Na comedie der vergissingen: nieuw
licht in Arabische situatie
mm
KoE
OVER JOLIOT-CURIE
Nasser-rijk van Soedan tot
Perzië niet ondenkbaar
„Versieren'5 van lonen
in bouwbedrijf wordt
thans tegengegaan
Prompt
AAN HET EINDE
van het
HOOFDSTUK
if
Slangen doden
bij overstroming
in India menseti
Brits bezoek aan
oorlog?'
"iven
Australië maakt
anti tankraket
door l-RANK GODWIN™
Dinsdag 19 augustus 1958
ZO af en toe verneemt men wel eens kritische woorden aan het adres
van die natuurkundigen,, die eerst de wereld aan atoomwapens heb
ben geholpen en dan luidkeels roepen, dat je met die dingen zo
verbazend moet oppassen. Opmerkingen, van deze aard zijn natuur
lijk niet geheel en al van grond ontbloot. Het is bekend, dat de stuw
kracht uit wetenschappelijke kring achter de totstandkoming van de eerste
atoombommen tenminste zo groot is geweest als die van politieke zijde.
Er moet aan worden toegevoegd, dat de activiteit van de wetenschapsmen
sen wel zwaar politiek geladen was. Een aantal hunner was sterk onder
de indruk van de vervolging der joden in Duitsland en de onderdrukking
en onderwerping door de nazi's van de vrije wetenschap. Anderen koes
terden felle wrok, omdat de Duitse legers hun land onder de voet hadden
gelopen. Het waTen gevoelens, die als zeer respektabel kunnen worden
aangemerkt, Niet minder respektabel is het, dat tal van geleerden later
zijn geschrokken van de consequenties van hun eigen arbeid.
Natuurkundigen, ook de allergrootsten, zie men niet als profeten; zij
zijn mensen met meer bekwaamheden dan de meeste anderen en doorgaans
met een normale dosis geweten. Het spreekt echter vanzelf, dat vooral
atoomphysici hun geweten vaker zullen voelen plagen en knagen dan b.v.
rechtschapen boekhouders. Er drukt op hun schouders zo'n grote verant
woordelijkheid. Ziehier, geloven wij, de reden, waarom natuurkundigen van
rang zo vaak pogen, hun ontraadseling var» allerlei geheimen naderhand te
plaatsen tegen een door henzelf opgetrokken filosofische achtergrond.
Anderen leggen zich politiek op nogal duidelijke wijze vast. fn deze neiging,
zichzelf op de een of andere wijze te verantwoorden, zoeke men ook de
reden waarom een man als de kortelings overleden Frédéric Joliot-Curie
lid was van de communistische partij.
VEEL in de houding van deze geleerde wekt op bet eerste gezicht
verbazing. Hij wist, met hoeveel dankbaarheid en ontroering ma
dame Curie, zijn leermeesteres en de moeder van zijn vrouw, inder
tijd de vrije bodem van Frankrijk had betreden. Levenslang is ma
dame Curie de pijnlijke herinnering van het door de Russen geknechte en
ontrechte Poolse geboorteland bijgebleven. .Nu waren de Russen opnieuw
over Polen gekomen om aan het lange en schrikwekkende relaas der onder
drukking *n nieuw hoofdstuk toe te voegen. De toetreding van Joliot-Curie
tot de (illegale) communistische partij in 1942 is nog wel te begrijpen. Deze
toch vormde toentertijd de actiefste verzetsgroep. Doch heel wat minder
duidelijk is, waarom hij zich niet heeft gedistancieerd, toen na de oorlog
de houding en de daden van de Russen zo heel anders waren, dan velen
hadden gedacht en gehoopt.
Wat is het aandeel van Joliot-Curie geweest in het vervaardigen van
de atoombom? Bekend is, dat hij voor de ineenstorting van Frankrijk heeft
kans gezien het „zware water" dat hij bezat (de grootste beschikbare hoe
veelheid ter wereld) naar Engeland te zenden, Deze substantie is on
misbaar voor de verkrijging van het in atoomhommen gebruikte splijtbare
materiaal. Natuurlijk was-de bedoeling van Joliot-Curie vooral, te voor
komen, dat de Duitsers deze waardevolle vloeistof in handen kregen. Maar
er is niets bekend wat er op wijst, dat hij de ontwikkeling van de atoom
bom elders niet gaarne heeft gezien. Hoe zou hij zich hebben onderscheiden
van mensen als Einstein, Niels Bohr en Oppenheimer? Hij was immers
niet alleen maar een anti-Duits natuurkundige, hij was er nog maquisard
bij.
