Troonrede kondigt groot aantal
belangrijke wetsontwerpen aan
Gemengde
gevoelens
HET ROTTERDAMSCH PAROOL
Huurverhoging mei compensatie
waar dit mogelijk en nodig is
Ongedekt begrotingstekort
van f 492 millioen
Naast grond voor bezorgdheid, ook reden
tot voldoening en dankbaarheid"
File van 40.0 vrachtauto's
wacht op weg naar Berlijn
Cijfers opgesteld door het
vorige, kabinet
:12e Jaargang, no, 218
Omvangrijke taak tracht Staten-Generaal
Chauffeurs worden door Russen
meer dan 60 uur opgehouden
Nederlands defensie
in geallieerd
verband
Twee ..Meteors
neergestort
Twee militairen
door schot van
Meteor gedood
Troonrede legt nadruk op de
werkgelegenheidspolitiek
Toenemende bewolking
Red, en Adm. lange Haven 141, Schiedam
Tel. 69300 - Aborm.prijs: per week ƒ0.47
per kwartaal 6.05, losse nummers 0.10
Opgericht door de Stichting „Het Parool"
DE SCHIEDAMMER
Dinsdag 16 September 1952
Uitgave N.V. De Nieuwe Pers - Postgiro
398644 Bankier: Arasterdamsche Bank
te Rotterdam Directeur: B. de Vries
Hoofdredacteur: Sj, van der Schaaf
EEN nieuw parlementair jaar
is aangebroken. Bij de opening
daarvan heeft koningin Juliana,
die men hier in haar werkver
trek ziet, de leden van beide
Kamers der Staten-Generaal in
de Ridderzaal te 's Gravenhage
de Troonrede voorgelezen
DEN HAAG; Een werkgelegenheidspoli
tiek, waarbij de ontwikkeling van het norma
le ;bedrijfsleven primair wórdt gesteld, krach
tige voortzetting van het industrialisatiebe
leid, eventuele deelneming van de overheid in
de investeringen, een versnelde uitvoering
van de plannen voor de ontwikkelingsgebie
den, een actieve emigratïepolitiek, verstevi
ging van <fc economische positie tier rhidden-
stajidsbedrijven, een passende verhoging van
de huren met compensatie van kosten voor die
groepen huurders, ten aanzien van welke dit'
mogelijk en nodig is, ziedaar enige belangrijke
sociaal-economische punten van het toekom
stig regeringsbeleid, zoals dat vervat is in de'
Troonrede, die H.M. Koningin Juliana heden
middag bij de plechtige opening van de nieu
we zitting der Sta ten-Genera al heeft voorge
lezen.
BERLIJN. Meer dan 409 vrachtauto's stonden Maandagmorgen Wü de
Russische controlepost bij Mariënbom aan het Oostelijk einde van de
autoweg tussenWest-Duitslanden Berlijn. De chauffeurs van. sommige
wagens stonden reeds meer dan 60 of 70 nor te wachten voor hun lading
voor verdere transport naar Berlijn werd vrijgegeven. Intussen is de West-
Beriijnse regering bezig voorbereidingen te treffen om de dreigende staking
van vrachtvervoerders als een rechtstreeks, gevolg van de Russische „lang
zaam-aan-actie", het hoofd te bieden.
Een dergelijke staking 'zou prac-
tisch een voedselblokkade voor
Berlijn betekenen, aangezien bijna
alle levensmiddelen per auto over
Dr Drees tot prof. Romme
DEN HAAG Het bericht is
onjuist, dat de verdediging van
Nederland in geallieerd ver
band niet vast zou staan in geval
van een JEtpsslsche aanval, zegt de
regering. Hetwas gelanceerd in
een artikel in de „New York
Times"; prof. Romme had er vra
gen over gesteld aan de regering.
Minister-president dr. Drees keert
er zich tegen, mede namens de mi
nisters van Buitenlandse Zaken en
Defensie. De regering acht het ech
ter niet in. het algemeen belang
opening van zaken te geven, van
militair-strategische plannen.
