ze net zo weinig als
c-fils politie-agenter. rr.et bordkartonnen
helmen en slakkenprikkers.
Hardlopers in tricotpak met zots-
kapbelletjes ze houden geen ldnd
meer uit de slaap net als de brand
weerbooms van vroeger. Maar sinds
de uitvinding van bet ronde wiel
en de stinken ge ontstekingsmotor
hebben we geen. tricot-Zatopek'«
meer nodig; hardrijders: (tegen
woordig „renners" .genaamd) heb
ben. de hardlopers verdrongen, ge
lijk de welluidende sirene de mo
notone hoorn heeft verdrongen.
Het school'Op de Hoog
straat blijft echter, omdat het
geen ding is "maar een gewestelijk;
.spraakgebruik met bestaansrecht.
Nik Hoppe In de' lachspiegel. Uit;
„Douane Boem" (LUTUSCA)
Capitol
In „Tar2»n ln gevaar" ia Dorothy
Dandridge een achat van een jungle-
koninginnetje, dat in de Afrikaanse wil
dernis braaf soepjes kookt en koekjes'
bakt voor de kinderen van haar neger
stam. Helaas is er een boze negerkoning,
Buiam genaamd, die Dorothy wil scha
ken. Hü .krijgt daarbij hulp van een
blanke boef, een zekere Radijek, die
hem van geweren en vuurwater voor
siet. Gelukkig: is Tarzan er ook nog en
na vele avonturen weet deze het neger-
koninginnetje te redden. De blanke
schyrk wordt voor de vleesetende plan-
Uitheemse klanken hielden gis
teravond de vogels ln de bomen bij
het openluchttheater Dljkzigt uit de
slaap, Die klanken waren afkomstig
van het ensemble Saint-Georges,
Bén groep van zoons van Russische
emigranten die naar Frankrijk zijn
getrokken, Het ensemble bestaat uit
ongeveer 30 jongens tussen' 10 en 22
Jaar. Ze benutten hun vacantie voor
een toümée door Nederland.
Onder leiding van Paul "Volochl-
ne speelde het orkest, dat in hoofd
zaak uit de typische balalaika's en
domra's bestaat, een groot aantal
volksliederen en dansmelodieën.
Met grote vaardigheid bewerkten, dè
jeugdige musici hun instrumenten,
en vol bewondering voor hetra
zendsnelle spel van' vingers en sna
ren, vooral bij de dansen, luisterde
het publiek doodstil en gespannen
toe,
Groot succes hadden ook de dan
sers. die zich zichtbaar geheel ga
ver in de wervelingen en inspan
nende figuren van de Russische
volksdans. Schijnbaar moeiteloos
maakten hun voeten de ingewik
kelde passen, en met de hurkdan-
sén vooral dwongen zij de- bewon
dering van de toeschouwers af. Met
een ovationeel applaus dankte de
De noodwinkeleentra, die ïn
Rotterdam na de ramp van
Mei 1940 verrezen, worden
langzamerhand ontvolkt. De
winkelgalerij op.de Goudse
singel is reeds voor een belang
rijk deel door de winkeliers
verlaten en hetzelfde is het ge
val met de grotere magazijnen,
die op Dljkzigt een plaats 'von
den. Tot nog toe handhaafden
zich alleen nog het Winkelcen
trum Blij-Dorp en het Post
kantoorstraatje op de Cooisirr-
gel.
"Wat dit laatste betreft, ook daar
is de eerste aderlating aanstaande.
Een bloemenmagazijn heeft til. reeds
op de winkelruit geafficheerd, dat
het binnenkort naar een van de
nieuwe panden in de Meent ver
huist. Namen van anderen lazen
we voorts reeds als gegadigden voor
het aan de Lijnbaan, parallel met
de Coolsingel komende permanente
„Winkelcentrum Rotterdam", waar
voor enkele weken geleden de eer
ste paal werd geslagen. Het schijnt/
wel of,nu m.et de bouw van de
nieuwe kolossale magazijnen er
weer een stuk binnenstad op de
Coolsingel gekomen Is, iedereen
zich plotseling gaat. haasten om z|jn
noodwinkel te verlaten.