Het heeft, mag men redelijkerwijs aannemen, niet aan hem gelegen dat
er op Duitsland al geen atoombommen zijn gevallen. Pas Japan kreeg
er mee te maken. Het was het einde van de grote oorlog. Joliot-Curie heeft
nimmer tegen dit einde bezwaar gemaakt.
HET besef van het gevaar is pas later gekomen; bij hem en bij de
anderen. De pas uitgevonden atoombom was nog maar een begin.
De waterstofbom hing, om zo te zeggen, al in de lucht. Joliot-Curie
was meer man van de wetenschap dan politicus. Hij was ook nog
wat anders: Fransman, tn deze feiten zoeke men de sleutel van zijn hou
ding in de jaren na de oorlog, toen hij voorzitter was van de z.g. Wereïd-
vredesraad, een communistische- instelling. Joliot-Curie, die de geweldige
dreiging van de nieuwe oorlog kende en in de Franse politiek geen ver-
trouwen had, heeft in de Werdtlvredesraad de vrede zonder twijfel oprecht
willen nastreven. Hij was het ook, die in 1956 bewerkstelligde, dat de
Wereldvredesraad aandrong op het vertrek van de Russen uit Hongarije.
Waarschijnlijk heeft het onbehagen over Frankrijk's starheid Joliot-
Curie meer aangesproken dan bet lot van Polen en de andere satelliet
staten. De maquisards hadden hard gevochten, maar er was naderhand wel
enige reden om te vragen, waarom dat eigenlijk was geweest. Uit de be-
proeving was het land immers niet nieuw, en gelouterd te voorschijn ge
komen; ais vroeger stond achter de „esprit" en de psychologische roman
het conservatisme en immobilisme als een muur. En Jolio-Curie deelde met
andere Franse intellectuelen de opvatting dat alleen het communisme in
staat was, eindelijk eens iets aan deze muur te verwrikken.
De moraal van. het verhaal? Wij herhalen: natuurkundigen zijn geen
profeten. Als de wereld ondergaat, is dat niet de schuld van hen maar
van een mensheid, die geen kans heeft gezien iets goeds te maken uit
de vorderingen-van techniek en wetenschap. Maar ook aan de redding van
de wereld (en waarom zou ze niet gered kunnen worden?) vermogen de
natuurkundigen geen bijzondere bijdrage te leveren. Z»j zijn mensen, wie
niets menselijks vreemd is en als zodanig moeten worden beschouwd en
behandeld.
CALCUTTA. Als gevolg van
het wassen van de rivier de Kosi
z(jn in de Indische staat Bihar drie
honderd dorpen overstroomd. Ver
scheidene honderden woningen zijn
ingestort. Veertien personen zijn om
het leven gekomen door beten van
slangen, die door het water uit hun
holen zijn verdreven.
Door het wegslaan van de spoor
wegbrug over de rivier do Kanka!
zijn het noorden van Bengalen en
de staat Assam geheel van de rest
van India afgesneden.
De Assemblee te New York maakt niet de indruk, onder de
drang van onmiddellijk dreigend gevaar te werken. En dat is
ook wel te begrijpen. Want de komedie van vergissingen, die
de omwenteling in Irak ontketend heeft, heeft ten slotte veel,
en geruststellende, verduidelijking gebracht in allerlei be
gripsverwarring ten aanzien van het Naburige Oosten en van
Rusland,
Nu zitten zij met hui» bezetting.
Trekt Amerika morgei» zijn troepen
uit de Libanon weg, dan gebeuren
daar geen ongelukken. Maar de gro
te woorden van Moskou bemoeilij
ken het. Moskou mag niet achteraf
Amerika hebben „weggedreigd," zo
als het van Engeland in de Suez-zo
ne beweerde. Nu moet de Assemblee
een oplossing vinden, die iedere pro
pagandistische Russische groot
spraak voorkomt. Rusland zal niet
grif meewerken!
