Aanval op Britse
regering na
vlucht van spion
Nog drie
gruisbergen in
Wales gevaarlijk
Tibetanen vluchten voor
wrede Chinese bezetters
1
NKV tegen
oprichten
van nieuwe
partij
"sS-S-sSSS
.^vsw*
Foto's
Overleg in
Manila
voortgezet
k
In Duitsland
weer groot
nazi-proces
satrsa?"®1—
"kïssW
Dalai Lama (32) leeft
als balling in India
BIJ HUWELIJK
VAN PRINSES
MARGRIET
TWEE
BRUIDS
KINDEREN
NIEUWE THEORIE: BLAKE
SPEELDE GEEN DUBBELROL
^AKToSÈASfmte
Studenten in Keulen
leggen verkeer lam
I tprA?.,-Im
Onderzoek naar ramp
in Aberfan geleid
door Lord Davies
1
Snoep
verstandig
eet 'n appel
Rennies^)
m üWSBfig 4ügJ»
Sn«P
vpittiidro
Truss
Burgemeester
Verhalen
jm 'ïfe».
Snoep
■verstandig
eet'ti appel
•i
diMd&g 28 oktabsi' 1986 - V*t 9
LORD MOUNTBATTEN
UT*ECHT, dindu (ANP). Het
Nederlands Katholiek Vshverbeod
vtodt het oprichten na een nieuwe
party niet de wen ana nit de politie-
ke crisis «a roerei nil de crisis In ie
KVP t« koenen. JBr «ön el zvUater-
puIQeti lenotff in ens land", so cre
ate teert Kulmmtrht, het ercana tu
het NKV.
In het nummer ven deze week U «en
■root Mn tal brieven opgenomen
tra» verontruste leden ven het NKV
dl# pletten voor het oprichten ven
een nieuwe echte w er knemen party.
"Het bied vindt deze reactie begrljpe-
vooral nu „conservatieve ele-
ennten aan het sociaal-economische
beleid van het kablnet-Cah een zin-
looa voortijdig einde hebben ge
maakt."
Het onbehagen hierover In werkne-
merakrlngen ia groot, zo conitateert
Ruimzicht, maar iedereen moet zelf
weten aan welke politieke party en
welke volksvertegenwoordiger hij
zijn stem bJJ de verkiezingen wil ge
ven Beter dan het stichten van al
weer een partijtje, ia het gezond ma
ken en vernieuwen van het bestaan
de partijstelsel.
Als veel meer werknemers politiek be
wust worden en by kandidaatstel
lingen niet verstek laten gaan. als
hun invloed ln de KVP groter wordt,
zal misschien de fractie van deze
party ln de Tweede Kamer een zo
danige sanering ondergaan dat de
gekozenen een betere afspiegeling
van de kiezen zullen vormen, wat
betreft hun opstelling in maatschap
pelijke vraagstukken, zo vindt
Ruimzicht.
STUTTOART, dinsdag (Ranter).
Vandaag begint ln Btatlgart aan
i luw aaatian va srasa liga la-
- ée Oeetoph *8
I sp ÏNJM Ma K-
D» verdachten, onder arle zich vier
oud-K8-onderen bevinden, werkten
tijden da oorloc 1» het Gestapo
hoofdkwartier en in het srarkkamp
b(j de Poolse stad Lvov. Lvov ligt
nu in Rusland.
Meer dag 140 getuigen uit Amerika,
Iinti, Canada, fbi», Australië,
Oostenrijk «n rnwUksUn voor bet
(Van onze correspondent)
LONDEN, dinsdag. De Conservatieve oppositie heeft
gisteravond besloten een motie van wantrouwen in te dienen
tegen de Britse minister van binnenlandse zaken Roy Jenkins
wegens diens weigering een specifiek onderzoek in te Btellen
naar de ontsnapping van dubbelspion George Blake.
Jenkins maakte in bet legerbuis bekend dat leed Mountbatten, de
vroegere Brltoe stalebet, het ouderaoek lat leiden naar de recente
ontsnappingen uit Brit» gevangenlsaea en in het bijsonder naar de
vlucht van Blak*. De eeramissie-Moimtbatten moet aanbevelingen
geven omtrent betere beveiliging van de gevangenissen.
totaal rato* sn^rbalt miljoen
KoMe mdacM» maakt» dort uit
vin lm -spedela rpe MM" dat
tot tMk bsd msmofra VOO to ope-
bet StiSa i«*m d«» (tavea
kon «MtdikMB.
