Oostduitsers zeggen hun
je op in Bonn
i
De moeilijke
weg
HET ROTTERDAMSCH PARCDL1
Na 18 minuten stond
delegatie buiten
Kleine landen moeten
worden verdedigd
„Millioenen-zwendel55
voor Haagse Hof
icoie up in uuiiii
Emigratie naar Australië
nog zeer goed mogelijk
Kort geding tegen de Staat
gestremd door telegram
NEDERLANDERS IN STRAATSBURG:
Tito uit
12e Jaargang, no. 222
Red. en Adm. Lange Haven 141, Schiedam
Tel. 69300 - Abonn.prijs; par week 0.47
per kwartaal é.05, losse nuönjers 0.10
Opgericht door de Stichting „Het Parool"
DE
Zaterdag 20 September 1952
Uitgave N.V. De Nieuwe Pers - Fostgir®
398644 Bankier; Amsterdamsche Bank
te Rotterdam Directeur: B. de Vries
Hoofdredacteur: Sj. van der Schaaf
l ACip m Knil Tl dig acKe£* BoUvïdi?nndS"
v JL kunnen profiteren door nu inder
daad, op basis van de overhandig
de brief, onderhandelingen te ope
nen. Hierop gaf Bondsdagpresident
Ehlers een heel kort college in het
staatsre'cht. „Ik mag er op wijzen,
dat er bij ons scheiding van mach
ten bestaat," zei hij. „Daarin komt
de bevoegdheid tot onderhandelen
over zaken van staatspolitiekge-
wicht alleen toe aan de Bondsrege
ring. De Bondsdag kan daarop par-
lemenlaire controle uitoefenen." i
Klaarblijkelijk begrepen de Oost-
Duitse heren, want zij drongen in
ieder geval niet verder aan. j
Zoveel bij hun aankomst als hij
hun vertrek uit het gebouw van
Bonn. Het gesprek duurde precies achttien minuten en verliep, Bondsdag
ei A j t j i ij i de Volkskamerdelegatie uitgejouwd
naar Ehlers na afloop mededeelde, volgens plan. Als '.voord- G11 uitgefloten. Er werd geroepen:
voerder van de Oostduïtse delegatie trad op de heer Matera,-Met moordenaars wordt niét on-
vice-pxesidcnt van de Volkskamer en lid van het Politburo van
de'Sed. Ma tern hield een korte toespraak, die hij voorlas van
een zorgvuldig geprepareerd stuk. Het essentiële daarvan was
een weergave van de hoofdpunten uit de brief, die de delegatie
tegelijkertijd aan dr Ehlers overhandigde en waarin opnieuw
voorstellen worden gedaan over de weg die bewandeld moét
worden teneinde de Duitse eenheid te realiseren. Wezenlijk
nieuwe voorstellen bevat deze brief niet.
(Van onze correspondent). V
BONN. Gistermiddag, precies om vijf uur ontving de pre
sident van de Bondsdag, dr Ehlers, de vijf man tellende dele
gatie van de Oostduïtse Volkskamer in het Bondsdaggebouw in
Men herhaalt dat er zo snel mo
gelijk onderhandelingen moeten
plaats vinden en dat, voor die wor
den aangeknoopt, de Bondsrepu
bliek en de Sow jet-zone geen enke
le verplichting op zich moeten
nemen, die een hereniging zouden
kunnen bemoeilijken.
Verder zou er een gemeenschap
pelijke commissie van Oost-
West-Duitsers "moeten worden
schapen, die zou kunnen worden
De nieuwe stralen. in het tuin
dorp Slatermeer krijgen namen
van «erzetshelden. De bordjes
'zijn juist uit de jobnefc aange
komen.
Ingeschakeld bij het onderzoeknaar
de vraag of de voorwaarden voor
verkiezingen in geheel Duitsland
bestaan.
Bondsdagpresident dr Ehlers is
op de details van de 'brief en op
de rede van de heer Matern na
tuurlijk niet ingegaan, maar hij
heeft medegedeeld, dat hij er voor
zou zorgen, dat de fracties van de
Bondsdag en .de Bondsregering op
korte termijn in het bezit komen
van de Oost-Duitse voorstellen.
Daaraan voegde Êhler nog toe dat
hij, sinds zijn besluit werd gepubli
ceerd om de Oost-Duitse heren te
ontvangen, uit alle hoeken van.