Lastiger nog zitten de Britten in
Jordanië. Zij zijn daar om koning
Hoessein tegen binnenlands gevaar
te beschermen. De koning, hoe dap
per en volhardend ook, zetelt nog
slechts op een troon van Britse ba
jonetten. Dat is van oudsher als een
ongerieflijke zitplaats beschouwd,
maar men begrijpt dat de koning die
bajonetten niet voor de „tegenwoor-
- door -
Dr M. v. Blankenstein
fAdvertentie i.M.y
digheid" van de Verenigde Naties
wil ruilen. Strijdkrachten der V.N.
kunnen nooit tegen binnenlands ge
vaar worden gebruikt. De Amerika
nen hebben geen geloof meer in de
toekomst van Hoessein. Zij trachten
hem nog te redden door zijn gevaar
lijke buren, die voor het overige nu
hun handen voorlopig wel zullen
thuishouden, te dreigen met een bij
zonder gevaar als chaos in Jordanië
ontstaat: Israël zou, ter eigen bevei
liging, naar de Jordaan Kunnen op
rukken. Dan zou de hele Arabische
Liga niet bij machte zijn het te stui
ten. zoals de krachtsverhouding nu
is, na de bewapening van Israël door
Frankrijk. Niet zonder merkbaar
leedvermaak treden de Amerikanen
zo als waarschuwers op.
Door al dit misverstand en zijn.
gevolgen is er eigenlijk heel wat op
gehelderd. In de plaats van de altijd
precaire regering "van Noery-es-Said
is in Irak een populaire regering ge
komen. Het nadeel voor het Westen,
dat deze geen lid kan blijven van
het Pakt van Bagdad en Nasser als
vriend begroet, wordt opgewogen
door het feit, dat men weet wat men
aan deze regering heeft. Voorlopig
tenminste. Want tegen .de ellende
van een groot deel van het volk kan
deze regering, ondanks alle -beloften,
niet veel meer doen dan het vorig
bewind reeds deed. Zo kan het ge
beuren, dat ook deze regering impo
pulair wordt. Menige revoiutie is in
etappen voltrokken. Dat blijft een
gevaar.
Een van de grote resultaten van
de laatste weken is. dat Amerika en
Engeland het Arabische nationalis
me als een feit aanvaarden. Men er
kent nu het recht'der Arabieren, op
eenheid.
Wat betekent dit echter? Vallen
Tunis, Algerije en Marokko daar
buiten? De bevolking daar is van
oorsprong even Arabisch als die van
Frat ..rijk Frankisch is. Wie 2egt: ze
is overwegend Berbers, vergeet, dat
Arabisch nationalisme niet naar ras
rekent, maar naar godsdienst, taal'
en levensvormen. Veel zal afhangen
van. het Frans beleid in Noord-Afri-
ka.
Nassers droom is een Arabisch
rijk van de Atlantische Oceaan tot
de Perzische Golf. Hoeveel succes hij
ook heeft, dit lijkt te veel verlangd.
Maar een rijk der Aziatische Ara
bieren, verenigd met 'Egypte en wel
licht met de Soedan lijkt niet on
denkbaar. Dit rijk zou, zoals het zich
nu laat aanzien, niet al te zeer on
der Russische invloed staan., en on
danks Nassers haat tegen "t Westen,
in zijn neutralisme zijn econo
misch belang bij het Westen niet
verwaarlozen. Dit rijk wekt echter
een onprettige associatie'. De vereni
ging der Arabieren in dit rijk her
innert treffend aan de hereniging
der Duitsers in 1871. Op vele pun
ten is er gelijkenis: O.a. een Bis
marck, die de vereniging leidde: Nas
ser. En een Pruissen, bekleed met
hegemonie: Egypte. Deze twee pun
ten zijn geen waarborg voor rust.
De positie van Israël lijkt bij dit
alles onzeker. Het heeft nu meer
kans dan. te voren op werkelijk be
trouwbare waarborgen var» de Wes
telijke grote mogendheden. Het heeft
misschien minder van de vijand
schap van Rusland te vrezen, nu dit
land, door het schutterig beleid van
Moskou tegenover het Br its-Ameri
kaanse toetasten, en het ijdel blij
ken van zijn gedreig, in het Nabeuri-
ge Oosten aan gezag moet verloren
hebben.
