Kameraad Hao staat model
'Ik heb nu
Ook in Roermond
'Bisschopsrel'
Overstag?
Engels'
pers
COMMENT
OOKVOOR
BUITENLANDS GELD
Te beperkte Domela Nieuwenhuis
Wm
Aanfluiting
Schoolgeld
ga met uw tijd mee - ga naar de nmt>!
Verbroken front
Cultuur
donderdag 8 juli 1971
PP
"jyrORGEN komt de Sociaal-Eco
nomische Raad (SER) bijeen
ter vaststelling van zijn advies over
het sociaal-economisch beleid voor
de rest van dit jaar en voor 1972.
Hoewel ook in de SER verrassingen
nooit uitgesloten zijn verwacht men
toch wel dat de raad zich zal
plaatsen achter het door de SER-
commissie „ontwikkeling nationale
economie" opgestelde ontwerp-rap-
port, waaruit op belangrijke punten
een-grote mate van eenstemmigheid
spreekt.
Zo doen de vertegenwoordigers
van werkgevers en werknemers
eensgezind een beroep op de loon-
onderhandelaars, de noodzaak van
Ccn ombuiging van de loonontwik
keling te onderkennen. Anders ge
zegd: zij willen dat roet de lonen
kalmer aan wordt, gedaan, omdat
anders op korte termijn evn ernstig
gevaar dreigt voor onze economie.
Een verlangen, dat enige hoop voor
de toekomst inhoudt, omdat ook de
vakcentrales klaarblijkelijk tot dat
realistische inzicht zijn gekomen,
De sociale partners in de SER
zijn het er ook over eens dat dan
zowel de loonmaatregel als de alge
mene prijsmaatregel moet worden
ingetrokken. Hiervan verwachten
zij een verbetering van het klimaat
voor het loonoverleg, die zij zien als
een belangrijke voorwaarde voor de
verwezenlijking van de bepleite
ombuiging van de loonontwikke
ling.
Het zou, politiek gesproken, nog
al merkwaardig zijn als de nieuwe
regering dit advies opvolgt. Minis
ter Nelissen van economische zaken
in het kabinet-De Jong behoorde
tot de grote voorstanders van de
loon- en prijsmaatregelen. Minister
Nelissen van financiën iu het kabi
net-Biesheuvel zou dan helemaal
overstag moeten. Ook uit een oog
punt van rechtszekerheid lijkt het
niet wenselijk, spelregels tijdens de
wedstrijd te herzien.
JQAAR staat tegenover dat intrek
king van die maatregelen, die
nu ook weer niet als een doorslaand
succes kunn.cn worden beschouwd,
bepaald geen te hoge prijs zou zijn
als In ruil daarvoor een duidelijke
afremming van de ioon- en prijs
stijging zou worden verkregen. Erg
hoge verwachtingen mag men daar
van voorlopig niet koesteren. Er
bestaan immers grote afstanden
tussen de vakcentrales en de -bon
den, tussen de werkgeversorganisa
ties en de ondernemers. Maar wie
weet?
Een gelieel nieuw gegeven is bo
vendien het optreden van drs
Boersma als minister van sociale
zaken. Ook daarvan kan een kli
maatverbetering uitgaan die Ne
derland, Europees kampioen van de
inflatiemakers, op dit ogenblik bit
ter nodig heeft.
JDEGIN september 3970 kwam de
KVP-er Engels in de Tweede
Kamer met een motie over de dag
bladpers. Daarin noemde hij het
van groot belang „dat op zeer korte
termijn studie wordt gemaakt over
de mogelijkheden, die een zgn. re
constructiefonds kan bieden ter on
dersteuning van samenwerkings
vormen, die rekening houden met
differentiatie in de dagbladpers."
