ROTTERDAMS
Al twintig jaar:
'Hier is de Kano'
Diplomaat van Saigon
komt debat bijwonen
Egnnsa
PRESIDENT JOHNSON GAF
TOE AAN ONGEDULDIGEN
'Daar zag
je dat je
in een
havenstad
aankwam'
WAAR
WAAR VROEGER 'T MAASSTATION LAG..
ROTTERDAM RIJNMOND
Een Zware jongen
hij Verolme
Vrijdag zal de Tweede Kamer zich bezighouden
met de kwestie-Vietnam, een probleem waarover
op deze pagina al vele malen is geschreven. Met
het oog op het komende Kamerdebat brengen
wij vandaag enkele uiteenlopende opvattingen
over deze zaak, alsmede een vraaggesprek met
de Zuidvietnamese zaakgelastigde te Londen, die
naar Nederland is gekomen om de discussies in
de Tweede Kamer bij te wonen.
door A. J. SLIGTING
De uitbreiding van de Amerikaanse bombardementen
tot aan de Chinese grens is het uitgangspunt van deze
beschouwing uit het gezaghebbende Britse weekblad
The Economist, De schrijver ervan plaatst deze kwestie
vooral tegen ae achtergrond van de interne politieke
verhoudingen in de VS, waar Johnson blootstaat aan
pressie van zowel de 'haviken' (voorstanders van een
harde koers) als de 'duiven' (degenen die menen dat
de VS op een vergelijk moeten aansturen).
Verklaring
In het gareel
Romantisch
Onderhandelingen
4. woensdag 23 augustus 1967
zien van de »odaJe voorzieningen
want die waren er nog niet Hst wa»
de gehele dag hard werken, masw Je
wlrt tuet beter of het hoorde za
Ik was in de machinekamer; wtf
waren mot 14 man aan board: kapi
tein stuurman, bootemao, en twee ma
trozen, in de machinekamer le en Ze
machinist en twee *W<«ju, in het buf
fet een hofmeester en twee kelners, in
de keuken een krrftmroeteje en dan
nog een conducteur voor de actinini-
#traUe>
Die Fop-Smil beten waren werice-
I'Jk mooie schep en ESk Jaar werden
smaakt en van Wn-
grondig schoongei
en en buiten geschil
ONZE foto van de Oosterkade
met hot Maasstad icm Heeft op
een paar poëtisch ingestelde
lezers inspirerend gewerkt. Wij
kregen twee inzendingen op
rjjm; iet» wat in de geschieden Ir
van onze serie „Waar?" nog niot
eerder gebeurde.
Maar hoeveel waardsring we ook
voor de gedfcbton hebben, de prijs
van due week iaat toch naar Iemand
wlezu brief ln atrak prosa waa ge
steld: meneer Th. Kraaljveld. Burg,
van Heerenlaan MS in Schiedam. Op
een half getikt kantje verschafte MJ
adv eel Informatie over vroeger, dat
we riJtt brief beribt de meest treffen
de willen noemen.
Leest u maar mee: ...„Ik heb zelf
op die boten »un de tonde gevaren, en
wol ln een bljnwider Jaar. Die zomer
was het in geen negen jaar zo wam
DE BREDE Maasboulevard heeft de plaats ingenomen van het vroege'e
plantsoen aan de Oo&terkade en wa ar vroeger het M-awsstMpon lag, woeden
nu zand schepen gelost Er is bovendien een meuwe verbinding tussen Maas
en Boerengai gegraven.
Wid p
EEN belangrijk punt van aan
komst of vertrek; het Maassta-
tion en aan de Oosterkade de bo
ten van Fop-Smit en de rederij
op de Lek.
