IÉ
Koepel voor exposities C'70
m
Amateurs
in Franse
operette
70 JAAR GELEDEN MODERNE HAVEN
mm
Bootwerkers namen
vernieuwing niet
Veel publiek
voor concert
van Keyzer
Afscheid na
EDWIN RAWKINS IN DE DOELEN
49 jaar
Vreselijk veel
vlinderdunne
somerjerseys
in de Bijenkorf
..:sêÊÊ
ROTTERDAM RIJNMOND
mo
GELUKKIGE WINST
VAN CDR
HTOMnLar
WO'V-
M'-j
•v Met zijn'grote zeilschepen ziet.de lste
1 Katendrechtse haven er aan het eind van
de 19de eeuw op het eerste gezicht niet
erg modern uit. Toch spreekt Het jaar
verslag van de Kamer van Koophandel
en Fabrieken van 1894 over „een erts
haven, welker wedergade op het conti
nent, niet zal te vinden zijn". Dat sloeg
dan op de modernisering, in 1894 begon
nen. die twee jaar later gereed zou ko
men: het aanleggen van kaden en het plaatsen van elek
trische kranen daarop.
Rotterdam had een groot tekort aan losplaatsen voor
ertsboten en door de primitieve losmethode duurde het
lang, voor een schip leeg was. De stoomkranen aan ce
Rotterdamse havens, met een hefvermogen van l'.£ ton.
waren niet sterk genoeg om een bak door het ruim
van een schip te slepen cn die met erts te vullen. Daar
om schepte men in net ruim bakken vol erts, die met de
lier van het schip op het dek werden gehesen. Daar
•werd de bak gewogen weegbruggen, waarop men
een met erts gevulde wagon kon wegen, ontbraken ook
en vervolgens, door de op de wal staande kraan in een
wagon leeggestort.
Na een studiereis van de
dixekteur ven Gemeente
werken naar Engeland,
werd besloter de le Kateu-
drechtsc haven en de wes
telijk daarvan te graven
2e Katendrechtse haven- in
te richten voor 'n moderne
wijze van ertsoverslag. Aan
de le Katendrechtse haven
kwamen aan de westelijke
kade vier elektrische kra
nen en drie sporen met 'n
elektrische windas om wa
gens te kunnen verslepen.
Ook aan de oostelijke oever
en aan de 2e Katendrechtse
haven plaatste men elektri
sche kranen. Deze hadden
een hefvermogen van 2Vz
ton, waren in staat een bak
door het ruim van een
schip te slepen, met erts te
vullen en aan direct in de
wagon leeg te storten. Ook
een weegbrug was er iiu,
zodat het erts niet meer op
het dek gewogen behoefde
te worden.
De fa. Wm. H. Müller eo
Co was de eerste die van
de nieuwe Installaties ge
bruik zou maken. De firma
meende, door het grotere
vermogen van de kranen
en het vervallen van het
wegen aan dek, met ploe
gen van 9 in plaats van 12
man te kunnen werken. Dit
wekte verzet bij de boot
werkers en bij het eerste
schip, dat volgens de nieu
we methode gelost zou
worden, het s.s. „Drott",
weigerden zij aan het werk
te gaan. De stakers betobg-
den, dat het werken met
ploegen van 9 man te
zwaar en te gevaarlijk zou
zijn. Een aanbod van
Müller om als proef drie
maanden onder toezicht
van een speciale commissie
te werken, werd door de
stakers van de hand 'gewe
zen. De staking breidde
zich zelfs uit. Muller liet
toen arbeidskrachten uit
West-Brabant komen, die
onder politiebescherming
de „Drott" losten. De sta
king verliep daarna, maar
werd enkele maanden later,
in mei 1896, gevolgd door
een tweede van veel groter
omvang. Werkwilligen
werden met geweld be
dreigd en militairen kwa
men naar Rotterdam om do
orde te helpen handhaven.
Uiteindelijk laat de tech
nische vooruitgang zich na
tuurlijk niet tegenhouden.