Misschien gaat het nu toch op de
duur naar een topconferentie waar
Rusland, na de schrik van de laatste
maand, ten opzichte van het Nabu
rige Oosten eieren voor zijn geld
kiest. Er is wat opheldering, al is
ook nog heel wat toneeldonder van
Chroesjtsjew te verwachten.
Hoezeer Amerika en Engeland ge
loofd hebben in het kritieke karak
ter van de omwenteling in Irak blijkt
uit hun doortastende en eensgezinde
actie in de Libanon en in. Jordanië,
Een zo stout bedrijf zouden zij niet
ondernomen hebben, als zij niet ge
meend hadden een zegepraal van
Nasser en Moskou tezamen en in ver
eniging ie moeten duchten. Het ge
beurde te Bagdad leek de uitbarsting
van een groot complot, dat alle Ara
bische landen onder Moskou's op
permacht wilde brengen. Ir» ieder ge
val moesten de Libanon en Jordanië,
onmiddellijk bedreigd, worden gered.
Van een complot is niets gebleken.
Nasser was op reis. er. gaf door zijn
Maar met dat al had ook het Wes
ten in paniek gereageerd.. Wellicht
heeft de Amerikaanse landing in de
Libanon daar de pacificatie bevor
derd. Maar doel daarvan was die
niet. 'De landing was ondernomen
uit schrik over het gebeurde, en de
vrees dat de Arabische republiek,
aangemoedigd door Moskou, nu ook
dit land zou overstromen. Engeland
landde in Jordanië met hetzelfde
oogmerk. Slechts geloof in het ui
terste gevaar had deze ondernemin
gen, op dat ogenblik, kunnen bewer
ken, Beide mogendheden vreesden-
een onmiddellijke ramp voor de
olietoevoer van het Westen., Qliebe-
langen traden'daarbij op de achter
grond. Maar weldra ontdekten zij,
dat in Bagdad niet zo heel veel ver
anderd was. Nasser was er nu offi
cieel een groot man, maar triomferen
deed hij er niet. En nog minder
Moskou. De nieuwe mannen vrees
den Moskou, zoals hun voorgangers
het hadden gevreesd, en de voorde
lige betrekkingen met Engeland, wil
den zij niet prijs geven. Zii schuwen
voorlopig ingrijpen in Westelijke
rechten in hun land. Turken, Pakista
ni en Perzen stelden Amerikanen en
Britten geheel en al gerust. En. deze
oosterlingen hebben een fijne neus
en gevoelige zenuwen voor .enig Rus
sisch succes in hun buurt. Wat be
schaamd over hun vrees gingen ook
de twee grote Westelijke mogendhe
den tot erkenning van het nieuwe
bewind over.
America's vertrouwen verloren
Selwyn Lloyd
gedragingen in die dagen blijk, ver
rast cc zenuwachtig ,'u- Moskou
zelf waai- hij ook al heu; had gezocht,
was in onmiskenbare paniek. Chxoesj-
tsjews fanatieke schrijfwoede, zijn
voorstel van een topconferentie op
onmogelijk korte termijn, 2ijn verge
ten daarbij van Mao Tse-toeng, toon
den hoe hü uit zijn evenwicht was
gebracht. Hij had zo vaak gedreigd,
naar alle kanten, hij had tegenover
Engeland, en \merika zelfs, in over
moed met raketten en kernbommen
gerammeld; nu was hij_in een situa
tie gebracht zijn dreigementen te
moeten waar maken, wilde hij zijn
daarmede gezocht prestige bij zijn
beschermelingen niet met één slag
verliezen. En oorlog wilde hij in geen
geval. Dat hebben oordeelkundigen
nooit betwijfeld. Daarin was hij sta
linist!
De door hem verwaarloosde of ver
loochende Mao riep hem op het mat
je. Zijn reis naar Peking was niet
die van een triomfator. Neen, hij had
de opstand te Bagdad zeker niet op
touw gezet. Een ietwat potsierlijk
naspel van dit alles leverde Gromyko
nog in zijn rede in de assemblee.
