GEVAARLIJK MIDDEL
In
vrouw
nooit meer
LDTCKS
Antwoord
ONTUUR
okt diep
ondergronds
SRROETJF, SPARKS door^ïiitSpli^^®!
L a
Doodstraf voor
Starkweather
Franse pastoor
stal beelden
voor zijn kerk
r-f: Speelse Speurtocht
2
Zaterdag 24 mei
(Advertentie t.fy
NATUURAZIJN
I J
SINDS-!, 60/JAAR ONMISKENBAAR AAN DE TOP
HET referendum, de volksstemming niet over personen maar over
ontwerpen van wet, is wei eens beschouwd ais hét summum van
democratie. Het volk spreekt zichzelf uit; kan het beter? Het
lijkt mooier dan het is, en dat zijn de grote, partijen in de West*
europe&e landen zich a! lang bewust. In Zwitserland met zijn zeer zelf
standige kantons eri rijn stabiele politieke verhoudingen is het referendum
in de grondwet verankerd; de ervaringjermee is, dat het meer schade doet
dan nut ,en een zeer behoudende strekking heeft. Dit laatste kan b.v.
blijken uit het feit, dat de kiezers van het kanton Zurich vorig jaar de
uitbreiding van het internationale vliegveld Kloten hebben afgewezen,
tegen de mening van de kantonsraad en tegen het advies vaa alle grote
partijen. Het blijkt in de praktijk ook, dat in doorsnee nog niet de helft
van de kiezers er aan pleegt deel te nemen. Veel schrijvers over staat.*
recht' menen, dat het'referendum de democratie meer. belemmert dan
bevordert.
Het vertegenwoordigend stelsel, gelijk de Westelijke landen dat kennen,
en het referendum verdragen elkaar ook niet. Voorzover er gestemd wordt,
geschiedt dat ter aanwijzing van vertrouwensmensen, aan wie men voor
een zekere tijd dé beslissingen overlaat en die men niet hóeft te her
kiezen, wanneer zij het niet naar de zin doen. Dit systeem berust op bet
inzicht, dat van de afzonderlijke burgers niet meer kan worden gevergd
dan een globaal bekijken van de dingen. Het vragen van. een gedetailleerd
oordeel veronderstelt een inzicht en een belangstelling, die onmogelijk in
voldoende male aanwezig kunnen zijn. Natuurlijk kan deze belangstelling
in bepaalde gevallen wel worden gewekt, maar hier rijst dan ook meteen
het gevaar van ongezonde en ongewenste agitatie, die het inzicht eerder
versmalt «m vertroebelt dan vergroot. Wie het waagt met de parlementaire
democratie, doet tegelijkertijd afstand van. het referendum. Voorzover een
gedeelte van het volk behoefte heeft, zich rechtstreeks uit te spreken, zal
het gebruik moeten maken van het alom erkende recht van petitie.
DEZE beschouwing houdt verhand met de pogingen van de Duitse
sociaal-democraten om te komen tot een referendum over het
bestuit van het parlement tot het uitrusten van het leger met
kernwapens. De Westduhse grondwet kent het referendum niet,
noch voor het gehele land, noch voor de deelstaten. Een „Volksbefragung"
in een enkele staat zou dan ook slechts het karakter kunnen hebben van
agitatiemiddel. Zoiets is ongewenst en volkomen tegen de spelregels. En
degenen onder de lezers, die in verband met het onderwerp er toch wel
voor mochten voelen, moeten maar eens overwegen, waar het heen zou
gaan als van miuder bona fide zijde het volk op dit soort wijze weer in
beweging werd gebracht. Duitsland heeft enige ervaring met wat wel eens
het ,-gesundes Volksempfindcn*' is genoemd. Zo ergens, dan is het daar
nodig, dat men zich houdt ran de regels der democratie.
Ziet men de gebeurtenissen in hun verband, dan is er geen reden tot
vreugde over het feit, dat dertien jaar na de grote oorlog er in Duitsland
weer een leger moet rijn; een leger, uitgerust op de meest moderne wijze.