Duitsland brieven en telegrammen
heeft ontvangen, waarin sprake
was van dr Linse Cde man die eni
ge maanden geleden uit West-Ber-
lijn gekidnapt werd), van Oost-
Duitse tuchthuizen en van de nood
zaak van werkelijk' vrije verkie
zingen.
Ehlers merkte naar aanleiding
daarvan op, dat ook bij hem deze
dingen van bijzonder zwaar ge
wicht waren.
Matern vroeg: namens de delega
tie of men in Bonn kon blijven om
West-Duitsland keurt
Westelijk antwoord
aan Moskou goed
BONN De West-Duitse Bonds
kanselier dr Adènaueï "ficèll er" de'
Westelijke mogendheden Vrijdag
van op de hoogte gesteld, dat de
Bondsregering haar instemming
betuigt met de Westelijke ant»
woord-nota aan de Sowjet-Unie.
Men gelooft in Londen, dat de
nieuwe Westelijke nota waarschijn
lijk gedurende het weekeinde in
Moskou za! worden overhandigd.
Een woordvoerder heeft geweigerd
nadere bijzonderheden over de
nota mede te delen. Gewoonlijk
goed ingelichte regeringskringen
zijn van oordeel, dat de Westelijke
mogendheden opnieuw de kwestie
der verkiezingen in geheel Duits
land als eerste punt op de agenda
van* een eventuele viermogend-
hedenconferentie willen zien.
derhandeld" en! „Geef dr I-inse
terug."
De politie had voor uitgebreide
veiligheidsmaatregelen gezorgd,
zodat van werkelijke relletjes geen
sprake was.
hi D
«er
WILLEMSTAD. De heer
Flanlz, minister van Financiën der
Nederlandse Antillen, zal zich van
daag naar Nederland begeven om
besprekingen te voeren over de
defensiebijdragc van de Antillen.
Met de kin vooruit houdt Senator
Taft een vurige verkiezingsrede
om de Republikeinse candidnat
voor het presidentschap te-steu
nen. Het reusachtige portret van
generaal Eisenhower kijkt glim
lachend op hem neer.
„Voor flinke mensen
vele goede kansen",
zegt mr Haveman
HILVERSUM. Nederlanders, die
ernstige plannen hebben naar Aus
tralië te emigreren, behoeven zich
niet ongerust te maken over de mo
gelijkheden daartoe. DÜ heeft Vrij
dagavond 'mr ir B. W. Haveman,
commissaris voor de emigratie, voor
de radio sprekend duidelijk laten
uitkomen.
Hij deelde mede, dat in de naaste
toekomst onder de verantwoordelijk
heid van de Australische regering
zelf dus op een z.g. emigratie-
overeenkomst slechts landbou
wers, geschoolde metaalbewerkers en
vrouwen kunnen vertrekken. Maar
voor hen, die op eigen verant
woordelijkheid naar Australië willen
emigreren, staan zi. nog steeds vele
wégen open"
Mr. Haveraab verduidelijkte dit,roet
enkele cijfers.'Van elke honderd emigran
ten, die tussen 1 Juli '52 en l Juli 'S3 naar
Australië vertrokken hebben er zestig
voor zichzelf gezorgd, veertig werden
door de Australische regering geplaatst
en gehuisvest.
Zij. die nu of in de naaste toekomst In
Australië aankomen en van doorzetten
weten, zullen het misschien iels moei-
Juichend van Korea op weg naar Tokio
seinde procederende jonge arts
<Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG. Voor de vice-president van de rechtbank diende Vrijdag
middag een uitzonderlijk kort geding. De jeugdige Bilthovense arts H. J. F.
Zijlker, die thans als reserve-officier van gezondheid in Korea dienst doet,
stelde als eiser de staat in gebreke, omdat deze hem niet tijdig bad laten
repatriëren. Als gevolg hiervan dreigt hem een burger-praktijk te ontgaan,
Zowel zijn pleiter, mr Koert Sr,
als die van de regering, mr Droog
lever Fortuyn, lichtten uitvoerig
hun nota's over deze zaak toe.
Maar de zaak nam een onver
wachte keer, toen mr Koert met
een telegram op tafel kwam, waar
in de heer Zijlker meldde, dat hij
„juichend op weg was naar To
kio".
