l
Schoolgeneesk und e schiet, in
huidige vorm, ernstig tekort
SAHAT08EN
GELEZEN-
Kreymborg
DE BEZIGE BIJ: tien jaar
idealen naast
zakelijkheid
f Voorts
Smokkelaars liepen recht in
de val van de douane
Voorlopige beslissing over
gemeenteclassificatie
Prof. Hornstra en prof. Querido zeggen:
Diepgrijpende wijzigingen zijn
beslist noodzakelijk
het haalt U
er helemaal
bovenop
en gewogen
DROGE KEEL
Bij razzia in Cairo
132 arrestaties
Meisje, dat niet wilde
emigreren gaat toch
Sanapirin^
Frankrijk is bereid
besprekingen over
Saar te hervatten
De echte
Amerikaan!
American™®^
1750 kilo roomboter
onder bietenloof
verborgen
Proces-Slansky
in Praag
begonnen
Aandacht voor salarissen van middelbaar
personeel en rijkswerklieden
Nieuw departement
met voorbehoud
ontvangen
Wat oud geluk
te koop
Benedetto Croee
overleden
Donderdag 20 November 1952
AMSTERDAM. Ernstige critiek op de sehoolgeneeskunde Is geuit op
bet Ned. Congres voor School gene es kun de, dat vandaag in het Kon. Insti
tuut voor de Tropen is geopend. Vooral prof. R. Hornstra (Utrecht) en
prof. dr A. Querido (Amsterdam) Heten duidelijk uitkomen, dat, als
er geen diepgrijpende wijzigingen komen, de sehoolgeneeskunde op de ver
keerde weg zou blijven doorgaan.
„We draaien met de schoolart
sendiensten min of meer rond in
een vicieuze cirkel en daar moeten
we beslist uit, in het belang van de
volksgezondheid èn van de medi
sche wetenschap", riep prof. Horn
stra uit. Hij noemde de sociaal-
geneeskundige opleiding van de
aanstaande artsen maar zeer pover.
Met het hernoemen van hoogleraren
in de sociale geneeskunde komt
men er niet. De schoolarts „Een
letterlijk ondervoede figuur, als wy
denken aan de salarisregeling"
heeft tijd nóch geld voor verdere
studie, hij móét wel geestelijk i.e
kort schieten.
„Men denkt nog te veel. dat de
waarde van de schoolarts en dienst be
paald wordt door hot routine-onderzoek
en het schrijven van briefjes aan huis
artsen. maar dit is ntet zo," zei prof.
Homstra. „De schoolarts heeft een veel
belangrijker taak. Zo gezien staat de
sehoolgeneeskunde pas aan het begin
van haar taak."
Prof. Querido meende zelfs ernstig te
moeten betwijfelen, of de sehoolgenees
kunde nog wel past in het kader van
de moderne gezondheidszorg. Terwijl
(Advertentie LM.)
Dïe duizelingen, die onzeker
heid, al die hinderlijke be
angstigende 'klachten, die
pijnen dan hier, dan daar.
Allemaal „zenuwen"! Neem
dadelijk Sanatogen. 't Doet
U goed. Elke nieuwe dag winr-
i tJ aan kracht en energie.
Sanatogenh aal tUer helemaal
bovenop. Tob niet langer-
begin er nog vandaag mee.,
Hel zenuwsterkende voedsel
r
A alles wat üe laatste maanden over
x Ha user geschreven en opgehemeld,
is, zou het kleine boek „Eet, drink en
wees slank" door Edward Clausen en
Knud. Lundberg bijna in het niet drei
gen te verzinken, ware Het niet dat dit
oorspronkelijk in het Deens geschreven
werk van zo grote betekenis kan. zijn
voor ontelbare mensen, die worstelen
met de gedachte dat ze te dik worden.
We lezen hier, hoe het gehele verma-
genn gsprobleem kan teruggebracht
worden tot een eenvoudig rekensomme
tje. Er wordt eigenlijk geen nieuws ver
teld, maar het bekende wordt op zo'n
dóódsimpele manier beschreven, dat
iedereen er zijn voordeel van moet heb
ben. als hij dit boek leest en binnen zijn
bereik houdt om het vaak te raadple
gen, Slankheid behoeft geen ascese te
zijn!
