Houthakkers uit
n°g
levend
Nederlandse bossen veranderdenmaar:
China is sterk veranderd:
UITERLIJK EN
INNERLIJK
NIEUWJAARSPUZZLE
Beneden,
elegant
mondain
Boven:
huiselijk
bijeen
m
Wanbeheer
Evenwicht
Romantiek
Brandhout
.Kaalsla.
VOOR
SPOE DI G 9 5 3
O O
V*
.Woensdag 31 December 1952
11
Paarden slepen het gevelde
hout naarde bospadenwaar
de adspirantkopers liet voor de
verkoopdag kómen bekijken.
(Van een onzer verslaggevers)
SIBERIË, leek ons die mid
dag de eenzaamste plek" fer'
wereld. Op de-besneeuwde weg
er heen vlucht' een gitzwarte
reebok voor onze- voeten hpt
struikgewas in en waar rechts
van ons pad het kreupelhout
ophoudt zien we op de mistige
hei een kudde herten grazen.
Maar in het sps- fbos met die
ongemoedelijke naam valt geen
leven te bespeuren. Hoog boven
ons hoofd laat een tak wat ijzel
los, dat ritselend-langs de stam
omlaag komt. Opnieuw de
stilte, .van .eenzelfde vroom
heid haast als in het Veluwse
godshuis waar we een paar uur
tevoren waren. Roerloos staan
we daar in het halfduister on-
der de bomen, minutenlang.
Dan dringt als een zacht geruis
het 'kraken van een -vallende
boom. tot ons door. „Kora"; zegt
de' boswachter. „Laten we .op
stappen. Dat houtkappen ge
beurt verder weg dan je
'denkt/*
De houthakker uit de sprookjes
boeken leven nog. In ons land zijn
net er enkclè duizenden, var. wie
wij er een tiental aan het werk heb
ben geiien ir. het Speulder- en
Spririderbos bii Gardeven, één der
dienstkringen van de houtvesterij
Apeldoorn van het Staatsbosbeheer.
De zwermen vacant irgangers, die
er 's zomers neerstrijken, zullen ver
geefs naar de mannen zoeken. Pas
an het najaar, wanneer de jaarlijk
se kringloop van bet groeiproces is
voleindigd en de sapstroom in de
bomen voor enkele maanden tot
rust komt, trekken ze met bijlen en
zagen de bessen in. Droog hout is
namelijk gemakkelijk te vellen en
ook beter te verwerken.
TLTOE ziet een kenner van het oude China het tand onder het regiem
II van A:ao Tse-toeng? Een antwoord op deze vraag geeft de In
diase journalist Frank Maraes in een artikel:Ik zag rood China t
dat verscheen, in het Amerikaanse tijdschrift „United ^rations w. orid
Moraes, verbonden aan het invloedrijke onafhankelijke blaa „Times oj
India", viaakte dèel tut van :de Indiase culturele- tntsste, ate ortüer
leiding van mevrouw Pandit (zuster van premier Jtehroe) tn. April
van dit jaar een bezoek aan hei communistische China bracht. Aan
rijn impressies ontlenen u?y het volgende:
T K heb het wij» en wUni*.
1 vnllt van China biina evengoed £Put °PZI3* eu ruugv.
K heb eens het wijze en waardige
volk van China bijna evengoed
als mijn buren in Bombay gekend.
Maar het China dat ik kende, is
verdwenen, en het volk dat ik ken
de. heeft afstand gedaan van zijn
wijsheid om daarvoor in de plaats
een kinderachtigheid te demonstre-.
ren, die het ten zeerste misstaat. De
oppervlakkige veranderingen, die
men bij het betreden van. China op
merkt, zijn al ontstellend genoeg,
maar pas later beseft men de ver
schrikkelijke fundamentele wijzi
gingen. welke zich in de Chinese
mentaliteit hebben voorgedaan. De
bezoeker wordt in de eerste plaats
getroffen door de kleurloosheid. Het
gehele land wordt beheerst djor een
sombere eenheid in de kleding.