De arbeiders waren trou
wens aan het eind van de
vorige eeuw nog niet sterk
genoeg georganiseerd om
een langdurige actie tegen
.de werkgevers tc kunnen
volhouden. De beide Ka
tendrechtse havens konden
ais moderne ertshavens
blijven fungeren, tot ze op
hun beurt slachtoffer wer
den van de ontwikkeling
van de techniek. Als erts
haven werden ze al vóór de
Tweede Wereldoorlog over
vleugeld door de Waalha
ven; daarna maakte d<
steeds groter wordende
omvang van de schepen de
inrichting van ertsoverslag
bedrijven in het Botlekge-
bied nodig en momenteel is
er zelfs een in aanbouw in
het meest westelijk deel
van Europoort, liet volgen
de zal op de Maasvlakte
komen.
Door deze ontwikkeling
heeft de le Katendrechtse
haven een andere functie
gekregen. - In plaats van
massagoed, als erts
steenkool (voor dit laatste
produkt stond vroeger aan
het 2e Katendrechtse
hoofd, tussen de le en 2e
Katendrechtse haven, een
elektronische kolentip, die
een wagon vol steenkool
kon opheffen, kantelen en
leegstorten in een schip)
wordt hier nu vooral stuk
goed overgeladen. Hiervoor
zijn de loodsen bestemd,
die we op de foto uit 1968
aan de overkant van de ha
ven zien, evenals het witte
gebouw, het koel- en vries
huis van Pakhoed N.V, Het
terrein links op de foto is
van de metaaihandel Si
mons en aan de derde zijde
van de haven, .niet op dc
foto te zien,
is het haven
bedrijf
„Citex"
geve«ti*»d
P. RATSMA
"jVTET Baehs ingetogen partita „O
lVJ- „O Gott, du fremmer Gött" open
de Arie Keyzer zaterdagmiddag voor
een groot en aandachtig publiek
zijn bespeling van hot Fler-ftroporgel
in de Doelenzaal, De zongvuldag geko
zen timbres deden het prachtige stuk
alle recht en werkten ook -akoestisch
voortreffelijk. Een eigenaardige reso
nans in één der lage pijpen wees ech
ter op een klein mankement in het or
gel, dat zich later gelukkig nauwelijks
meer hoorbaar aandiende.
Zeer erkentelijk zullen de toehoor
dei's Keyzer zijn geweest voor zijn
knappe véengave van Merndelssohns
tweede sonate, waarvan vooral de
langzame episoden in deze zaai bij
zonder fraai klonken. Voor het Alle
gro maestoso ontbrak de ruimtelijk
heid wat teveel, al wist de organist
met geacheveerd spel toch een goede
indruk van dit sympathieke werk te
geven.
Twee Nederlandse bijdragen volg
den, beide van musici,d!le niet in de
eerste plaats componist wi-H«n heten
maar vanuit hun praktische denken-
in-tonen tot het schrijven van waar
devolle stukken gekomen rijn. Van
Alex van Amerongert was dat een uit
1951 stammende Aria in de klassieke
driedelige vorm, waarin een boeiende
cantilene in een aan Fauré herinne
rend harmonisch gewaad is gestoken
(opvallend zijn de karaktersrtiake op
eenvolgingen van septiemakkoorden)
en van C. de Wolf een Passacagha
(eigenlijk Chaconne), koraal en fuga
over gezang 17, een kundig gemaakt
stuk, dat zrijn weg naar de organisten
eveneens al lang heeft gevonden.
Keyzer besloot het concert met een
uistekend geconstrueerde improvisatie
over een geestelijk lied, culminerend
in een bondige koraalbewerking, ge
king, ge
vat tussen introductie cn epiloog. Het
publiek schonk steeds hartelijk ap
plaus.
ELLY SALOMÉ
TN zijn „Cloches de Cornevllle" heeft
de Franse operettecomponist Plan-
quette zoveel spiritualiteit en leven
digheid in tekst en muziek gelegd dat
een goed amateurgezelschap er zelfs
iets zeer onderhoudends van ban ma
ken en daarin verschilt de Franse
operette dan ook meestal van de Duit
se of Weense. die zoeter en sentimen
teler van aard is.
Niettemin staat of valt zo'n opvoe
ring natuurlijk wel metde kwaliteit
van muzikale leiding en regie: er moet
vlot gereageerd .worden en de samen-'
werking tussen vocale en instrumen
tale prestaties moet betrouwbaar zijn.
Het Rotterdams Operettegezelschap,
dat Planquettes geestige komedie za
terdagavond in een volle Grote
Schouwburg In Zuid op de planken
bracht, mag zich gelukkig prijzen met
een kundig musicus als Paul Vugts
voor de muzikale directie en met een
regisseur als Lou de Groot, die beiden
de touwtjes goed in handen hielden.
