BB Rijnmond: 'Een
onbehoorlijke daad'
49.
Uitbreiding Zestienhoven
biedt geen oplossing
Ballet sur place'
Ik ben toch een
romantisch mens
62
80
98
CHI EDAM
Geschenk werkende jeugd
VERTROUWELIJK RAPPORT VROEGTIJDIG OPENBAAR
Kantoren van
Rijnmond naar
Rotterdam
Bejaarden
krijgen grotere
keuken
Dubbel feest
voor II.V. Quispel
CENTRAAL COMITÉ, ANTI BULDERBAAN
COMPUTER-LITERATUUR SCHRIJVENDE MARK INSINGER
MÈÈËS:
FLESSEN
GESPRONGEN
vrijdag 4 juni 1S71 - pagtoa 5'
Er
de
Het
ROTTERDAM, vrijdag. -
ig een vertrouwelijk studierap
port van het Openbaar Lichair"
Rijnmond vroegtijdig in
openbaarheid gebracht.
gaat om het rapport Milieube
lasting door stank van dr. L. A.
Clarenburg, dat door de Vlmir-
dingse afdeling van het Centraal
Aktie-komité gisteren openhaar
werd gemaakt.
Het dagelijks bestuur van Rijn
mond neemt dc zaak nogal hoog
op, Men spreek! van een „onbe
hoorlijke daad". Het rapport is
inmiddels aan de leden vati de
Rijnmondraad toegestuurd. In een
begeleidend Schrijven zegt bet
Rjjnmondbcstuur: „Gaarne willen
wjj u mededelen, dat het dagelijks
bestuur van Rijnmond noch dr
Clüreuburg voor deze betreurens
waardige gang van zaken enige
verantwoordelijkheid aanvaardt".
liet Rtuillcraupport heeft hel karak
ter van een bcleldsadviserend stuk.
Het dagelijks bestuur heeft evenwel
nog green standpunt Ingenomen- In het
stuk heeft dr, Clarenburg de hoogte
van dc stankbclasting in de diverse
woonwijken aan. Itij spreekt rieh niet
uit over een loclantbaarhcidsgrens. Uit
laat hij over aan de Rijnmon draad.
Dr. Clarenburg beschrijft in zijn
rapport een methodiek met belui lp
waarvan een kwantitatieve uitspraak
kan worden gedaan omtrent dc waar
dering voor dc kwaliteit van de lucht
van de bevolking, wonend in de buurt
van (petro) chemische industrieën.
De studie concentreert zich op het
verband tussen verontreiniging door
stank en gezondheid, in het bijzonder
het mentale welzijn; dit laatste wordt
uitgedrukt in het begrip milieubelas
ting, gedefinieerd als hel percentage
van dc bevolking, dat hinderd van
luchtverontreiniging ervaart.
De resultaten van berekening wor
den vergeleken mot de uitkomsten
van socialogisch onderzoek en met het
klachtenpatroon, geregistreerd door de
Centrale Meld- en Regel ka nier. De
overeenstemming tussen berekening
en waarneming blijkt in statistische
zin in zeer hoge mate significant.
De wijze waarop dr Clarenburg hel
probleem van de 5uchtverontreiniging
benadert is nieuw. De waardering van
een wijkbc vol king van dc kwaliteit
van de lucht kan nu geschat worden
mot bohulp van een wiskundig model.
Een basisveronderstelling ligt hier
aan ten grondslag, namelijk deze:
„Het aantal, op zichzelf volmaakt on
belangrijke lekjes op een chemisch in
dustrieterrein, waarbij stoffen met on
aangename geur vrijkomen, is bepa
lend voor het oordeel -van de bevol
king over de kwaliteit van de lucht."
In het rapport is o.o. voor de stads
gebieden van Vlaardingen, Hoogvliet
en Spijkentssc de .gemiddelde milieu
belasting berekend. Voor Vlaardingen
is het cijfer 57.5. voor Hoogvliet 62 en
voor Sp ijken isse 51.
