C
EUROPESE SCHILDERKUNST
1N"A-1850 y°ortreffelij'ke kunstfiï°s°fie
Beurzen voor opera-opleiding
trekken velen aan
D
DeSprookjesprinses komt
met Klein Duimpje
Nieuw stuk van Anouilh
in Plays of the Year
een accurate assistentie)
Wim Kan en zijn ABC-eabaret
bij de Veluwse „Bedriegertjes"
Hoofdagent slipte
bij hulpverlening
AGENDA
Machinist verdronk
in haven
ANNEKE ELRO:
Muziek bij de
Noorse kerstboom
Kerstman op bezoek
bij N.V. Junius
Burgerlijke Stand
Defecte rem:
een ongeluk
W.J.F.van der Leye
gaat met pensioen
Toch spel en muziek
voor "t stadhuis
Plan tot samenwerking met
Opera voor practische vorming
Maandag uitloting
premielening
Nieuwjaarsreceptie
op het stadhuis
Halve vrije dag
winkelpersoneel
SCHIEDAM
Th. J. L. v. d. Berg C.V.
KOERIERSTERS
2
Maandag 27 December 1954
Sch iedamse Kunstkring
Morgen bestaal de Schiedamse relatie moet staan met het leven
rnnpH-rmn Ot\ T",z, J.:i 1 1 r i_ i_ -i_
Kunstkring 20 jaar. Dit jubileum
zal Donderdag a.s. op een gezellige
en ongetwijfeld ook vrolijke wijze
worden gevierd in het Passage-
theater. want dan zal Wim Kan en
zijn gezelschap voor de leden van
de jubilerende Kunstkring optre
den. De naam Wint Kan staat er
borg voor dat het een geslaagde
herdenking wordt. Terecht heeft hu
immers de „Davicts-ring", het teken
zelf. heb rk gemeend dit jaar „de
haard van het bedrog" eens te
moeten gaan opzoeken.
Het is overigens niet zo dat de
Veluwse folklore (die zo „gaaf"
bewaard is gebleven) hoogtij viert,
neen, de Veknve wordt in hooguit
drie uur op z'n Amerikaans „ge
daan": een bezoek aan de Zijpen-
ber om drie seconden van het
..unieke panorama" te genieten, een
van het prins-schap onder de Ne- i gesprek met de dorpsgek
derlanase Klein Kunstenaats over- 1 "-1-'
genomen van „Heintje" Davids, dre
thans nog steeds bezig is afscheid
te nemen van haar publiek.
Met zijn vrouw Corry Vonk. met
Mimi Kok, Marijke Hoving. Maya
Bouma Joop Vischer en Jaap
Maarleveld brengt Wim Kan de
leden vrn de Kunstkring naar de
..Bedriegertjes" in Rozendaa! op
de Veluwe. Een groot deel van ons
conventionele dagelijkse leven on
derhoudt sinds mensenheugenis
goede betrekkingen met het werk
woord bedriegen, zo schrijft Wim
Kan in zijn inleiding, en omdat
een modern cabaret altijd in nauwe
De 24-jarige Noorse matroos S. E.
werd Vrijdagavond om kwart over
tien op de B. K. laan door een be
stelauto aangereden toon hij onvoor
zichtig overstak. Met een zware hei -
senschudding werd hu door de G.G.
cn G.D. naar het gemeenteziekenhuis
Vervoerd. Een hoofdagent van poli
tie die met de motor naar het onge
val ging slipte op de B.K. laan en
raakte met een as ee» verkeerszuii
en sloeg over de kop. Hij bezeerde
zijn linkerheup. De motor werd be.
schadigd.
Tafeltennis-tournooi
begint vanavond
We brengen nogmaals m herinne
ring dat vanavond om half acht in
Koopmansbeurs
Üddel. het bekende bord „Pas op!
Overstekend wild" wordt bekeken,
enz. enz.
Het belooft een gezellige avond
te worden.
Esperanto-agendo
Merkredon, la 29an de decembro
Ni radukos frazojn cl „La Progre
ss n to" ce fam: v. Gink Ploegstr 19
Venn al Esparantujo kaj efektisu
la inlencon. iri regule al la klub-
vesperojn.
WAT MEN' MOET WETEN
Apothekers-nachtdienst; Apotheek
Fa. Gonka, Hoogstraat 29,
Bellen bij ongeval: G.G. en G.D-,
Tuinlaan 80. tet 69290.
Gem, Openbare Leeszaal en Biblio
theek, Lange Haven; geopend
iedere werkdag (behalve Maan
dag van 9.30 tot 4.30 uur en
iedere avond (behalve Woens
dags en Zaterdags) van 7 tot 8,30
uur. Zondags gesloten.