Mannen en vrouwen dragen over
het algemeen blauw katoen. Slechts
in Sjanghai hebben de schónen uit
bourgeois-kringen nog w»t«n vast
^^IET altijd hebben, de Neder-
x landse .bosbezitters hun arbei
ders met zoveel overleg aan het
werk gezet. Bosbouw mocht hun
beheer vroeger eigenlijk niet eens-
heten, want. een eeuwenlange- ruï
neuze exploitatie maakte onshout
rijke land tot zo ongeveer de;bos-i
armste streek van Eurèpa. Boom na
boom. en bos na bos werd tot brand
hout gehakt; her-
beplanting- liet men i:.' -"r*1
over aan de witte-.-
keur der natuur. 'v
Aanplant op grote
schaal geschiedde
eerst, toen met de
opkomst van de
industrie ook de
steenkoolmijnen
groeiden en er een
toenemende vraag
naar mijnhout ont
stond.
Het meest ge-
»c hikt daarvoor
bleek de prove
den, die reeds sp
dert de zestier
eeuw 'in de oi
streken van Bret
voorkwam. Gro.
oppervlakten
woeste grond wer
den er mee be
plant, maar na en
kele tientallen ja
ren ontdekte men
dat deze eenzijdige
teelt de vrucht
baarheid van de
bodem aantastte.
Langzamerh and
won het inzicht
veld,- dat' de 'grond
zijn productiever
mogen alleen be
houdt, wanneer
daarop voorkomt
„een levensge
meenschap van bo-
menstruiken,
kruiden, en dieren
die met elkaar en
hun milieu in een
zeker evenwicht
verkeren".
vert pas veertig a vijftig jaar na
aanleg bruikbaar mijnhout op; voor
paal- en zaaghout kan deze .tcrmijn:
tachtig of negentig jair belopen en
in. het allergunstigste geval moet de
bosbouwer dus altijd nog: een halve
mensenleeftijd .wachten voor hij een
bescheiden rente van, zijn" kapitaal
trekt. Toch is de opvoering van
de binnenlandse höutproduciie be
langrijk, want vait-de vijf. millioen.
kubieke meter hout die -Nederland
jaarlijks nodig hééft moet nu hog
ruim tachtig procent lilt andere
landen komen.: Gok vo.or de" bestrij-
TT IT evenwicht te bewaren en
tegelijkertijd meer en beter
hout te winnen is het doel van. de
moderne bosbouw, die vooral door
de Nederlandse Heidemaatschappij
en het Staatsbosbeheer is geleid en
gepropageerd. Nieuwe naaldhout
soorten werden- ingevoerd, zoals de
Japanse larix eti de dougiasspar. die
onder meer gemengd met bodem-
verzorgende .loofhoutsoorten nu
reeds omvangrijke, zij het jonge
houtopstanden vormen in vele stre
ken van ons land. Helaas laat het
beheer van de bossen, die voor twee
derde deel'in handen van particu
lieren zijn, op talloze kleine land
goederen veel te wensen over. Botte
onverschilligheid is daarvan niet de
- oorzaak. De eigenaars kunnen het
eenvoudig financieel niel redden.
Een dennenbos bijvoorbeeld Ie-
Nog een paar slagen, een ruk
en. fcrafcend valt de stam t«r
aarde.
ding van bodemerosie zijn de bos
sen onmisbaar. En tenslotte: wie zal
dé millioenen tellen, die er onver
getelijke vacantiedagen doorbrach
ten?
A/TvAR heeft- de wetenschap nu
J.V-JL werkelijk nog wat van het
sprookje overgelaten? Sinds we zijn
huis inGarderen verlieten en bos
wachter Mulder meer en meer ver
telt over de moderne bosbouw
dringt ons die vraag voortdurend
Langs. de besneeuwde bosrand
liggen de gekapte en schoonge
maakte stammen klaar voor de
houtverkoping.
Houtstapelplaats in een van de
boswachterijen van het Staats-
bosbeheer.
naar de lippen. Ons is immers de
romantiek van het houthakkersbe-
staan beloofd.. Maar de kleine, ste
vige man in zijn lange mosgroene
jas stapt - zo vergenoegd voor' ons
•uit- ©ver de beijzelde paden, van
het Speulderbos, dat we blijven
zwijgen.