De Rijrsmondraad zal zich aan de
hand van dit rapport moeten gaan
uitspreken over een toelaatbaarheids-
grens.
(ADVERTENTIE)
Een paar gezellig ouderwetse
stoelen in moderne kleuren
een welkome aanvulling van Uw
eethoek of een extra zitplaats
in de keuken.
Bonanza eetkamerstoelen van
rood en groen gebeitst beuken.
Deze stoelen, die er niet alleen
leuk uitzien maar bovendien
ook nog prettig zittennu
per stuk voor nog géén vijf
tientjes.
Bonanza
eetkamerstoelen
in rood en groen gebeitst
Vrijdagavoncr om 6 uur begint
op de le etage de verkoop van
deze Bonanza eetkamerstoelen
van rood en groen gebeitst
beuken, nu per stuk
-extra voordelig
Ook maandagmorgen open
Géén tel. of schrift, best.
Ruim honderd jongeren, leden van Rotterdams werkende jeugd, hebben
gisteren deelgenomen aan een door de Stichting Kunst voor de Jeugd
georganiseerde vakantiedag in gebouw Odeon. De hele dag werd daar
driftig creatief gewerkt. Er werd onder veel deskundige leiding toneel
gespeeld, met video gewerkt, er werd een eigen radioprogramma opge
nomen, er was een muziekgroep, een groep beeldende kunst, o.l.v. kunste
naar Bob Kemper v/erd de pui van de sociëteit „Ruimte" aan de Gaffel*
dwarsstraat heel alternatief In de verf gezet en er werd een zo'n drie meter
hoog object in elkaar geknutseld. Een soort totempaal. Het brok creativi
teit werd door de werkende jongeren gistermiddag op het Schouwburgplein
„aangeboden aan de gemeente Rotterdam". M.a.w. het object werd met
veel tamtam op het plein neergezet. En misschien staat het er nu nog.
ROTTERDAM, vrijdag. Het
openbaar lichaam Rijnmond wil
zijn kantoren volgend jaar ver
plaatsen naar Rotterdam, waar
dan een kantoorpand kan worden
gehuurd aan het Vasteland.
Rijnmond is t-ot deze verhuizing ge
dwongen door ruimtegebrek: In Schie
dam zal binnen de komende drie lot
viff Jaar geen ruimte beschikbaar ko
men die voor Rijnmond geschikt is.
Aan hel Vasteland kan medio 1972
worden beschikt over vijf kantooreta
ges boven een winkelgalerij, archief
ruimte in de kelder, 85 plaatsen in de
.parkeergarage: dat alles voor eea
huurprijs van 746,400 per jaar, "Wél
wat meer dan de ongeveer 217.000
(excusief servicekosten) die
Rijnmond thans !ïn Schiedam betaalt.
Toen Rijnmond in september I960
in het kantoor aan het Schiedamse
stationsplein trok waren er 37 perso
neelsleden. Nu is het personeelsbe
stand vakalures iAgébregen, 70 per
sonen. De ruimte is volledig Ei ge
bruik.
(Van een onzer verslaggevers)
CAKELUS AAN DEN IJSSEL, vrij
dag. De bejaarden van de sociëteit
aan de Constantijn Huygensstraat 19
willen een ruimere keuken. Om de
huidige te kunnen 'Verbauwen vragen
b, en w, de raad dertigduizend gulden
krediet.
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM, vrijdag, Twintig
Jaar geleden werd de heer II. V. Quis
pel directeur vta de Verer.islas 'Na
tionaal Instituut voor scheepvaart en
scheepsbouw, gisteren bereikte hfj de
65-jarige leeftijd-
Het dubbele feest was voor het be
stuur van de vereniging aanleiding de
heer Quispel een receptie aan te bie
den, die .gisteren werd gehouden, in
het gebouw aan het Burgemeester s'
Jacobplein.
