SNEL HAVENS
UITBREIDEN
Mislukt
Vestiging van Chinezen gebonden aan strenge bepalingen
Slechte start in
titelwedstrijd
ROTTERDAM RIJNMOND
KANSSPELEN EN OPIUM ALS
ONTSPANNING VOOR AZIATEN
II
Verstandig
Eigen gebruik
Domino'
Moeilijk
'M
K. v. Uriel:
'Ontwikkeling
speeltuin
wezen nam
grote vlucht'
Somber gestemde voorzitter K.v.K.
Ir. J. v. cl. Berg:
'MEER GELD VAN
OVERHEID NODIG
Schotse zeeman
verdronken
Weesjongen ging er
in Woerden vandoor
Lage snelheid
G. D. Schoenmakers
overleden
Bouwvakker na, val
naar ziekenhuis
Koninklijk goud
voor G. v. d. Berg
Rederij Zodiak
moet schade
vergoeding
betalen
Obligaties uitgeloot
pai;. - diasdag 4 Januari IfflSS
Illegaal
spel in
intieme
huizen
YOU OPIUM?'* vraagt de Chinees. De man die al enige
lijd in de donkere straat staal te wachten, knikt. Hij
weet dat er nog meer Chinezen zullen volgen. Hij blijft
rustig slaan. Als de tweede en de derde Chinees langs hem heen
zijn gelopen en even zwijgend hebben gekekenspreekt de vol
gende hem weer aan Give opium."
De man reikt een zoet geu
rend pakjie over. De Chinees
verdwijnt snel.
Na een paar minuten komt uit
het gewoel op straat nogmaals
een Chinees naar hem toe. De
man weet dat nu de betaling
volgt. De Chinees vraagt „You
give opium to friend?". Als de
man instemmend knikt worden
hem de bankbiljetten in de vin
gers gestopt.
Later vertelt deze man (diij
om begrijpelijke reden anoniem
wenst te blijven) „Chinezen zijn
strikt eerlijk. Als je de opium
afgeeft zullen ze later altijd be
talen. Het is moeilijk om ze
dahrna wa?r te herkennen, Zij
lijken allemaal op elkaar."
HU spreekt uit ervaring:, In een
periode van ziju leven, die nu is af
gesloten, heeft h(| op deze manier
contact met Chinezen onderhouden.
ET gebruik van opium, het spelen
van mah-jongg en andere van
mah-jocigg afgeleide spelen vormen
een werkelijk onderdeel van het Chi
nese leven. In Nederland bestaan in
de grote steden de opiumkits voort,
evenals de board in.g-houses waar
vaak om zeer grote bedragen wordt
gespeeld. De vreemdelingendiens
ten van de politie in steden zoals Am
sterdam en Rotterdam zijn op de
.hoogte van deze ontspanaiingsloka-
len: ze laten ze ongemoeid.
Dat is een verstandige takliek:
worden deze gelegenheden verboden
dan blijven de Chinezen illegaal hun
pijpje roken en hun geld verRpelen.
Nu oefent de politie met een zekere
regelmaat controle uit, waaraan de
Chinezen alle medewerking verio
nen. Geen westerling krijgt de kana
om de opium in de laruggesteelde pij
pen te stoppen, geen enkele blanke
huisvader krijgt toestemming om
zijn weekgeld in Chinese lokalen te
verspelen. Buiten dit alles: hij zou
va-n het spel niets begrijpen en het
■tjilpende Chinese dialect niet ver
staan,
T"kE aankondiging van het Minlste-
rle van Justitie dat de vestiging
van Chinezen in ons land zou wor
den beperkt, heeft de aandacht nog
eens op de gemeenschap van deze
Aziaten in Nederland gevestigd, In
do talrijke Chinees-Indische restau
rants vinden ze vaak een goedbetaal
de baan en vooral de koks onder hen
hebben geen nioeite om aan werk te
komen.
Hel kan jaren duren voordat bij
eon controle de „Insluiper" tegen de
lamp loopt.
