Sartre's werk
C
OE GOEDKOPE WINKELS
Kunstkring huldigt
Rika Hopper
voor groot publiek
verstaanbaar omdat
het stempel draagt
van onze tijd
AGENDA
J
Voorstelling van
„De Ander
Hengelaars willen
organisatie met
eigen water
DE AVONTUREN VAN KAPITEIN ROB
Veertig jaar bij
Leger-muziek
Herman Jansen is
er 175 jaar
Drieling Stuyvenberg
maakt het best
Ned. Comedie komt
voor Kunstkring
Jeugd gaat in Mei
weer op stap
net
EEN KLEINE GREEP
UIT ONZE
HONDERDEN KOOPJES
BALANSOPRUIMING
^:gB
39 ct.
39 ct.
39 ct.
99 ct.
1.98
8.55
3.97
4.88
99 ct.
49 ct.
7.97
2.58
79 ct.
89 ct.
89 ct.
Koeriersters
Litteraire kroniek
DOOR:
drs B. van der Laan
r
Vrijdag 9 Januari 1953
Het was een ontroerde voorzit
ter Heyboer van de Scliiedamse
Kunstkring die Donderdagavond na
afloop van de voorstelling van ..De
Ander*' door de toneelgroep ..Co
rn edia". het toneel van het Passa
ge-theater opstapte om daar de 75-
jarlge lïika Hopper te huldigen.
Die ontroering over wat deze kras
se toneelspeelster daarvoor m haar
spel ten beste had gegeven, ral
de zaal veten hebben bevangen,
Daarom waarschijnlijk kon dit kor
te oponthoud tot besluit zo spon
taan zijn en de sfeer aannemen van
een grote vriendenkring waar men
er zo'n groot plezier in vond de
erkentelijkheid voor Rik» Hopper
eens wat duidelijker te doen uit
komen dan met het gebruikelijke
applaus het geval kon zijn.
Om a] die dankbare gevoelens
te vertolken, van die taak "heeft de
beer Heyboer zich op uitstekende
wijze gekweten, waarbij gezegd
moet wor^.11 dat mevr. Hopper zich
een charmante jubilaresse toonde,
die niet naliet te spreken van haar
plezier om het spelen in Schiedam
en herinneringen op te halen aan
haar vriendschap met de vroegere
burgemeestersfamilie, het gezin Van
Haaren. Ook nu trouwens stond
Burgerlijke Stand
Geboren: Augusta L. H. doch
ter van P. A. de Kaper en C. Th.
Sprong: Fredericus H. zoon van
H. H. Christen en M. H. Valk;
Johanna dochter \*an hl.' van
Veen en W. B. Planken; Johannes
Th. zoon van A. G. Hogeling en
C. J. v. d. Voort; Gerdina dochter
van C. M. Hofman en E. Schil-
peroort; Henrina G. C. dochter
van H. A. J. Sars en M. J. Bor-
noster; Catharina M. B, dochter
van J. W. H. Maissan en M. J. P.
w d. Water; Jan zoon van Ph.
Braber en A, TuyteL
-Ondertrouwd: H. Harte. 25 jaar
en A. M. C. Corpeleim. 23 jaar;
W. Jansen, 18 jaar en J. L. Oos
terhout. 18 jaar; J. E. Meijers,
25 jaar en F, J. A. Mastenbroek,
24 jaar, J. Middel. 25 jaar en H.
C. Osse waarde. 22 jaar: J. Troost,
27 jaar cn C. J. Soeters, 22 jaar,
Gehuwd: G. J. Hoedt. 23 jaar
en C. J. Th. de Kok. 23 jaar;
J. C, Bakker, 20 jaar en C, van
Boenen. 17 jaar; F, W. Ossenforth,
24 jaar en H. Schulze. 25 jaar;
C. Kooijmarï. 25 jaar en M. v. d.
Wilt, 23 jaar; J, G. van Konijnen
burg, 27 jaar en E. Winkelman,
23 jaar; C. Vis, 41 jaar en A. J.
y. d. Put. 30 jaar; J. de Koning,
'25 jaar en C. Noqrdük, 25 jaar;
G. Ketelaar, 26 jaar en D. Hibeis,
23 jaar; J, K. Scheuller, 23 jaar
en W. P. C. Bouter, .22 jaar; H.
v. d. Brink, 52 jaar en M. M. van
Leeuwaarden. 39 jaar; E. v. d.
