Spanj
Tunnel en offervaardigheid
Handel met China
Liever de bergen in, dan
de vrijheid te verliezen
WM
Mi
- CHECHAQUO
JACK LONDON
Eieren
Opperpotsenmaker van de Tsaar
bleef liever op de botermarkt.
SPROETJE SPARKS
door FRANK GODWIN
AVONTUREN
VAN
Imre Nagy terug
in Boedapest
Joegoslavische
minister naar
Sowjet-Unie
Proteststaking
bij Volkswagen
Krupp krijgt in
Turkije enorme
opdrachten
Nieuw soort Duits
vissersschip
-door-
J
Zaterdag 1 juni 1957
AMSTERDAM heeft, dunkt ons, op goede -wijze gereageerd op het
besluit van de regering, vooralsnog geen medewerking te verlenen
aan de bouw van een IJ-tunnel. De mogelijkheid leek, meteen na
■- - de jobstijding: niet denkbeeldig, dat de hoofdstad baar kracht
zou zoeken in luide en felle agitatie, en verder niet. liet vinden van
slagzinnen en het ontketenen van acties is altijd een Amsterdamse spe
cialiteit geweest; maar dn indruk was groeiende de laatste jaren, dat
achter dit geluidsgordijn het élan was verslapt en de burgerzin verzwakt.
Met goed recht bon in dit geval worden volgehouden, dat de regering
■was teruggekomen op een duidelijke toezegging en op die wijze stad en
land had gedupeerd en bedrogen. Men ziet. materiaal te over voor een
propagandistisch offensief in vervaarlijke stijl.
Het zou overdreven zijn. te zeggen, dat dit offensief geheel is uit
gebleven. Het „stad- en land geschrei" is luid genoeg geween en duurt
nog voort. Maar daarnaast heeft de stad zich vermand en verklaard; Als
het rijk niet helpt, doen we het zonder het rijk. Er is goede reden om
aan te nemen, dat dit geen gebaar is. Het emotionele element in deze
houding is duidelijk genoeg, maar daarnaast kan ook de aanwezigheid
■worden bespeurd van het besef, dat Amsterdam voor zijn bestaan en voor
zijn toekomst één of meer tunnels beslist nodig lieeft.
Dit is het positieve element in de huidige actie. Er zal worden be
zuinigd op andere werken, ofwel die worden uitgesteld. Er zuUen leningen
jvorden afgesloten. Veel staat op het spel, en burgemeester en wethouders
en de raad hebben het begrepen. Zij hebben ook begrepen, dat men grote
dingen niet cadeau krijgt, en misschien hebben zij zelfs zoiets gevoeld dat
het niet goed zou zijn, dat men ze cadeau kreeg. Er is geen vreugde in
een politiek zonder spanningen en zonder tegenstellingen. Amsterdam
gaat iets veroveren. De hoofdstad had wel eens de schijn gewekt, te leven
in de opvatting, dat de tijd van veroveringen voorbij is.
SPANNINGEN en tegenstellingen zijn nodig;'maar voldoende zijn
ze niet. Iets boort er nog bij, en wel offerzin. De waarnemende bur
gemeester van Amsterdam heeft mededeling gedaan van tal van
aanbiedingen van geld. Dit moeten natuurlijk aanbiedingen zijn in
andere stijl dan die, welke spontaan plegen te worden gedaan wanneer
arme mensen bij een brand hun hebben en houden verliezen of door
schurken van hun pensioentje of schamele s paard ui ten worden beroofd.
Het gaat niet om enkele honderden guldens, het gaat om vele
miljoenen. Deze miljoenen, zeggen de deskundigen, worden, ook strikt
zakelijk bekeken, om de drommel niet zomaar in het water van IJ en
Noordzeekanaal gedeponeerd. Grote belangen van handel en industrie
staan op het spel. Het feit doet zich echter voor dat de gemeentelijke
overheid, die de miljoenen investeert, in haar budget slechts zeer indirect
en pas op heel lange afstand iets van de voordelen van deze tunnel Zal
merken. Amsterdam komt op zware lasten te zitten. Dat hebben degenen
begrepen, die de suggestie hebben geuit, later gedurende een zekere tijd
bij de tunnel tol te heffen.
