Regisseurs-theater ui Frids concert voor drie violen: teleurstellend Hartstochtelijk stuk van Schat in 'Actuele muziek' HEB] V an Thiel houdt vragen Kamerlid v. d. Spek tegen Politie haalt krakers uit Arnhems pand ZIGGER ZAGGER: HINDERLIJK AMATEURISME, WEINIG SPITSHEID Drie premières: meer luidruchtigheid dan bewogenheid Berlijns festival afgebroken na rel om Houwers film Jackie Gleason viel dertig kilo af om te trouwen ASVA door ledenverlies in financiële moeilijkheden Parachutist komt in menigte neer PRINSES CHRISTINA GESLAAGD GEBASEERD OP 'DIENSTGEHEIM' Verbetering weg over vliegbasis Soesterberg ZIGEUNERS SLAAGS OP KRUISPUNT Kabouters ontevreden over gemeentebeleid Brandkastkraak met springstof mislukte pag, 4 - maandag 6 juli 1970 StuK: ZJgger Zagger; auteur: pe ter Terson; frzrlxchap: Nation*! Yonth Theatre; regie: Michael Croft. plaats: Stadsschouwburg, Amsterdam. HET Holland Festival-toneel heeft dit jaar wel erg in het teken gestaan van de artistieke dressuur die men ook wel met de tem „regisseurs^heater" aan duidt. Deze tendens manifesteerde zich geducht, zowel in het puur klassieke genre (Das Wort van Schnitzler, bijvoorbeeld) als in de meer avant-gardistisch be doelde voorstellingen (die van Tom OHorgans' New Troupe), en culmineerde dan nu tenslot te in het luchtige klapstuk van het HF toneelpakket 1970: Zigger Zagger, de voetbal-muzikale-ko- medie van Michael Croft en zijn National Youth Theatre uit Engeland. Ir. hot speciale geval van Zlgsrer Zagger is er eigenlijk aan regisseurs- toneel niet te ontkomen. Croft werkt met jonge tot zeer jonge smateurs. Met alle charmes en moeilijkheden van dien. Ongeschooldheid kan garant staan voor de 1detie onbevangenheid die professioneel «peJersmateriaal zo vaak en zo pijnlijk atist, aan de ande re kant bestaat het gevaar dat de re gisseur het jonge goed in vlakke type ringen gaat vastklemmen om het al te grote gemis aan vakkundigheid op te vangen. Om de ideale balans .tussen deze maar al te reeie hindernissen te vinden zal een toneelleider als Croft ontzettend goed moeten oppassen bij de keuze van zijn stukken- Het is niet verwonderlijk dat hij zijn grootste successen met Shakespeare haalde; de onbevangenheid die tegen het karika turale moet leunen (Crofts meester lijke regie van jonge jongens In vrou wenrollen van Shakespeares Ham let) zal altijd gesteund snoeten wor den door. een tekst, een handeling die „stevig" genoeg is om de spelertjes ea speelstertjes op te vangen, Zigger Zagger voldoet absoluut niet aan deze eis. Schrijver Terson heeft 39 scènes, vervaardigd die voor een gigantische tribune spelen, Zijn toneelstuk, gelar deerd met allerhande yells en songs waaronder zelfs Hand In Hand Kame raden en Op Een Slof En Een Ouwe Voetbalschoen. feilloos, accentloos door de Brltjes ten beste gegeven, aardige geste vertelt het verhaal van de jongen die zo-van-school-af de maatschappij in moet. Concen treerde Gerben Relllnga's Ajax— Feijenoord zich helemaal op het socia le tribune-gebeuren, bij Zigger Zagger is die stellage letterlijk en figuurlijk de achtergrond voor een rijtje nogal stereotype anekdotes waarin het pu bliek de worsteling van de 15-jarige Harry Philtoh kan volgen die tussen de hartstocht voor voetbal en een op passende maatschappelijke carrière moet kiezen- Het geheel houdt het midden tussen een grote revue, een toneelstuk, een muzikale komedie. Steeds weer zien we de twee krachten die Harry jn tweeën splijten: aan de ene kant Zigeer Zagger. de voorzitter van de FC City-supporters club, aan de andere kant het sociale fatsoen, in de personen van Harry's oppassende maar o zo vervelende zuster en zwager. Daardoorheen loopt dan