Koningin geweest in tijd, vol van
vindingen, maar ook van rampen
flwirri
Prinses Wilhelmina 75 jaar
Grote plaats veroverd
in hart van het volk
Goochelaar Fred Kaps moet zijn
wereldtitel gaan verdedigen
Lezend
Eindhoven-Venlo weldra
modernste spoortraject
Prijzen van sla
sterk gestegen
Luchtincident
boven Gaza
rer stortte
in - één dode
Eisenhowers voorstel
in ontwapenings
commissie van VN
Vliegtuig slaat
op hol boven
Sydney
Bejaard paar
door gas gedood
In Parijs vermiste
radiumcylinder
nu teruggevonden
Bloedwraak in
Griekenland:
zeven doden
Voegloze rails, prima
stationsinrichting
Van Utrechtse kapper eerste truc geleerd
Belangstelling
voor vak van
9e jaar af
aangas issagga
lï™ s
Dinsdag 30 Augustus 1955
9
mi
Zo dichtte de groot
ste dichteres, die Ne
derland in de twintig
ste eeuw heeft voort-
jjjViérf altijd was zonnig en licht Uw leven,
Majesteit, en met altijd steeg Uw pad
Langs bloemenvelden en beschaduwde dreven:
Met Uw volk hebt g'Uw deel aan 't leed gehad. ffJtte^RalandQ Holst
bij het gouden rege-
't Beste der Oranjesdie regeerden
Voorheen het zal weldra vier eeuwen zijn
Herleefde in Ustandvastigheid in pijn
En tegenspoed, en fier onrecht braveren?
ii[!in;i]!9 iü;i mini li ei[iiun iimiiiiiiii niüüi b qaji nuiiiiiirJtiin n 'IMüj i ii nniHi nu; hp
ALKMAAR. De prijzen voor
sla zijn geweldig omhoog gegaan.
De oorzaak daarvan is voornamelijk
de export naar Engeland. Aan de
veiling, waar een week ge3eden no|
tot acht cent per krop werd be
taald. werd Maandag 22 cent per
krop betaald. Het is wel mogelyk
dat de hagel hier in de omgeving
ook wat sla heeft beschadigd, maar
de hoofdoorzaak is toch de export.
LONDEN. Boven het gebied van
Rafah ten Zuidwesten van de strook
van Gaza is het Maandag tot een
luchtincident gekomen tussen Egyp
tische en Israëlische vliegtuigen. Vol
gens een communique van de Egyp
tische strijdkrachten hebben Egypti
sche jachtvliegtuigen twee Israëli
sche toestellen beschoten omdat deze
de bestandslijn zouden hebben ge
schonden.
De Israëlische lezing van het inci
dent spreekt van Palestijnse jacht
vliegtuigen, die twee Egyptische
vliegtuigen zouden hebben onder
schept, toen deze boven Israëlisch
grondgebied vlogen.
Egyptische en Israëlische strijd
krachten hebben Maandag een ge
vecht geleverd in de landstrook van
Gaza.
Waarnemers van de Verenigde Na
ties zyn naar de plaats gegaan om te
trachten de gevechten tot een eind te
brengen.
(Advertentie I. M.)
TILBURG. Door het instorten
un een 8.50 meter hoge steiger tij
dens verbouwingswerkzaamheden
aan een woifabriek zijn Maandag
morgen drie opperlieden naar be
neden gevallen. Twee van hen kon
den zich redden, de derde werd op
slag gedood.
De drie werklieden waren bezig
met 't gereed zetten van stenen en
specie, toen 't ongeval gebeurde. Zij
stortten met de stenen en de volge
laden kruiwagens naar beneden. De
52-jarige gehuwde C. S. kwam daar
bij met de borst terecht in de burr ie
van een kruiwagen en werd ter
stond gedood. De 42-jarige F. de
H wist zich aan uitstekende muur
delen vast te grijpen en kon later
uit zijn benarde positie worden be
vrijd. De 47-jarige M. van de H.
wist tijdens zijn val telkens weer
steigerdelen te grijpen en zo zijn
vaart te breken. Met enkele snij- en
schaafwonden bereikte hij de be
gane grond.