Deze oplossing lijkt niet zeer gelukkig. Als de tunnel er is en de op
winding geluwd is zal de bereidheid, vreugdevol en vastberaden tol te be
talen aan het U in een overigens tolvrij land, stellig niet van lange duur
zijn. Ons komt het voor, dat de offervaardigheid in een eerder stadium
tot uiting moet komen, en wel in een lage rentevoet van de aan de hoofd
stad te verstrekken leningen. Wanneer er zulke ontzaglijke belangen aan
de bouw van één of meer tunnels zijn verbonden (waar wij niet aan twij.
felen) en wanneer bet verlangen om geld beschikbaar te stellen zo groot
is, dan zou als vervolg op het raadsbesluit om voort te gaan met de
tunnelbouw, de mededeling aan de regering, dat althans een deel van het
benodigde geld tegen 3 a 3lé pet. kan worden verkregen, bet meest in
drukwekkende antwoord zijn op de „uitdaging" van Den Haag.
DE Chinese communisten hebben indertijd de strijd tegen Tsjang
Kal Sjek voor een deel gewonnen met Amerikaanse wapenen, die
overlopers hadden meegebracht of die ze hadden buitgemaakt.
Misschien is het wel mee de wrok geweest over dit feit, die de
Amerikanen heeft gebracht tot hun rigoreus standpunt omtrent datgene,
wat als strategisch belangrijk en dus verboden moet worden beschouwd
Sn de handel met China.
Engeland beeft nu roet deze enge uitleg gebroken; en naar onze mening
terecht. "Er is nauwelijks één artikel te noemen dat niet op "de een of
andere wijze "als strategisch belangrijk kan gelden. Dit geldt echter niet
alleen voor de goederen, die China invoert, maar ook voor zijn uitvoerar
tikelen. Laat een embargo blijven bestaan op'goederen van rechtstreeks
militair belang ea, voor het overige een handel op ruime schaaf bijdragen tot
een betere verstandhouding roet een land, waarvan wel bekend is, dat het
volstrekt geen satelliet van Moskou wenst te 2ijn. De Westelijke landen
hebben er niet het minste belang bij, de eenheid in de communistische
groep hardnekkig te blijven bevorderen.
Advertentie l-MJ
En In deze zucht naar persoonlijke
vrijheid, m dit ten top gedreven in-
dividuallsme. was hfj Spaanser dan
de heer in het hotel.
Toen. Tetje Roert op verzoek van het
Amsterdamse stadsbestuur eens op
trad voor T'saari Peter de Grote, was
deze zo verrukt, dat hij Tetje Roen
öe positie van opperpotsenmaker aan
het Tsarenhof aanbood. Deze voor
stelling vond plaats bij Tsaar Peter's
bezoek'aan Nederland in het Heren
logement, waar de tsaar verbleef.
Tot ieders verbazing antwoordde de
ze merkwaardigste aller _markt-
clowns op dit aanbod, dat hij liever
bleef op de Botermarkt het hui
dige Rembrandtsplein. En de geschie
denis heeft Tetje Roen gelijk gege
ven. Want.