Waal, 38 jaar en C. L. J. Lafeber,
35 jaar.
Overleden: G. v. d. Velde, 55
jaar, vrouw van C. Prince; J. A.
Daalmeijer, 78 jaar.
(Advertentie l. M.J
Wij frebben geen Nylons met
blauwe of rode hielen en
ook riet met gouden hartjes
of palmbomen, neen, wij
verkopen Nylons aan mensen
die er mee moeten werken,
die moeten bukken en knie
len en er hun boterham mee
moeten verdienen.
Van zuike Nylons verkopen
wij in deze opruiming een
partij eerste keus van een
door en door beproefde
kwaliteit
3000 paar Nylons
waarbij soliditeit als nummer
één beschouwd werd.
Nylons voor Rotterdamse
benen die er evengoed first
class uit willen zien, maar het
werk er niet voor laten staan-
Zaterdagmorgen om 9 uur
begint de verkoop van deze
solide Nylons, eerste keus,
extra lang, in de bekende
modekleuren, maten 9-9'/2
10-10V2
per paar M
Postorders onder rembours.
WINKELCENTRUM BINNENWEG
weer eon Schiedams onderdak voor
baar gereed bij ar Meyer.
„Iemand die oud wordt, leeft op
de herinnenng", merkte Rika Hop
per tijdens die huldiging op. een
uitspraak die ook gold voor de ge
voelige maar dappere grootmoeder
die ztj even daarvoor op de planken
had gezet.
Het lopen gaat Rika Hopper niet
meer gemakkelijk af, maar zittend
weet zij niet minder prestige te
bereiken dan staande en de mo
menten dat zij stond waren des te
indrukwekkender. Trouwens, de
manier waarop zij deze sterke
vrouw met een kwetsbaar hart tot
leven bracht, in alle geestige en aan
grijpende momenten, dwong aller
bewondering af. Het was spel van
de oude stempel, spel van grote al
lure. Aan haar prachtige dictie kon
menig jongere nog een gevoelig
lesje nemen.
Door middel van 't scheppen van
illusie wil Mamicio het tekort aan
menselijk geluk in zijn omgeving
aanvullen, maar op een korte be
vrediging moet onvermijdelijk een
schrijnende ontgoocheling volgen.
Toch weet de oude vrouw, die een
tijdlang gelukkig is met een terug
gekeerde kleinzoon, die énecht maar
waardig js, om dan geconfontecrd
te worden met de echte, maar vol
komen onwaardige kleinzoon, haar
leed moedig te dragen: ..Bomen
sterven staande" luidt de letterlijk
vertaalde titel.
lchrUveru Eriipt niet diep, maar
ueet in een boejend epeelstiik, dat
slechts een enkele maal de snan-
mn^verliast, telkens in -t harÏÏe
Dank zij een gevoelige regie die
geen effect ongebruikt liet, plus de
schilderachtige décors van Lucas
Wensing, maar vooral dank zij het
spel van Rika Hopper en de niet
minder ingeleefde vertolking van
Enny Meunier, Guus Hermus en
Joban Elsensohn, boekte de verto
ning veel succes.
Een. extra saluut voor de typering
van de laaghartige kleinzoon door
Steije van Brandenberg. Trouwens
ook aan de bijrollen, door John
Soer. Joop Doderer, de knaphandige
goochelaar en Wim v. Sierenberg
de Boer. een luidruchtige jager, was
aLle zorg besteed.
Hier ter stede is een comité ge
vormd dat zich ten doel stelt te
komen tot oprichting van een hen
gelsportvereniging waar hengelaars
(sters) vanaf 10 jaar kunnen worden
ingeschreven.
Het doe! dat het comité voor
staat is in de eerste plaats te komen
tot het mogelijk maken dat haar
leden hun sport kunnen beoefenen
in eigen viswater. Zij zal trachten
te-komen tot dit gestelde doel.
De vereniging zal indien nodig
samenwerking zoeken met personen
of groepen, van personen die nodig
zijn om het doel te bevorderen:
iedere hengelsportliefhebber (ster)
met geoorloofd sportvistuig verpo
zing in eigen gepacht viswater.