Het was mooier geweest, wr meer dat achterwege had kunnen blijven.
Doch dé Duitse sociaal-democraten hebben helaas geenalternatief kunnen
bieden. Hun opvatting, dat het anders had gekund en nog andets kan,
is door de feiten steeds op de meest krasse manier weersproken. Op het
deze week .gehouden partijcongres te Stuttgart trok het hinken op twee
gedachten weer sterk de aandacht. Er was aan de ene kant een afwijzen
van communistische toenaderingspogingen, maar aan de andere kant een
houding die zonder een toenadering tot uiterst links van alle zin ontbloot
ia; er was afwijzing van de kernbewapening, maar geen afwijzing van de
landsverdediging.
Wie een verklaring zoekt komt tot twee punten: de wens tot een vreed*
zaara aandoend en voordelig neutralisme, met op de achtergrond de zeker-
heïd dat als er iets gebeurt, de Britten en Amerikanen toch te hulp ko
men en klimmend misnoegen over het feit, zo duidelijk én voorlopig zo
kansloos in de oppositie te zijn'gedrongen. Men wil de regenng-Adenauer
met andere middelen re lijf, nu de parlementaire oppositie zo weinig reden I
tot tevredenheid geeft.
NU kan het voeren van oppositie worden beschouwd als een voor
het welzijn van een land gezonde bezigheid. Het lijdt geen twijfel
of de Duitse sociaal-democraten hebben reden genoeg, het op veel
punten met het beleid van de regering-Adenaueriniet eens te zijn.
Op economisch gebied rijn er b.v. allerlei tekenen, dat het gemeenschaps
belang weer in het gedrang begint te komen ten koste van dat der grote
ondernemers. Men kan rich ook afvragen, in hoeverre de vorming van het
nieuwe leger wel zo democratisch in haar wek gaat als fs voorgespiegeld.
En het zal ook wel juist ;ijn, dat in het Adenauer-bewind meer aarts
vaderlijke onverdraagzaamheid schuilt, dan met goede parlementaire ver
houdingen valt overeen te brengen.
Doch het is vooral voor Duitsland noodzakelijk, dat deze oppositie,
hoeveel recht van bestaan ze ook heeft, zich beweegt binnen de grond
wettige grenzen. Daar zijn de vergaderzalen der openbare lichamen, waar
ze rich kan ontplooien; daar zijn "de vrijheid van pers, het recht van ver
eniging en vergadering en het recht van petitie, die aan de actie tegen
de regering dienstbaar kunnen worden gemaakt. Maar het recht van
referendum bestaat niet en moet ook niet opgeëist worden; op straffe
van de gevaarlijke kans, dat ook anderen het later willen toepassen, dit
èn andere middelen, die mogelijk zijn, wanneer eenmaal met de grond
wet de hand is gelicht.
fAduertentle IJii.j
(Van een onzer redacteuren) Uik overschot van de verdwenen
r^EN <iombprp mittiae mid- boerin heeft men nooit gevonden;
jr vitv bomuere misuge mia- venT,oedelijk ligt het. op 85 m diepte,
dag. In de dichte bossen van begraven onder de laag eeuwige
het bergmassief van Ar bas tonden die de onderzoekers daar
op de grens van de Zuidfranse V iD ^kiober 1940 wagen Marcel
departementen Baute-Garonne Loubens en Josette Segouff in .zich als
en Aripne rnpfet pph hnprin ee.l>'!ten i» d® ..Henne-Morte". Ze be
en Ariege ^oetci een ooerin reikea het jjEgraf van de veronge-
aarzeiend haar weg naar huislukte boerin, maar kunnen dan niet
2e loopt tastend van boom verder omdat zij geen betrouwbaar
u materiaal genoeg hebben. Pas een
naar uoom) ts kennelijk de weg jaar later wagen zich weer twee on-
kwijt in deze streek, waar Zij derzoekers in de gapende muil: nu
toch onorrxridp pn nis kind nl CaSteret en Loubens. Naast de
lüc/ï vpgroeiae en ais tcina at sneeuwheuvel ontdekken zjj een
ronddwaaldeMaat de Wist 0771- spleet, waardoor 't tocht. Zich wrin.-
sluit haar aïs een ëend door die nauwe sleuf een
j zgn. chatière bereiken zij een
kLam, ondoorzichtig smalle „brievenbus", waardoor zij
Qordyn, waaraan ze stenen gooien. Naar hun schatting
rirh nipt knv nnct- is de Henne-Morte 170 meter diep.