W/"AT de politie betreft: de Chinees
komt zelden met dit instituut in
aanraking. Ze zorgen geruisloos
voor de aanvoer van opium die voor
namelijk voor eigen gebruik is en ai-
leen geconsumeerd schijnt te wor
den door oudere Chinezen. Hun licha
melijk welzijn is nu eenmaal afhan
kelijk van een kleine pijpekop en een
paar gram ingedroogd sap van een
onrijpe planten vrucht.
Een grote groep Chinezen vindt
ontspanning bij hot spel In het boar
ding-house, Eenmaal hebben wU in
de Rotterdamse wijk Katendrecht
een blik op zo'n Chinese speeltafel
kunnen werpen. Normaal worden
westerlingen geweerd, maar toen we
de dubbele deur openzwaaiden en
vroegen „even kijken?" knikte er een
oude Chinees en de rest ging et' mee
akkpord.
De kamer was kaal. Tegen de wand
naast elkaar een paar hmtlen stoe
len. In een hoek stond 'n ronde, hou
ten speeltafel. In het tafelblad was
een hoek uitgespaard, waarin een
jonge Chinees stond. Hij was ge
kleed In een stofjas en leunde gedu
rende ons hele bezoek met de ellebo
gen op 't deksel van een stalen geld
kist voor hem. Om de tafel heen
stond een achttal Chinezen, hun leef
tijd was moeilijk <te schatten. Ze wa
ren keurig gekleed, sommigen mo
dieus. Voor ieder van hen lag een sta
pel bankbiljetten: we telden vele
malen biljetten van honderd gulden,
met daartussen Engelse pondsbil
jetten.
Elders in de maatschappij is het
vlmden van een bestaan voor hen
vaak moeilijker. De taalbarrière
schept onoverkomelijke problemen
en 't sociale contact tussen de Chinees
en de blanke werknemers om hem
heen komt rn het algemeen slechts
moeizaam -tot stand.
BU de Rotterdamse vreemdelingen
dienst ia men intussen een beetje
verwonderd over de plotselinge uit
lating van het ministerie. In deze
havenstad krUfft sinds lang geen en
kele Chinees meer een werkvergun
ning. De overkomst van Chinese fa
milieleden wordt van geval tot geval
beoordeeld.
binnenkomen van de zogenoem
de „Hongkong-jcmgens" (term vari de
vreemdelingendienst) niet voorkomt,
acht men het aan de andere kant niet
uitgesloten dat Juist door de beperkte
controle aan de grenzen toch nog wel
eens een Chinees door de mazen van
het douane- en marechausscenet
8 familieleden of kennissen nemen
de Immigrant dajn liefderijk op en be
zorgen hem een baantje In een of an
der eethuis.
H£ man in de stofjas deelde snel een
soort blaurnc dominostenen rond.
Ze bleuen omgekeerd liggen en er
U'Crd rap heen en ioeer pepraat in het
Chinees. Ten slotte greep de jonge
Chinees do stenen van een «aar
het ons toeleek tuillekeuripe deel
nemer en gooide ze open. Op de ande
re kant tnaren in een bepaalde com
binatie staar fe punten aangebracht,
hier en daar onderbroken door een
rode punt. Snel werden nu alle stenen
omgedraaid en nauwelijks Japen ze
hfoot. of de kassier begon met hel in
wisselen van geld. Hier pakte hij
nan een stapeltje een tientje of vijf-
entiuinticr gulden die in de kist ver
dwenen, daar kreep dc deelnemer
ia is s elfje ld ter tip. Soms schoof hij een
aantal biljetten van de ene speler
naar de andere.
Zo zagen het allen emotieloos aan.
Als er vele rode punten boven kwa
men was er een verrast gemompel.
Meer niet, Ze lieten de kassier onge
stoord geld weghalen of bijleggen, Bij
verlies vertrok niemand een spier,
bij winst heerste er geen opwinding,
Na het geld wisselen graaide de
kassier de stenen naar zich toe en
stapelde ze voor zich op in een aan
tal rijUes. Daarna begon het delen
weer. Alles efficiënt, snel en zwij
gend. We hoorden alleen het tiktak
ken van de ivoren stenen.