geweest De kunlngtn wend in dat jaar
geboren tn Doidt was een tewloon-
e tolling en ten lichte cholera-epide
mie
J>* Voorste boot ls de Merwede
(d*t zie Ik *zn de schoorsteenvan
Fop-Smlt Fop-ömlt hsd /övcji radw-
tx>ton en drie schroefbolen in de
vaart I>e boot d!o clsar ach/er h«t is
een van de boten van d* ledenj Op
De I.rkL Deze boten hadden geen
naam doth een nummer Ze werden
kortweg de Culemburgers genoemd
De tijd waar Ik nu over spreek waa
de Maas hM toneel van een wirwar
van boten Je had de rederij van de
Thoi-boten Die voeren overat naar
toe en 7t hadden ook een nummer Er
vocien van Leerdam u-lit twee flinke
bo'on cn van Itimvien utt ok twee
Het m»' toen een mooie tijd afge-
wllderdT. Ome buide
voor het geheugen v*a de 81-jarige
hoor KraaÖvefti. Maar ook bek geheu
gen v»n de 74-j*rrige heer C. M. Stout,
een oud-cpoorwegman, mag er zijn.
Hij w&i bijzonder verf t# vertedien
over het oude Maasetatten en tikte
ons om te beginnen op de vingers om-
dak we boven de Mo hadden gezet
een gebouw van glas en Ijzer".
„Dak bi niet waar", schreef de heer
Stout. „Op de foto li er een bouten
bekapiping. Daarvóór was bet wei met
recht gllas en ijzer daar de bekap ping
van gqpotfd plaatijzer was. Dat bracht
verf eflende teweeg, want hij was zo
Is3k ais een mandje. AJs soms ko-
nirifcUjk bezoek In Rotterdam aan
kwam of verlnJc moest dat gedeelte
met een dekzeil worden overtrokken,
voorrf ato bert rotweer was".
Meneer dïbul* dóchtte-
On Maasstatoioa, oh Maasatotio»,
van de rivier het baation
En ia het tegenoverliggende
plantpoen
lore eg menig meisje haar eerste
zoen
Waaraan hij in proza toevoegde'
,Wat van het daar toch altijd mooi
aankomen me* de treint Wanneer je
het perron afkwam direct Unies van je
onze mooie rsvier Volgens mij een
heel wat mooiere entree in Rotterdam
dan tegenwoordig Diór kon je zien
dat Je in een havenstad waa afltsgrico-
mm
Nog eveai terug naar de aoen ln het
plantsoen Ook mevrouw W. Knegt-
DubbeWam had 't daarover: ..Mijn
grootvader was een hantetoctotrfljk
Vtiiw en gü* ln het plantsoen san de
OMtemkade altijd wormen zoeken Dat
gebeurde avonds eft» het wat donk*:
w*r<J Dan scheen opa met de zaklan
taarn op de grond en de wormen
kwamen op hek Hebt ai Dat door hot
schijnsel ook menig jong paartje, dat
dankbaar gebruik maakte van d«
bankjes in hert maanlicht, werd ge
stoord, deed ops steeds verzuchten
O, o, dart Jongs goed, laten J« niet
©ens rustig zoeken.
Mevrouw J. F Voormoten-IHiicker
dichtte o a
.Flog zie ik de Ijskar staan,
en die veedrijvers met bun lange
Jassen aan.
Doch Ln hert najaar bU hoge vloed
towsm Je daar niet met da meeste
oed.
water was dan dikwijls
hoog;
daarbij bleef hert stukgoed niet
droog
Dat herinnerde zich ook mevrouw
N. Weber-Breedljk: „Ik kwam als
5-Jarig klrvd op de avond van 20 fe
bruari 1907 Uit Gouda, vanwaar mijn
oudere naar Rotterdam verhuisden, op
het MaascftaUon aan. Het was nood
weer, in die nacbt is da ..Berlin" ver
gaan De Oosterkade stond geheel
blank en mi^n oudere en de kinderen
¥In het nuterhub van het
Dtflczigtziekenbuis wordt een
persconferentie gehouden. Onder
werp van gesprek: de twintig
jarige omroep voor zieken Stich
ting Ba no. Er is een uitzending.
„Hier is de Bax», uw eigen om
roep met uw eigen programma".
De omroepster van dienst draait
plaatjes. Het gaat vlot en gerou
tineerd. Je zou oet co goed op
Hilversum 3 afgestemd kunnen
zün.