Lees dit en vele andere kostelijke
geschiedenissen in het prachtige cir
cusalbum „De Bonte Droom van het
Circus". Voor uw ogen ontrolt zich
het interessante schouwspel van het
circus vanaf het allereerste begin tot
groots opgezette massastufcken in
drie pistes tegelijk, zoals bij Barnum
Baily. Het is een boeiend en af
wisselend verhaal met talloze pen
tekeningen en veie kleurenplaten en
plaatjes; geschreven dooi1 de circus
kenners bij uitstek J. v. Doveren en
Fred Thomas. U kunt dit boekwerk
kopen voor slechts j 2,50 bij uw
rootnboterleverancier of rechtstreeks
bestellen per brief of briefkaart bij
kantoor „Roomboteralbum", Postbus
47, 's-Gravenhage. U krijgt het al
bum dan per omgaande toegezonden
onder rembours. Vermeld vooral dui
delijk uw naam en volledig adres. De
bijbehorende plaatjes ontvangt ti
gratis voor rijksbotermerken. U
vindt zo'n merk op elk pakje room
boter.
Neem 'n pakje extra voor de zondag!
SPANJE begint niet in Ir uit
maar tn de Franse grens
plaatsen Bayonne en Biarritz.
Aan de toonbanken der cafe's
staan de Spanjaarden en
drinken somber hutt Calvados. Nog
voordat men een voet op Spaanse
bodem heeft gezetheeft men at ken
nis gemaakt met een van de belang
rijkste Spaanse fenomenen: de emi
grant.
Spanje produceert wijn, sinaasap
pelen, stierengevechten en emigran
ten. Dat dateert niet sinds de our-
geroorlog. Al eeuwenlang vluchten
Spanjaarden voor Spanjaarden.
Geen bevolkingsgroep heeft aan dat
fatum kunnen ontsnappen. Eerst de
Moren, toen de Joden, daarna de
protestanten. Koningen en presiden
ten, priesters en vrijdenkers, dicta
tors en democraten, intellectuelen
en arbeiders, eruit, eruit, eruit!
Wij gaan erin. De slagboom by
Hen day e zwaait open. Het was niet
zonder moeite gegaan. Want wie het
woordje .journalist',
in zijn paspoort
heeft staan, komt
niet zomaar Spanje
binnen. Dan moet er
eerst toestemming
aan Madrid worden
gevraagd mits
men c!e telegram-
kosten heen en terug zelf betaalt.
De grensformaliteitcn gaan snel en
efficiënt; geen spoor van de veelbe
sproken Spaanse traagheid. Een man
m het smetteloze witte uniform van
een zee-officier tekent het carnet af
met zo'n superieure glimlach, dat
men zich plotseling tot een niets
waardige voelt ineenschrompelen.
De man die het paspoort aftekent,
is precies zijn tegendeel: een arme
bureaucraat. Die tegenstellingen zul
len we nog dikwijls in Spanje tegen
komen. Weelde en armoede, gast
vrijheid en wantrouwen, dictatuur
en anarchisme, vrolijkheid en tra
giek, ze wonen vlak by elkaar,
Spanje is het land van „todo o na-
da", alles of niets Hoe dikwijls heb
ik geen gesprek horen besluiten met
„nada" als teken van wanhoop!
Frankrijk ligt nu achter ons. De
kastelen van de Loire, Bordeaux met
zijn geuren van wijn en vis, de bos
sen van Les Landes met zijn kleuren
van paars tot groen. Een nieuw land,
een volkomen, ander land, begint.
Een land zonder liefelijkheid maar
van een indrukwekkende schoon
heid,
Spanje is niet kleurrijk zoals ve
len denken. De overheersende kleu
ren zijn bruin, geel
en grijs. Een for
nuis in de zomer,
een ijsberg in de
winter waar de
bergen omhoog ste
ken als de hoornen
een stier. Een
tand, waar elke
hei'vei' een vesting
en elk bos een
schuilpaats -voor
vervolgden lijkt.
Maar we zijn te
snel gereisd. We
zijn nog pas in Bas
kenland. De Baski-
sche kust is groen
en prachtig, veel
mooier dan de Mid
dellandse Zeekust,
waar de toeristen
afkomen als
vliegen Dp suiker.
