m
De naïeve kunst
en zijn Dekijkers
ROTT ERDAMS DAGBOEK
Toekomst
boetiek-
centrum
de Tempel
onzeker
mm
Schoonheidsfoutje
Datum
opheffing
veemarkt
niet bekend
CQUZY
ROTTERDAM RIJNMOND
M.T.S. 'DEED SPELLETJES'
VOOR KINDEREN IN BIAFRA
Versnelling van
Kennedy-ronde
gaat niet door
Heiueken niet voor Rotterdam behouden
Het gemeentebestuur deed wat het kon
Expositie gewijd aan
architect Mart Stam
VRAGEN OVER
SLUITING VAN
APOTHEEK
Rob Groenhuyzen
gaat Libanon '50
trainen
HSSHÜIi
Raadselachtig
Goed bedoeld
Prijs v.h. publiek
Albert Roskam
VEILIGE VERWARMINGSDEKENS
Ochtendhumeur
Geen zolder voor
de jeugd
Winst voor
conservatieven
in N.-Engeland
pag. i - zaterdag fl «ectmber 1989
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM, zaterdag Het
voortbestaan, van Do Tempel, het
boetiekcentrum in de voormalige
Josephkerk aan de Westkryiska-
de, is twijfelachtig geworden na
een ingrijpende maatregel van de
eigenaar van de kerk.
Nachtclubexploitant J. H. van
Wegen, die het kerkgebouw voor
ongeveer een miljoen gulden
heelt gekocht, heeft beide initia
tiefnemers tot het boetiekcen-
trun) Jim Bijlard ep Huub Wilm-
sen de huur opgezegd en her} ge
dwongen zich-uit De Tempel te
rug te trekken.
Donderdagmiddag Reeft Van Wogen
dö laatste besprekingen met BJjlard en
WiltnBen gevoerd en daarbij firma Be
-Tempel met directe ingang de huur
opgezegd. BÜIard en Wilmsen hebben
een sobujtlbekentenis moeten tekenen,
waarin echter geen bedrag Is ge
noemd. Aangenomen mag worden, dat
de schulden van firma De Tempel aan
huur en diverse leveraneiers de halve
ton ver te boven gaan.
bet de bedoeling is de win
keltjes in bet kerkgebouw te handha
ven, giet de toekomst er voor bet
boetlefceentrinn somber uit. Het is re
vraag of van de kant van de gemeente
de vereiste toestemming geconti
nueerd zal worden, In de goedkeuring,
die in augustus door burgemeester en
-wethouders aan bet project werd ge
geven stond uitdrukkelijk 'vermeld,
dat het kerkgebouw een sociaal-cultu
rele bestemming zou moeten hebben,
"WUxnsen en Bljlard hadden een aantal
jeugdovenementen op hun program
ma, waarvan de opbrengst samen met
de Huur uit de boetieks de jaarlijkse
honderdduizend gulden bij elkaar
moest brengen om de huur aan de
nachtclub eigenaar te kunnen voldoen.
Door hoge verbouwingskosten en
verhes na sluiting van bet jeugdcafé
„Buddah" op last van de politie (er
was geen vergunning) is de firma de
Tempel langzamerhand dieper in de
schuld komen te zitten.
Met een aoto van cessie als stok
achter de deur heeft Van Wegen een
van *yn naaste medewerkers de afge
lopen anderhalve maand in de kerk
gezet om de boekhouding van firma
De Tempel door te lichten.
Daarbij lijn de mogelijkheden on
derzocht om de schulden te saneren
en op basis van een strakker zakelijk
beleid het boet! eb centrum voort te
sclten en zelfs uit te breiden. Zo zijn
er plannen geweest voor een antiek
markt an een sexbeurs naar Deens
voorbeeld die door gebrek aan be
langstelling of mogelijkheden tot or
ganisatie, de mist in gingen. De" in
komsten van firma De Tempel zijn
doqr Van. Wegens eerste maatregel
vrijwel niet vermeerderd, terwijl de
Schuldenlast nauwelijks minder word.