Dit scheen in te houden, dat het
kort geding overbodig was gewor
den. Mr Drooglever Fortuyn
pleegde snel telefonisch overleg
met het ministerie van Oorlog. Hij
kwam in de rechtszaal terug met
dë mededeling, dat de heer Zijlker
waarschijnlijk ai op weg was naar
Nederland, maar het ministerie
kon hem geen absolute zekerheid
geven. Zo werd deze vreemde zit
ting besloten met het verzoek van
de vice-president hem spoedig
over deze zaak in te lichten. Mocht
dö heer Zijlker inderdaad al on
derweg zijn, dan. vervalt het kort
geding. In het andere geval zal
Maandagmorgen de uitspraak vol
gen
Mr, Koerts had van dp staat een cjwang-
*om van 10.000 geëist voor elke dag,
die de beer Zijlker na 30 September In
Aantal slachtoffers in
Lynmouth thans 31
LYNMOÜTH Officieel is
Vrijdag bekend gemaakt, dat het
totale aantal slachtoffers bij de
overstromingen in het vacantieoord
Lynmouth 31 is. Onder de 26 ge
vonden slachtoffer^ bevindt zich
een meisje tussen de 18 en 25 jaar,
wier lijk niet geïdentificeerd kan
worden. De stoffelijke resten van
vijf personen, die waarschijnlijk
onder puin zijn bedolven, zijn nog
*net gevonden.
Nederland met groot verlof zou worden
i gezonden. De jonge arts had vrijwillig
voor Korea getekend onder de vaste toe
zegging, dat hij daar niet langer dan één
jaar behoefde te blijven. In de verband-
acte was duidelijk gesteld, dat hy vóór
30 September van dit Jaar weer in Ne
derland terug zou, zijn. Zijn vader heeit
voor hem een praktijk gevonden, die be
slist op 1 November moet worden aan
vaard.
Mr. Drooglever Fortuyn meende, dat de
burgerlijke rechter in aezc zank niet be
voegd is, wèl de president van het Amb
tenarengerecht. Maar ook los hiervan
achtte mr. Drooglever Fortuyn de eis niet
gegrond. De verbandacte. die do heer
Zijlker tekende, had slechts betrekking
op hot uitbetalen van een premie, die de
reserve-officier van gezondheid wordt
gegeven als hij niet in staal is naast zijn
militaire werk een gedeeltelijke burger-
praktijk Uit te Oefenen. Hij betoogde, dat
alles is gedaan om de heer Zijlker te doen
repatriëren, maar men hoeft pech gehad
met het vinden van een geschikte plaats
vervanger. „De heer Zijlker is op 19 Octo
ber '52 naar Korea vertrokken, had hij
dus pas op diezelfde datum van dit jaar
terug hoeven zijn." zei hij.
Felle brand woedt
in houtfabriek
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM. In een stro
mende i*egen bluste de brandweer
vanmorgen tussen zes en zeven uur
een felle brand, die woedde in een
houtfabriek aan de Valkenburger
straat. De schade is aanzienlijk.
Toen de brandweer arriveerde
slond de' tweede étage in brand en
spoedig had het vuur ook de daar
boven gelegen verdieping sen ge
last. Het was moeilijk tot de vuur
haard door tc dringen, want slechts
via een smalle trap konden de
slangen naar boven worden goJeid.
Van het meubel materia al. dat in
de fabriek was" opgeslagen, werd
veel vernield "en de machines wer
den ernstig beschadigd. Een garage
van het G.E.B. onder de fabriek
liep veel waterschade op.
WAT VOOR WEER?
Depressie op komst
DE BILT - Het KNMI deelt mede:
De depressie, die in liet midden
uon de week van IJsland naar Scan
dinavië trok en waarachter zeer
koude lucht uit het hoge Noorden
naar IV es (-Europa stroomde, ts nu
by Spitsbergen aangekomen en
verliest geleidelijk zijn inoloed op
liet weer i» onze omgeving. De
lucht boven ons land heeft evenicel
nog rn onstabiele opbouw era als ge
volg daarvan kivamen vannacht aan
de "kust weer flinke buien voor, die
plaatselijk met omveer gepaard gin
gen. In het binnenland daarentegen
klaarde het «f en toe op, waardoor
de temperatuur tot zeer lage waar
de daalde. Hel sfafion Dee feu bij
Arnhem meldde rniniachl zcl/seen
minimum temperatuur van 3 gra
den onder het vriespunt. Bij IJs
land ligt een nieuwe depressiedie
longraatn in zuidoostelijke rich ring
beweegt. De regenzone van de;c
storing riti waarschijnlijk Zondag
Ons land bereiken.
