Schouwburgpolclerplein is
niet zomaar een grapje!
8
I
SIS
ROTTERDAMS DAGBOEK
PSSItBM
u
Raad stemt voor
motie haven- en
industriebeleid
Seksuele voorlichting op scholen
99
WIM GIJZEN
VINDT
KOEIEN
MOOIE
SYMBOLEN
w^-rTS-
ROTTERDAM RIJNMOND
izm
Pvd/l-WETHOUDERS WERKEN MEE
AAN NEDERLAAG VAN THOMASSEN
BEGROTING
VASTGESTELD
Ook -
pagina 4 - vrijdag 12 december
Wim Gijzen: irJe zou een stad kun
nen bouwen met een aantal stukker?
eri>n, die gewoon polder blijven."
door FRANS HAPPEL
Maak van het Schouwburg-
plein een sappige Hollandse pol-
-'-der, met j slootjes, bijpassende
bomen en een troep uitgelezen
•'-koeien.
- Idee van Wim Gij zen, beel-
,;fcfend kunstenaar te Rotterdam.
fzr~ Hij is een van de 29 uitverko
renen die gevraagd werden om
-voor het C'70-projekt „Voorstel"
een ontwerp te maken. De
xrieeste van zijn collega's deden
'langdurige stukken huisvlijt
'als ver uitgewerkte maquettes
studies van objecten aan
organisator mr. Ton Frenken
toekomen.
Gijzen hield het bij een (puntga
ve) fotomontage. Op de achtergrond
De Doelen. Daarvoor een. stukje
echt Hollands landschap. De vette
klei Is byna tastbaar, je ruikt de
koeienpoep. Naast e foto alle
ontwerpen, hangen of staan ntomen-
.teel ln de Ahoy-hal een toellch-
- ting van een handvol tikregels.
- - Plan. A: „Het in cultuur brengen
van het Schouwburgplein door het
aanleggen van weiden," staat er bij-
;VOcrbeeld. Kort en krachtig. Geen
'details over de wijze van realisatie,
de soort koeien die er moeten komen
of hoe de slootjes zullen worden ge
graven.
„Door het aanleggen van wei-
SMwratf#
Zo zou het „Schouwburgpolderplën" er uit moeten zien."
(ADVERTENTIE)
Gaan Uw meubelen dia lelijke
slijtplekken vertonen of bent U
uitgekeken op Uw meubelbe
kleding? Kom dan vanavond
nog naar onze eerste etage, om
Bri Nylonmeubelstof te kopen.
Bri Nylon is een 100% nylon
stof, dus 100% kleurecht, op
tricot basis. Een zeer solide
meubelstof 'die gemakkelijk
schoon te houden is (alleen
met gewoon water afnemen).
Deze luxe stof, die hetzelfde
effekt geeft als de duurste mo
quette, koopt U nu, 130 cm
breed en keuze uit 6 fraaie
interieurkletiren, voor nog géén
negen gulden per mater.
BRI MYt-OM
meubelstof
130 cm breed
gemakkelijk te reinigen
kleurecht
V ijdagavond om 6 uur begint
op de 1e etage de verkoop van
dBZe Bri Nylon meubelstof in
~~6 prachtige moderne kleuren,
130 cm breed, gemakkelijk ta
verwerken kwaliteitsstof,
per meter
Ook iWBndagmorgoti epen
Gêin tel. of Khrffb beft.
denHa, ha. Aardige grap van
Gijzen. Het kon slechter.
„Nee, nee. Het is niet zomaar een
grapje. Ik heb er toch een maand of
twee over gedacht. Niet dat ik nu
elke dag op het idee geploeterd heb,
maar er speelde toch steeds iets door
mijn hoofd."
Wim Gij zen, tweehoog in de Slag-
hekstraat. Grote kamer, wit-cleane
muren, paars geschilderde vloei
planken, ruim geplaatst meubilair.
