VOETBAL
GEEN JUICHTOON
AAN HET EINDE
HOOFDSTUK
h in Zu id:Ameri ka
Raadselen
n
van het
Winst voor
communisten
in Finland
mm
Sportpers:
onbeheerst
instrument
PU
pm®»?-?
maar
circus
razernij
ic&ywEH
Radarsysteem
in Amerika
onvoldoende
Prettig weekend met
Me ester's heerlijke
KNAKWORSTJES!
oor FRANK GODWI
2
Dinsdag S juli I9Ó8
DE partij van Adenauer heelt in Moord RiinlamLWestfalen de
absolute meerderheid behaald; \an de zetels in het parlement
en van de uitgebrachte stemmen. Vooral dit laatste is opmerkelijk.
De sociaal-democraten hebben deze verkiezingen willen maken;
tot een vnlks«temming over de uitrusting van het West-Duitse leger met1
atoomwapens. Welnu, indien hier werkelijk sprake is geweest van een
plebisciet, is do uitslag duidelijk: de meerderheid der bevolking staat
achter de militaire politiek van de huidige bondsregering.
Zo gesteld is intussen het geval onschuldiger dan in werkelijkheid.
Wie die werkelijkheid wil kennen, zou er goed aan doen eens terdege
kerrnia te nemen van de wijze, waarop de propaganda voor deze verkie
zingen, die geacht moesten worden een volksstemming te zijn. is gevoerd.
Van sociaal-democratische zijde is de leuze tegen de atoomdood" zo
systematisch aangeheven, dat de indruk moeilijk een andere kon zijn
dan dat de kiezers van de overige partijen vóór de atoomdood waren.
Op deze wijze is een tegenstelling in het leven geroepen, die veel
scherper is dan ze hoeft en hoort te zijn.
En daarmee is ook de gevaarlijke kant van deze verkiezingen aangeduid.
Het is hekend genoeg, dat gematigdheid wei eens haar bestaansmogelijk-
heid verliest, wanneer ze op scherpe wijze in een strijd van uitersten
wordt betrokken. De Duitse geschiedenis geeft daarvan enkele duidelijke
voorbeelden. De West-Duitse C.D.U. heeft al jarenlang een Europese koers
gevaren. De herbewapening en ook de uitrusting van het nieuwe leger
met kernwapens passen in het Europese verdedigingsschema. Het mili
taire beleid van de NAVO (waarvan West-Duitsland deel uitmaakt) beoogt,
een overvleugeling door de Russen te voorkomen en zo de basis te leggen
voor ontwapening. Wanneer'echter onophoudelijk aan het Duitse aandeel
ïn deze taak een andere uitleg wordt gegeven, dan kan het baast niet
uitblijven of die andere uitleg krijgt inderdaad enig bestaansrecht.
NIET in die zin natuurlijk, dat degenen, die een andere partij dan
de sociaal-democratische stemden, daarmee inderdaad een ver
langen naar de atoomdood te kennen gaven. Maar wel op andere
wijze. Men heeft bij deze verkiezingen opnieuw een opmerkelijke
teruggang kunnen zien van de kleinere partijen. Betekent dat, dat uiter-t
rechts de moed en boop heeft opgegeven? Of betekent het, dat uiterst
rechts niet zoveel bezwaar meer heeft gevoeld, zich achter de vaan van
de C.D.U. te scharen, nu die door de sociaal-democratische propaganda
in de hoek van de reactie is gedrukt?
Er is reden om te wezen, dat dit laatste het geval is. Het is duidelijk,
dat het bestaan van ecu Duits leger Nfrest-Duitsland de mogelijkheid
geeft tot grotere zelfstandigheid en het voeren van een buitenlandse
politiek, die volstrekt niet per definitie Europees behoeft tc zijn. Om het
anders to zeggen: de kans om in vroegere fouten en. misvattingen terug
te vallen, is er door vergroot. Ziehier een punt, waarop van sociaal
democratische zijde sterk de aandacht is gevestigd. Men moet zich daarbij
voor ogen stellen, dat er stellig een groep is in Duitsland, die tegen een
terugkeer naar vergane tijden volstrekt geen bezwaar heeft. En het lijdt
geen twijfel of deze groep heeft op het ogenblik in de C.D.U- aanmerkelijk
meer vertrouwen dan voorheen; 2ij het minder door het beleid van
Adenauer en de zijnen dan door de tendentieuze voorstelling, die de
partij van Ollenhauer daarvan geeft.