Men behoort het aantal calorieën vast
te stellen, -dat men per 24 uur gebrui
ken moet aan de band van het werk,
dat men verricht, lichaamsbouw enz,, en
van deze calorieën stelt men een sma
kelijk dieet samen, dat ook voldoende
verzadiging geeft.
Het is niet bepaald een compliment,
te lezen: de Nederlanders behoren tot
het dikste volk ter wereld (en dat B jaar
na de hongerwinter!). Waarom laten
vele mensen zich tegen allerlei ziekten
inenten, maar verwaarlozen ze hun
dieet? Hoe men zijn gewicht op peil
kan houden en ook verlagen, zonder
excentrieke dingen, vertelt dit boek
zonder geleerdheid, is het een wonder,
dat in Denemarken reeds 10 oplagen
-verschenen? Een bock dat sterk aange
raden kan. worden. (Uitg. Leopold, Den
Haag, prijs 3.80)
Bij uitg, Tjecnk Willink, Haarlem,
verscheen „De jeugdige delinquent"
door Kate Friedlander, psycho-onaly-
tische beschouwingen over karakter
vorming, criminaliteit en heropvoeding,
in de vertaling van A. de Vries Robbé
(Prijs i H.50)
Slechts heel langzaam dringt het tot
de massa door. dat een misdadiger een
geestelijke afwijking heeft, dus in ze
kere zin een geesteszieke is. Maar wan
neer delinquentie een ziekte is. dan
moet er ook een geneesmiddel gezocht
■worden en (gezien in het licht her mo
derne sociale psychiatrie) een middel
om deze ziekte te voorkomen.
Het boek „Die jeugdige delinquent
kan als een uitstekende poging gelden
en zal bij elke lezer de ogen doen open
gaan voor de moderne opvattingen in
zake onze houding tegenover de misda
diger, vooral tegenover de jeugdige mis
dadiger, voor wie nog zoveel te doen is
om te voorkomen, dat hij niet meer
u LUSL uuui uni iici -
kende wijze in het Nederlands vertaald
is kan elke ontwikkelde leek de hier
en daar wat moeilijke materie gemak
kelijk begrijpen- De oude opvattingen
•worden vergeleken met de nieuwe. Op
eenvoudige wijze wordt over psychoa
nalyse verteld en uiteen gezet hoe deze
te gebruiken is om delinquenten te ge
nezen. Vele oorzaken voor a-sociaal ge
drag worden naar voren gebracht en al-
Jerlei factoren worden aangegeven, die
tot betere sociale aanpassing kunnen lel
den. Er is een geweldige hoeveelheid
stof in dit prachtige boek verwerkt.
Het kan warm worden aanbevolen
aan iedereen die belang stelt tn deze
materie, waarmede we dagelijks gecon
fronteerd worden, maar vooral dient het
gelezen te worden door onderwijzers,
leraren, geestelijken, artsen, psycholo
gen, advocaten en rechters.
(Advertentie LM.)
door ovcrwarmc treinen, bioscopen,
etc,? Verzacht de keel, alvorens het een
verkoudheid wordt, mei de medicinale
de sehoolgeneeskunde vrijwel gelijk is
gebleven, heeft de volksgezondheid een
belangrijke ontwikkeling ondergaan."
„Het zoeken naar normen van de kin
derlijke ontwikkeling heeft zich te veel
gericht op de voedmgstoestand, de re
sultaten zijn met bevredigend," zei prof
Querido met nadruk. „Te weinig heeft
de sehoolgeneeskunde zich bezig "ge
houden met de psychologische aspec
ten van haar taak. Geen antwoord
heeft zij gegeven op de vraag: ver
tonen de schoolkinderen nog sporen
van de ontbering en de spanningen uit
de oorlog?"
Pref, Querido formuleerde vier wen
sen: 1. De sehoolgeneeskunde zal meer
in overeenstemming moeten worden ge
bracht met de moderne eisen van de
gezondheidszorg; 2. een deel van het
routinewerk zal men door andere, be
langrijkere arbeid moeten vervangen: 3.
de schoolarts moet een speciale oplei
ding krijgen om zijn nieuwe taken goed
te kunnen uitvoeren; 4 het geneeskun
dig schooltoezicht moet ziclï ook uit
strekken over het voortgezet onderwijs.