De eigenaar van de kerk heeft nu
zelf de touwtjes in hancicn genomen
en zal nu proberen via de onderver
huur, aan zijn jaarlijkse ton huur te
dromen. Behalve de boetieks komen er
in het midden van de kerk achttien,
verschillende stands, die tegen een be-
-drag van vijftig gulden per week zul
len worden verhuurd. De boetiékhou-
dei's betalen per jaar gemiddeld vijf
duizend gulden.
Het is niet bekend of de eigenaar
-andere plannen met de kerk heeft.
"Van "Wegen heeft er na de koop (voor
ongeveer een miljoen gulden) een
cash-on-enrrybedrijf in willen vesti
gen, maar dat was in tegenspraak met
de bestemming, die de gemeente aan
de kerk wilde geven.
De scholieren en leerkrachten
van de MTS aan de Witte de
With straat hebben gisteren (va>n
's morgens half negen tot circa
half twee 's middags) op een wel
zeer originele manier geld inge
zameld voor Blafra. In meer dan
tien klaslokalen hebben de leer
lingen plus leraren in totaal
ruim vijfhonderd de klok
teruggednaid en zeer uiteenlo
pende ki-nder- en kermisspelle-
tjes gedaan. Voor elk onderdeel
moest een bepaald bedrag wor
den betaald.
Het is de bedoeipng van het MTS-
comité, dat hun Initiatief een
sneeuwbaleffect zal hebben, 'Het
zou leuk zijn, wanneer elke
school met een omvangrijk aan
tal leerlingen iets dergelijks orga
niseert Wij willen gaarne zonodig
van advies dienen', aldus de heer
Verkaade, organisator van deze
'Spel-in'.
Naar schatting heeft deze speel
dag op de MTS duizend gulden
opgebracht.
BRUSSEL, zaterdag (ARP).
De versnelling van de Kennedy-
ronde, dat wil zeggen een ver
vroegd toepassen door de EEG
van een deel der in Genève met
de Verenigde Saten afgesproken
verlaging der douanetarieven, is
mislukt.
De Europese ministerraad had vorig
jaar besloten de derde voorziene ver
laging van de EEG-tarieven op 1 ja
nuari I960 In plaats van 1 januari
1370 toe te passen, om zo de "Verenig
de Staten te helpen hun moeilijkheden
op de betalingsbalans te bestrijden.
Dc VS zouden hunnerzijds hun tarief
verlaging volgens de Kennedy-ronde
lator dan voorzien kunnen toepassen,
waardoor zij gedurende zekere tijd
een bepaald voordeel genoten.
De EEG stelde echter als voorwaar
de, dat geen enkele maatregel ter be
scherming van de Invoer en geen en
kele maatregel tot steun bij de uitvoer
door de VS zouden worden genomen,
en dat de VS de „American selling
price" voor I januari 1069 zouden af
schaffen, zoals tijdens de Kennedy-
ronde was afgesproken. Dit nu, is niet
gebeurd.
(Van onze kunstredactie)
DEN HAAG, zaterdag. Van 13
december tot 8 februari wordt in het
Gemeentemuseum in Den Haag een
documentaire expositie gehouden, ge
wijd aan de architectuur van Mart
Stam. De tentoonstelling is samenge
steld door dc afdeling bouwkunde van
de TH in Deli t. Van de architect, die
o,a. oen rol speelde in het Bauhaus,
zijn foto's, maquettes en documenten
te zien,
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM, zaterdag. Het is
nog niet bekend met ingang van wel
ke datum de Rotterdamse Veemarkt
wordt opgeheven, zo hebben b. en w.
meegedeeld aan het VVD-raadsIid W-
Baggerman die vragen over deze zaak
had gesteld. Het tijdstip van opheffing
maakt nog onderwerp van dlsaussle
uit, aldus b. en w.
Hot college acht het niet verant
woord met een beslissing over ophef
fing van de veemarkt te wachten tot
de commissie-Franken klaar is met
haar studie van de programmering
van het slachthuiswezen. Deze com-
miBslc, aldus b, en w, heeft tot taak de
regering te adviseren over een doel
matige opzet van het slachthuiswezen
en dc problematiek van de veemark
ten houdt volgens b, en w. hiermee
slechts zijdelings verband.