Het is daarom, dat wij over de uitslag van deze verkiezingen moeilijk
een juichtoon kunnen laten horen. In Noord Rijnland-Westfalen regeerde
een coalitie van sociaal-democraten en liberalen. Dit verbond heeft nu
zijn parlementaire grondslag verloren. Het zou goed zijn geweest, indien
sociaal-democraten en christen-democraten door de verkiezingsuitslag tot
samenwerking waren gedwongen. De volledige overwinning van de C.D.U.
echter doet een reserina uitsluitend van deze partij venvachten. En gelet
op alles, wat zich heeft afgespeeld, kan dat een versterking van de
reactionaire invloeden betekenen, ook al hebben de uiterst rechtse groepe
ringen het bij de verkiezingen afgelegd.
AL te somber mag men de dingen echter ook weer niet zien. De
verkiezingspropaganda was fel, maar de bevolking van Noord
Rijnland-Westfalen heeft er opmerkelijk rustig op gereageerd. Met'
andere woorden, de feitelijke sfeer wordt door de leuzen en ge
schriften onjuist weergegeven. Overigens was de toon al verflauwd door
het plotselinge overlijden van de C.D.U.-leidet Karl Arnold, die ook in
het kamp van de tegenstanders grote achting genoot.
Men mag voorts niet vergeten, dat de sociaal-democraten achteraf
weinig behoefte zullen hebben om het karakter van deze verkiezingen
als plebisciet over de atoombewapening vol te houden. Dat ware immers
het toegeven, van een nederlaag, veel groter dan ze in werkelijkheid is.
"Want de partij van Ollenhauer heeft niet verloren; ze heeft in stemmen en
in zetels winst behaald I
Zo zou het kunnen zijn. dat deze verkiezing bijdraagt tot de bezinning,
waartoe het jongste congres van de S.P.D. zich op onvoldoende wijze
heeft kunnen vermannen. De neutralistische koers heeft schipbreuk ge
leden. Het wordt de hoogste tijd, dat met de andere grote partij althans
op het punt van de Europese politiek gemene zaak wordt gemaakt. Dan
kan de werkelijke strijd tegen de atoomdood beginnen; de strijd, die
alleen op internationaal terrein roet vrucht kan worden gevoerd en die
de reactie in het eigen land haar laatste krachten ontneemt.
KOPENHAGEN Voor het eerst
sinds meer dan veertig jaar hebben
socialisten en communisten in het
Finse parlement samen een meerder
heid. Zij kregen 103 zetels, tegen 97
■temmen van de burgelyke partyen.
Toch is een. geringe zetel verschui
ving ten gunste van de laatsten
waarschijnlijk, op grond van de nog
niet getelde, per post afgegeven
jtemmen.
De zetelverdeling in het nieuwe
één-Kamerpartement zal waarschijn
lijk zijn;
Sociaal-democraten 50 (verlies 4);
communisten 50 (winst 7); agrariërs
48 ('verlies 5); conservatieve» 28
(winst 4); Zweedse volkspartij 14
(winst 1) en Finse volkspartij 7 (ver
lies 6). Onafhankelijke sociaal-de
mocraten 3 (deze partij heeft zich
kort voor de verkiezingen van de
sociaal-democratische partij afge
scheiden") .Men verwacht dat de vor
ming van een nieuwe regering, lang
durige en moeizame onderhandelin
gen tussen de verschillende partijen
zal vergen.
DEN HAAG De Nederlandse
Vereniging voor Celtherapie heeft,
prof. dr. P. Niehans. die enige jaren
geleden de paus tijdens diens ern
stige ziekte heeft behandeld, uitge
nodigd aanwezig te willen zijn op
het nationale congres voor celthera
pie, dat op 8 en 9 november te Rot
terdam gehouden za\ worden.
