Cor Schuring neemt afscheid van
het circus
Noël Coward is ontspoord met
„Be andere vrouw
CIRCUS STRASSBURGER
Bertus Aafjes: de eeuwige pelgrim
Zware straf geëist tegen
Rotterdamse koopman
W. L. M. E. VAN LEEUWEN
s
Acht jaren spreekstalmeester van Strassburger
Glazenwasser .valt
van de ladder
Accijnsvrije Amerikaanse sigaretten
aan niet-Amerikanen verkocht
ROTTERDAMSE BIOSCOPEN
Franchot Tone zoekt gevaar op
PAROOLLEZERS NAAR
Avondvoorstelling op Zaterdag 13 December
Sterk gereduceerde prijzen
Diep heimwee naar
gelukzaligheid
ft
Zaterdag 6 December 1952
Deze maand zien tie Rotterdammers de spreekstalmeester van Circus.
Strassburger voor het laatst in functie„M'n stem is nog best. maar de
botten willen niet meer," zegt Cor Schuring als verklaring. „Nu nog
in de A hoy '-hal en straks in het Amsterdamse Carré, maar dan zet ik
er een punt achter. Met een circus op reis gaan kan ik echt niet meer
volhouden". Zo legt hij ons de feiten voor. Maar ets je deze mede
deling van Schuring in circuskringen hervertelt. krijg je meteen te
horen„Geloof ik -niets vanhij toil er al zo lang mee kappen, maar
Cor krijg je de'piste niet uit". Wat ons ook weer niet verbaast, want
Cor hangt aan zijn vak. Maar het einde van zijn carrière nadert nu
toeft wel definitief, lijkt ons. Dat mag dan ook wel zo langzamer
handwant in Januari wordt Cor Schuring al 73 jaar.
Zijn levensverhaal is er een van
emoties. Hij had nog maar nauwe
lijks een lange broek aan of hij
goochelde al op partijtjes; Cor
speelde er dan een beetje clown
bij en toonde wat handschaduw-
beelden en zo verdiende hij al een
paar centen als artist. Toen Cor 16
was kwam het circus Renz In Am
sterdam, zijn geboorteplaats. Hij
was er kapot van, zoals hij nu zegt.
Iedere dag scharrelde* hij bij de
tentenstad rond. En toen Renz ver
trok, zat Cor in een der wagens.
Maar pa en ma Schuring waren
streng orthodox en haaiden hem
terug uit Dusseldorf. Stel je voor,
onze Cor circusartist! Gor moest be
loven, dat hij in het tabaksvak van
pa zou gaan. Dat deed hij ook,
maar op z'n vrije Zondag, speelde
hij toneel bij hele kleine gezel
schappen. Bij de troep- van Bigot
moest hij in het stuk „Baddoktoren"
in zes rollen optreden.
Van die belofte kwam niet veel
terecht, want van zijn verdiensten
bij Bigot kocht hij een ezel, waar
mee hij samen met een partner
ging optreden, in Nederland en
elders. Hij werkte er mee in circus
sen; toen het dier in Gent eens op
een toneel moest optreden, weiger
de het te werken, ondanks de gum
mizolen die ze het hadden aange
past. De partner gaf het af en toe
een oor om de ezel op gang te
brengen. Zodoende kwam het dier
in de orkestbak tterecht.
Daarna werd Cor illusionist. Bos-
coco heette hij to-an. Z'n partner
schminkte zich net zo als Cor en
had ook dezelfde gebaren ingestu
deerd, zodat Cor zichzelf kon laten
verdwijnen en (via do double) el
ders terugkeren. De double ging
later zelfstandig werken en toen
Cor eindelijk een meisje gevonden
had, waarmee hij een nieuw num
mer wilde gaan vormen, ging zij in
een klooster...
En zo ging het steeds weer. Nieu
we nummers, uit elkaar, weer nieu
we nummers. Als onderdeel van
het „Barry Barry Trio", clowns met
Cor's jonglerende poedel, had hij
veel succes tot in Afrika toe, maar
z'n moeder had een steuntje nodig,
toen Cor's broer naar Amerika ver
trok en daarom kwam Schuring naar
Amsterdam terug. Daar ging hij
stukken schrijven en er zeii ook in
meespelen.