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM, zaterdag. Een aan
de Oranjeboomstraat gevestigde apo
theek moet haar deuren als gevolg
van een onteigenirig door de gemeente
met ingang van 1 januari sluiten. Hat
PvdA-raadslld G. Spruijt wil nu van
b. en w. weten wat zij aan deze situa
tie denken te doen, Hoe moeten de
wijkbewoners nu aan hun geneesmid
delen komen, zo vraagt hij.
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM. Met Ingang van
januari 1970 zal de volleybalvereni
ging Libanon '50 getraind worden
door de ex-Libanonspeler, nu voor
het Dordtse Orawl uitkomende, Rob
Groenhuyzen.
De huidige trainer/coach Leo van
Hal moet wegens een vervroegde
overplaatsing naar het buitenland zijn
functie neerleggen. Naar alle waar
schijnlijkheid. zal Rob Groenhuyzen
Orawi overschrijving aanvragen om
in september 1970 weer voor Libanon
'50 te gaan spelen.
Rlnus Israel
De drie belangrijkste kandidaten voor de
Parool-beker 19ü$]'7Q Riuus Israël, Jan van
Beveren en Wim van Hanegem hebben elkaar
opnieuw niets toegegeven. Allen kregen een
zeven en daardoor is de top van ons voetballers-
klassement ongewijzigd gebleven. De Feyenoor-
ders kregen in de dinsdag gespeelde competitie
wedstrijd tegen PSV van onze verslaggever de
volgende cijfers: Treijtel 7; Romeyn 7, Laseroms
7, Israël 7, Van Duivenbode 7; Hasil 6, Jansen
7; Wery 6, Kindvall 7, Van Hanegem 7, Moulijn 7.
Het klassement ziet er nu als volgt uit:
1Israël (Feijenoord) 7,43 (104 uit 14); 2. Van Beveren (Sparta)
7,42 (89 uit 12); 3. Van Hanegem (Feijenoord) 7,38 (96 uit 13);
4. Eikelenboom (Fortuna) 7,27 (109 uit 15); 5. Jansen (Feijenoord)
7& (101 uit 14); 6. Van hierop (Hermes DVS) 7,17 (86 uit 12);
7. Libregis (Excelsior) 7,14 (100 uit 14); 8/9. Romein (Feijenoord)
en Van Kooten (Hermes DVS) 7,08 (reep. 85 uit 12 en 92 uit 13);
10. Moulijn (Feijenoord) 7,07 (99 uit 14); 11/13. Wery, Van Duiven-
bode (beiden Feijenoord) en v. d. Burg (Hermes DVS) 6,93 (97
uit 14); 14. Bosveld (Sparfa) 6,87 (103 uit 15); 15. Treijtel (Feijen
oord 6,86 (96 uit 14); 16. Bassaut (Excelsior) 6,79 (95 uit 14); 17.
Ruts (Hennes DVS) 6,75 (81 uit 12); 18/19. Ter Horst (Sparta)
en Baksteen (Fortuna) 6,73 (101 uit 15); 20/21. Laseroms (Feijen
oord) en J. Bonman (Fortuna) 6,71 (94 uit 14).
„Lutjebroek-Enkhulzen 1883-1884". Een van de werken die te zien zijn op de expositie van zondag- en amateui
schilders in de Doelen.
Eerst even wat goedmaken, In de opsom
ming van kunstkoopadressen Hebt u zc alle
maal afgelopen? hob ik er toch één vergeten
en wel galcrio „Do Schans" aan de Aelbreehts-
kolk 4 in het oude Delfshavon.
Deze galerie wordt gedreven door Aad Uithol, die
als kunstkopersmid al een paar jaartjes in het Rotter
damse kunstleven meeloopt. Voorlopig exposeert Uit
hol in „Do Schans" alleen eigen werk: in koper ge
dreven klelnplastieken of portretten, zoals zijn laat
ste, een kop van Erasmus. Het ligt echter m de be
doeling, dat er In de loop van de tüd ook exposities
van anderen komen, "U hoort beslist nog wel eens van
hem èn z'n galerie in deze rubriek.
Vorige week berichtte ik u over de tentoonstelling
„Kunstenaars in eigen tijd, de finale van de door de
CO-OF Nederland georganiseerde schildenvedstrgd
voor amateurs- of zondagsschilders. Twee zaken aan
deze expositie zijn toch wel zeer opmerkelijk om niet
te zeggen raadselachtig.