Het comité heeft ontwerp-statuten
en. huishoudelijke reglementen voor
lopig aangenomen waarover nader
zai_ worden beslist.' De Koninklijke
goédkeuring zal dan zo spoedig mo
gelijk worden aangevraagd.
Het comité, bestaande uit onder
staande personen, is gaarne bereid
alle gewenste inlichtingen te ver
strekken: Voorzitter F. Lu pk er.
Houtstraat 20b; secretaris M. Schwa-
german, Stationsstraat 59a; penning
meester C. Wcsthoff. Korte Kerk
straat 6a: H. Prein, Hoofdstraat 89b;
D. de Jager Roonsestraat 11b; advi
seur L. J. M, Lupker, Korte Kerk
straat 6a.
Wat men moet weten:
Apothekers-nachtdienst:
Apotheek C. I. Jansen,
Swammerdamsingel 41.
Bellen bü ongeval: G.G. en G,D,
Tuinlaan 89. Telefoon 69290.
Tentoonstellingen:
20 December18 Januari. Stede,
lijk Museum Da 105, Zo. 2-
uur: Schilderijen uit de zeven
tiende. negentiende en twintigste
eeuw (verzameling B. de Geus
v d. Heuvel.)
Toneel:
10 Januari, Musis Sacrum, 8 uur:
Toneel ver. „Tot Steun in den
Strijd" met „Tehuis voor Dak
lozen".
Films:
Passage, Da. 2 en 8 uur, Za. en
Zo. 2, 4.15, 7. 9.15 uur: Achter
gesloten gordijnen (18 jr.).
Monopole, Da. 2, 7, 9 uur, Za. en
Zo. 3, 5, 7, 9 uur: De strijd om
Apaclie-pas (14 jr.).
Bijeenkomsten:
9 Januari, Musis Sacrum, 8 uur;
VARA-aetherforum.
10 Januari, Volksgebouw, 8 uur:
Feestavond vereniging „Gruno"
Zaterdagavond serenade in
de Alb, Thijmsiraat
De heer J. van Wamden, J. A.
Alberding Thijmstraat 9b, zal Maan
dag z'n 40-jarig jubileum vieren als
lid van 't muziekcorpps van het Le
ger des Heils. De heer Van Wame-
len heeft in deze 40 jaar zonder on
derbreking trouw z'n verplichtingen
als muzikant van het Leger des
Heils vervuld. Nog steeds speelt
deze 72-jarige muzikant lustig z'n
partijtje mee op de 2e (schuif)
trombone, het kan gezegd worden
tot voorbeeld van vele jongeren.
Zelfs in het koude jaargetij, zoals
e nu doormaken, is de jubilerende
steeds op z'n post in openluchtsamen-
komsten en muzikale rondwandelin
gen die door z'n muziekkorps ge
houden worden. Ruim 30 jaar is de
heer Van Warneten secretaris-pen
ningmeester van het muziekcorps en
het doel dat hij zich bij het aan
vaarden van deze functie stelde, nl.
te zorgen voor een geheel verzil
verde bezetting aan instrumenten,
mocht hij vorig jaar in vervulling
zien gaan. Natuurlijk is het mu
ziekkorps zeer dankbaar voor de
arbeid die de heer Van Wamelen
in het belang van het muziekkorps
verrichtte.
Zaterdagavond omstreeks 7.15 uur
zal men de jubilaris voor z'n wo
ning een muzikale huldiging bren-
gen.
Meisje is weer terecht
Nadat sedert Woensdagmorgen
ijverig naar haar was gezocht, is
de- 16-jarige Cornelia Krommenhoek
van de Parallelweg in de loop van
Donderdag weer in de ouderlijke
woning 'teruggekeerd. Vanmorgen
kon men ons nog niet mededelen
omtrent de beweegredenen van
haar verdwijnen noch waar zij
Woensdag en Donderdag verbleef,
ROTTERDAM
Autobotsing op Pleinweg
Om tien voor zes vanmorgen ont
stond er op de hoek van de Plein-
weg en de .Wolphaertsbocht een
botsing tussen een personenauto, die
door de 39-jarige aannemer J. G.
V uit Gorinchem bestuurd werd en
een bus van lijn D De bus kreeg
een deuk en 2 gebroken ruiten. De
auto werd aan de voorzijde ver
nield en moest worden weggesleept.