Niet altijd was er een engage
ment, Dan moest er elders aange
pakt worden. We hebben documen
ten. gezien, waaruit bleek, dat hij
opzichter bij een superfosraatfa-
briek was geweest En we hoorden
een verhaal over zijn tijd als zie
kenverpleger. Die laatste baan
kreeg hij, toen hij als EHBO-er een
gewonde op straat had verbonden
en maar even" meereed naar het
ziekenhuis om z'n driekante doek
terug te krijgen. Ze zeiden daar,
dat hij een knap verband had ge
legd. en dat hy kon blijven...
De aanloop tot het beroep van
vandaag nam hij omstreeks 1910,
toen ze in. een artistencafeetje
plots vroegen; „Kun je expliceren?
In. Den Haag hebben ze een expli
cateur nodig," Cor direct naar de
bioscoop van de maatschappij „De
Zonnebloem", op de plaats waar nu
Roxy staat en waar Willy Mullens
films draaide. Schuring was steeds
een eigenwijze driftkop geweest en
toen ze hem daar geen opslag wil
den geven, plaatste hij een adver
tentie in het artistenblad „De Ko
meet": De bekende explicateur Cor
Schuring is vrij! De bioscoopdirec
teur kreeg dientengevolge een
stroom van sollicitaties en Cor
slechts één brief van een ander
blad. waarin stond, dat men daar
beter kon adverteren.
Enfin, hij kreeg toch een andere
bioscoop. In Amsterdam, in Nijme- j
gen, in Tilburg, overal vertelde hij i
wat de mensen op dat wiUc doek j
te zien kregen. In 1914 begon hij j
in Den Haag een eigen bioscoop.
„Die had ik moeten aanhouden, dan
had ik nu in een auto gereden." be
dacht hij later, tóen hij onrustig
als hij was al weer lang elders
zat als explicateur. De uimnmng
van de geluidsfilm dreef Schuring
weer in een clownsoummcr, samen
met Sandro, de man die bij de do
densprong zo vermmkt werd. dat
hij het ook op een ander terrein
moest zoeken.
ïn 1928 was Schuring voor het
Vrijdagmiddag om half vijf is
op de Schiedamseweg in Rotter
dam de 22-jarige glazenwasser C.
Snel, Overschiesestraat 48a, Schie
dam, van een hoogte van drie ver
diepingen van de ladder gevallen.
Met een schedelbasisfractuur is hij
opgenomen en naar het zieken
huis Coolsingel gebracht.
eerst spreekstalmeester bij een cir
cus, dat ter gelegenheid van de
Olympische Spelen in Amsterdam
optrad. „Circus-Olyrapiade" heette
dat programma. Het programma,
waarmee hy van Rotterdam af
scheid neemt, héét ook zoAcht
jaar later kwam hij voor het eerst
bij Strassburger in die functie en
daar is hij gebleven, ook al werkte
bij tussentijds wel eens bij andere
circussen, zoals Sarrasani.' 's Win
ters, als de circussen in het win
terkwartier waren, was hij vaak
padvinders-instructeur.
Dit alles en r.og veel meer kwa
men wij te weten zonder ook maar
iets te vragen. Eén vraag: „Wat is
nu een spreekstalmeester?" was vol
doende voor dit slotstuk. Vroeger,
zo vernamen wij, kondigde de stal
meester de nummers aan. Die stal
meester moest dus ook spreken.
Hagenbeek maakte er een aparte
figuur van en voila: de spreekstal
meester in de huidige gedaante is
er. Vroeger moest Cor Schuring al
le nummers annonceren en de be
zoekers tijdig attent maken op iets
bijzonders. Nu is zijn conférence
zeer beperkt. ,^Het publiek komt
om te kijken, met om naar mij te
luisteren" is zijn moderne opvat
ting.
Dat spreken is overigens niet het
enige werk. Daarnaast verzorgt hij
veel bij de transporten, springt
overal in waar een hiaat dreigt. En
daar zit 'm juist de kneep. „M'n
stem is nog best, maar de botten
willen niet meer voor' dat andere
werk".