Mooi-blond vrouwtje Janet houdt
zijn twee meest geslaagde werkstuk
ken (2 en 4 jaar) zoet. Vanuit een
rode opblaasstoel. Achter hem een
perspex-relief van een koe. Verlicht.
Tegenover hem, aan de andore lange
muur de montagefoto. „Ik heb hom
zelf gemaakt. Fijn hè?"
Fr van uitgaand dat zijn plan niet
gerealiseerd kan worden: Wat is zijn
bedoeling geweest?
Oorspronkelijk
„Met ln cultuur brengen wil ik ei
genlijk zeggen dat het plein een oor
spronkelijk Nederlands aanzicht zou
moeten krijgen."
„Het plan kan met uitgevoerd
worden. Maar je zou een stad kun
nen bouwen met een aantal stukken
er in die gewoon polder blijven. Sen
soort agrarische groengordels. Stro
ken van zo'n vijfhonderd meter,
waar we niets aan doen. Gewoon wei
met landweggetjes en hekken. En
dan aan beide kanten fiats, of het
stadhuis of het hoofdkantoor van de
Shell, Dc belangrijkheid van sommi
ge gebouwen mag daarbij geen rol
spelen."
„Geen plantsoenen, maar echt
landschap met sloten waarvan de
kanten tweemaal per jaar afgestoken
moeten worden. En natuurlijk
koeien. Dat zijn mooie symbolen."
Geen maquette
Volgend jaar mei worden 'n aantal
van de 29 inzendingen voor „Voor
stel" op ware grootte of op schaal
op het Schouwburgplein uitge
stald. Het Rotterdamse publiek mag
dan over de ontwerpen oordelen.
Wat het best in de smaak valt woidt
daarna door de organisatoren van
C'ID aan de gemeente ter realisatie
aangeboden. Ten behoeve van de
verfraaiing of, zo men wil, verleven
diging of verloedering van het Rot
terdamse centrum.
Gijzens idee zal niet worden ge
toond. „Dat kan niet. Ja, ik km wel
een maquette maken, maar daar be
gin ik niet aan. In de Ahoy-hal
staan cr al een aantal. Het zijn alle
maal schilderijtjes, die erop bere
kend zijn dat je ze van boven uit
een vliegtuig ziet."
„Er is geen rekening gehouden
mot de bekijker die er recht voor
staat. Ik geen maquette. Het is wel
de bedoeling dat de montage foto als
prentbriefkaart wordt gedrukt. Die
moet dan overal te koop zijn voor
een normale prijs. Geen extra kosten
en zo."
Volgens de toelichting is dat „Plan
B". Daarbij maakt hij net makkelijk
door te stellen: „De plannen A en B
kunnen afzonderlijk van elkaar wor
den uitgevoerd".
Volgend jaar kunnen we elkaar
dus zeer waarschijnlijk voor enkele
dubbeltjes de hartelijke groeten stu
ren via de kaarten van Gyzen.
Eerste prijs
Wim Gijzen is 28 Jaar. Hjj kreeg
vooral bekendheid door zijn per-
spex-landschap-koe-objecten. De
jury van de Salon van de Maasste
den 1969 kende aan Jan van Mun
ster en Wim Gijzen eerste prijzen in
de afdeling objecten toe.
Onlangs had hij een succesvolle
tentoonstelling >n het Loener stootse
Mickery (o.a. een groot wit biljart
met geluid en licht dat tegelijkertijd
in- en uitgeschakeld kon worden.
Wim Gijzen: „Is alles aan, dan zie je
een landschap op het biljart en hoor
je treingeluiden en stemmen van
mensen. Licht uit en geluid weg.
Dan is het eigenlijk een trieste be
doening"). De vraag naar zyn werk
ls redelijk. Hij heeft geen klagen.