Ten eerste zijn dat de hoge bezoekersaantallen, die
deze wedstrijd nu al In „De Doelen" getrokken heeft
en nög trekt; cijfers die aanmerkelijk hoger liggen
dan de presentaties van do professionele broeders.
Nu moet uiteraard een flink deel van het bezoek
toegeschreven worden aan de voor-treffelijke campag
ne. die deze expositie begeleidt. Maar zelfs na aftrek
hiervan blijft toch nog een groot aantal bezoekers
over, dat kennelijk komt, omdat hun nieuwsgierig
heid en belangstelling al bij voorbaat aanwezig zijn.
Dit brengt ons automatisch op het tweede punt, na
melijk dat van de minder kritische instelling van dc
kükers, de bereidheid vrijwel alles mooi of op z'n
minst leuk te vinden.
Vrijwel elke bezoeker loopt rond met een soort ver
tederende vergevingsgezinde welwillendheid; meer
nog, men heeft vaak een grote waardering voor wat
deze zondagsschilders presteren en presentoren.
Nu stelt dr L. Gans in het artikel, dat deze ten
toonstelling begeleidt: „dat uitsluitend beschouwers
die met de moderne kunst vertrouwd zijn, verwant
schap hebben met de naïeve kunst".
Dit is in zoverre waar, dat een met moderne kunst
vertrouwde kijker meer SujkrouUne, meer kijkerva
ring meebrengt, wellicht beter tot interpreteren in
staat is. Maar uit opmerkingen tijdens een bezoek
valt duidelijk te horen, dat er velen zijn, die waar
schijnlijk niet vertrouwd zijn met moderne kunst,
mnar desondanks toch genieten, misschien zelfs ivcl
meer.
In het bestek van een kort kranteartikcl
voert het te ver om diepgsend te spitten naar dc ach
tergronden van deze duidelijke, algemene appreciatie.
Voor de hand ligt echter wol, dat het grote publiek
duidelijke affiniteit heeft met deze kunst, dat het do
wat naïeve pogingen om de werkelijkheid gestalte te
geven beslist waardeert. Misschien is het zelfs zo
het is maar een. veronderstelling dat juist de niet
geschoolde kijker in die naïeve werkelijkheid een
stuk eigen werkelijkheid herkent
Ik geloof namelijk, dal ondanks alle goedbedoelde
pogingen van instituten als openbaar kunstbezit, mu-
seumrondieidingen of tv-programma's voor hei grote
publiek hetzelfde geldt als wat voor de makers van
naïeve schilderkunst geldt, namclyk dat de kunst, cn
zeker de hedendaagse, te zeer een specialistische on
intellectualistische kunst is geworden om een brede
massa direct te kunnen grUpcn cn blüven boelen.
Ook vele kijkers zijn, evenals de naïeve kunstenaar
dat op zijn manier is, gevoelsmatig en intuïtief ge
bonden aan de uitingen van de beeldende kunst. In
tussen valt er heel wat te genieten. Er schuilt Veel
fraais onder de inzendingen van zowel prijs- als
niet-prijswinnaars. Trouwens, oen aardig spelletje ds,
2eker als je het met meerderen doet, het zelf prijzen
toekennen. Ik ben er van overtuigd, dat lang mot ie
dereen tot dezelfde waardering zal komen nis de jury.
Deze had er trouwens, zoals uit het verslag blijkt, zelf
ook flink wat moeite mee.
Voor m(j Is dit weer een gelegenheid nog eens m'n
stokpaardje tc beraden: hot instellen van een „Prijs
van liet Publiek". Die heeft dan levens het voordeel,
dat er tegelijkertijd een soort kijk- en waarderings-
onderzoek gepleegd kan worden. H t materiaal dat
deze publieke jurering anne „marktonderzoek" ople
vert, is beslist interessant voor zo wel. kunsthistorici
als sociologen.
Om alle deelnemers apart te bespreken voert ie ver.
U kunt het dit keer echt zelf wel af. Wat mij betreft,
hoogtepunten zijn zeker de inzendingen van de
hoofdprijswinnaar, de Leldse sociologistudent Henk
Overduin een man, waar u wei meer van zult gaan
horen, want zijn eerste eenmansoxpositio heeft hij in
middels al: In februari in de Leidse galerie „Het Duy-
venhuys" en de eigenlijk ook al wat professionele
merouw Koekkoek-de Vré, die met haar schilderij
tjes geheel zou passen in „de stal" van galerie Mo*
kum.