Hooghartig verkondigde hij, dat Ame
rika en Engeland bescherming zoch
ten in de V.N. omdat zy „een be
slissende reactie vreesden var» de
machtige mogendheid, die de zaak
van de vrede zo na aan het hart
ligt." Maar van die vrees bleek wei
nig. Selwyn Lloyd in het bijzonder
pakte Rsuland hardhandig aan. Zijn
„ballistic blackmail", die liij het voor
de voeten wierp, was een prachtige,
qualificatie.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG. Het college V3n
rijksbemiddelaars is volgens onze
inlichtingen voornemens, de loon-
eontroledienst te vragen voortaan
nauwkeurig toe te zien op de strikte
toepassing van de oude loonregeling
in het bouwbedrijf, opdat er aan 't
nog steeds toegepaste „versieren"
van de lonen een eind zal komen.
Dan zullen dus de lonen, betaald op
grond van de oude regeling, bene
den de mogelijkheden van dc nieuwe
c.a.i». voor het bouwbedrijf bomen te
liggen, waardoor naar men verwacht
deze c.a.o. aanzienlijk aan waarde
zal winnen.
Geconstateerd moet worden, dat
het naast elkaar bestaan van. de oude
loonregeling en de nieuwe c.a.o. in
"t bouwbedrijf tot gevolg heeft ge
had dat er van de door beide par
tijen in de bouwnijverheid verlangd^
sanering nog niet veel is terecht go-
komen. De overspanning op de ar
beidsmarkt, welke zich de laatste'
maanden weer begint aan te kon
digen, werkt dit mede in de hand.
Het naast elkaar bestaan van beide
loonregelingen komt voort uit de
omstandigheid, dat de c-a.o. alleen
geldt voor de reeds op 16 juni in
uitvoering genomen bouwwerken.
Voor oude werken kan bij het col
lege van rijksbemiddelaars vergun
ning worden gevraagd, de c.a.o. reeds
te mogen toepassen. Voorwaarde
j daarbij is evenwel dat deze toepas-
sing niet tot verhoging van de bouw-
i kosten leidt.
Berichten dat het college van
rijksbemiddeiaars het plan zou heb-
ben de c.a.o. verbindend te verkia-
j ren voor alle bouwwerken, worden
I in welingelichte kringen met klem
tegen gesproken. Indien dit al wen
selijk zou zijn, is het toch juridisch
onmogelijk.
Bij een verplichte toepassing 'van
de c.a.o. op oude werken zouden
de aannemers ook de (zgn) hogere
kosten volledig willen doorbereke
nen. "Wanneer 2ij echter vrijwillig
de c.a.o. gaan toepassen, dan zijn
deze doorberekeningsmogelijkheden
zeer beperkt
Teruggekeerd in het goed*
vaderland, vind ilc een paar
weken post hoog opgetast op myn
bureau.
Ik schift er eerst de enveloppen uit
die een duidelijk tot betaling aan
sporende inhoud hebben en geef dia
aan mijn vrouw, omdat er in dtt
leven nu eenmaal een zekere ar
beidsverdeling moet zijn. Dan open
ik de bovenste brief.
Een lezeres schrijft: „Ais U nu
«{{gebabbeld is over Oostenrijk,
moet u toch toeer eens iets schrij
nen. over kleine kinderen, want dat
■wind ik persoonlijk 't leukst".
Gelyk heeft ze.
„Ik praat het liefst met kinderen,
want bij hen kun je tenminste nog
hopen dat or verstandige mensen uit
groeien zullen. Maar als ze 't ge
worden zijn O wee
Dat zei die lezeres niet, doch de
Deense schryuer Kierkegaard al
lang geleden.
Daar 't mij in de nachttrein van
München naar Amsterdam niet ge
geven was in- te slapen, nam ik een
door hem geschreven boekje te baat.
Het begon toepasselijkdoch niet
zeer aanmoedigend:
„Mijn tyd deel ik zo in: de ene
helft verslaap ik en de andere helft
verdroom ik. Als ik sloep droom tk
nooit.'Dat zou zonde zijn. Want sla
pen is de hoogst9 genialiteit
De brief van myn lezeres, ver
volgde: „Zelf- ben ik al jaren uit
de kleine kinderen, maar u moet ze
voor mij 'vervangen en mij zo nu
en dan laten lachen om de gezegden
van kleuters uit uw omgeving".
Nu heb ik helaas niet veel kleu
ters meer in tnyre omgeving, maar
ik ben mij van mfjn taak helder
beumst.