Dr De Vries (Woerden.) klaagde
er over, dat het geneeskundig
schooltoezicht nog steeds een wet
telijke grondslag ontbeert. Een
wetsontwerp is in voorbereiding,
maar vrijwel niemand weet nog,
welke de toekomstige status van de
schoolarts moet zijn. Deze zal zich.
niet alleen geneeskundige, maar
ook psychologische en paedagogi-
sche kennis moeten verwerven. De
onderwijzer zal de schoolkinderen
op hygiënisch gebied moeten voor
lichten en daarvoor moeten wor
den opgeleid.
Op deze eerste dag van het congres
dat tot en met Zaterdag duurt
heeft de hoofdinspecteur van het L.O.
in Den Haag, de heer E. H. Bos, nog
gesproken over „De sehoolgeneeskunde
en het onderwijs", mr. Merkelbach. bur
gemeester van Wittem (L.) en dr. v. d.
Meer belichtten de „Organteatie-proble.
men van de sehoolgeneeskunde.
Dr Muntendam
Sehoolgeneeskunde
geremd door andere
overheidsplichten
AMSTERDAM. Staatssecreta
ris dr Muntendam, vandaag het
congres voor sehoolgeneeskunde
toesprekend, gaf toe dat de Neder
landse schoolartsen nog te weinig
belangstelling hebben voor hun
geestelijke gezondsheidstaak. Ook
hij wil de schoolarts een speciale
opleiding 'doen geven aan. de,, uni
versiteit,
Dr Muntendam toonde zich voor
lopig nog huiverig de functie van
school-maatschappelijke werkster
in te voeren naast de reeds funo-
tïonnerende schoolverpleegster. De
ze is in die richting onvoldoende
gevormd, gaf de staatssecretaris toe.
Dit zou voor hem hoogstens aan
leiding zijn daaraan bij de oplei
ding en nascholing der verpleeg
sters de nodige aandacht te besteden
Spr. verklaarde, dat verdere ont
plooiing der sehoolgeneeskunde mo
menteel wordt geremd door de
zware financiële eisen, welke an
dere overheidsbemoeiingen vergen.
CAIRO- De politie heeft van
ochtend voor de dageraad 132 Egyp-
tenaren bij een razzia gearresteerd-
Deze personen worden beschouwd als
gevaarlijk voor de openbare veilig
heid, aldus een mededeling van het
hoofdbureau van politie te Cairo.
HAARLEM. Het achttienjarige
Haarlemse meisje Tiny Meershoek,
dat 28 October de vlucht nam toen
de familie Meershoek zich op de
„Zuiderkruis" inscheepte om *.c
emigreren naar Zuid-Afrika, zal
haar ouders Donderdag 27 Novem
ber met de „Grcote Beer" uit Am
sterdam achterna reizen. Tmy wil
de 28 October niet mee, omdat zij
verloofd was en geen zin had het
knusse vaderland te verruilen voor
het verre Zuid-Afrika. Zij hep de
stad uit maar kwam na enige tijd
in Haarlem terug. Zij wilde de
Haarlemse kinderpolitie, die haar
al spoedig had opgespoord niet ver
tellen, waar zij de voorgaande da
gen was geweest
Drie candidaten voor
presidentschap Israel
JERUZALEM, De religieuze
partij Mizrahi beeft besloten Mode-
cai Nurock, de huidige minister
voor de PTT, candidaat te stellen
voor het presidentschap. Hij is de
derde candidaat die tot dusver door
de politieke partijen is benoemd-
De twee overige candidaten zijn
Yitzhak G-ruenbauw (linkse Mapaxn.
partij) en Aaron Barth (religieuze
arbeiderspartij Hapoel Hamizrahi).
Advertentie l.M.}
tegen kou, koorts en griep
Besch'ermrJ in méér don 2b lieten.
Koker 90tabletten80 cL 25tabktt*n45ct.
„Nut" wil een proef
Kern-en keuzevakken
bij het M.O.