*icn mei Kan vast- Drie weken later komen casteret
houden. Plotseling en Loubens terug, nu vergezeld van
Struikelt de vrouw Espagne en Pellegrin. Voor het eerst
»7„ gebruiken zij dan een elektronlad-
en glijd* Uit. Le ver- der; gemaakt van dun staaldraad met
liest haar klomp; in panische ais sporten holle staafjes van durai-
nrirvtt'impht rii rirh non ruist elektron-magnesium. Als Loubens en
angst tracht zij zien nog vast Casteret zich door de „brievenbus"
te grijpen aan een overhangen- hebben gewurmd komen zij „in een
de tak. Maar haar handen glib- ruimte zo groots, dat het me was ais-
-L. t of ik via-een dakvenster een kathe-
beren weg, haar omslagdoek draal binnenging", zegt Casteret.
haakt vastVeertig meter ladder brengt hen op
Dan valt ze gillend omlaag, niemand de vloer van deze immense hal. Van
hoort haar laatste kreten. Als de vol- ^-Ue kanten stroomt water neer dat
gende dag de mist wat doorzichtig is verdwijnt in een put met vrijwel
trekken mannen uit het gehucht, loodrechte wanden, die naar schat-
waar de vrouw woonde, ex op uit om ring 45 meter hoog zijn. Doorweekt
baar te zoeken. Die klomp en om- e" doodmoe, maar voldaan door hun
slagdoek-.aan.de rand van het ont- ontdekkingen stijgen Casteret en
zaglijke gat in de grond vertellen Loubens weer naar het daglicht.
BÜ de vierde expeditie in juli
«bhmmmimm» 1942 laat Loubens zich in de ont
dekte afgrond 2akken: deze blUkt
inderdaad 45 meter diep te zijn. Half
bevroren het neerstortende wa
ter heeft een temperatuur van drie
graden boven nul klimt hij moei
zaam omhoog en vertelt Casteret, dat
de Henne-Morte nog dieper is dan
waar hij is geweest. De afgrond haalt
2eker de 230 meter.
Een maand later staan Casteret en
Loubens dan eindelijk op de bodem
van de „Zaal van het Meer": 225 me
ter onder de grond. Ze zien de water
hun, wat er is gebeurd. Nooit zal die valletjes zich verenigen tot één grote,
ïoest. neerstortende stroom Hoe Umbois in een ziekenhuis liggen: de
si?f'ISSLf/ïï?1' diep de put is waarin deze verdwijnt verwondingen blijken gelukkig niet
rcoken m de speleologie; de bewo- kunnen zij met by benadering zeg- levensgevaarlijk
tiers van destreek nKMeni na» gen. Maar de twee moedige onder»»- De negende expeditie moet misluk-
St kers weten: eens zullen wij ook m keQ omdat zoals een der tochtge- een afschuwelijke gdachte: het water
IT d? z j -onpeilbare afgrond afdalen. noten Gaëtan Fouquet schreef, „de moet maar een paar centimeter stij-
nV» ïw Jan Jil weten zy dan nog met. waterval is uitgegroeid tot een on- gen en hoe dikwijls gebeurt dit
trf iiwJ? Hnnit ^octpret mei oir Op 21 september XÖ42 laat Casteret, dergrondse Niagara, die neerstort niet, in deze onderaardse stromen?