Inker hebben dan hun voorgangers, doch
er is nog alle kans dat zij zullen slagen.
Mr. Haveman doelde echter alleen op hen,
die* geschikt zijn voor emigratie.
„Wie flink is en hard kan én wil
werken, voor iemand die iets in zijn
mars heeft, wat Engels kent en niet
tc oud is, heeft het aan emigratie-
mogelijkheid tot vandaag de dag niet
ontbroken," zei mr Haveman met
grote nadruk.
Hij deelde tenslotte nog mee, aal
de ongeveer honderd emigranten,
die met hun gezinnen voor vertrek
gereed waren toen de nieuwe rege
ling in werking trad en hem schre
ven, dat zij niet konden wachten
omdat zij reeds „opgebroken" waren,
nog onder oude voorwaarden kun
nen. vertrekken. Zij ontvangen hier
over. binnen twee weken nader be
richt.
Belgen, Duitsers en Scandinaviërs achter
Nederlands standpunt
(Van een onzer redacteuren)
STRAATSBURG. Zoals te verwachten was, heeft de Nederlandse
gedelegeerde Fens IKVP) in Straatsburg de netelige kwestie van de ter
ritoriale defensie aangesneden. De politieke commissie vau de raadgevende
vergadering had hem ver/oeht rapport uit te brengen over de vorderingen
die gemaakt züji by de defensie der Europese landen. Hij Had zich bereid
verklaard dit te doen op voorwaarde, dat hij de problemen der verdediging
van het Nederlandse grondgebied en de moeilijkheden die hierover in de
kring van het Atlantische hoofdkwartier xouden zijn ontstaan, ter sprake
mocht brengen.
Hij heeft hierover gisteren dus ge
sproker. in ccn besloten vergadering
van de politieke commissie. Tevoren
had hij zien door lange gesprekken
in de wandelgangen de steun van
Duitse en Scandinavische leden ver
zekerd terwijl de Belgische leden on
middellijk al voor zijn standpunt
gewonnen waren. Er is nu ten reso
lutie opgesteld, cüe aan de algemene
vergadering in de komer.de week
zal worden voorgelegd.
In deze resolutie, die mede onder
tekend is door Denen en Duitsers
wordt erop aangedrongen dat de
strategische plannen van de NATO
rekening dienen te houden met de
verdediging van het grondgebied van
alle landen die lid zijn van het At
lantisch Pact. Alle lauden, die. de
noodzakelijke opofferingen aanvaar
den, aldus de ontwerp-resolutie, heb
ben evenveel recht op verdediging
van hun grondgebied. De resolutie
is door de politieke commissie goed
gekeurd. Verder kreeg de heer Fens
ook op een ander punt zijn zin. Hij
heeft voorgesteld de NATO te ver
zoeken, gegevens voor een jaarrap
port over Europese defensie vraag
stukken ter bespreking aan de As
semblee voor te leggen.
China beschuldigt
Amerika
LONDEN. Het Chinese persbu
reau heeft Vrijdag medegedeeld, dat
Amerikaanse^ vliegtuigen Donderdag
boven de neutrale zone van Pan-
moendjon gevlogen hebben. De com
munisten hebben een protest bij de
Amerikaanse delegatie in Panmoeod-
jon ingediend.
Ernstige val van een
opgaande spoorboom
(Van onze correspondent)
ALMELO. Bij de dubbele spoor
wegovergang op de Bornebroek-
sestraat is Donderdagmorgen de
vierjarige Koos Kokhuis aan .de ge
sloten spoorbomen gaan hangen.
Toen die omhoog gingen, ging hij
mee naar boven. Hoewel omstanders
de spoorwegbeambte waarschuwden
gelukte het niet de bomen tijdig naar
beneden te krijgen. Het kind kon
zich niet meer vasthouden en vicL
In zorgwekkende toestand werd het
jongetje naar het K.K.-ziekenhuis
overgebracht.
Nederlands toerist te
Lugano in arrest
Ook oplichting gepleegd
in Nederland?
LUGANO. Volgens het Franse
persbureau AFT heeft dc politie een
Nederlandse toerist gearresteerd, die
in het bote!, waar hij logeerde, een
schuld van L200 gulden had achter
gelaten.