!n een eveneens kaal vertrek ach
ter de speelkamer roerde een oude
vrouw in een pan met soep. Soms
liep een speler weg om iets te eten.
Zij" geld bleef op tHfcl achter. Nie
mand keek er naar. We wilden iets
vragen, maar het kon niet. Niemand
sprak Nederlands. We probeerden
Engels maar er kwam slechts een
glimlach terug. Een politieman van
de vreemdelingendienst vertelde la
ter: „Van het geld dat ze winnen,
wordt een deel aan gezamenlijk eten
uitgegeven.
yOALS een Noorse zeeman zijn
geld uitgeeft aan drank en andere
geneugten, zo geeft een Chinees zijn
geld hieraan uit, tenminste het geld
dat hij kwijt wil!"
We welen niet hoeveel er die
avond la omgezet. Maar het bedrag
moet in de honderden guldens lopen.
BIJ het weggaan dachten we even
glimlachend aan onze wet op de kans
spelen,
HANS RATSMA
(Van een onzer verslaggeefsters)
ROTTERDAM, dinsdag. De heer
K. van Drlcl. plaatsvervangend hoofd
van de afdeling sport en recreatie
hield gisteravond In de Gr. Schouw-
burr voor <fe laatste maal uil hoofde
vau zUn beroep een speech op de tra
ditionele nieuwjaarsbijeenkomst van
dc Rotterdamse Speeltuin Centrale.
Over enkele weken gaal de heer Van
Uriel met pensioen.
De heer Van Drtel stond stil bij het
feit. dat hij nu twintig jaar lang hei)
speeltuinwerk op de voet heeft ge-;
volgid. „In die twintig jaar is er een j
bepaalde ontwikkeling in het speel- r
tuinwezen gekomen, Er zUn meerj
speeltuinen, meer clubgebouwen en j
meer nevenactiviteiten.
Er is sprake geweest van het felt, j
dat het jeugdwerk de greep op <tej
jeugd verhest. DU is echter niet het]
geval met het speeltuinwerk, Dat ver-
keert In volle bloei. Ook zegt men, dat!
de zelfwerkzaamheid minder is ge- i
wonden, Maar dat is geen reden tot;
wanhoop".
Volgens de heer Van Diriel zal het]
speeltuinwerk steeds grotere vormen:
gaan aannemen, ais alle medewerkers;
zich ten volle Inzetten, „Misschien
krijgen we In de toekomst dan eon
tweede VW, veilheid, vreugde en1
vorming".
De voorzitter van de Speeltuin Cen
trale, de heer A. Nielses, dankte de
hoer Van Drtel voor alles, wat hij in
zijn loopbaan voor het speeltuin-werk
heeft gedaan. „Er zijm nu 5(1 verent-
gingen bij de centrale aangesloten, dit
jaar warden hel er 52 of 53. Daarmee1
zijn we de groots:e centrale in Neder-
land". De aanwezigen zagen verder,
een cabaret- en varictéshow van Mar-
tin Rijken.
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM, dinsdag. „Wanneer ergens in ons land de nadelen
van de huidige economische ontwikkeling sterk worden ervaren,
dan is het wel in het gebied van de Nieuwe Waterweg, dat in grote
mate op de tocht van de internationale concurrentie staat. En alsof
de ondernemers het daarmee nog niet moeilijk genoeg hebben, voegt
de overheid nog eens een immens probleem toe door te weinig mid
delen op het juiste moment te fourneren voor uitbouw van deze ha
ven met haar nationale en internationale betekenis".
WOERDEN, dinsdag Voor een i
kort oponthoud verbleef maandag opj
het middaguur ven maatschappelijk
werker van bet burgerweeshuis te
Rotter daan met een twaalfjarige pu
pil in restaurant Victoria te Woer-
den. De jongen bleek daar de toestem-j
ming om even naar het toilet te gaan
te hebben misbruikt om te vluchten.