linfin rffLcm wlr wis weer hangend aan die fragiele elek- jnet donderend geraas". De tiende om hen te doen verdrinken. Ze be-
w rironl3ddersr zich zakken m het duis- tocht in de kerstvakantie van 1946 reiken een heel laag gewelf, waar
sa* hol, dat.regeJrecht naar de on- heeft geen ander doel dan zoveel geen centimeter ruimte meer is voor
deiTe.^e^ schVnt }e v?eren- N?oit mogelijk materiaal - staaldraad, inensen: slechts water, water, dat
vevfi^, d® rieeft hij zowel water zien neerstor- elektrordadders, takels, lieren enz. zich met immense kracht door dat
r^ fi ten Hï -Henne-Morte Het ver- neer laten opdat in augustus 1947 gat perst. Dan zegt Loubens nuchter:
De loodrechte, onderste put van de
„Henne-Morte" wordt gepeild; hl]
"blijkt J02 meter diep te zljn.
U net gei oereutei
in verdween, ve.
XhaaL Afgezien
t vermoedelijk to-
eindelijk de beslissende aanval op de „Het is elf uur in de avond".
gedaan. „V*
in de boerin
gids het verhaak
zou Casteret vermoedelijk toch plan- zamelt zich tot. een brullende vloed,
«SoaIr!? die hem overspoelt ai bijna doet Hennë-Morte" kan worden gedaan. „We zyn op een diepte van 446 me-
"ÏS Nli hef veronnken. „Slechts" dertig meter is Dan gelukt het in de „Zaal van het ter", laat Casteret er op. volgen, „La
wSrhij gevorderd in die put als hy wordt Meer" 225 meter onder de grond Henne-Morte is de diepste verticale
.Aw iL! c gedwongen omhoog te klimmen. zetten da onderzoekers zo goed en zo afgrond van Frankrijk". Plotseling
rfo aLwn^i! Op^ven.,. Geen denken aan. Op 18 kwaad als het gaat een kamp op*, grijpt hy Loubens bij zijn schouders
t g!e juh 1^3 staat Casteret's speleoplMg tenten, primussen... Trombe. leider en zegt ontroerd: „Weet je, dat ik
verscholen ook ligt, dat de put te uitgedund door de Duitsers, die van de „Spèléoclub Paris", heeft een vandaag jarig ben, dat ik vandaag
°in« 20? ®r enkele van de besten in gevangen- kooi met een stalen hoed geconstru- juist vijftig jaar ben geworden? La
L* schap wegvoerden opnieuw bij de eerd, waarin/de mannen van de kop- Henne-Morte zet de kroom op mijn
tSl4. Si Zi* "8°affre Ween schijnt die ouder- ploeg in de 1D2 meter diepe put zul- carrière
ÏÏST ac^ aardse waterval iedere poging, tot ien afdalen. Dan blijkt dat de lier. Als ze weer omhoog willen blijkt
zich in ,JLa Henne-Morte zoals onder aan de „Henne-Morte door te waaraan het hele zaakje moet han- de takelgroep zo uitgeput te zijn, dat
me" de, spr„,nu noemt dringen, bij voorbaat onmogelijk te gen> siecht functioneert Weer afzien zij. rust moet houden. Kankerend
J, e" 5n ar z^n zev^n maken. Maar Casteret weet van geen van de afdaling? Niemand, die daar- blijft de kopgroep urenlang half in,
eJn«&* WJJken:_ ondanks zijn slechte kleren aan denkt. Achtereenvolgens gaan half naast de waterval staan. Dan be-
lijk de bodem te bereiken. Het stoffe- —-ook m Frankrijk is in 1943 tex^ie. oni3aag Casteret, Loubens, Ertaud, merkt Casteret, dat zij allen het troe-
uitérst schaars laat hij zich aan jleudon, dx. Clamagirand en Baylac. bele water ongekookt drüiken. „Kan
zn gammele laddertjes in de helse Als ze benéden zijn lijkt het vol- dat geen kwaad?" vraagt hij dr. Cla-
put zakken. De zwakke elektrische siagen gekke werk verder te gaan: magirand. Deze spreekt dan de histo-
lampi op zyn nelmbegeeft het: hij het water wordt opgezogen in een rische woorden: „Nee. De waterval is
hangt onder een by tend koude wa- nauwe slurf, die vrijwel geheel vol is. zo hoog dat alle microben hun nek
terval in het eeuwige duister in een Maar Loubens en Casteret hebben breken by die val",
afgrond, waarvan hij de diepte waar- 2jch nu eenmaal voorgenomen alle Waarmee weer is bewezen, dat de
schynlijk heeft onderschat. Even geheimen van de „Henne-Morte" te mens zelfs in de meest penibele om-
denkt hy^radeloos: „terugmaar dan ontsluieren, dus waden zij tot aan standigheden zijn gevoel voor humor
dwingt zyn wil hem verder te gaan. jjUtl kin jQ het water verder.. Het is kan bewaren
Honderd-en-twee meter diep blijkt
Ei ka fan J een Sneeuwwitje
Schema van de aïrrona.
