H;
„Vredesduif van Sowjet heeft
Hongaars bloed gedronken"
AAN HET EINDE
HOOFDSTUK
Emoties
van het
TOPCONFERENTIES EN RECHTSORDE
Hongaarse goodwill-missionaris zegt:
Hoessein zit
op Britse
bajonetten
Mao bedreigt
Formosa
KAUWEN
Dr. Bela Fabian
wÊSÊÈÈÈÊSËm
De oude staatsman
Amerikanen in
Beiroet mogen
passagieren"
Radio Moskou:
TV'zeindltïjd
Dit weekeinde
Kunstschilder Klein
onderscheiden
vraagt morele
werelcl-hulp
Amerika ongerust
BOEDAPEST ERKENT
Dappere houding van
Nagy tijdens proces
Serenade voor
kon. Juliana
en prinsessen
dootj.FRANK GODWI
AVONTUREN
VAN'
KAPITEIN
ROB
Zaterdag 9 augustus 1958
MACHlSVEllT in plaat? van het zich gedragen naar cïe inter
nationale regels: liedaar tiet verwijt, dat sommige groepen in het
Westen richten aan het adres van de regeringen, die met het
zenden-van troepen hebben gereageerd op de gebeurtenissen en.
dreigingen van het nabije Oosten. Middelen van deze aard achten zij uit
den boze. Ze berusten niet op recht en wet en bieden kwade kansen op
het ontstaan van oorlog. Ziellier, geloven wij, een eerlijke weergave ven
het standpunt. Het is volstrekt geen dwaas of onsympathiek standpunt.
Maar het verliest wel aan waarde als het geconfronteerd wordt met de
feitelijké toestand in een wereld, die getuige is van een. zo moeizame strijd
jpist om de totalitaire machten, die niets om recht, en wet geven, binnen
de perken te houden.
Iets van de onvoldoendheid van de beschreven opvatting komt al aan
het licht bij het onderzoeken van het alternatief: de topconferentie. Natuur
lijk is deze topconferentie geen doel. maar middel: middel om te komen
tot vriendelijker en rechtvaardiger en ongevaarlijker toestanden. Maar in
elk geval weerspiegelt de heftigheid in de afwijzing van het machtsvertoon
zich in de waarde, die wordt gehecht aan het alternatief. Er is een neiging,
aan zo'n topconferentie een baast magische betekenis toe te kennen. Men
heeft „at onlangs vooral kunnen waarnemen in Engeland, waar sommige
links-georiënteerde bladen het deden voorkomen alsof de wereld nu einde
lijk stond voor haar definitieve redding. Een topconferentie: welk een
eindeloos perspectief, welk een zegen voor de mensheid!
r£T is hard om het te zeggen: maar dit soort geëxalteerdbeid heeft
met de werkelijkheid niets te maken. Het is psychologisch verklaar-
baar dat, wanneer goedwillende mensen een ding met hand en
tand afwijzen, zij een ander ding maar al te grif met huid en haar
slikken; m^ar het is daarom nog uiet reëel. Datgene, wat de geschiedenis
leert over topconferenties, is volstrekt niet zo bemoedigend. Napoleon en
tsaar Alexander van Kusland hebben op een topconferentie de wereld
al eens ïn invloedssferen verdeeld. De wereld behoudt er geen goede
herinneringen aan. zoals de wereld ook7 allesbehalve goede herinneringen
bewaart aan de Münchener topconferentie van 1938.
Is het nog nodig om de topconferenties van Hitler en Mussolini in het
geheugen terug te roepen? Het waren naar geest en pretenties lugubere
gebeurtenissen, totaal verschillend van een overleg op democratische grond
slag. En hier, geloven wij, komen wij wel tot een zwak punt hij degenen,
die zozeer hun hart aan een topconferentie hebben verpand. Als hoedanig
beschouwen zij de eigen staatslieden? Als krachtfiguren, die met enkele
vervaarlijke formules en een pennestreek de wereld een nieuw geacht
kunnen geven? Of aJs mensen met begrensde kwaliteiten en bevoegdheden
en ach hun feilbaarheid bij voortduring evenzeer bewust als faun ver
antwoordelijkheid? Ons lijkt de laatste omschrijving wel de juiste. Maar
wie wereldhistorische beslissingen van topconferenties verwacht, moet
het op de eerste omschrijving houden. Slechts in een totalitaire sfeer kan
alles in één klap opgelost worden. Het is er dan echter ook de oplossing
naar!