Even later zegt de Rarvo-secretans
A van der Struljs, „Als de journalis
ten nu een vcrzoekplaatje op willen
geven kan dat„AU you need ia love",
stelt de verslaggeefster var. Het VrUe
Volk voor Van der Struljs pakt de te
lefoon en belt de studio „Emmy zou
jij voorde Journalisten..
Even later horen de ruim 500 vaat»
luisteraars van de Ra no in het Dijk-
zigtzlekmhuls:
.JEn om aan de journalisten, die op
het ogenblik hier in conferentie zijn,
te loten zien hoe inel we hier werken
uolpt nu het verzoeknummer AU you
need Is love"
Van der Struljs- „Dat was geen
plaatje wat u hoorde, dat nummer
hebben we op de band staan." Hij iegt
uit dat Je er niet aan kunt berinnen
platen van topper» te kopen- Op d«
band la beter.
Hoe de Ra no-mens en dan in zo'n
korte tijd ka na zien het nummer op
de band te vinden dat la het ge-
helm van de Ra no. Voorzitter Ir. J. P.
J. van Dalen vertelt, dat „we hier be
hoorlijk professioneel werken." Het
overschakelen op de nieuwsdienst van
9|>oet
Mevrouw G-oedegebuure: „Met een
Vati <üe boten gingen mijn man en lk
met onze tw« kinderen vroeger naar
mijn oude na Ln Zlorikzee. Dan was het
fe»t voor one We reisden 2e klas; dat
was beneden ln de boot, voor 75 cent
par persoon en voor twee kinderen
santen een gulden. We zaten 7 4 8 uur
op de boort; hert hing er van af hoe het
tij waa Dat ts nu 48 jaar geleden
Tot «lot van onze bloemlezing van
in geuren en kleuren kunnen vertellen
bij hot zien van dit plaatje".
deze week een rake opmerking van
mevrouw de wed. J. L. Stuurman:
Weet je wat ik altijd zo zielig vond?
Al« je mot de boot mee moeet of met
de trein, en vooral op zondagmorgen
dan ging de tram niet eerder dan acht
uur Dan zag je op de hele Goudsesin-
gel mensen met koffer» en pakjes
sjouwen"
Hilversum 3 bijvoorbeeld Dat gaat op
de seconde af Zes seconden voor heel
moet h Plaat afgelopen zijn en cok
geen seconde later Het is vooral een
kwestie van de horloges goed afstellen,
19 de Rano een soort pseudo-om
roep'1 Nee. en om een heleboel re*
denen niet De Rano ls een ziekenom
roep Dat staat voorop. Dat de uitzen
dingen met professionele vlekkeloos
heid verlopen is eigenlijk een bijkom
stigheid
Eén van d? karakteristieken van de
Rano men kan tijdens de uitzending
de studio bellen en verzoekplaatjes
vragen voor pa tién ten, men kan pa-
tlénten de groeten doen. Vooral fami
lieleden van patiönten die om allclet
redenen weinig op bezoek kumvn ko
men maken er vee! gebruik van. Mede
hierdoor heeft de Rano een bijzondere
functie gekregen
Rano-medewerkers en medewerk
sters zijn amateurs. Het gebeurt alle
maal ln de vrije avonduren. Er wordt
geen geld voor gevraagd.
De Rano bestaat op 1 september
twintig jaar. Het begon zo: de 18-jari
ge Wtm Verschoor lag ziek thuis Hij
kwam op het idee plaatj» t« gaan
draalen voor zijn buren. E*n paar
hulzen verder was namelijk ook een
ziek» Een platenspeler, een luidspre
ker. een lijntje. Dat was 1946 Een
jaar later begon de Rano (Radio
Noord) zijn eerste uitzendingen ln de
boezembarakken
Dez» ziekenomroep (de oudste van
Nederland) Is sindsdien een begrip ge
worden ln Rotterdam Zie de tele
foontjes, zie de brieven, zie de vrij
willige geldelijke bijdragen. Het ia al
lemaal niet meer weg te denken in de
ziekenhuizen. Er zijn zelfs patiënten
die naar de televisie kijken (met het
geluid af) *n de Rano aan.