De regeringstaat inderdaad op
het standpunt, zegt hij, dat aan de
zware Nederlandse defensie-inspan
ning in geallieerd vérband de ze
kerheid van geallieerde verdediging
van Nederland, in geval van een
aanval, onverbrekelijk verbonden
moet zijn,
S. J. Baron Van Tuyll
wordt sécr .-generaal van
Buitenlandse Zaken
DEN HAAG. De benoeming is
te verwachten van mr S. J. baron
Van Tuyll van Serooskerken tot se
cretaris-generaal van het ministerie
van Buitenlandse Zaken.
de 110 mijl lange autoweg naar de
stad gebracht moeten worden.
West-Berlijn heeft op het ogenblik
echter een voedselreserve voor on
geveer een half jaar.
De West-Berlijn se wethouder
voor vervoer, dr Hausmann, heeft
de Westelijke geallieerden meege
deeld, dat' slechts' in "overleg met de
Sowj et-autoriteiten genomen maat
regelen de risico's voor de ver
voersondernemingen, die hij „on
draaglijk" noemde, kunnen ver
minderen. Hij verklaarde,, dat
Maandagochtend aan het Westelijk
uiteinde van de verkeersweg naar
Berlijn ongeveer 10 wagens per
uur werden onderzocht. De ver
voersondernemingen namen Maan
dag geen goederen meer aan voor
verzending van ol naar Berlijn.'
West-Berlijnse autoriteiten deel
den mede, dat de verleden jaar
door Oost-Duitsland ingevoerde
belasting op het wegvervoer tus
sen Berlijn en West-Duitsland tus
sen Januari en Juli van dit jaar
ongeveer 2.500.000 gulden op
bracht. Opheffing van deze belas
ting is een van de eisen der ver
voersondernemingen.
Uit deze Troonrede, die er de
nadruk op legt, dat bjj de uitgaven
grote soberheid moet worden be
tracht, blijkt, dat regering en par
lement in het komende zittingsjaar
een omvangrijke taak wacht. Tal
rijk zijn de wetsontwerpen, wier
indiening bij de Staten-Generaal
wordt aangekondigd.
De Troonrede gewaagt van grond
voor bezorgdheid, maar acht ook,
in. meer dan één opzicht, reden tot
voldoening en dankbaarheid aan
wezig.
Het voornaamste van hetgeen in
dit staatsstuk in het uitzicht wordt
gesteld, kan in de volgende punten
worden samengevat:
1. Hervatting van de besprekin
gen met Indonesië over de Neder
lands-Indonesische Unie en daar
mee samenhangende kwesties.
2. Een ontwikkelingsplan voor
Nieuw-Guinea.
3. Krachtige steun aan pogingen,
internationaal tot- verlaging van in
voerrechten te komen.
4. Bouw van tenminste. 55.000
woningen,
5. Onderzoek of voor alle leer
plichtige leerlingen der lagere
school het schoolgeld zou kunnen
w.orden afgeschaft,
6.:Geen heffing van omzetbelas
ting th'ëër bij de detaillist.
7. Onderzoek naar in ons kies
stelsel aan te brengen wijzigingen.
8. Een definitieve regeling der
ouderdomsvoorziening, ook voor
zelfstandigen, op grondslag der so
ciale verzekeringsgedachte.
9. Definitieve regeling van de
kinderbijslag voor zelfstandigen.
10. Regeling van het zieken-
fondswezen.
11. Krachtige doorvoering der
bedrijfsorganisatie en bevordering
der bezitsvorming.
12'. Onderzoek naar de meest ge
wenste bestuursvorm voor grote
gemeenten.
13. Verruiming van studietoe
lagen,
14. Zo groot mogelijke agrarische
productie; bestaanszekerheid voor
agrarische werkers.
15. Onderwijsvernieuwing.
LEEUWARDEN Twee „Gloster
Meteors" van de vliegbasis Leeu
warden rijn vanmorgen by het lan
den met elkaar in botsing gekomem
Beide piloten kwamen om het leven»
De toestellen rijn versplinterd op
een weiland neergestort. Zü liggen
op een afstand van ongeveer 125 ra
van elkaar. De brandweren van
Leeuwarden en van de vliegbasis
Leeuwarden hebben de brandende
wrakstukken geblust.