Het kwam pas op 1 april 1971 tot
de installatie van de Commissie Be
drijfsfonds voor de Pers, Maar deze
commissi e-Roojj deponeerde reeds
begin juni een interim-rapport plus
voorstellen voor een noodvoorzie
ning op het bureau van de minister
van CRM (en dat van kabinetsin
formateur Steenkamp). Zij althans
werkte In het tempo, waarop in de
motie-Engels met zoveel woorden
was aangedrongen. Dat het demis
sionaire kabinet-De Jong daarop
met niet meer dan een vriendelijk,
maar weinig hout snijdend gebaar
reageerde is niet onbegrijpelijk. De
levensgrote problemen van de dag
bladpers zijn er echter nauwelijks
kleiner door geworden.
Inmiddels is het Kamerlid Engels
minister Engels van CRM gewor
den. Dat moet het hem zou men
zo denken mogelijk maken een
aan de motie-Engels aangepaste
reactiesnelheid te ontwikkelen.
Kameraad Hao Tsjen-Sjoe, bekend model arbeidster in het begin,
van China's bevrijding, heeft nieuwe bijdragen geleverd voor de
verdediging van Mao's revolutionaire lijn tijdens de Grote Prole
tarische Culturele Revolutie. Zij werd gekozen als leidinggevend
lid in het revolutionair comité van de fabriek door de revolutionaire
massa van de achtste Tsjingtao Staats Katoen Fabriek in de pro
vincie Sjantoeng.
Al deze tijd werd zij nooit ge
scheiden van de real.ten. van het
handwerk of van de massa. Zij kan
het nog altijd opnemen tegen dc
beste spinster wat betreft het aantal
spoelen dat zij moet bedienen en m
de snelheid waarmee gebroken dra
den weer aan elkaar gevoegd moeten
worden. De arbeiders zeiden: Hao
Tsjen-Sjoes karakteristiek als mo
del arbeidster is steeds indrukwek
kender geworden.
I
„Kameraad Hao Tsjon-Sjoe, waar
door Audrey Topping
PEKING Eeuwenoud traditioneel ambachtswerk en moderne
propaganda-artikelen worden naast elkaar vervaardigd in de Kunst
en Nijverheidsfabriek in Peking. De nadruk voor de export ligt op
het traditionele werk, terwijl de propaganda meer voor binnen
lands gebruik is bestemd, Peking heeft lang bekend gestaan om
de hoge kwaliteit van zijn kunstvoorwerpen.
De fabriek in Peking is de enige
in. China waar -alle traditionele arti
kelen worden geproduceerd. Men le
vert lakwaren in allerlei variëteiten,
emailleerwerk, snijwerk in jade,
kwarts, speksteen en andere steen
soorten, ivoor, ingelegde kamer
schermen en kasten en ingewikkeld
beschilderd meubilair. AL deze
dingen zljin. al meer dan dertig
eeuwen ra China geproduceerd,
maar nu hebben sommige traditione
le ambachten nieuwe onderwerpen.
„Vöór de culturele revolutie," zegt
de commissie van de fabriek, „volg
de do verrader Lioe Tsjao-Sjl een
revisionistische lijn en die hadden
wy hier in de fabriek ook. De arbei
ders maakten dingen na uit de kei
zertijd en zij stonden in dienst van
bourgeois-revislonisten. Maar de ar
beiders kwamen in opstand, kriti
seerden de revisionistische richting
en nu maken we kunst die het leven
van de arbeiders weerspiegelt".
Een goed voorbeeld van co'n
nieuw onderwerp Is een ivoorsnij
werk dat de Tienduizend Schepen
heet Het stelt de arbeiders voor die
schepen bouwen en het is gesneden
uit één lcmge slagtand. Andere snij
werken hebben recente bouwwerken
als onderwerp, zoals do Nanking
Brug. Ook heroïsche -soldaten en
boeren worden uitgebeeld. De nieu
we geëmailleerde vazen en schalen
zijn helderder gekleurd dan de oude.
„Dit geeft onze mentaliteit weer,"
/zegt de commissaris.