Wel negatieve geluiden over de
beoordelende functie die de Rotter
dammer bij het uiteindelijke projekt
„Voorspel" zal krijgen,
„Ik geloof niet in het publiek. Dat
kun je het publiek niet kwalijk ne
men, maar ik als kunstenaar lig nu
eenmaal voor. Ik ga veel sneller, dat
is mijn beroep. Als je het de Rotter
dammer naar de zin wil maken, dan
moet je beeldhouwers laten meedoen
die trommelslagers eü beertjes ma
ken, zoals op de Lijnbaan. Het idee
f 1500,-
Nog even over zijn ontwerp. Ten
slotte ontvangt hij er 1500,- voor.
Gijzen: „Maximaal 1500,-. Vergis
je niet. Hoe beter men het'ontwerp
vindt, hoe meer je dat maximum
kunt benaderen".
„Eigenlijk is dat niet eerlijk, Alle
kunstenaars zijn toch GEVRAAGD
om aan het projekt deel te nemen?
Dan moet iedereen ook hetzelfde be
taald krijgen. Want, wie kan weten
hoe lang je met een ontwerp doende
bent geweest?".
Het ontwerp van. GUzen. Stel dat
het wél uitgevoerd kan worden,
E\en de fantasie de vrije loop laten
en de koeien loeien zich De Doelen
in. Wat ziet Wim Gijzen dan?
„Nou, deze weide zal niet verschil
len vah andere weiden. Koeien hè en
na verloop van tijd waarschijnlijk
ook een stier. Iedereen zal over de
zanderige weggetjes mogen lopen.
Niet op het land want dan komt de
boer en die jaagt je weg. Of, de
koeien komen. Ja, de koeien, want
die sluiten, je in. Dat doen koeien al
tijd".
De perspex-koe aan. de muur kijkt
ineens onrustig. Het zal wel tijd om
te melken zijn.
(ADVERTENTIE)
Ai! weather
'n Zweedse import jos; weg regen,kou
en sneeuw. Ideaal als outocotrt, om te
vissen en naor het voetballen te gaan
•winddlchf windvanger in de re
absoluut waterdicht wamt caption
gevoerd beschermende bontkraag»
Met en zander ceintuur te drogen, (n
donkerblauw,groen er»'bruin. Maten
Nd
HALVE PRIJS
ROTTERDAM:
8 eijerlendse laan hk.Slaghekstraat
West-Kruiskade
Korte Hoogstraat
Meent
Katendrechtse Lagedijk
Rollerdam - IJsselmonde - Hoogvliet
Schiedam - Vloardingen - Leiden - Zeist
Arnhem - Zaandam - Moastricht
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM, vrijdag. Burgemeester V. Thomassen
heeft gisteravond een nederlaag geleden. Een PvdA-motie
die beoogt het haven- en industriebeleid van Rotterdam „om
te buigen" werd door de raad aangenomen, hoewel de heer
Thomassen als wethouder voor de haven de motie bad ontra
den.
Behalve de gehele PvdA-fractie, inclusief de vier socialistische
wethouders, stemden PSP en CPN voor de door fractieleider drs. A.
J. Lems ingediende motie, die door de overige partijen werd afgewe
zen.
De raolie houdt in dat Rotterdam
geen initiatieven moet ontplooien die
een grote industriële ontwikkeling op
de Hoekse Waard, verbonden aan het
graven van een kanaal voor zeesche
pen, beogen, dat het agrarisch en re
creatief karakter van Voorne-Putter»
niet aangetast mag worden en dat de
zgn. demarcatielijn bij eventuele uit
breiding van de Maasvlakte gehand
haafd dient te worden.
Daarnaast wordt in de motie i
dat de ontwikkeling van de
havengebieden van Rotterdam be
perkt moet worden tot activiteiten die
gebonden zijn aan het zeer diep ste
kende schip en aan op- en overslag,
voorts dat economische, milieuhygië
nische, huisvestings-, verkeers-, ver-
voers-, sociale, recreatieve en culture
le aspecten gelijkwaardige factoren
moeten zijn bij de planning van na
ven- en industrieterreinen en dat Rot
terdam als gevolg van het ontbreken
van een nationale havenpolitiek pas
beslissingen over haven- en. industrie
terreinen moeten nemen nadat advies
is ingewonnen bij het overlegorgaan
Zuid-West-Nederland.