De Conservatieve schaduwmi-
nister Quintin Hogg eiste echter
een spoed onderzoek naar het ge
val-Blak e alleen. Jenkins weiger
de dit, naar hij zei omdat de op
dracht aan lord Mountbatten
reeds in een onderzoek voorziet.
De minister zei verder dat onver-
wyid zal worden nagegaan of er
aanleiding is bepaalde gevange
nen bij wie het vluchtrisico groter
is dan normaal, naar andere plaat
sen over te brengen.
GEEN SPOOB
Vre BUkc la tam ia mog rm mar.
Scotland Yard past deer met bat en-
dat» rat en ran aDre die eelt na stiu
veroordeling met hem ia eoetact aye
geweest Het ie mofelQk dat hy «ader
ïtta vreet ere medegevangenen vrian-
hem thaaa keh-
De meeat gehoorde veronderstelling
is dat Blake direct of Indirect steun
zou hebben gehad van een buitenland
se mogendheid, waarschijnlijk de
Sowjet-Unie waarvoor hij negen jaar
spioneerde. De meeste deskundigen
menen dat Blake na vijf jaar voor de
Russen van weinig nut meer kan xyn.
Mar zijn bevrijding zou een grote
aanmoediging betekenen voor andere
Sowjet-spionnen of adsplrant-epion
nen. Het zou bewijzen dat Moskou een
goede werkgever is en zijn dienaren
niet vergeet.
Als het juist ls dat Blake nu al er
gens achter het IJzeren Gordijn zit en
klaren waarom minister Jenkins geen
spart ondersoek naar de ontsnapping
wil. Als de uitkomst hiervan op schuld
van de Sowjet-Unie zou wijzen zou dit
inttrnationaal-poUtle-
ke gevolgen kunnen hebben. Als de
conclusie anders zou luiden sou het
bijzonder pijnlijk zijn wanneer Blake
enige 'ijd later toch zou opduiken ach
ter net IJzeren Gordijn.
THEORIE
keiUkri* Uwerte la iraltim
Blake gen dnbhelsptee wae i
een trMikfeilniia. af Haver
•pie* die vaar dobbel* pis* pes*
Hese stelling werd gieter en la eet
tuilen met de BBC epgeweepea
de Amerikaan*» JenrasHsl F,
Desa*, die eaasen mei ffhfct la
ren gevangen heeft geuit— t—
vu Desna's .bekering* tel het i
heeft al in bet zondtgsMad
The Observer lBdl verklaard dat hij
zich niet kon voorstellen dat Blake
ondoorgrondelijk de wegen der spio
nage zijn? De theorie verklaart althans
een aantal merkwaardige omstandig
heden, zoals de oguwchilniyke vrij'
willigheid waarmee Blake ln 1961
voldeed aan het bevel om terug te
komen uit Libanon, zijn medewer
king tijdens het proces, waarbU het
bewijsmateriaal, gezien het lange tijds
verloop niet al te sterk kan zijn ge
weest, en wellicht ook de betrekke
lijk milde condities waarin deze man
was gedetineerd die tot de langste
straf was veroordeeld die Engeland
deze eeuw had gekend.
Wat Blake's detinering betreft deel
de Roy Jenkins gisteren mede, dat
Blake ln 1961 In Wormwood Scrubs
waa geplaatst omdat hij viel onder de
categorie niet eerder veroordeelde
langgestraften, voor wie deze gevange
nis een speciale vleugel heeft De mi
nister zei dat er ook „andere redenen"
voor deze keuze waren, waarbij hij
waarschijnlijk doelde op de wens van
de contraspionage Blake bij de hand
te hebben.
GOED GEDRAG
Na een jaar goed gedrag waa Blake
afgevoerd van de UJet van gevangenen
ping bestaat Hij kon sleh toon van
seven oer ochtends lot seven mr
avonds vrijelijk door oen teel van
bet gebonw bewegen. Wel golden er
in dfs geril speciale restricties.
button aanwezigheid van een bewaker.
Jenkins erkende dat de gevangenis
van Wormwood Scrubs met perso
neelstekort kampt. Miar Blak es vleu
gel was op de dag van de ontsnapping
volledig bemand, zo zei hli. In «en
BBC-programma zei een deskundige
later dat dit betekent dat er twee be
wakers waren die toezicht hadden op
ongeveer 200 man, onder wie ruim
honderd moordenaars.