.De voorzitter van de vereniging, mr
A. N. baron de Vos van Steenwijk,
hield een korte speech, die zoals hij
ze& ^merkte „in geen enkele verhou
ding staat tot de verdienste van de
heer Quispel".
De grote waardering voor dc jubila
ris, die in de afgelopen jaren de be-
kendhei$/,;van instituut en museum
kraehhgWié'éft Tjevordërd, werd niet
alleen bevestigd door enkele cadeaus,
zoals eori leren fauteuil en een enve
loppe met inhoud, maar meer nog
door het verzoek aan te blijven als di
recteur. De heer Quispel gaat daarom
de komende jaren, 2olang zijn (gezond
heid hem daartoe in staat stelt, nor
maal door me' zijn vele werk.
Uitbreiding van de Luchtha
ven Rotterdam biedt geen op3os-
sing voor het probleem van de
ontwikkeling van het luchtver
keer in Nederland.
Tot deze conclusie komt het
Centraal Comité Anti-Bulderbaan
in een vandaag vrijgegeven rap
port, waarin bezwaren worden
geformuleerd tegen de aanbeve
lingen. tot uitbreiding van Zes
tienhoven in het zogeheten Naeo-
rapport. De N.V. Naco (Neder
lands Ontwerpbureau voor
Luchthavens) bracht in maart
een rapport uit aan de directie
van de Luchthaven Rotterdam
met het plan een nieuwe 3500 me
ter lange startbaan te bouwen
benoorden de Doenkade en de
stationsgebouwen uit te breiden.
De samenstellers van het rapport
vallen het Naco-plan op vijf fronten
aan: de economische en planologische
aspecten, geluidshinder en dc luchtver
ontreiniging, de voorspellingen over
omvang cn samenstelling van het
luchtverkeer en tenslotte de kosten
van de luchthaven.
Wat de economische noodzaak van
uitbreiding van Zestienhoven betreft
concludeert het rapport: „Een ontwik
keling van Zestienhoven tot een inter
nationale luchthaven van betekenis
voor lijnverkeer is ook bij uitbreiding
van het vliegveld niet te verwachten,
aangezien dit verkeer zo lang moge
lijk op het (nabije) Schiphol gecon
centreerd zal blijven. Uitbreiding van
Zestienhoven heeft in hoofdzaak mo
gelijkheden voor het aantrekken, van
toeristisch verkeer naar het Middel
landse Zeegebied. Dit verkeer kan niet
als een wezenlijk regionaal of Rotter
dams economisch belang aangemerkt
worden.
Op de schaal van het huidige lucht-
verkeersnet, cn met een afstand van
42 km tussen Zestienhoven en Schip
hol getuigt het verlangen naar een 'ei
gen internationaal vliegveld' volgens
het rapport van een komisch chauvi
nisme.
De samenstellers van het rapport
wijzen erop, dat de afstand Rotterdam
CSSchiphol per bus in 55 minuten
kan worden afgelegd. De rijtijd Rot
terdam CSZestienhoven bedraagt 25-
minuten. „Indien de 30 minuten rijtijd
meer naar Schiphol van groot econo
misch belang zijn voor Rotterdam,
dan zou het alternatief van een betere
verbinding met Schiphol tenminste
naast dc uitbreiding van Zestienhoven
moeten worden genoemd', zo meent
het rapport.
„Voor 't charterverkeer kunnen de
30 minuten extra busrijtijd in het al
gemeen riet van wezenlijk belang
door FRANS HAPPEL
Een dichter die niet direct 20
opvalt, maar vanwege zijn apar
te (concrete) poëzie wonderwel
op het Poetry International
thuishoort is de 36-jarige Belg
Mark Insinger, in het dagelijks
leven staatsambtenaar bij de
Gemeentelijke Dienst van Ant
werpen en in een groot deel van
zijn vrije tijd bezig met alle mo
gelijke facetten van de taal.