Een der piloten, heeft nog gepro
beerd gebruik te maken van de*
„uitsebietstoel" Zijn toestel bevond
'zich echter op te geringe hoogte.
LEEUWARDEN. Op de vlieg
basis Leeuwarden is Maandag een
ernstig ongeluk gebeurd, dat aan
twee dienstplichtigen het leven
j heeft gekost.
Toen men bezig was met het la
den van. de kanonnen van een
„Gloster Meteor" is door tot nu toe
onbekende oorzaak een schot afge
gaan. De 28-jarige sergeant D. Pe
kel uit Jelsum en de 22-jarige sol
daat A. Polman uit Ees (gemeente
Borger) werden dodelijk getroffen.
Er is een commissie van onderzoek
inp teld.
D Luehtmachtvoorlichtin gsdienst
deelt mede, dat het thans reeds
vaststaat, dat niet de nodige veilig
heidsmaatregelen v/aren getroffen.
AMSTERDAM Het Nederlands
Kamerkoor van Felix de Nobel is
uitgenodigd begin November in Ma
drid een concert te geven ter ge
legenheid van de opening van een
Nederlandse bibliotheek aldaar.
DE ondergetekende stelt
er prijs op de beschou
wingen in deze nota betreffen
de de toestand van 's Rijksfi
nanciën aan te vangen met een
woord van dank aan zijn
ambtsvoorganger prof. Lief-
tinck, voor het feit, dat deze
voor een zeer belangrijk ge
deelte de voorbereiding van de
hierbij aangeboden ontwerpbe
groting voor het jaar 1953 nog
voor zijn rekening heeft willen
nemen.
Dat ondergetekende zijn ambt heeft
waarop de financiële toestand van
Nederland hoe onzeker deze ook
moge zijn in-vergelijking met-die
van vroeger jaren als betrekkelijk
gunstig kan worden geschetst,
schrijft hij niet in de laatste plaats
toe aan zijn. ambtsvoorganger'» nim
mer aflatende werkkracht en onver
flauwde toewijding aan de financiële
belangen van het land gedurende
zeer moeilijke jaren."
Aldus de nieuwe minister van
Financiën de heer J. van de Kieft, in
de ontwerpbegroting voor 1953, die
vanmiddag aan de Staten-Generaal
is aangeboden,
De gehele dienst van de begroting
vertopnt een ongedekt tekort van
492 millioen; hierbij is rekening ge
houden met de uitgaven en middelen
van de Gewone Diensten, en de Bui-
mogen aanvaarden op een tijdstip 1 tengewone Diensten I en II en het
EDEN DER STATEN-GENERAAL!
'Bij hef overzien van de ontwikkeling
in de achter ons liggende periode is er,
naast grond voor bezorgdheid, ook in
meer. dan één opzicht reden tot voldoe
ning en dankbaarheid.
In de internationale toestand is helaas
gèen ontspanning ingetreden, maar aan
men, zal het aan de behartiging van het Het ligt in de bedoeling met spoed de
buitenlands beleid ten goede komen, in- instelling te bevorderen van de Commis-
dien de wijziging van de bepalingen in sie voor het voortgezet overleg, waartoe
de Grondwet betreffende de buitenlandse de Conferentie Nederland-Suriname-Ne-
betrekkingen, welke reeds in eerste le- derlandse Antillen besloot,
zing door de Sta ten-Generaal is aanvaard, Tengevolge oan in 1951 getroffen, maat-
zo spoedig mogelijk van kracht wordt. re?eleni de gunEtjge ontwjkeUng van de
De Regering is bereid de besprekingen ruilvoet met het buitenland en een aantal
de samenwerking tussen de vrije volken met Indonesië over de'Nederlands-Indo- slechts tijdelijk werkende factoren, zal
kon tastbaarder gestalte worden gegeven, nesische Unie en daarmede samenhangen- waarschijnlijk in 1952 voor het eerst na
De grondslagen voor de veiligheid van de kwesties, welke in Februari j.l. werden de bevrijding de betalingsbalans een over-
het Westen werden door voortgezette op- opgeschort, te hervatten, met hét doel een schot vertonen. De .goud- en. deviezen-
bouw der Atlantische strijdkrachten be- nieuwe basis voor,dé betrekkingen tussen voorraad is echter'in verhouding tot de
vestigd en uitgebreid. De voortschrijden- Nederland en Indonesië te leggen. totale handelsbeweging nog aanzienlijk
"de integratie van West-Europa -kleiner dan voor de oorlog.
