Theo Bay Ié, bariton, overleden STUDIO TOONT ONMACHT MET 'ELCKER-IK' Kleurig huwelijk tussen Raggedy-clowns in VS i Albert de Booy (Appie) overleden Regie-debuut van drie studenten m 'Dief Wagner met Tina Sinatra KUNST Constant Nieuwenlinys weigert zijn lintje Christie's vindt en veilt verdwenen doek van Caravaggio Film- en tv-sler Glenda Farreïl (67) overleden Onderscheiding voor Nederlandse film GERARD JAN RLJNDERS: HOOGTEPUNT MET DE GHELDERODE Proloog met en voor werkende jeugd op toneel Charles Chaplin (72) in VS onderscheiden Rijk WSmM rwf- Weinig nieuws pp pag. 4 - maandag 3 mei 1971 (Van onze muziekredacteur) ZWOLLE, maandag Irt het Sophia Ziekenhuis te Zwolle waar hdj kort geleden voor het ondergaan van een hersenopera tie was opgenomen, is in het af gelopen weekeinde de zan«er The<y Baylé overleden. Theo Baylé die de laatste jaren in Kampen woonde, waar hij zang doceerde aan de muziekschool, werd 58 jaar. Hij genoot vooral als operabariton internationale faam. Baylé die 29 mei 1912 in Laren was geboren, ontving zijn opleiding van mevrouw Aaltje Noordewier-Reddin- gius. Hij maakte in 1931 zijn debuut In Haydns oratorium Die Jahreszeiten. gaf sindsdien tal van Hedercnavonder, met zijn vrouw Kitty Johns als pia niste en besloot in 1937 zich voorna- •melijk aan de opera te wijden. Hij werd één; van de steunpilaren van de vlak na de twee wereldoorlog opge richte Nederlandse Opera waar hij onvergetelijke glansrollen op de plan ken brach:: o.a. :n R solelto. Carmen. Hoffmanns Vertellingen. Bohème, De Barbier van Seville en Toscr. Ook in het bui'.erilim «.-iel name in New York en Bavce'ona z*».e men '\--n Iw- haaldclijk in operaveor.*tol1:ngcn. !n 1931 werd hij nl* ver?:? fc-»r""on dc Weenso Staalsopcra en Vo'ksepern benoemd waar hij ruim tien jan:- .triomfen vierde. Z'jn verston:lhoud:ng m-y de Ne der'andre Opera was :nmid.-'e"< zoda nig vcrtl-nr-rd da'. h;i !>:cr nr- slechts spora-'ij4*h op'rad. Torn hi: in 1962 nao- Neder"md kcerd. concentreerde h:.j zich op'dc zangpedagogio. Als leraar was hij uan het Utrechts Conservatorium en het Muzieklyceumte Arnhem verbonden. <Van onze kunstredactie) 'AMSTERDAM, maandag. De 'Amsterdamse schilder Constant Nieu- wenhuys heeft geweigerd zijn onder scheiding van ridder in de-orde van Oranje Nassau te aanvaarden. Als reden geeft hij „zijn opvatting van de maatschappij en de cultuur, die niet te verenigen is met het beeld van een autoriteit die een waatde- ringsoordeel over individuen uit spreekt." THEO BAYLÉ als Rigoletto (in 1960), een van zijn glansrollen. (Van onze fcunstedactie) LONDEN, maandag. - Het Lon- dense •veilinghuis Christie's gaat op 25 juni een verloren gegaan meesterwerk van de zestiende eeuwse Italiaanse schilder Caravaggio veilen. David Carritit, Christie's raadgever voor schilderkunst, heeft het ontdekt in een buitenlandse verzameling. Hij wil niét onthullen waar. Het is het doek „Martha die Maria berispt voor haar IJdelheid". Sinds 1897 was het verdwenen. Het is nu ontdekt bij een familie die het in dc negentiende eeuw bij toeval ivenwierf en niets wist van dc waarde van het schilderij. Het werd gekocht om de zitkamer op te: sieren. NEW YORK, maandag JAP). Do actrice Glenda Farrell is' zaterdag in haar huis in New* York overleden na een lange z'ekte. 2e is 67 jaar gewor den. Zo heeft in meer dan honderd films en televisie-shows gespeeld. In 1903 kreeg ze een Emmy Award voor haar bijrol' ln de televisie-show „Ben Ca sey". Verder was ze onder meer tc zien in „Dr