Wennerström
geen moment
onbewaakt
Wilde minks vissen zalm in Zweden
Swiebertje en
Bonanza bij
jeugd favoriet
LICHT GAAT NOOIT UIT IN GEVANGENISCEL 17
ZWEDEN ACHT SPION NOG
GEVAAR VOOR DE STAAT SF"
Hof vonnist
8 jaar voor
'Carnavals-
moord'
Soldaat in Assen
bij het zwemmen
verdronken
Russen gaan misdaad
strenger aanpakken
'iim J
r ki. .-JJi
(Vun onze Scandinavische correspondent)
KOPENHAGEN, woensdag Al meer dan 50 jaar lang
is in Zweden niemand ter dood veroordeeld en daar zou de
vroegere hoge officier en diplomaat Stig Wennerström, die
wegens 6pionage en Russisehe sympathieën tot levenslang
veroordeeld is, een zekere troost uit kunnen putten.
In het land van zijn opdracht
gever zou hij er in geen geval
het leven af hebben gebracht,
en, gezien de ernst en de zeld
zaamheid van zijn misdaad, zou
den ook de meeste Zweden er
geen bezwaar tegen hebben ge
had als deze, op geld en luxe be
luste, spion ter dood veroordeeld
was
Niettemin is het mogelijk dat Wen-
nerström, als hij het voor het zeggen
had gehad, de doodstraf zou hebben
verkozen boven de harde behande
ling die hem in de gevangenis te
wachten stond.
Het is echter begrijpelijk dat Wen-
nerström door de, anders altijd echt
humane, gevangenisdirecteuren als
een speciaal geval wordt beschouwd.
Het komt Immers in Scandinavië niet
vaak voor dat zij te doen hebben met
een misdadiger van een dergelijk
kaliber,
De verantwoordelijkheid van de
gevangenisdirectie is groot omdat de
mogelijkheid van Wennerströms be
vrijding door de duistere, zelfs na
pijnlijk nauwkeurige nasporingen
niet geheel duidelijk geworden, kring
van politieke misdadigers groot is.
Het risico van een ontsnapping van
Wennerström mag eenvoudig niet ge
nomen worden. Gezien zijn uiterst
strenge bewaking is het dan ook be
grijpelijk da, Wennerström zelf
moord probeerde te plegen.
WRAAKMOTIEVEN
De regering, die zo nu en dan door
binnen- en buitenlandse journalisten
en onlangs ook in het parlement door
afgevaardigden van de regeringspar
tij gevraagd wordt naar haar instel
ling tegenover do extra-strenge be
waking van Wennerström, windt er
geen doekjes om: „Wennerström Is
nog even gevaarlijk voor de Zweed
se veiligheid als voorheen", zo ver
klaarde de Zweedse premier Tage
Erlander onlangs.
De minister van justitie, Kling,
weigerde enige tijd geleden in te
gaan op de vraag of de harde behan
deling van Wennerström niet veroor
zaakt werd door wraakmotieven.
De processtukken van de zaak
Wennerström zullen pas na vijftig
jaar geopenbaard worden. Dat is ge
bruikelijk In Zweden bij processen
waarin de landsveiligheid in het ge
ding Is. Men kan slechts hopen dat
die stukken te zijner tijd volledige
klaarheid zullen brengen over de ac
tiviteiten, de contactpersonen en de
financiers van de meesterspion.
Er wordt bijvoorbeeld beweerd dat
Wennerström in de tijd dat hij mili
tair attaché in Washington was ook
contacten had met de Amerikaanse
spionagedienst C.I.A. HU zou dan
eigenlijk een dubbelspion zijn ge
weest.
Zijn Zwitserse bank zou daar veel
over kunnen vertellen, maar zoals
bekend is, doen Zwitserse banken zo-
Iets iet. Wellicht schuilt er belang
wekkend materiaal in de brieven van
Wennerström aan zijn vrouw.
Deze brieven zijn opgeborgen in
een safeloket van Wennerströms
vrouw, Zij zal ze pas na zijh dood
openbaren. Het gaat hier niet om uit
de gevangenis gesmokkelde docu
menten zoals wel beweerd wordt.
CEL 17
In elk geval klinkt het hoogst on
waar schijn Uk dat Wennerström In
staat geweest zou zijn om iets uit
zijn cel te smokkelen. Want cel 17
van het „vaste paviljoen" in de Stock-
holmse staatsgevangenis Langholmen
is een vesting met een vrijwel water
dichte bewaking.