JACOBA Albertine Christi
ne Rutt» Wilhelmina van
der Hoeven zal bruids
meisje iljh bij het huwelijk
van prinses Margriet en
mr. Van Vollenhoven, Zij is
de driejarige kleindochter
van de particulier secreta
ris var» de Koningin,
Lord Davits, da leider van het
ondarzoak naar da ramp van
Abarfan.
ARNOUT Jan de Beaufort
is bruidsjonker
Hij is zes jaar. Zijn moeder
is gouvernante geweest
van de Prinsessen.
{ADVERTENTIE?
1
(Van onze correspondent)
LONDEN, dinsdag. By drie van de 500 gruisbergen in Wales
bestaat de mogelijkheid van een grondverschuiving, zo heelt de
staatssecretaris voor Wales, Cledwyn Hughes, gisteren meegedeeld
in het Lagerhuis. Hughes noemde de drie bergen* die alle ln het
zelfde gebied liggen als het getroffen Aberfan en zei dat speciale
maatregelen zijn genomen om te zorgen dat voortdurend bewaking
aanwezig is. Er zou echter geen onmiddellijk gevaar beataan, en
deskundigen van de mijnraad verklaarden dat de bergen naar hun
mening „veilig" z(jn. Zi] hadden dit weekeinde een onderzoek inge
steld.
In Aberfan aelf waren r» noch tend'
149 lichamen opgegraven; 112 kinte
ren en Z3 vol trammen «Un geïdentifi
ceerd. Het aantal nog Tennisten wordt
op 45 i S» geschat.
Bij de lijkschouwing op 34 kinderen
kwam het gisteren tot emotionele
tone'en toen een man, wiena vrouw en
twee kinderen zijn omgekomen, eiste
dat als doodsoorzaak zou worden op
gegeven „levend begraven door de
mijnraad." HIJ kreeg bijval van de
andere ouders, die de mijnraad er van
beschuldigden hun kinderen te hebben
gedood De lijkschouwer wees er op
dat hij alleen medische conclusies
mocht trekken, misr de ouders hiel
den aan en het duurde geruime tijd
voordat de zitting kon worden hervat
(ADVERTENTIE)
Brandend maagzuur?
helpen dtrcht
- ONDERZOEK
Lord Davies, die het ondersoek naar
de ramp sal lelden, is vandaag li
Aberfan aangekomen. Voor zijn ver
trek sei hjj dat hij vier vragen aal ou-
denoeken: wat b gebenra, waai
gebeurde het, had de ramp voorkomen
kunnen worden en «rat voor lessen gyn
oil dit geval te trekksn? Lord Davies
heeft de bevoegdheid getnigew op te
roepen.
Na een bijeenkomst van oudera ln
Aberfan is bekend gemaakt dat don
derdag 50 60 kinderen een gezamen
lijke begrafenis zullen krijgen. Onge
veer 20 ouders hebben individuele be
grafenissen voor hun kinderen geko-
scn. De burgemeester van Merthyr
Tydfll heeft een noodfonds geopend
waarin tot nog toe voor 125000,—
san giften ls binnengekomen Een ver-
de re 50 000,ls toegezegd. Prinses
Margaret heeft gisteren de leiding ge
nomen van een speelgoedactie voor de
kinderen van Aberfan. ZIJ besloot
hiertoe nadat haar man. Lord Snow-
dun. het getroffen dorp had bezocht.
Filmacteur Richard Burton, zelf uit
Wales afkomstig, en zijn vrouw Elisa
beth Tsylor zijn gevraagd mee te wer
ken aan een televisiefilm waarvan de
opbrengsten bestemd zijn voor de
families van de slachtoffers ln Aberfan
MANILA, dinsdag (Reuter). De
la de Filippijnse hoofdstad Manila Is
vandaag voortgezet met een tweed ft
ronde van boa prek lagen aehter gesle
ten deuren. De minister* van buiten
landse taken van de seven landen (de
Verenigde Staten. Enid-Vietnam, Zuid-
Korea, Australië, Nleuw-Zeeland,
reeds de laatste hand gelegd asn een
sloteemimprigné.
Verwacht wordt dat dit communiqué
er de nadruk op sal leggen dat de
strijd tegen de „agrmie^doerg zat en
dat tegelijkertijd de pogingen om tot
strijd tegen de „agrendi
(gelijkertijd
een vrede te komen sullen worden
voortgezet.