Sinds maart 19M zijn de uitzen
dingen .life", behalve ln het Boazem-
ziekenhuls waar nog met van te voren
vastgelegde programma's wordt ge
werkt In het Dljkzlgtziekenhuis Be
schikt men over een stud'o met uitge
breid" technische apparatuur en een
discotheek die momenteel 5000 num
mers telt.
Binnenkort (u las dat gisteren In de
krant) moet een nieuwe studio ln bet
oogziekenhuis worden ingericht.
Daarvoor is veel geld nodig. Vandaar
de bllkaeraactie. die aanstaande zater
dag wordt gehouden. In de volgende
ziekenhuizen zullen Rotterdammers
die het goed meuen met de Rano hun
bijdragen kannen afgeven; Dljkzigt-
slekenhuit, Havenziekenhuis, oogzie
kenhuis. In de filialen van Radio Mo
dern staan collectebussen gereed.
Er moet ongeveer 24 000,— op ta-
l komen om de bouw van de studio
n -de poor de directie van het oogzie
kenhuis beschikbaar gestelde kelder-
ru- vvte (70 v ©"kaote me,or) te fcnan-
c.er©n Gald voor technische appara-
'uur, recorders, platertspalers, micro-
loons en dergelijke Je al binnen. De
Ran o-bes tuurde re hebben een stiöe
hoop, dat enkele metselaars, timmer
lieden, schilders, elektriciens zich als
vr.jwilkgers zullen melden.
Een kortgeleden gehouden actie voor
de plaatselijke ziekenomroep in Ntj-
uerdal bracht ut één avond ƒ48 000
op Mei dit voorbeeld voor ogen durft
ds Rano een beroep te doen op de
Ro't*rdflmie bevolking.
Men mag daarbij één ding be
denken: het ls de eerste keer dat de
nu twintig jaar oude Rano, die een
begrip ts geworden Ln vier Rotter
damse ziekenhuizen, een beroep op
het publiek doet.
Op 25 augustus a.s. kan men ook
aanbiedingen doen voor geschenken ln
natura Dit kan bij de Ra no-mede
werkers in genoemde ziekenhuizen of
bij de filialen van Radio Modem. Men
kan ook telefonisch geschenken aan
bieden. Men belle: 283304. Dit tele
foonnummer ls speciaal voor deze ge
legenheid beschikbaar gesteld
De luisteraars in het Dhkzlgt-, Ha
ven- en oogziekenhui» krijgen op 26
augustus een feestprogramma aange
boden. Het programma begint om
10 00 uur. In de uitzending zullen me
dedelingen worden gedaan over het
verloop van de actie.
Kees Kilo uit Ridderkerk ia een
man van gewicht ln het Verotme-con-
cern Hij waarschuwt de werknemers
die op zaterdag en zondag plotseling
moe'en overwerken.
Niemand blijft voor hem onvind
baar. Zondag had Kees een ploeg
bankwerkers nodig. Hij vermoedde
dat ze allemaal in het Fedenoord Sta
dion zaten voor do wedstrijd tegen
Sparta.
Hoe krijgt hij ze daar uit? Kees liet
eerst Bas Visser omroepen. De overige
bankwerkers zagen tot hun verbazing
boven het stadion een vliegtuigje ver
schijnen met de oproep. Verolme
heeft ook werk voor u. Algemeen
commentaar van de bankwerkers nu
ls Kees Kilo te ver gegaan. Het is nog
erger dan een dwangbevel van de be
lasting
„Zum-vtBTNAM '*tt d* w*r«lri
The
Economist
jVTISSCHlEN hebben
-H-de Amerikanen ten
slotte toch niet het
onmisbare Onmis
baar in Vietnam ls
geduld- het geduld voort te zwoeren
met een verdedigingsoorlog en de be
perkingen te slikken op de militaire
toaen dart hart «pmart maakt mot
h«t opbouwen van «ea deroooratie ln
het lead. Daarom rijn de preeldonto-
veridoaingen van 3 september «o be
langrijk voor ow. Ik ben er van over
tuigd dart het eerlijke verkiezingen
warden, waaraan de hele bevolking
meedoet. We wiUen det tonen en
daarom hebben we alle bevriende lan
den gevraagd waarnemer» te aturen
bdj do verid«ringen. Men wordt zo
gauw mi»leid door verkeerde berich
ten."