Deze motie werd gisteren ingediend
tijdens de voortzetting van de behan
deling van de gemeentebegroting voor
1910. Zij kwam in de plaats van twee
andere moties van drs. Lems die hü
de dag tevoren had ingediend, maar
waarop burgemeester Thomassen, als
beheerder van de havcnportefeulUe
ernstig kritiek had geoefend.
Hij noemde het, sprekend over
deze moties een „onhoudbare gedachte
beslissingsbevoegdheid te delegeren
aan organen die nog moeten komen of
overlegorganen" en hij zei het onjuist
te achten over „initiatieven van Rot
terdamse zijde over de Hoekse Waard
te spreken omdat de beslissingen hier
over met door Rotterdam maar door
hoger bestuur worden genomen".
Beide moties kwamen gisteren, ver
enigd, zij het op detailpunten aange
past, opnieuw ter tafel. Drs. Lems
verklaarde hiermee een „ombuiging
van het havenbeleld" na te strewn.
„Deze motie wordt een bron van
misverstand", zei daarop de burge
meester. „De heer Lems wil met zijn
fiactie als afzonderlijke groep optre
den, maar ik ontraad de motie evenals
ik het betreffende programma-onder
deel van mijn partij heb ontraden. Ik
blijf democratisch-socialist zonder
echter ieder partijprogramma te om
helzen."
De burgemeester voerde ten slotte
VANDAAG heb ife lööt voer voor
ouders, wier kinderen op de lagere
school zit ten. Met opzet betonc-rd voor
de vrijdag. Wellicht heeft V er wat
LAAT tfc beginnen met een korte
inleiding. Br wordt in Rotterdam
smds een poos, op diverse lagere scho
len seksuele voorlichting gegeven. In
de meeste gevallen door het onderwij
zend personeel zelf, in exceptionele ge
vallen door een select pegelschap bui
tenstaanders.
Beide proefgroepen (totale bezetting
48) hebben hun bijlessen in de seksue
le theorie gekregen van de Stichting
Voorlichting en Communicatie aan de
Ringdijkwaarvan mevr. N. in 't Veld
directrice is.
Met haar heb ik gisteren, omwille
uan een «og betere communicatie, de
allereerste praktijkemiringcn door-
genome».
REACTIE KIND. Mevr. In 't Veld:
„Normaal. Precies zoals wy hadden
verwacht. Het is te gek om te denken,
dat een kind niet geïnteresseerd zou
zijn in zaken die betrekking hebben
op geboorte en voortplanting. Wat
met wegneemt, dat ze het moeilijk
vinden ojn er over te praten. Er is nog
altijd een bepaalde angst, een terug
houdendheid. Erg vanzelfsprekend, als
men bedenkt dat hooguit drie procent
van de kinderen thuis seksueel wordt
voorgelicht. Ze winden liet woeilyfc
om erover te praten. Daarom ook vindt
zo'n les plaats 5» een zeer vertrouwe
lijke sfeer. Een sfeertje, waarin elk
kind automatisch tot praten komt. Br
moet contact syn tussen voorlichter
c« kind, En dat is er. Vooral in de
laatste twee klassen van de lagere
school, waar we wat dieper op de ma
terie ingaan dan in de eerste- tot en
met de derde klas. Daar wordt alleen
maar geantwoord op indicidcntele vra
gen. In de laatste twee klassen is de
seksuele opvoeding (beter: man-vrouw
relatie) een onderdeel van het lesroos
ter."