Daarom stapt hij er het volgend
jaar uit en gaat nij rustig wor.en
in Den Haag. „Onthoud mjjn
woord, hij komt weer terug," zeg
gen anderen,
Cor Schuring (rechts) trad jaren
geleden met zijn gedresseerde
poedels op.
COR SCHURING
Hooggeëerd publiek.
Ondanks beslag:
Expositie-Daniël
den Dikkenboer
blijft geopend
Teneinde misversta nd< te voorko
men, vestigen wij er de aandacht pp,
dat de tentoonstelling van de schü-
der-graficus Daniël den Dikkenboer
in het Schielandshuis tot 17 Decem
ber normaal te bezichtigen blijft
voor het publiek. Het conservatoir
beslag, dat de deurwaarder Donder
dag j.l. op de werken gelegd heeft,
heeft dus in dit opzicht geen enkel
effect.
Hier kan nog aan toegevoegd wor
den, dat men bezig is te "trachten tot
een regeling te komen.
Bet Stedelijk Museum te Schiedam
ls in het bezit gekomen van een fraai
brons, voorstellende „Moeder en Kind"
van de bekende beeldhouwer John Rae-
deeker. Het muBeum heeft het brons
t aangekocht op een veiling te Amster
dam
DEN HAAG. Toewijzing van de vordering van dc rijksadvocaat, na
melijk een boete van 27.300, subsidiair te vervangen door drie maanden
gevangenisstraf en bovendien drie maanden onvoorwaardelijk, zo Luidde
Vrijdagmorgen de conclusie van de procureur-generaal bij het Haags
gerechtshof in de zaak tegen dc Rotterdamse t^jakshaüdelaar F. W. de G.
Tegen diens mede-vennoten, J. de G. uit Blaricum en W. J. de G. uit Am
sterdam, concludeerde de procnrenr-generaal eveneens tot toewijzing van
de vordering van de rijksadvocaat; een boete van 9IOO.eventueel te
vervangen door een maand gevangenisstraf.
F. W. de G. hoofd van het Rotter-1 worden verkocht. Voorwaarde was,
dams bedrijf van de commanditaire
vennootschap v. d. V., was de be
langrijkste verdachte in deze zaak.
Aan zijn firma was toestemming ver
leend om ten behoeve van in Neder
land wonende Amerikanen Ameri
kaanse sigaretten in te voeren, wel
ke dan tegen dollarchêques met een
verminderde accijnstoesiag mochten
Uiterlijk, herinnert „De andere vrouw" (The astonished heart) toe2
in enkele opzichten aan die andere film, waaraan Noel Coward z'n
medewerking verleende: Brief Encounter". Ook hier een uoorbeeldtp
huwelijk van verstandige, uitstekende mensen en een plotselinge uit
ondoorgrondelijke diepten geboren uerstandftouding met een derde.
Ook hier de niet mooie, n?aar heel sympathieke actrice Celia John
son, die thans echter de passieve dupe wordt- van het 3-hoeksconfHct.
geleerde gaat op wonderlijke manier
een kijkje nemen in de achttiende eeuw
en wordt door zijn te grote kennis voor
gek verklaard. De romantiek is aange
dikt door dat het verhaal uit de acht
tiende eeuw in kleuren, de rest in zwart
wit gefilmd werd en men amuseert zich
wel, al duurt het soms wat erg lang.
Tyronne Power en Ann Blyth vertolken
de hoofdrollen en Roy Baker regisseer
de deze wonderlijke publiekfilm, die
men öe2e week in Prinses kan zien.
d3t lijsten met de namen van de
kopers moesten worden overgelegd.
Bij een contrdle, ingesteld door de
dienst der invoerrechten en accijn
zen, bleken verscheiden namen op
de ingediende lijsten gefingeerd te
zijn. „Het is duidelijk dat de betrok
ken sigaretten niet naar de mensen
zijn gegaan, voor wie ze waren be
doeld". aldus de rijksadvocaat. „Ze
zijn naar verdachtes kantoor ge
bracht en daar aan de eerstkomen-
den verkocht. Dit is ongeoorloofde
verkoop. Bovendien Is er dan te
weinig belasting betaald en tenslotte
is er gebruik gemaakt van een vals
geschrift."