LS Europeaan zet men
/t grote ogen op, als men
ziet hoeveel sportnieuws er
dagelijks in de Zuidamerikaan-
se kranten staat. Drie tot vier
pagina's sport (op één pagina
het wereldnieuwsis geen uit
zondering. Daarnaast heeft elk
land, een speciaal sport dag
blad era talrijke natuurlijk
aan de sport gewijde week-
en maandbladen. Onder die
weekbladen zijn er, die door de
clubs zelf worden uitgegeven
voor de supporters en die vaak
een oplage van 100.000 berei
ken. Daarin kan men dan lezen
hoe ster Zus-en-Zo donderdag
nacht heeft geslapen en waar-
wel zijn memoires, meestal zeldzaam
vervelend overigens. Vooral omdat de
schrijver zeer nadrukkelijk voorop
stelt, dat hy zo groot werd. omdat hij
(en daarvoor wordt hij rijkelijk be
loond) die-en-die appelsap dronk, of
dat-en-dat soort havermout at. Ook
staat er altijd wei een ,tributo\ een
eerbewijs, in aan de president, of de
burgemeester, die. ervoor gezorgd
heeft, dat die voetballer zo braaf kon
schitteren. Tien tegen een dat presi
dent. appelsap en havermout in ach
ting stijgen, want deze boeken wor
den niet gelezen, zc worden met
permissie gevreten.
OPVALLEND is, dat in alle sport-
geschriften elk gevoel van ob
jectiviteit ontbreekt. Een Zuidameri
kaan kan niet neutraal zijn. Als hij
niet ergens vóór is, dan is hij er in
ieder geval tégen en niet zo maar
vóór of tégen, maar met lijf, ziel en
geld. De Braziliaanse president, die.
in 1950 de wereldkampioenschappen
opende en zijn Argentijnse collega,
die in 1954 de Panamerikaanse spelen
inleidde, zeiden niet: dat de sterkste
moge winnenNeen, ze zeiden,
dat ze hoopten, op faire wedstrijden,
Pers en radio werken er Iedere dag
aan roede, de Zuldamerlkaanse voet
balsupporters in een staat van voort
durende razernij te houden. En dat
leidt dan tot tonelen als bet onder
staande, vertoond tijdens een wed
strijd Vasco da Gama (Brazilië) tegen
Martc (Mexico).
maar dat Brazilië (i.e. Argentinië)
zou winnen. De man had zijn ambts
zetel geriskeerd als hij neutraal had
gedaan.
De sportradio is ook heel bijzonder.
In de meeste landen is de omroep
commercieel d.w.z. dat de radiouit
zendingen met reclame en propagan
da worden bekostigd. Fabrieken van
populaire gebruiks- of consumptie
goederen kopen zendtijd, waarin over
sport wordt gebabbeld. Het gevolg is.
dat men alleen al m de stad Buenos
Aires— waar zo'n twaalf zendstations
zijn dagelijks vier of meer uren
op elk programma naar sportverhalen
kan luisteren: prognoses, kritieken,
commentaren, interviews met spelers
(die al even slecht van de tongriem
zijn gesneder, als onze sportlie
den), alles bijeen gloeiehd vervelend
voor degeen, die van sport nog geen
afgod heeft gemaakt. En zomer en
winter gaat dat door.
Als de voetballers op het veld pau
zeren, organiseren de limonadefa-
brieken bersengymnastiekwedstrijden
tussen de elftallen. De vragen zijn
daarbij van het gehalte, dat men. bij
debielen gebruikt, want men wil be
slist voorkomen, dat een internatio-
naai befaamd doelman zou demon- va" vroege ochtend tot .de late
streren, dat hij zes niet met acht kan avond, dat men te horen krijgt,
vermenigvuldigen De massa zou zijn -°ie sportreportages worden op we]
geloof in, hem verliezen. zeer eigenardige mamer verzorgd
Berstens vol reclame. De reporters
TIJDENS het weekeinde zocht men hebben een grote gewiekstheid in het
op de radio te vergeefs naar een invlechten van deze reclame. Het
stukje muziek. Het is al sportverslag, gaat ongeveer zo:
Adhemir geeft de bal over
*$5 aan Zair. Die omspeelt de Argentijn
,04' Sanches en geeft ecu pass naar
Balthasar. Een. superbal. „Superbal,
de beste bal voor alle sportbeoefe-
j|g naars; superbal Balthasar heeft
een schietkans Ai, hoog over
„Hoofdpijn raakt n kwijt met zus-en-
zo-aspirine". Nu zyn de Argentijnen
weer in de aanval. Alvarez geeft een
cioss-pass naar Di Stefano. Maar de
ze lepelt hoog over. „Zwaar verzil
verde tafellepels, kunt u kopen bij,
het Ziïverliuis van Zussum enz.