Men begrijpe ons goed: wij zijn volstrekt niet op een topconferentie
tegen. Maar wij waarschuwen wel voor overdreven verwachtingen, vooral
wanneer van tevoren niet een sfeer van vertrouwen is gekweekt en een
grondslag voor overeenstemming gelegd.
WIJ zouden nog even willen doorgaan op de kwestie van het
machtsvertoon. De heerschappij van het internationale recht is
natuurlijk een schone en nastrevenswaardige zaak; maar recht
zonder macht is nu eenmaal nauwelijks denkbaar. Wij bespraken
dat onlangs met een pacifist, zeggend dat de Verenigde Naties alleen
dan ooit een wereldrechtsorde kunnen handhaven, wanneer zij over de
nodige machtsmiddelen bezitten om overtreders in bedwang te houden of
weer in het gareel te brengen. Het betekent, betoogden wij, bezit van
wapens en beschikking over (politie) troepen. Het betekent de mogelijkheid
van gewapende strijd. Zijn reactie was:' strijd wijst mijn groep af. Én wij
constateerden: daarmee is jullie vicieuze cirkel rond.
Nog een slotopmerking. Wij zijn bereid te geloven in een wereldrechts
orde. Op een aantal punten is deze rechtsorde min of meer al aanwezig.
Maar wij geloven niet in een wereld, waarin onrecht, pressie en eenzijdige
daden geheel tot het verieden behoren. Natuurlijk is het goed er ©p alie
manieren naar te streven, dat deze verschijnselen zo weinig mogelijk
voorkc.nca» Joch een volmaakte wereld is nu eenmaal ondenkbaar. Criterium
voor een goede rechtsorde is dan ook minder het geheet voorkomen van
buitensporigheden dan de mogelijkheid van veroordeling, redres en herstel,
yandaar, dat wij niet met zo mateloze hardheid oordelen over het huidige
^machtsvertoon" in het nabije Oosten. Als er onrecht wordt begaan, kan
het worden goedgemaakt. En een redelijke mate van zekerheid, dat dit
overal het geval is, ziedaar wel het meeste wat de mensheid van de
toekomst mag hopen.
Advertentie I.M.)
geeft uw
zenuwen
rust
ontspant en is
10 lekker
zo fris
e zo gezond
DEN HAAG. „Ik wil geen poli
tieke, maar morele hulp van elk
volk. dat gevoel heeft voor mense
lijkheid. DU is een probleem, dat niet
alleen het Hongaarse volk aangaat,
maar de gehele wereld." Dit waren
de woorden van dr, Bela Fabian,
voorzitter van de Federatie van Hon
gaarse gewezen politieke gevangenen
gistermiddag op een persconferentie
in Den Haag. waar hij op zjjn good-
wfll-reis door Europa gastvrijheid
genoot van de Nederlandse Vereni
ging van Ex-Politieke Gevangenen
en het Nationaal Comité ter Bestrij
ding van het Concentratiekamp
systeem.
Dr. Fabian belichtte bij deze ge
legenheid nogmaals de gruwelijke
toestanden in het neergeslagen Hon
garije. Hij vertelde over de kinderen,
jongens, maar veelal minderjarige
meisjes, die na de mislukte revolu
tie in Hongarije naar Rusland waren
gedeporteerd en in de concentratie
kampen waren overgeleverd aan de
55
BEIROET. De Amerikaanse sol
daten, mariniers en matrozen hebben
met ingang van hedenmiddag 12 uur
toestemming, in sommige delen van
Beiroet te „passagieren". Z(j mogen
zich ongewapend en vrijelijk tussen
de burgerbevolking begeven. Iedere
dag kunnen 20Ü0 man hiervan pro
fiteren. Verwacht wordt dat zy per
dag circa 75.090 gulden zullen uit
geven. In het bijzonder de verkoop
Van kameelzadels, koperen asbakjes,
waterpijpen en Arabische hoofd
tooien zal met sprongen omhoog
gaan.