R.K. Leeszaal cn Bibliotheek, Dam,
geopend iedere dag (behalve
Maandag) van 2 tot 4 uur. iedere
avond (behalve Donderdags en
Zaterdagsi van 7 tot 8.30 uur.
Zondags gesloten.
Sted. Museum: 2—uur Frecieuse
tafereeltjes door Alexander Hu
go Bakker Korff
Bioscopen:
Passage: 2, 4 15. 7 en 9 15 uur:
..Knock on Wood".
Monopote: 2. 7 en 9 uur: „Geef
'n de sporen!"
i Voorstellingen:
Volksgebouw: 8 uur Spel regel -
wedstrijd Schiedams e Scheids
rechters ver.
Hotel Beyersbergcn: 8 uur Con-
toctavond K.KS.V. „Excelsior"
Harmonie: 3 uur* St. Jansviering
Kath. Verkenners.
De Rotterdamse rivierpolitie heeft
het stoffelijk overschot geborgen
van de 61-jarige machinist A. P.
Euijtenberg uit de Een drachtsstraat
te Rotterdam, De man is in de
nacht van Zaterdag op Zondag, toen
hij m de Robbenoordse haven aan
boord wilde gaan van zijn schip,
van de loopplank gegleden en ver
dronken.
Het programma voor de concer
ten bij de Noorse kerstboom voor
het stadhuis is voor de eerstkomen
de avonden vastgesteld als volgt:
Maandag 27 December, half acht:
Chr muziekvereniging „Crescendo";
Dinsdag 28 December, half acht:
Chr. harmonievereniging „Obadja";
Woensdag 29 December, half acht:
Chr muziekvereniging „Excelsior".
Morgenochtend komt de Neder
landse Sprookjesprinses. Anneke
Elro met
een der andere leden van het cn-
semble. De Sprookjesprinses zelf
ie de Schiedamse vertolkt nu de rol van de grote I
April heeft kennis
maakt, toen ze voor het eerstin
onze stad optrad opnieuw naar
Schiedam. In het Passage-theater
geeft ze dan met haar ensemble,
het Rotterdams Kindertoneel, een
voorstelling van het „klassieke"
sprookje Klein Duimpje, die om
half elf begmt. Zelf bewerkte ze
dit sprookje voor toneel; ze voert
ook de regie.
Anneke Elro, die ook dit jaar
weer op Koninginnedag jij Den
Haag en het Westland door hon
derdduizenden werd ingehaald als
Nederlands Sprookj esp rinses, heeft
er in September een waardigheid
bij gekregen: toen werd zu in het
de Koopmansbeurs aan de Dam
het Schiedamse Tafeltennis-tour
nooi, net grootste ooit in onze stad
gehouden, zal beginnen. Gedurende
drie achtereenvolgende avonden
zullen in dit oude gebouw de kleine Westland Dr.,:--en£ec. Vier dagen
witte balletjes over de groene tafels achtereen zwaaide zij de scepter in
vliegen. Het is voor het sport- Druivenland. Zij arriveerde er per
n Innende Schiedamse publiek een helicoptère. bewoonde er een eigen
mooie kans om eens kennis te ma- paleis met schildwachten voor
ken met deze steeds populairder de deur en ze leidde alle festivi-
wo^dende in-door sport kennis te
maken. Vooral op Woensdag, wan
neer van 9.30 tot 11.30 uur de fina-
les worden verspeeld, zullen er I
spannende partijtjes te bewonderen
zijn.
Kindervoorstelling
Voor kinderen van leden van de
vakorganisaties of Partij van de
Arbeid, wordt een krndervoorstel-
Img gegeven in het Passage-theater
op Woensdag 29 December, begin
precies om 10 uur. Kinderen bene-
den de leeftijd van zes jaar kunnen
niet worden toegelaten. I
Duimpje. Jong-
Schicdam zal kunnen zien.
dat doet!
ROTTERDAM
Spaarzaam Rotterdam
Millioenste boeking
bij Spaarbank
Vrijdag werd aan een der loketten
van de Spaarbank te Rotterdam de
millioenste boeking van dit jaar ver
richt, dat betekent dat een millioen
maal een spaarbankboekje in be
handeling werd genomen, hetzij voor
het bijschrijven van een inleg, het
zij voor het afschrijven van een te
rugbetaling. Het was in de geschie-
e. Jong- (jen is van de Spaarbank te Rotter-
hoe ze dam voor het eerst, dat in een jaar
tijds 1 000 000 posten door haar wer
den behandeld.
Uit de cijfers van de laatste vijf
jaar is een groeiende spaarzin bij de
Rotterdammers af te leiden. In *50
werden 770.000 boekingen verricht,
in '51 777.000. in '52 860.000, in '53
949.000 en in '54 (tot heden1.000,000,
waarvan 694.698 inleggingeti en
305.302 terubetalingen.