Tijdens het onderzoek bleek, dat
deze toerist in Nederland werd ge
zocht wegeos oplichterij, waarmee
volgens de politie aldus AFP
een half millioea gulden is gemoeid.
De politie heeft de naam van de ar
restant nog niet bekend gemaakt.
fet;
Verdediger kwam mei toverlantaarn aan;'
Wij geven nietszei aanklager
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG, „Het was gebruik, dat al het geld, dat wy van de jonk
vrouw los kregen werd verdeeld. Mijn compagnon ia de oplichting hield
zich hieraan en gaf mü zodoende geen kans om volgens myn serieuze plan
een bedrijf te beginnen". Zo verklaarde de 35-jarige taxichauffeur W. v. W„
lid van hel complot .uniltioenenzwendcl", die wegens oplichting van freule
R. van D. door de rechthank tot een jaar en zes maanden gevangenisstraf
met aftrek was veroordeeld aan het Haagse Hof. Van W. had de freule
'dertienhonderd gulden afgezet, waarmee hij 'n garagebedrijf zou beginnen.
Van Zaterdagavond
tot Zondagavond
Aanvankelijk zwak
ke, later matige iot
krachtige wind tussen
West on Zuid. Van
nacht plaatselijk
nachtvorst. Morgen
overdag half tot zwaar
bewolkt met enige re
gen en ongeveer de
zelfde temperatuur als
vandaag.
21 Sept. Zon op 6 u
24 m onder 18 u 4l m.
Maatt op 8 u 59 m on
der IB u 50 m.
22 Sept. Zon op F U
26 m onder 18 u 39 m.
Maan op 10 U 16 m on
der 10 u 7 m.
Enige regen
HET WEER VAN VANMORGEN 7 UUR
Station
Max.temp. Neersl,
Weer Windm/s Gisteren ba 24 u.
Oslo Onbew. N. 2
Stockholm Mist N. l"
Helsinki "Licht bew. Windstil
Edinburgh Zw. bew. W.2
Londen Onbew. W.2
KopenhagcnZw. bew. W. 4
Ziirich Onbew. Windstil
Loearim Onbew. Windstil
Genève Zw. bew. N.N.W. 1
Parijs Mist Windstil
Bordeaux Zw. bew. W. 2
Nice Onbew. N.N.W. 4
Berlijn Hall bew. W.Z.W.4
Frankfurt Zw, bew, z.W.3
München Zw. bew. w. 4
Wenen Zw. bew, W. 4
Luxemburg Onbew. \V. 1
Grenoble Licht bew. Windstil
Innsbruck Zw. bew. Windstil
Bro ssel Licht bew. WZ.W. 2
Warschau Geh. bew, N.W.2
Amsterdam Regenbui Z.W.3
10C
0 mm
13
0
14
13
12
O
14
13
3
11
6
19
13
1
12
0,1
16
0
24
0
13
0,5
14
4
7
6
13
6
8
0
13
0.1
12
3
11
15
Dc procureur-generaal, mr Zaaijer
hechtte weinig geloof aim Je ..goede
trouw" van verdachte cn vroeg be
vestiging van bet vnor.i* De ver
dodiger vroeg onmiddellijke invrij-
heidsslelling. Het Hof wees dit
verzoek af.
.Direct hierop stond de 34-jarige
koopman W. J, H. terecht. Hij had
met enige anderen de Rotterdamse
zakenman B. C. en dezelfde jonk-
vrouwe R. van D. geld afgezet, de
eerste voor de uitgifte van een
nieuwe autokaarl, de tweede voor
de uitvoering van een speciaal pro
jectie-apparaat. De schone verhalen
waren uiteraard verzonnen.
Bijna zesduizend gulden stortte de
Rotterdammer voor zijn illusie, de
goedgeefse freule raakte meer dan
vijfentwintigduizend gulden kwijt.
De procureur-generaal vond juist
de manier, waarop in "deze zaak de
freule was opgelieht, alle perken te
buiten gaan. Mr Zaayer hechtte dan
ook niet de minste waarde aan het
verhaal, dat H. een kléine man was
geweest tussen grote oplichters.
De verdediger, mr dr K. W. F,
Klaassen. kwam tijdens zijn plei
dooi met de toverlantaarn op de
proppen, waarvoor de freule haar
duizenden had afgeschoven.