AMSTERDAM. Het hoofdbe
stuur der Maatschappij tot Nut
van 't Algemeen heeft zich tot de
minister van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen gewend met
het verzoek, in een beperkt aanta]
scholen voor voorbereidend hoger
en middelbaar onderwijs onder
bijzonder toezicht van de inspectie
een- proef te nemen met een stel
sel van kern- en keuzevakken
Hierbij wordt aan alle leerlingen
een vaste kern van leervakken
voorgeschreven, doch wordt hun
toegestaan onder goedkeuring van
ouders en school uit de andere
leervakken een keuze te doen in
verband met hun aanleg, belang
stelling en toekomstplannen.
Grondwetswijziging vindt
in tweede lezing bijval
DEN HAAG. De Tweede Ka
mer heeft zich, gelijk wij reeds had
den aangekondigd, tot een zeer sum
mier verslag bepaald over de grond
wetswijziging in zake de buitenland
se betrekkingen, dat nu in tweede
lezing wordt behandeld. Uit het ver
stag blijkt, dat de Kamer zich met
dit ontwerp, het enige, dat is over
gebleven van de ingediende wijzi-
gingsontwerpen van. de Grondwet,
kan verenigen. Zowel de bevordering
van een sterkere medezeggenschap
der Staten-Generaal als de aanpas
sing aan de intensieve en steeds
groeiende internationale samenwer
king hebben haar instemming.
PARIJS, Frankrijk is bereid de
besprekingen met West-Duitsland
over het Sa ar gebied te hervatten
„zonder zichzelf de belangrijkheid
van de onenigheid, die nog bestaat,
te verhullen", aldus is Woensdag na
een bijeenkomst van de Franse mi
nisterraad medegedeeld. De regering
bevestigde haar vorige houding ten
aanzien van. de Saarkwestie.
(Advertentie LM.)
(Advertentie l.M.)
(Van een onzer redacteuren)
ER is een tijd geweest, dat de dichter
Keuls zich Ponticus noemde, Theurt
de Vries M, Swaertreger heette en prof. dr
P. Geyl achter de letters A. v. d. Merwe
schuil ging een tijd, waarin men pseu
doniemen koos uit zelfbehoud. Het was in
de jaren dat de gewapende zendelingen
van de Duitse Fïihrer strijd voerden met
onze geestelijke vrijheid.
In die tijd kende men de Utrechtse student G.
Lubberhuizen als Bas; met een aantal vrienden
zamelde hfj gelden in voor het veilig onderbrengen,
van bedreigde Joodse kinderen, en aan de inten
siteit waarmee hij daarvoor werkte dankte hij de
ere-betiteling „the busy B.", de bezige B. Toen al
was in hem het werken voor een ideaal niet los
te denken van een practisch en zakelijk beleid
vandaar het idee om de mensen, by wie hij om geld
aanklopte, bij wijze van „kwitantie" iets tastbaars
aan te bieden; de door Fedde Weidema getekende
(Van onze correspondent)
ROOSENDAAL. Aan de Ne
derlandsBelgische grens zijn
Woensdag enige botersmokkelaars
lelijk in de val gelopen. Toen zij
niet minder dan 1750 kilo room
boter onder bietenloof trachtten
te verbergen, werden ze gesnapt
door kommiezen, die lont hadden
geroken. Hals over kop namen de
smokkelaars de vlucht, de hele
vracht en een zo goed als nieuwe
Belgische vrachtauto in de steek
latend.
De auto, waaruit de bieten wer
den overgeladen, moet uit Zuid-
Holland afkomstig zijn. De kom
miezen hebben althans duidelijk
de kentekenen HZ kunnen on
derscheiden, Meer echter niet,
want toen de chauffeur van de
Hollandse auto de kommiezen het
bietenveld op zag komen, gaf hij
ineens vol gas en verdween. Er
bleef de smokkelaars geen tijd
meer over ook de Belgische auto
mee te nemen.
Daar de kommiezen niet van
vandaag of gisteren achter boter
smokkelaars jagen, zal het waar
schijnlijk niet moeilijk vallen om,
nu men de Belgische auto kan
thuisbrengen, ook de Nederlanders
te vinden, die bij de botersmokke-
larij zijn betrokken.
Koffie en thee
VENLO. Tussen Arcen en het
Duitse dorp Walbeek heeft de doua
ne een smokkelaarsbende van zeven
man verrast. Toen de smokkelaars
zich ontdekt zagen wierpen zij hun
vraren weg en namen de vlucht.