Gisteravond vlei In de Taanders-
straat de 14-jarlge Maria E. die daar
woont. 2e was aan het schaatsen op de
bevroren sneeuw. Met een gebroken
linkerbeen werd ze naar het Coolsingel-
zlekenhuis vervoerd
2093 Bill Is wel eens
meer in dit kustplaatsje
geweest en hij weet er
wel zo ongeveer de weg.
Wanneer zij de roeiboot
in de haven vastleggen,
komen alleen een paar
baliekluivers kijken; de
douane zien zij niet Bill
wijst Rob de weg. maar
hij zal in de buurt van
de roeiboot blijven. Het
stadje is tegen de rotsen
op gebouwd en Rob moet
enkele steile straatjes
beklimmen, voor hij het
huis van de dokter neeft j
gevonden. Tjonge, die
Veroni woont wél in een
armoedige wijk. Schil- J
derachtig Is bet hier I
ivel, met al die oude
huisjes, begroeid met planten en bloemen, maar i Waar is nu het huis van die Verom? Ah, daar i ten, dat twee mannen het
de bevolking maakt geen welvarende indruk. 1 hangt een uithangbord. Rob heeft niet in de ga- I rend in de gaten houden.
<3*1
zag?
zelfde huis voortdu-
IN de erkenning, dat de toegankelijkheid van Franse letterkundige voort
brengselen voor het Nederlandse publiek beperkt wordt door taalkun
dige moeilijkheden, verdient de vertaling van twee delen van Sartre's
roman-cyclus „De Wegen der Vrijheid", namelijk „De Jaren des Onder
scheids" en „Het Oponthoud" (uitg. Contact, Amsterdam en Antwerpen;
prijs 6,50 per deel), oprechte waardering. Grote commerciële risico's
brengt deze daad o.i. overigen» niet mee, omdat het werk van deze schrijver
duidelijker en tot breder lagen van de Westeuropese bevolking spreekt dan
bijvoorbeeld dat van Stendhal er. Gide, auteurs die zeer lang aan het Neder
landse publiek verborgen bleven: zij immers vonden slechts begrip in
beperkte kring.
De „verstaanbaarheid" van Sartre is groter, omdat zijn werk het stempel
draagt van onze tijd, van een algemeen onbehagen, dat zelfs in Nederland
doordrong en ten nauwste samenhangt met Nietzsche's voorspelling van
het nihilisme. Het verval der waarden, dat zich reeds openbaarde na 1918,
liet niemand ongemoeid, die zich rekenschap gaf van het hoe en waarom
van zijn „verscheurde tijd", een begrip, dat men thans ook en met voor
liefde hanteert in de wereld van het geloof. Eerst de tweede Wereldoorlog
echter legde voor ieder de zekerheidscrisis bloot ön het is alsof Sartre*c.s.
maar hij door zijn werk in het bijzonder aan iedereen thans open
baren, wat weinig talrijken, zich tot Frankrijk beperkend, reeds bij Gide,
de Montherlant en Malraux konden ontdekken.
HET genoemde „onbehagen"
vond bij Sartre een filosofische
verantwoording en voor velen te
vens een aannemelijke oplossing in
het existentialisme. Het valt buiten
het kader van deze bespreking op
deze filosofie in te gaan, hoe ver
leidelijk het mag zijn, de betref
fende gedachtengang sociologisch
te benaderen Met name komt het
ons belangwekkend voor, na te
gaan, met hoeveel typiscn-Christe-
.ijke waarden Sartre die zich god
loos noemt, in zijn systeem, bewust
of onbewust, exerceert. (De begrip
pen godloosheid en on-Chrïstelijk-
heid behoeven elkaar geenszins te
dekken), Een politiek-weiielende
houding, die hem er toe bracht, een
partij op te richten tussen de so
cialistische en communistische in.
zijn deelneminc aan het Volkscon
gres voor de Vrede, in Wenen, wij
zen. naar ons gevoelen zeker niet
op een ontdekking van nieuwe
waarden, waar de West-Europese
mens voor zou kunnen „staan".