Boven ons, tussen de boomtoppen
aan weerszijden, schieten kraaien
naar beneê en wieken even schie
lijk weer op. bij het ijl gerucht van.
onze ,voetst^pper^;:iOni.: een. - bocht:
beginnen» de- grijzehagen van jon
ge, kalef larixbosjes^én ljij-de krui
sing verderop staat de voorhoede
van een héle armee altoos groene
sparretjes,veilig beschut onder de-
kruinen vain een zorgvuldig gedund
dennencomplex. Dan de donkerte
en de doodse stilte van. Siberië, die
grote zaal met honderden zwarte
pilaren onder het hemelhoge dak
van zeegroene naalden.
En plotseling beseffen we, dat in
deze dwaaltuin 'n nieuwe schoon
heid, een nieuw sprookje is' ont-
blócid uit het geduldig samengaan
van mens en natuur in één rhyth-
me. Dat is: 'planten, groeien, uit
dunnen, planten, een oneindige cy
clus vm geven en nemen.
D OS WACHTER Mulder zal niets
*-* aan ons hebben gemerkt want
als we tien 'minuten later achter
hem aan ons een weg zoeken tussen
de struiken in een dennenbos, grijpt
hij ons bij de mouw en zegt:
„Daar heb je wat je zoekt." En
Warempel, twintig meter voor ons
uit is het oeroude verhaal werke
lijk tot leven gekomen. Op :eeh
open plek schieten driftige vlam
metjes op uit éen br itskoolvuur.
Et staan, een stuk of wat stokken
'omheen waarop de jassen te dro
gen hangen van de mannen, die wij
tussen de bruine bomen bezig zien.
Twee andere - bosarbeiders liggen
geknield aan de voet van een stam
en^ trekken en. duwen de. spanzaag
steeds dieper in het hout. Hun
adem slaat als een ragfijne mist
omhoog en zweet glimt op hun
voorhoofden. Achter hen zwaait een
jonge kerel de bijl boven een reeds
gevelde stam, die hij van de tak-
stompen ontdoet. Hoe gladder de
paal, -hoe beter de prijs die hij
straks op de hout verkoping maakt.
Het hele bos door liggen de naakte
stammen verspreid, precies zoals
de boswachter het heeft gewild toen
hij van de zomer de te kappen bo
men merkte. De helft gaat er nu
uit en een volgend seizoen nog eens
vijftig procent van de rest.' De
overige zullen de beschutting vor
men voor een nieuwe aanplant.
snel en bij de stilte, die ons van alle
kanten - besluipt, past het'zwijgen
van dë mannen. Als we een vraag
stellen doen we dat haast fluiste
rend. De boswachter, een zwarte
schim aan gene zijde van het vuur,
antwoordt met gedempte stem, Er
klinkt een zweem van trots in als
tój' övër'het Speoider- én Sprielder-"
bos vertelt, de mooiste boswaciterij
van .heel Nederland..Van 't jaar zal
er ruim twee ton schooo wórden-
verdiend en voor de verkoping van
Januari, wel. we hebben immers zeil
de mooie kavels zien liggen? Dou-
glassparren, 'prachtig geschikt voor
heipalen en zaaghoüt, dan de stapels
grove den voor de mijnen of om te
dienen akszaaghout of geriefhoat
voor de bóeren. En tenslotte het
brandhout van eik en beuk.
OVER brandhout gespro
ken", zegt de boswach
ter, terwijl hij een verse pijp
opsteekt. „We hadden zelf met
de kerst eens eén flinke boom
stronk, op het vuur gegooid, die
zo dik was,: dat er na de feest
dagen nog de helft van over
was en er een levend konijn
achter vandaan sprong, toen
we hem weer uit 't vuur haal
den". De mannen kijken ons
ondoorgrondelijk aan en een
ogenblik weten we niet of we
ernstigmoeten knikkert dan
wel zó hard lachen,,dat de echo
in het donkere SïÊerië zaLzyh
le horeiL^rX.;.
AAL5LAG komt niet zó veel
IV meer voor. Het draait meestal
uit op dunnen", zegt de boswachter.
„Dat eist grote deskundigheid van
de arbeiders. Van hen hangt het me
de af, of er zo economisch mogelijk
wordt geveld en of het andere goed
van het vallende hout geen schade
ondervindt. De mensen denken vaak
dat je weL bosarbeider kunt worden
als je niks anders meer weet. Dat is
een vergissing. De jongens, die hier
komen werken, moeten jaren erva
ring opdoen voor ze zelfstandig kun
nen vellen, hetzij met de hand of de
zaagmachine En wat de paarden be
treft, daar kun je ook maar niet de
eerste de beste knol voor nemen."