als een rode draad een nogal sullige, matte, flawe kritiek op de Engelse maatschappij, Hoe aardig het ook allemaal be doeld mag wezen: Zigger Zagger ver zakt in een monotone aaneenrijging van verschrikkelijk goedkope scène tjes (nooit spits, nooit écht geestig) die veel ep veel te lang duurt Uitein delijk gaat het amateurisme van de groep bepaald hinderen, en-dat is wel het laatste wat Michael Croft bedoeld moet hebban. Zijn Shakespeare-verto- Hingen hebben bewezen dat hij juist het amateurisme als puur artistieke kracht onnavolgbaar kan hanteren. ISCHA MEIJER. Voetbalsupporters op de tribune fungeren als achtergrond in „Zigger Zagger", gespeeld door het National Youth Theatre. #2]ELFS de allerlei lichtzinnighe den toelatende ti tel „promenade- concert" kon za terdagavond in Scheveningens Kurzaal niet voorkomen dat men. zich afvroeg: waarom werd het Residentie Or kest overgeleverd aan een zo ma tige dirigent als de Amerikaan Igor Buketoff en aan een zo po ver programma? En waarom kreeg het geen taken op te knap pen. die bij het hoge niveau van het Haagse ensemble passen en recht hebben op een plaats in het Holland Festival? Meende men soms dat enkele stunts waarborgen bieden voor festivalsfeer? Die stunts waren er: want een concert voor drie violen en orkest (in dit geval van Géza Frid) levert nu eenmaal evenzeer een ongewone bezienswaar digheid op als de geweer- en kanon schoten waarmee Tsjaikowski's Ou verture 1812 werd besloten. De uit komsten waren echter zo teleurstel lend dat de hele avond al was verge ten toen de kruitdamp van de oorver dovende salvo's (veroorzaakt door ap paratuur en personeel van hed Leids legermuseum) was opgetrokken. Emmy Verhey, Christian en Dick Bor, voor wie Frid onlangs zijn tripel- concert schreef, bleken in deze. pre mière nauwelijks op drie verschillen de instrumenten be2ig te zijn maar veeleer op één twaalfsnarige reuze viool. Bijna voortdurend liet Frid hen immers gelijktijdig uniforme patronen spelen, zonder dat van individueel ka rakteristieke bijdragen sprake is. Bo vendien zijn dat dan wezenloze mo tiefjes en figuurtjes in 'een richting loos chromatisch gemiddelde zonder muzikale essentie. Zijn anders zo vlotte, speelse vak manschap hield hij ook angstvallig verborgen achter een facade van ge forceerde, quasi-moderne effecten in de zwaar aangezette orkestpartij, die de soli danig overwoekert. Kortom: een vrijblijvend, voornamelijk rit misch bepaald orkestraal klankbeeld waarin de vioolpartijen als futiele zeepbellen rondzweven. Typisch een mislukte poging om zogenaanjd gea vanceerd te schijnen, 'waarbij Frid zijn ware (muzikanteske) aara ver loochende. 'Op deze vierde juli leek Charles ©J-JET meest in bet oog lopende aspect van het laatste der drie aan actuele muziek gewijde concerten van het Holland Festival was de batterij microfoons die gisteravond het podium van de Grote Zaal in Am sterdams Concertgebouw beheerste. Het gevolg: een buitensporig versterkt geluidsgemiddelde dat de premières van Reinbert de Leeuw, Peter Schat en Louis Andriessen voornamelijk luidruchtig en zelfs verpletterend deed zijn. Ivens' „The fourth of July" (Ameri ca's Onafhankelijkheidsdag) bij uit stek toepasselijk: helaas een chaoti sche, grauwe klankenbrij vol clusters en tegelijkertijd plaats grijpende ge beurtenissen die een reeks dóór elkaar spelende amateurbands en knallend .vuurwerk moeien suggereren. Al. in 1913 kwam de Amerikaan Ives op die vondsten, die tegenwoordig pas in de mode zijn gekomen. Vandaar dat som migen een pionier in hem zien. Wat mij betreft echter: een man met ideeën wie heeft die niet? maar iii-jt een componist die ze ook kon ven- wezenlijken. Buketoff