Voor het zeer verdienstelijke werk van
de solisten (Dini Boer als Germaïne
moet van hen vooral worden genoemd
door haar duidelijke dictie en vlotte
actie), koor en órkest paste zelfs veel
respect
Het gebruik van een Nederlandse
vertaling deed natuurlijk afbreuk aan
de Franse esprit, maar in het origineel
zouden de problemen inzake uitspraak
en begrijpelijkheid uiteraard een hin
derpaal hebben gevormd. In elk geval
heeft het R.O.G. met deze operette zo-
vee! succes gehad dat het er goed aan
doet volgende keer weer z'n keus op
een der vele Franse operettes uit de
vorige eeuw te laten vallen.
S. NIEBOER
Iu Vlaardingen zullen 48.642 in-
woners een oproep ontvangen voor de
a.s. verkiezing van leden voor de Pro
vinciale Staten. Bij dc laatstgehouden
verkiezingen in 1967 (leden Tweede
Kamer) werden er 44.209 personen
opgeroepen.
Op het Weena is een koepel in
aanbouw die tijdens de manifes
tatie Comunicatie '70 zal worden
gebruikt als tentoonstel lings-
ruimte. In totaal komen er drie
van dergelijke koepels, twee voor
Philips en een voor Shell,
Op zondag 8 maart a.s. zal er in
de Westwijk van Vlaai-dingen een ge
zamenlijke lijdensoverdenking plaats
vinden van de wijkgemeenten van de
Maranathakerk, Rehobothkerk, Ich-
thuskerk en de Willibrordusparochic.
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM, maandag. Met
een bijzonder druk bezochte reccplss
heeft mej. C. Smits vrijdag afscheid
genomen van de firma Kats en Waal
wijk aan de Baan. Negen en veertig
jaar geleden kwam ze als jongste be
diende, nu vertrok ze als boekhoud
ster, beheerster van dc kas en boven
alles als vraagbaak on steunpilaar van
de firma.
Dat mej. Smits ook in de relatie
kring waardering genoot bewezen de
vele bloemstukken die op de receptie
werden aangedragen
De firma Kats en Waalwijk, die
destijds de naam Pelt en Van der
Heijden droeg, was voor de oorlog ge
vestigd aan de Wijnhaven. Na het
bombardement van 1940 was het mej.
Smits die vrijwel geheel uit het
hoofd de verloren gegane admini
stratie opnieuw opbouwde. Ook op
ander terrein is mej. Smits al tiental
len jaren actief: zij is een vaste col-
Icctante van de „Macht van het klei
ne" en een trouw lid van dc Ned.
Hervormd kerkkoor.
(Van onze dammedewerker)
ROTTERDAM, maandag. Zes
kampioenen van de districten van de
Zuidhollandse Dambond strijden om
twee vacante plaats in de provincia
le competitie.
CDR, de representant van le Rot
terdamse Dambond, had tegen LDC
niet over péch te klagen, toen bij de
stad 9—9, de tegenstander van Bak
ker blunderde en de Rotterdammers
daardoor alsnog wonnen.
De uitslagen, van de eerste ronde
waren: PDV 2 (Papendrecht)—KDC
(Katwijk) 10—10, Damlust (Gouda)
GDC (Gorkum) 15—5, CDRLDC
11—9.
Impressaric Paul Ackét had nog op het laatste'nippertje kans gezien de Edwin Hawkins Singers te contracteren
en zo gebeurde het dat de Amerikaanse gospelgroep twee dagen na het optreden tijdens het Grand Gala in feite
.vrij pioiseli-ng in de grote zaai van De Doelen verscheen, Desalniettemin toch een redelijk bezette Doelen, Zo'n
vijftienhonderd mensen zagen en hoorden de swingende show van de Edwin Hawkins Singers. Een bijzonder homo
gene groep, met voortreffelijke t,tead"-vocalisten. Enthousiasme in de zaal natuurlijk voor de hit „Oh, happy day".
Maar ook op andere momenten wend het publiek flink opgepept, vooral als leden van de Singers van het podium
kwamen en een soort muzikaal vraag- en antwoordspelletje begonnen (zie foto).
O
(om zelf mxdi-mode te
makenbijvoorbeeld
Itekds
katoenen
üoemMoipMtovrkPM/4.9s ,4eY.