De kust komt soms
hoog in zee uit.
honderden meters
boven het water
alsof land en wa
ter met een ruk
van elkaar zijn ge
scheiden. Een an
dere maal vormt
de kust prachtige
baaien waarin dro
merige vissers
plaatsen liggen en
ïeerlijke badplaat
sen waar men zijn
hele leven zou wil
len blijven.
Als Galicië te ver
rijdt dan eens
rie weg van Zaraus
Guernica, de
heilige plaats van
Basken, door
Franco's bommen
werpers verwoest. Men rijdt er voort
durend m bochten, die als boven
de zee hangen. De lucht is er mous
serend en soms valt er een zachte
regen en men moet Spanje verder
ingereden hebben om te beseffen
wcik een gave Gods dit is.
Spanje's rijken weten de voortref
felijkheden van de Baskisehe kust
t© waarderen. In de zomer verhuist
het regeringsapparaat van Madrid
naar San Sebastian. met de achter
ban van officieren, hoge Falengisten
en de anderen, die de vette brokken
van de Spaanse tafel krijgen toe
geschoven. Men vmdt ze langs de
hele kust, terwijl ze onder een para
sol hun maiizemtia, de Spaanse sber-
rie, drinken. Zij zijn ook de gebrui
kers van het zuiveringszout, dat
men bier op alle hoteltafels vindt.
Men ziet hun aanwezigheid ook aan
de honderden kindermeisjes, dik
wijls oude vrouwtjes, die op de kin
deren passen terwijl pa en ma in de
zon liggen.
De Basken zelf trekken zich wei
nig van hen aan. Het is een fier en
onafhankelijk volk, waarvan nie
mand met zekerheid de oorsprong
weet. Hun taal vertoont een ver
wantschap met die van de Dakota-
Indianen en de Azteken uit Midden-
Amerika. Vraag het een Bask. Hij
zal u trots antwoorden, dat zij de
enige ware Spanjaarden zijn, de
echte Iberiërs die er al waren voor
dat de Romeinen kwamen.
Katholiek als geen ander deel van
Spanje verzette het Baskenland zich
heftig tegen Franco. Ën nog altijd
smeult hier het verzet. Bilbao be
hoort met Barcelona tot de onrus
tigste steden van Spanje. En in te
genstelling met de rest van Spanje
staat de geestelijkheid hier niet bo
ven maar achter het volk.
De Basken maken een open en
zorgeloze indruk. De arbeiders zijn
er geen proletariërs geworden zoals
in het even anti-Franco gezinde Ca-
talonië. Ze zullen uw vraag over
hun levensomstandigheden van de
hand wijzen maar daarna zullen ze
u net als mij meenemen naar
hun huis en Vertellen: over hun ge
brek aan vrijheid, over hun lage io
nen, over het feit, dat het bestuurs
apparaat uit niet-Basken bestaat en
Madrid met de verdiensten van hun
industrie gaat schuiven.
Twee Ba^kiscïie kinderen, de Jongen
met de befaamde Baskisehe baret op.
De Basken, zeer katholiek en zeer
anti Franco-gezind, vormen eert
apart volk dat opvalt door zijn „Eu
ropese" Instelling.
SLEUTtL.
IK WED DAT Dit
DE SCHATKISjI ib...
HljlSOPÓLOT'
De Basken maken een Europese
indruk, Europeser ook dan de ge
spleten Catalanen. Hun godsdienst
mist de vervoering die men elders
in Spanje tegenkomt. Zij geloven in
democratie, kennen geen groot
grondbezit en zijn trots op hun in
dustrie.
In mijn hotel vroeg ik terloops
san een van de gasten wat hij van
de Basken dacht. Hij haalde zyn
schouders op. „Aardige mensen," zei
hij, „maar het zijn geen Spanjaar
den."