Wat het Postkantoorstraatje aan
gaat, er zal ondanks alles wee
moed zijn in de harten van velen,
als dit straatje er niet meer zal
zijn. Men heeft er jarenlang enige
gezelligheid gevonden en ziet nu
met belangstelling en niet al te
groot optimisme uit naar wat er
aan de overzijde van Beurs-Post»
kanfoor-Stadhuis aan gezelligs ge
bouwd zal worden, want per slot
van rekening biedt een drietal of
ficiële gebouwen met honderden
meters gevellengte niet de gezellig
heid die wij zoeken.
Manschappen van slangenwagen 17
o.l.v. onderbrandmeester J. H. Hcnderlx
blusten gistermiddag een begin van
brand ln een woning aan de Pleretstraat,
die was rvotataan doordat de bewoonsters
een pannetje met vis op een brandend
gascomfnor hadden laten staan. Aanwe
zig waren de G 2 en de slangenwagens 17
en 18.
Van de N'.V. Cornelder's Scheepvaart
MIJ. te Rotterdam heeft de inrichting
„Muasoord" een gebruikte sloep ontvan
gen, waarmede de verpleegden ontspan
ning kan' worden geboden.
tribune-bevolking de jongens en
Paul Voloehlne. -
Het begin van de avond bracht
overigens een onplezierige gebeur
tenis. De bespeler van de contra-,
bas, een der oudste jongens,- kreeg
de piano op zijn voet en moest snel
naar een ziekenhuis worden over
gebracht. Gelukkig bleek de ver
wonding nogal mee te vallen, en,
nadat zijn wond was verzorgd, kon
hij in het laatste deel van het. pro
gramma nog meespelen.,.
De heer K. van Driel, hoofd van
het Bureau Volksontwikkeling
sprak 't openings- en slotwoord van
deze avond, die een onderdeel
vormde van het programma van
het Comité Vacantiebesteding van
de Rotterdamse Gemeenschap.
Nieuws van 't Bouw
centrum
In het Bouwcentrum te Rotter
dam zijn in het verleden reeds ver
schillende z.g. technische dagen ge
houden, die zich op het gebied van
bepaalde technische onderwerpen
bewegen. Gezien het succes van de
acoutische dag, die in Juli is ge
houden, 2al op 29 Augustus weder-i
om een dergelijke dag worden ge
organiseerd.
In September zal het „Bouwcen
trum" een bijeenkomst arrangeren,
waarop de wegenbouw onder de
loupe zal worden genomen. Tevens
ligt het in de bedoeling een ten
toonstelling in te richten over de
wegenbouw in samenwerking met
de Nederlandse Vereniging van. We
genbouwers. die -thans met een
..stand" in het Bouwcentrum verte
genwoordigd is.
De gemeentelijke
Kunstcommissie, die
geregeld werk aan
koopt van Rotterdam
se Kunstenaars, heeft
thans in het Schie-
landshuis uit haai^ be
zit een aantal schilde
rijen, aquarellen en li
tho's tentoongesteld
waaruit de bezoeker
een indruk krijgt van
dekwaliteit der aan
gekochte' kunstwerken.
Ik neem aan dat de
commissie daarbij een
selectie heeft toege
past om de represen
tatieve waarde zo hoog
mogelijk te doen z|jn,
tevens om een staal
kaart te tonen van de
prestaties der stedelij
ke kunstenaars.
Diversiteit is er vol
doende en daardoor
treden nogal vrij sterke verschil
len op. De expositie wordt wel
voornamelijk gedragen door het
voortreffelijke, fascinerende en
door zijn tragiek ontroerende zelf
portret van wijlen Comelis van
Leeuwen, Veel werk van anderen
steekt er een beetje bleekjes bjj
af waardoor wij opnieuw beseffen
welk een groot kunstenaar wij in
hem verloren. Het is doorwerkt
deck, waarop geploeterd en ge
sjouwd is om een schilderkunstig
effect te bereiken dat op vorm en
inhoud volkomen is afgestemd.