Kiklare", „Defenders" en „Bonanza". OBEKHAUSEN, maandag (DPA) Op het festival van korte films in ObcrhaUscn heeft de jury een eervolle vermelding gegeven aan de Neder landse film „Bevrijdingsfeest" van Hans Hylkema. Sinds de invoering van de mammoetwet kent Amsterdam één grote overkoepelende thea teropleiding; waarvan o.a. „de Toneelschool", de kleinkunstaca demie en de mime-cursus onder delen zijn. Ook hoort in dat grote verband thuis de opleiding voor regisseur, vroeger verbonden aan de Academie voor Dramatische Kunst in de Mar- nïxstraat. Nu opereert deze afdeling min of meer zelfstandig en zaterdag avond bood het keldert heatertje Zo diac in de Vondelstraat dc gelegen-' he cl drie werkstukken van afstude- renden aan deze regie-opleiding in het openbaar te beoordelen. Hel is alleen wonderlijk dat de drie kandidaten hun kunnen op het gebied van m is c-en-scène cn tekstanalyse moeten demonstreren met (op zichzelf wellicht verdienstelijke) amateur-spe lers. Het verhaal gaat namelijk dat de - leerlingen van de toneelschool niet als proefkonijnen willen dienen voor hun collega's aan de regie-opleiding. Als dat waar is, lijkt het een punt dat in het kader van de mammoet-sa menwerk ing beter aangepakt zal moeten worden, want wie kan bij oen gebrekkige presentatie vaststellen of de regie-aanwfjzingen in aanleg doeltreffend geweest zijn? Onder deze twijfel leed vooral de realisatie van een Arrabal-eenacter, ingestudeerd door Natas ja Han u so va en opgevoerd met een uiterste aan on beholpenheid. Het is best mogelijk dat hier met talentvolle krachten iets be ters bereikt zou zijn. ook al maakte de regie in dit geval de indruk neer te komen op een soort tijgerdressuur, ven het ene standje in *het andere, waarbij de tekst een te verwaarlozen factor werd. Henk dc Vilder had een scène van Ibsen's Spoken niet onhandig geënsce neerd. met originele, zij hét niet al door erg functionele opstellingen van de personages, die voor dilettanten een prijzenswaardige intensiteit te zien gaven wat ik de regisseur graag als neven verdienste wil aanre kenen. Het hoogtepunt werd een uitzonder lijk knappe ..en rond"-presentatie van een eenacter van Dc Ghelderode: ..De Blinden". De barokke Brueghel-sfeer van dit allegorische spektakelstukke was prachtig uitgebuit door Gerard Jan Rijnders d:e hiermee in mijn ogen bewees over een zeldzaam creatief to- neeltolent en poëtisch vormgevoel te beschikken. H. VAN DEN BERGH (Van ortzc kunstredactie) EINDHOVEN, maandag. De To neelwerkgroep Proloog in Eindhoven, die zich richt op de jeugd, zal voor het eerst in het komende seizoen een pro gramma brengen voor werkende jon geren. Het heeft als werktitel gekre gen: „Samenwerking". Twee maanden Lang zal een groep acteurs samenwer ken met groepen van verschillende le vensscholen, Het "programma dat daaruit ontstaat kan daarna voor en met andere groepen gespeeld worden in hun vormings- cn jeugdcentra. Proloog gaat verder op verzoek van de Nederlandse Stichting voor Kunst zinnige Vorming en het Katholiek Pe dagogics Centrum een programma maken over de veranderde taak van de hoofdonderwijzer. Voor de onderbouw van het voort gezet onderwijs gaat Proloog experi menteren met toneel met kinderen, waartoe een simulatieprogramma zal worden gemaakt. Voor deze groep (13—15 jaar) staat voorts een musical op het repertoire, die als voorlopige titel „Je hebt 't" heeft gekregen. Een tekstschrijver wordt nog aangetrok ken. Een popgroep zal de muziek ver zorgen. Dc regie Is in