Geen Spanjaarden? Nergens hecht
men zo aan traditie, nergens is men
feller separatist. In een dorpje aan
de kust sprak ik een arbeider, die
vertelde, dat hy vorig j'aar in een
conservenfabrïekje was gaan wer
ken om meer te verdienen, maar dat
hij weer naar het dorp in de bergen
zou terugkeren. „Waarom?" vroeg
ik. „Omdat ik vrij wil zijn", ant
woordde hij.
Een boer uit de bergen van het Bas
kenland; een Her en onafhankelijk
volk.
WENEN. Volgens hardnekkige
geruchten in Boedapest Is de voor
malige Hongaarse premier Nagy uit
Roemenië naar Boedapest terugge
bracht.
Nagy zou tijdens de oktoberrevo-
t lutie van het vorig jaar, na eerst
1 zyn toevlucht bij de Joegoslavische
1 ambassade in Boedapest te hebben
gezocht, naar Roemenië zijn ge-
bracht. Hij zou zich volgens de ge
ruchten op 't ogenblik m de staats-
j gevangenis van de veiligheidspoli
tie in Boedapest bevinden.
BELGRADO. Jocgo-Slavië
heeft officieel bekend gemaakt, dat
zijn minister van Landsverdediging,
generaal Ivan Gosnjak, op 1 juni
naar de Sowjet-Unie zal vertrekken.
Hij is uitgenodigd door de Sowjet-
mmister van Defensie, Zjoekow en
zal 15 dagen in de Sowjet-Unie
doorbrengen. Hij zal worden verge
zeld door verscheidene Joegoslavi
sche generaals.
president Tito heeft de uitnodi
ging van de Sowjets m een recent
interview bekend gemaakt en ge
zegd, dat de aanvaarding daarvan
door Gosnjak niets'bijzonders is.
WOLFSBURG De 25.000 arbei- 1
ders van dc reusachtige Volkswagen-
fabrieken hebben vrijdag een uur
gestaakt uit protest tegen de plannen
om de aandelen van het concern aan
de markt te brengen.
Dit plan, dat onlangs tijdens een
vergadering van de christen-demo
cratische unie ter sprake gebracht is,
werd vrijdag aan de Bondsdag voor
gelegd.
De sociaal-democraten en het
Westduitse vakverbond noemen het
plan goedkope verkiezingspropagan
da. Volgens het plan zou de West
duitse kleine man m staat gesteld
worden aandelen van 50 mark m de
poplairste automobielfabriek van
rijn land te kopen.
ISTANBOEL. De Westduitse in
dustrieel Alfred Krupp heeft bekend
gemaakt, dat ztfn firma een belang
rijke rol zal spelen in een enorme
uitbreiding van de Turkse staalindu
strie en het Turkse transportwezen.
Hij deelde mee, dat hij een nieuwe
hoogoven zal bouwen bij de enige
Turkse staalfabriek te Karaboek en
er in principe in heeft toegestemd,
een tweede staalfabriek te bouwen
op een nog niet vastgestelde plaats
in Turkije. 1
Voorts vertelde hij, dat hij er even
eens in beginsel in heeft toegestemd
investeringen te doen in de exploi
tatie van Turkse wolfratnfagen en in
zes cementfabrieken, die reeds in
aanbouw zijn.
Hij zei ook, dat besprekingen be
treffende de aanleg van een nieuwe
sp "riijn, die Turkije met Perzië zal
ve nden en aangaande de bouw van
eei. lijnschip ter vervanging van de
„Izmir", die in februari bij een bot
sing is gezonken, ver gevorderd zijn.
7"*0£N tfc wan morgen myu fcv?s
eer liet, wenkte ae visbupi <um
de overkant my naderbij e,i _tu,
met een gezicht dat op «ets koxaigs
vooruit liep:
„Ik heb er weer ecu Mevrouw
1 Van Dijk leent twee eieren aan me-
vrouw Cohen beneden. De volgen-
t de dag roept mevrouw Cohen; „Me
vrouw Van Dijk! Het geleende stunt
op de trap''. Mevrouw Va» Dijk
kykt en ziet een pannetje mei een
et. Ze roept dus: .Mevrouw Cohen!