Drie bewakers controleren onaf
hankelijk van elkaar alle bewegin
gen van de gevangene. Twee stalen
deuren sluiten Wennerströms cel af
en worden voortdurend door twee
zwaarbewapende bewakers in het
oog gehouden. Alle tralies van cel 17
zijn draaibaar aangebracht zodat een
zaag er geen vat op kan krijgen. In
de cel brandt dag en nacht de ver
lichting. De gevangene heeft door het
kleine venster slechts uitzicht op een
hoge muur, waar weer andere ge
wapende wachters op staan.
Wennerström, die er bil het proces
gezond uitzag en koel, zelfs arrogant
optrad is nu nog slechts een schim
van zichzelf. De bewakers moeten
hem uit zijo bed tillen om hem te
laten alen.
Als hij dreigt een hongerstaking
te beginnen wordt het voedsel hem
met een spuit ingespoten. Hij krijgt
vrijwel geen ontspanning of lec
tuur. HU vegeteert volledig In zijn
isolement.
Onlangs schreef de vroegere lui
tenant-kolonel van de luchtmacht
aan zijn vrouw: „Ik weet dat ik
Langholmen alleen op een draag
baar, dood of doodziek, kan verla
ten." Aan de Juistheid van deze me
ning hoot niet getwijfeld te worden.
De Zweedse
luchtmacht.
pag. 4 - maandag 6 juni 1966
CVau onze oorreepowdent)
DEN BOSCH, maandag. Het!
Bossche gerechtshof heeft de 33-Jarlge;
landarbeider Chr. van den B. uit Zun-
Aart wegens doodslag op d« landbou
wer M. van Hasselt veroordeeld tot
acht jaar gevangenisstraf mot aftrek
van voorarrest. De Bredase recht
bank had verdachte veroordeeld tot
den jaar gevangenisstraf met aftrek,
Het hof heelt het rechtbank vonnis
bevestigd voor wat de bewijsvoering;
betreft, doch vernietigd ten aanzien
van strafmaat
Van den B. werd begin maart vorig,
jaar aangehouden, nadat de heer Van
Hasselt op de laatste dag van het car
naval in Zundert dood was aangetrof
fen.
(Van onze correspondenten)
DRACHTEN maandag De 21-jarige
dienstplichtige militair Jeen Landsman
uit Rottcvalle in Friesland is gister
middag in een zwembad in Assen ver
dronken. Hij behoorde tot de 42 in
fanterie verkonndngseompagïiie gele
gerd in de Johan Willem Frlsokazeme
in Assen. Met een paar militairen, was
hil gaan zwemmen.
DORDRECHT De zesjarige B. J.
Paludameu uit Rotterdam verdronk
gistermiddag in het recreaJbieoord
Bruggehof bij de Moerdijkbrug. Ze
was met een vriendinnetje bij laag
water het Hollands Diep ingegaan en
in het diepe deel terecht gekomen.
Het andere meisje werd gered.
MOSKOU, maandag (Reuter).
Het Kremlin heeft plannen bekendge
maakt voor een straffere bestrijding
van de misdaad. De nieuwe campagne
Is vooral gericht tegen de jeugdcrimi
naliteit en tegen gewoontemisdadigers.
Volgens het regeringsblad Izwestlja
moet een speciale commissie een wets
voorstel opstellen, dat tegen novem
ber as. aan de Opperste Sowjet zal
worden voorgelegd.
De zaim probeert hem te ontsnappen, maar zelfs daar weet een mink raad op
(Van een medewerker)
NIJMEGEN, maandag.
De televisie-programma's
Bonanza en Swiebertje zijn
favoriet onder de jeugd. 42%
van zevenhonderd leerlingen
van de zesde klas van lagere
scholen in Arnhem gaf bij een
onderzoek (midden januari
tot midden april 1965) door
het Instituut voor massacom
municatie van de Nijmeegse
katholieke universiteit voor
keur voor deze uitzendingen
te kennen
Jongens gaven. Ut volgorde, de
volgende voorbeur op: 1. Bonan
za, 2 Rawhide, 3. Swiebertje, 4.
Lassie, 0, de FUntstones. De
meisjes keken meer naar pro
gramma's waarin romantische
aangelegenheden of gezinsproble
men de boventoon voeren: 1.
Swiebertje, 2 Bonanza, 3. de Lucy
Ball Show, 4. de Beverly Hill
BUiles. 5. de Fllntstones
Het meer intelligente kind kijkt
meer naar het journaal en de do
cumentaire uitzendingen dan zijn
minder intelligente leef tij dme-
nootjes.
De programma's, die over hot
algemeen niet leuk werden ge
vonden waren: Barend de Beer,
Openbaar kunstbezit, Brandpunt
en Achter het nieuws,
Uit de enquête, die bestond uit
een inhoudsanalyse van de pro
gramma's en een onderzoek naar
de reacties van de kinderen daar
op, bleek dat B3 pet van de kinde
ren thuis een televisie-toestel
heeft.