Er zijn thans in wi om Beiroet
24.000 man Amerikaanse militairen
gelegerd. Zij leven in kleine tenten
en „foxholes" aan de rand van de
stad. De manschappen hebben op
dracht gekregen zich strikt te houden
san alle plaatselijke gebruiken. MP's
zullen nauwlettend toezicht houden
op bet gedrag van de troepen.
55-
55
LONDEN. Radio Moskou heeft
verklaard, dat koning Hoessein van
Jordanië onmiddellijk ten val ge
bracht zal worden, zodra de Britse
troepen zich terugtrekken uit zijn
Land.
De Russische commentator Gvorgy
Mirsky verklaarde dat de jonge
vorst letterlijk op de bajonetten van
de buitenlandse militairen zit".
Ir. latere uitzending beweer
de *-a lio Moskou, dat Groot-Brit-
tannië „vorige week een geheim
verdrag zou hebben gesloten met
Jordanië" om de 20.000 Britse mili
tairen te legeren in bet Arabische
koninkrijk gedurende de komende
vijf jaar. In ruil daarvoor zou Hoes
sein volgens de Russen een bedrag
ontvangen van 25 miljoen pond per
jaar.
The elder statesman" is
het jongste stuk van de in
Amerika geboren Engelsè dichter T.
S. Eliot, die door velen wordt be
schouwd als de grootste onder de
levende Engelse letterkundigen.
Slechts by hoge uitzondering laat
Eliot, die behalve dichter uitgever
is, en doorgaat voor een van de best
geklede mannen van het Verenigd
Koninkrijk, zich via de radio horen.
Op 20 augustus, oin kwart voor zes
avonds, zal dat het geval zy» in
de „Wednesday Book Programme"
van de BBC European Service. Uit
een interview met Leslie Paul zul
len. de luisteraars niet alleen de dich
ter en de toneeIschryx*er EHot,
maar ook de christelijke denker le
ren kennen. Als filosoof en literair
criticus geniet hij een grote faam.
Verwacht wordt dat «The elder
statesman" de sensatie zal worden
van het Edinburgh Festival. Zelf
lijkt de hoffelijke, gereserveerde ze
ventigjarige meer op een diplomaat
dan op een dichter. Leslie Paul zal
als uitgangspunt voor het gesprek
Eliot's twintig jaar geleden gepu
bliceerde boek „The Idea of a
Christian Society", waarin het alter
natie* wordt gesteld van den ver
nieuwde christelijke maatschappij
en een heidense, nemen. Op 27
augustus bespreekt Paul, weer in het
Wednesday Book Programme, het
nieuwe stuk, dat op 25 augustus in
Edinburgh zijn première zal beleven.
de Radio-tv-gids
(VARA) als in de Katholieke
Radio- en Televisiegids (KRO) wordt
aandacht besteed aan de mededelin
gen, die de staatssecretaris van O.
K. en W. vorige week deed over
de verruiming en de financiering
van de zendtijd. Het commentaar
van hoofdredacteur Bakker op de
bepaling van. het voor de program
ma's en investeringen uitgetrokken
bedrag van tien nuljoen luidt: „Dit
is het antwoord van de regering op
een stijging van het aantal televi
sietoestellen, die sinds anderhalf jaar
veel stormachtiger is dan daarvoor
ooit werd voorzien. Waardoor de
overheidsbijdrage veel sneller af
neemt dan in welke berekening ook
is voorspeld. Die belangstelling voor
de televisie wordt thans „beloond"
met inhouding van elk overheids
subsidie en strenge beperking van
de zendtijd."
Nog steeds ontbreekt, aldus de
Radiagids, „de financiële mogelijk
heid om een eind te maken aan de
huidige noodsituatie bij de NTS-
Men kan dan weer niet overgaan
ZOWEL
een beleid op langer zicht, met
een begin van studiobouw. van per
soneelsuitbreiding en -opleiding, van
aanvulling der technische appara
tuur, o.a. met een derde reportage
wagen"...
„De huidige hoogst onbevredigen
de situatie verandert als de regering
uitvoering geeft aan het denkbeeld
het kijkgeld te verhogen (waarbij
gedacht schijnt aan ƒ40.—) en wan
neer zij de gelden voor de televisie
dienovereenkomstig vermeerdert.