Juist op het moment echter dat zij
in een gereedstaande auto wilden
springen, werden zij ingerekend.
De buit bestond uit een lading
koffie en thee. ter waarde van
1200.
WENEN. Rudolf Slansky, de
vroegere secretaris van de Tsjeolia-
slowaaksc communistische partij, is
vandaag in Praag voor het gerecht
verschenen, aldus heeft radio-Praag
medegedeeld. In de uitzending werd
gezegd, dat Slansky berecht wordt
tezamen met „zijn groep" en dat
radio-Praag dagelijks een verslag
van het proces zal uitzenden.
Degenen, die met Slansky terecht
staan, werden niet met name ge
noemd. In de pers is Slansky's
naam echter meermalen in verband
gebracht met Waldo Clementis, de
vroegere minister van Buitenlandse
Zaken, Otto Sling, de vroegere se
cretaris van de communistische par
tij in Brno en Maria Svermova, de
vroegere partij-secretaresse in
Praag, Al deze mensen zijn er in
het openbaar van beschuldigd, dat
ze hoogverraad hebben gepleegd
en Anglo-Amerlkaansp agenten zijn.
Slansky werd een jaar geleden
gearresteerd.
rijmprent bij Jan Camperts „Acht
tien doden". De B van Bas werd
terzelfder tijd de B van Bij en de
uitgeverij „De Bezige Bij" was ge
boren.
„Sinds dat ogenblik is het blijven
doorgaan", vertelde ons de heer
Lubberhuizen- Hij heet niet meer
Bas, maar is, nu samen met de heer
W. Schouten, nog wel de man die
aan 't hoofd staat van de Bezige Bij.
„We colporteerden met de rijm
prent. Sommigen gaven een gulden
er waren er ook die een tientje ga
ven als ze het gevaarlijke ding niet
in huis hoefden te hebben
Of er ooit dagen waren waarin
het erg spande, kansen op ontdek
king? „Ach natuurlijk, maar die
dingen vergeet je. Je kunt da.nooit
vertellen, je moet het meemaken."
„Trouwens, ik gaf uit, meer niet.
Ik kreeg een manuscript, zocht een
drukker, bracht hem een pak pa
pier en hij had verder het risico.
Hij moest Verordnungen" over het
zetsel van een rijmprent gooien als
er plotseling een inval kwam, en
als hij klaar was, kwam ik de boei
alleen ophalen voor colportage.
Spoedig ging de „Bij" ook boeken
uitgeven. Meer dan vijftig prenten,
boekjes en bundels zyn tijdens de
oorlog verschenen. Als morele steun
aan het bezette Nederland is daar
van vooral het „Vrij Nederlandsch
Liedboek", een der compleetste
verzamelingen verzetspoëzie, van
groot belang geweest en het sterkst
verspreid. Evenals de „Moffcnspte-
gel" (een aantal karikaturen, gete
kend door Karei Links), werd de
bundel na de bevrijding herdrukt.
En hoe het in '45 verder is ge
gaan?
Coöperatie
„In 1944 hebben wij het plan ver
wezenlijkt om de Bezige Bij na het
beëindigen van de oorlog als een
coöperatieve uitgeverij te laten
voortbestaan^ en voor een Utrechtse
notaris is dit per akte vastgelegd
Er zou een bestuur komen (waar
van Victor van Vriesland voorzit
ter werd en nog is) en een directie,
terwijl de schrijvers automatisch
leden werden. Van twee illegale
uitgaven hebben we de opbrengst
bestemd als „bedrijfskapitaal" voor
GOEDE BEURT VAN MINISTER BEEL
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG. Minister Be el moge de gave der welsprekendheid niet
hezitten, hü slaagde er Woensdagmiddag toch wel in de Tweede Kamer
vertrouwen in te boezemen. Van de woordvoerders der beide grootste
tracties had de heer Van Sleen (P.v.dLA.) tenminste de indruk gekre
gen, dat een vruchtbare periode van Binnenlandse Zaken mocht worden
verwacht, nadat de heer Mae nen (K.VJP.) een juichkreet had laten
horen, omdat de minister had toegezegd, dat volgend jaar waarschijnlijk de
eerste schrede zou worden gezet voor een herziening van de gemeente
classificatie.