Zo «preekt de Zuidvietnameee di
ploma et Nguyen Van An, tijdelijk
zaakgelastigde ln Engeland en Neder
land met standplaats Londen HU Ls
zondag naar Den Haag gekomen om
m«t d« regering te praten en vooral
ook, zoals hij het noemt, uitleg te ge
ven en misvattingen weg te nemsn
HIJ spreekt deze week daarom ook
met een «ictal Nederlandse politici
voordel vrijdag in de Tweede Kamer
het zo vaak uitgestelde Vletnam-debei
wordt gehouden. Op <Lo tribune rit
dsn de kleine diplomeert uit Londen,
die met veed vuur over de tragedie tn
zijn land kan praten.
Wat Nederland betreft, zegt Nguven
Van An, dat hij do Vletnamdcmon-
ïlrstles en de twijfel aan do julathetd
van de gevolgde koers in Vietnam se
rieus ncomt. Maar hij icgt vertrouwen
te hebben ln het gevoel voor recht en
vrijheid van het Nederland** volk, van
de Nederlandse regering en van de
poUhoke partijen Hij hoopt dat de
uitstag van hert Kamerdebat hiermee
tot overeenstemming »1 *Un
BU zijn portltrteke gesprekken in Den
Haag zal de zaakgeUaUgidc diverse
contacten hebben met hert ministerie
van buitenlandse zaken en ook met
minister Udlnk (ontwikkelingshulp).
In verhouding tot de totaio Neder
landse inspaoning ln de ontwikke
lingslanden wordt er niet zo veel »an
Vietnam gedaan. De recenrte bijdragen
rijn een project voor tbc-bestrijdln*
tol Saigon, dat al lang loopt maar door
velerlei moeilijkheden slecht» laag-
NGUYEN VAN AN
.uttlog geven
zaatn van de grond kont en bijdragen
van totaal ongeveer au„«rhalf tnilioen
gulden voor veteiin*l-e en «.oeiule
hulp vu tic VN Dc hvcj Ngu>tn \un
An begrijpt d*t Nederland msar be
perkt kan helpen, maar hij zal deze
week pleiten voor nadere hulp Hl)
denkt o.m aan het ontvangen ln Ne
derland van gegradueerde technici
voor verdeic studie on aan hot tol le
ven brengen van een oud plan om ln
Vietnam een Nederland» ziekenhuis
op te richten met Nederlandse staf
Dit stuitte op allerlei praktische moei
lijkheden. maar de Vlertnamese diplo
maat zal opnieuw d<j nadruk loggen
op de noodzaak van meer medlache
hulp aan gijn land
Nguyen Van Aq la Noord-Vtertns-
moe». HU zegt als nationalist samen
met de communisten te hob ben ge
streden tegen de Fransen De commu
nisten hadden hun partij opgeheven
on tul samengaan lc v<rgemakkcUj-
kcu
We hadden hetzelfde doel' ons
land vrij te maken Maar toen Ln Chi
na not rode regiem ln het zadel zal.
kwam ook de Vietnamese partij weer
terug en u>cn zag^n we weer het ware
common Lstlsehe gericht. Toen In 1954
Vienun In tweeën werd gedeeld «n
de communisten dö helft toregen. we»
dat eigenlijk mede dankzij de mede
werking van ons nation*Uaten in de
laren uaarvoo*"
De diplomaat m overt meer dan eeo
ml Vin noordelingen naar Zuid-Viet
nam getrokken Hij heeft rvog (amllie-
lelen ln het nooroen maar in vele ja
ren heetr hij niet» meer van hen ge-
hix». i Dt hele ontwikkeling naar de
hui ligt siiuatie heeft Nguven Van An
up voet gevol
genwoordiger bl
commR-de die toezicht moest houden
op de naleving van hert Geneefse ak-
kuoiri van 1054 Dat heeft hij gedaan
totdat hU ruim een jaa* geleden naar
Lu ilen ging
HU hcflt conferentie» bUgewocmd
en hoofdsteden afgereisd om de zaak
van *ur> land te bepleiten HIJ conata-
tr-n iplj ig zonder kritiek op andere
rtg «nrwen te wlUen uiten, dst de ver
doe1 held groeit m de vrije werelct
Dat kan dank zij het feit dat d« ver
der! Jeu vrij zijh. Hel dilemma la,
vindt de diplomtat, dat die vrü* ver
deeldheid zo belemmerend werfci voor
actios die bij zo'n soort oorlog beho
ren Als de Amerikanen genoeg ge
duld kunnen opbrengen kunnen zij
beiriken wat zij van het begin af in
Vietnam beoogden
Het is een bloedige oorlog en een
dure oorlog, maar voor de Amerika
nen zijn de kosten nog best te dragen.