Insinger noemt zichzelf een lin
guïst pur-sang, dooreindeloos met
dc taal te spelen komt hij uiteinde
lijk op een tekst uit waarin woorden
een eigen betekenis krijgen en aldus
een taal vormen waaraan geen eind
lijkt te komen.
Zijn (cirkelvormige) teksten wor
den door critici dikwijls onderge
bracht onder de noemer „computer-
literatuur", een term die Insinger
maar matig bevalt, want zegt hij, „ik
ben toch een zeer romantisch mens".
Mark Insinger valt moedlijk bij een
bepaalde groep in te delen, evenals
Schierbeck laat hij proza en poëzie
in eikaar over lopen, maar iedere
vergelijking met deze Nederlandse
auteur loopt mank aangezien Insin-
ger van een heel ander grondbegin
sel uitgaat.
Hoewel Insingers poëzie vanwege
zijn ongebruikelijke vormen zeker
niet voor een groot publiek bestemd
is, raakte zijn in '69 uitgegeven
dichtbundel „Perpetuum Mobile"
vrij snel uitverkocht. Ook al was dit
hoofdzakelijk om typografische re
denen, het betekende voor Insinger
een stimulans om met zijn taalspel
door te gaan. met als resultaat do
recente publikaties van zijn dicht
bundel „Modellen" en zijn roman
„Ben tijdsverloop" (Meulenhoff).
Zoals dat met de meeste Vlamin
gen het geval is, wordt het werk van
Insinger meer in Holland dan in
Mark Insinger in het hokje waar iedereen zijn zegje zou moeten doen, ten
einde tijdens Poetry één groot Rotterdams gedicht te kunnen vormen. De
belangstelling is echter gering. Mark: „Ik ga door met dit experiment.
Volgende week, tijdens die popnacht in De Doelen, probeer ik het weer.
België verkocht, een trieste zaak
waar vooralsnog weinig aan te doen
valt aangezien de culturele aanpak
in België nog steeds niet serieus op
gang is gekomen.
Petje af
Het poëzie-lestival vindt de Belgi
sche dichter een boeiend .geheel,
vooral omdat hij nu de kans krijgt
schrijvers te ontmoeten waar hij al
jaren z'n petje voor af neemt. Zijn
favorieten? Sanguined, Gomringer,
Pablo Neruda en Ernst Jand-1, deze
laatst noemt hij onlmiteerbaar.
Insinger: „wat mij vooral opivalt
tijdens dit festival is de informe
sfeer, het onderlinge contact tussen
de schrijvers is uitstekend. Verder
geloof ik dat de publieke belangstel
ling hier oprecht is, in tegenstelling
met bijvoorbeeld het poëzie-festival
van Knokke waar het snobisme
hoogtij viert. Hier in Rotterdam
spreken de mensen je gewoon aan,
om over je werk te praten, toch es
sentieel voor iedere dichter".
Hoe belangrijk Insinger de taal en
met name het gesproken woord
vindt, blijkt uit zijn initiatief om een
ruimte in de Doelen ia te richten
waar iedereen voor een microfoon
zijn zegje kan doen. Tot nu toe is de
belangstelling hiervoor nog matig
geweest, maar Insinger hoopt toch
nog uit alle stemmen een radiofo
nisch klankbeeld samen te stellen
dat tijdens de siotavond als een
stukje totale poëzie kan worden af
gedraaid. De menselijke stem blijkt
de Belg enorm te boeien, juist door
dat iedere stem uniek is en veel over
dc persoon zegt.
Insinger, die in september '70 de
prijs van de Vlaamse Gids ontving
en in het afgelopen najaar meedeed
aan de tentoonstelling konkrete poë
zie in het Stedelijk Museum in Am
sterdam ziet weinig toekomst in de
gangbare romanvorm.