De regering wil n.I. niet de sug
gestie van de S.E.R. volgen om nog
weer eens een commissie aan het
werk te zetten Zij zal zelf een
voorlopige beslissing nemen en deze
in het georganiseerd overleg voor
riikspersoneelsaangelegenheden bren
gen.
Op andere punten moest de Kamer
het nog al eens doen met de minis
teriële verzekering, dat de door haar
bepleite zaken de volle aandacht
zouden krijgen. Meer dan gewone
aandacht wilde minister Beel even
wel schenken aan de salarisverbete
ring van het middelbare personeel en
de rijkswerklieden. Een begrijpelijke
opvatting van een katholiek be
windsman, die weet hoezeer zijn par
tij het thans voor de middengroepen
opneemt. Doch een bepaalde toezeg
ging werd haar niet gedaan.
De communistische woordvoerder
Reuter diende een motie in, om
dat de bewindsman ruiterlijk had
verklaard een algehele herziening
van het loon- en salarispeil niet
voor te staan. De motie werd des-
wegen van achter de regeringstafel
onaanvaardbaar gedoopt, hetgeen
de CPN" wel niet zal hebben ver
baasd.
Bevrediging schonk de minister
wel aan de heer van Sleen. Deze
pleitbezorger van het openbaar on
derwijs had geklaagd, dat zijn harte-
pand in Klundert op ongrondwettige
w|jze werd verwaarloosd. Prof. Beel
was dit met hem eens en beloofde
met minister Cals overleg te zullen
plegen over de wijze, waarop hierin
verbetering kan worden gebracht.
Tot bet leger van dankbaren mocht
In een bepaald opzicht ook de staat
kundig-gereformeerde ds Zandt
gerekend worden. Deze bad veroniwaar-
•digü verteld, dat m sommige gemeenten
vrouwen, die gewetensbezwaar hebben
tegen uitoefening van het kiesrecht
zijn partij is tegen vrouwenkiesrecht
gekant vervolgd worden. De bewinds
man verzocht nu. met de namen van
deze gemeenten te worden bekend ge
maakt; naar het oordeel der regering
k vormen gewetensbezwaren immers een
geldtge reden van verhindering op ver
kiezingsdagen.
Tevens werd de heer Zandt de ver
zekering gegeven, dat de staatscom
missie tot onderzoek van het kies
stelsel op democratische wijze zal
worden samengesteld. Het leek prof.
Beel derhalve bepaald voorbarig om
nu de vrees te uiten, dat de kleine
partijen zouden worden onderdrukt.
De heer Reuter vond die vrees
echter gewettigd. „Ach ja," zei toen
de rappe PvdA-er Scheps: „De
CPN vindt een onderzoek natuurlijk
volkomén overbodig; in Oost-Europa
verbieden ze immers alle partijen op
één na!"
POLITIEVRAAGSTUKKEN
Na de begrotingsdrukte, zal hij ook
contact zoeken met zijn ambtgenoot
Donker over het politie-vraagstuk Een
algehele oplossing van dit honderd
jarige probleem stelde hij niet m uit
zicht; wel een partiële regeling, waar
door zowel aan de behoeften van de
Justitie als aan die van Burgemeesters,
Commissarissen der Koningin en de
Rijksoverheid zal worden voldaan.
Tot slot zij vermeld, dat de heer v.
d. Zanden bij de replieken onthulde,
dat er in de KVP-xractie geen een
stemmigheid bestaat met betrekking
tot het vraagstuk van de gehuwde
ambtenares. Wel is men het er over
eens, dat de wetgever hier geen taak
heeft, doch de ene groep meent, dat
de regering als regel geen gehuwde
vrouwen in dienst moet hebben of
houden terwijl de andere groep deze
kwestie zuiver als een aangelegen
heid van "de betrokken „echtelieden"
beschouwt. Minister Beel nam met
belangstelling van deze mededelin
gen kennis.
DEN HAAG Voor het eerst
heeft dc Tweede Kamer een voor
lopig verslag uitgebracht over de
begroting van het departement van
Maatschappelijk Werk. Het departe
ment is een nieuwe schepping, de
begroting is nog maar een ontwerp,
zodat de Kamerleden hun beschou
wingen geven ender alle voorbe
houd. Zij weten zelfs thans nog
niet. welke onderwerpen van rege-
ringszorg door het nieuwe departe
ment worden bestreken.