ONDERTROUWD: C. Ouwendpk 27
jaar en A. <ie Btuin 23 jaar; J. Sche
per 27 jaar en. W M Veenmgen 23
jaar: J. M Wssman 26 jaar er. M.
Struvjk 23 jaar; C. K. Ruselei 40 jaar
en D. A. A. Jalmk 28 jaar: G- J. A
de Bruyn 54 jaar en M. van Urk 49
jaar. E, Da men 25 jaar cn E. M, de
Boon 19 jaar: H. van Dijke 55 jaar en
Ch. W. Tebbe 60 jaar: J. F. FJipsen 23
3aar en M. M. Herben 25 Jaar: F. W. C.
Jumclet 34 jaar en J. C. Groeneveld 2S
jaar; P. Th. Kloosterman 26 jaar en B
E Lansbergen 27 jaar; C. de Leeuw 27
jaar en J. C. Groene wegen 27 jaar: M.
A. Merks 31 jaar en M. E. van Gelder
28 jaar; G. W. Ormel 26 Jaar en Ch. J.
Hertst 25 Jaar
GEHUWD: S. EJzinga 26 jaar en
Bodlngms 23 jaar: J. van Dijk 37
jaar en T. Bitter 30 jaar: J. A. M. van
Steenoven 21 jaar en W. Gouweleeuw
19 Jaar: N. Burgers 31 jaar en J van
Veelen 29 jr; J. Derksen 24 jaar en H
de Wilde 25 jaar: A. Brand 26 jaar en
M. Koobman 26 Jaar: J. van Dorp 27
jaar en IC. D. EfjsberBen 26 jaar: A.
Ooms 43 jaar cn C. Schooncnberg 38
jaar: P. v. d. Zee 24 jaar en P. C G
Bogerd 20 jaar; P. A. Vroon 24 jaar
rn M. Simons 21 jaar; W D. van Buuren
23 jaar en t. Terbrugge 22 jaar. i
GEBORENChristiaan H zoon vart
H. G. Ouboter en Chr M. Meijvogel;
Wilhelmus H. 2, v. W. H. Hoïtkamp en
M. Th. Meijer.
OVERLEDEN; S. J. Sïegman. 74 jaar.
wed. van J. Vermunicht.
GEBOREN: Catharina A. M. L. d.
v. A. J. de Koning en M. L. Pieter-
sen. Comelis. z. v. J. de Wit en W.
G. But. Hans. z. v. A. Visser en W.
Winter Stefan, z v. A. Kieboom en
M. H. Collé. Martin, z. v. A. Kie
boom en M. H. Collé- Christina, d.
v. J. Schone veld en W Knrpel Le
ven 1 kind van H. A. de Groot en C
Droog.
OVERLEDEN: D. Hartman 10
mnd. J. Weyling 79 j. H M. A. v.
Wingerden 82 j. wed. van M- Cohen
A. Schouten. 66 j. vr. van C. de
Bruijn.
telle "I van het grote Druiven feest,
dat tienduizenden uit alle delen van
de wereld naar het Westland heeft
getrokken Ze speelde er bovendien
het door haar geschreven Druiven -
sprookje.
Nu treedt ze weer op in de klas-
sieke sprookjes. Klem Duimpje
i heeft het ensemble in de bijna
twaalf jaar van zijn bestaan vele
hondeiden malen gespeeld. Dat be-
tekent, dat verscheidene honderd-
duizenden kinderen m Nederland
die creatie van de Sprookjesprinses
1 en haar getrouwen hebben gezien.
Voor Schiedam echter is deze voor-
J stelling een première. Een pre-
j mière. waarbij men, gezien die
honderden voorstellingen elders,
voor premièrekoortsen niet behoeft
te vrezen!
Anneke Elro speelt meestal zelf
de titelrol rn haar sprookjes, maar
in Klein Duimpje is dat met het
geval, want daarvoor is deze slanke
jonge vrouw wat te lang. Klein
Duimpje wordt dus gespeeld door
Op de Broersvest werd gistermid
dag om vier uur de zesjarige M. O.
van de Lange Achterweg door een
bromfiets, bestuurd door de 17-jarige
Th. J. Z. uit Rotterdam aah gered en.
Het knaapje stak onvoorzichtig over
met het genoemde gevolg. De brom
fiets werd in beslag genomen omdat
de rem niet goed werkte- Het ven
tje brak het rechteronderbeen en
werd door de G.G. en G.D. naar de
Dr, Noletstichting vervoerd, waar hij
werd opgenomen.