Maar daaraan zou verbonden moe
ten worden een uitbreiding van de
zendtijd tot alle avonden: waarvoor
minstens 18 uur per week nodig is.
Dat is wel het minste waarop de
kijkers recht hebben cn waarbij ein
delijk een begin kan worden ge
maakt. met een verantwoord televi-
siebeleid."
Teleurstelling spreekt ook uit het
voorzichtiger betoog van prof. dr.
J. B. Kors O.P., voorzitter van KRO
en NTS, in het katholieke program
mablad. Hij concludeert: .Al met al
mag er dus in Ijjet komende jaar
een verdere ontwikkeling van de
Nederlandse televisie tegemoet wor
den gezien, zij het niet in die mate
en in dat tempo, als men van om
roep- en NT5-zijde graag had ge
zien.'
IN het program-ma van "Hilversum I
van 9.15 tot 9.50 een eenakter van
Arthur Scïmitzler, „Zijn vrouw". Re
gie S. de Vries Jr. Bezetting: Ellen
Vogel, Ton Lutz, Johan Schmitz, Henk
Schaer, Charles Mogle, Herman van
Eelen,
Het door de VPRO verzorgde tele
visie-programma komt voor 'n groot
deel uit de scheventogse Kurzaal. Van
8.30 tot 9.10 „Les garcons de la tue",
van 9-30 tot 10 Chansons van de zelf
kant, gezongen door Wonlondji.
Het Omroepkamerorkest concerteert
morgenmiddag van 2.20 tot 3.20 uur
via Hilversum o.l.v, Maurits van. den
Berg. Theo Olof is solist In de Snite
in oude stijl voor viool en kameror
kest van Willem Rettich. Verder de
91ste symfonie van Haydn en Drie
legenden voor orkest van Dwarsiak.
Afstemmend op dezelfde zender kant
u van 9.10 tot 10.15 luisteren naar een
radiobewerking van Kairaans operette
„Die Czardasfürstin".
AMSTERDAM. De in Parijs
woonachtige en thans op de Pauw
hof in Wassenaar vertoevende Ne
derlandse kunstschilder Frits Klein
heeft bericht ontvangen dat hij de
Grand Prix Honorifique festival
Vülefranehe sur Mer heeft gekre
gen.
bruutheid van bewakers en beruchte
„begenadigden"
Hij sprak over de dappere fabrieks
arbeiders, die via Rusland zijn uit
geleverd aan Communistisch China.
Hij vroeg de aandacht van de vrije
wereld voor de willekeurprocessen,
waarby de verdachten niet eens wer
den verhoord, maar door een drie-
schaar van Ieken-communisten op de
rapporten van de geheime staatspoli
tie zonder meer de dood werden in
gejaagd. Hij vertelde, hoe Imre Nagy
en generaal Paul Maleter zelfs
buiten medeweten vamde Hongaarse
premier Kadar in Moskou op deze
wijze ter dood zijn veroordeeld.
Dr. Fabian beschuldigde de Rus
sische premier Chroesjisjew per
soonlijk ervan, dat hij deze slachtin
gen heeft aanbevolen. Zij zouden als
dreigend voorbeeld moeten dienen
voor het roerige Polen.
„De Russische kerkvoogden, die nu
In Utrecht byeen zyn, praten
over vrede. Maar weten zij, dat de
Sowjet-vredesduif Hongaars bloed
drinkt? wat willen z(j als dienaren
van God doen tegen deze onmense
lijke wreedheid? Het is uw taak om
hen daar over te ondervragen!"
De heer Fabian verklaarde met
nadruk, dat de persoonlijke mentali
teit van het Russische volk ver van
het Sow jet-systeem af staat. „In de
straten van Boedapest hebben Russi
sche soldaten zij aan 2ij gestreden
met onze mensen. Voor hun eigen
vrijheid. In Amerika zult u méér
echte communisten vinden dan in
Rusland, Omdat de mensen in Rus
land aan den lijve ondervonden heb
ben, wat dit soort communisme is".