Vandaag werd president Johnson op
weg naar de conferentiezaal begroet
door een enthousiaste menigte. De
velllgheldamaa tregelen waren ver
sterkt nadat gisteren een heftige anti
Amerikaanse betoging voor het hotel
van Johnson had plaatsgevonden. Aan
de demonstratie namen ongeveer drie
duizend Jongeren deel. Ooggetuig
hebben verklaard dat de politie op 1L
hoogtepunt van de ongeregeldheden
het vuur opende en dat twee mensen
door kogels werden gewond.
President Johnson verklaarde giste
ren op een besloten zitting van de con
ferentie dat de eensgezindheid die bij
het overleg aan de dag trad „nieuwe
brandstof aandroeg voor de tuk van
de vrede".
werkelijk
zijn. Da groep gevangeoen
Blake en Dean» deel van uit
maakten, had een weinig overtuigen
de „indoctrinate!*" een man tee li
ter naar het Weeten la overgelopesv
Ten tijde van sljn JbakarinjT had
Blake van het communisme nfeta
.bruutheid, vernedering
ganisalle" muf maakt.
IN SCENE GEZET?
Deaf* tinsels ten Mafctf 'sX
ia aplaaaiiwaelia. tee Mak* rr»»*
gsaTSgddét gis naëwrhaa
aSTvalaa todmamtiat H
i— Itefftn tot fcHtawe m».
DU «wit, liuixtllBgwikkatti* yen-
poctioMn, out wto al mam tra.
Mpmmmii
(Van «en medewerker)
DHABAM SALA, oktober. In een landgoed bij Dhstrem
Sala, in hel noorden van India woont de Dalai Lama, de 32.
jarige tod-knnlnj van Tibet, in balUngKhap. Al* balling
deelt hl) hét harde lot van xeker 50.000 Tibetanen die htm
.land ontvlucht rijn om te ontkomen aan bet geweld en de
tarreer van de" CUnaen, die Tibet ln 195* overweldigden.
Zjj dji er In TalfT opdekt betar aaa tae dan kun laadgaaetaw
die dfc - TH ll aiat 1» M «radar d* itik
«madhtld dl* draw de haxaitar ln Tibet wordt bodtwen. BaaQdai»
-uiig le btm «oaitio eehtar alteminat. Ze a|jn gerlathl a>*t
«ebtariatiag van vrQwal at bos badtttagan. 2$ ajjn talaal bareeid
U dtodana, ia akt la (iaat Into d* mdlga hulp t* ver.
TtkM do DaM traara ataktevtamaa-
WaiOKItiiin m rt* MtMiUko
Ma au ftj (nraes«*MMt. D»
India duld da vluehtaUngen en tu
laat hen nu al javan jaar mm
«tan van de rigae, aearaal ga-
dekta, trieL lan aantal parücu-
Uara teitantla» htlpt wu, maar
date hulp ie tof nu tot nl*t toa>
CHINA
den opbrengen voor ml.
ten die nog in Tibet zijn?"
betaacise verhoudingen eens een
rijke boer, was burgemeester van
een Tlbetaans dorp. HR werd door de
Chinezen gedwongen t et hen m*e
te werken. HIJ weigerde en werd met
30 andere weerbarstige boeren
gevangen genomen. Lijn land
werd here afgenomen en verdeeld
onder de kleine boeren. Het bleek
echter dat de Chinezen deze kleine
boeren hun ooft vrijwel geheel af
namen. En wel in so'n mate dat Tibet
voor het «ent ln de eeuwenoude ge
schiedenis honger leed.
De boer werd na acht maaadau
vrijgelaten. HU moest verder werken
als landarbeider. Maar hU voelde
zich niet veilig. Al zijn doen en laten
werd door meelopen aan de Chine
zen overgebracht Toen deportatie
naar Oon-Tlbet voor hem dreinde
vluchtte hy mei zijn zoon near In-
Ie sti»
nis heeft hij de meest^pruweUik* en
die, tUn vrouw en seven kinderen
achterlatend. „Het maakte geen ver-
achll: deportatie sou toch ook tot een
- bg.
Talteet eêseiif ten werden op de
wreedste meawen gemarteld, WU<
gebeuren. b«f. HJJ t> sctiaf te tm i
warden gevangenen dood-
hekken
derpte veeiett vasTde
Door geluk heeft hy weten te ont
snappen. De Chinezen droegen
op ren kudde yaks te hoeden.