Wel is te hopen, dat dc CO-OP dit tweejaarlijkse
evenement bluft organiseren (en financieren!). Het is
een manifestatie, die inmiddels niet meer int het Ne
derlandse kunstloven is weg te donken. Het moge on
der meer blijken uit het feit, dat Pierre Janssen deze
tentoonstelling tot dc Kcrsttentoonstelling voor zijn
museum (nu Arnhem) maakt. Kunt u nog eens gaan
kijkenl
Nog even snel wat over Albert Roskam, die tot 19
december In Het Venster exposeert Hij toont daar se
rie-schilderijen (en tekeningen) die aUc uitgaan va»
dc vormmoffeRJkheden van het vierkant ln twee e»
drie dimensies, HU doet heel boeiende ontdekkingen,
met namo in zijn tekeningen.
Ik had het nooit gedacht, maar Roskam bewijst, dot
koele kunst spannend kan zijn, avontuurlijk zelfs. De
mutaties van een vierkantje binnen een vierkant zou
men zonder bezwaar een abstract stripverhaal kun
nen noemen. Een verdienste zonder meer van Roskam
is het, dat hij een zo afgegraasd gebied ais het vier
kant niet alleen aandurft, maar ook nog nieuwe
vornunogelijkheden vindt. Je waagt je af, wanneer
daaraan een eind komt. Misschien als de computer cr
zich mee gaat bemoeien!
CEES VAN DER GEER
(ADVERTENTIE)
GEVEN BEHAAGLIJKE WARMTE VOOR EEN GEZONDE NACHTRUST -
te MIDDELLANDSTR. 72
TEL 010-235327
DEN HAAG heeft besloten tot wat
«I jarenlang door velen is bepleit.' in
valide automobilisten krijgen bij hun
huis cn (voor een bepaalde periode)
aok bij hun werk, een wettelijke be
schermde parkeerplaats. Wij mogen
aannemen, dat inualiden mie reeds
onthe/jing van parkeerverboden Is
verleend, automatisch zullen worden
geholpen.
Immers: het onafhankelijk genees
kundig ondersoek heeft in hun ge
vallen reeds plaatsgehad.
De gemeenten zidlen een- blauw bord
met rode cirkel, loaariu 'Parkeerplaats
Invaliden' (beter ware: invalide) aan
brengen bi? de in aanmerking komende
invaliden. Daarbij wordt aangetekend,
dat zij uiet of met grote moeite een-
korte afstand zullen moeten. Eopen.
Vertrouwd mag worden, dat deze me
disch wat oppervlakkige aanduiding
zal kunnen worden verjynd tot inva
liden met minder zichtbare gebreken
(bepaalde hartpatiënten, lijders aan
fl/ujüfcittgeii in dc ruggegraat c.d.)
Het grote voordeel van de regeling,
die 25 december van kracht wordt, is
dat wie op zo'n gemarkeerde picmts
gaat staan, voortaan strafbaar zal zijn;
eventueel zal de politie zUn auto mo
gen wegslepen.
Er is één wat minder gelukkig kant
je aan dc zaak: invaliden zullen zelf
deze markeringen moeten betalenDit
zal bij velen min of meer (wmfcome»,
omdat er mensen zijn die alleen van
wege hun invaliditeit een auto hebben,
die zij anders, met hun inkomen, zich
niet zouden armscha/jcii.
De urUsteiling van wegenbelasting
is teel eon tegemoetkoming, waar in
bovenbedoelde geuatlen. heft zij de
schade a lier minst op. Ook op andere
wijze dwingen veie normen van in
validiteit al tot grotere dan gewone
uitgaven.
Aangezien alle vtrkcersaanwijzin-
gen uit de openbare kas worden be
taald, lijkt het mij ook principieel on
juist een gebruikmaking van een wet
telijk recht te doen financieren door
degenen die daarvan profiteren. Men
slaat de kosten van 'n zebrapad dat ten
behoeve van kinderen van een be
paalde school wordt aangelegd, toch
ook niet over de ouders om?