had ten onrechte ook de Armeense Suite van Yardumian uit de VS meegebracht; quasi-folkloristische kitsch uift het variété waar men van slechts dik h^ut tevergeefs mooie planken tracht te zagen. Een zelfde grove techniek keiynerkte trouwens eveneons de directie van Buketoff in zes Slavische Dansen van Dvorak en Tsjaikowski's daverende ouverture (met koperblazers van de Koninklijke Militaire Kapel), Niet meer dan een vlotte kapelmeester zonder oor voor nuances en klankbalans. Dat alles nog redelijk verliep, accentueerde slechis hoe geroutineerd en hecht het Resi dentie Orkest is. LEX VAN DELDEN Het was dan ook op zijn minst frap pant dat In dit Nederlandse program ma juist de niet versterkte „Séance" van Ton de Kruyf de meeste indruk maakte. Omdat dit stuk voor slagwer kers, vierhandig piano en harp in het krachtdadige geheel een oase van ge nuanceerdheid bood met attractieve klankcombinaties én intelligent gedo seerde spanningen. Afgezien van deze herhaling De Kruyfs werk stond dit seizoen al op het programma van het Concertgebouworkest leek het in de rest meer om de kwantiteit dan om de kwaliteit der decibels begonnen te zijn. Desondanks kon men zonder moeite vaststellen dat Schat qua creatieve potentie met kop en schouders boven De Leteüw, Andriessen (en ook David Porceüjn) uitsteekt Uit zijn „Thema" voor hobosolo, achttien blazers en vijf elektronische instrumenten spraken immers een muzikale drift en een door fantasie geleide bewogenheid die bij de anderen volslagen ontbreken. „De keihard rennende gitaren" (Schats eigen woorden in een pro grammatoelichting afgedrukte discus sie tussen de componisten) en het hammondorgel mochten de door Han de Vries gespeelde hobopartij dan wel vaak overdonderen, niettemin werd ik hevig geboeid door de dionyslsche hartstocht van dit door Schat zelf ge dirigeerde StuK dat in zijn quasi-bar baarse herhalingen aan Stravinsky's „Sacre" herinnerde. "Wie .naar meer nuanceringen verlangde, kwam echter niet aan zijn trek. Daarvoor bleven ook de krijsende flageoletten van de hobo en de uitbarstingen van het ko per te langdurig en nadrukkelijk ac tief. Alleen maar agressief geweld had Andriessen te bieden in hel te Osaka ten doop gehouden „Spektakel" dat in een geheel nieuwe versie van Willem Breuker nauwelijks eigen muziek be vatte maar louter stijlcitaten van Bach tot Messiacn en van jazz tot pop combineerde met omvangrijke impro visaties van o.ii. slagwerker Han Ben» nink, saxofonist Breuker, vibrafonist Gunter Hampel en bassist Maarten van Segteren Altena. Zoals De Leeuw in de boven vermelde discussie al op merkte: een „vuilnisbak" vol weggooi- muziek waarvan „geen noot deugt". Of gelijk Andriessen het zelf uitdruk te: een „kliedertroep" maar dan wel polemisch bedoeld, want je moet „de vijand aanvallen met zijn eigen mid delen". „Spektakel" kwam dus neer op èen infantiele potpourri vol exhibitionisti sche grappen van het soort dat op schoolfuifjcs hilariteit kan verwekken. Uitermate grof in elkaar gezet en doorspekt met radiointerviews (o.a. met broer Jurriaan Andriessen), gege ven de kwaliteit der grollen van wei nig humor getuigend en gezien de buitensporige lengte (bijna een uur!) van buitengewone zelfoverschatting en pretenties. De Leeuw, die het stuk dirigeerde, introduceerde ook 2ijn eigen „Hymns and chorals", eveneens een ruw uitge vallen conglomeraat vol stijlcitaten la Mozart, Messiaen en Stravinsky) maar bovenal een eerbewijs aan Satie wiens „wezenlijke armoede" en „tota le stilstand" hem voor ogen stonden. Een merkwaardige doelstelling die met succes werd nagestreefd, want het pakte inderdaad „heel statisch" en „vervelend" üit.