NEW FORK. De subcommissie
voor ontwapening van de Verenigde
Natie, bestaande uit vertegenwoor
digers van de V.S., Engeland, Rus
land, Frankrijk en Canada, is Maan
dag te New Vork bijeengekomen
ter bespreking van het probleem
van een ontwapening over de ge
hele wereld.
Als formeel voorstel is aan de
bijeenkomst voorgelegd het plan
van president Eisenhower voor het
uitwisselen van militaire gegevens
met de Sowjet-Unie en het toe
staan van waarnemingen van uit
de lucht boven elkanders grondge
bied. Dit voorstel werd* voor het
eerst door president Eisenhower aan
Rusland gedaan op de recente top
conferentie van de Grote Vier te
Genèvo.
rings jubileum van de
vrouw, die in de eer
ste helft van die eeuw
Koningin der Neder
landen is geweest en
die morgen als prin
ses Wilhelmina haar
75ste verjaardag viert. Een poëtische
hulde aan Haar karaktereigenschap
pen, een rake typering van haar
levensloop.
Nee, het leven van prinses Wilhel
mina is niet altijd zonnig en licht
geweest. Maar 't is waar, dat het
beste der Oranjes in Haar herleefde,
zoals het óók waar is, dat juist daar
door, ondanks rampspoed en tegen
slag, haar bewind een van de ze-
genrijkste perioden is geweest uit
Nederlands jongste geschiedenis, Eén
van de zegenrijkste en... een van
de belangrijkste.
Periode van overgang
Het tijdvak van Haar Koning
schap is in alle opzichten een perio
de van overgang geweest. Een over
gang van dc naar het ons thans
voorkomt betrekkelijk rustige
19e eeuw naar de huidige, waarin
het sociale- en politieke levens-
rhythme meer en meer werd ver
sneld en waarin tenslotte storm en
golven wild raasden rondom ons
kleine land, dat uit zijn stille kalm
te werd meegesleept in de draaikolk
der gebeurtenissen. En daarbij den
ken wij niet alleen aan de tweede
wereldoorlog, waarbij ook Neder
land werd betrokken, niet alleen aan
de bange jaren van 1914 tot 191S,
doch eveneens aan de geweldige
moeilijkhèden en veranderingen op
economisch terrein, die in de nieu
we eeuw op groter schaal dan ooit
te voren aan de dag traden.
TOEN de generatie, die thans de
middelbare leeftijd heeft overschre-
'SYDNEY, Een vliegtuig zonder
piloot, dat gisteravond meer dan
twee uur boven Sydney en de voor
steden heeft gevlogen, Is tenslotte
naar beneden geschoten en in zee te
recht gekomen.
De bevolking van Sydney beleefde
angstige ogenblikken.
Een 30-jarige piloot met 22 vlieg
uren, Anthony Thrower, was op het
Bankstown-vllegveld met de Auster
aan het oefenen.
Na een landing draaide hij aan de
propellor om de motoren weer op
gang te krijgen. De remmen konden
het toestel niet houden en het suk
kelde de startbaan af. Het kreeg
steeds meer vaart en steeg tenslotte
op. Het toestel kreeg een hoogte van
ruim 1600 meter en vloog over ver
scheidene dichtbevolkte voorsteden
alvorens het geleidelijk aan door de
wind naar het Noorden, naar zee, ge
dreven werd.
Het toestel vloog meestentijds zo
goed, dat men oorspronkelijk dacht,
dat er een verstekeling aan boord
was. De Auster werd tenslotte neer
geschoten door twee Sea Furys.
APPIN GED AM. Maandagmid
dag zijn de 92-jarige H. Cuperus en
zijn 81-jarige echtgenote het slacht
offer geworden van gasvergiftiging.
De vrouw was toen men hen vond
reeds overleden, de man heeft
nog enkele uren geleefd, maar alle
pogingen om hem in het leven te
houden faalden uiteindelijk.