Sinds 1947 verzamelt de Engelse toneelcriticus J. C. Trewin ieder jaar
vijf nieuwe stukken, die hem in de loop ren het seizoen goed bevallen
zijn, in een jaarboek, dat de vaste titel Plays of the Year" draagt. Num
mer acht in die serie over het seizoen 1952—'S3 is nu verschenen en het
is ditmaal zelfs de tweede in één jaar tijds. In hei voorgaande boek,
■nummer zeven duswaren vooral de ernstige stufeken samengebracht,
o.m. „The Young Elisabeth" van Jennette Dowllng en Francis Letton en
Third Person" van Andrew Rosenthal, dat nu opvoeringen beleeft bij
de Haagsche Comedie onder regie van Jan Rctèl. in nummer acht komt
voomamel-yk het blyspel aan de beurt. Dat 7nen in een dezer jaarboeken
meestal niet de hoogtepunten van een seizoen pleegt aan te trefferi, ligt
voor de hand. De meeste toneelschrijvers van vaam voelen er, zoals zich
laat begrijpen, weinig voor hun nieuwe stuk af te staan, want afzonder
lijk gepubliceerd brengt dit meer op.
Toch weet Trewin vrijwel ieder
jaar tot een interessante keuze te
komen. Zo treft men in dit nieuwe
boek een Engelse vertaling aan van
Anouilh's nieuwe stuk „La Valse
de Toreadors". Wie Anouilh in de
eerste plaats waardeert om zijn 'o
subtiel naar het bizarre getrokken
dichterlijkheid, zal aan dit blijspel
wg, even moeten wennen. Het is zeer
direct van toon, schuwt de kluchtige
effecten niet en behandelt vooral de
erotiek zonder omslag of aanduiding
buitengewoon openhartig. Maar daar
achter komt de ware Anouilh steeds
duidelijker aan het woord, vooral
in de hoofdrol van de oude generaal.
Het gezochte laatste bedrijf, waarin
zoals tegenwoordig weer in de mode
schijnt, een natuurlijk»» storm opduikt
om de intrige uit dë knoop te "halen,
stelt wat teleur, maar men neemt
dit graag op de koop toe, want de
hanaeling is levendig ett de dialoog
2eer boeiend en knap geschreven. j
„Murder Mistaken" van dc Engelse
schrijfster Janet Green is een intel
ligente thriller, waarin men de moor
denaar kent, maar gespannen volgt
hoe hij tenslotte \vordt ontmaskerd.
De dialoog is vlot, maar af en toe
wel wat erg mager.
..Affairs of State" is het eerste in
het Engels geschreven blijspel van
Franse auteur Louis Verneutl. Het
gegeven is niet bijster interessant,
maar wordt met zoveel flair behan
deld. dat men er plezier aan beleeft
vooral door de spitse actueie dialoog.
En er zijn wel aardige grapjes over
het Witte Huis en de Amerikaanse
politiek en de vier hoofdrollen rond
een schijnhuwelijk bieden goede
kansen.
„Deer Charles" van de Engelse
schrijver Allan Melville kennen we
hier al min of meer, want het is een
bewerking van het aardige Franse
blijspel „De kinderen van Eduard"
van Sauvajon en Jackson.
Ruim 400 kinderen en een groot
aantal ouders vulden de grote zaal
van Lommerrijk toen Kerstman Lu-
mière op uitnodiging van de perso
neelsvereniging van de N.V. Junius
cn Zoon eind vorige week op zijn
slee kwam binnen rijden-
Een aantal kinderen werd bij de
brave man geroepen, die behalve
een enkele vermaning, voor ieder
van hen een mooi cadeau had. De
kinderen in de zaal werden evenmin
vergeten: zij gingen allen met eer
pak chocolade en fruit naar huis te
rug.
Voor de pauze hadden zij nog ge
noten van een afwisselend cabaret
programma en alsof dat alles nog
niet genoeg was, kregen zij in dc
pauze een ijsje.
De voorzitter van de personeels
vereniging de heer J. v. d. Eist
bracht aan het begin van de middag
dank aan mevrouw Junius, de echt
genote van de oudste directeur, voor
de hulp. die zü bij de organisatie
van het feest had geboden.
Wegens het bereiken van de pen
sioengerechtigde leeftijd zal de heer
W. J. F. van der Leye, eerste hoofd'
commies ter gemeente-secretarie op
1 Januari a.s. de gemeentedienst
vaarwel zeggen. De heer Van der
Leye, die onafgebroken meer dan 40
jaren aan de secretarie was verbon
den, is in de loop van die jaren van
schrijver in tijdelijke dienst opge-
klmmen tot chef van het bureau in
schrijving van leerlingen en leer
plicht van de afdeling onderwijs en
volksontwikkeling.
Op Donderdagmiddag zullen colle
ga's en vrienden afscheid van de heer
Van der Leye nemen.
Weer nas slechtmaar...