Ik heb u twee eieren geleend en u
geeft er maar één terug". Zegt me
vrouw Cohen: „Ach, ik zal me ver
teld hebben".
Ik kende hem al maar ik lachte
toch.
Want hij blijft goed.
Verder wandelend stiet ik op
Wies en Piet, die altyd door de stad
lopen als mensen in een woestijn
wanhopig op zoek naar drinkwater.
„Dag", riep 2e eenstemmig. Want
ze doen alles eenstemmig.
„Dag" zei ik.
Wc kennen, elkaar nu eenmaal
dus we liepen samen op, ofschoon
dat naar is, zo 's ochtends. Ze zyn
diep in de veertig, academisch gc-
vormd, geestelijk dakloos en sinds
een jaar van de drank, dus veel
praten doen ze niet. Daar ik ook
nog maar toeinig conversatie bij de
vhand hadbesloot ik de twee eieren
van me vrome Cohen tegen hen aan
te gooien, want de functie van mop
pen is, dat ze de hiaten vullen tn
de menselijke omgang.
„Beneden ons troont mevrouw
Cohen", begon ik, want ifc hou er
van moppen te ver-ikken.
„Wat zegt hij?'' vroeg Wies, aan
Piet. Ze liep aan de buitenkant en
er kwam net een tram langs.
„Beneden hem. woont mevrouw
Cohen", zei Piet, met een gezicht
of hij glas at.
Cusifc dacht dat jullie dat huts-
je alleen hadden", zet Wies.
„Luister nou", hield ifc volbe
neden ons woont mevrouw Cohen.
Gisteren leent ze twee eieren van
(Advertentie l M
n aroom van een pysma
-mijn vrouiv. Vanmorgen....''
Opeens bleef Wies stilstaan.
Ach...." riep ze.
Op de stoep vlak voor ons, lag
in een plas bloed een dode kat met
een smartelijk, rood besmeurd pro
fiel.
„Die is overreden", zei een man.
Hij ging er op zijn kurken bi)
zitten en raakte het magere lichaam
aan met een voorzichtige vinger.
Mom nou..J' zei Piet„Ik kan
daar niet tegen".
We liepen zwijgend verder, tot we
by een groot café kwamen.
„Hier moeten we z\jn", sprak
Wies, Drink je een kop koffie
mee?"
Haar ogen smeekten dat ik neen
zou zeggen en ik was haar ter wille.
Na het handen schudden liep ifc
verder, tot ifc Piet hoorde roepen:
„En wat was er nou met die eie
ren?"
Na de dode kat leek het klimaat
mij ongeschikt voor een lach, zodat
ïk zei:
„O, we hebben ze weer terugge
kregen".
Bij de ingang van het café ston
den ze me onzeker aan' te kijken
„Gelukkig dan maar", vond Wies,
met een blik die reeds alles be
helsde wat zij straks aan haar man
ou er my vertellen ging.
„Ja he?" zei ik, „Wou, dagf"
En ik wuifde. Plotseling barstte
Piet in lachen uit en riep;
„Vleet je wat ifc nou dacht? Dat
je die mop vertellen wou. Van me
vrouw Cohen, die maar-één et te
ruggeeft en dan zegth ach, ik' zal
me ver-teld TxebbeiU" -
Ifc schaterde.
Want hy blijft goed.
KRONKEL.
BREMERHAVEN Een rederij
te Bremerhaven heeft vrijdag een
schip van 826 brt. in dienst geno
men. dat de gevangen vis onmid
dellijk kan verwerken tot filets,
vismeel en visolie. Bovendien kan.
het 5500 manden verse vis aan
boord hebben. Ook wat het uiterlijk;
betreft verschilt dit schip- van de
vroegere vissersschepen, aangezien
het net over het achterschip wordt
uitgezet en ingehaald, en brug, ma
chinekamer en manschappenverblijf
ziah in het voorschip bevinden.