Zelfs als het aantal slachtoffer* op hel
peil blijft dat het dit jaar heeft be
reikt. zal het tot 1870 duren voor zU
/o ^rel menien hebben verloren als er
ln Korea zijn gesneuveld. Het 1* on
waarschijnlijk dat de communisten
zich zo lang de huidige verliezen kun
nen veroorlo/en
De oorlog kost 23 miljard dollar per
jaur, maar dat Ls slechts ongeveer de
helft van wat de Amerikanen zullen
toevoegen aan hun bruto nationaal
prod uk t Ln het groeitempo dal zij aan
ht't einde van het Jaar bereikt denken
te hebbm. De Verenigde Staten kun
nen de oorlog in Vietnam volhouden
en tegelijkertijd hun levenspeil opvoe
ren Zo groot is hun economische
kracht President Johnson heeft het
geld en de mensen om de oorlog nog
geruime tijd op het huidige niveau
voort te zeiten. In die zin heeft hij
stellig meer uithoudingsvermogen dan
Ho Tajl Minh en op uithoudingsver
mogen komt het tenslotte aan.
Maar het ls iets heel ander» dat
Johnson misschien te kort komt: ge
duldige publieke steun voor de gehele
idee van een beperkt- oorlog
o lad al* regering» verte-
bij dc krtcr nationale
Vic-tnam om ttiozclfde vrijheid te ver
krijgen Dat Ucht hl) nader toe: „Ik
wil vooral geen mtaverrianden kwe
ken en o pro open om harder oorlog te
voeren. Maar ln de vrij* wereld steu
nen alle communistische pari U en
Noord-VIe-tnim. Regeringen «n andere
psr'ljcn m die landen hebben hun ei
gen mening en die loopt nogal ulleen
in \ecsohtRende lauden. Ee ta veel be
grip sympathie en riwin voor ons
streven naar vrijheid on een eigen be
staan, maar de «teun van onze mwle-
standere 1* niet gecoördineerd.
Dat is de enige verklaring voor de
jongste uitbreiding van de bombarde
menten op Noord-Vietnam De aanval
op d? Paul Doumer-brug In Hanoi is
waarschijnlijk no« wel verantwoord.
Het vernieten "an dj brug maakt het
voor de Noordvietnamezen moeilij
ker voorraden naar hun strijdkrach
ten in het zuiden te krijgen, Tenzij
vele bommen hun doel mi»Ten er vele
burgers werden getroffen (en de be
richten van Agcnc1 Krunce Presse uit
Hanoi doen dat niet vermoeden) was
dit "ii ger 'ihtv aardigd doet
Do aanvallen op dotleh in de voor
malige verboden zone lang* de Chinese
g ens zijn een andet verhaal Het bes
te wat de Amerikanen kunnen hopen
met de/c aanvaller» te bereiken js een
paar bevoorrading* trein en een beetje
noordelijker ie raken dan zU ze an
ders in Ieder geval te pakken gekre
gen zouden hebben en Noord-Vletnam
te verplichten ©en paar duizend man
extra aan het werk te zetten voor het
hars tot Voor deze gering* voordelen
is Johnson bereid het gevaar te lopen
China per ongeluk te bombarderen
Het i* niet onvermijdelijk dat de
Chinezen zouden Ingrijpen alt rij ge
bombardeerd zouden worden, maar
met Mao T»*~toeng ln een haUdaie
wanhoop blijft er altijd een behoorlij
ke kans.