Toen een dochter van. het echt
paar Maandagmiddag op haar bellen
geen. gehoor had gekregen, werd de
deur van de woning geforceerd. Men
vond het bejaarde echtpaar op bed
liggen. In de keuken blesk een gas
slang te zijn losgeraakt
PARIJS. Na dagen lang zoeken
is Maandag de levensgevaarlijke ra
diumcylinder teruggevonden tussen
Üzerafval op een der terreinen vrn
de fabriek, waaruit de cylinder vo
rige week Donderdag werd vermist.
Specialisten van de Franse com
missie voor atoomenergie hebben
met geigertellers aan de speurtocht
deelgenomen.
Men weet echter niet, of iemand
intussen een fataal contact met de
cylinder heeft gehad. Een verblijf
van acht uur in de nabijheid van
de cylinder kan namelijk dodelijk
zijn.
A dnert entte t iW
den nog op de schoolbanken ver
bleef, werd haar daar geleerd, dat
de regering van Koning Willem III
voor Nederland een tijdvak van rust
en welvaart was geweest, dat voor
ons land steeds van grote betekenis
zou blijven. De wetgeving van Thor-
becke, de grondwetsherziening van
1887, de arbeidswet van 1889, de
droogmaling van de Haarlemmer
meer, de aanleg van het Noordzee
kanaal en de Nieuwe Waterweg, de
opkomst van de Twentse textielnij
verheid, zij waren daarvan enkele
mijlpalen. Maar van nog véél groter
betekenis dan de Zijne is voor Ne
derland de regering van Zijn doch
ter, Wilhelmina geweest. Onder Haar
zijn nog heel andere werken tot
stand gekomen dan die, welke wij
zopas noemden. Wat is de inpolde
ring van de Haarlemmermeer in
vergelijking met de machtige Zui
derzeewerken? Wdt is het povere
Arbeidswetje van Van Houten, wan
neer men het legt naast de sociale
wetgeving van een Goeman Borge-
sius, een Talma, een Aalberse, een
Drees? Wat is de op zichzelf
hoogst betekenisvolle verande
ring, die de door stoom gedreven in
dustrie in dié jaren teweegbracht, in
verhouding tot de ontzaggelijke om
wenteling op schier elk gebied van
het menselijk leven, die zij veroor
zaakte in de eeuw van de benzine,
de electrïciteit en de atoom-energie?
Sinds de 18-jarige Koningin Wil
helmina in 1898 de troon besteeg, is
het aanzien van ons land compleet
veranderd. In de plaats van een
achterlijke landbouw, zwaar getrof
fen door de agrarische depressie van
de negentiger jaren, is een agrarisch
bedrijfsleven gekomen, sterk geor
ganiseerd in coöperaties en boeren
bonden. Er zijn fabrieken uit de
grond verrezen, er* zijn wegen aan
gelegd, bruggen geslagen en bouw
werken geschapen, waarvan men op
de drempel van deze twintigste
eeuw niet heeft durven dromen.
Parallel daarmee steeg het bevol
kingstal en ontstonden nieuwe, uit
gestrekte woonwijken in onze ste
den en dorpen.
Snelle ontwikkeling
Auto en vliegtuig, radio en tele
foon, dieseltrein, electrische tram
en bus hebben zich in deze halve
eeuw een plaats verworven, die zó
belangrijk is, dat we ons verwonderd
afvragen of dat alles werkelijk pas
in de loop van circa vijftig jaren is
gegroeid. En zelfs de ouderen onder
ons, die om zich heen zien, kunnen
zich slechts met moeite voorstellen,
dat zij de meeste van deze dingen
nog ontbeerden in het goede kleine
Nederland van 1898
HET kleine Nederland, inderdaad.
Want Nederland is zeer zeker onder
de regering van koningin Wilhel
mina groter geworden. Niet alleen
door de aanwas van zijn bevolking,
maar ook, en bovenal, door de ar
beid, die het heeft gepresteerd, hier,
bracht, belangrijk ook door de grote
politieke gebeurtenissen, die er zich
m voltrokken.