Jammer, dat een daad, die overigens
tot dankbaarheid en waardering stemt,
een financieel staartje heeft gekregen,
dat zowel voor de invalide met een
mininiUTO inkomen cis voor een ge
fortuneerde gehandicapte even lang is.
Kan deze schoonheids foxit alsnog
warden verbeterd?
DAGBOEKSCHRIJVER
Ochtendhumeur is, hoe vreemd dit
ook moge klinken, een bewijs van
goede gezondheid. Gedurende een ge
zonde nachtrust zo schrijft Stan
Huljgens zijn namelijk polsslag en
lichaamstemperatuur lager en alle li
chaamsfuncties trager dan tijdens een
minder diepe slaap,
Het duurt daarom 's morgens langer
voor men weer helemaal kwiek en fit
Is. Niet zo vast slapende mensen dlo
ogenblikkelijk na het ontwaken fris
en blij ronddartelen, worden meestal
in de loop van de morgen gestraft mot
een inzinking.
Zowel tijdens deze inzinking als in
geval van ochtendziekte doet een
klontje suiker of een kop flink-gezoe-
te thee of koffie wonderen.
Nog rduren
sorry over het
Smter klaasfestijn. Van
middag heeft 't show- cn
tamboerkorps Ruim Baan
'n optocht gehouden door
Spangen, waarbij Sint Nicolaas aan
bejaarden, invaliden en langdurige
zieken een fruitmandje aanbood.
Diezelfde Sint Nicolaas zal ook aan
staande woensdag, de tiende decem
ber, in het Zalencentrum 'De Heuvel'
aanwezig zijn, waar do traditionele
St Nicolaasruilbeurs zal worden ge
houden, Elke Rotterdammer, die weet
ik wat verzamelt, is welkom in 'De
Heuvel'. Voor een bedrag van vijf
enzeventig cent.
Nooit ben Ik m'n collega's zat,
De Jongens van wla ik aldoor leer;
Zij heten Wie, Waarom en Wat
En hoe, waar en wanneer.
Het is te merken dat VW-direc-
teur Tim Schutter bezield van
Rotterdam-promotie in zijn
appartement aan het Stadhuis
plein met zijn rug naar het raam
zit. Anders zou hij wellicht de
winkeliersvereniging „Stadhuis
plein" hebben bewogen dit Jaar
eens iets anders neer te zetten
dan de met zo erg geslaagde
Wip-Wap die al voor het derde
achtereenvolgende jaar op het
plein staat._ De mannetjes wip
pen stuntelig, de lichtjes bran
den slechts op bepaalde uren
en de onderkast is niet bepaald
een versiering van het stads
beeld.
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM, zaterdag. Het ge
meentebestuur wil het door een brand
ernstig beschadigde schoolgebouw 1»
de Gaffeldwarsstraat wel herstellen,
maar er niet opnieuw een kap op la
ten aanbrengen.
Niet alleen zou dat de herstolkosten
verhogen, maar, zo blijkt uit een
voorstel vnn b, en w. aan de raad, ook
speelt een rol .,de minder gunstige er
varingen welke zijn opgedaan met het
gebruik van zolders door verenigin
gen
Voor het herstel van de school»
waann waren ondergebracht de
Stichting Ruimte en de Stichting An-
kcvclubhuis Rotterdam, wordt een
krediet gevraagd van ƒ214.000 aan
schadepenningen heeft dc gemeente
ruim 242.0QO ontvangen.
{Van onze correspondent)
LONDEN, zaterdag. Het tussen
tijdse verkiezingssucces van Britse
Conservatieven werd gisteren afge
rond met een stemmcnverschuivlng
van 14,3 percent ten nadele van La
bour.
Bit geschiedde In het Noordengelse
Louth, een „veilig Tory-zetel, waar de
Conservatieve voorsprong steeg van
ruim 4000 tot bijna 11.000 stemme».
Juist omdat het een „veilige" ze
tel was en meer dan de helft van de
kiezers niet eens opkwam, kan men
aan de uitslag niet al te veel betekenis
hechten.
Bij eeu algemene verkiezing zou dat
overigens nog voldoende zijn voor een
Conservatieve Lagcrhuismeerderlieid
van zo n 140 zetels.