De Rotterdammer De G„ die tijdens
de zitting alleen het woord deed,
voerde aan, dat hij als een der leiders
van een groot hedrijf moeilijk zelf
het oog had kunnen houden op alle
documenten. Maar weL was het hem
bekend, dat het met die Amerikaan
se afnemers soms raar toe ging.
„Eerst bestelden ze sigaretten, maar
als die eindelijk konden worden af
geleverd, waren de Amerikanen soms
al verdwenen. Dan kochten andere
Amerikanen ze maar en kwamen er
ook andere namen, op de lijsten, dan
Gezien het grote succes van de speciale Parool-matinee voorstel
lingen in hét Circus Strassburger hebben wij. op veler verzoek,
getracht eveneens een avondvoorstelling te organiseren tegen sterk
gereduceerde prijzen. Dit is gelukt. Wij hebben ons van een aan
tal toegangsbewijzen (uitsluitend late rang) verzekerd voor de
avondvoorstelling op Zaterdag 13 December.
Paroollezers betalenop vertoon van deze aankondiging slechts
de helft van de normaal geldende avondprys (1ste rang 3.
dat is:
1.50.
Toegangsbewijzen zijn van Maandag a.s. 's morgens 10 uur af
verkrijgbaar uitsluitend aan ons kantoor; Schiedamsevest 42, tele
foon 25430 (7 lijnen)..
Voor Schiedam: Lange Haven 141, Telefoon 69300.
Internationale artisten. wereldberoemde clowns, acrobaten, rui
ters, 18 Lilliputters, leeuwen, beren, prachtige paarden, olifanten
en nog heel veel meer biedt het Circus Strassburger.
Het aantal toegangsbewijzen tegen gereduceerde prijs voor de
avondvoorstelling van Zaterdag 13 December is beperkt. Spoedig
j afhalen van plaatsbewijzen is derhalve raadzaam. De voorstelling
begint om 8 uiir.
i j
die van de eigenlijke kopers", aldus
De G. „Zwarte handel in deze siga
retten zou, zo hij dat al had gewild,
toch weinig hebben gebaat, want de
firma was verplicht de dollarchêques,
waarmee ze werden betaald, aan de
Nederlandse Bank over te leggen."
De rijksadvocaat en ook 'de procu
reur-generaal dachten' daar anders
over en rekenden verdachte voor
hoe hij wellicht tóch op die ongeoor
loofde handel had kunnen verdienen,
Vóór de behandeling van deze
uit 1949 daterende cigaretten-affaire,
was hetzelfde drietal al ter verant
woording geroepen in verband met
een andere zaak. Ook deze geschie
denis had zich in en om het Rot
terdamse filiaal afgespeeld en dus
was het weer F- w. de G. die het
woord deed en die tenslotte de
hoogste straf tegen zich hoorde
eisen. De procureur-generaal con
cludeerde tot toewijzing van de
vordering van de rijksadvocaat: be
vestiging van het vonnis van de
Rotterdamse politierechter of wei
f 3000 boete eventueel te vervangen
door 2 maanden hechtenis. Tegen
beide andere vennoten luidde de
conclusie: f 300 subsidiair twintig
dagen. Het ging in deze zaak om
17.400 cïgaretten, dis wèl op een.
transitopaspoort stonden vermeld,
doch bij controle op het betrokken
schip aan de voorraad bleken te
ontbreken.
De rijksadvocaat, die in de be
handeling van deze zaken zo'n gro
te rol speelt omdat het accijns
ontduikingen betreft, zei er van
overtuigd te zijn dat de verdwenen
cigaretten nimmer in de voor het
schip bestemde collies hebben ge
zeten. „Door een kunstgreep is de
douane-beambte bij het verpakken
in het entrepot voor de gek gehou
den," zo was zijn mening. „Daaraan
rijn de leiders van het bedrijf me
deschuldig. Dan moeten ze hun.
eigen personeel maar goed contro
leren, ais ze veronderstellen dat de
verdwijning misschien aan die
mensen te wijten was."