De laatste waren niet altijd van
vreedzame aard. Rustig is de rege
ring van Koningin Wilhelmina, in
tegenstelling tot die van Haar va
der, zeker niet geweest. Al vrij
spoedig na Haar troonsbestijging
braken de stakingen van 1903 uit,
die werden gevolgd door de woeli
ge dagen van de kiesrechtstrijd. De
opkomende arbeidersbeweging, de
afnemende betekenis van het libe
ralisme. de toenemende invloed van
de kerkelijke partijen, de mobilisa
tie van 1914, moeilijkheden in de
overzeese gebiedsdelen, karakteri
seerden vervolgens Haar bewind,
dat zijn donkerste tijden beleefde,
toen Zij, bij de dreigende nadering
der Duitse legers in 1940, Haar land
in ballingschap verlaten moest.
Maar in blijde en droeve dagen is
het hart van de thans 75-jarige bij
Haar volk geweest. En steeds is Zij
trouw gebleven aan hetgeen Zij
reeds in haar eerste Troonrede als
Haar hoge taak omschreef...: ,.2ich
daaraan te verbinden tot instand
houding van zijn dierbaarste rech
ten en' vrijheden." Zij is een voor
beeld van een constitutioneel vorstin
geweest. Niet in de laatste plaats
daarin ligt Haar grote betekenis.
Niet in de laatste plaats daaruit valt
de band te verklaren, die tussen
Haar en Haar volk is gegroeid.
Hechte band
Nimmer is deze band hechter ge
weest dan juist in de dagen, dat dit
volk in hoge nood verkeerde. Zo
was het bij de dijkdoorbraak van
3916, toen de Koningin zich terstond
naar de onheilsplaats begaf om de
gevolgen van de overstromingen in
ogenschouw te nemen, zo was het
tijdens de mobilisatie van 1914-1918
en zo was het ook in de jaren, dat
de stormen het hevigst over ons land
woedden en recht en vrijheid meer
gevaar liepen dan ooit te voren. Ten
slotte was het zo opnieuw, toen Zy,
niet meer hoofd van de staat zijnde,
maar één zich voelend met Neder
land en de Nederlanders, zich na de
stormramp van 1 Februari 3953 naar
Zeeland trok om medeleven te to
nen en te bemqedigen.
IN de droeve dagen van de tweede'
wereldoorlog is prinses Wilhelmina
het dichtst bij Haar volk gekomen.
In die zware tijd aan het einde van
Haar zegenrijke regering bleek het.
ander symptoom van de overgangs
periode, dat de afstand tussen Ko
ningin en onderdanen was ver
kleind. Duidelijk kwam dit ook aan
het licht bij Haar gouden regerings
jubileum. Niet in de eerste plaats
was zij toen nog de Koningin, zoals
zij was toen Zij als jong meisje in
de Nieuwe Kerk te Amsterdam, ge
tooid met Kroon en hermelijnen
mantel, plechtig werd gehuldigd.
Aan het einde van Haar regerings
periode, vergrijsd in onvermoeide
Een foto uit 1901: de jonge koningin Wilhelmina en hoar prins
gemaal, hertog Hendrik uon Mecklenburg-Schwerin.
op alle wereldzeeën en in Insulinde. arbeid voor Haar volk en in nimmer
In Insulinde niet
in de laatste plaats.
Want dat is on
der meer één van
de belangrijke din
gen geweest van
Haar regerings
periode, dat daar
in een uitge
strekte archipel
langs de evenaar
tot een economi
sche en politieke
eenheid werd ge
smeed. En teke
nend, juist voor
het overgangska
rakter van Haar
bewind, is het al
weer, dat aan het
begin van dat pro
ces de naam van
Van Heutz staat en
dat. juist op het
tijdstip, dat zij de
Kroon in andere
handen gaf, de
Ronde Tafel Con
ferentie werd ge
houden, die uitein
delijk leidde tot
overdracht van de
Nederlandse sou-
vereiniteit over dit
gebied aan de In
donesiërs.