43
3016. Ook Rob en Eddy zyn wakker geworden
en wanneer zij naar buiten komen zien zij het
brandende wrak van hun helikopter. Maar waar
zijh Apoén' en Tsibe? Loopt daar m de verte
iemand? „Kijk uit. Rob!" zegt Eddy, „als die
oud» heer gelijk heeft, dat hier gevaarlijke in
dianen in de buurt zitten, dan moeten we op alles
bedacht zijn." Opeens horen ze in de verte _een
kreet. Het is Apoén. „Mijn zoon!" roept hij. „Kom
mee, Eddy," roept Rob, „er is iets met Tsibe ge
beurd." Bij het licht van de brandende helikopter
vinden zij hun weg. Daar ligt Apoén geknield bij
zijn zoon. Is Tsibe dood? Apoén schudt zijn hoofd.
„Hij getroffen door pijl van Punyasindiaan,
maar hy niet levensgevaarlijk geraakt." zegt hij.
Tsibe kreunt. „Punyas hebben overval gepleegd."
stamelt hij, „zij waren drie man sterk."
Het was de manier, vooral waar-
op ze het zei. Hy voelde zich
warm worden. Hy wierp haar een
(snelle onderzoekende blik toe, ern-
i stig en vragend, en toen haar ogen
leen ogenblik de zijne ontmoetten,
[scheen het hem, of hij daarin, eer
zij ze neersloeg, iets haa gelezen van
[meer gewicht dan het aandeel, dat
Cyrus Johnson niet had laten regi-
atreren.
„Ik doe het," zei hy. „Ik. zal win-
i nen."
De glans in haar ogen scheen hem
meer te beloven, dan al het goud
in het Mono-aandeel. Hij zag een
beweging van haar hand vlak naast
de zyne. Onder bescherming van
het tafellaken stak hij zijn eigen
hand uit en voelde een stevige druk
van vrouwenvingers, die weer een
warme golf door zijn aderen joeg.
„Wat zal Shorty zeggen?" was
de gedachte die door zyn hoofd
vloog, toen hy zyn hand terug
trok. Hij keek bijna jaloers naar de
gezichten van Von Schroeder en
Jones, en was benieuwd, of zij de
't oog vallende bevalligheid niet
hadden opgemerkt van de vrouw,
die naast hem zat.
Hij schrok wakker door haar stem
en bemerkte, dat zij al enige ogen
blikken tegen hem had gesproken.
„Arizona Bill is een blanke In
diaan," zei ze. „En Grote Olaf een
berenjager, koning der sneeuwvel
den, een machtige wilde. Hij wint
het van een Indiaan in lopen en
uithoudingsvermogen, en hij heeft
nooit een ander leven gekend dan dat
in de wildernis en de kou."
„Wie is dat?" vroeg kapitein Con-
sadine van de overzijde.
1 „Grote Olaf," antwoordde zij, „Ik
vertelde juist aan Mr. Bellew, wat
i voor een trekker hij is."
,.U hebt gelijk," klonk de luide,
zware stem van de kapitein. „Grote
Olaf is de beste trekker aan de Yukon
Hy zou het zelfs van de duivel win
nen, als 't er op aan komt zich een
weg te banen door sneeuw en ijs.
Hij bracht de regeringsstukken over
in 1895, nadat twee koeriers op Chil-
coot waren doodgevroren en de der
de was verdronken in het open. wa
ter van Dertig Mijlen.'
III
Stoom was op zijn gemak naar
Monokreek getrokken, omdat hjj zijn
honden niet wilde vermoeien vóór
de grote wedren. Ook had hij nu
de weg precies leren kennen, en
kampen gemaakt voor het wisselen
van honden. Zovele namen deel aan
de wedstrijd, dat de honderd tien
mijl van zijn tocht door één dorp
schenen te gaan. Overal aan. de weg
waren kampen opgeslagen.