De Wooracnse politic werd gewaar-]
schuwd en zocht de omgeving af, maar j
zonder resultaat. De gevluchte jongen
is gekleed in een donkere ruige moil-
ty-coat, paarse spijkerbroek en zwar-j
te schoenen. Hij bleek reeds eerder
ontvlucht te zijn.
ROTTERDAM, dinsdag. Aan de,
heer H. J. Lemmers ia bij beschikking t
van de staatssecretaris van onderwijs'
en wetenschappen de persoonlijke titel
van inspecteur van de lichamelijke op-i
voeding bij het lager onderwijs tc Rot- j
terdam verleend. 1
DU verklaarde vanmiddag: de voor
zitter van de Kamer van Koophandel
en (abrieken In Rotterdam, ir. J. van
den Berg. Vermoedelijk Ln verband
met !n liet verleden gepasseerde ge
beurtenissen vestigde de voorzitter
er ln hel begin van *Un redevoering
nodukkelijk de aandacht op, dat by
„persoonlijk" sprak.
Hij zei: „Wanneer we het oog rich
ten op de Nieuwe Waterwegeconomie,
Is er in de grond van de zaak reden
tot pessimisme. Dit gebied ia duide
lijker dan andere gebieden voor een
belangrijk deel de kostwinner voor
onze volkshuisvesting. Het belang
van onze haven Is groter dan alleen
maar hel ontvangen van 28.000 sche
pen en het overslaan van 120 miljoen
ton goederen, evenals trouwens de be
tekenis van een Ahoy'-hal voor Rot
terdam boven de direct zichtbare van
het tentoonstellingsgebouw uitgaat.
Hoe men het ook wil uitdrukken, ln de
belastingopbrengst per ha haventer
rein, in de bedrage van Rotterdam
aan de inkomsten- en vennootschaps
belasting, in de toegevoegde waar
de die de goederenoverslag oplevert
of in de bijdrage van het Waterweg
gebied aan het internationaal inko
men, steeds zal blijken, dat dit gebied
in belangrijke mate als nationaal
kostwinner moet worden beschouwd.
Men kan het Rotterdamse havenge
bied niet tijdelijk voor vol verklaren
of de aanleg van een nieuwe haven
mond maar een paar jaar opschuiven,
want dat heeft te grote, ongunstige
consequenties voor ons gehele land",
aldus de heer Van den Berg.
Hij verklaarde ztch zorgen te baren
over de te geringe snelheid van de
uitbreiding van het havengebied, „Er
is thans hoop, dat de voor de haven in
uitzicht gestelde termijnen niet weder
om worden verlengd. Hei spook van
de temporisering van werken, die be
slissend zijn voor onze welvaart, beeft
nu lang door Rotterdam gewaard.
Rotterdam zit in de eredivisie van het,
havenspel en moet daar Wijven, niet
vanwege zijn naam, maar vanwege
het kostwinnerschap. Het blijkt dat
we onze positie in het algemeen rede
lijk weten te handhaven. Of dit zo zal
blijven hangt af van de reeds genoem
de snelheid waarmee nieuwe haven
bekkens en haventerreinen gereed
komen en ook van de initiatieven van
ons bedrijfsleven", aldus de heer Van
den Berg in zijn nieuwjaarsrede.
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM, dinsdag. Op de
Zuiderbegraafplaats zal woensdag het
stoffelijk overschot van de heer G. D.
Schoenmakers ter aarde worden be
steld. De heer Schoenmakers overleed
oudejaarsdag op de leeftijd van 81
jaar. Hij was al enige tijd ziek.
Hij was directeur van de boekhan
del J. H. Donner N.V. aan de Lijnbaan
en van de boek- en kantoorbockhandel
G. D, Schoenmakers aan de Lange Hil-
leweg.
Hij voerde daarnaast nog de directie
van de Gereformeerde Kerkbode.