„Er wordt steeds minder gelezen,
wat logisch is, want liet levensritme
is de laatste 20 jaar zoveel sneller
geworden, dat de mensen eenvoudig
geen tijd meer willen vinden voor
het geschreven woord. Slechts voor
korte teksten is nog belangsteJliag,
daar drijft ook voor een groot deel
■de commercie op.
Een van de grootste schrijvers is
voor Insinger de Ier James Joyce,
diens .Finnegans Wake' blijft voor
hem een epos van taalgébeurteaissen
dat door niemand te overtreffen valt.
•Misschien houdt de oorspronkelij
ke romankunst wel bij Joyce op,
zoals Mondriaan een duidelijke
•grens vormt in de beeldende kunst."
De toekomst van Mark Insinger?
„Ach, ik blijf met mijn linguïsti
sche gedichtjes tnija steentje in de
poëziewere'ld bijdragen, ik zou me
wel meer willen toeleggen op literai
re vertalingen, maar evenals in Hol
land betaalt dat jn België erg slecht.
Op het programma staat ook een
élimentair tekstboek dat voor ieder
een leesbaar is, dat laatste is erg be
langrijk; schrijven heeft pas zin als
iedereen kan lezen wat er staat.
Couperus miste dat helaas-"
Een proeve van Mark Insingcr's
poëzie:
deseartes
that Is to be
that is the question
to question or not to question
that is to be
to be or not to be question
that is to question
to question or not to be
that Is to be
Een ongewone balletfoto. Een danseres van de Rotterdamse Dansacademie
en een lid van „De Pedaal ridders" getweeën „sur place" tijdens de gister
avond op diverse Rotterdamse pleinen gehouden Rotterdanserij. Zie verder
onze kunstpagina.
zijn. Een dergelijke roistijtlbekorling
hoeveel Rotterdamse vakantiegan
gers daar ook plezier van zouden kun
nen hebben kan niet reëel worden
gesteld tegenover de overlast welke
duizenden wordt aangedaan. Boven
dien hebben toeristen ook volgens de
Rotterdamse touroperators voorkeur
voor het vertrek van het grote inter
nationale vliegveld Schiphol."
Het Anti-Bulderbaancomité conciu-
ceert, dat „een on'-wikkeling van Zes
tienhoven tot een internationale lucht
haven van betekenis voor lijnverkeer
ook bij een uitbreiding van het vlieg
veld niet Is te verwachten aangezien
dit verkeer 20 lang mogelijk op het
(nabije) Schiphol geconcentreerd zal
blijven. Uitbreiding van Zestienhoven.
geeft in hoofdzaak mogelijkheden voor
Het aantrekken van toeristisch verkeer
naar het Middellandse Zeegebied. Dit
verkeer kan niet als een wezenlijk re
gionaal of Rotterdams economisch be
lang aangemerkt worden."
In de aan vele gegevens rijke be
schouwing over .de geluidshinder Wor
den de Nace-prognoses in twijfel ge
trokken. De genoemde toelaatbaar
heidsgrens (45 Kosteneenheden)
wordt onaanvaardbaar hoog genoemd.
'Men wijst op Zweden waar de toe
laatbare lawaaïbelasting op 38 is ge
steld. Ook Califomië en Zuid-A£rika
hanteren een dergelijke grens,
Het rapport {vraagt zich af of de be
rekeningsmethode Kosten wel een
juist beeld geeft van de geluidshinder
op een klein, voornamelijk lokaal
vliegveld. De methode is ontworpen
voor grote internationale vliegvelden-
met een lijndienstbelasting, die het
gehele jaar vrijwel cons tont blijft.
Uitsluitend de gemiddelde lawaai-be-
lasting per jaar wordt aangegeven.
Voor vliegvelden als Zestienhoven
met een piekhelasting in bepaalde pe
rioden (bolletitijd, zomervakantie) is
geen norm ontwikkeld. Dit betekent,
dat rustige perioden geacht worden
als compensatie te dienen voor topda
gen en piekbelastingen. In deze piek-
belasiingen zal de lawaaibeiasting
aanmerkelijk stijgen boven het ge
middelde.