Dr. Fabian zag een vernietiging
van het verderfelijke Sow jet-systeem
beslist niet in een derde wereld
oorlog. „Wij hebben echter uw mo
rde steun nodig. Want als de wer
kelijke waarheid de kans krijgt dooT
te dringen achter het IJzeren Gor
dijn. dan zal Chroesjisjew tenslotte
ondervinden, dat hij nóg zwakker
staat, dan hy nu al doet."
Dr. Fabian bezocht op zijn missie
reeds de Scandinavische landen en
Duitsland. Gistermorgen werd hij
ontvangen door minister-president
dr, Drees. Vandaag reist hij door naar
Frankrijk.
WASHINGTON Communistisch
China beeft op verscheidene tot dus
ver onbezette vliegvelden aan de
kust tegenover Formosa straaljagers
van de Russische typen MiG-17 en
MiG-19 samengetrokken. Deze maat
regel is duidelijk bedoeld om de
spanning in de wereld te vergroten,
aldus een woordvoerder van het
Amerikaanse ministerie van Buiten
landse Zaken.
Uit Taipeh is gemeld, dat het door
de Chinese nationalisten bezette
eiland Matsoe, tussen de kust en
Formosa, gisteren twee keer lucht
alarm beleefde. Communistische
vliegtuigen naderden het eiland tot
op weinige kilometers, maar ver
dwenen daarna weer naar het vaste
land.
In Amerika maakt men zich over
deze nieuwe ontwikkeling vrij ern
stige zorgen. Men vraagt zich af, of
Mao Tse-toeng werkelijk heeft be
sloten, opnieuw een poging te doen,
om Tsjiang Kai-tsjek van Formosa
te verdrijven en of dit al of niet de
instemming van Moskou heeft.
BOEDAPEST. Imre Nagy, tij
dens de dagen van de opstand pre
mier van Hongarije, heeft in het te
gen hem door de communisten ge
voerde proces, dat met 2Un executie
eindigde, een uiterst dappere houding
aangenomen en alle tegen hem inge
diende beschuldigingen van de hand
gewezen. Dat blijkt uit een zojuist
door Boedapest uitgegeven Witboek
van 159 bladzijden, getiteld: „De con
tra-revolutionaire samenzwering van
Imre Nagy en zyn medewerkers",
dat een tipje oplicht van de sluier
om het tegen Nagy en Maleter ge
voerde proces.
Het is duidelijk, dat in dit Witboek
in hoofdzaak die verklaringen van
Nagy zijn opgenomen, waarmede het
huidige regiem zijn voordeel meent
te kunnen doen. Maar ook daaruit
blijkt dat Nagy en hetzelfde geldt
voor Maleter niet door de knieën
is gegaan voor zijn aanklagers.
In het Witboek tracht Hongarije
onder meer de woordbreuk, begaan
tegenover Nagy en Tito, goed te pra
ten. Nagy. zo wordt gezegd, heeft in
de Joegoslavische ambassade, waarin
hij asyl genoot, de telefoon gebruikt,
om de strijd tegen de Russische „be-
Advertentie IM.)
Altijd gaaf huidje
POEDER-ZALF-OLIE-ZEEP
vrijdingstroepen" voort te zetten.
Toegegeven wordt echter, dat Nagy
ook deze beschuldiging neeft tegen
gesproken.
Verder bevat, het "Witboek nog
twee interessante mededelingen:.
2. dat het beroemde dagboek van.
Nagy naar het buitenland zou zijn
gesmokkeld door een chauffeur van
de premier en de toenmalige tweede
man op de Britse legatie in Boeda
pest Walter Cope;
2. dat er geen proces aanhangig is
gemaakt tegen mevrouw Rajk, we
duwe van de communistische leider,
die indertijd wegens Titoïsine wera
geëxecuteerd.
PORTOFJNO. Koningin Juliana
en de prinsessen Beatrix en Irene
hebben zich hier gisteravond best
geamuseerd in deze badplaats aan
de Italiaanse Rïvièra, Zij gingen kort
nadat zij uit Genua waren aangeko
men aan wal om in een plaatselijk
restaurant te gaan dineren.