De paarden? Ja. het zijn de paar
den, die het allerzwaarste werk
doen« namelijk het verslepen van de
gekapte, schoongemaakte stammen
naar de bosrand, waar ze straks
naar soort, grootte en kwaliteit op
kavels komen te liggen. Nog verder
het bos binnendringend zien we de
twee dieren hun trage gang gaan.
heen en weer. voorzichtig stappend
om met hun last geen struik of pluk
te mos te krenken. De begeleiders
laten de paarden ru9tcn, slaan ze
goedkeurend op het dampende lijf
en lichten de pet in onze richting.
Even later zitten we met z'n allen
om het houtvuur.
In de gloed van de rode vlammen
beginnen onze verkleumde handen
en voeten te tintelen. Een slok hete
thee verwarmt het tot op de botten
verkilde lijf. Nu valt de avond hoel
t i
Voor de liefhebbers van een pit
tige rekenpnzrle - geven wjj hierbij
onze heilwens in de vorm van een
deelsom. U kent bet recent: de let
ters moeten vervangen worden door
cijfers, gelijke letters door gelijke
cijfers en ongelijke letters door on
gelijke, cijfers. Verder moet op elke
stip een cijfer komen te staan, maar
dan ook alleen maar op de stip
pen. U ziet dat de rest van de de
ling honderd bedraagt. Wij zeggen
dat met opzet erbij om nog eens
duidelijk te laten uitkomen dat de
letters O en het cijfer nul niet nood-
- zakelijker wijs. aan elkaar gelijk be
hoeven'
- Hoe:riefcsde: deelsom er in cijfers
Reorganisatie bij leger van
Tsjang Kai-sjek
TAIPEH. De Chinees-nationalis
tische leider, Tsjang Kai-Sjek, heeft
alle zich thans buiten Formosa be
vindende officieren die vroeger onder
zijn bevel hébben gestaan, ontslagen.
Zij zullen later weer op de ranglijs
ten der Chinees-nationalistische offi
cieren. worden opgenomen, wanneer
blijkt dat zij deelnemen aanjueritta-
oorlogvoerïng tegen de Chinese com
munisten, of de Chinese 'natïonalis-'
ten op andere wijze bijstsan.
Gedurende de eerste tw&e we
ken van mijn bezoek, dat zee we
ken -duurde, kwam ik onder de
-indruk van. het alom. aanwezige
enthousiasme voor het nieuwe re
giem. een. enthousiasme, dat spon
taan. leek.
Maar heel spoedig ontdekt men.
dat het van boven af voorgeschre
ven. is. Waar men ook gaat in.
scholen, universiteiten, op straat,
op boerderijen, infabrieken of,
vooral, in bioscopen komt men
hetzelfde refrein tegen. Zelfs de
boekwinkels zijn alle gelijk.
De ideologische voorschriften zijn
steeds dezelfde. Tsjang Kai-sjek
wordt altijd een „bandiet" of een
„fascist", genoemd. De Chinezen
zijn, evenals de Kassen, steeds „vrij
heids"- en „vredelievend". En de
Amerikanen altijd „imperialisten",
"wanneer ze ten minste geen „agres
sors" zijh.
Her-oriëntering
MEN beseft pas in een communis»
tische staat hoe waardevol de
persoonlijke vrijheid is. Ik ontmoet
te een beminnelijke professor in de
philosophic en vroeg hem at de
colleges in de piu'osophie een ver
andering hadden ondergaan. „Ja",
antwoordde hij kalm. „Wij zien de
wijsbegeerte thans tegen een his
torisch-materialistische achtergrond
en interpreteren haar ook als zo
danig."
Anderzijds zijn de oonmnmïsfcea
trots op de historische schatten en
monumenten. Natuurlijk geven rij
ze een politieke betekenis. Het er
gerde me, toen ik, staande voor de
prachtige Tempel des Hemels te
-Peking, de gids hoorde verkondi
gen, dat dit bouwwerk „een schep
ping van de werkende klassen"
was.
