Saneringsplan voor de
oude stadsgedeelten
JOHANNA DE WAANZINNIGE
r
1
L
J
Éi
„Rode vrachtauto
rijdt brommer aan
Opdracht aan R. II. Fledderus
PvdA en WD zijn voor
geven van richtlijnen
Begroting
goedgekeurc
Receptie Herv.
Diaconessen-
werk
Jan van
Vlaanderen
kon kijken
Mej. dr. v. Haaften
jubileert
AGENDA
Richtlijnen
Eerst akkoord
Geen splitsing
In de hand
Burgerlijke Stand
TV-invloed
op de Raad
MUTATIES
bij het ondenvijs
Geen voorrang:
brommer tegen auto
WETH.H. SABEL:
Woonwagen
kamp beter
regionaal
Onvoldoende
Speel'goedberen van
waslijn gehaald
KREUGER
VOOR DE KANTOmECHTER
Vrijspraak door
de onvolledige
omschrijving
PHILIPS TV en RADIO
COTJZY
Rijdend wrak
Weer 173 meer
ER BESTAAT GEEN VOLMAAKTER PORTRET DAN DIT:
WisseHst
p tem ftp xmiï» óte
door
Pierre
Janssen
assiWöVje waw Sö te ei -iet
Donderdag 28 november 1963 - pag. 8
SCHIEDAM, donderdag. De gemeenteraad heeft gisteravond B.
en W. gemachtigd opdracht te geven aan de Rotterdamse stedebouw-
kundigc B. H. Fledderus om, in nauwe samenwerking met drs. A, G.
van der Veen, directeur van het Economisch Technologisch Instituut
voor Z.-Holland, voor de oude stadsgedeelten in Schiedam een sane
ringsplan tc ontwerpen. Hoofdpunt in dit saneringsplan zal overigens
lijn een herziening van het huidige stadscentrum.
Op verzoek van de heer Fledderus zal begonnen worden met het sociografisch
onderzoek door drs. Van. der Veen betreffende de bestaande situatie, de lopende
tn de toekomstige behoeften (waarbij ook de verkeersproblematiek beoordeeld zal
aordenj, terwyl drs. Van der Veen ook de programmering van het hele plan zal
vaststellen- De kosten van het onderzoek en. de vaststelling van het eigenlijke plan
jfln geraamd op ƒ475.000, doch er is meteen rekening mee gehouden dat de kosten
oog zullen stijgen. Verwacht wordt dat het plan over vier jaar gereed zal zijn.
Reeds jarenlang is er door meerdere
fracties in de Raad aangedrongen op het
vaststellen, van een „basis-plan" voor de
sanering van de oude stadsgedeelten. Dit
om te voorkomen dat lukraak het oude
wordt afgebroken en op gelijke wjjze het
nieuwe wordt opgebouwd. Wethouder W.
van Schooneveld toonde zich dan ook
verrast dat, nu er eindelijk besloten wordt
tot het maken van een saneringsplan, hij
nog betrekkelijk veel tegenstand in
Raad ontmoette.
SCHIEDAM, donderdag. Na een cüs-
tussle van ruim elf en een half uur,
ïerdeeld over drie en een halve avond,
heeft de gemeenteraad gisteravond om
klokslag 10 uur dc uiteindelijke goed
keuring gehecht aan de geraeentebegro-
itag 1964. De gemeente kan weer een
jaar vooruit.
De algemene dienst sluit voor de in-
iwmsten en uitgaven op een bedrag van
f 29321.690,26 en de kapitaalsdicnst op
t 268.045.189,03.
Hoewel de wethouder van financiën,
pir. P. Bochove, toegaf dat de gemeente
jn de mist vaart" voor wat betreft de
fmanciële verhoudingen voor de toe-'
tomst en er nog maar heel weinig valt
le zeggen hoe de financiële positie zal
worden, bleef hij toch, als steeds, „gema
tigd optimistisch".
(Van een onzer verslaggeefsters)
SCHIEDAM, donderdag. De Uer-
vomie Stichting voor Gezondheidszorg
en Maatschappelijk Werk hield gisteren
een receptie ter gelegenheid van het feit
dat vijftig jaar geleden de Commissie
„Dlaconessenarbeid" der Hervormde Ge
meente tc Schiedam haar werk aanving.