\ losse klankcomplexen waarin „helemaal niets meer gebeurt" (De Leeuws eigen woorden). David Porcelijns Requiem voor slagwerkers (In memorian Varèse) stelde evenmin Iets voor: een vorme loze staalkaart van roffels, tikken en slagen, met wat decoratieve sfeer van xylofoon en celesta. Maar voor de in zet en het uithoudingsvermogen van de uitvoerenden het Nederlands Peter Schat Blazers Ensemble en de Slagwerk- groep Amsterdam kon men alleen maar bewondering hebben. LEX VAN DELDEN BERLIJN, maandag (DPA) Het Berlijnse filmfestival is gisteren twee dagen eerder dan het plan -was beëindigd. Nadat de jury naar aan leiding van een controverse mot de leiding haar werkzaamheden had go- staakt, besloot de festivalleider, de Westberlijnse senator; prof. dr. Werner Stem, voortijdig een einde aan het festival te maken. De jury had zich ds woede van de meeste deelnemers op de hals gehaald door uit politieks overwegingen de Westduit se inzending ..O.K." van re gisseur M'choel Vertoeven cn produ cent Rob Houwer niet te jureren. In deze fdm wordt dz verkrachting van eon Vietnamese vrouw door Ameri kaanse m:l iairen getoond. In een verklaring van de jury werd gezegd dat zU tot haar spijt haar werk moest neerleggen omdat haar tijd in beslag werd genomsn door „discussies die met de getoonde films niet te ma ken hebben". ASKFORD, maandag (AP) De vermaarde Amerikaanse film- en tele- visie-acteur en orkestleider Jackie Gleason is zaterdag ih Engeland ge trouwd met Beverley Mlttrick. Gleasori was tien dagen geleden of ficieel gescheiden van zijn eerste vrouw, met wie hij 34 jaar getrouwd Is geweest. De 54-jarige acteur heeft hoel wai voor Beverley over gehad. HU weegt op het ogenblik nog 95 kilo; dat was een tijdje geleden, toen hij zijn trou werij-vermageringskuur" inzette haast 129 kilo geweest. AMSTERDAM, maandag Do ASVA (Algemene Studenten Vereni ging Amsterdam) moet gaan bezuini gen, omdat de nadelige saldi van do afgelopen jaren te groot «Un gewor den. Vorig Jaar bedroeg het nadelig .saldo 121.000, dit jaar f 10.000. Dit be tekent dat het eigen Vermogen van de vereniging is ingeteerd tot f 27.Ö00. Volgens Eric Fischer, penningmees ter van het ASVA-bestuur, ls leden verlies de voornaamste oorzaak van het tekort. Ook zijn er het afgelopen jaar veel acties gevoerd waarvoor de ASVA haar apparaat (stencilüienst enz.) ter beschikking stelde, zxmder dat daar betalingen voor zijn verricht Volgens AS VA-voorzitster Wietske Miedema loopt de verliespost op de stoncildienst in de duizenden gulden. Zij deelde mee, dat de subsidiepot drastisch verkleind zal wprden. Hel ASVA-bestuur zal een deskundige, dte indertijd ook behulpzaam is geweest bij het op een gezonde financiële leest schoeien van de Nederlandse Studen ten Raad, in de arm nemen om advies in te winnen over mogelijke bezuini gingen, Vier mensen gewond DEN JIAAG, maandag (ANP) De 34-Jarlgo F. A. Tammer uit Socater- berg is zaterdagmiddag tijdens een -demonstratie parachutespringen op de speelweide van het Zulderpsrk in Den llaag mei eyn valscherm in bet nu- büok terecht gekomen. Drie tdeachou- w'efs, een 56-jarige vrouw en twee broertjes van ze» en tien jaar. Hepen daarbij verwondingen op. Ook dc pa rachutist werd „gewond. IJU brak ztln neusbeen en moest aan een snUwond worden behandeld. Van de drie' gewonde toeschouwer* moest de zesjarige jongen aan een ge broken linkerbeen en een snijwond oan het hoofd worden behandeld. Zl,jn. tienjarig broertje liep een. pijnlijk lin kerbeen op en de 58-jarige vrouw een pijnlijke kuit, waarvoor zij in het ziekenhuis werden behandeld. Prinses Christina ...geslaagd... (Van onze muziekredacteur) QUEBEC, maandag Prin ses Christina, die In