Later genoten zij van een serenade
hun gebracht door een gitarist en
een Italiaanse bariton. Zij stel
den zoveel prijs op deze muziek,
dat zij beide muzikanten verzoch
ten door te spelen, nadat de laatste
druppel van de taielwijn allang was
genuttigd. 1
OMDAT het '9 middags, in mijn
Oostenrijks vakantieoord, stro
perig begint te regenen vluchtenure
in een van de twee bioscopen, die
hetplaatsje rijk is. Het wereld'
nieuws wordt net ontrold de ker
kelijke inzegening uan Noortoegens
koning, een plechtig gebeuren. Waar
de handelende personen op het doek
missen de benodigde* acteursgavn
en zo'n camera registreert genade
loos. Terwijl de. koning ge<nieLd ligt
komt de priester, een wat knorrige,
schichtig bewegende man, dié er uit
ziet of hij tegen de hele affaire is.
Hij legt zijn hand op het hoofd unn
Zijne Majesteit, maar doet dat ach
teloos, zoals je een aardige nond on it.
De koning blijft, na deze aanraking
van zijn schedel, even nadenkend
zitten. Dan wrijft hij, met zijn linker
hand, zijn paarzaam haar glad, met
een gezicht of hij denkt: ,JDie vent
kwam aan mijn hoofd."
Het effect van dit olies Is zo on
weerstaanbaar komisch, dat de hele
zaal in een daverend gelach uitbarst.
Inderdaad zou de hele scène zó in 'n
film van Tati kunnen, alleen maar
omdat de hoofdpersonen zich niet
als acteurs, maar als gewone men
sen gedragen in een situatie die
steeds door e^n paar super Van Dai-
snms in de juiste, gedragen trant
zou kunnen worden opgevoerd.
Na het nieuws komt een voor-
ftlmpje over het leven in één drop
pel moeraswater. De camera kijkt
voortdurend in een microscoop en
ziet daar allerlei vreemde wezentjes
druk in de weer. Indutten ligt bij
zo'n educatie/ filmpje voor de hand,
maar het tafereel wordt fascinerend,
zodra je het ziet als een abstracte
uitbeelding oan het menselijk be
staan. Daar is niet zo veel fantasie
voor nodig. Dat vreemd heen en
weer stulpende wurmpje in de lin
kerhoek is Wim, ferm aan 't possen
voor zijn middelbaar Engels. En de
twee behaarde knikkertjes die onaf
gebroken over elkaar rollen, zyn
natuurlijk Frits en Annie, wier
moeilijk huwelijk de b..ren zo vaak
uit de slaap houdt. Het sidderende
vierkantje rechts onderaan, dat zich
met onduidelijke beslemming gesta
dig heen enweer beweegt, zou ik
zelf toel eens kunnen zijn actief
in de weer en voornamelijk bang.
Als de waterdroppel uitgeput is,
krijgen we een Amerikaanse gang
sterfilm maar dan Duits na-ge
synchroniseerd.
't Is een bij ons gelukkig onbe
kend, hels systeem, dat voorname
lijk op je lachlust werktwant het
klinkt zoonnoemelijk mal om boze
boeven, in het hartje van Hew York
„Du, Menschof ,Jch lege dich
um" te horen zeggen. De film is
overigens niet karig met bloed. Er
worden zes manhen doodgeschoten,
twee opgehangen en een in een ra
vijn geworpen, dus we komert diets
te kort en eten er zuurtjes by.
Als de held heeft gezegevierd
drentelen we naar buiten en gaan,
omdat de regen heeft'plaatsgemaakt
voor zonneschijn, op een terras, aan
het meer een kopje koffie drinken.
„Wil je wel geloven,dat ik* die
filmnou al ireer byna vergeten
ben?" zegt mijn vrouw. „Wat gek
eigenlijk, dat al die wreedheden je
zo weinig doen..."
„Misschien zijn we afgestompt
opper ik.
Op dat ogenblik komt een autootje
aangestormdbegint plotseling
vreemd te zwenkenrijdtde stoep
op, slaat twee keer over de kop en
blijftvlak boven het meer, met de
achterwielen aan een hek hangen.
Er zit een man in.
Hij klimt er bliksemsnel uit, be
voelt op een inventariserende manier
zijn lichaam en gaat dan, meer ver
baasd dan geschrokken, naast zijn
ravage staan.