DE ONDERGRONDSE PERS. een
der prenten uit Karei Links'
„Moffelsptegel", het illegaal uitge
geven boekje met caricaturen over
de Duitse bezetters, hun methode
en hun bestrijders.
r-Aan het eind van 1942 Is dank^
zö een idee van een illegaal wer
kende Utrechtse student de
Amsterdamse uitgeverij „De Be
zige Bü" geboren. Vrijdag 21
November zal het tienjarig be
staan gevierd worden met een
bijeenkomst van genodigden in
het MuHerslot waar o.a. Remco
Campert, de zoon van de In de
oorlog omgekomen dichter Jan
Campert, verzetspoëzie zal voor
dragen. Op die dag zal boven
dien een expositie worden Inge
richt van alle uitgaven die de
Bezige B« sinds 1942 het licht
deed zien. B(j wjjze van jubile
um-uitgave verschijnt tegelij
kertijd een fotoboek.
Ter gelegenheid van het ju
bileum hebben wjj een bezoek
gebracht aan de stichter van de
„Bü", de heer Lubberhuizen.
de na-oorlogse „Bij" en nou zitten
we hier. Het feit dat we nog be
staan, lijkt me een reden om al erg
blij zijn."
Het is voor de heer Lubberhuizen
en zyn „Bij" allemaal even vanzelf
sprekend gebleven als het tien jaar
geleden al was.
Bertrand Russell (SO jaar)
heeft zich verloofd
LONDEN. Bertrand Russell, de
beroemde Britse filosoof, die thans
80 jaar oud is, heeft bekend ge
maakt dat hij zich heeft verloofd
met de 50-jarige Edith Finch. Rus
sell. zal in Februari bij de uitge
verij the Bodley Head zijn eerste
verhalend proza laten verschijnen.
Het nieuwe boek is een verzameling
van vijf macabere verhalen.
A LS u straks Sinterk laasinko-
pert gaat doen en iemand
voor héél weinig geld een bijzon
der groot genoegen wilt bereiden,
moet u een boekwinkel binnen
stappen en „Kees, de jongen" van
Theo Thijssen laten inpakken. Het
Spectrum in Utrecht heeft name
lijk de menslievende inval gehad,
dit heerlijke boek voor de luttele
som van één gulden en één kwart
je tussen de dure, dikke pillen te
leggen. Koop het onverwijldren
er mee naar huis en lees het, voor
u het met een bijbehorend rijmpje
wegstuurtin één ruk uit, dan
behoort u daarna zonder twijfel
tot de club der Kees-de-jongens
minnaars, waarvan de nooit gs-
administreerde leden overal in
Nederland met bïij herkennen te
gen elkaar knipogen, als ze zeg
gen:
„O, hebt u het ook gelezen?"
Want zó'n boek is het. 't Werd
al meer dan een kwart eeuw ge
leden geschreven en het gaat over
de gedachten en de fantasieën van
een gewone Amsterdamse school
jongen. Er gebeurt ogenschijnlijk
niet veel op die twee honderd en
vijf en zeventig pagina's. Kees'
vader gaat dood. Het gezin ver-
ar) nt. En hij verlaat voortijdig de
school om loopjongen te spelen op
een druk kantoor. Maar het leven
der volwassenenmet zijn alle
daagse tragiek is maar een don
kere, half begrepen achtergrond
van de dromenwaarmee een
kleine held het de hele dag so
druk heeft.
Ik ken geen schrijver op deze
wereld die de gaafheid van een
jongen met zoveel meesterschap
en zulk een touchante humor heeft
weten te geven als de Jordaanse
schoolmeester Theo Thijssen. In
zijn bezig leven heeft hij hard ge
vochten tegen het frikkendom, ira
het belang van een gelukkiger
jeugd. „Kees de jongen" een
van zijn vele boeken en naar mijn
smaak het beste mist volkomen
de in wezen zo abjecte halfzacht
heid die van de officieel erkende
Bartjes, Jaapjes en Pietjes vaak
zulke onverteerbare kereltjes
maakt. Koddig genoeg heeft de
•bevoegde literatuur-kritiek Thijs-
sens boek standvastig over het
hoofd gezien. Het schijnt niet tot
de echte schone letteren te be
horen waaróm kan ik niet be
vroeden. De gewone mensen ech
ter, blijven Kees nu al negen
drukken en wat. meer zegt
tientallen jamt x trouw. Want zij
zien met een vaag heimwee de
atmosfeer van hun eigen jonge
jaren poëtisch opdoemen als zij
lezen wat de kleine Amsterdam-
j mer zoal bijeenfantaseert ouer
het bezit van een doosje kleur-
krijt bijvoorbeeld:
Hij had gewoon uit schetsen
kunnen gaan, naar de sla-tuintjes
maar dikwijls schilders ook zaten.