Von Schroeder, die meedeed alleen
ter wille van de sport, had niet min
der dan elf spannen honden een
vers span voor elke tien mijl, Ari
zona Bill was gedwongen zich met
acht span tevreden te stellen. Grote
Olaf had er zeven, evenals Stoom.
Bovendien waren er nog meer dan
veertig andere deelnemers. Niet elke
dag, zelfs niet in het goudland, was
een miljoen dollar de prijs voor een
wedren met honden. Alle honden van
de streek waren in dienst genomen.
Geen dier, dat vlug en lang kon lopen,
was ontsnapt aan. de hark, die de kre
ken en kampen had schoongeharkt;
de prijs voor honden was verdubbeld
en verviervoudigd in de loop van
deze krankzinnige speculatie.
Nummer Drie onder Ontdekkings
aandeel lag tien mijl stroomopwaarts
van Monokreek, van de monding af
gerekend. De ovenge honderd mijl
moest men afleggen over de bevro
ren oppervlakte van de Yukon. Op
Nummer Drie zelf waren vijftig ten
ten en meer dan driehonderd hon
den. De oude. door Cyrus Johnson
zestig dagen tevoren in het ys ge
stoken palen met zijn naam, stonden
er nog, en iedereen was herhaalde
lijk langs de grenzen van het aan
deel gegaan, want de wedren met de
honden zou worden vooraf gegaan
door een wedloop met hindernissen.
Iedere deelnemer moest opnieuw be
slag leggen op het aandeel, en dit
wilde zeggen, dat hij twee palen In
het midden en vier hoekpalen moest
plaatsen en de kreek tweemaal moest
oversteken, vóór hy weer naar Daw-fc
son kon. vertrekken met zijn honden.
Verder mocht men geen ogenblik
te vroeg beginnen. Niet vóór vrijdag
nacht om 12 uur was het aandeel
open, om er weer beslag op te leggen,
en niet voor het slaan van twaalf
mocht men een paal in de grond
slaan. Dat was het bevel van de
commissaris der goudmijnen in Daw
son, en kapitein Consadtne had een
afdeling bereden politie gezonden,
om dat bevel te handhaven. Er was
twist ontstaan over het verschil tus
sen zonnetijd en politietijd, maar
Consadine had beslist, dat men poli
tietijd moest volgen, en verder, dat 't
horloge van luitenant Pollock zou
gelden.
De Mono-weg ging langs de effen-
kreekbedding en leek op een vore,
nog geen twee voet breed, aan bei
de zijden door sneeuwwallen inge
sloten. Hoe meer dan veertig sleden
en driehonderd honden langs dal
pad konden gaan was voor iedereen
een vraagstuk.
„Zo!" zei Shorty. „Dat zal dè ver
schrikkelijkste, jammerlijkste war
boel worden, die er ooit is geweest.
Ik zie geen andere uitweg, Stoom,
dan met lichaamskracht en zweet, je
er maar door te slaim. Als de hele
kreek glad ijs was, dan zqu er nog
geen plaats zijn voor twaalf span
naast elkaar. Ik heb een sterk voor
gevoel, dat er heel wat gevochten
zal worden, eer we er door komen
Als ze ons in de weg komen, moet
je het knokken maar aan mij over
laten."
Stoom rekte zich uit en lachte, zon
der die belofte te willen geven.
„Nee, dat mag je niet!" riep zyn
vriend bezorgd, „Wat er ook gebeurt,
je mag niet vechten. Je kan niet
honderd myl ver honden besturen
met gebroken vingers,".
Stoom knikte. a
„Je hebt gelijk, Shorty. Dat gevaar
mag ik niet lopen."
(Wordt -vervolgd)