Bij een reportage van een doodge
wone competitiewedstrijd komen
meestal vier reporters te pas, twee
op de tribune in het radiohokje, twee
achter de doelen (die het verslag
overnemen als de bal hun richting
uitkomt) en vaak nog een in de
kleedkamers, voor en na de wedstrijd
en in de rust. En ieder van hen zegt'
in een paar minuten meer, dan u en;
ik in een hele dag.
Radio en sportpers in Zuid-Amerika
zijn ware gekkenhuizen. Dat kan
haast ook niet anders, want voetbal
is er een der grootste industrieën,
waarbij elk weekeinde miljoenen1
omgaan. Mensen en guldens
om hij denkt a.s. zondag heel
goed te zijn.Veertig pagina's1
voetballectuur van voetbal-
veter tot indirecte strafschop,
rijkgeïïlustreerd met spelop-
namen en foto's van spelers in
alle standenEn gelooft u
mij, er is een gretige markt
voor dergelijke lectuur. Men
hoeft maar in een trein van
Buenos Aires naar één der
voorsteden te rijden om te zien,
dat zes van de tien mensen in
sportbladen neuzen of in hun
dagblad direct de sportpagina's
opslaan. Sportchauvinisme en
het kopje zwartekoffie zijn
nationale instellingen en men
praat en schrijft er zo vaak
overals bij ons over de be
lasting of het weer. Bij het
iziekelijke af. Sport is zó be
langrijk, dat de regering vaak
vrijaf geeft bij belangrijke ont
moetingen op werkdagen.
Behalve dag- en weekbladen zijn
er hele bibliotheken over sport en
spel. Tedere voetballer, wie het geluk
beschoren is, drie seizoenen lang in
het eerste elftal te staan, kan er ze-,
ker van zijn, dat over hem vroeg of.
laat een boek wordt geschreven. Doet
,men.' dat niet, dan schrijft hij zelf'
Advertentie l.M.)
geeft uw
zenuwen
rust
OTTAWA. Sommige bommen
werpers die de Sowjet-Unie thans
heeft, kunnen niet door het radar-
waarschuwingsstelscl in Noard-Ame-
rika worden ontdekt. Dit heeft de
minister van Defensie, George Pear-
lees, maandag in antwoord op vragen j
In een commissie van het Canadese j
Lagerhuis meegedeeld. i
Hij zei dat radar niet verouderd is j
maar niet de reikwijdte heeft om i
sommige thans bestaande bommen
werpers te ontdekken. De verbete
ring van. het Noordamerika&nse ra-1
dal-stelsel wordt ernstig bestudeerd.
De minister zei voorts, dat Cana- 1
da geen stations heeft voor het ont-
dekken van intercontinentale projee-
tielen, maar hij meende, dat de V.S- j
aan dergelijke stations werken.
(Advertentie M
meer
jneest
VtEESWARENFABftlÊK I MEESIER NV. WllHË
OP de gracht kwam ik Gerrii te
gen.
„Loop even mee", noodde óy, „Ik
ca net me icagen halen, m de gara-
ge."
Hij probeerde een lucnlige indruk
te maken, maar in zijn ogen stond
een wereld van onzekerheid. IVant
!;y ts een nieuwbakken automobilist.
Drie maanden neleden kocht hy zijn
voertuig tweedehands van een han
delaar, die zei:
„Meneer, er mankeert niks aan,
dai zweer ik'u bij alles wat me hei
lig is."
Een kloeke uitspraak maar hij
Icon onmogelijk aan de man zien of
hem iets heilig was en soja hoeveel,
zodat het gewicht van de eed niet te
schatten viel. Gerrit kocht üe aut.o
en leefde er mee als een man, die
ccn raadselachtige vrouw heeft ge
huwd en nooit helemaal zeker weet
of ze niet met het hele meubilair
i ertroklcen zal zijn als hij vrolijk
j,oehoe" roepend thuiskomt.