Opgemelde Kierkegaard droomde
eens, dat hij in de zevende hemel
de goden verzameld vond. Hij
mocht 'n wens doen. Jeugd, Schoon
heid. Macht. Een leng leven.Een
lief meisje. Of een andere heerlijk
heid, Hij zei: „Ik kies, dat ik altijd
de lachers op mijn hand zal mogen
hebben'1. De gaden zeiden geen
woordmaar barstten in schateren
uit.
„Daaruit leidde tk af, zegt hij,
„dat myn .toens vervuld was. Ik
vond dat dé goden zich met smaak
ruisten uit te drukken. Want het
zou toch te mal zijn geweest, als ze
ernstig hadden geantwoord; Uu>
verzoek is toegestaan".
De lachers op je hand dat is
een mooi ideaal. Doch zulks met
hulp van ven kleuter? Waar haal
ik nu zo opeens een koddig ventje
vandaan?
Peinzend open ik de tweede brief
van de stapel en ben meteen cmder
dak. O, als er toch geen lezers
waven die zo nu en dan de pen.
grepen!
Een grootvader schrijft mij vier
regels, viaar ze zijn voldoende voor
vanavond, geloof ik.
Wandelend met zijn kleinzoontje
in een tuin, zag het jochie een grote,
behaarde rups op een plant kruipen.
Hij keek er aandachtig naar en zei
toen, genialer 'dan zelfs de goed
lachse goden van Kierkegaard zou
den weten te bedenken
.JCijk eens opa, een blarenpoes".
KRONKEL.
(Advertentie LM.)
AMSTERDAM. Voor de vierde
keer dit jaar komt eer» groep Britse
nabestaanden naar ons iind om een
bezoek te brengen aan de graven
van hun zoon, vader, man of broer,
die hier gedurende de bezettings
jaren viel in de bevrijdingsstrijd
tussen september 3944 en mei 1945.
Het gezelschap Van 43 personen
komt 29 augustus on» 12.45 uur aan
op het vliegveld Zestienhoven by
Rotttrdam.
Maandag 1 september wordt een
bezoek gebracht aan de oorlogsbe
graafplaatsen van Nijmegen, Groes-
heek, Venray, Oosterbeek, M.Isbeek.
Amersfoort, Bergen op Zoom. Ne-
derweert, Eindhoven, Diever, Nieuw.
Dordrecht en Holten,
en pijn weg»
wrijven met
DAMPO
DJAKARTA. Premier Nehroe
van India heeft maandag het ver
trouwen uitgesproken, dat „het ko
mende jaar een nog grotere- sa
menwerking tussen India en Indo
nesië te zien zal geven in de ge
meenschappelijke taak van nationale
•ontwikkeling en in het gemeen
schappelijke streven voor de zaak
van de wereldvrede".
CARACAS. De Venezolaanse
recherche heeft bekend gemaakt dat
i zij een complot heeft ontdekt om
een aantal Venezolaanse vakbond-
i leiders te vermoorden.
CANBERRA. Bü uitgebreid#
proefnemingen is gebleken dat de
In Australië ontwikkelde antltank-
raket, de „Malkara", een trefkans
van byna honderd procent beeft.
Dit is officieel in Canberra mee
gedeeld. Met de aflevering van 150
door Engeland bestelde wapens van
dit type is een begin gemaakt. In
Schotland zullen er volgende maand
nieuwe proeven mee worden geno
men. Het is een gemakkelijk mee
te nemen wapen en er is weinig
oefening nodig om het te bedienen,
PARAMARIBO. Mr. R. H. Pos,
de gevolmachtigde minister van Su
riname in Nederland, heeft in ver
band met de regeringswisseling in
Suriname, zijn portefeuille *er be
schikking van de Surinaamse rege
ring g>. teld. In Paramaribo wordt
verwacht, dat mr. Pos in zijn ambt
wordt herbenoemd.
OH,WtWElEN WÉL
DAT Dt KtrtOERtn
ÓtCrt VAL3E MUHTER5
zun. wewiuöi alléeh
maar wertn hoe ze er
A An ZIJN GEKOM&n.^
DU5 SPROETJE EJ1 BUCK
HEBBEfl EEri VA15BAI1K
HE, )t PROBEERT
ZE TOCH H1E.T DOOD
GOOIEN?'
ntt.iK wou
It BAD6 MAKU1
MAAR mPlAATS
VAn WEG TE LOPcri
Il/n ZE !n DAT O AT
GEDOKErt
runriEL
BSLJET AAH6EB0DEH?