handen van Jan Cornells Nouteboom. Aart. Staartjes en Karei Eykman schrijven een programma voor dc vijfde en zesde klas van dc lagere school: „Jan Klaassen en de chauf feur". Voor dc leeftijdsgroep van 15 toi 18 jaar brengt Proloog tenslotte twee be staande toneelstukken. „Het gezang van dc Lusitomese bullebak" van He ter Weiss in'de regie van Rik Hancké en „Partners" van Ronke Korn in de regie van Joop Keesmaat. Proloog staat evenals het afgelopen seizoen onder leiding van een team. Rik Hancké vervangt Proloogs artis tiek directeur Jurg Molenaar die per I september weggaat. Kommer "t Man netje blij ft zakelijk directeur. Het ge zelschap wordt in de leiding vertegen woordigd door deactrice Wilma van Klaveren, de technicus Theo van der Hoorn en de pedagoog Jan Smeets. NEW YORK. maandag (AP) Charles Chaplin (72) was een van de negen mensen die gisteren door de Brandeis universiteitin New York werden geëerd met de Rodalc onder scheiding voor scheppende kunst. Zijn dochter Josephine nam de onderschei ding in 'ontvangst. De anderen die werden onderschei den zijn de beeldhouwster Louise Ne- velson. choreograaf George Baïanchi- ne, componist Earl Kim. dichter" Ri chard Wilburg, filmer Bruce Bail lie,' componist-dirigent John Harbison, dichter James Wright en beeldhouwer Claes Oldenburg. Stuk; ElcXtr-lk, jrocps-proJ«ct vim toneelgroei) Studio; plaats: Studio Theater, I>c Brakke Grond, Am sterdam. Na een reeks openbare repeti ties komt toneelgroep Studio dan eindelijk eens af met een „echte voorstelling", dat wil iri dit ge val zeggen; een groeps-project waarin kennelijk alle'in het col- leetïëf levende gedachten over de functie van het hedendaags thea ter voor een kort ogenblik vast gelegd, gestold, zijn.'En als het allemaal niét zo verschrikkelijk droevig en zielig was geweest had ik me hier ter plekke ontzettend kwaad of vrolijk kunnen makéö over een gestumper dal zelfs in de vaderlandse toneelwereld zijns weerga niet kent; maar elke ge richte emotie daarentegen is je reinste verspilling. In hei fraai uitgevoerde program- jna-blad wordt liet zo geformuleerd: „Eleker-ik. dat bent u, dat is 'meneer Nlxon, dat is de hoestende juffrouw achter in de zaal en dni zijn dc leden van Studio. Allemaal bezis» zichzelf te rug tc vinden ln dc hedendaagse auto ritaire consumptiemaatschappij. Op zoek naar dc hemel die we liever in een betere samenleving zouden willen vertalen. Dat is me nogal wat. Dat vraagt van de acteurs alleen al zóveel eerlijkheid dat ze niet langer zélf met de billen bloot moesten komen. Zeggen wat ze voelen vooral, zirb im proviserend geestelijk cn publiek vol komen te ontkleden en wie durft zover te gaan?" Wc hoeven niet lang te raden: to neelgroep Studio durft zoiets!Met soortgelijke, wanhopig r'iché-malig en krukkerig gestelde teksten als dc hierboven geciteerde kreé: gaan een aantal spelers en speelsters het pu bliek. maar vooral ook zichzelf tc lijf. Een potje theatraal masochisme van hier tot gunder. Gespannen tot jn de nagels van hun tenen, de ietwat Mes siaans aandoende glans over het ge laat. zo van „Wij Hebben Het (Voot)LichL Gezien!1*, stort een stel. op zichzelf waarschijnlijk helemaal niet zo onbekwame jongens cn meisjes zich in een hysterie, iets beters waar dig. Wat te denken, bijvoorbeeld, van een échte, heuse groeps-therapie on der leiding van een afgestudeerde ze nuw-arts; of simpeler: een aardig to neelstukje' onder bezielende regie van NOOIT zal dc Mcthodis- tenkerk waarin Kaggcdy Jane en Raggedy