De activiteiten bü de Noorse kerst
boom, voor het stadhuis zijn. niet be
paald begunstigd door mooi weer,
maar ze konden toch vrijwel alle- J
maal doorgang vinden. De belang- j
stelling was, regen, wind en kou in i
aanmerking genomen, vrij groot. j
Vrijdagavond concerteerde do staf-
muziek van het Leger des Heils. De
kooruitvoering, die eveneens op het
programma stond, moest in verband
met de weersomstandigheden ver
vallen.
De R.K. toneelgroep „Magna Pete"
gaf op de middag van de Eerste
Kerstdag een opvoering van het wa
genspel „Kermisvolk op Kerstmis".
De „rondtrekkende zigeuners" met
hun paarden wagen een huifkar trok
ken ook elders in de stad grote be
langstelling.
Gistermorgen sprak de Rotterdam
se schipperspvedikani ds A. van der
Most een korte kerstboodschap uit.
Aan deze bijeenkomst werd mede
werking verleend door de gemengde
zangvereniging „De Stem des Volks-
R.M.O."
's Middags voerde een groep leden
van de V.C.J.C. Nijhoffs bekende
kerstspel „De ster van Bethlehem"
op. De trappen van het stadhuis fun-
geerden als podium. Het stormde j
flink, maar gelukkig bleef het droog. I
zodat spelers en publiek heel tevre- I
den konden zijn.
T WEE TANKSCHEPEN
BINNENGESLEEPT
Twee tankschepen zijn Zondag de
Nieuwe Waterweg binnengesleept,
omdat ze met moeilijkheden te kam
pen hadden. Het Panamese Liberty-
tankschip „Livadia" verspeelde voor
Hoek van Holland een anker. Zon
dagavond om 7 uur bracht dc sleep
boot „Maas" dit schip veilig binnen.
's Middags werd de Liberiaanse
supertanker „Melika", eigendom van
de „Afran-Transport Cy" te Monro
via. ter hoogte van de Maasboei op
gepikt door de sleepboten „Maas" en
„Poolzee" van L. Smit en Co. Het
schip had een defecte stuurinrich
ting. Binnen de pieren maakten ook
de sleepboten „Pernis" en Kralin
gen" vast. De „Melïka" is naar Per- j
nis gebracht.
TN tegenstelling tot wat weieens wordt aan-
5' genomen, is kunstbegrip niet louter een
kwestie van individuele smaak en zeker niet
iets, dat de mens van zeil komt aangewaaid.
Kunst wil ontdekt, bestudeerd, veroverd wor
den; zij vergt enige tijd en inspanning, om, in
de woorden van Willem Pijper, ge
kend, ver-kend, her-kend, en be
kend te worden. Wie dit er voor over
heeft wordt echter ruimschoots be
loond omdat zij niet slechts intens
genot kan schenken, maar tevens een
geestelijke realiteit betekent, die eik
een in de grond regelrecht aangaat
Zij draagt immers bij tot de vorming
van de mens/ Aan deze passage uit
het voorwoord, dat W, Jos de Gruy»
ter schreef voor zijn boek „De Europese schil
derkunst na 1850" kan worden toegevoegd: En
als u een betrouwbare, deskundige gids nodig
heeft op uw verkenningstochten in het gebied
der ^beeldende kunst, leest u dan vooral dit
boek, dat na een eerste uitgave in 1935, voor
de tweede druk die in dit najaar uitkwam,
bijna volledig werd herschreven.
De Gruyter heeft niet alleen een handboek
willen schrijven met een reeks historische
feiten en data. Hij heeft de kunst in 't algemeen
en de schilderkunstige stromingen van de laat»
ste honderd jaar, in 't bijzonder van
uit een filosofisch en psychologisch
standpunt geanalyseerd. Hij doet dit
op zulk een verhelderende wijze, dat
zowel kunstenaar als belangstellende
leek met evenveel vrucht deze be
schouwingen zullen lezen. Bovendien
is het boek in zulk een briljante stijl
geschreven en met zulk een verwar-
-1 mende geestdrift, dat men van begin
w. de Gruyter tot eind geboeid blijft.
De eerste hoofdstukken bevatten, enige in
leidende beschouwingen o.a. over „impression-
nïstische", „expressionnistische" en „abstracte"
kunst, die reeds onmiddellijk de spijker op de
kop slaan.
f)E Gruyter geeft daarmee een
duidelijke uiteenzetting hoe de
methodes naar de aard van de kun
stenaar (en van zijn tijd) Kunnen
verschillen, doch tot het zelfde doel
leiden ni. het in vrijheid ver-beelden
van een innerlijke ervaring.
Hü Verklaart verder hoe in ver
schillende cultuurgebieden het vorm
besef anders is, hoe Oosters tegen,
over Westers staat en Grieks tegen
over Germaans. Hij vêrtelt hoe het
Chinese begrip Ch' Yün. dat men
zou kunnen vertalen met „geeste
lijk rhythme" of „rhythmische vita
liteit" een van de meest essentiële
elementen is van alle kunst.