Hij rijdt goed", zei hij telkens te-
pen me. Desondanks had hij de auto
'een paar dagen geleden naar een
garage gebracht, om 'm eens hele
maal te laten nakijken.
„Want ik ga er volgende toeek mee
op vakantie naar Italië", vertelde
hij, „En den toil ik, voor die paar
tientjes die 't me kosten kan, liever
de zekerheid kopen dat ik onder
weg geen gezeur krijg. Ze hebben
'in
Hij stokte.
We waren namelijk, al pratend, de
garage binnengelopen en daar lagen
alle onderdelen die het inwendige
organisme non zijn automobiel had
den gevormd naast elkaar op de
grond, nis de uitstalling van een oud-
roest-koopman op het Waterlooplehu
Onder üe nog niet gedemonteerde,
samenhangende rest, waaraan je wel
degelijk kon ziet dat t vroeger een
auto was geweest, staken een paar
morsige benen uit.
„Hallo", zei Gerrit tegen de bene.t,
JVtt schoof er een kleine, donkere
man te voorschijn, die vol vette lie
gen zat en een uit shagje aan zijn
onderlip had hangen,
„Ik kwam 'm eigenlijk halen", zei
mijn vriend, met een hulpeloos ge
baar naar de ijzerwinkel op de vloer.
De man stak het shagje aan en zei,
op de koele vaktaon van een medi
cus:
,.2'n fuusjies zijn bar slecht,"
Hij keek loerend naar Gerrxt, die
knikte en sprak:
„Dan zullen er nieutve fuusjies in
moeten."
„En de remschoenen zijn ook in
een zodanige conditie dat ik er Italië
1 liet mee in zou durven", vervolgde
de man.
„Wat gaat het kosten?" vroeg Ger
rit.
,Jfou meneer, voor drie honderd
gulden komt u een heel end", ant
woordde de muil inschikkelijk.
Het tras een harde klap.
Mijn vriend beloofde er ever te
zullen nadenken en 10ij gingen zwij
gend heen, zoals men een sterfhuis
verlaat. Nadat wij geruime tijd langs
de gracht hadden gelopen, vroeg tk:
„V/at zijn eigenlijk fuusjies?".
„Dat weet ik niet", zei hij.
„En remschoenen?"
Hi) haaide de schouders op.
„Misschien bestaan die woorden
helemaal niet", opperde ik. ,.Dat
kan toch? Hij heeft ze alleen gezegd-
om je te testen. Want wie verstand
heeft van auto's zegt natuurlek
da'lijk.' ,-Fnusjies wat zijn dat?"
Maar jij at ze voor zoete kosk op."
Het dwaallicht van de twijfel was
nu in hem ontstoken. In de Vijzel
straat klampte hij een rrachtauto-
chavffenr aan, maar die kon de
woorden ook niet wisselen. Toen
vervolgens een particuliere auto
mobilist men een intelligente sche
del ons, minachtend lachend, met de
fvusjies en dc remschoenen had laten
staan, riep Gerrit vastberaden:
„Ik moet even opbellen."
Hij verdween in een telefooncel.
Toen hij even later terugkeerde zei
hij: „Ik heb tegen die garage ge
zegd, dat ze 'm gewoon maar meer
in elkaar moeten zetten. Dat kost
twintig gulden En van die twee
honderd en tachtig piek, die ik heb
bespaard, ga ik lekker met de trein."
KRONKEL
AMSTERDAM. Gedurende de
maanden juli én augustus zal de
KLM zes speciale emigrantenvluch.
ten uitvoeren van Schiphol naar
Sydney. De eerste van deze vluch
ten is -vastgesteld op 18 juli a.s.
ontspant en is
zo lekker
zo fris
zo gezond
ÖATtetSME
MliSCHlüt ODK.ZlIfl"
öGÉfïMAfmeriHEB
I HEM DOOD-.
ÜQCHöTcM!
ftE£!0ANWlL> VPfiAC«TI6!K/JKMIÜJ X
mweriE. ï'£5..,t£n portret van
D£0UD£rj£f1£RAAl
Hl),KlJKT
öEMEtn!