WIJ aarzelen niet
de regering van
koningin Wilhelmina de belangrijk
ste, nu afgesloten fase uit de Neder
landse geschiedenis te noemen sinds
de herrijzing van het Koninkrijk in
1813 en misschien wel sinds een tijd
stip lang daarvoor. Belangrijk van
wege het vele, dat er in werd vol-
aflatende plichtsvervulling, was zij
bovenal de Landsmoeder geworden,
van wier liefde voor Haar kinderen
men overtuigd geraakt was en die
men van harte rust gunde na Haar
zware taak. met' wie men zich ver
bonden voelde na zoveel jaren vóór-
én tegenspoed samen te hebben ge
deeld.
En Landsmoeder, zij het dan niet
meer in de zin van regerend vor
stin, is Zij gebleven, ook nadat zij
zich als prinses Wilhelmina terug
trok op Haar geliefde Loo. Een
vrouw, van Koninklijken bloede, ja,
maar toch ook een vrouw onder on
telbare andere Nederlandse vrou
wen, een vrouw, die achting en res
pect verworven heeft in een geze
gend leven, vrijwel uitsluitend en
onafgebroken gewyd aan de Neder
landse zaak, die bij Haar in uitste
kende handen is geweest. Een
vrouw, wier verjaardag ook thans
nog een dag van betekenis is voor
ontelbare landgenoten, een vrouw,
die men van harte toewenst, dat Zij
nog lang zal mogen genieten van de
rust. die Zij in zo vele opzichten
heeft verdiend.
Kamersraeisje, dat vrouw
wilde vergiftigen,
krijgt drie jaar
AMSTERDAM. Het 30-jarige
kamermeisje C. J. P., dat vorig
jaar haar werkgeefster in voedsel
rattengif toediende, is in' hoger be
roep tot een gevangenisstraf van
drie jaar met aftrek veroordeeld.
ATHENE. Zeven personen zijn
om het leven gekomen gedurende
een moordpartij van een half uur op
een dorpsfeest, dat Zaterdagavond
aan de voet van de berg de Ida ge
houden werd.
Het bloedvergieten begon des
nachts om twaalf uur, toen een 35-
jarjge Griek een dolk in de rug van
een jachtopziener stak. omdat deze
hem enkele dagen geleden bij het
stropen had gepakt De man viel
dood neer.
Tien minuten later schoot een neef
van de jachtopziener uit bloedwraak
een neef van de moordenaar dood.
Bijna op hetzelfde moment vielen
drie familieleden van de moordenaar
in een ander deel van het dorp in
een hinderlaag, opgezet door ver
wanten van de jachtopziener. Ze
werden met messen om het leven ge-
bracht.
Hierop ontstond een veldslag tus
sen de beide partijen, waarbij alle
soorten wapens werden gebruikt,
zelfs handgranaten, en waarbij nog
twee doden vielen.
Zó zag prinses Wilhelmina er
uit kort vóórdat zy op 18-
jarige leeftijd als Koningin
der Nederlanden de troon be
steeg.
UTRECHT. Met ingang van de
zomerdienstregeling 1956 zal het
spoorwegtraject EindhovenVetilo
1 electrisch worden bereden. Hierme
de zal de tweede fase van de eïec-
trificatie van het Nederlandse spoor-
j wegnet aanvangen, die zal worden
i voortgezet op de baanvakken Vlis-
sïngen—Njh'megen en Alkmaar—Den
Helder.
Door de uitrusting met automati
sche beveiliging, langgelaste rails
en betonnen dwarsliggers, zal het
traject EindhovenVenlo een van
de modernste spoorlijnen van ons
land worden. Daarenboven is het
ene eindstation (Eindhoven), waar
ook nog een fraai hoofdgebouw
komt, op het gebied van perronac-
i commodatie naar de laatste eisen 'in-
gericht en zijn op het andere eind
station (Venlo) grote werken in uit
voering, waardoor ook Venlo een
uiterst modern station zal worden.
De tussengelegen stations worden,
wat de perrons betreft, ook gemo
derniseerd.
In hoog tempo voortwerkend, is
het spoorwegbouwbedrijf met het
aanbrengen van de bovenleidings
draden op de vrije baan tussen Ble-
nck en Helenaveen reeds gereed
gekomen.
Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM. -Aan de voor
avond van het internationale con
gres van'de Fédération Interna
tionale des Sociétés Magiques, dat
700 goochelaars uit 26 landen
naar Amsterdam brengt, willen
wij de wereldkampioen, onze
landgenoot Fred Kaps, even aan
U voorstellen.
Sinds hij in 1951 zijn kampioen
schap behaalde en daaraan het be
sluit verbond, definitief beroepssoo-
chelaar te worden, is hij jarenlang
slechts zelden, en dan nog betrekke
lijk kort, in ons land geweest. Daar
entegen. voerden zijn. engagementen
hem naar Londen, Parijs, Madrid,
Barcelona, Lissabon, Brussel, Dussel-
dorf en kort geleden naar het
casino van de Belgische badplaats
Middelkerke.
Kaps is nu 29 jaar oud, gehuwd
met zijn jeugdliefde, die hij als jon
getje van negen jaar, tegelijk met de
goochelkunst ontmoette, en een nog
even bezeten goochelaar, als toen hy
nog amateur was. Dit laatste werd
hij als gezegd op negenjarige
leeftyd, door de kapper waar hij m
Utrecht zijn haar Uet knippen. Deze
had de gewoonte, de jongetjes, na
'het haarknippen, een geschenkje
in de vorm van een parfumplaatje
of een klein stukje zeep te geven.
Toen hij eens niets van dien aard in
huis had, gaf hij Freds broertje een
goocheltruc cadeau, die de tegen
woordige wereldkampioen zo boeide,
dat hy de volgende dag nodig naar
de kapper moest.^ Hij kreeg een goo-
chelboekje en zó is het begonnen.
Met zijn huwelijk met het dochtertje
van de kapper {met wie hij nog op
school is gegaan) nu drie jaar ge
leden, is het verhaal voorlopig nog
niet uit.
In Utrecht goochelde Fred Kaps op
feestjes, in militaire dieast goochel
de de dienstplichtige sergeant Kaps
F. voor de militairen hier te lanae
nesië. Met het -nummer, waarmee hij
het wereldkampioenschap behaal
de, is hij tot nu toe op tournee ge
weest. Maar de laatste weken heeft
hij geen lange verbintenissen meer
aangenomen, want hij is héél hard
aan het werk, om zijn titel de ko
mende dagen te verdedigen met
weer iets meuws en anders dan hy
tot dusverre heeft laten zien. Na
men als die van de Belg Jackie Fox,
André Courcelcs uit Frankryk. de
Schot John Ramsey en Elisabeth
Warlock (dochter van de beroemde
Engelse uitvinder en theoreticus op
goochelgebied) staan er borg voor,
dat hij het hierbij niet gemakkelijk
zal hebben.
Toen wij enkele manipulaties van
Fred Kaps hadden gezien en zijn
sublieme conférence daarbij hadden
gehoord, dachten wij, dat bij aan die
spraakwaterval vooral in Neder
land toch wel een grote voor
sprong op concurrenten zou hebben.
Maar dat is niet zo, want zijn nieu
we nummer is, evenals het vorige,
geheel „pantomime."
En zijn geestdrift voor zijn vak,
dat nog altyd in de eerste plaats een
liefhebberij is, heeft hy ook met
enige duizenden anderen, over de
Op dit baanvak Blerick-Helmond
zijn de spoorwegen voor de eerste
maal op grote schaal met de toe
passing van betonnen dwarsliggers
begonnen.
Op dit baanvak worden n.l. proe
ven genomen met het tot grote leng
ten aaneenlassen van spoorstaven. In
de loop der jaren zijn de snelheden
van de treinen zodanig opgevoerd,
dat het vraagstuk van het rustig
rijden in het middelpunt van de be
langstelling is gekomen. Een verlen
ging van de spoorstaven geeft een
vermindering van het aantal voegen,
waardoor een rustiger loop van de
tieinen wordt verkregen.
De resultaten van deze proefne
mingen zullen uitmaken of het toe
passen van voegloos spoor op ande
re trajecten zal worden voortgezet.