Kobin. twee clowns, trouwden zo vol en vrolijk zijn ge weest als zaterdag jl. in San Francisco. Twee uur duurde dc huwelijksvol trekking, die kracht werd bijgezet- door tra pezewerkers, buikdan seressen, vuureters etc. Het huwelijksfeest van Jane cn Kobin werd door zo*n 750 gasten bij gewoond. Albert tie Booy, bij talloze Nederlanders beter bekend als Appie, is gisteravond in zijn woning aan de Noordsingel in Rotterdam overleden. De zan ger is drieënzeventig jaar ge worden, Hij leed aan trombose. Ruim vijfenveertig jaar gele den begon Appie zijn zangers loopbaan in Tivoli aan de Ccol- sirtgel, waar hij zijn grootste triomfen vierde met 'n schlager als ,,Dat moet je niet doen Ama- lïa". In de jaren dertig trad Appie re gelmatig op jn het Kurhaus in Sche- veningen, waar hij begeleid door Pierre Palila liederen uit opera's en operettes zong. Na de oorlog trad Appie véle malen op vooi* radio en televisie. Tot voor enkele jaren was hij nog zeer vitaal. Op 70-jarige leeftijd was hij nog altijd present op avonden voor bejaarden. Hij heeft wel eens gezegd: „Ik treed het liefst op voor bejaarden en in gevangenis sen. Als je die oudjes moeizaam overeind ziet komen om le zingen ,l«ng zullen we leven' dan krijg ik 'n brok in m'n keel. In de gevan genissen vragen ze altijd een ver zoeknummer: „Wc gaan nog niet naar huis, nog lange niet". ALBERT DE BOOY Ik ben ook in Breda geweest, waar de levenslang gestraften zitten opge sloten. Daar zijn de bewakers met mitrailleurs bewapend. Toen ik bui ten stond voelde, ik me toch wel ont zettend rijk". Apple's lijfspreuk, die hij overi gens ook op muziek zette was: „Waarom ik zing, zo vrij, zo onbe vangen Waarom ik zing een lied vol zielsverlangen. Een lied vol vreugd, van liefde en van leven Van wat geluk en blijdschap ons kan geven". ROBERT WAGNER Frank Sinatra's dochter Tina is de afgelopen maanden opvallend veel gesignaleerd met Rooer; Wagner, ons beter bekend als dc Dief van Washington. Ais pikant detail mel den de Amerikaanse roddelrubrie ken ook nc,g dat Wagner scheiding heef', aangevraagd var» zijn (tweede) vrouw Marian Marshall. D- 41-jarige acteur en zijn vrouw zijn in juli 1963 getrouw:! :n hebben een doch. en je Katherine, zes jaar o-ju. De gronden waarop Wagner schsjing aanvraagt zijn ..onover brugbare verschillen in karakter". Vroeger -was Robert Wagner ge trouwd mei de Amerikaanse actrice Najade Wood. een daartoe opgeleid vakman F Wel licht Is dat wel de toekomst van het theater. Maar daar zijn ..de mensen van Studio helaas nog niet aan toe; met een tergend slecht gespeelde ne«. derigheld (ook dat kunnen ze niét) proberen ze het publiek op do mouw" tc spelden dat ze „alleen maar" het- wereldraadsel te lijf wilden gaan con matige schuchterheid jegens ei gen onmacht had ze beter gestaan; Vale teksten, op-n iets-sla and e-be wc- gingen, een totaal gebrek aan zeg gingskracht daarmee wordt ons dc weg naar het slop gestuurd waar de spelers cn speels', ers zelf zo graag lij ken te toeven: daar waar dc acteur zozeer op zichzelf teruggedrongen Is. dat het publick In feite overbodig blijkt geworden. ISCHA MEIJER TTONING KLANT, een wegwijzer voor dc bewuste consument en niet zelden een wegwezer voor de jn de pubi'.cHcit gezel.c producenten of verkopers, liet luttele weken van het moment waarop zich weer de auto- karavanen op het Europese wegen- net gaan stor.cn, nog eens weten welke pijnlijke sof het publiek kan halen bij bet kopen van een tweede- hands au.o. fn dit geval kwamen cr •n