Allicht had er een hem in de ga
ten gekregen; gezegd: Dat doe je
daar heel aardig. Hier hei-je eert
beter stukkie papier; teken het
nou es daaropHy aan de gang.
Het water met golfjes, met van
die schaduwkantjes. De schilder
riep er een ander bij. Waar heb
je dat geleerdNergens. Dat
Heg je. Nee, enkel gewoon op
avondschool blokken en zo gete
kend. en één keer een kruik.
Maak dat je eigen wijs. Maar
natuurlijk moesten ze hern einde
lijk wel geloven. Mocht-ie voor
de aardigheid eens proberen met
die ene zijn verf wouen ze ge
woon niet geloven, dat-ie nog
nooit een penseel in zijn handen
had gehad! Zo mocht hij dan bij
schilders aan huis komen, en
schoot hij aardig op. Kwamen er
thuis een paar schilderijtjes van
hem te hangen, met zijn naam
er onder; en wie weet hoe het
verder gelopen was."
Ja, zö deden we, nietwaar? Zo
gingen je gedachten op hol. Zo
liep je met een hoofd vol dromen
over straat. Het was een leven
rijk aan diepe smarten, waarom
je nu lacht en jubelende vreug
den die je vandaag niet meer be
schoren zijn.
Maar een paar avonden kunt u
to eer rondzwerven in dit verloren
paradijs, als u Thij'ssens sleutel
koopt. V"oor één gulden vijf en
twintig.
KRONKEL
Ontmoeting Eisenhower
en minister Eden
NEW YORK. Generaal Eisen
hower zal Donderdag te New York
een onderhoud hebben met de Brit
se minister van Buitenlandse Zaken,
NAPELS- Een van de bekend
ste filosofen der twintigste eeuw,
de Italiaan Benedetto Croce, is van
daag in zijn woning in Napels op
86-jarige leeftüd overleden.
De 18-jarige Tiny Meershoek uit
Haarlem, die wegliep toen haar ouders
op 28 Octobe." naar Zuid-Afrika emi
greerden. is weer boven water. Tmy
gaat volgende week met de Groote Beer
toch maar haar ouders achterna.
a De oudste ambtenaar van de Burger
lijke Stand ui Mmelo dc 72-jange heer
J. J. Brobben, die m de loop van de
jaren al 2700 huwelijken-met-toespraak,
heeft gesloten, was gisteren 50 jaar ge
trouwd. De burgemeester kwam hem.
feliciteren, En een toespraak houden.
Over het huwelijk natuurlyk, waar
anders over.
Een koe, die achter een boer in Venlo
aansjokte, kreeg genoeg van het lopen,
en sprong boven op de motorkap van
een passerende auto. Er kwam een deuk
in de kap, maar de koe mankeerde mets.
Voor het geval u geen verhuiskaartje
heeft ontvangen: ex-koning Faroek
woont niet meer in Santa Marinelta
maar in een veertig kamers tellend
huisje in Grotto Ferrata, ten Zuiden van
Rome. Dinsdag is hu verhuisd. Het is
nog
upje.
Een 60-jarige grootmoeder uit Mis
souri ligt m het ziekenhuis. Zij viel met
haar auto van een hoogte van 12 meter
en het duurde vyf dagen voor men haar
in de wrakstukken vond. Al die tijd.
leefde ze van een paar stukken borst
plaat, een fles boorwater en wat regen
water. Behalve haar linkerheup en lin
kerarm had ze een paar nbben gebro
ken. Maar ze zei dat ze bijna geen pijn
had gehad en dat ze zich weer „best"
voelde. Waarmee we maar willen zeg
gen dat haar generatie niet kleinzerig is.