BU deze balam van voor- an nade
len ls het duidelijk dat Johnsons be
sluit nieuwe doelen aan te vallen wei
nig te maken heeft met een bereke
ning van de loop van de oorlog ln
Vietnam zelf. Het werkelijke doel van
de president ligt in Washington Hij
doet een concessie aan de ongeduldige
haviken die nog steeds tegen ieder be
wijs in geloven, dat meer bombarde
ren een snellere overwinning uit de
hoge hoed zal toveren.
Het gevaar ligt hierin dat zijn nieu
we actie de meerderheld-van-het-
centrum zal aantasten waarop John
son tot dusverre voor zijn oorlogvoe
ring heeft gesteund Tot nu toe ls de
president er ln geslaagd de beide op
posities in bedwang 1e houden. Noch
degenen die de bombardementen
wensen uit te breiden, noch *U die
deze willen verminderen zijn er echt
ln geslaagd de openbare mening voor
zich te winnen Maar de laatste tijd
zijn de '/oorstanders van de harde
koers gaan denken dat de opiniepei
lingen langzamerhand in hun voordeel
aan het veranderen zijn Door de2e te
gemoetkoming aan hen hïeft Johnson
«chter de steun verloren van een aan
tal vroegere aanhangers die menen
dat hij een niet te rechtvaardigen risi
co neemt Door de .haviken" tevreden
te stellen heeft hij de gelederen van
de .duiven" versterkt.
Niemand kan beter dan Johnson de
stemming van de Amerikaanse politici
peilen Hij rekent er ongetwu/eld op
dm enkele extra aanvallen op nieuw»
doelen de haviken weer in het gareel
zullen brengen, voordat een vlieger bij
vergissing zijn bommen op China laat
vallen. Misschien heeft hh wel gelijk
Maar als de haviken eisen blijven
«teilen krijgen we wellicht een ver
dere polarisatie (een toespitsing op
twee uitersten) van de Amerikaanse
opvattingen jegens dta oorlog te zien.
Juist legen deze polarisatie heeft
Johnson lang en hard gevochten; hij
w-et namelijk zeer wel dat «en derge-
lUke ontwikkeling hem uiteindelijk
rechtstreeks voor de keuze zal
plaatsen tussen de totale oorlog en
een algehele terugtocht.
Dit alles kan het ge»/olg zijn van hel
feit dat Johnson nu heert toegegeven
aan de ongeduldlgen. Het zou wellicht
beter zijn geweest als Johnson de op
positie van rechts op dezelfde wijze
had aangepakt als hij had gedaan met
de oppositie van links ln de afgelopen
winter. De president weet beter dan
iemand anders dat er maar één enkele
rechtvaardiging is voor de bombarde
menten in het noorden. Dat U niet het
breken van de strijdlust van Ho Tsji
Minh
Dat hoopte men misschien in begin
1985. toen met de bombardementen
een aanvang werd gemaakt. Toen Ho
zich voor het eerst zag geconfronteerd
met eer. ander soort oorlog een
oorlog die ook Noord-Vletnam trof
lag het ui de rede dat hij er de brui
aan zou hebben gegeven. Maar hij
deed dat niet; en de betrekkelijk ge
ringe extra schade die Noord-Vietnam
zal lijden als gevolg van de nieuwe
bombardementen zal hem vermoede
lijk niet van gedachten kunnen doen
veranderen.
Niet omdat de bombardementen de
verzetsgeest v4e gemiddelde noor
deling zouden aanwakkeren. Dat ls
romantische onzin, zoals iedereen
weet die een lang bombardement
heeft moeten doorstaan.
De verklaring ls echter dat Ho Tsji
Minh zich niet verf zorgen behoeft te
maken over de openbare mening en
omdat hij weet dat hij de materiële
verliezen, veroorzaakt door de vernie
tiging van de weinige overgebleven
militairen dorien, lean goedmaken
door voor de noodzakelijke extra
voorraden aan te kloppen bij zijn
Russische vrienden. Het enige geldige
argument voor de huidige bombarde
menten is dat zij fysiek het aantal
mensen en wa<pen» beperken d*t
Noord-Vletnam naar het zuiden kan
zenden. Maar dit kon even goed wor
den bereikt zonder bommenwerpers
naar de grenzen van China te sturen.