Velen kwamen het bestuur van de stich
ting, die beter bekend is onder de naam
Oranje-Groene Kruis, gelukwensen in het
Rusthuis aan de Tuïnlaan.
De heer H. J. Oorthuys, directeur van
het provinciaal bureau van. het Oranje-
Groene Kruis, herinnerde aan het fedt dat
de Stichting Oranje-Groene Kruis vorige
week haar 25-jarig jubileum vierde. Tij
dens die gelegenheid werd gezegd, dat het
by het Oranje-Groene Kruis eigenlijk
verkeerd zat: de officiële gasten zaten
vooraan en achteraan zaten de echte wer
kers. de mensen om wie het gaat. Het
zwaartepunt kgt bij de werkers. De- heer
Oortliuijs bood het bestuur de zo bekende
enveloppe met inhoud aan.
Onder degenen, die hun gelukwensen
kwamen aanbieden, waren vele ex-gerins-
vmorgsters, veelal met kinderen. De tal
rijke bloemstukken, die de zaal sierden,
waren geschonken door de verschillende
kruisverenigingen, fabrieken en doktoren.
SCHIEDAM, donderdag Op
Z december 1963 zal het 25 jaar geleden
rijn dat mej. dr. J. A- van Haaften als
schoolarts In dienst trad by de gemeente
Schiedam.
Op deze dag zal er 's middags tussen
S uur en half 6 in het gebouw van de
GG en GD, Tuinlaan 80, gelegenheid zijn
om haar geluk te wensen.
(Advertentie LM.)
MANNEN
die aan „EEN GOED PAK* denken,
denken aan:
Scajcn.m aougbtnia.1 i'4
APOTHEEKDIENSTEN
Apotheek Van Westendorp, Parkweg.
TENTOONSTELLINGEN
Sted. Museum: dagelijks 10-17, zondag
l«0-17 uur: „Salon van de Maassteden".
BIOSCOPEN
rassage, alleen 2 uur: „Rats, kuch... en
schonen."
Monopole, 2 en 8 uur: „Tales of terror".
DIVERSEN
Passage, 8 uur: Toonkunstconcert Rott
Ph. Orkest,
t-hr. Soc. Belangen, 8 uur: Vergadering
NCB.
Mnsk Sacrum. 8 uur: Geron-toneel.
Arcade. 8 uur; St Eloy-huldigang.
bene, 8.30 uur: Forumavond Ned. Bond
van Technische Club Kappers.
Vooral de PvdA en de WD-fractles
hadden er namelijk nogal wat bezwaar
tegen, dat het college de heer Fledderus
min of meer „carte blanche" wilde geven
voor het ontwerpen van zijn plannen. De
sprekers van deze fracties voelden er veel
meer voor om de heer Fledderus toch wel
enkele richtlijnen te geven in welke rich
ting hy het moest zoeken bij het opstellen
van het plan. Doch de wethouder bleef
bü zijn standpunt dat de stedebomvkun-
dlge niet reeds bij het begin de handen
gebonden konden worden met allerlei
suggesties en richtlijnen.
Drs. J. Houtman (WD) had al eerdcz
zijn idee naar voren gebracht dat van het
•stadscentrum een moderne city gemaakt
diende te worden. Een echt „koopcen
trum" met brede straten, parkeerterrei
nen en goede aan- en afvoerwegen, zodat
de Schiedamse „city" ook het centrum
kon worden voor stad en omgeving. Hij
vond dat de 'heer Fledderus best rekening
zou kunnen houden met deze wensen.
Ir. C. Boerma (PvdA), die In het voor
stel een „duidelijke vaagheid" zag, was
van mening, dat na het sociografisch on
derzoek en de vaststelling van de pro
grammering, eerst aan de stedebouwkun-
dige de opdracht gegeven moest worden
voor het ontwerpen van het uitelndeljjko
plan. Maar dan nadat er een akkoord was
bereikt in de Raad over de grondlijnen,
Dit was zo ongeveer ook de mening van
drs. J. H. Simons (PvdA), die nogal gere
serveerd bleef staan tegenover het hele
voorstel. Ook hij wilde zichtlijnen vast
gesteld zien na het onderzoek.