„L* Henne Morte"
die put te zijn: als Casteret eindelijk
beneden is Staand in een ijskoud
meer, terwijl het water onafgebro
ken op hem neerplenst realiseert
hij zich, dat hij zich 355 meter onder
de grond bevindt, dat hij een der'
diepste afgronden onder de aarde is
afgedaald. Maar nög is het diepste
punt van de „Henne-Morte" niet be
reikt.
De achtste expeditie brengt niets
dan ellende: eerst stort Claude Mau-
rel neer en breekt een arm. Als men
tracht de gewonde langzaam de
paar honderd meter omhoog te trek
ken valt een rotsblok op het achter-'
hoofd en de linkerschouder van Lou-
bens. Deze is zo zwaar gekwetst dat'
zijn makkers aanvankelijk vrezen:
hij sterft. Die tocht omhoog met de,
twee gewonden is onbeschrijfelijk, i
maar de zwoegende mannen halen'
het. Ze rusten niet voordat Maurel en
K Q, JAWEL.
ttAAR )t WiU ZEKER
LlEVhR M£7 Dit D6TEC
nvt praten dan
MET MIJ DAHSErt
DTRAfO MiSSEri ZE ME NAruuR-
UJK .MAAR »K DENK DAT Di& PAtfy
SPRO&TjE NOA WEL ££ji HELE
TijD BÊZliS ZAL HOUDEN
N£t HOOR^PATTY' als Jt HET
NIET £R6 VINDT DAT IK Af EN TOE
OP )t TtNEtl TRAP. WIL IK DtHELf
AVOND WEL MET Jt DANSEN
Dat vind ik
walsen kan
IK NIÉT PATTY
NIET ÊR6
3314. Margot -n Dick merken niet, dat zij wor
den bespied. Trouwens, zij zijn veel te druk in
gesprek om er op te letten, wat er om hen heen
gebeurt. „Je móet hier weg. Margot", zegt Dick
nogmaals, „en als je nu niet gaat js het voor ons
beiden ce Iaat. Ik weet wel. dat je oom cn je
tante je gehele opvoeding hebban betaald, maar
dat houdt toch niet in, dat je nU ook hun slavin
moet blijven, je leven lang,.,." „Je vergeet,
Dtck," zegt Margot, „dat ik ook moet boeten voor
wat mijn vader heeft gedaan." „Onzin" zegt
Dick heftig, „hij is veroordeeld wegens zijn
knoeierijen met de „Rose of Hellwick", maar ik
ben er nog lang niet van overtuigd, dat je oom.
Abel Brian, in die 23ak zo erg onschuldig is
Voorzichtig nadert 'Abel Brian het tweetal, maar
dan blijft hij opeens verwonderd staan. Wat
wordt het opeens licht over zee.,.. Wat kan dat
zijn?
Elf moorden in VS:
LINCOLN Een jury heeft Char
les Starkweather Schuldig bevonden
aan moord in de eerste graad. Bty
is tot de dood op de elektrische stoel
veroordeeld.