Nog geen eindoordeel
HET is echter een zaak van bil
lijkheid. dat wij ons eindoordeel
over Sartre als filosoof opschorten,
totdat hij in zijn volgende romans
de aangekondigde „oplossing" heeft
gegeven, al kunnen wij niet na-
aten op te merken, dat zijn „ver
antwoordelijkheid" naar onze smaak
niet losgemaakt kan worden van de
gevolgen van zijn politieke rol.
Want kennelijk komt zijn houding
de twijfel vergroten van hen, die
aarzelen tussen hun vrijheidsin
stinct (opgevat in politieke zin) en
hun zekerheidsbehoefte, die hand in
hand gaat met een' wonderlijk
schuldbesef, tegenover wat men met
een, althans in het Westen, verou
derend woord het „proletariaat"
noemt. Men kan Sartre voorhouden,
dat een aarzeling zijnerzijds er toe
bijdraagt, allerlei weifelaars en naar
„zekerheid" hunkerenden, die. mo
gelijk voorlopig, de „kerk" achter
rich lieten, tg brengen tot het nieu
we „geloof" van Moskou.
Geen twijfel echter laten zijn
beide vertaalde romans omtrent zijn
rang als schrijver en psycholoog
bestaan. Wie kennis neemt van deze
boeken en zijn weerstanden over
wint ze ondergaat zoals een wjjn-
kenner de wijn. weet zich onmid
dellijk in de aanwezigheid van een
auteur van ongewoon formaat. Hij
voelt zich niet meer gedrongen tot
een ontleding van compositie en
stijl naar ae vertrouwde, maar
enigszins ranzige maatstaven van
de Académie Fransaise hij laat zich
meevoeren door een schrijver, die
zich om alle succes-waarborgende
techniek niet bekommert, maar zich
doet gelden door zijn uiterst scher
pe en van een hoogwaardige ach
tergrond-humor vergezelde situatie-
en persoonsbeschrijving
In bet eerste deel, evenals trou
wens in het tweede, krijgt men een
beeld van wat men het best de
„inhibition frangaise" zou kunnen
noemen. De vertaling hiervan wordt
een omschrijvjng: de vertraagde re
actie van het Franse volk op de
gebeurtenissen die Hitier voorbe
reidde. Deze wordt het duidelijkst
geopenbaard in de houding van de
hoofdpersoon Mathleu, die een vo
lumineus boek (De Jaren des On
derscheids) nodig heeft om tot
klaarheid te komen over zijn relatie
met cn tot Marcclle. zijn vriendin,
en dan m het volgende deel (Het
Oponthoud), los van deze verwik
keling, zichzelf in zijn eenzaamheid
doorgrondt, nadat hij geconfron
teerd is met zijn ondergang in een
dreigende oorlog.
Sartre's humor
MEN moet zich de tijd geven
Sartre's humor te ontdekken:
ook een Vestdijk geeft deze niet
spoedig bloot. Slechts een enkele
maal exploiteert Sartre het ^komi
sche van een situatie, zoals bijvoor
beeld wanneer boeren, te vroeg ge
mobiliseerd, terugkeren naar huis.
dronken en na een bezoek aan het
vertrouwde garnizoensbordeel.
Overigens vindt men rijn hu
mor meer in de rangschikking det-
situaties (vooral in het tweede
deel) en in de letterlijke weergave
van de gedachten der roman-per
sonages, beginnend met: Hij zei, hij
dacht. Het is namelijk zeker niet
de op nauwkeurige weergave belus
te romanschrijver, die hier aan het
woord is. maar wel de kunstenaar,
die, dank zij zijn scherpe waarne
ming, ieder individu een eigen le
ven wil laten.
Dit brengt ons tot een van de
wezenlijkste trekken van Sartre's
kunstenaarschap: zijn figuren zijn
niet geschapen volgens een bepaald
en vaststaand concept. Men heeft
de pleizierige indruk, dat ze op
een bepaald moment de auteur ont
glippen om een eigen leven te lei»
den. Een duidelijk voorbeeld hier
van is de Jood Birncnschatz
het onmogelijke doet om voor
Fransman door te gaan De lezer
heeft zich reeds verzoend met de
gedachte de typisch-Joodse assimi-
.ant te ontmoeten, maar wordt plot
seling gestoord door een reactie die
bij dit beeld niet paste; Birr.en-
schatz schaamt zich diep over het
„accoord" van München.