Uit een oogpunt van geluidshinder
wordt verlenging van de bestaande
baan een onaanvaardbare zaak gevon
den. Dit geldt volgens het rapport in
het bijzonder als deze verlenging op
korte termijn tot stand komt. Uit de
beschouwingen in het Naeo-rappórt
blijkt namelijk, dat door deze verle
ning binnen afzienbare tijd, namelijk
in 1976, de limiet van dc toelaatbare
geluidshinder in delen van Schie-
.dam-Kethel, Oversehie, Schiebroek en
Bergschenboek zal Worden overschre
den.
In het rapport maakt me „iticiy zor
gen over mogeiijke verplaatsing van.
het lesverkeer met verkeerstoestellen
van Schiphol naar Zestienhoven. „Men
vliegt dan met grote toestellen, DC9
DC 8 gewoonlijk uren achter, elkaar
circuits van ongeveer vijf minuten,
die boven1 Schiedam, Vlaardingen,
resp. het noorden van het vliegveld
boven Barkel-Rodenrijs, Pijnacker,
Schiebroek liggen. Dit veroorzaakt
bijzonder veel geluidsoverlast. Beëin
diging van het lessen van verkeérstoe-
stellen op Zestienhoven wordt dan ook
dringend noodzakelijk geacht.
Wat betreft de huidige geluidshin
der doet het Anti-Bulderbaan Comité
een voorstel:
„Bepaal de lijnen van constante
hinder en stel aan de hand dearvan
een zonegrens vari, waarbuiten de
hinder niet groter mag zijn dan 35
Kosteneenheden. Binden deze grens
mo-gen geen woongebieden meer, lig-
fen na enige jaren. Een meetnet moet
eze zonegrens bewaken."
ROTTERDAM, vrijdag. Bij het
expeditiebedrijf Zskveld 'aan de Leu-
vehaven is gisteren tijdens het lossen
van dozen, met spuitbussen één bus
door te hoge temperatuur ontploft. De
inhoud van de bus, een smeermiddel,
kwam terecht in het oog van de zes
tienjarige bijrijder L. Troost van de
Aelbrechtskade. Hij moest met ver
wondingen aan zijn oog naar het Oog
ziekenhuis worden overgebracht.
ROTTERDAM, vrij'dag. Aan:
staande donderdag wordt Ln Palace
een grote voorlichtingsavond gehou
den voor middenstandera, kleine zelf
standigen e.d. met betrekking tot de
verhoging van bedrijfspandhuren.
Door de Huurcommissie van Midden
standers (afdeling Rotterdam) zal in
formatie worden gegeven. De midden
standers kunnen hier aan de weet ko
men hoe ze moeten handelen, bij huur-
opzegging, bij onredelijke huurver
hoging (dc verhogingen bedragen in
sommige gevallen 400 procent!), hoe
ze een verzoekschrift moeten indie
nen, e.d. Juristen zullen de nodige ad
viezen geven.
{AD VERTEN T l Ëf
Aan ieder de keus...., de één ge
bruikt corduroy om meubelen
mee te stofferen of om er over
gordijnen van te maken, dé an
der om er vrije-tijds kleding van
te naaien.....
Eén ding staat echter vast, in
beide gevallen heeft U een goe
de keus gedaan.
Ean prachtige kwaliteit cordu
roy in 5 moderne tinten, 125 cm
breed, koopt U bij ons per me
ter voor nog géén zeven gulden.
corduroy
meubel- en gordijautof
125 cm breed
Vrijdagavond om 6 uur begint
op de Ie etage do verkoop van
deze prima kwaliteit corduroy
in 5 moderne tinten, 125
cm breed, per
Ook maandagmorgen open
Géén tel. of schrift best