De jury verwierp een bewering
van de verdediging. dat de 19-jarige
moordenaar krankzinnig was, toen
hy in januari van dit jaar een aan
tal gruwelijke moorden beging.
Aan - Starkweather worden èlf
moorden toegeschreven, waarvan
tien in een periode van acht dagen.
In enige van zeven elkaar tegen
sprekende bekentenissen tijdens zijn
proces, heeft Starkweather de schuld
voor enkele moorden geschoven op
zijn - vriendinnetje en reisgenote,
Caril -Ann Fugate.
Dl JON De pastoor van de pa
rochie van Beaux, en Moselle by
Dijon ia vrijdag veroordeeld tot
10.000 jrank boete en een voorwaar
delijke gevangenisstrai van drie
maanden, omdat hij beeldjes en
kruisbeelden, uit andere kerken had
gestolen om er zijn eigen kerk mee
te u er ster en.
Het was de politie opgevallen, dat
de 42-jarige paatoor steeds als er
ergens een beeld was gestolen, op
een motorfiets in de buurt was ge
zien, met een verdachte bult onder
rijn jas. Toen de pastoor aangehou
den werd, viel hij prompt .poor de
mand en bekende bij al zijn dief
stallen.
fp EN paar dagen geleden ging ik
hier in op een,artikel uan do-
minee Buskes. Ik stelde hem de
vraag of hei door sommige pécttis-
i ten ingenomen standpunt „liever
i slaaf dan dood", aïs men onze pro-
blematiek verlegt naar de jaren voor
de tweede wereldoorlog, niet de uer-
i antwoorflelijkheid inhoudt, voor -de
i zekere dood van een paar miliiéen
Joden, ff et ontvangen antwoord van
t de heer Buskes druk ik hieronder
t af;
„Net als de krankzinnige juffrouw,
die elke middag by Krofticeï komt
bellen, en net. a Is Kronkel zelf. besta
ik voor een groot deel wit onoeanr.
teoorde vragen."
Kronkel schreef een ontroerend
stukje, dat in de groede zin van itet
tcoord een uielhaast Ij/rtsch fcernk-
ter draagt. Ik zou 'iet ook kunnen
vergelijken met een sonnet, tvat de
compositie betreft. Maar op een son
net geef je geen antwoord. Je lu«t
het alleen zyn werk doen.
Kronkel stelt mi) echter een vraag.
Vooruv dan maar.
Kronkel heeft, geloof tk, gelijk:
de mensen, die de atoombewapening
aanvaarden, droge:: een geweldige
verantwoordelijkheid moer de men
sen, die haar afwijzen dragen een
niet minder getceldigre veranttooor-
delijkheid. De verantwoordcUit-.neid
van dc eersten is. dat zij zo nodig
een massavernietiping moeten uit
voeren, millioenen medemensen moe.
ten doden en zichzelf moeten te
gronde richten.
De verantwoordelijkheid van de
faatsten is, dat zij zo noriig zullen
moeten aanvaarde» Kronkel her
innert aan het uitgeroeid worden
van millioenen Joden dat millioe
nen medemensen gedood worder., let
terlijk of geestelijk.
Dat Is voor ons kleine mensen een
welhaast ondragelijk alternatief.
Kronkel behoort bij de eersten, ik
bij de laatst en. Dcarom wees -k het
..liever dood dan slaaf" af, omdat het
in iveze» betekentliever massa at
doden en zelfmoord plegen, dan slaa/
worden.
Kronkel veronderstelt, dat ik het
„liever slaaf dan dood" huldig. Daar
in vergist hij zich. Op hel „liever
dood dan slaaf' antwoordik met
„liever slaaf dan massamoordenaar'.