Chtooean hielden one altijd
Vlucht maar niet. Hat heeft geen sta*
De positie
Tibet
■dB|»J«ï iSUkmwim»
_B*Dtól Umtwml tot mU *M.
d* vli*hlgMog«m uit
mnbtirt mat d« dtl.
want over vijf jaar habbeo wy toch
veroverd re dsz ben
trauwd te
Met ie rek* ka th M b gtsc Wb>
■y OOR AL. In herfat en «infer doet
Amsterdam me telken* tceer den
ken aan Rreltner die, al» genn an
der, de atmosfeer van de oude stad
in rijn schilderijen en tekeningen wist
te orijpen.
In een brief drukte hij zijfi bedoe
lingen een» zó uit*
„Geschiedenis wilde ik schilderen
en zal ik ook, maor de geschiedenis
in haren uitflebrefdste» zin. Een
markt, een Jeaai, een ricier, «en ben
de i o Waf en onder een gloeiende zon
of in de sneeuw is net zoo goed en
meer geschiedenis dan „De nichtje*
van Spinoza komen hem bezoeken
vergezeld doo- hunne mama." Hef is
dezelfde brief waarin Breitner zegt
de mens te wille» schilderen in zijn
gewone dagelijkse bestaan. Het is
niet een sociale bewogenheid, zoals
bij Van Gogh, maar het is da pictu
rale en dynamische schoonheid dis
hij in de tragiek en hef drama van
het leven sief. Het is het leven tn ds
stad vooral, «aarvan zijn Amster
damse werken getuigen.
Ik ontleen het bovenstaande aan
een door P. H. Hefting geschreven in
leiding bij een zojuist verschenen
boekdat „Breitner als fotograaf
heet.
Een uniek boek.
Het bevel een keuze uit de foto's
die de schilder aan hef begin van de
ze eeuw voornamelijk van Amster
dam maakte
Ze waren materiaal voor rijn visu
ele geheugen. De op vele plaatsen In
dif boek gereproduceerde schilderijen
late* zien in welks nutte Breitnsr de
Joto'* al* materiaal verwerkt*.
Toen in de vorigs eeuw d< fatogra-
fit een ral ging spelen begonnen ook
de discussies over de vraag of de
schOder van dit nieuwe middel ge
bruik maken motiit.
De heer He/ting verschaft daar
over intersitaxtt gegevens.
Schilders alt Degas, Courbot en
Toulouse Lautrtc hebben /oio's als
hulpmiddel aangewend en ook Dela
croix deed het, zoals tljn schilderij
„Odalisque", afnedrukt naast een fo
to van een zittend naakt, bewtjet.
Breitner stand dus niet alleen.
Hij had de beschikking over een
voor tljn tijd gemakkelijk hanteer
baar toestel dal hem in staat stelde
tafereeltjes die hem op straat boei
den vast te leggen, sonde? dat er
«geposeerd" hoe/de te toordtn.
De grotcharme van dit book ia
dat het ons terugvoert naar een Am
sterdam dat aanmerkelijk moeier re
sfterrijker «os don nu. Er met «en
prachtige foto in van het Lridsspleto,
zoal* het er aan het begin van dam
eeuw uit tag en daaronder het «ehU-
deriJ dat Breitner er van maakte, op
«en rtgendag.
Een auto kan op zichzelf een /reet
voorwerp zijn.
Maar tdh harmonieert hst elegant*
koetsje met het paard er voor, dat
Breitner in hst schilderij lette, beter
met de almosfttr van het toerènsllgs
plrtn.
Subliem rijn ook de fot&s die kif
uit «Artr maakte ven het nog
niet gedempte Rofcin, tn de sneem»
of op een zomerdag. In iM ktffc je
met een zekere afgunst naar de men-
sen die daar ééns onbekommerd nrid
den op de rijweg wandelden.
Of naar de kinderen die hij, tijdens
kermis op het Haarlemmerplein,
kiekt* bij ten moois, klassieke etoom-
carrousei met briesende poerden.
Een foto die hij bij manoeuvre* «re
«de gele rijders ln Gelderland maakte
bracht mij te binnen wat de schilder
Theo Goed vriend thans diep to de
tachtig mij eens vertelde.
Breitner lag, tijdens die oefeningen,
met lijn camera languit ia hst gras
en de mennen te paard riepen tegen
ham:
-Blijf maar rustig tiggen, meneer
Breitner. We springen wel over a
KRONKEL.
m
(ADVERTENTIE)