Ir. K. J. J. Dominicus (Prot. Schiedam)
had zich in hoofdzaak beperkt tot het
uitspreken, van de hoop, dat het te ont
werpen stadscentrum gekenmerkt zou
worden door een eigen sfeer. Hij had op
rechte bezwaren tegen „confeetie'-centra,
die je in zovele steden ziet en -die alle
maal op elkaar lijken, In tegenstelling tot
de andere sprekers, die aandrongen op
een zo snel mogelijk gereed komen van
de plannen, gaf de heer Dominicus de
voorkeur aan een rustige en weloverwo
gen planning. Mr. J. B. Schueler (KVP),
die er voor waarschuwde, dat als er niet
vlot gewerkt werd, het dan wel eens kon
gebeuren dat de visie van het eerste jaar
m het laatst alweer achterhaald zou zijn.
Wethouder W. van Schooneveld legde
er echter de nadruk op dat het aantrek
ken van een stedebouwkundige van for
maat momentcel heel moeilijk is, omdat
de heren echt niet om werk verlegen zit
ten. Alleen door het feit dat de heer
Fledderus bezig was met het uitbreidings
plan voor Kethel, Is het mogelijk geweest
om hem bereid te vinden ook het sane
ringsplan te ontwerpen. En dan moeten
hem niet te veel hindernissen in dc weg
gelegd worden.
Splitsing van de opdracht, n.l, eerst het
sociografisch onderzoek van drs. Van
der Veen en pas daarna het geven van de
opdracht voor een saneringsplan, gebon
den nog aan allerlei richtlijnen en sug
gesties, zou voor geen enkele stedebouw-
kundige aanvaardbaar zijn, waarschuwde
de wethouder.
Bovendien zag hij de noodzaak niet van
die richtlijnen. Het college en ook de com
missie voor de stadsuitbreiding zouden
nauw betrokken worden bij het ontwer
pen van het plan en ook de Raad zou
door tussentijdse rapporten op de hoogte
worden gehouden. Zo kan de zaak niet
uit de hand lopen, was zijn mening. „En
als het niet loopt zoals gewenst wordt,
dan kunnen we er nog altijd mee ophou
den".
Hoewel niet alle sprekers overtuigd
waren dat alles nu helemaal goed zat,
werd de machtiging aan b. en w, voor
het verstrekken van de opdracht toch
zonder hoofdelijke stemming verlengd.
'GEBOREN: Jan O,, z. v. C. de Klerk en
G. J. Quak; Bartholomeus A., z. v. C. L,
Hertog en T. A. van der Wiel; Rudolf, z.
M. J. van den Berg en C, Mak; Jacobus
L. P. z. v, P. Q. Lansbergen en J. P. M.
Va. vi er.
OVERLEDEN: N. Prins, 96 jr., weduwe
van L, de Vogel; M. W. Meijer, 79 jr.
SCHIEDAM, donderdag De leden
van de Schiedamse Gemeenteraad heb
ben gisteravond niet op de televisie
naar de voetbalwedstrijd PSVSpar-
tak kunnen kijken. Dat komt omdat de
Raad dinsdagavond te lang heeft ge
praat.
Doordat de vergadering op maandag
een uur later begon wegens de (uit-
gezonden) begrafenis van. president
Kennedy werd ook pas na het mid
dernachtelijk uur gesloten. Te laai
voor velen. Daarom kondigde voorzit
ter mr. J. W. Peek dinsdagavond by
het begin aan dat de vergadering om
elf uur gesloten zou worden en de rest
van dc bcgrotings-bespreking op
woensdagavond voortgezet .zou wor
den.
De KVP-leider mr, J. B. Schueler
protesteerde onder grote bijval van
wethouder mr. P. van Bochove. „Van
avond later eindigen en woensdag
avond later beginner^ Dan kunnen wij
op de televisie naar het voetballen
kijken".
Doch de hele dinsdagavond werd
besteed en de wel uitermate uitge
sponnen discussies in tweede termijn
op de algemene beschouwingen, tot
ver na elf uur. Toen moest de rest wel
woensdagavond behandeld worden.
Zo blijkt dat ook Schiedams hoogste
bestuurs-college sterk onder invloed
staat van de teleyisie.