De raadsman was daarvan ove
rigens nog lang niet overtuigd. Hij
poogde hët Hor uit te leggen hoe-
vele maatregelen er wel getroffen
waren om verdwijning van cigaret-
ten, .voor ze aan boord werden af
geleverd, te voorkomen. Het was
dan ook zijn stellige o vertui ging
dat het manco niet in het bedrijf
van zijn cliënt niet aan de wal
maar aan boord van het schip was
ontstaan.
Want het ls haar zo correcte echtge
noot, een zeer beroemd, psychiater, die
(tot zijn eigen verbijstering) bezwijkt
voor de charmes van een mondaine,
jonge, vrouw.
De tragiek van de 3-Iioeksverhouding.
die in. „Brief Encounter" slechts
Franchot Tone, -Janet Blair en
Janis Carter in ft iooe trouble.".
(Lutusca)
DE ANDERE VROUW Cd ar gar ct
Leightón). In 't Venster.
schroomvallig gesuggereerd en tenslotte
ln de plooien van het huwelijk wegge
streken werd, is in „De andere vrouw"
pijnlijk breedvoerig uitgemeten.
Noe) Coward, die het draaiboek
schreef, had zoveel conversatie nodig
om de rampzaligheid van de verblinde
man te schetsen en zijn dialogen zijn
zo vermoeiend en weinig spiritueel, dat
men moeilijk kan geloven in dit haast
onsmakelijke drama, dat besloten wordt
met de zelfmoord van de psychiater
na een laatste waanzinnig-jaloerse scène
met zijn verveelde geliefde.
Noch he: spel van Coward als dr
Faber, noch dat van de andere mede
werkenden (behalve- Celia Johnson en
Margaret Leighton) verhoogt de middel
matige kwaliteit van. de film (in 't
VENSTER).
Lutusca
Bijzonder clever is Franchot Tone in
„lt zoek bet gevaar" (I love trouble)
als eeh pri' é-deteeUve, dlc ln opdracht
van een ongunstige plaatselijke politi
cus een onwelriekend chantage-complot
krijgt te ontmaskeren. Aanslagen en
moorden maken de affaire riet eenvou
diger en als een vijftal mooie vrouwen
de puzzle nog wat avontuurlijker cachet
komt geven, krijgt men nog meer be
wondering voor Franchofs koele,* door
niets af te leiden speurzin, Men moet
wel enigszins uitgeslapen zijn om de
ingewikkelde gebeurtenissen precies te
kunnen volgen, maar nódig is dat laatste
niet. Want de regisseur-producer S. Syi-
vain Simon heeft aan de entourage en
vooral ook aan de kleinere rollen
(Hazel, de detective-assistente!) alle
mogelijke aandacht besteed en zelfs de
humor ontbreekt niet in deze goede,
soms heel spannende thriller.
Capitol
Een in zijn soort boeiende film is
„Tijgerhaai", een verhaal over de be
levenissen van een Amerikaanse onder
zeeboot en zijn bemanning. Spannende
gevcchtsacties gedurende de laatste
phase van de oorlog ïn Japan en het
begin van de oorlog in Korea wisselen
de,periode af, waarin het schip is opge
legd. Die gedwongen periode van niets
doen wordt overigens door de duikboot-
commandant benut voor het afwikkelen
var. een liefdeshistorie. Goed verfilmd
is het afhalen van ecu man van de duik
boot door een helicopters en de landing
van dit vliegtuigje op een vliegtuig
moederschip. William Kolden en Nancy
Olsen spelen de hoofdrollen. Naast hen
valt op de acteur William Bendjx.
Rex
Deze week een dubbele (en straffe)
dosis Wild-West. Eerst een zekere Wild
Bill Elliott, die als Red Ryder rare din-
gen meemaakt. Zijn cowgirl-tante dreigt
te vallen voor een kersvers uit het ge
vang weggelopen Blauwbaard. De man
koesterde het snode plan tantelief op
de huwelijksreis uit de weg te ruimen,
maar ziet zich daartoe dc pas afge
sneden door de heer Elliott, die tante
het leven èn haar spaarduitjes weer
gcefi. Om duistere redenen heet dit film
werk „De Held van Cbeyenne". John
Carroll is de hedendaagse Zorro, u-weet-
wel, de gemaskerde en schier onkwets
bare ridder in het zadel. In „Dc terug
keer van Zorro" is hij edelmoedig ten
eigen bate, want hijzelf is deelgenoot ïn
de spoorweg Californië-Yucatan. die
wordt belaagd vanuit ccn bankierskan
toor te New York. De jeugdige nazaat
van Zorro brengt het er hoe kan het
anders prachtig af, niet in het minst
door de hulp van z(Jn ros El Rey. Dit
paard toont fraaie dressuur-staaltjcs:
één. scorepunt voor het Zorro-opus.