JAHOOfi.lK
VAN PLAN NAAR DAT BEHffi-J, W*JJKÖ'SL
STtftWTtfiAAfl? /'JUS IKTEHUG HOM
835L Als de „Ranger" en de „Bella" Hellwick
naderen hangt er nog steeds een dikke, zwarte
rookkolom om de heuveltop ..Zie je die brand
daarginds?" zegt Ted, turend door zijn verrekij
ker tegen Rob. „dat moet Douglas Hall zijn- Ja,
het is Douglas Hall, dat tot d<* grond toe afbrandt.
Ook Brian ziet de rookwolk. Zijn bevel is dus
prompt uitgevoerdDan wendt hij zich tot de
schipper. „Als we in de haven zijn, blijf ik aan
boord", zegt hij, „ik verwacht mijn zuster en
samen varen wij dan naar Aberdeen". „Goed,
meneer Brian" zegt Smith. Maar hij denkt er
het zijne van. Zo langzamerhand begrijpt hij wel,
dat Brian verwikkeld is in een afschuwelijke af
faire en dat hy verwacht elk moment te worden
gearresteerd. Natuurlijk beeft hij zelf ook de
band gehad m die brandEnfin, die oude moet
maar zien, dat hij zich zelf mt de moeilijkheden
redt.
„In het bijzonder waar de auteur
het krijgsbeleid gedurende de laatste
oorlog bekritiseert van generaal-ma-
'joor Sir Charles Blair-Chatterley.
Chatterley, zo schijnt het, 1$ zijn
zwarte schaap."
„Is dat de man die niet zo lang
geleden gouverneur-generaal geweest
is van
„Dezelfde. En Thoresby had ook
zeer ernstige aantijgingen aangevoerd
tegen <fe wijze waarop Blair-Chatter-
ley de onlusten in de kolonie in 1947
bestreden heeft. Ik zal u op het ogen
blik niet vermoeien met details. Laat
het u voldoende zijn dat we stappen
hebben gedaan bij de schrijver, waar
bij we de betreffende passages heb
ben aangeduid, en met hem overlegd
hebben hoe die zouden moeten wor-
'den uitgelicht, of tenminste gelem-
iperd, om het gevaar van laster te
vermijden. Hij bleek wat moeilijk
tot een compromis te bewegen
„Een ellendige lastpost," onderbrak
Liz* Wenham.
„Ik neem aan dat u het manuscript
aan uw juridische adviseurs hebt
voorgelegd?" vroeg Nigel.
„Uiteraard."
„Ze stonden op hun achterste be
nen." merkte miss Wcnham op.
„Evenwel, toen we tn juli j oogst
lieden de proeven ontvingen, ontdek-
'ten we tot onze schrik dat de sehrij-
'ver twee der meest beledigende pas
sages met uit het manuscript ge
schrapt had, die hij voordien had
■toegezegd tc zullen uitlichten."
„Maar was het manuscript dan niet
opnieuw gecontroleerd voor u het
Inaar de drukker zond?"
„Daarmee is een fout gemaakt.
Ryle, die de zorg voor het boek had,
iwns met vakantie; en toen hij af
wezig was heeft onze chef-eorrec-
ltor, Protheroe, het gewoon ingedeeld
[voor de drukker het is een stan-
daardformaat en het aan onze pro-
'duktiechef gegeven voor verzending."
„We waren vreselijk op het tijd-
schema achter met dat boek en in.
dat stadium is het een beetje gehaast
gegaan," legde Liz Wenham uit. „We
hebben de drukproeven meteen in
pagina's laten opmaken om het hoek
op tijd voor de kerstverkoop te kun
nen uitbrengen.
„Juist, Juist. Het is juli. U hebt uw
drukproeven gekregen en twee van
de beledigende passages daar iveer
in aangetroffen. Verder?"
„We vroegen generaal Thoresby
hier te komen en zetten uiteen dat
we niet konden gaan draaien tenzij
de passages herzien werden of uitge
licht. Onze advocaat voor dergelijke
zaken was aanwezig'op de conferen
tie, Het was lang met eenvoudig."