Daarenboven is'de internatio
nal economische toestand vol
onzekerheden,, terwijl dé dicht
heid en de snelle groei van on-
„Klapstoeltjes en. nog eens klap
stoeltjesVoor alle engtes, voor
aUé gewichten!!" In ae vroege
morgen klonk deze overtuigende
koopman skreet al door de Haagse
binnenstad. Er is geen dag 'in', het
jaar, waarop de straatventers zo
gemakkelijk hun handel afzetten
als op Prinsjesdag1. Vooral a!s je
branche „klapstoeltjes" is,
(Eigen foto)
- f"
zal die grondslagen verder ver-
sterken en houdt indien zij ook
op economisch gebied wordt
voortgezet, tevens de belofte in
van een blijvende bijdrage tot
verhoogde welvaart der daar
aan deelnemende volken. v
In het betalingsverkeer met het buiten-
j .land is een wending ten"goede opgetreden,
j Ook in de voor ons liggende periode zal
de ontwikkeling der internationale be-.
trekkingen in belangrijke mate
stempel drukken op het beleid.
Teneinde in het kader van de Noord-
Atlantische verdragsorganisatie een ver
sterking der Westeuropese defensie te be
reiken, werd de Europese Defensie Ge
meenschap voorbereid. Een ontwerp van
wet tot ratificatie der in dit verband aan
gegane overeenkomsten zal binnenkort
de Staten-Generaal bereiken.
Aan een nauwe samenwerking met Bel
gië en Luxemburg in Benélux-verband
zè bevolking voortdurende toe
neming der economische bë-
drijvigheid voor ons land drin-
De Regering zal zowel de geestelijke en gend noodzakelijk maken,
sociale ontwikkeling der bevolking van Tt.
Nieuw-Guinea als de economische voor- Het iat de fends geruime
uitgang van het land bevorderen. Het ^1^ gelijk is gebleven en dat de werkloos-
haar 4*2* het bijzonder in de bedoeling zo beid zich gemiddeld in 1952 op een hoger
spoedig mogelijk een ontwikkelingsplan niveau bevindt dan vorige jarepi noopt er
voor dit gebiedsdeel vast te stellen.. toe de werkgelegenheidspolitiek steeds
Door een en ander diént de grondslag meer ajg het centrale punt in het sociaal-
economische beleid, te zien: Primair is de
nadelige saldo van. het Landbouw
Egalisatie Fonds. Het saldo van uit
gaven en middelen van de Gewone
Dienst plus de Buitengewone Dienst
I vertoont een aanzienlijk overschot
211 millioen en ook indien
men daar het tekort van het Land
bouw .Egalisatie Fonds aftrekt ad
80 millioen, blijft' een overschot van
131 millioen,.
De uitgaven van de Kapitaalsdienst
worden geraamd op 896 millioen;
de middelen op 273 millioen. Hier
ontstaat een nadelig saldo van 623
millioen (vorig jaar na de laatste
herziening 808 millioen).
Het totaal bedrag van alle uitgaven
van alle dienst- en plus het Land
bouw Egalisatie Fonds is 5616 mil
lioen groot (vorig jaar laatste herzie,
ning 6038 millioen)Alle middelen
tezamen omvatten nu 5124 millioen
(laatste raming 1952 5427 niillioen).
Men komt aldus tot een ongedekt te
kort van 492 millioen (vorig jaar
6Ï1 millioen). Hier is dus een ver
betering zichtbaar van 119 millioen.
Andere belangrijke punten uit de
begroting rijn:
Belangrijke punten
Het vorige Kabinet heeft deze
begroting nog opgesteld; dit doet
niets af aan de verantwoordelijkheid
van het Kabinet als geheel en. van de
afzonderlijke ministers.
Deze begroting is slechts grond
slag voor het in overleg met de
Staten-Generaal op te stellen finan
cieel beleid. De regering zal niet aar
zelen bij Nota's van Wijzigingen ver
anderingen aan te brengen in onder
delen van de begroting.