Na deze belangrijke inleiding gaat
de schrijver de historische ontwik
keling na van de Europese schilder
kunst en analyseert in opeenvolgen
de hoofdstukken: Romantiek en Rea
lisme, Impressïonnisme en Nec-Im-
pressionnisme. Symbolisme en Tradi
tionalisme. Expressionnisroe en Sur
realisme, Cubisme en Neo-Classieis-
me om tenslotte met de Abstracte en
Experimentele kunst te eindigen.
Aan elk van deze stromingen wijdt
het eerst een intelligent samenvat
tende beschouwing om vervolgens in
het kort de voornaamste vertegen
woordigers in de Europese landen te
bespreken. Als „kunst-filosofie" heeft
dit boek docr zijn weloverwogen en
voortreffelijk geformuleerde ana
lyses, zijn op grote kennis steunen
de vergelijkingen, grote waarde-
OORDAT De Gruyter zo uit vol-
le overtuiging senreef is zijn oor
deel wel eens subjectief en kan men
op ondergeschikte punten met hem
van mening verschillen. Hoewel bij
het „Impressionnisme" uitnemend
karakteriseert, ligt hem deze stro
ming kennelijk het minst
Dat blijkt uit kleine zinnetjes als
„de impressionistische cultus van
het technisch verfijnde, het genot
zuchtige en exclusieve" (blz. 136),
„iets dat minder het netvlies ver
went" (blz. 160), „parasiteren op het
zichtbare" (blz. 123) en ..hij flirt niet
gracieus met lichteffecten" (blz. 162).
Ook het Post-impressionnisme met
figuren als Bonnard. Vuillard en hun
jongere geestverwanten in de groep
Brianchon, bagatelliseert De Gruyter
naar mijn mening te vepl.
In het laatste hoofdstuk verdedigt
hij dc abstracte kunstenaar, door
over de verhouding van de kunste
naar tegenover de natuur, het vol
gende te zeggen het feit dat
een zgn. naturalistisch kunstenaar
levenslang gedwee de natuur kan
copiëren zonder er in te slagen enig
werkelijk contact met haar te be
werkstelligen. Zulk een schilder
geeft op niet-creatieve wij*2e uiter
lijkheden weer, hij reproduceert, hü
imiteert".
Daar in de eerste hoofdstukken
uitdrukkelijk betoogd werd dat
kunst nóóit nabootsing betekent, is
het duidelijk dat De Gruyter hier
het oog heeft op een slecht, een mis
lukt schilder, hetgeen overigens veel
aan de overtuigingskracht van het
argument ontneemt. Het gevaar be
staat dat de oppervlakkige lezer in
deze ps_3age een denigratie zal zien
van de ..oppervlakkige'' en „uiterlij
ke" naturalistische kunst t.o.v. de
meer „inhoudsrijke" abstracte kunst,
JUIST door zijn waarde als filo
sofische en psychologische kunst
beschouwing is het boek van De
Gruyter als naslagwerk voor een
historische ontwikkeling, iets minder
geslaagd. De schrijver heeft getracht
de voornaamste kunstenaars in hun
historisch verband te bespreken,
maar heeft rich uiteraard in die taak
beperkingen moeten opleggen. Men
zou hem kunnen verwijten of te Veel
óf te weinig namen te hebben, ge
noemd. en men vraagt zich af waar
om déze schilder wel cn géne niet
in het boek voorkomt.
Zo ontbreken b.v. de impression
isten Bazille en Raffaëlli cn uit de
groep der Nabis (deze naam wordt
niet genoemd) K, X. Roussel en F.
Vallotton. verder de expressionnis-
ten M. Pechstein, Ch. Soutine. Goerg
cn Gruber, terwijl ook Pascin niet
genoemd wordt. Ook de lijst van
Nederlandse kunstenaars (die uiter
aard iets uitvoeriger werd) lijkt mij
tamelijk willekeurig. Waarom ver
meldt het register b.v. wèj P. van
Wijngaerdt, J. Weyand, H. Kley, A,
Colnat. M. de Leeuw. W, Bouthoorn,
J. van Ieperen en niet K. Andrea,
Coba Ritsema, H. Kamerlingh Onnes,
W Oepts, R. Frankot?
Maar hiermee zijn dan ook alle
bezwaren die ik tegen het boek
kan aanvoeren breed uitgemeten
en deze wegen bij lange na niet op
tegen de bewondering, die dit diep
zinnig werk als geheel verdient.