SCHIEDAM, donderdag. De gemeen,
teraad heeft gisteravond de volgende mu
taties htf het onderwijs goedgekeurd.
De heer H. Oldenzeel, onderwijzer aan
een openbare ulo-school in Gieten, is be
noemd tot onderwijzer aan de Willem de
Zwijger-ulo I,
De heer H. Witteveen te Deventer is,
benoemd tot leraar vuur- en plaatwerken
in tijdelijke dienst aan de Gem. Nijver-
heidsavondschooL
Aan de heer A. Emgelinan, onderwijzer
aan de Prot Kohnstammschool, is eervol
ontslag verleend wegens het aanvaarden
van een andere betrekking.
Aan mej. C. M. van Werven, onderwij
zeres aan de Comemusschool A, is op
verzoek eervol ontslag verleend.
SCHIEDAM, donderaae. In dc Lan-
ge Kerkstraat reden woensdagavond om
kwart over zes een brommer en een
auto tegen elkaar, doordat de bromfiet
ser, de 17-jarige J. W. B., geen voorrang
verleende.
Hij werd met een hersenschudding in
het gemeenteziekenhuis opgenomen. De
auto, die bestuurd werd door de heer
G. de J., werd evenals de brommer be
schadigd.
SCHIEDAM, donderdag Wethouder
H. Sabel blijkt er een voorstander van tc
zün om van het reeds In Schiedam be
staande woonwagenkamp aan de Schle-
kade in het noordelijkste deel van Ke
thel ook officieel een regionaal kamp te
maken. Jn zekere zin en niet officieel is
dat reeds het geval, want ook de gemeen
ten Vlaardingen en Maassluis kunnen hun
woonwagens verwijzen naar dit kamp bij
de Schie. Die gemeenten dragen by In de
kosten en hebben zeggenschap in het be
heer.
Wanneer de huidige wagen-standplaats'
uitgebreid wordt tot een regionaal kamp
(er hoeven daarvoor met eens zo heel
veel wagens by te komen), dan kan ook
aan het Ministerie van Maatschappelijk
Werk om medewerking worden gevraagd
Dan zal het ambtelijk allemaal makke
lijker worden, voor wat betreft het Se
ven van onderwijs aan de kinderen, enz.
Dit heeft weth, SabeL verklaard naar
aanleiding van vragen aan de heer J. J.
Bieze (PvdA) en mr. J. B, Schueler
(KVP) bij de behandeling van de begro
ting. Deze uitbreiding tot regionaal kamp
is echter nog niet aan de orde. Wel de
broodnodige verbetering van het sanitair
in het kamp, waar spoedig een verande
ring in zal komen,
Dc -wethouder Is enkele jaren op on
derzoek uitgeweest in andere woonwagen
kampen in Nedrjand en het is hem daar
bij duldlyk geworden dat het Schiedam
se kamp niet voldoet aan de redelyk te
stellen eisen. Deze legerplaats is inder
tijd dan ook met een zeer beperkt budget
opgezet, hoofdzakelijk omdat het van de
oude plaats aan. de Oudcdijk moest i
dwljnen.
De heer Sabel kon de bezwaren van de
heer Bieze, die het kamp beperkt en
klem. wilde houden, met delen. Als er
toch verbeteringen aangebracht moeten
worden, kan het kamp best iets groter
gemaakt en veel beter ingericht. Het
wordt tijd dat er een. voorstel komt, was
zijn mening.
f Advertentie 1M.)
(Advertentie t.M.)
Betere kleding bij
Nederland Kattenburg
sinds 2856
SCHIEDAM, donlcrdar. B(i me-
vrouw M, uit de Dwarsstraat hingen
dertien speelgoedbercn en poppen aan
de waslijn achter het huls. Woensdag
middag tussen 5 en 6 uur zijn deze ge
stolen.
De dochter van. mevrouw M. had deze
poppen schoongemaakt en aangekleed
voor het clubhuis van De Doelen.