Deze begroting staat evenals de
vorige in het teken van de Noord
Atlantische defensie-inspanning. Voor
militaire zaken is "weer uitgegaan van
1500 millioen per jaar.
De problemen van de werkgele
genheid staan in het middelpunt
van de aandacht.
De moeilijkheden met de beta
lingsbalans zijn aanzienlijk min
der gewerden; een definitieve oplos
sing ervan is echter nog niet gevon
den.
Ook in 1953 moet het begrotings
beleid gericht blijven op hand
having van hét monetaire evenwicht.
In het jaar 1953 zullen de Rijks
uitgaven 26% bedragen van het
nationaal inkomen. In 1938 bedroeg
dit 19% van het nationaal inkomen.
Ih de begroting wordt rekening
gehouden met de bouw van 55.000
woningen.
In 1953 zal het Rijk aan belastin
gen ontvangen een som van bijna
4.5 milliard
Het zou misplaatst zijn op
grond van de recente verbete
ring van betalingsbalans te optimis
tische verwachtingen te koesteren
over de ontwikkeling in. de naaste
toekomst.
Zie voor een uitvoerig uittreksel
uit de Milliocnennota pagina 5.
MEN mag aannemen, dat de
Troonrede in hoofdzaken over
eenkomt met het befaamde pro
gram-Drees, waarover tijdens de moei
lijke weken van de kabinetsformatie
wal veel is gepraat en geschreven,
maar welks concrete inhoud nimmer
13 gepubliceerd. Ex is alleen over mee
gedeeld, dat het slechts een aantal
hoofdlijnen van het te voeren beleid
bevatte -en dat over de uitwerking
later zou worden gepraat. Welnu,
wannees: uit deze Troonrede één ding
blijkt, dan is het wel dit, dat deze
uitwerking nog in haar beginstadium
verkeert. Nu zou strenge critiek bier.
over niet. op haar plaats zijn. Men
moet dit moeizaam gevormde, kabinet
voor het meer in bijzonderheden be
palen van rijn politiek enige tijd
laten. De Troonrede is hier en daar
rijkelijk vaag; echter inhoudloos is zij
in genen dele. Er staan zonder twijfel
belangwekkende dingen in. Do oh haar
geluid is aiec fors, haar toon niet
geestdriftig. 23j wekt gemengde ge
voelens.
WANNEER wordt gezegd, dat de
samenwerking tussen de vrije
volken tastbaarder gestalte
krijgt en de voortschrijdende integra
tie van West-Europa de belofte in
houdt van een verhoogde welvaart van
de volken, welke er deel aan hebben,
dan vraagt men zich wel af of niet
iets had kunnen worden meegedeeld
over de bijdrage, die Nederland aan
deze ontwikkeling denkt te verlenen.
Ondergaat Nederland de loop der din
gen alleen maar of zal het trachten, er
energiek mede zijn stempel op te
zetten? Wij weten het niet; maar wij
rijn op dit punt niet erg gerust
Tweede zwakke punt lijkt ons de
kwestie-Nieuw Guinea. Gezegd wordt,
dat de economische vooruitgang van
dit gebiedsdeel zal worden bevorderd
en aan de ontwikkeling van de bevol
king zal worden gewerkt, opdat deze
laatste eerlang haar eigen lot zal kun
nen bepalen. En. dan moet wel de
vraag rijzen, wat Nederland met deze
prestige-politiek kan winnen.
1 7Ü behoren atelïig niet tot dege-
\f\f nen die menen, dat Nïeuw-Guï-
nea van nature bij Indonesië be
hoort; maar wij vinden dat Nederland
moet ophouden, jaarlijks millioenen
uit te' geven voor een gebied waarvan
het de mogelijkheid van vrijwording
nu al zo uitdrukkelijk in uitricht stelt.
Natuurlijk zou Australië de Neder
landers gaarne óp Nieuw-Guinea zien
blijven, maar van ons land kan na de
souvereiniteïtsoverdracht aan Indone
sië, die de Australiërs zozeer hebben
bevorderd, moeilijk meer een bijdrage
tot verzekering van dé veiligheid in.
het Stille Zuidzee-gebied worden ge
vraagd. De politiek jegens Nieuw-Gui-
nea is duur en tamelijk uitrichtloos;
en ieder.vrage rich, af of de kansen
(voor Nederland) in dit gebied een be
dorven verhouding met Indonesië
rechtvaardigen.