„De generaal gedroeg zich als een
groot schoolkind," zei Miss Wenham.
„Hij weet het verschil niet tussen
een pen en een zwaard." Basil
Kyle sprak voor het eerst een na
sale maar niet onaangename stem.
Zijn ogen hadden tijdens de conver
satie voortdurend van de ene spre
ker naar de andere gezworven.
„Nu, om het kort te maken, de ge
neraal raakte zijn zelfbeheersing
kwijt en lichtte de passages er. in
onze aanwezigheid, op nogal heftige
wijze uit," zei Geraldine.
„Het woord „ontmand" werd van
des krijgers lippen vernomen," mom,
pelde Basil Ryle.
„Gelukkig hoefden we de paginering
niet te herzien. Eén van de passages
besloeg slechts een paar regels, en
de langste kwam aan het eind van
een hoofdstuk.'
,^Er was hoe dan ook geen herpa
ginering nodig," zei Lïz Wenham
bruusk. „Iemand merkte de twee pas
sages zó, dat ze toch afgedrukt wer
den."
„Miss Wenham bedoelt," legde Ar
thur Geraldine uit, „dat in de periode
tussen onze conferentie met Tho
resby en het ter perse gaan van het
boek, iemand de uitgelichte passa
ges onderlijnd heeft en gemerkt met
het woord blijft, in blokletters, zo
dat het handschrift niet geïdentifi
ceerd kan worden. Bly/t, met een
stippellijn onder de passage, is het
teken voor de drukker dat die ge-
handhaaft blijft"
„Daar weet Strangeways alles van."
De stem van Liz Wenham trilde van
ongeduld- T1
„Natuurlijk, maar natuurlijk. Ik
vergat dat u zelf ook een paar boe
ken heeft geschreven. Heel aantrek
kelijk werk bovendien, als ik dat
zeggen mag,"
Nigel voelde zich zoals lagers in
de olie onder de zoetvloeiende woor
den van mr. Geraldine. Hij boog en
ving een spottende blik op van miss
Wenham.
„Waar was ik gebleven? O ja. On
ze vertegenwoordigers gingen op
pad met proefexemplaren de be
ledigende passages goed zwart ge
maakt natuurlijk cn rapporteer
den een zeer bevredigende ontvangst
van het boek. We brachtep de eerste
oplage omhoog tot 50 000. Twee da
gen geleden is het verschenen. Gis
teren hebben we 'n mededeling ont
vangen van de advocaten van Sir
Chajrt.es Blair-Chatterley. Zij heb
ben kans gezien een interim-verbod
van het boek te krijgen en het is
duidelijk dat hun cliënt zich zal
veTzetten tegen iedere schikking
buiten rechte. Wij hebben onmiddel
lijk stappen ondernomen om 't boek
uit de verkoop terug te trekken, maar
nu is het onheil al geschied."
„Een ogenblik alstublieft," zei Ni-
gel. „Ik veronderstel dat er toch pre
sentexemplaren waren. En heeft
niemand hier gezien, dat de laster-
passages gehandhaafd waren? Ik had
gedacht dat tenminste enkelen van
de recensenten het ook opgemerkt
zouden hebben en u gewaarschuwd
hebben vóór de verschijningsda
tum."
„Ik vrees dat ik daarvoor de ver
antwoordelijkheid draag," begon Ba
sil Ryle iets minder zelfverzekerd
dan gewoonlijk, nadat het enkele
ogenblikken pijnlijk stil was geweest.
„Nonsens, beste jongen. Dat hoef
je jezelf niet te verwyten." Mr. Ger-
aluine wendde zich tot Nigel. „Dat
moet ik u nog uitleggen; ieder boek
dat wij uitgeven staat van begin tot
eind onder algemene supervisie van
een der firmanten. Inderdaad was
Ryle belast met Thoresbys boek.
Maar nadat het boek vrijgegeven
was voor de drukker was er geen
enkele verplichting meer voor Ryle
om de tekst van de presentexem
plaren te controleren. Hij zou er
trouwens geen tijd voor gehad heb
ben. Hy is belast met al ons recla
me- publiciteitswerk en hij heeft
het heel druk gehad met de sales-
promotion van dit boek in het bij
zonder."
(wordt vervolgd)