.Ik kijk naar mijn urouto.
Ze ziet asgrauw van schrik en
siddert over haar hele lichaam. Ik
moet water halen; haar tanden bib
beren tegen het glas. En het duurt
meer dan een kwartiereer de kleur
een beetje terugkeert op haar wan
gen.
Ik vond het een leerzame erva
ring.
Wet toe net tn de film gezie-.i had
den, was honderd keer zo erg en
het deed ons niets. Maar één echte
sensatie is voldoende, om je volle
dig over je toeren te draaien.
Daarom geloof ik dat .mijn kleine
neefje gelijk had toen hij laatst met
me in de bioscoop zat en, op het
ogenblik dat de film een beetje grie
zelig werd, mijn hand greep en zei:
,,'t Is niet echt gebeurdhè oom?"
KRONKEL
OLDENZAAL. In de De Ruy-
terstraat is gistermiddag voor de
ouderlijke woning het ongeveer twee
jaar oude meisje E. Olde Scholthuis
door een auto overreden en gedood.
i gewoonllj'
ging. Ui
k weg."
Maar GisrtRtn
Vj(\b tRCEn RUittR
Bil! IK HEBHEM ZUf
Gtzttn!
opDtöfwn
7
H£T2ArBlJ HET
GELD VAM DE.
IJZtRHAnDtL.
Z..2ltJtWtL ALLECn
maar ttn paard.Her
BOEK HAD 6tD)K
Dir biljet is vervalst;
H A5 Kins. Hot KOMEfiwy
ERAAD?
DAAR
3379. Het vreemde tankschip nadert tiU ook
de plaats, waar de boei is gelegd. Peter is er
echter vlugger bij. Hij krijgt de boei te pakken,
haalt het anker op en neemt het met de boei
aan boord. Rob. die uit de verte precies de be
wegingen van dé tanker vólgt, wendt nu ook de
Steven om Peter op te halen, Aan boord van
de „Baltic" heeft men precies gezien wat er is
gebeurd. Kapitein Bartsick is er van overtuigd,
dat de opvarenden van het zeilschip plannen
hebben om de r&ketkop te bergen en dat moet hij
voorkomen! ..Die knaap in die vlet heeft de ra-
ketkop te pakken!" roept hij uit. Hij heeft echter
de gele boei aangezien voor de kop van de
„Chasseur".
dikwijls eerder c
Basil Ryle. Miss Sanders kon de
sleutel \>an de zijingang niet vin
den. Hij lag niet in de la waar ze
hem doorgaans bewaarde, en ook niet
in een van de andere laden-
„Vraag haar eens, of ze zich herin
nert wanneer ze hem voor het laatst
gezien heeft."
„Donderdag, blijkbaar."
„Dank U? Hebt u bem zelf niet
geleend? Zou u misschien uw com
pagnons kunnen vragen of zü hem
geleend hebben?"
Nigel legde de hoorn neer. „Nog
iets dat zoek is. Maar die zit waar
schijnlijk wel in miss Miles' handtas."
„Nóg iets?" vroeg Protheroe.
„Ja Het andere is het scheermes.
„Het scheermes?"
.Of htt mes waarmee 2e baar hals
31 „Het geeft niets, jongen," zei Stephen
1 met ongewone vriendelijkheid. „Je
Basil Ryle zag er overspannen uit. kunt mets doen. Ze is dood."
en zijn ogen waren gezwollen alsof Ryle staarde hem aan. „Het spijt
hij niet geslapen had. Zijn stem rasp- me," zei hij tenslotte; en het leek
te van. uitputting, „Wat is er aan de waarschijnlijk dat hij niet op Milli-
hand?" vroeg hij. cents dood doelde, maar op zijn eigen -
Nigel wenkte hem naar het loket, houding in het verleden tegenover anders afgesneden heeft. Ze heeft het
Met een verbaasde uitdrukking op Stephen Protheroe. niet in haar hand. En ik zie het niet
het gezicht kwam Ryle naderbij en naast haar liggen. Maar we zullen
keek in de andere kamer. Een mo- „Er is iets wat u kunt doen," zei het gauw genoeg .weten."
ment was hij volkomen roerloos, toen Nigel. „Loop naar beneden en vraag Stephens prachtige ogen keken Ni-
boog hij langzaam het hoofd tot zijn Miriam Sanders om de sleutel gel strak aan. „Bedoel je, óf het zelf-
voorhoofd op het kozijn rustte als „Maar de sleutel is weg," zei Stephen moord was?"
in gebed. „Nee, natuurlijk niet, ze moet zich „Precies."