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM, dinsdag. Met een
hersenschudding moest de 28-jarlge
bouwvakarbeider J. Duan Rios uit de
Nijverheidsstraat gistermorgen naar
het Bergwegzlekenhuia worden ge
bracht. Hij was met zijn bromfiets
geslipt op het natte wegdek van het
oostelijk rijwielpad van de Willems
brug.
ROTTERDAM, dinsdag, De vori
ge week is op 94-jarige leeftijd over
leden de heer J. v.d, Pola. Hij was de
oudste bewoner van het bejaarden
centrum „Het Havenlicht" te Fenüa.
ROTTERDAM, dinsdag (ANP).
Door onbekende oorzaak is dit weck
ende de 61-jarige Schot Harry Thom-
son, tweede stuurman van het Engel
se m,s. „Yergmont" in de Rotterdam
se Waalhaven gevallen en verdron
ken.
Opvarenden van een in de buurt lig
gend schip slaagden er na enige tijd in
met behulp van een reddlngsiUn de
stuurman Uit het water te halen. Dat
de reddingsactie te laat kwam. bleek
toen mannen van de rivierpolitie te
vergeefs probeerden door het toedie
nen van zuurstof de levensgeesten bU
de drenkeling op tc wekken.
ROTTERDAM, dinsdag. De direc
teur van de gemeentelijke sociale dienst,
de heer J. van Mill, heeft gistermorgen
aan de heer G. van den Berg, le amb
tenaar voor sociaal werk D, ter gelegen-
heid van zijn 40-jarig dienstjubileum de
eremedaille in goud behorende bij de I
Orde van Oranje Nassau uitgereikt. 1
OSLO, dinsdag <NTB). Het Noor-
se opperste gerechtshof heeft dezer
dagen bepaald dat de Nederlandse
rederij „Zodiak" N.V. uU Rotterdam
bijna twintigduizend kronen, ongeveer
tienduizend gulden, moet betalen als
vergoeding van de schade die een van
haar schepen twee jaar geleden toe
bracht aan een zich onder water be
vindende kabel in Sandnessundet
N 00 r d - Noorw egen
Hot gerechtshof bevestigde hiermee
de uitspraak van de rechtbank in
Tromsoe, waartegen de rederij in be
roep was gegaan. Zij moet ook de kos
ten van het proces betalen. De rederij
meende niet aansprakelijk .te zijn om
dat zich aan boord van het betrokken
schip, „De Tweelingen" een Noorse
loods bevond en omdat de kabel niet
op de kaarten was aangegeven. Het
opperste gerechtshof baseerde zijn uit
spraak echter op de Noorse wettelijke
bepalingen, volgens welke scheeps
eigenaars aansprakelijk zijn voor de
fouten van loodsen op hun vaartuigen.
ROTTERDAM, dinsdag (ANP).
Maandag heeft de uitloting plaatsgevon
den van 500 obligaties van de 2Vz pet
premielening 1952 (groot 10 miljoen)
der gemeente Rotterdam. Obligatie nr.
73798 werd aflosbaar gesteld met
50.000, de nrs. 51.999 en 61.027 met elk
10.000,—, de nrs 1822, 9916, 15920,
2496, 33537, 48432, 52625, 59867, 81161
en 85219 werden aflosbaar gesteld met
1000,—.
BILJARTEN
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM, dinsdag. Het Ml-
jarttoernool om het districtskampioen
schap klein biljart kader 38-2 eerste
klas, waarmee maandagavond in het
clublokaal van de vereniging Het
Groene Laken werd begonnen, heeft
een heel slechte start gehad.
Er werd, uitgezonderd door Horst en
Barzilay, slecht gespeeld en de meeste
moyennes bleven ver beneden de mi
nimumgrens voor deze klasse (16),
zelfs Barzilay moest na twee winst-
partijen met een algemeen gemiddelde
van minder dan zestien tevreden zijn.
Horsten, die evenals zijn stadgenoot
Barzilay aan het einde van deze week
in Hoorn uitkomt in de strijd om het
nationaal kampioenschap in dezelfde
spelsoort, bereikte alleen in zijn ont
moeting tegen Burger een moyenne
van 25.