ZEER oprecht ïs de Troonrede,
wanneer rij aan de vaststelling,
dat onze betalingsbalans in 1952
voor het eerst na de bevrijding 'een.
overschot zal opleveren, dadelijk een.
beschouwing, verbindt omtrent de stij
gende werkloosheid. Dit is inderdaad
de keerzijde van de medaille. Het feit,
dat de regering blijkens haar mede
delingen de werkgelegenheidspolitiek,
tot het centrale punt van haar sociaal-
economïscb beleid wil maken, zou tot
voldoening kunnen stemmen, ware
het niet dat enige twijfel gewettigd
schijnt of de middelen, welke rij
noemt, voldoende zijn om dit euvel in
belangrijke mate te bestrijden. Indu-
strialisatie is inderdaad de oplossing;,
de regering echter heeft industrialisa
tie niet in de hand. Ook met partici
patie in het kapitaal door de overheid
is de totstandkoming van industrieën
daar, waar ze nodig rijn, niet verze
kerd. Wat zal de regering doen, in
dien industrievestiging in de z.g. ont
wikkelingsgebieden, waarvoor nu mil
lioenen worden uitgegeven, uitblijft?
Eerlijk gezegd, wij zien de ontwikke
ling met enige zorg tegemoet; ook al
zou emigratie op de huidige schaal
mogelijk blijven.
(Zte verder pag. 3)
te worden gelegd voor de mogelijkheid,
dat op den duur de bevolking in staat'zai
worden gesteld zelve over haar toekomst ontwikkeling van het normale bedrijfs-
te beslissen. leven. Met het oog hierop zal dan ook met
Hiermede wordt tevens gehandeld in name de industrialisatiepolitiek met
overeenstemming met artikel 73 van het kracht worden voortgezet, waarbij dé
Handvest der Verenigde Naties. mogelijkheid van voldoende investerin-
In overleg met de Regeringen der Ne- gen zal zijn te bevorderèn, mede door par-
blyft de Regering grote waarde hechten, derlandse Antillen en van Suriname zal ticipatie van de overheid in de. inyestë-
Nu belangrijke structurele wijzigingen er naar gestreefd worden de voorberei- ringen waar de omstandigheden daartoe
in de internationale verhoudingen met ding van de nieuwe rechtsorde in het nopen.
toenemende snelheid tot ontwikkeling ko- Koninkrijk voortgang: te doen vinden. (Vervolg zie pag. 3).
Dinsdagavond
Van
tot Woensdagavond;
Geleidelijk toene
mende bewolking,.
maar waarschijnlijk
tot het einde van de
dag nog droog weer.
Aanvankelijk weinig
wind, later matige tót-
vxy krachtige weste
lijke wind. Vannacht
in bet Noorden van
het land minder koud,
morgen overdag on
geveer dezelfde tera-
oeraturen als vandaag.
t7 Sept.. Zon op 6 u
18 m onder. 18 u 51. m
Maan op 4 u lo m on
der 18 u Ba
HET WEER VAK VANMORGEN' 7 UUïf
Station
Wei
Stockholm Geb. bew. Z.W. 4
Helsinki Geh.bew. Z.W.l
Edinburgh Mist W. 4
Londen Onbew. N.N.O.4
kopenhagen Licht bew. W.Z.W. 4
Amsterdam Mist Windstil
Zürtch Zw. bew, N.N.W.3
Locarno Regen N.W. 3
Genéve Geh. bew. N.Q. 3
Onbew. N.0.5
Mist N.O.2
Licht bew. N.W. 4
Zw.bew. O.Z.O.3
Onbew. N.N.O.4
13 C O mm
Parus
Hoi deau*
Nice
Berlijn
Frankfun
München
Wenen
Onbew.
N.N.O.2
Lu* em but a Onbew. N.O 8
Grenoble Zw. bew. Windstil
Innsbruck Half bew. W tndstil