HET EFFECT. Mevr. In 't Veld:
„De kinderen gaan er makkelijk ovei
praten. Ook buiten de les. Laten we
wel wezen, praten, géén experimenten
nemen. Trouwens die drang naar het
experiment valt helemaal weg. Dat is
typisch. Voorgelichte kinderen zien in,
dat zo moeten wachten tot ze eraan
toe zijn. Ze zullen zelf de normen
gaan vinden. Voor heil wordt het ook
veel eenvoudiger om de brug naar
thuis te slaan. Ze durven, met hun
vraagjes, die eventueel niet op de los
zijn behandeld of juist tijdens de los
ee» onderwerp voor een discussie wa
ren, ook thuis naar voren te komen.
Dat is een zeer positief punt."
DE VRAGEN. Mevr. ïn 't Veld:
„Deze zijn van zeer uiteenlopende
aard. Soms voor de voorlichters moei
lijk te beantwoorden. Maar juist uit
dc verscheidenheid blijkt, dat de kin
deren al een. hele poos iets hebben lo
pen opkroppen. Iets, dat ze graag had
den willen uiten, maar waarvoor geen
gelegenheid bestond. Opmerkelijk is
hierbij ook de geruststelling die ervan
de kinderen uitgaat als hun vraag
beantwoord is".
VOORBEELDEN. Mevr. In 't Veld:
Jongens vragen dikwijls „Wat moet je
do-n om geen kinderen te krijgen"
„Wat is een sex(e)piel" „wat is een
sexbom" „doen vader en moeder
'het' alleen als ze kinderen willen
hebben" „doen een man en een
vrouw het alleen als ze van elkaar
houden" „wat is een flikker". De
meisjes: „Of de jongens ook maande
lijks een soort menstruatie hebben"
„hoe je 'het* precies moet doen".
Mevr. In 't Veld: „Vooral de vraag
over de techniek voert de boventoon".
HET DOEL. Meur. In 't Veld„Alle
angstcomplexen weg te nemen. Een
MEVR. N. In 't Veld; „Bij de
ouders is er geen sprake van on
wil. Het is alleen maar een
kwestie van onmacht en onkunde.
De ouders weten er soms nog
minder van dan een voorgelicht
kind."
ieder moet gerust gesteld worden. Het
is mij» mening, dat wanneer ja de
voorlichting ta lang laat liggen, het
voor de kinderen juist zo interessant
wordt. Praat eens geheimzinnig met
iemand en zwijg dan wanneer een
kind binnenkomt. Als je dan eens
klaps een draai aan het verhaal geeft,
■wordt het kind achterdochtig. Het wil
meer weten. Zo is het met tie seksuali
teit ook. Zwygen is een verkeerde
voorlichting
REACTIE OUDERS. Mevr. In 't
Veld: „Deze is moeilijk te peilen.
Maar de moesten winden, het goed, dat
de school de taak heeft overgenomen.
Voor hen is het een pak van het hart.
By de doorsnee ouder is er geen spra
ke van onwil, maar win onmacht en
onkunde. De angst om het goed te
kunnen brengen.
In. vele andere gemeenten vinden, de
voorlichtende lessen, niet plaats op
initiatief van de gemeente (coals in
Rotterdam), maar na aandringen van
een oudercommissie. Dat is geweldig
so zou het overat moeten.
Et zyn in Rotterdam nog lagere
scholen genoeg, waar niet aan seksuele
pedagogie gedaan wordt. De oorzaken
kunnen talrijk zijn Het hoofd kan er
tegen zijn of dc oudercommissie,
maar er kunnen ook geen geschikte
leerkrachten aanwezig zijn. Pas wan
neer er emge aandrang van de ouders
is, komt in zo'n situatie wel verande
ring.
Er zijn evenwel ook oudersdie veel
weerstand bieden. Ze willen het ge
woon-to eg met. „Elfce verandering
geeft een soort angst", zeggen ze. Men
raakt in zekere zin de oude houvasten
kwijt. Ergens kan ik me dat wei voor
stellen. En ik vind het fijn, dat er ou
ders zijn, die niet klakkeloos aanne
men, wat er op school beslist wordt.