De kleine dingen,
die het voorkomen en de persoonlijkheid
van een heer versterken
Anklets, in modieuze dessins, vanaff 2.95
Handschoenen, in soepele ledersoorten, v.a. 13.90
Dassen, in volledig wasfaare trevira kwal-, v.a. f 3.95
Sjaals, in alle gewenste modetmten, vanaf f 3.95
Manchetknopen in diverse luxe uitvoeringen
vanaf f
3.25
de herenmodezaak van Schiedam
BROERSVEST 6 - Telefoon 6 82 06
SCHIEDAM, donderdag. Zeventig
vrachtauto's heeft de expediteur Lecndert
L. uit V laar din gen In zijn wagenpark en
één van de wagens zou op 1 juli op het
Rubensplein in Schiedam de bromfietser
S. C. K. uit Rotterdam omver hebben ge
reden. Ter zitting diende de beschadigde
party woensdag een verzoek om schade
vergoeding in voor 18.65 wegens be
schadiging van zijn Solex en voor 49,75
als het bedrag dat h(j moest uitgeven om
een nieuwe jas te kopen in ruil voor het
jasje dat bebloed uit de strijil kwam.
De 42-jarige expediteur was van me
ning dat géén van zyn auto's die dag in
Schiedam is geweest. Dat kon hij op de
dagstaten zien en hij zou niet weten
welke chauffeur het geweest moet zyn.
De wnd-substituut-officier van justitie
mr. H. Franken zei dat een getuige hod
gezien dat het een rode wagen van L,
was en ook had gelezen dat het bedrijf
tc Vlaardingen gevestigd is. Bovendien
zag de getuige dat stalen H-binten wer
den vervoerd. De officier achtte het dui
delijk bewezen en hy meent dat verdach
te als eigenaar verantwoordelijk is. Hij
eiste tweemaal vijftien gulden boete.
De verdediger mr. jhr. J. E, van der
Does de Willebois bestreed de opvatting
van de officier. „Er wordt niet gezegd
welke auto het is, er had moeten, staan
één van dc auto's van L.; het kenteken
wordt niet vermeld. Op deze manier zou
de directeur van de PTT of van de Shell
telkens gedagvaard kunnen worden als
maar ergens één van de auto's een ver
keersongeval veroorzaakt."
De kantonrechter concludeerde dat het
(Advertentie LM.)
de aflernfeuwstB
vindt U bij
te Mfdtfeflontf sfrant 72
Aert van Nesstraat 38
feit wel bewezen is, maar omdat bet keo-
tekennummer niet js genoteerd, is niet
duidelijk welke auto het ongeval ver
oorzaakt heeft. Hij sprak de verdachte
vrij van rechtsvervolging. Hierna vroeg
R. om zijn achadevervolging. „Nee, dat
gaat nu met meer, verdachte js vrijge
sproken", antwoordde mr. Cos. „Mooi is
dat en de chauffeur is bekend" voegde R.
er aan toe maar de uitspraak js al gedaan,
zodat R. het hoogstens by een ander
rechtscollege kan proberen zijn verhaal
te vinden.
Verbeurdverklaring van de auto, dio
voor 500 gekocht Is, verder veertig gul
den boete voor niet werkende bedrtjfs-
rem, tien gulden voor ontbreken van ge
luiddempende inrichting, twintig gulden
voor gladde banden en dan nog vijftig
gulden boete voor een serie gebreken aan
de auto, dit alles werd door de kanton
rechter te Schiedam conform de eis uit
gesproken tegen de 31-jarige Vlaardlnger
M, N.
.Het is een nare zaak", zei de officier,
„geen. enkel portier deugde. Die konden
zo maar openvallen en van de gebreken
heb ik verder maar een bloemlezing ten
laste gelegd,"
De verdachte, die onder bewaking van
een stevige rijksveldwachter was binnen
gebracht, heeft op 6 juni 's nachts om
tien over half twee in de Cornells Speel
manstraat onder invloed van sterke drank
een aanrijding veroorzaakt. De politia
nam de auto in beslag, nam op de chauf
feur N. de bloedproef en zond hem daar
na heen.
VLAARDINGEN, donderdag. In de
maand oktober vermeerderde het aantal
inwoners van Vlaardingen met 173. Op
1 november 1963 telde onze gemeente
71.576 inwoners.
Het geboorte-overschot bedroeg vorige
maand 111 personen, het vestigings-over
schot 62.