„Wij geven er toch niets voor".
waarschuwde de procureur-gene
raal, die bevestiging had gevraagd
van het vonnis vau de rechtbank,
die H. tot drie jaar met aftrek ver
oordeelde.
Ook tegen de overige verdachten
vorderde mr Zaayer bevestiging
van de vonnissen, die in eerste in
stantie waren gewezen.
Het Hof zal in alle zaken op 3
October arrest wijzen.
Egypte wil Engelse
wapens kopen
LONDEN Egypte heeft aan
Engeland verzocht om wapens te
mogen kopen, waaronder straal
vliegtuigen en ceuturiontanks. De
regering van generaal Naguib
heeft het verzoek Woensdag aan
de Britse ambassadeur overhan
digd. Zoals bekend is de verkoop
van wapens aait Egypte door En
geland in November 1953 stopgezet,
toen de Egyptische regering het
defensieverarag verbrak. Dit
Egyptische verzoek wordt hier be
schouwd als een voorspel van de
hervatting van algemene bespre
kingen tussen de beide landen
over de vraagstukken, die hen ver
deeld houden.
Bij zijn bezoek aan maarschalk
Tito maakte de Britse minister
Eden voor het eerst kennis met
Tito's derde vrouw, de 28-jarige
Jovanka. Tito huwde haar aefit
maanden geleden in het geheim,
Dtr tras haar eerste optreden in
het openbaar. Jouaraïca, die on
geveer eren groot is als Tito
zelf, droeg een prachtige don
kerrode avondjapon.
Churchill nodigt
BELGRADO Churchill heeft
maarschalk Tito uitgenodigd in de
naaste toekomst een officieel be
zoek aan Eugeland te brengen.
Gemeld wordt dat „een persoon
lijke uitnodiging" door minister
Eden, die voor besprekingen In
Belgrado vertoeft, Vrjjdag aan Tito
overhandigd is. Het was niet be
kend, of Tito de uitnodiging zou
aanvaarden.
Over Triest zei Eden: „Ik beb
thans kennis gemaakt met de hou
ding die de Joego-Slsvische rege
ring in deze zaak inneemt, zoals ik
die eveneens gehoord heb van de
Italiaanse premier. Ik geloof wer
kelijk dat met enige goodwill van
beide partijen Ket mogelijk is. dit
obstakel uit de weg te ruimen op
een vriendschappelijke wijze, tn
verband met de Westerse eenheid
is een dergelijke vriendschappelij
ke oplossing van het grootste be
lang.
Apen aapten steward
van KLM na
AMSTERDAM Jn m KMI-
Skymaster. die enkele honderden
öpen t'fltt Bangkok raar Amsterdam
vervoerde, was de dierensteicard zo
Ort/orminltfte o» een tussen de hok
ken van ryn luidruchtige pupillen
liggende beeem te trappen, De bezem
reageerde onmiddellijk en sloeg met
de steel tegen de neus ran de ste
ward. Dcse Het zijn misnoegen over
deze Jegen-slag" blijken door naar
zijn gezicht te grijpen. Toen hij zijn
hand üet -akkert zag hij aïie apen
met de pootjes voor hun snuiten zit
ten, jammerlijke kreten uitstotend.
HULPVERLENING aan achter
gebleven gebieden is een voor
naam punt van de Westelijke
politiek in haar streven, bet vrije deel
van de wereld zo groot mogelijk te
houden. Rlen staat er overigens in.
Amerika en Europa niet gelijk tegen
over. In de V.S. is het punt geladen
met geestdrift en optimisme, in Euro
pa zijn de hoop en verwachting om
trent de mogelijkheden aanmerkelijk
minder boog gespannen. De Ameri
kanen gaan er van uit, dat royaliteit
ten behoeve van zekere omschreven
nuttige doelen en onzelfzuchtigheid
de ontwakende volken op de weg van
de democratie zullen brengen;, de
Europeanen zeggen, dat het nationa
lisme royaliteit en goede bedoelingen
niet steeds weet te waarderen en de
braafheid in de geschiedenis geens
zins altijd zegeviert.