de Cana dese stad Quebec rang stu deert bU de ran origine Ne derlandse pedagoog Bernard Diamant en er voor de theore tische vakken het Conserva toire Vincent d'Ihdy bezoekt, heeft het'eerste jaar van haar opleiding voor de graad „ba chelor of music" met succes afgesloten. ZU slaagde voor het zangexamen. De uit To ronto afkomstige jury kende haar 27,5 van de maximaal 30 te behalen punten toe. De studie voor „bachelor of music", die vier jaar duurt is te vergelijken met een conser vatoriumopleiding In IVest- Europa. Daarna kunnen be gaafde studenten nog twee jaar verder studeren voor de titel „master of music". (Van onze Haagse redactie) DEN HAAG, maandag Het presidium van de Tweede Kamer heeft geweigerd een schriftelijke vraag van het Tweede-Kamerlid A. G- van der Spek (psp) door te sturen naar minister W. den Toom van defensie. De heer v.d. Spek had minister Den Toom om schriftelijke informaties verzocht over het gebruik van ABC-wapens (atoom-, bio logische en chemische strijdmiddelen) door de Nederlandse krijgs macht. Doorzending van vragen kan door het presidium worden geweigerd als „wegens vorm of inhoud overwegend beswaar bestaat tegen de tekst". Kort voor zijn vertrek als lid van een parlementaire delegatie naar Is raël, zei de heer v.d. Spek ons van morgen dat hij zijn vragen had geba seerd op de uitgave „Bescherming te gen ABC-strijdmlddelen" een schriftelijke cursus van de Inspectie Opleidingen der Koninklijke Land macht, waar onder het hoofdstuk „Tactische bescherming" staat te le zen: „Voor het maken van een plan moet de commandant bij zijn beoorde ling van de toestand o.a. het volgende overwegen: de vijandelijke mogelijk heden voor wat betreft ,het gebruik van ABC-strijdmiddeléh, en de eigen mogelijkheden op dit gebied". Naar aanleiding vau deze tekst heeft de heer v.d. Spek aan minister Den Toom gevraagd of hieruit kan worden opgemaakt dat de Nederland se krijgsmacht over atoom-, biologi sche of chemische wapens beschikt,of daarover in de toekomst gaat bescbik- ken. De cursus, waarop bet" PSP-Kamer lid zijn vragen baseerde is „dienstge- heim", waarmee wordt bedoeld dat kennisneming alleen bestemd ls voor G. VAN DER SPEK militairen, en niet vrijelijk mag wor den verspreid. Na „dienstgeheim" de laagste klassering volgen nog de classificaties Geheim, Zeer Geheim, NATO-Geheim en „Cosmic Top Se cret". „Dlenstgeheimen" zijn toegankelijk voor iedere militair, ook dienstplichti gen, zodat enkele tienduizenden (oud)rmlitairen op de hoogte zijn van de schriftelijke cursus over de ABC- strijdmidclelen Tweede-Kamervoorzitter mr. P. J. F. M. van Thiel heeft aldus de hoer v.d. Spek ontdekt dat de betreffen de landmaehtcursus „dienstgeheim" was, zodat behandeling van zyn vraag schadelijk is voor de krijgsmacht. „Nu mijn vragen tóch in de pers zijn geko men, wil Ik het hierbij laten", zo zei vanmorgen de heer v.d. Spek. (Van onze correspondent) SOEST, maandag Kct ministerie van defensie heeft opdracht gegeven tot verbetering van de Van Weerden Poelmanweg bij de vliegbasis Soester berg, Op deze weg zijn enkele weken geleden bij een verkeersongeluk vijf militairen om het leven.gekomen. Meer dan twee jaar lang heeft de gemeente Soest er vergeefs bij defen sie. die eigenaar van de weg ls, op aangedrongen om de weg over het vliegveld 'te verbeteren. De gemeente Soest heeft daarom ook steeds gewei gerd, de weg in eigendom "van defen sie over te nemen. Na het ongeluk met dé militaire truck heeft de gemeenteraad ven Soest in. een telegram aan de minister aangedrongen op spoedige voorzienin gen, terwijl ook de burgemeester van Soest een onderhoud had met de be windsman. Het beruchte weggedeelte, waarop