Toen ik op een dag een wande
ling" maakte langs de Parel-rivier te
Kanton, werd mijn aandacht ge
trokken door een menigte rondom,
een kruidenierszaak. Binnen praat
te een aantal mannen, druk gesti
culerend. Het waren de bedienden.
Achter de toonbank stond, aaar
men mij vertelde, de eigenaar. „"Waft
is er aap de hand?", vroeg ik. „Zij
manen hem aan, zijn misdaden te
bekennen", zei mijn Chinese met
gezel. „En wat gebeurt er. wanneer
hij het niet doet?" .Dan moet hij
zich verantwoorden voor een volks
gerechtshof." „En als hij het wei
doet?" „Dan zal hij er met een.
kleine bestraffing afkomen." Toen
de pressie op hem voortduurde, ge
tuigde zoon tegen vader, vrouw te
gen echtgenoot en vriend tegen
■vriend. Niemandvraa;veilig.
(Van onze mode
redactrice)
INDT u ookdatoude-
jaarsavond eigenlijk
zo ongelukkig valt?
Waarom moeten nu tóch
alle feesten, Sinterklaas,
Kerstmis en Oudejaar in
een maand samen wor
den gepropt? Met Sin
terklaas staan we nog
aan het- begin en zijn vol
enthousiasme, dan heb
ben we een paar weken
rust om ons voor te be
reiden op Kerstmis: twee
vrije dagen, midden in
de week. vol ongewone
feestelykheid. Maar als
dan de Kerstdagen weer
achter de rug zijn en wij
nu wel weer een tijdje
„gewoon" door willen
gaan. komt nog tot slot,
terwijl de herinneringen
aan alle stoffelijke en
andere kerstgeneugten
nog vers in het geheugen
liggen het oudejaar. Een
einde, dat in, het geheel
geen eind is, gevolgd
door een begin, dat ook
niet - zo nieuw is als het
meestal wordt genoemd.
Waarmee wij maar wil
len zeggen, dat wij oude
jaarsavond, dat feest bij
gratie van de kalender,
altijd een beetje kunst
matig, en bedacht vin
den.
MAAR oudejaarsavond
is nu eenmaal een
traditie, en wij willen u
zeker niet. afraden deze
avond te vieren. Maar
dan feestelijk. Herdenken
wat er in de afgelopen
maanden al zo gebeurd
is. kunt u veel beter al
leen thuis: waarom zoudt
u op deze avond, die
toch een feest moet zijn
eerst góede en- minder
goede bekenden plagen
met uw herinneringen,
vooral met de minder
vrolijke? Denkt u dus op
oudejaarsavond alleen
aan al het prettigs, dat u
van 1953 verwacht, en als
u de gebeurtenissen van
1952 nog eens op wil ha
len, doe dat dan 's mor
gens op 1 Januari, aLs u
vrij hebt en wat later op
kan staan dan anders. In
het nuchtere ochtendlicht
bekijkt u de dingen be
slist zakelijker dan bij
het kaarslicht, van de
oudejaarsavond.
MAAR eigenlijk wilden
wij het hebben over
üw 'stoffelijke, niet over
uw geestelijke tooi voor
oudejaarsavond. U riet
een huis met twee verdiepingen.
Beneden is een elegant gezelschap
van enkele dames bijeen. Twee zijn
gekleed in cocktailjsponnen met
de reeds onvermijdelijk geworden
stola, de een koos een nauwe, de
ander een wijde rok. De derde
vriendin la practisch van aard: zij mouwen onder. Op de zölderver- haar vriendin heeft haar hart ver
kan rich geen uitgebreide garderobe dieping gaat het wat eenvoudiger pand aan de lange marinière zonder
permitteren, en daarom schafte zij .toe, zoals u riet: drie meisjes in. taille cn de derde hield zich bij eon
zich een zwarte overgooier aan, die lange broek met een jumpectje. De vrolijk grof gebreid vest" met zwar-
de basis van haar wintergarderobe meest linkse maakte van een ge- te kraag, waarin eventueel nog een.
vormt. Ditmaal draagt zij er een wone zwarte trui een avondblouse zijden shawltje kan worden gedra-
cremekleuxige blouse met lange door er pailletten op te borduren, gen.