Voor onze tocht door de fabriek
kregen wij een kleine inleiding. Ter
wijl wij groene thee dronken vertel
de de commissaris, die een aardige
man leek, over de slechte levens
voorwaarden van de ambachtslieden
voor de „bevrijding", „Zij waren
arm en ondervoed; velen werden ge
dwongen hun ambacht er aan te ge
ven," zei hij. „Na de bevrijding cn
onder leiding van Voorzitter Mao
werden arbeiders georganiseerd in
coöperaties. Nu is nun politiek be
wustzijn groter geworden. Ook hun
status is groter, zij zijn nu meesters,
We gebruiken elektriciteit in plaats
van kolen. Het werk is lichter, maar
de produktie hoger".
De fabriek telt 820 werknemers,
waarvan een derde uit vrouwen be
staat. Wij werden rondgeleid door
nogal schaars verlichte vertrekken
waar een grote poster van voorzitter
Mao iedere kamer overheerste. De
arbeiders zitten aan lange tafels. Zij
werken acht uur per dag en zijn
verplicht hun ogen iedere twee uur
tien minuten rust te geven. De lonen
variëren van dertig Yuan 46,50)
tot honderd Yuan (155,afhanke
lijk van de leeftijd en bekwaamheid
van de weiknemers.
Wan Soe-Ming is een aantrekke
lijke vrouw van middelbare leeftijd.
Zij werkt ai ruim tien. jaar als
ivoorsnijöster in de fabriek. Zij be
gon als betaalde leerling e-i verdient
nu veertig Yuan 52,—) per
maand. Zij woont met haar man, die
ook werkt, in Peking. Bij de fabriek
zijn geen woonverblijven voor de
werknemers.
Een van de oudere arbeideis
Tsji De-Roen. Hij is 55 jaar oud en
snijdt al ivoor sinds 1938, elf jaar
voor de revolutie. Hij zei dat hij in
vroeger dagen nooit genoeg te eten
had en leefde van de hand in de
tand, hopend dat iemand een van
zijn snijwerken zou willen kopen.
„Nu verdien ik honderd Yuan per
maand," zegt hij, „en nu heb ik ten
minste zekerheid."
Het traditionele handwerk staat uitgestald naast de propaganda
VAX CHRISTEN TOT ANARCIIIST
en ander werk van f*. Domela
Nieuwenhuis. Geselecteerd door
Albert de Jong. Ultg, Bruna,
Utrecht 1971. 12,50,
Blijkbaar uitgaande van de ge
dachte dat de tweedelige memoires
van F. Domela Nieuwenhuis, in de
oorspronkelijke uitgave zo'n zeshon
derd pagina's, voor de hedendaagse
lezer teveel van het goede is, heeft
Albert de Jong VAN CHRISTEN
TOT ANARCHIST flink bekort tot
139 pagina's en daarna weer met
honderd pagina's ander werk uitge
breid. Men. zou met deze ingreep
vrede kunnen hebben, als de honderd
nieuwe pagina's beter waren dan de
honderd van Domela zelf, bijv. als zc
een goede, moderne inleiding op
zijn leven en werk zouden bieden.
Dit is echter niet het geval. De toe
voeging beslaat uit losse stukjes, wat
herinneringen, citaten, brieven en
een chronologie. Hoewel de illustra
ties aardig zijn, geeft deze uitgave
als geheel noch een goede indruk van
Domeia's gedenkschriften, noch een
up to date beoordeling van. zijn his
torische betekenis. Met als excuus:
de gedenkschriften /elf zijn praktisch
onvindbaar, zodat dit boek toch „in
een behoefte voorziet" tenminste
als het de nieuwste Lichting van
jonge anarchisten ernst is. Zy kun
nen er uit leren hoe een sympathiek
en wezenlijk sociaal bewogen man
ais Domela Nieuwenhuis in sektaris
me en persoonsverheerlijking vast
liep. De grote stroom der maatschap
pelijke ontwikkeling in Nederland,
die mede bij hem ontsprong, is ten
slotte buiten hem om gegaan.