Men kan deze reactie toeschrij
ven aan de perfecte psychologische
kennis van de auteur en daarvoor
pleit heel veel. o a, de beschrijving
In December 1832 bestond de firma
Herman Jansen, distilleerderij en li
keurstokerij hier ter stede, 175 jaar.
Ter gelegenheid van dit jubileum zal
er Donderdag 15 Januari, 's middags
van half drie tot half vijf een recep
tie zijn ten kantore van de firma,
Zijlstraat 6.
Donderdag is de drieling Stuyven
berg aan de Slachthuislaan drie
maanden oud geworden. Sinds hun
geboorte verdubbelden zij hun ge
wicht. Naar wij vernemen maken zij
het in ieder opzicht uitstekend.
Na een mislukte poging om Sha
kespeare's „Koopman van Venetië"
naar Schiedam te halen, heeft het
bestuur van de Kunstkring voor 5
Februari een opvoering van „U
spreekt met Uw moordenaar" vast
gelegd. De Nederlandse Comedie
komt hiervoor naar het Passage-the
ater.
Naar de heer K. J. Heyboer gister
avond meedeelde, worden in het vol
gende seizoen weer acht avonden ge
geven.
De traditionele Jeugdwandelmar-
sen. georganiseerd door „De Schie-
damse Wandelaar", het vendel Schie
dam van de Oranje Garde en de Po-
litie-Sportvereniging, zullen dit jaar
aanvangen op 2 Mei. Daarna zijn als
marsdagen vastgesteld 16 Mei. 13
Juni en 27 Juni. Zaterdag 11 Juli is
een inhaaldag. Inzet van deze mar
sen is de wisselbeker van „De
Schiedam mer'\ die vorig jaar in Ke-
thel terechtkwam bij de leerlingen
van de school voor Chr. Onderwijs.
SCHIEDAM
WONINGRUIL Apeldoorn-Schiedam of Rotterdam-W
Aangeboden te Apeldoorn; diverse woningen.
Gezocht te R'dam-W. of Schiedam: enige
woningen (3—6 personen).
Brieven onder no. S 700 aan het bureau van dit b2ad
Mevrouw Schuddebeurs,
Tuinlaan 68 b, Schiedam
vraagt een
Aanmelden: Zaterdags
van 34 uur
Op alle Wala-corsetten, Beha's en Panties
10 KORTING
I u 70
r *J/2s Wil ^renge:
Wij brengen div. koopjes en
speciale aanbiedingen, die
ook Uw inte
resse zullen
hebben.
Gaarne zien
wij Uw bezoek
tegemoet
Rode
ZAKDOEKEN
Fillet
VITRAGE
KINDER DIRECTOIRES
div. .soorten
Grote
KUSSENSLOPEN
Lang Interlock
heren pantalons
Flanellen
HEREN PYAMA'S
3 pers. graslinnen
BEDLAKENS
Flanel DAMES
NACHTHEMD
Fantasie wollen
HEREN ANKLETS
Gezoomde
THEEDOEKEN
Zwanendons
DAMES PYAMA'S
Zeer fjjne NYLONS
fantasie hiel
TETRA LUIERS
Badstof
BADDOEKEN
Interlock
DAMES SLIPS
AL DEZE GOEDEREN ZATERDAGMORGEN 9 DUB VERKRIJGBAAR
HOOGSTRAAT 145—149
GROENELAAN 56
Wij moffelen Uw rijwiel
met bijlevering van nieuwe
spatborden, nieuwe spaken,
kettingkast en jasbescher-
mer gedemonteerd en ge
monteerd, totaal 37.50 als
nieuw terug. Alleen Rotter-
damseriijk 240a, aan de kant
van de Hemd. Wy hebben
geen filialen. Frans Walt-
man, Rotterdamsedijk 240a,
telefoon 68948. (Bel ons op
en wjj halen Uw rijwiel).
Voor aquarium, honden- en
kattenartikelen, vogelzaden,
honden- en kattenbrood, is
en blijft het vertrouwdste
adres. Ie Schied. Hond.
Badi, Hoogstraat 76, Tel.
66017.
Geslepen glasplaten voor
Uw meubelen, etalages,
kortom voor alle doelein
den. Van Katwijk's Glashan-
del, Lange Kerkstr. 38, di
recte glasimport, dus laagste
prijzen. Tel. 68735.