Van de jeugdige Guus de Ruiter
zifn er vijf aquarellen, die hij in
Menton vervaardigde. Franse.land
schappen, met een zekere zwier en
grote trefzekerheid gepenseeld,
waaruit Ongetwijfeld een eigen
karakter spreekt. Cees Timmer is
vertegenwoordigd met twee doe
ken die na zijn Zuid-Afrikaanse
reis zijn ontstaan. Ik 'geef de
voorkeur aan zijn litho's en teke-
ningen, waarin hij een doordrin
gender 'zeggingskracht bereikt dan
in de kleur die tanielijk. droog en
hard aandoet. Van Wout vanHeus-
den is er een abstracte composi
tie; van Jan Bezemer zeer vak
kundige litho's met ujn geliefde
paarden; van W. Eienbaas en D.
der. Dikkcnboer kleurlitho's in het
van hen bekende genre; van Henk
de Vos het schilderij „Vrouw met
vissen", terwijl ook L. van Roode,
B. Wissing, Ch. Kemper. ,Fr. Goed
hart en Stuivenberg acte de pré-
sence geven.
Enkele foto's temen de wand
schildering ln de directiekamer
van de Vervoer- en Motordienst,
een plattegrond van Rotterdam,
waaraan Henk de Vos op het ogen
blik de laatste hand .legt, voorts
reliëfs en plastieken van Huib
Noorlander. Al met al een hoe
veelheid werk waaruit duidelijk de
activiteit' van de Kunstcommlsie
naar yoren treedt
Bescheiden heeft Boymans
zijn tentoonstelling die u
nog kunt gaan zien tJCleu-
renpracht uit Franse Kathedra
lengenoemd. Ondanks het
woord .pracht" is die aandui
ding bescheiden. Want behalve
de heerlijkheid, van rood in
gloed en blauw dat diep en die
per wordt terwijl gestaat te
kijken, behalve a.1 die andere
onbeschrijfelijke nuanceringen-
tot in de teerste tinten, uindt u
in deze kleine dertig fragmen
ten van Frankrijks schoonste
kerkramen, nog iets terug'van
de ..Bijbel der Armén
Zo noemde men in de. Mid
deleeuwen en zelfs nog lang.
nadat de boekdrukkunst was
uitgevonden, de gebrandschil
derde ramen, die bijbelse ver
halen vertoonden. Want boeken.
waren schaars en duur en lang
niet iedereen kon lezen. Maor
kijken kon ook de minst-ont-
uüfckelde pauper, zolang hij nog
ogen had om te zien.
Waar de Kerk de B\jbel
geeft, verkondigt zü Gods da
den. Dat .geeft het leven- glans
en kleüY en is nu nog te zien.
Zelfs in onze hedendaagse we
relddie men wél bar en boos
noemt. Maar hoe waren de tij
den in de' middeleeuwen? En
waren zij toèl gunstig toen Je--
zus zei; Zalig zijn de armen- van
geest, want hunner is het Ko
ninkrijk der hemelen,
In de dofheid van ons ueT-
ütofct bestaan, bij de grauwheid
van verdrongen angst, in onze
geestelijke armoekan er weer
gloed, komen in ons leven, als
wij de diepte en intensiteit weer
willen ontdekken, niet van oud
glas -hoe schoon ook! maar
van. Gods woord en Zijn kleu
renpracht.
T: OBERMAN
Fa Wed. L. den Adel
in Stadstimmerhuis
Mevrouw, dé wed. L. den Adal
heeft" gisteren even teruggedacht
naar de jaren omstreeks de eeuw
wisseling. toen zij op de markt een
stalletje had waar zij onderdelen
van fornuizen en. kachels verkocht,
terwijl haar (inmiddels overleden)
man dit deed vanuit- de smederij
aan de Vredenoordstra at Haar twee
zoons, de heren D. W. den Adel en
L. den Adel, openden gisteren na
melijk hun nieuwe zaak in "het
stadstimmerhuis, die een grote
vooruitgang betekent „na de jaren
dat de firma ws5 gevestigd in. en
kele noodwinkels aan - de Goudse
singel. Ook de firma Den Adel
werd door de oorlog zwaar getrof
fen, Juist voor de Meidagen van
1940 waren er plannen om de zaak
uit te breiden, maar nu. pas ia het
Schm. zo ver kunnen 'komen.