U DÊflKr TOCH rilfLT...
3387. Peter bevindt zich nog steeds aan boord
van de „Baltic", Hij begrijpt niet goed, wat '-r
de laatste uren met bet schip is gebeurd cn voelt
zich niet erg op zijn gemak. Zo nu er» dan komt
Lodde hem opzoeken. „Dat scheepje, waarmee je
hier naar toe bent gekomen, heet dc „vrouwe
Anna", die naam hebben wc du'dehjk kunnen
lezen," zest bij, „maar wie is de eigenaar van die
boot?" Peter meent, dat hij best de naam van
Rib kan momen. zegt Lodde, „kapitem
Rob" Een goed -zeeman?" Peter knikt. „Ik
denk'tóch dat hij zich heeft vergist." veronder
stelt Lodde en gaat weer weg. Wat heeft hy be
doeld? Lodde meent, dat Rob toch met de plaats,
waar de raket is neergekomen, precies heeft kun
nen vaststellen, want de mannen van de „Baltic
die nauwkeurig de zeebodem afzoeken, r •E't-n
nog niets kunnen vinden, behalve een on<x: ''te
torpedo en wrakstukken van schepen, dhier
zijn vergaan. Kapitein Bartsick wordt ongedul
dig, Hij wil liever niet zo lang hier blijven, want
er'»s natuurlijk altijd kans, dat hij ontdekt wordt.
Fcnton kon zich niet langer be
dwingen. „Gewoon immoreei noem
i ik dat! Zo over z'n moeder te praten;
i en dan wat hij met zijn vriendinnetje
uithaalde. Schaamteloze kleine
schoft!"
Nigel zei; „Ik vind hem nogal
i aandoenlijk."
„Ik vind dat hij verdomd gevaar
lijk is," onderbrak Wright. „Ik houd
niet van zonder chauffeur rondra-
zende wagens. Maar hoe slim is hij
nu? Slim genoeg om dat verhaal
van die chantage op zijn moeder te
,-erzümen?"
„Dat geeft hem weinig als alib»,
mynheer." zei Fent->n.
..Nee. Maar 'n kniap die verwacht
i zijn moeder geld te kunnen afpersen
door te dreigen haar te ontmaskeren
in verband met die drukproevenaf-
faire wei, zo iemand zou haar
nooit de keet afsnijden voor hi; heel
zeker wist dat ze niet zou toegeven.
Wil hij ons op deze manier laten re-
denoren?"
3 „Ik kan hem niet zien als nals-
af snij der." zei Nigel. „Hij zou iets
bedenken dat subtieler was, met af-
i standsbediening."
„Hij was anders heftig genoeg daar-
net." merkte Kenton op.
f „Ja. maar dat was voor de vuist
weg. man: cn bovendien, je was
wreed geweest tegen een van zijn
f "lievelingsdieren."
„Wreed! Wel, ik
..Terwijl de moord op Millicent
Miles een vooraf opgezet plan was,"
vervolgde Wright. „Waarom ,aan-
doenlijk." mr. Strange ways?"
„O. die kamer! Vol dingen waar-
jan bij begonnen is. maar die hij
I nooit heeft afgemaakt, dingen die
I hij is gaan leren cn weer heeft laten
schieten. Proberend zichzelf te be-
wijzen dat hij iets werkelijk goed
J kan doen en steeds weer falend
I iets andots doen dan drinken en
klaplopen cn meisjes verleiden."
J „Een museum van mislukte plan-
ncn', hè?"
,Jk heb medelijden met de kin
deren van succesvolle mensen. Het
gebeurt zo vaak dat ze het talent
van hun ouders niet erven, of hun
ondernemingslust, of wat het ook
zijn mag dat ze tot succea gebracht
leeft. Maar toch proberen ze wan
hopig op de een of andere manier
indruk op hun ouders te maken."
„Door ze de keel af te snijden, bij
voorbeeld?" zei Fenton.
„Fenton, doe niet zo grof," snauw
de fright. „Sarcasme staat je hele
maal niet."
„Nee, mijnheer, pardon."