Ik verwerp het m.i. noodlottig al
ternatief: Russische overheersing af
wereldoorlog. Ik geloof, dat er nog
andere mogelijkheden zyn. Ik erken
intussen, dat op een kwaad ogenblik
het alternatief kan. zijn: Russische
overheersing of wereldoorlog.. Dan
kiest Kronkel voo - de wereldoorlog,
die de wereldondergang zal beteke
nen, ómdat mét- de atoomwapens
geen enkel politiek doel kan worden
bereikt en deze ivapens de oorlog
tot waanzinmaken. ïk wijs de we
reldoorlog af en zal dus de Rucsische
overheersing hebben te aanvaarden
met .al de konsektoenties, die daaraan
verbonden zyn, hoe vreselijk ik die
vind.
Waarom doe ik een andere keuze
dan Kronkel?
i Omdat de Russische overheersing
i ons lot, maar de wereldoorlog onze
1 daad zal zijn. Die daad kan ik voor
God niet - verantwoorden.' Dat lot
dit is mijn geloof, dat ik nie
mand kan aanpraten/ maar dat ik
1 wel mag belijden toeet iic in
Gods hand. Mijn verzet tegen de
atoombewapening betekent-, niet. dat
ik een politieke oplossing weet in de
wereldsituatie van 195S[ Het bete
kent, dat mij van Godswege niet ivordt
toegestaan massamoord en zelfmoord
voor te bereiden en zo nodig te ple
gen. Dus niet:.liever slaaf dan dood,
maarliever slaaf en misschien
nog veel erger dan massamoorde
naar.
Ik zeg dit met vrees en beven, te
gelijkertijd met beslistheid. Het is
nu eenmaal mijn overtuiging dat wij,
juist omdat wij tot het Westen beho
ren, bepaalde dingen, die de com
munisten zonder enige reserve kun
nen doen, niet kunnen doen, zelfs
niet met reserve, omdat toe ze niet
mogen doen. Dat is in zekere zin-on
ze zioakheid tegenover Sotojet Rus
land. Wanneer toy die ztvafchetd
prijsgeven, om sterk te staan tegen
over Sowjet-Ru-iland op de wijze,
waarop dit sterk staat tegenover ons,
zijn wij bezig de wezenlijke kracht
van het Westen onze geestelijke
waarden, het er/goed van christen
dom en humanismeprys te. ge
ven en dat om die geestelijke waar
den te verdedigen. Een van de gees
telijke waarden is, dat het beter is
onrecht tc lijden dan onrecht te doen,
onmenselijkheid te ondergaan dan
onmenselijkheid te bedreven.
Het is voor mij de vraag of die
juffrouw, die met opgejaagde stem
vier motieven aan oru geweten legt:
kernwapens. God. de wereldonder
gang en de zondvloed, wel zo krank
zinnig is als Kronkel veronderstelt.
In elk geval: er zijn vele onbeant
woorde vragen, nochtans zijn wij al
len verantwoordelijk voor het leven
op aarde en is hetniet eenvoudig
om in de wereld van 1958 mens 4e
zijn en mens te blijven".
Aldus het antwoord- van dominee
Buskes. Ik heb er mei grote belang
stelling kennis van genomen en
breng het gaarne onder uw aan
dacht. KRONKEL
DAGELIJKS FEUILLETON DOOR ANN BRIDGE
Ze moest niet vergeten Paddy over
dit alles te vragen maar ook, be
sloot ze tenslotte, moest ze hem haar
hele geschiedenis vertellen. En ter
wijl ze daar zaten langs de rand van
het trottoir in de open ruimte voor
de nieuw j kathedraal een verras
sende combinatie van een gothische
vorm en bewerkte open vensters in
Moorse stijl, waardoor een geheel
nieuw soort kerkelijke bouwkunst
geschapen werd vertelde ze het
hem. Julia had geen groot talent om
iets helder uiteen te netten; ze begon
by het eind en maakte een veelvul
dig gebruik van flash-backs en onno
dige uitweidingen. Maar vanaf het
moment dat ze 2ei „Ik weet nu wat
Colin uitspookt: ze delven de 'een
of andere zeldzame mineraal ergens
in het zuiden en vervoeren die in flu
welen bruidskoffers, die ze kopen
bij een oude Arabier in Fez" hield
ze de aandacht van Lynch gevangen.