Beide deelnemers zullen straks in
het oude stadje beter voor de dag moe
ten komen, willen ze enige kans op de
landstitel behouden. Het begin van de
Rotterdamse wedstïjd hield geen be
lofte in. Beiden bleven weliswaar on
geslagen, doch Horsten boekte na twee
partijen een algemeen moyenne van
17.50 en Barzilay van 15.55. Hoge se
ries waren er de eerste avond niet.
Bito, Burger en Van Eijmeren bleven
ver beneden de maat. Spanning was er
zo nu en dan wel. Vooral het duel tus
sen Van Eymeren en Horsten boeide
niet door fraai spel, maar wel doordat
deze deelnemers als het ware aan
elkaar kleefden.
Met slechts enkele caramboles ver^
schil moest Dick van Eijmeren het on
derspit delven. Dinsdagavond wordt
de wedstrijd voortgezet.
De uitslagen:
Barzilay
350
20
90
17,50
Burger
256
20
71
12.80
Horsten
350
20
79
13.46
Van Eijmeren
340
20
79
13.07
Horsten
350
14
58
25,—
Burger
147
14
41
10.50
Barzilay
350
25
62
14.—
Bik
286
25
56
11.44
TAE plannen van de NTS om van de wedstrijd Feijenoord
■*-' Ajax een rechtstreekse televisie-uitzending te geven zijn
dus mislukt door de weigering van de Amsterdammers om op
een ander tijdstip dan twee uur te spelen. Voor honderddui
zenden voetballiefhebbers die niet in de gelegenheid zijn om
de wedstrijd bij te wonen, moet dit een grote teleurstelling
zijn, maar men mag er Ajax niet te zwaar om vallen.
Men moet begrip hebben voor
de bezwaren van Ajax tegen een
lichtweristrijd. Feijenoord heeft
10 dergelijke wedstrijden meer er
varing dan de Amsterdammers.
Het is volkomen begrijpelijk dat
Ajax zijn concurrent dit voordeel
niet gunt, nu er zondag zulke gro
te belangen op het spel staan.
Overigens geloof ik, dat men er
ook bij Feijenoord niet rouwig
om is, dat de wedstrijd op het
normale tijdstip begint. Uit ge
sprekken met Feijenoord-bestuur-
defs en stadionfimctionarissen is
me gebleken, dat er een heleboel
bezwaren kleefden aan een ver-
schuiving naar de avonduren,
maar dat men daar overheen Wil
de stappen om de plannen niet te
dwarsbomen.
"UET gevolg van deze ontwlkke-
*-* ling Is dat er dus zondag in
Rotterdam twee belangrijke wed
strijden tegelijk worden gespeeld.
Op het kasteel immers gaat
Blauw Wit proberen de leiderspo
sitie van Xexxes verder te onder
mijnen. Xerxes heeft alles in het
werk gesteld om de wedstrijd naar
de zaterdag te verplaatsen, maar
ook in dit geval weigerden de
Amsterdammers medewerking.
Op heel andere gronden overigens
dan Ajax. Blauw "Wit eiste voor
zijn medewerking een financiële
vergoeding. Xerxes heeft dat ge
weigerd. Hoogenboom zou er een
gevaarlijk precedent mee hebben
kunnen scheppen. Als de andere
clubs er de lucht van zouden heb
ben gekregen dat Blauw Wit er
financieel wijzer van was gewor
den, zouden zij natuurlijk ook
eisen gaan stellen.
In het sportcentrum van de
KNVB te Zeist vindt zaterdag
een selectie plaats voor de micro
korfbal achttallen, die op 29 en 30
januari tegen Beigig moeten
spelen. Rotterdam la b(J de damea
goed vertegenwoordigd met Nel
Krijgsman en Loea Klinker van
Het Zuiden en Gerda van der
Waarde van Spangen. Bij de heren
bevindt zich geen enkele Rotter
dammer.
KRISKRASSER