Het zou beter zijn geweest als John
son dit hod uitgelegd aan de haviken
en hen vervolgens had genegeerd.
Als hij dat wil kan Johnson het
hele karakter van de oorlofrwljrigen.
HIJ kan opdracht geven tot een lan
ding In Noord-Vletnam ala hij meent
dat er een redelijke koiu is met het
NoordVietname*e leger of te rekenen
In een open slag. De Noordvietname
zen zouden echter vermoedelijk uit
wijken naar de bergen en daar een
guerrilla beginnen Hij kan Haiphong
blokkeren en Ho Tsji Minh voor een
groot ravitallleringsprobleem stellen,
als hij bereid is tot een rechtstreekse
confrontatie met de Sow jet-Unie. Als
hij het Noord Vietnamese moraal zou
willen aantasten met terreuraanvallen
zou hij 2ijn luchtmacht opdracht kun
nen geven de precisle-aanvallen te
s.aken en maar ln het wilde weg te
gaan bombarderen. Ongetwijfeld kent
hij de moeilijkheden die aan ai deze
acties zijn verbonden, met name aan
de la astgenoemd e Tenzi» hij echter
w.l overgaan tot een nieuw soort oor
log, moet hij d? logica aanvaarden
van de strategie die hij sinds het mid
den van 1965 heeft gevolgd.
Het bombarderen van het noor
den helpt daarbij: het voornaamste
doel is het storen van de communisti
sche aanvoerlijnen. Het heeft tevens
tot gevolg dat Noord-Vietnam ln toe
nemende mate afhankelijk wordt van
Rusland en dat daardoor op de lange
duur de Russische Invloed in Hanoi
toeneemt. Maar het vervangt de ge
vechten in het zuiden niet
Het zorgwekkendste '/an de oorlog
ls deze zo-mer alert hert bombarderen
langs de grens van China: Johnson,
die weet hoe beperkt de waarde «r
van ls zal in dit opzicht heus niet te
veel risico nemen. Kei is het falen
van het Zuidvietnamese leger om zijn
verwachte aandeel te leveren ln de
gevechten ln het zuiden. Niet alleen
dat daardoor vele Amerikaanse een
heden belet wordt de grote commu
nistische formaties aan te vallen, h*t
betekent ook dat de taak, door de
Vlet Cong bezet gebied terug te win
nen verf trager wordt ultgevoer dan
de Amerikanen hadden gehoopt.
Dit kan een argument zijn om het
nog weer eens met onderhandelingen
te proberen na de verkiezingen van
deze herfst in Zuid-Vietnam, mis
schien op de voorwaarden die Kosy-
gtn in februari aanbood. Het kan mis
schien een argument zijn, als en wan
neer het tot onderhandelingen komt,
het Nationale Bevrijdingsfront een
groter aandeel ln het toekomstige po
litieke leven van Zuid-Vietnam Ha» te
bieden dan het ln het verleden was
toegedacht. Het is echter geen argu
ment voor de gedachte dat ae strijd m
het zuiden bekort kan worden door
tien of twintig of vijftig objecten toe
te voegen aan de Itist voor bombarde
menten ln het noorden.
Vele Amerikanen die deze oorlog op
hun televisiescherm volgen vinden
hem zo beestachtig dat zij menen dat
het enige wat er moet gebeuren Is tt
zo gauw mogelijk een einde aan ma
ken. Hij is echter niet beestachtiger
dan andere oorlogen. Het is alleen
maar voor het eerst ln de geschieden!*
dat alle kiezer» zalf kunnen tien wat
vechten eigenlijk betekent Het z»u
een mislukking zijn van het functio
neren vin een vrije samenleving a»
da Amerikanen tich zo van streek lié
ten maken dat zij gaan geloven dat er
een korte maar hevige oplossing voor
hun moeilijkheden U.