Van de niet-televisiebezitters
wil 78 pet. thuis wel een toestel
hebben. De wens hiertoe neemt
echter af met een toenemend in
telligentiepeil.
Als kinderen naar de televisie
kijken ligt de tijd waarin gekeken
wordt door de week hoofdzakelijk
tussen half acht en half tien. Tij
dens het weekeinde wordt meestal
langer gekeken, vooral op zater
dagavond. Jongens blijken wat
langer te kijken dan meisjes.
Op zaterdagavond kijkt 70 pet
nog na half tien, op zondag hou
den de meesten met kijken op
tussen half negen en half tien
(53 pet.). Van de kinderen die
thuis geen televisietoestel hebben
kijkt 73 pet door de week tot een
tijdstip dat ligt vóór half negen
PARTNERS
In de gezinnen met televisie
thuis wordt meestal met het hele
gezin gekeken. De meeste kinde
ren kijken ook het liefst met ge-
zlnoge noten.
Als belangrijkste reden hier
voor werd opgegeven dat het met
deze personen „zo gezellig is" om
te kijken. Slechte l%van alle kin
deren meldde meestal alleen naar
de tel visie te kijken. 11% echter
gaf op het liefst alleen te willen
kijken.
Kinderen die thuis geen toestel
hebben kijken meestal en ook het
liefat bij vriendjes, bUna niet bij
familie, kennissen of buren.
Broers en zusters komen op de
tweede plaats.
De helft van de kinderen met
een toestel thuis gaf op dat nooit
onder het eten werd gekeken. Een
kwart meldde dat regelmatig tij
dens het eten werd gekeken.
Kinderen bU wie het toestel
minder dan een jaar in huis is
blijken hun huiswerk vaak te ma
ken in de kamer waar het toestel
staat. Later blijken de kinderen
een andere kamer op te zoeken.
De totaal-indruk van de enquê
teurs is dat de meeste kinderen de
televisie een plaats weten te ge
ven naast andere factoren ln hun
leven, dat zij er niet aan verslaafd
raken.
LEEFTIJDSGRENS
De meeste ouders blijken zich
aan de door de omroepen opgege
ven leeftijdsgrenzen te houden.
Behalve programma's die de kin
deren niet mógen zien, zijn er ook
die zij zelf niet willen 2ien. Boven
aan de lijst staan de „enge pro
gramma's (moordfilms, griezel
stukken enz.). Dan volgen kinder
en kleuteruitzendingen en praat
programma's.
Kinderen van leidinggevenden
en academici en kinderen uit de
niet-zelfstandige middenstand
blijken meer aan normen gebon
den te 2ijn bij het tv-kljken, dan
kinderen uit andere sociale mi
lieus. Kinderen van arbeiders ge
nieten een grote vrijheid.
59% van de onderwijzers, ook in
het onderzoek betrokken, meent
dat de televisie op kinderen «en
slechte invloed heeft (slechte
nachtrust, verlies van eigen Ini
tiatief, lagere prestatie» op
school).
2^0ALS Australië jaren geleden rijn konijnenplaag had, zo
J zit Zweden op het ogenblik met een mink-plaag, Enkele
jaren geleden ontsnapten enkele minks uit een fokkerij.
Die hebben zich blijkbaar zo razendsnel voortgeplant, dat
ze nu in geheel Zweden worden gevonden, ondanks het feit
dat er jaarlijks ongeveer tienduizend worden afgeschoten.
De dieren vormen een ernstige bedreiging voor de vis
stand in rivieren en meren, want al 's een mink niet vies
van hazen en kippen, het liefst eet hij zalm. Hij kan beter
duiken en zwemmen dan welk roofdier ook. Eén mtnk-
familie is in staat om 'm enkele maanden tijd een riviertje
volledig leeg te vissen.
De foto's tonen de verbazingwekkende handigheid, waar
mee de tengere rover op visvangst gaat Aan de oever van
het water zit hij doodstil te loeren, tot hij achter een steen
een rustende zalm ontdekt. Snel en onhoorbaar schiet hij
het water in en grijpt de vis met zijn poten. Het feit dat
deze ongeveer even groot is als hijzelf, en soms zwaarder,
schijnt hem niet te deren. Er is een mink gesignaleerd, die
vijf minuten onder wafter bleef. Hij houdt vol tot hij met
zijn scherpe klauwen houvast heeft aan zijn prooi en bijt
hem snel dood.
Ais hij de vis naar de oever heeft gesleept, doet hij zijn
moal met de iekkerste stukjes. De rest het grootste deel
laat hij liggen.
Als een ruiter ta paard, klemt hij zich vast aan zijn prooi
0 Klaar voor de duik, beloert de mink een zalm