FAN Max („De wereld gaat aan
vlijt ten onder") Dendermcmde,
verschijnt zeer binnenkort een nieu
we roman die „De dagen ztjn ge
teld" heet. Ik heb het boek m ma
nuscript gelezen. Het ts een spen-
taan en oprecht geschreven verhaal
over een man die worstelt met zijn
drankzucht en gehukt gaat onder zijn
constante vrees voor de brokken
die hij geneigd is te maken, als de
alcohol hem van zijn remmende
overwegingen heeft bevrijd.
De drank is een veel bespeeld on-
derwerp in de litteratuur van de
i laatste jaren. Vlak na de oorlog ver-
wekte „The lost weekend" van de
Amerikaan Charles Jackson, artis
tieke sensatie en morele verontrus
ting omdat het een meesterlijk, ge-
schreven, doch volstrekt illusieloos
relaas was van een neurotische drin
ker, die, zélfs als hy na een aanval
van delirium in bed ligt uit te hij
gen van vijf woeste dagen, alweer
stilletjes de eerste slokken neemt,
die hem onherroepelijk naar de vol
gende drink-cyclus voeren zullen.
De Amerikaanse litteratuur, met zijn
vaak bijna pathetische oprechtheid,
bevatte in de laatste jaren meer
boeken over de rol tian de alcohol.
Bud Schullberg, wiens „Whgt
makes Sammy run?" furore maakte
als grimmige ontmaskering van het
ware Hollywood, schreef in zijn ro
man „The disenchantedhet smar
telijke levensverhaal van Scot Fitz
gerald, een der meestgevierde schrij
vers uit de „roaring twenties", die
aan de drank ten onder ging. Het is
een boek. vol verbijsterende baccha
nalen, dat culmineert in een voor
treffelijke beschrijving van Fitzge-
ralds laatste jaren als hij niet
langer gevierd en gelezen om den
brode zijn ziel verkoopt aan de film
en uit onbestemde wroeging over
deze prostitutie, gemakkelijk terug
valt in de met zoveel moeite afge
zworen drinkgewoonteEen óók kort
na de oorlog verschenen nieuwe ver
taling van Jack London's ,John
Barleycorn" benadert het probleem
wéér anders: de „ik" verhaalt, met
de verve van een groot verteller,
welke rol het glas in zijn bewogen,
avontuurlijk leven heeft gespeeld en
komt ten slotte tot een aangrijpen
de beschouwing over „de witte lo
gica" die de drinker allengs gaat
beheersen, de op kosmische wan
hoop gebaseerde ontkenning van
alles wat goed en zinrijk zou kun
nen zijn in het menselijk bestaan.
Een soortgelijke atmosfeer kan,
men vinden in het dagboek-achtig
feiten-relaas, dat Hans Fallada op
dist in zyn boek ,X>e dronkaard
waarvan enige tijd geleden iii Hol
land een vertaling uitkwam. Het
trok weinig belangstelling omdat
hetals roman, nauwelijks meer be
schikt over de brillante kwaliteiten
die Fallada vroeger, toen zijn „Klei
ner Mann was nun?" een wereld
succes werd, tot zulk een merk
waardig auteur stempelden. Wat het
niettemin de moeite waard maakt, is
de benauwende authenticiteit van
deze feiten: het geldt als een pu
bliek geheim, dat men deze onder
gang van een „geacht en fatsoenlijk
burger", die door de Öranfc in een
gesticht terecht komt, als een auto
biografisch verhaat opvatten mag.
Wat er compositorisch ook aan
deze roman te kort schieten mag
in elk geval bewijst Fallada treffend
hoe dun het wandje tussen een
„heer" en een „ueriuorpene" is. De
eenzaamheid van zyn hoofdpersoon,
die olie menselijke betrekkingen
v)aarop hij meende te kunnen bou-
wen eén voor één verliest en ten
slotte, in het gesticht, ten overstaan
van een even onbeheerd gelaten fles
alcohol tot de conclusie komt dat
zijn vaste overtuiging: „Ik kan best
van de drank afblijvenmaar een
fictie is, heeft toch wel een schok
kende dramatische kracht.