Opvallend groot was weer het aantal
verhuizingen binnen de gemeente: 201
gezinnen, waarbij 752 inwoners waren
betrokken.
f TïVJTSB kunstkenners zeggen, hef vierkant Serr Edwin Redsloh
JLJ zegt: 'Ze houdt een rozeknop inde hand1ST ALSO NOCH UN-
VERÏdAEHLT'. De hoofdletters zijn van mij. ALSO nog onge
trouwd, anders geen rozeknop meer. Duidelijk?
Als ze het is, is ze in de knop gebróken. Als ze het is, heeft ze zes
enveertigjaar gevangen gezeten m een kasteel. Naar vader en haar
zoonhieldcn haar achter slot en grendel. Want als ze het is, was ze
krankzinnig. Nee, betoogt de Madrileense arts dr. Ortega Malilla,
zezoas niet hraPkztmvig. Nu dokter, daar ging het toch ook niet om?
ge had erfrechien op de kronen van Caslilië en Aragon en kronen
zijn- altijd een KZ-verklaring waard. Na veertien jaar gevangen
schap heeft ze even kwmen denken, dat ze het toch weertvinnen zou.
fameus haar Prak er een opstand uit. Maar ook die werd gebroken,
ge tvds toen eenenveertig jaarj. Ze zoupas sterven op haar zes en
xevensiigste. Set leven kan lang duren.
f*T3 se ïffit? yrtemanfl -weet ze-
I ker, óf dit kleine eikenhouten.
plankje van SI,5 hij 22 centi
meter <nog geen 4 kolom breed in
uw krant) inderdaad het portret
van Johanna de Waanzinnige draagt.
Maar het is heel waarschijnlijk.
Ja het Kunsthistorisch Museum te
Wenen hangt namelijk jhaar portret
pok, samen met haar man, Philips
de Schone, hertog van BourgondiP.
paar lijkt ze sprekend op.
Ze trouwde met Philips toen *e
zeventien jaar was, in 1496- Het
Is best mogelijk, dat de jonge Phi
lips haar gezicht voor het eerst zag
door een portret. Kunst had nog
een doel, toen. Jan van Eyck moest
voor Philips de Goede naar Portu
gal om zijn bruid te schilderen.
jSr wordt verteld, dat Karei VI
van Frankrijk zijn toekomstige
vrouw koos uit drie portretten, in
?djn opdracht gemaakt-
Tien jaar is ze getrouwd geweest.
Vrijwil ijst Is de noodnaam
voor «en nieuwe rubriek, die
geen rubriek ïs. Een wissel-
lijst is trouwens ook geen ech
te lijs»-meer een noodmaat
regel om loch I e ts om het
schilderij of de prent heen te
doen. Hef voordeel is,-dat men
eens veronderen kan. Dat ïs
ook hier de bedoeling. Tel
kens zuil en deze artikelen één
«j»kel kunstwerk omsluiten en
wel om de zeer eigenzinnige
reden, dat ïk daarover graag
schrijven wïl. Zo maar. tJïet
omdat ze nieuw zijn, en trou
wens evenmin omdat ze oud
zijn. Steeds» opnieuw, bij het
bekijken van «en tentoonstel
ling of tijdens een televisie
uitzending zie ik iets of.praat
ïk over iets waarover ik méér
zou willen zeggen, woojpp ik
veider zou willen ingaan, na
der studeren. Even de tijd
stremmen, even niet meer mo
dem-energiek zijn, even op
houden met hollen.
Hetmög en ziehier
dus het Portret van Johanna de
Waanzinnige "uit de collectie
I hyssen-Bomemlsza, die, zoa Is
snenwellicht weet, huist in het
slot Rohoncz in Lugano.
keizer Karei V zou worden. Toen
hij oud was, liet hij zijn begrafenis
repeteren enkeek er dan zelf naar.
Een zwaarmoedige, vreemde man.