Wat de uitgave zelf betreft (Fa,
Daamen N.V. en De Sikkel), valt in
de typografische verzorging veel te
loven. Ik vraag me af waarom niet
boven elke bladzijde een illustratie
werd geplaatst, nu die ruimte daar
voor werd open gelaten. Het afdruk
ken van de (soms belangrijke) noten
aan het einde van een hoofdstuk is
aesthetisch verantwoord, maar voor
een prettige leesbaarheid niet bevor
derlijk. De schreeuwerige omslag
van Dick Elffers past echter niet bij
een boek van deze distinctie.
R. E. PENNING
De uitloting van de eerste 2^%
premielening Rotterdam 1952 zal op
Maandag 3 Januari om 10 uur *s och
tends in het stadhuis (kamer 12)
plaats vinden-
Uitgeloot zullen worden 500 obli-
gatiesnummers, waarvan één aflos
baar wordt gesteld met 100.000.
één met 25.000.-—; één met 5.000.
vijf met 500.— en 492 met S 150.—
ieder.
De nieuwjaarsreceptie van de bur
gemeester ten stadbuize heeft plaats
op Zaterdag 1 Januari 's middags
van drie tot vijf uur.
fVan 07128 muziekredacteur)
Het Amsterdamsch Conservatorium is er enige tijd geleden toe overge
gaan beurzen beschikbaar te stellen uóor 2yn opera-klasse. Stellig gaat
achter deze daad een gedachte schuil: een oproep aan zingend Nederland,
teneinde tot een selectie te komen van hen dte een goede stem hebben en
noodzakelijke kiealit ei ten van muzikale aanleg, en... cultuur. Alleen zó
zal de Nederlandsche Opera in de toekomst over het beste materiaal kun
nen beschikken en niet langer gedwongen zijn telkens weer een te hoog
percentage buitenlandse krachten te moeten engageren.
Enige weken geleden heeft men
in dagbladen de jongste oproep om
tenoren en licht-dramatische colo
ratuur-sopranen kunnen lezen. De
ze stemmen komen zelden met het
gezochte karakter voor, en nog
zeldzamer in de juiste personen.
Sprekende over talrijke gegadig'
zegt de directeur van het Amster
damsch Conservatorium, de heer
George Stam: „Een op de vijftig
heeft een kansje wat te worden" en
Prof. Hendrik Andriessen, directeur
van het Koninklijk Conservatorium
in Den Haag zegt minder concreet
maar met een veelbetekenend ge
baar; „We moeten het natuurlijk
goed genoeg vinden wanneer wij
de overheid adviseren iemand een.
opera-beurs te verstrekken". Voor
de jongste beschikbaarstelling door
hel Amsterdamsch Conservatorium
van een opera-beurs meldden zich
meer dan honderd candidate». Na
een vóór-selectie bleven er ruim
35 gehuwde en nietgehuwde dames
en heren over.
Na strengere selectie heeft de be-
oordelings-commissie tenslotte aan
een sopraan en aan een tenor de
beurs toegekend. Eik jaar wordt
zulk een beurs-auditie gehouden,,
zodat momenteel een opera-klas
twee dagen per week onder leiding
studeert. De lessen bestaan uit:
litteratuurstudie, toneellessen, ge-
hoorlessen en die in talen (o.a. Ita
liaans), declamatie en ballet. De
eisen, aan dc beurs-candidaten ge
steld, zijn voorlopig slechts van
practische aard: een mooie stem,
een good gehoor en een goed rhyth-
misch gevoel, bij voorkeur ook een
goede algemene ontwikkeling. Dit
alles 'komt zelden in een goede
verhouding voor: het prachtigste
stemmateriaal is om muzikale en
andere gebreken vaak onbruikbaar,
In bijzondere gevallen gaat men
ter dege na of de aanleg aanvulling
van het ontbrekende mogelijk
maakt, zoals in het geval van een
Limburgse mijnwerker die een
zeldzaam fraaie stem" van het juiste
type bleek te bezitten. De opera-
instellingen vechten immers als 't
ware om de juiste stemmen!
Natuurlijk dient een volwaardig
opera-zanger(es) eigenlijk een vol
waardige muzikale ontwikkeling ge-
k-egen te hebben, m.a. w. het di
ploma conservatorium of hot M.O.-
staatsdiploma te bezitten. De prac-
tijk dwingt echter van de klassieke
ödioling af te wijken.
Als perspectief ziet men een
„meesterklasse" waarin dié leerlin
gen zullen plaats nemen die in ie
der geval voldoende ontwikkeling
licbben om dc moeilijke practijk
Een verwrongen maisa bleef over
van de bakkerswagen die Vrij
dagavond bij het Marconiplein
door een personerauto werd aan
gereden. De 28-jarige broodbezor
ger S. Veldhoven uit Schiedam
liep daarbij een Iioo/diconü op en
moest in het Coolstngelziekenhuis
worden opgenomen. De bestuur
der van de personenauto wilde
remmen voor een amfere auto,
maar zijn wagen slipte door de
gladheid en kwam in volle vaart
tegen de carrier aan.
der opera-zangkunst volledig
kunnen beheersen. Vanzelfsprekend
zullen zij die zich onderscheiden in
de „beurs-klasse" een kans op die
plaatsing maken.