Dendermande nu, behandelt in „De
dagen zijn geteld" het probleem met
een wat lichtere toets. Zijn hoofd
persoon, een als vlotte jongen be
kend staande journalist, is hét hele
boek door met wisselend succes be
zig het mooi te houden", verstandig
te drinken en binnen de perken van,
het aangepaste te blijven. Het boek
geeft voortreffelijk de .maar half be
leefde werkelijkheid waarin de drin
ker rondzweeft. En het bevat een
bijna tragi-comische beschrijving
van een met vrienden gemaakte
tournée door de café's waarbij de
„tk", door weinig te drinken, aan
zichzelf bewijzen wil, dat hij „het
onder de knie heeft", een opzet,
traarin hij die avond zó goed slaagt,
dat hij, ten slotte naar huis uiande-
lend, bij wijze van finishing touch
vuur voor zijn sigaret vraagt aan
een agent en stralend van trots zyn
tocht vervolgt, als de man hem in
derdaad een vlammetje geeft
KRONKEL.
f. 9. 9, 9,
EU\j j
en, later, bij de R.A.O., ook in Indo- gehele wereld, gemeen.
Vrijgezellen van de toekomst zul
len er goed aan doen hun aanstaan
de bruiden niet alleen te testen op
haar kookkunst en handwerkcapa.-
citeitenmaar vooral op electro-
technische kennis Want het huis
houden wordt hoe langer hoe meer
een kwestie van knopjes en hef
boompjes. Dit is het hoofdschakel
bord van een eenvoudig huis. De
huisvrouw kan daarmee alle elec
trische apparaten in het hele huis
centraal bedienen. De (Britse) fa
brikanten van dit mooie speelgoed
„NU stik?? DE SANDUVELJl
Abe Brouwer, Suite"
De eerstvolgende keer dat we weer
in Srnts (Sneek) komen, gaan we Abe
vragen wat hy nou bedoelt.
Fijn om te hebben is ook „Een
groot HOK 13Ja m. lang. i m. breed,
geschikt voor alle doeleinden", dat in
beizelfde blad wordt aangeboden We
zouden daarin de ..Tien PIEKEN, aan
en tegen de leg" kunnen stoppen of
desnoods de „HAMBURGER zilver,
zwart geloverd" die ook al in die on
volprezen advertenties voorkomen,
hebben we nog een naar nieuw
tje, Prof. Otto Struve uit Callfomië
a u_, uiiu loixuvti uil uaiitnrTir»
zeggen, dat hun product tegen-1990 heeft uitgerekend dat over tien mi -
op Se markt komt hard jaar de wereld 2al vergaan omdat
de zon zichzelf dan in die tijd zal heb
ben verteerd. Dat is evenzogoed ver
velend.»
Misschien is dat zo uitgekiend, maar
de twaalfduizendste inwoner van Val
kenburg, die Zaterdag geboren werd,
bieek een zoon van de burgemeester waar het personeel in staking was
In vijf grote hotels In Singapore
*r her «.fcniLsol Ir»
zij 11. Alle geschenken (hèt spaar
bankboekje. de bloemen) die by zo'n
zoveelduizendste kind horen, gingen
naar de familie Voncken-Notten waar
Zaterdag de 11.999e Valkenburger ter
wereld kwam.
Naar de grootste bloemententoon-
gaan voor hogere Jonen, hebben de
hotelgasten een paar dagen alles zelf
moeten doen. Ze wasten, kookten en
maakten hun kamers aan kant. En
sommigen vonden het nog best leuk
ook. Ach ja,
De Engelse familie Hampson heeft
k3? huSsYestlrtgbureau een ander
stelling ooit in Mouskou gehouden heb- buis gekregen, nadat een. Lagerhuishd
ccn ds Nederlandse bloemisten een ko- toet de had bemoeid. Niet
lossale inzending gestuurd. Dan kun
nen de Russen het zelf eens s
Boeiend zijn altijd de kleine ad
vertenties in onze „Friese Koerier"
3- ----- had bemoeid. Niet
dat net oude huis zo slecht was maar
net werd bezocht door een bi]"zonder
ongemanierd spook, dat
wachte momenten
-r onver-
-----...Betty" en „HaUo"