Johanna was zwaarmoedig en
vreemd. Ze xelede rond roet het
lijk .vaa haar man in een glazen
kist. Maar hoe vreemd was dat
precies ln die tijd? Het leven, schreef
Huiztnga in 'Herfsttij der Middel
eeuwen', verdroeg de gearvanbloed
en rozen dooreen. Overal huiten
de sfeer van de kunst heerste het
donker- Geen tijd heeft de doods
gedachte met zoveel nadruk voort
durend aan allen opgedrongen. Mis
schien was Johanna dus wel nor
maal, net zo normaal alB Karei V,
niet vreemder dan haar kleinzoon
Philips H. Maar haar achterklein
zoon Don Carlos was ln ieder geval
krankzinnig en haar Portugese bet-
nvp rgrootmoeder vBViO* L'fil*-
RECHTS; ft«* porlftt van Jbhonrw de VAsertnïfmïge, «en meesterwerk von de
•childer Jon van Vlaanderen. Iedereen, die het bekijkt, weef heel zeker, dat
het een juïtf portret gewant moet zijn.
streitbar. stelt Redslbb vast. Laten
we er over ophouden.
ER bestaat geen volmaakter por
tret dan dit. Iedereen, die het
bekijkt, weet heel zeker»dat het
eenjuist por tretgsweestmoet zijn.
Het oranje- bruine haar. De dwingen
de neus. Het jnondje, dat er wil
zijn. En vooral de ogen, de twee
verschillende ogen. Unbe-
streitbar: ze loenst met haar rech
teroog. Ze heeft daardoor twee ge
zichten- De linkerhelft is sereen,
de rechter juist even verkrampt.
Dat heeft de Spaanse hofschilder,
van wie we weten, dat hij Jan heet
te en uit Vlaanderen kwam want
de koninklijke archieven vermelden
hem" als Juan de F Jandes, natuur
lijk niet verzónnen- Hij heeft geké-
ken. Dat is het aangrijpende van
het volmaakte van. Het realistne zelf
betekent in" de kunst niets. Dat
iemand kan kijken hoeft ons niet
wakker te houden. Naar de waar
heid hunkeren we niet. 'Kaar de
hndere waarheid.
De andere waarheid ls deae prin
sesvan porceleki, ze kan geea spier
vertrekken want die heert ze piet.
Haar kopje is van eierschaal. Het
net-echte leven is verkoeld tot iets,
dat breken kan. Alle willekeurighe
den van het gezicht, óók de willekeur
van de ogen, zijn behoedzaam ver
eenvoudigd. Er bestaat niets moeilij-
kers dan deze eenvoud. De schilder
moet namelijk preeiesweten hoe ver
hij kangaan. Gaathij te ver, dan houdt
hij - de dood over. Gaat hij niet ver
genoeg, dan schildert hij alleen maar
een' gezicht. In het tussengebied,
en alleen daar, zijn wij zeer ver
wonderd. steekje voor eteekje heeft
Juan de Flandes het gouden bor
duurwerk van Johanna's robe ge
schilderd. zo nauwkeurig als de ro
zeknop, zo duidelijk als de plooi
en onder haar hals.Deprecles weer
spiegelde kleinigheden zijn het slijp
sel van een allerfijnste zorg om aan
het schilderij een volledige wer
kelijkheid te geven. Juist döhrover,
weten we, waren de tijdgenoten
Verrukt. Schilderijen van Juans
grote voorbeeld Jan van Eyck zijn
even compleet als Gods schepping.
En ze zijn even tijdloos als het
licht, dat in hen straalt.
HET licht is de geheime samen-
vatter ook hier bij Juan de
Flandes. Niet alleen geeft het,
van rechtsbinnenkomend, aan alles,
aan het gezicht maar ook aan de
roos-in-tegenlicht en aan deplooien
die kwetsbare plastiek, die als eea
beeldspraak op d e kwetsbaarheid van
dit meisje is. Het roept in het ge
zicht zelf weer die tragische dub
belzinnigheid op en strijkt op d»
achtergrond -een meedogenloze
slagschaduw aan. Het omvangt
het hoofd met een nimbus maar
aan de randen van het paneel kan
het niet tegen de massieve duis
ternis op.Het kaatst uit de groenig-
blauwe achtergrond weerschijnen zo
koud als sneeuw over de witte robe»
die daardoor nergens echt wit is,
overal onbestemd nét anders. Het
is geen warm licht van de zon,
het is niet van de dag en het kan
niet veranderen. Het is niet van
een bepaald ogenblik, het is een
licht zonder tijd. Er kan niets in
doodgaan en niets in bederven. Er-
kan ook niemand inlachenofachreï-
enOok Johanna niet
- Maar wij weten hoe het afloopt»