Baby commode 29.kin-
dcrledikantje 19,50. Ton
en andere modellen alles ge
lakt. Tussenbroek. Edison-
straat 31A, Schiedam.
Knutselaars. Grootste soi te
ring. Ronde stokken, latten,
planken. Triplex multiplex,
meubelplaat, hardboard.
Tegen de laagste prijzen.
Frans v. Thienen, Bmers-
veld 123, Tel. 69799.
Koopt bij de Vakman. Wrin-
gerbokken 13.Strijk
planken v.a. 5,75, Keuken
tafels 12.— en 13.—.
Keukenstoelen 15.—. Keu
kenkrukjes 6.—. Frans v.
Thienen, Broersveld 123, tel.
Knutselaars. Voor Uw meu-
bellijst, schildcrlijst, balpo-
ten. naaiboxpoten. Houten
ballen, tafelpoten, ben ken.
ribben enz. Frans v. Thie
nen, Broersveld 123. Tel.
69799.
Wie ruilt een vrij bovenh.,
bet'. 5 kamers (Westen),
voor een ben.huis, bev. 3
kamers? Brieven no. S 701
aan bur. van dit blad.
Het juiste adres voor wrin
gers, keukentrappen, was-
ftitipen, wasketels, wasteilen
emmers enz.: Frans v. Thie
nen. Broersveld 123, Tele
foon 69799.
Het Radiohuis, Hoogstr. 92,
Telef. 68044, Amroh Pin-up
onderdelen. Radio bouw
schema's. Alle soorten radio
buizen. Snoer, stekkers, fit
tingen, stopcontacten, scha
kelaars en verder alles op
electrisch gebied. Erkende
Philips Radio cn Philishave
repa rati e-in rich ting.
Het Radiobuis, Hoogstr. 92,
Te'of. 68044. Philips radio's
136.—, 155.—, 162.—,
198 245.—, 295.—,
345.348.enz. Elec-
trische gramofoons 68.—,
f 79.v 98.—, 195.enz.
Philips sch eerapparaten
47.Voor iedere beurs!
Radio, gramofoons en
scheerap pa raten worden ook
op termijnbetaling geleverd.
Kolenzeven, Passen op ü\v
vuilnisemmer Rubbertocht-
band 0 25 p. m Frans v.
Thienen, Broersveld 123. tel,
69799.
Auto moest remmen voor
werkman op trambaan
Op de Staatweg moest gistermid
dag de bestuurder van een vracht
auto met aanhangwagen die een
personenauto inhaalde, plotseling
remmen omdat een werkman op de
trambaan aan het werk was. Op
het gladde wegdek slipte de aan
hanger, waardoor de vrachtauto
dwars over de trambaan geduwd
werd en de personenauto aanreed
en zwaar beschadigde. De werkman
wist zich tifdig in veiligheid te
stellen DP tram ondervond 15 mi
nuten vertraging en het verkeer
moest worden omgelegd.
van hen. die. geestelijk onvoorbe
reid, gemobiliseerd en vrijwel on
middellijk daarna weer naar huis
gezonden, psychisch in een luchtle
dig komen te verkeren, maar wij
hebben de stellige indruk, dat di
verse gebaren van Sartre's roman
figuren niet „voorbedacht'1 zijn.
maar ontstaan desnoods tegen de
zin van hun „auctor".
Wanneer wy het hebben over de
Sartriaanse humor, dient men hier
onder iets anders te verstaan als
een pijnloze aangelegenheid: de ana
lyse van Sarah's karakter en uiter
lijk en de reactie van Mathieu m
zijn opwelling van dankbaarheid en
afschuw tevens, geeft van een ge
voel voor de tragische eenzaamheid
van het individu blijk, dat men bij
de Nobel prijs-winnaar Mauriac zel
den. en dan nooit in deze hevigheid,
en bij de in ons land zo gewaar
deerde Duhamel nimmer ervaart.
Het pleit, hoe wonderlijk het na
de inleiding ook klinken mag. voor
Sartre als kunstenaar, dat hij Bru-
net en Gomex als volwaardige en
onafhankelijke tegenspelers van de
hoofdfiguur Mathieu laat optreden.