Dat democratie in ieder geval niet
tot dc mensen komt. zoals hel rivier
water tot de zee, bewijst de gang van
zaken in het Midden Oosten, waar na
Syrië en Egypte thans ook de Libanon
zijn militaire diciaumr heeft gekre
gen. Het betreft hier staten, die in
ruime mate hebben geprofiteerd en
nog profiteren van Westelijke hulp;
loch ontbreekt het blijkbaar aan de
neiging cn in ieder geval aan de ge
schiktheid, op staatkundig gebied het
Westen na te volgen.
Hierin heeft Europa wel gelijk: de
mocratie is geen artikel, dat zich voor
geld en goede woorden laat verkopen.
Democratic moei met vallen en op
staan worden geleerd. In Europa heb
ben de verschillende democratische
staatsvormen zich ontwikkeld uit aris
tocratische systemen: adelsregerin-
gen, burgerlijke oligarchieën. De vrij
heid heeft zich slechts moeizaam
baan kunnen breken, de gelijkheid
oor de wet van alle inwoners is van
n«g maar betrekkelijk jonge datum.
De aandacht dient er op tc worden ge
vestigd, dat democratie een zaak is
yan politieke rijpheid, raeer dan van
intelligentie en van goede wil. En po
litieke rijpheid verkrijgt men niet in
enkele jaren. Er rijn geschiedkundi
gen, die zeggen, dat het een kwestie is
vab enkele eeuwen.
EN wanneer wij thans weer onze
ogen richten op de landen van
fiat blidden-Oosten, waar mili
tairen de vertegenwoordigers van de
tot nu toe heersende kringen hebben
afgezet, omdat deze laatste huns in
ziens niet voortvarend en niet onzelf
zuchtig genoeg handelden, dan kart
deze gang van zaken moeilijk veel
verwoEÜering wekken. Hier is sprake
van een poging, beweging te brengen
in een eeuwenoud systeem, waarbij
weinigen leven en welzijn vin onge
telde duizenden in de hand hadden.
Nergens ter wereld hebben absolute
heersersmacht aan de ene kant en vol
ledige rechteloosheid aan de andere
kant zich zo lang gehandhaafd als ia
het Midden-Oostea. De generaals, die
thans het bewind aan zich hebben ge
trokken, gelijken op Griekse tyran-
nen uit de oudheid, die ook veelal op
het volk steunden en wier heerschap
pij, gewelddadig niet zelden, to< h
veelal een periode van loutering be
tekende voor de tijdelijk aan kant ge
zette machthebbers.
Met democratie beeft dit alles wei
nig te maken en zonder gevaren is da
ontwikkeling vooral daarom niet, om
dat militairen er normaliter zijn om
te vechten, niet om te hervormen. Het
geval doet zich echter voor, dat de
programs van de generaals toch de
sociale punten bevatten, die de vroe
gere regeringen onmachtig of on
willig waren te verwezen lijken. De
achtergrond van de militaire machts-
overnemïng is in genen dele vechtlust
of heerszucht, zij is ongeduld over het
uitblijven van maatregelen als land-
verdeling, iandverbetering en werk
verruiming.
NEEN, een heerschappij van ge
neraals daarginds en een demo
cratisch systeem, gelijk wij dat
kennen, hebben weinig gemeen; maar
het zou kunnen zijn, dat hetgeen zich
thans in Egypte, Syrië eh de Libanon
afspeelt, een fase is in de moeizame
groei naar de democratie. De stroom
heeft een bedding, hij kan zich bewe
gen, beter dan in een land als Perzië,
waar de burgerlijke regering alles op
de kaart van de strijd tegen het „An
gelsaksische imperialisme" blijft zet
ten en in het eigen land voortgaat,
Gods water over Gods akker te laten
lopen.
Tenslotte: natuurlijk hebben aan de
ene kant de Europeanen, vergrijsd en
wijs als ze zijn, wel gelijk, wanneer rij
zeggen, dat de hulp aan onontwikkel
de gebieden niet automatisch leidt tot
democratie. Aan de andere kant ware
het echier geheel verkeerd, zich vro
lijk te maken over het Amerikaanse
optimisme. Men kan geen democratie
verkopen; maar men kan er wel aan
medewerken, dat de beweging goede
banen kiesL Die kans heeft men met
de steunverlening aan onontwikkeld©
gebieden. Het is waar, dat veel opti
misme niet ïs uitgekomen en dat veel
vertrouwen is beschaamd; maar de
mensheid was wel zeer oud en zeer
moe, wanneer rij daardoor alle hoop
liet varen.