Ook in het verleden veel onge lukken. waarvan enkele met dodelijke afloop, zijn gebeurd, zal worden gere construeerd volgens een alternatief plan van de gemeente Soest. Defensie had ook reeds twee plannen klaar, maar het ene was volgens het ministe rie te duur en het "andere voldeed niet aan de wensen van de gemeente Soest. De verbetering van het tracé (kosten rond twee ton) is vrijdag begonnen. (Van onze correspondent) Leeuwarden; maandag Op de krplslng van de rijkswegen 7 en 9 bij de Noordbolland se kop van de Afsluitdijk onder Den Oever zUa twee zigeunerfamilies za terdagmiddag slaags geraakt. De volgens de rijkspolitie uit ongeveer 20 personenbe staande families de kinde ren niet meegerekend ont moetten elkaar en raakten op het grasveldje tassen belde wegen in gevecht, Met stok ken, stenen en nlt de grond gerukte wegmarkerlngspalcn ging men elkaar te lijf- Het verkeer raakte ln de knoop omdat voorbijgangers stopten en de vechtpartij gingen foto graferen. Zes man van .de rijkspolitie maakten tenslotte een eind aan het gevecht. Er waren geen gewoüden, wel wa« een VW-busJe zwaar be schadigd. Volgens de rijkspoli tie waren de zigeuners Alge rijnen. Sommigen hadden een Frans paspoort. „Wc weten niet waar ze vandaan kwamen of waar ze heen moesten, maar we hebben de ene fami lie in de richting Den Helder gestuurd, de andere in de richting Amsterdam. Ze zullen het ergens anders misschien wel eens uitvechten," aldus de rijkspolitie. ARNHEM, maandag (ANP) De Arnhemse politic heeft zaterdagavond een groep kabouters met twee over valwagens weggehaald uit het pand Cordesslraat 6. De kabouters hadden het pand eerder op de avond ge kraakt, Op het politiebureau werd proces-verbaal tegen hen 'opgemaakt. Het tijdelijk bezette pand had twee jaar leeggestaan. Het laatst was er een chemische onderneming in gevestigd geweest. Ongeveer een maand had deze week de wapenstilstand, geduurd tussen de Arnhemse kabouters en het gemeente bestuur van Arnhem. Woensdag was er een gesprek gevoerd tussen verte genwoordigers van het gemeentebe stuur onder leiding van burgemeester drs J. A. F. Roeien en een deputatie .van Oranje Vrijstaat over de leeg staande panden in de Gelderse hoofd stad. Over de resultaten van dit gesprek toonden de kabouters zich echter on tevreden. Zij zagen geen reden meer om zich nog langer zoals-de afgelo pen maand volgens de afspraak ls gebeurd van acties te onthou den. Volgens hen was duidelijk dat de gemeente niet te veel geld wil uitgeven aan de opheffing van de wo ningnood en ook niet wil ingaan op het verzoek om de slooprijpe, maar nog bewoonbare panden ter beschik king te stellen van mensen die er nog een tijdje jn zc- den kunnen wonen. Van de zijde van het gemeentebe stuur was aangevoerd dat van de on derzochte lijst van 55 leegstaande -panden er 19 tot de zogenaamde be drijfspanden behoorden. Van 13 pan den zou reeds éen woonvergunning zijn afgegeven, en ten aanzien van 14 panden waren de verkooponderhande lingen reeds in een vergevorderd sta- dium. De overige panden waren vol» gens het gemeentebestuur hetzÜ voor de sloop bestemd, hetzij nog in onder zoek. BERGEN, maandag (ANP) In het kantoor van de zuivelfabriek in Venray hebben In de nacht van .zater dag op zondag inbrekers geprobeerd de brand kast door springstoffen te la ten ontploffen. De muren van het kantoor werden hierbij beschadigd. De krakers zijn vermoedelijk bij hun werkzaamheden gestoord. Zondagavond werd, ondér toezicht van de politie, de kluis met snijbran ders geopend, waarna bleek dat het geld nog aanwezig was.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Rotterdamsch Parool / De Schiedammer | 1970 | | pagina 1