Prinses
A cheson roept 2ijn reizend
ambassadeur in Midden-
Oosten terug
WASHINGTON. De Amerikaan
se minister van Buitenlandse Zaken
Acheson heeft zijn reizende ambas
sadeur tn het Midden-Oosten. Locke
Jr. bevolen onmiddellijk naar Wash
ington terug te keren om een ver
klaring te geven yoor zijn in het
openbaar geleverde critiek op de
buitenlandse politiek van de rege
ring. Locke, die alle Amerikaanse
economische en technische hulp aan
de landen van het Mid den-Oosten
dirigeert is teruggeroepen na een re
de in Beiroet (Libanon), waarin hij
Amerikaanse schenkingen en lenin
gen eiste om het gebied tegen het-
communisme te beschermen.
Locke's ideeën druisen regelrecht
ln tegen die van het departement van
Buitenlandse Zaken, dat slechts een
beperkte dollarhulp wil en de na
druk legt op „punt vier projecten",
onder leiding van Amerikaanse agra
rische. gezondheids- en.- technische
deskundigen.
Tl nar ter wereld i/ir.dt men nog de pelgrim
vv die met een stok ïn zijn hand naar Nazaret
komt in het vrome Bewustzijn, dat hij bij iedere stap
die hij zet mogelijkerwijze de voetstappen van zijn
Heer en ^a%maArer kruist?", schrijft de dichter
Bertus Aafjes in zijn reisbeschrijving, die
hij naar een woord van Jeremias de titel „Vorstin
onder de Landschappen" meegeeft. En at voldoet
de auteur zelf dan ook niet aan het uiterlijke ken
merk van die gezochte pelgrim want hij maakte
tussen December 194$ en April jggo zijn tocht door
het Heilige Land per auto de lezer van deze
dichterlijke reisnotities zal nimmer twijfelen aan het
vereiste „vrome bewustzijn" bij deze reiziger.
W, j it j x- j i„ in het Heilige Lar.d spreekt bnek-
AN^ a:t kostelijke boekje ont- hy deze reis maakt dat doet hy dc Hertnor. zag aan dc Noordelijxe Jelen over Evangeliën en is, door
leent juist allereerst zijn natuurlijk ook, en met die verras- horizon? Naar het Zuiden kijkend blote verschijning vaak - duide-
waarde aan de hartstochtelijke in- sende „dichterlijke" visie, d;e hem 2ag hij in de diepte de groene we- Kjker dan bladzijden.* commentaar
nigheid met opzet gebruik ik meer doet ontdekken dan' de nor- lige vlakte van Jizreël liggen, inge- rft Keieerde boeken" schrijft Aaf-
deze vreemd schijnende combinatie male reiziger: de dichter is ook als kerkerd door kaal gebergte. Achter inderdaad maar 't
dichter is ook als kerkerd door kaal gebergte. Achter inderdaad
van eigenschappen! waarmee waarnemer immers een Schepper, de vlakte stak de hoogte van Moréh maar om of iemand die stenen fowr
Aafjes ieder zijner „ontmoetingen" Maar met zijn stof bedoel ik nu de omhoog, waar Gideon vocht. En laten' inreken" En dal nu is d«
- mCt lanr1en1.4nviB„ hailirtd Plll^Alcd ÖPV h'fttnWcdlïA rlnf „7 jat. >Vt oflr 1.331" -luiste' 1-l(d b (3+ ril 1 ".r. -
of
heeft met de in geheel "de Christe- naar Nazaret
lijkc mensheid levende beelden van
die „wondertijd". 2000 jaar geleden,
Maar met zijn stof bedoel ik nu de omhoog, waar Gideon vocht. En
(hetzij met landschappen, heilige Bijbelse en historische stof, want al iets meer naar rechts rijst het Gil- ftAterilike kant van. dit boekje, Lu
plekken of personen) geassocieerd beschrijft Aafjes dan zijn tochten boagebergte ten hemel. waar. Saul jgn ^erde deued.