„Ben jq een moeilijk kind geweest
Fenton?"
„Nee, mijnbeer."
„Nooit onschadelijke dieren door
de kamer gesmeten toen je neg
een jongen was?"
„Nee, mijnheer," antwoordde Fen
ton bedrukt. Inspecteur Wright was
populair bij zijn ondergeschikten;
maar zoals ze zeiden, „je moest uit
kijken met hem'': zijn reacties wa
ren niet altijd te voorspellen en even
min kon je er altijd zeker van zijn
of hij je voor de gek' hield of je de
mantel uitveegde.
Het huis van Milliccnt Miles in
Chelsea had meer te danken aan een
binnenhuisarchitect dan aan de vroe
gere bewoonster. Ze woonde hier na
tuurlijk nog maar een paar maanden,
maar de kamers ademden totaal geen
persoonlijke sfeer ze waren als
demonstratiokamers op een tentoon
stelling van Goed Wonen. Ais ze nog
een andere indruk wekten was het
die van con eenzaam loven, die trien
zo vaak krijgt van de huizen van
weduwen, ex-ma j tresses of zaken
vrouwen.
Nigel trad> on als tolk terwijl
Inspecteur Wnyht lier Duitse meis
je ven miss Mile? iipri"1-»™": Hil
da Langbnum, een spichtig stroharig
Früulein was eerst brine en al te
gedwee, dan toen de Engelse po
litie niet geneigd scheen huur to
overdonderen werd ze grommend,
breedsprakig en nogal kwaadaardig
wat haar vroegere mevrouw betrof.
Miss Miles was niet sympathiek, za
was om beurten bruusk en nieuws
gierig; ze had altijd alles op slot,
ze was heel ongeregeld in haar ko
men en gaan, zonder enige conside
ratie voor het huishouden; ze toonde
onvoldoende waardering voor de ex
cellente kookkunst van Hilda Lang-
baum, en tenslotte was ze nog ruw
in de mond ook.
Ja, mr. Gleed kwam af en toe hier,
maar de laatste paar weken niet
meer. Nee, haar mevrouw scheen
volkomen zichzelf toen ze vrijdag
morgen naar kantoor ging. Manne
lijke bezoekers? Ja, soms alleen, soms
kleine gezelschappen voor het diner,
hun namen stonden in het agenda op
miss "Tiles* bureau. De laatste be
zoeker was Mr. Ryle geweest. hij
kwam om ongeveer half tien op oon-
derdagavond; Hilda wist niet hoe
lang hij was gebleven ze was zelf
vlak na tienen naar bed gegaan, was
er ook een ror. Protheroe hier ge
weest? Niet dat Hilda wist. Of eei*
ander lid van de uitgeversfirma-
Mr, en mrs. Geraldine waren rnet
miss Wenham komen dineren m
september, maar waren sindsdien
niet meer op bezoek geweest.
Op dat ogenblik arriveerde mr.
Deakin notaris van de overledene,
volgens afspraak, om haar papieren
te onderzoeken samen met inspec
teur Wright. Voor dit doel trokken
de beide mannen zich terug in de
studeerkamer. Er was in miss Miles
handtasje een sleutel gevonden die
Hilda herkende als de sleutel van
de bureaula waarin haar mevrouw
alle andere sleutels bewaarde. De
Yalesi 'Utel van de zijingang van
Wenham Geraldine werd ecbier
niet in deze lade aangetroffen, en
daarom werd Fenton erop uitgestuurd
om de andere kamers erop na» te
zoeken. De loop var» het onderzoek
besefte Nigel, hing momenteel voor
een groot deel af van het frit oC
Milliccnt Miles of iemand anders
deze sleutel „geleend" had. Als ze
da» zelf niet gedaan had, leek hot
waarschijnlijk, dat de moordenaar
de hand er op gelegd had; en w®a<"
om zou hij hem nodig hebben, behal
ve om het uitgeverskantoor binnen
te kronen, nadat de hoofdingang out
half zes werd dicht gedaan? De Ar*
rrvunU'n en Stephen Protheroe
x.-uen reeds piemels vnn deze de«r.
en dat duidde erop dat de moorde
naar óf een Üd van de firma moest
zijn, óf een htulensiannder die op de
hoogte war van de gewoonten.
(wordt vervolgd)