„Nee! Nee! Millieent! Nee! Nee!" ingesloten hebben. Maar Nigel nam de telefoon weer op
De bijna onhoorbare uitroep stierf „Als je hier nog eens doorkijkt zul en liet zich verbinden met het bui*
weg en Basil Ryle gleed zijdelings je zien dat de sleutel niet in de van Millicènt Miles. Na een gesprek
op de grond. deur zit. Het is natuurlijk mogelijk met het dienstmeisje in het Duits
„Wel heb ik van mijn leven," be- dat ze de deur gesloten heeft en de vertelde bij Protheroe: „Ze is vrij-
gon Stephen te protesteren. sleutel elders in de kamer gelegd dagavond niet thuis gekomen, hoe-
Nigel, die Ryles boord en das heeft. Maar die sleutel bedoelde ik wel ze opdracht gegeven bad voor
losmaakte, keek op en vroeg: „Hoe niet." het diner. Het meisje was niet be-
laat ben je hier vrijdag weggegaan?" „Heb je enig idee wat je dan wel paald verrast, haar mevrouw ver-
Protheroes gezicht scheen kleiner te bedoelt?" anderde haar afspraken vaak zon-
worden, zijn lippen bewogen been en „De reservesleutel van de zij-in- der het haar te laten weten: ze had
weer. gang naar de straat. De receptioniste aangenomen dat miss Miles voor het
„Bent u totaal zonder enig gevoel?" heeft hem. Ik zou hem graag even weekend de stad uit was gegaan. Het
zei hij. zien, alstublieft." meisje heeft zondag geprobeerd Cy-
„Het Is het eerste wat de politie Basil Ryle ging zijn boodscnap prian Gleed te bereiken, maar dat
u zal vragen. Houdt het antwoord doen. Nigel voorkwam een tweede is haar niet gelukt."
maar voor je,, als je dat liever doet." protest van Stephen: „Nee, het is „Dus jij denkt dat het vrydagavond
„Even na kwart over vijf denk ik. het beste hem iets te doen te geven, gebeurd is?"
Ik moest een trein halen." Is het kantoor gesloten van vrijdag- Daar 2iet het wel naar uit. Maar
„En was miss Miles daarbinnen avond tot maandagmorgen?" wé'weten now niets zeker."
toen je wegging?" „Ja."
„Ja Maar ze was haar boek aan het „Niemand hier? Nooit?" Gestommel van voeten op de trap.
typen, niet haar hals aan het afsnij- „Nee. Arthur heert een flat op de Nigel ging de kamer uit. Arthur leid
den." bovenste verdieping natuurlijk. Maar de een groep C.I.D. mensen naar
Basil Ryle kreunde alsof hij rea- dat weet je." boven die voorafgegaan werden door
geerde op Stephens bijtende opmer- „En hoe zit dat met de vrijdag- de sombere inspecteur Wright, die
king, zijn ogen gingen open en hij middagen? Gaat het personeel om pas naar het hoofdbureau was over
ging rechtop zitten, schuddend met dezelfde tijd weg als andere dagen?" geplaatst, en de politiearts. Wright
zijn hoof. „Wat in vredesnaam „Ja. Enkele om vijf uur, de rest trok zijn wenkbrauwen op naar Ni-
Ben ik flauwgevallen?" Toen, weer om halfzcs." gei, «iaar_gaï verder geen teken van
volledig bij bewustzijn, nam zijn „Behalve zij die overwerken?" herkenning. Geraldine stelde hen
gezicht weer die uitdrukking van „Nee. Het is^ hier vaste regel dat aan elkaar voor.
overspannen uitgeputte ellende aan, er op vrijdag niet overgewerkt wordt
en hij worstelde om op te staan. De firmanten gaan op vrijdag ook (wordt vervolgd)