heeft met de in geheel de Christe- naar Nazaret en Jeruzalem, Betle- verslagen werd. Vlagby. in Ooste-
hem en Kana, en vertelt hij, en op lijke richting bolde de koepelronde t-r 7*^ h, r wonderlijk iets
schilderachtige wijze, van het le- Tabor omhoog met lijn groene bes- W '«-■S.ÜP.ÜSgggg'* tg
toen Jezus door die landstreek ging, ven daar thans: van straattoneeltjes sen; de berg waar hij eens verheer- - ;rf.
Deze vermenging der beide beelden en politieke antithesen, van opdrin- lijkt 20U woorden. En in Zuidweste- vertellen al* RH thuiskomt-
van heden en verleden is soms zo gerige gidsen en moderne sjache- ïijke richting kijkend zag Jezus het 2f pndU wftidPlr M
suggestief gedaan dat we onw-illekeu- raars in de tempels -- wezen leeft Karmelgebergte Jig gen als een dachten we. bekende eigenland
rig denken aan die fraaue doorgeco- Aafjes in die langgeleden heilige burcht voor de Middellandse Zee.
dagen. En die tijd kent hij door en Vanaf de bergen rond Nazaret kon.
door! Juist daardoor is het hem mo- hij de toppen van de Libanon aan bladzijden lanv met rnn relaas
Sclijk in enkd. regel* in vogel- de horiecm zien en de gele bergen ton,«toa
pieerae films, waarin even verras
send, door wisseling van vaag en
helder, twee scènes door elkaar op
het witte doek verschijnen. Bertus
Aafjes beschrijft in één zijner klei
ne hoofdstukken het vallen, van de
avond over het landschap, terwijl
hy op een der bergen vlak bij Na
zaret staat. De sterren en de maan
sikkel vlammen plotseling op en cy-
clamengeur drijft over de velden
rond de stad. En dan vervolgt hij:
„Langs de weg naderen twee don
kere gestalten het stadje. Men heeft
ze duizendmaal in het Oosten ge
zien, er is geen gewoner straatbeeld
denkbaar, en toch krijgt men tel- taxie te tonen maar evenzeer om elders lezen we over „de reusachti-
kens weer een schok ais men hen door een enkel detail een scène uit ge bruine laagvlakte" van Jizreël:
ziet. Voorop gaat de donkere ge- het leven van Jezus ie doen herle- „Die vlakte is een der grote slag-
staltc van de man. Hy stapt lang- ven. En plots weer verspringend velden der oudheid. Hier versloeg
zaam door het duister voort, 2ich naar het heden van Joodse ne- Barak, de veldheer van Debora. de
steunend op zijn stok. En achter derzettingen van Arabische wrok, vijand. Hier versloeg Gideon de
hem treuzelt hèt ezeltje, een vrou- 1J *-s- J
van zijn woonplaats naar een dorp
een paar kilometer verder en boeit
Ritter trok door Zeeland en door
Noord-Holland en grift ons de beel
den van dorp en stad voor goed in
't geheugen. Aafjes heeft; als Ritter
een. dichterlijke vizie en het is een.
enkel woord dat het tafereel defini
tief voor ons oproept; zo de volgen
de regels over de bron in Aia Ka-
rim. aan welke eens Maria haar
dorst leste toen zij Elisabeth in haar
zomerhuis ging bezoeken: „Zin
gende stroomt het water terzijde
van de minaret in de drinkbak*'.