hoi b'Jzotider hoewel het een zwartwit programma betrof, enkele Brabantse handelaren gekleurd op te staan. Voor een vicinal tweedehands y wagens werd in tonaal 12.000 gulden betaald terwijl technostaLions van de ANWB maar tot een waarde van 1 zesduizend gulden kwamen. Nog een andere schatting uit die deskundige hoek: jaarlijks betaalt een onge noemd aantal vaderlanders zo'n slor- dige 45 miljoen gulden te veel voórV een tweedehands-autogenot, waarbij dit genot dan vaak van vele vraagte kens kon worden voorzien. T^E ook bij de VARA door Abram dc Swaan cn Paul van den Bos geserveerde zaterdagse „Boterham met Tevredenheid" Liet enkele re presentanten aan het woord uit het gCDte leger van werknemers dat. meestal door het ontbreken van een - goede vooropleiding gedwongen was in het dagelijks werk geestdodende automatische handelingen le ver richten. Op de voor halve dagen werkende koekjes rapende huls- vrouw na bleek dat achter de keuri-, ge Hollandse binnenhuisjes facade meestal toch een niet gering brok: menselijke tragiek schuil ging. 'n J Zekere materiële tevredenheid ging er bepaald niet hand in hand - met veel niot in geld uit te drukken ver- langens. Even kon er op lichtere adem worden gekomen bij de Euroshow '71, het door de Südwestfunk gecom- pliceerde amusementsprogramma uit zes Europese landen, dat voor ons althans meer beloofde dan het gaf. Een oude en vertrouwde Do- rus-act uit de vervlogen St. Germain des Prés-jaren kwam cr in dit be stek nog bepaald niet als de zwakste - uit. Dc VARA bood geïnteresseerden .'li? ter afsluiting een telcvsieportret aan van de scheidende voorzitter Jan W. v'tSf c'li' ge/-,en diens persoon lijkheid al op voorhand bestemd was' niet op te vallen door een vrolijke zwierige toz.s. In meestal strakke' con.ourcn kwam cr de man uit die door o.a. hooi" pd regisseur S. dc vn-és jr. „wonderlijk, dominerend" cn door ciiu Den Uyl omand vo! ze- jUff '1 rïisïir pok wel eens irri tant" gun oom d voor zijn omroep i zeer veel h-L be ekend. En die' in een ixrry. w nu K:cu FO;„ema nog een? hervnalde wat li ij in de loop der jaren al vaker had gezegd: Dc BBC is in zijn s.crc un.ek en kan ne.^j~is -or:, en overgeplant. En:- l)roü°ri. aandeel van de" NOS in h t vaderlandse omroepbe-, stel is t; gr col. 1 "YTAN de met steeds meer lauwer- j kransen omhangen regisseur Bob Rooycns, the n deze. dagen te- kerj; voor succes of falen van de Joaiiny en Rijk-inzending bij de jaarlijkse compe'Xtle in Montreux. hoorden wij 'n NOS' Vi-deo op zon- rtagpiU cck al we'nl-g nieuws. Zijn al vaak. ga Jan? uitspraak dat er voor esn pak zeeppoeder een heel re- s arch cam blaar staat maar voor het maken van een tv-program ma als regel nie.s, lijkt ons de moeite van he. r M.-'en waard. En verder stortte Video zich cm- tle.* aajv-.ei ne van Ne; y Rosenfeld nog eens gretig in VARA's mara thonuitzending Tuin der Lasten die tamelijk grondig werd omgespit. Netty Rosenfeld meende er nog wel wat „brandnetels" in ontdekt te hebben waar bij de twee avonden oinz:ch ig omheen gelopen zou zijn. Er kwanten nog eens uitgebreider enkele f'guren uit de Tuin aan het woorj zoals de frul!kweker Ter Hof- ftede en da onderwijzer Lanssen, die. Herman W nbcild c.s. plof toi naden- wen konden geven. Maar in elk geval wUe.i wij nu, oax de VARA nog wel eens opn- euw een dergelijke tuin zal aaiiiCzgen. Met alle luslen en lasten van cuen. H.P.M.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Rotterdamsch Parool / De Schiedammer | 1971 | | pagina 1