Hij maakte nu geen grapjes meer;
zo nu en dan stelde hij een vraag,
maar over 't geheel genomen nam hij
toch wel allot aan, toen ze hem de
verschillende feiten die ze uit zoveel
verschillende oronnen had opge
daan, verteld had, inclusief de Infor
matie van zijn vriend Bingham.
„Die ouwe schurk", zei nij iachend,
„Hij heeft jou veel meer verteld dan
hij ooit tegenover mij losgelaten
heeft! Van chroom en molybdenum
wist ik natuurlijk af en ik had ook
wel eens vage pnuujes gehoord dat
ze nog zeldzamer dingen aan het op
sporen waren, maar ik had geen idee
dat de Oostduitiers ermes bezig wa
ren. Ik zal toch eens kijken of ik er
niet wat meer over kan uitvinden. Er
zijn anderen die ook wel eens. wat
weten behalve Bingham".
„Moeten we de jonge Bathyadis
niet eens een bezoek brengen? vroeg
Julia.
„Jazeker, in ieder geval ik had
trouwens gedacht een mooi koperen
dienblad voor Nita te, kopen. Maar
denk maar niet dat we iets van een
Arabier loskrijgen."
„Het Is me wel gelukt bij zijn va
der," merkte Julia op.
„Ja dat Is het vreemde van het
hele geval. Ik sta verbaasd dat hij
dachtdat jij op de hoogte was, je hebt
een enorm geluk gehad, Al het ande
re is daaruit voortgekomen waar
mee ik niet wil zeggen dat je niet
buitengewoon handig bent geweest,
mijn beste Julia- Je zou het anders
niet denken als je naar je keek. Je
gezicht i3 met recht een fortuin
waard!"
„Ja, vind je niet?" zei Julia kalm
pjes.
Lynch dacht hardop verder*. „Ik
vraag me af of het zin zou hebben bij
de Affaires Indigenès om inlichtin
gen te vragen."
„Hoe dat zo?"
„Ze houden contact aan met alle
reizigers; iedereen moest een fiche
hebben, een soort permis de circula
tion met hun naam en zo. erop, die
bij iedere admlnistratiepost gecon
troleerd en afgestempeld wordt Aan
chauffeurs wordt zelfs gevraagd wat
de volgende post is waar ze naartoe
gaan en de Fransen gaan dan telefo
nisch na of ze er wel binnengekomen
zijn.**
„Mijn hemel, doen ze dat? Dan
moeten ze gemakkelijk op te sporen
zijn, Faddy."
„Niet als ze valse namen en valse
paspoorten gebruiken. De een kan
het goedje opgraven en een ander
kan het vervoeren; waarschijnlijk
komt er een groot aantal stroman
nen aan te pas voor bet by de man
komt die het verscheept in dit ge
val, nemen we aan, de jonge Bathy
adis.'' Hy dacht na, „Ik zal erover
nadenken. Maar laten we nu naar
huis gaan en een hartversterker ne-
men."
„Daar Is hij!" riep Julia uit, terwijl
Lynsch snel het stuur van zyn wa
gen omwierp.
„Wie?"
„Het mannetje dat mij schaduwt
daar roet die verschoten boed op, op
die bank. Oh, hij gaat'er vandoor."
Met een scherpe bocht reed Lynch
de wagen terug naar de verkeerde
kant van de weg en haalde Moshe in;
vlug sprong hy nu naar buiten 'en
greep de'kleine Jood by dé schouder,
terwijl hy hem meedogenloos in het
gezicht keek.
„Nu ken ik je tenminste wanneer
Ik je weer zie,zei hij In het Frans,
„en als ik je weer zie haal ik de
politie .erbijl Waarom rit ie achter
Mademoiselle aan?"
„Dit doen Ik niet, dat doen ik niet!
Ik alleen maar luchtje scheppen."
„Wel, schep dan ergens anders een
luchtje! Ga terug'naar Tanger! Waar
is je notitieboekje?"
(wordt vervolgd