Maar Aafjes heeft uiteraard óók
zijn stof mee: de „namen" die -hij
gebruikt zijn al geladen voor ieder
die óf gelovig, èf historisch geïnte
resseerd is; zoals ook namen als Ar
no, Heidelberg, Nicea, Hastings,
van techniek en geld zet hij op Midianieten en David ft e Amaïekie- Mekka, associates in zich dragen -
wenfiguur op dé rug. Als zij langs vaak wrange wijze het heiligste ten. Hier viel Saul in zijn gevecht ^n^al het woom „rcos
gaan ziet men hoe het silhouet van vlak naast het profaanste: geld ha- tegen de Filistijnen. Kij doorboorde g®dachten gevoelens
lend op de Bank in Jeruzalem ont- zich met zyn eigen zwaard om niet opwekt dan bnvoorbeeld „lupine
moet hij op de trap een gids. die in handen van de vijand te vallen. echter Aagjes deze religieuze
hem leidt naar een vochtige kelder Hier vochten Egyptische pharao's ?to£ *D suggestief weet mee te de-
onder het gebouw, de kerker waar- en hier vochten Romeinen, hier be- vn> met-gelovige lezer ge-
Jezus gevangen zat: „De 20e kampten de kruisvaarders de Sara- mc"ne.nt van de lectuur
bespreekt Bertus Aafjes' „Vorstin onder de Landschappen", (Een
reis door het Heilige Land, j. M. Meulenhoff, Amsterdam tggi.
Prijs f6tgo).
vlucht de grote lijnen van de his- van Gilead in Transjordanië". En
de vrouw het bundeltje van een
kind tegen zich houdt aangedrukt,
Moe zetter, de man cn het ezeltje de
laatste slappen naar Nazaret. Gelijk
het was, tweeduizend jaar geleden,
Egypte",
MAAR Wie deze alinea leest ln
het groter verband van dit hele
hoofdstuk, wordt pas goed getrof
fen door een tweede bijzondere
deugd van Aafjes „superieure jour
nalistiek" deze „reisbrieven" ver-
de hoeksteen van een modern bank
gebouw gemaakt"..
net was, iweeuaweuu jaar ge+cucu, luiijflynmucis cte ouia- ju
bij hun terugkeer van de vlucht uit eeuw had deze onzalige plek tot cenen. Napoleon versloeg hier de kft. -1 g ïT r
i, aam waJmh. 7xmmi*_ Ttirksn Wellicht geen vlakte ter enct zyn mcn.erscnap en czat 13
wereld heeft eo dikwijls het'bloed "u i™h«s juist „de tamst" vsn de
Wder mensheid gedronken en nu, van- kunst.
IJDHEID van blik in tyd en daag de dag, ziet de vlakte er zo ir ,R
ruimte, ik doelde er zo juist vredig uit":..—En dan volgt meteen J)1 „„5
op. Lees nu het hoofdstukje over een beeld van de. nieuwe Joodse a
Nazaret waaruit ik citeerde: de boeren nederzettingen met de vro- kant van Aafjes. zyn <uepst«
auteur staat op een berg bij Naza- Hike rode daken, de bijenkorven, de nartT
1rt 11 b l i tf\ LLC4.C ,.1 Cl.-Ul IC .1. ,V. L. 1. w 0.1,11 L. f X. - m*. V.X. u.jxuaul
schenen in 1350 namelijk in „De ret en plotseling zegt hij: „Weet gij stallen, de visvijvers. Zie, dit ia de fteert dte gezocht tn oe schoonheid
Volkskrant", welk blad de toen 36- dat Jezus, wanneer hij als kind de ruimte van blik, waarin een mens de aardse Reide,, hw er
jarige dichter naar Palestina had bergen rond Nazaret beklom en naar kan ademen. En daardoor is dit zv" ..uoefrew naar Rome voor
uitgezonden. Die deugd is dan, dat het Noorden uitkeek, de Middel- boekje (evenals de reeds eerder gaan ïhaken, hy trok tenslotte neor
de schrijver zo volkomen op de landse Zee ln de verte zag liggen? verschenen schetsen over Bijbelse het Heilige Land om haar in. dat
hoogte is van de stof waarover hij Een wonderlijke zilverblauwe zee, stof: „Aren lezen achter de Maaiers") aanraak baar verledentebelevent
schrijft. Ik bedoel nu niet, dat hij ver weg achter de golvende bergen, zo leesbaar en verrijkt het de geest. Bertus Aafjes de eeuuiige pél-
zo nauwkeurig observeert wanneer En dat hij de besneeuwde top van „Iedere steen langs de berghelling grim? -