Discussie moet er zijn, anders wordt
het nooit iets".
HOMOFILIE. Mevr, In 't Veld:
„Ook daar wordt terecht aan
dacht aan besteed. Elk kind moet zich
op zijn gemak kunnen ixelen. A!s ee»
jonge» zich veel meer voelt aange
trokken tot zijn vriendjes, moet ie
daar vragen over kunnen stellen. Het
tijdperk van het na-wijzen van homo
fielen moet eindelijk eens voorbij zijn.
We moeten iemand accepteren zo
hij/zij is. Waarmee tk niet gezegd heb,
dat je het moet propageren."
ROTTERDAM, vrijdag. De
begroting voor 1970 is gister
avond na drie dagen vergaderen
door de gemeenteraad vastge
steld. De fraeties van PSP en
CPN, alsmede enkele PvdA'ers
stemden tegen de post voor de
bescherming bevolking. De heer
C. N. van Dis (SGP) liet aanteke
nen, dat hl3 tegen do uitgaven
voor kunstzaken was.
aan dat de motie in strijd was met het
feit dat de raad akkoord was gegaan
met het standpunt van b. en w. over
haven- en industriebeleid, zoals dat
was geformuleerd in een nota die bij
de begroting werd behandeld,
De PvdA-fractie hield bij monde
van leider Lems vast aan de motie,
die eerder door de KVP-fractielelder
mr. L. A, Struik was betiteld als een
motie van wantrouwen. „Deze kwali
ficatie is niet van toepassing," aldus
de lieer Lems, „we willen hiermee
slechts bepaalde punten uit de nota
van het college onderlijnen".
De burgemeester had tevoren nog
verklaard dat de nota „ons voldoende
armslag biedt terwijl de geboorte van
een nationaal havenbeleld op komsi
ls". Hij concludeerde dit uit de ver
klaringen die minister Bakker van
verkeer en waterstaat ln Zaandam
heeft afgelegd.
„Rotterdam krijgt ruimte voor het
diep stekende schip en voor overslag
en bij ons zal applaus opklinken als
het afleiden van de industrieën van
Rotterdam naar andere plaatsen in
Nederland lukt", aldus de heer Tho
massen, die eraan herinnerde dat de
„vestiging van de Total-rafflnaderij
voor het rijk te koop is terwijl dit be
drijf schitterende aanbiedingen van
Antwerpen en Bremerhaven heeft".
Een motie over een sociaal statuut,
dat grondslag moet gaan vormen voor
de formulering van voorwaarden bij
dc uitgifte van industi iegronden, ver
eenvoudigde drs. Lems eerst, en later
trok hij hem in, nadat burgemeester
Thomassen had toegezegd, dat b. en
w. deze zaak zullen bestuderen.
„Het spreekt mij al enige tijd
sterk aan om sociale maatregelen vast
te leggen in de vestigingsvoorwaarden
voor bedrijven", zei de heer Thomas
sen.
DAGBROEKSCHRIJVER
ADVERTENTIE
Voor onze klanten die van luxe
houden is deze prachtige ven-
sterval mat rijk geborduurde
dessins ongetwijfeld ie Van liet!
En op deze luxe trevira val
Uit de duurdere serie geven wij
liefst 3 jaar garantieKant
en klaar met zoom en hoofd
jes, betaalt U nu per meter voor
deze mooie broderie val nog
géén vier gulden.
Franse
50 cm hoog
Vrijdagavond Om 6 uur begint
op de 1e etage de verkoop van
een luxe travira vensterva! met
rijk geborduurde dessins, kant
en klaar met zoom en hoofdjes,
50 cm hoog, met
3 jaar garantie,
per meter
Gtin tel of schfifj. beit