Beiden, belichamen zij. op een zeer
eigen wijze. Sartre's drang naar dui
delijkheid in en voor zichzelf. Maar
ook hier weer schematiseert de
auteur niet: beiden leiden een van
hem onafhankelijk bestaan, hoewel
het voorbehoud moet gelden, dat 'n
schrijver niet schept buiten de sfeer
van zijn mogelijkheden.
Verademing
Als een verademing ondergaan
1 *wy, maar Sartre als Mathieu
niet minder, de verschyning van
Brunet, de militante communist, met
Een teliuis gevr. voor hend
1 jr., liefst buiten, houdt
veel van kinderen. Mevr,
Bollemeijer, Gent's Whisky
flat, Noordmolenstraat 38,
Schiedam.
v.'ie men nader in het derde, nog
niet vertaalde, deel te maken zal
krijgen. Brunet die vertegenwoor
digt (wij citeren) „de gezonde we
reld, bruusk en koppig, van op
stand en geweld, van handenarbeid,
van een zeer langdurig geweld en
van discipline", Brunet, die het
heimwee van Mathieu naar de „ze
kerheid" symboliseert, Wn zijn ove
rigens zeer benieuwd naar de ont
wikkeling van deze figuur, die zich
in het derde deel ontpopt als een
zindelyk-gedisciphneerd klooster
ling van het nieuwe geloof, indi
vidualist zijns ondanks, of misschien
dank zij zyn Franse herkomst.
Gomez daarentegen :s een andere
evolutie beschoren: ook hij keert in
het derde deel terug, maar door
hom hebben wij vernomen, dat Sar
tre begrip heeft voor een Monther-
lanliaanse ontwikkeling. Deze Span-
je-stnjder heeft zichzelf ontdekt als
iemand, die de oorlog liefheeft: La
guerre, c'est beau. De ideologie is
bij hem een bijkomstigheid gewor
den en hij heeft in de strijd dingen
ervaren, die hem tot Mathieu doen
zeggen: „Les Francais, ce sont des
saiauds et des laches". (De Fran
sen zijn smeerlappen cn lafaards).
Vergelijking
NGEWÏLD suggereert Sartre
hier een vergelijking: hebben,
wii bij Brunet te maken met een
onvoldragen Malraux (deze. „ge
bruikt" een ideologie tot een in
telligente zelf-verwerkelijking), bij
Comez zijn we in de buurt van de
toreador de Montherlant, die, on
danks onbetwistbare acteurs-nei
gingen. de Romeinse krijgsman ver
tegenwoordigt in de Franse litte
ratuur van deze eeuw. Maar uit
beide figuren kan men een les
distilleren voorzover men die nog
nodig heeft na Nietzsche en op
komst en verdwijning van het
fascisme: een samenleving, die zich
slechts oriënteert op de middel
matigheid. zal aan zijn periferie
spanningen zien ontstaan, die tot
evenwichtsverstoringen, kunnen lei
den.
Wij beseffen zeer wel beide ro
mans uiterst onvolledig weergege
ven te hebben. Men verlange van
een criticus geen uitvoerige uit
eenzetting van hun inhoud; hij kan
slechts opwekken tot kennismaking
van een werk van ongemene rijk
dom en verscheidenheid. Gelukkige
noodzaak: de rijkdom van deze
werken ontsnapt aan een bespre
king. Ook beseffen wij. dat deze
vertalingen het Nederlandse publiek
mogelijk hier cn daar met ergernis
kunnen vervullen. Het heeft weinig
zin daartegen aan te voeren, dat
wij ons nimmer gechoqueerd voel
den door de situatie-schilderingen
van Sartre maar eerder als onze
delijk er vaarden het „gepaste stil
zwijgen", dat bij ons zo vaak op
geld doet. In Sartre ontdekt men
in Ieder geval geen neurotische
„medeplichtigheid".
Ons rest nog dank te betuigen
aan hen. die de vertaling verzorg
den: deze taak was van dien aard,
dat wij ons niet gerechtigd ach
ten, dctail-critiek te geven. Wij mo
gen volstaan met op te merken dat
M. Mok van een grotere kundigheid
heeft blijk gegeven dan Jo Boer: hij
belette ons naar de Franse tekst
te grijpea.