Die meesterklasse zou als onder
afdeling van de Nederlandse
Opera practische podium-erva
ring kunnen gaan opdoen door
in «üe kleinere plaatsen waar het
grote ensemble van De Neder
landse Opera niet kan komen,
opvoeringen te gaan geven. Dit
zou dus een. practijk zijn welke
de gewezen Utrechtse Opera oor
spronkelijk bedoelde, maar dan
als zelfstandige onderneming.
Hoewel een en ander nog maar
een vaag plan vormt, heeft men
daarbij de gedachte de opera-leer
lingen in hechte samenwerking met
de leidende grachten van De Neder
landsche Opera te scholen, zoals ai
het geval was met de toneellessen
welke de regisseur Altmann, aan
beide genoemde conservatoria gaf.
Want ook het Koninklijk Conser
vatorium zoekt naar een dergelijke
aansluiting als de Amsterdamse bij
onze opera-praetijk.
De situatie dézer conservatoria is
echter enigszins verschillend, door
dat het Amsterdamsche Conservato
rium een particuliere instelling is
en in de onmiddellijke nabijheid
van de Nederlandsche Opera gele
gen. Het Koninklijk Conservatorium
in. Den. Haag kan echter bij ge
bleken geschiktheid de over
heid adviseren een beurs beschik
baar te stellen.
Nu de gemeenteraad in haar laat
ste zitting heeft bepaald, dat winkels
in textiel goederen, schoenen, sport
artikelen cn ijzerwaren op Maandag
3 Januari a.s. wegens uitverkoop des
morgens geopend mogen zijn. brengt
het hoofd van het 3e district der ar
beidsinspectie onder de aandacht,
dat winkelpersoneel dat die Maan
dagmorgen moet werken, in elk ge.
val op één van de andere dagen van
de daaropvolgende week een halve
vrije dag moet hebben.
Fotograaf M. J. Walg
werd zeventig
De heer M. J. Walg, uit de Soeten-
steeg, is Tweede Kerstdag zeventig
jaar geworden. Ter gelegenheid van
die gebeurtenis gaf hij, op de avond
van de Eerste Kerstdag, een diner
in Caland-West voor een groot aan-
tal gasten.
Uit de belangstelling voor dit ver-
jaarsdiner en uit het grote aan
tal toespraken en geschenken, bleek
wel, welk een geziene figuur de nu
zeventigjarige fotograaf in Rotter
dam geboren en getogen is.
Frans Moonen zal met ingang van
1 Januari optreden als dirigent van
het Rotterdams Opera Koor. De heer
Moonen. die als gast-dirigent reeds
verscheidene uitvoeringen van hot
koor geleid heeft, is thans als docent
werkzaam aan het Muzieklyceum te
Amsterdam. Tevens is hij dirigent
van het Philipskoor en -orkest en
van diverse verenigingen. In 1952
volgde hij de internationale dirigen
tencursus te Siena.
vraagt voor haar afdeling boekhouding
Adm, de Ruyterstraat 27 te Schiedam
in het bezit van diploma M.U.L.O.
Leeftijd 18—21 jaar.
Eigenhandig geschreven sollicitaties uitsluitend aan
bovenstaand adres.
Te koop aemgeb.
Baby-commode 29.50, Kin-
derledikantje 17.50. Ton en
andere modellen, alles ge
lakt. Tussenbroek, Edison-
straat 31 a, Schiedam.
December-Aanbieding. Wol
len en zijden japonnen, cock
tailjurkjes ook in grote ma
ten. Zeer voordelig. Prima
kwaliteit. Verder deux-pïè-
ces, jersey blouses, rokken,
enz. Damesmodes W. v, d.
Burg, Lange Kerkstr. 19,
Schiedam, tel. 66135.
Spoedt 2 grote koffers te
koop gevraagd. Oude Kerk
hof 3.
Diversen
Dames! Permanent Wave
v.a. 6.tot 12.50. Nieuw
ste modellen. Watergolven
2.50. Modelknippen f X.
Jac. v. Kalker, Maison „Mo
dern", Hoogstraat 53» tel.
69750.
Zijn uw schoenen te klein?
Wij vergroten ze met de
nieuwste vergrotingsinstai-
latie. Schoenrep.bedrijf „Ex
celsior". Dam 36, tel. 66S74.
Ronde glasplaten, schöif-
ruiten. glas in lood, geslepen
suite-deuren, toiletspiegels,
etalage-glasplaten, autorui
ten enz. levert U Loopik's
Glasindustrie, Boterstraat 39.
Telefoon 68945.