P. v. 't V.
HAO TSJEN-SJOE is een modelarbeidster uit het begin van da jaren '50,
die nog steeds ten voorbeeld wordt gesteld als model van wat het regiem
zich bij een leidinggevende, Mao-clterende, sociaal-voolende en Inventieve
arbeider voorsteld. Dit verhaaltje over Hao Tsjen-Sjoe ontlenen wij in Iets
bekorte vorm aan het Chinese weekblad Peking Review.
werkt U nu? Bel alstublieft uw kan
toor op." De aankondiger van het ra
diostation van de fabric»», roept haar
om.
Die dag ging zij met een ingenieur
een discussie bijwonen hoc men zou
kunnen bezuinigen op de hoeveel
heid katoen die gebruikt werd. Nadat
zij teruggekeerd waren, zag de inge
nieur dat haar werkkleding niet op
haar bureau lag en hij wiet dat zij
eigens in de fabriek aan het werk
moest zijn. De ingenieur von'd haar
tenslotte bovenop 'n ontstoffingsma-
chine om te zien hoeveel vezels sa
men met het stof opgezogen werden.
Even later las zij onder een zwingel
om te kijken naar de luchtclrcula-
tie en de hoeveelheid katoen die af
viel. Er zat katoen op haar pet en
er kleefde stof aan. haar kleding. Met
de monsters van afgevallen katoen
die zij had verzameld, vroeg zy de
arbeiders en Ingenieur samen te
discussieren hoe er bezuinigd zou
kunnen worden op het gebruik ven
katoen
Daarna werkte zij iedere dag met
de ingenieur, hetzij in de droogka-
mer, hetzij in de st aalkamer. Zij
checkten iedere machine door ermee
te werken. Zij bestudeerden dc
vraag hoe het technologische proces
te verbeteren met de arbeiders. Als
resultaat konden 150 balen katoen
draad gesponnen worden uit het ka
toen dat op deze manter werd uitge
spaard.
Op 20 mei vorig jaar gaf Voorzitter
Mao zijn plechtige verklaring uit
„Mensen van de Wereld, Verenigt u
en Verslaat de VS-Agressors en Al
Hun Jachthonden!" Deze grootse op
roep vervulde de arbeiders van een
laaiend enthousiasme. Zij stelden
voor de produktie van garen en
stoffen van hoge kwaliteit op tc voe
ren om do wereldrevolutie te helpen.
Om de produktie te verhogen
moest de snelheid van de spinmachi
nes opgevoerd worden. Op een nacht
leidde Hao Tsjen-Sjoe de arbeiders
bij het afstellen van de spinmachi
nes. Zij vochten vier uur lang terwijl
zij experimenteerde met de mogelij
ke snelheid van de machine en ein
delijk was het werk gedaan. De ar
beidsproductiviteit, gra'g met zestien
procent omhoog.
II
Hao Tsjen-Sjoe handelt volgens
Voorzitter Mao's leer. „Wij moeten
grote aandacht schenken aan het
welzijn >van de massa, van de pro
blemen rond hot iatul en het werk
tol die met brandstof, rijst, bakolie
en zoutAi dit soort problemen
die het woi/ijn van de massa betref
fen moeien op dc agenda geplaatst
worden" Zij heeft icdc-dag ver
trouwelijke gcsprdkikc iet de ar
beiders na hun dienst ro haar be
langrijkste activiteit op zondag is het
bezoeken van de gezinnen van de
arbeiders. Een jonge arbeider mank
te een-, oen paar vergissingen tij deus
dc Grote Culturele Revolutie, dus hij
vermeed ontimootïn&en met fonsr zo
veel hij kon. Zij liep cchtcy expres
by iedere mogelijke 'gelegenheid met
hou mee voor een prajtje. Op een
dag igmg zij naar hem toe op zyn
slaapzaal en hielp htm unet het be-
Een opzichtster inspecteert machines in een Pekingse textielfabriek.
studeren van de workcu van Voor
zitter Mao terwijl zij zijn special®
problemen in gedachten hield Hovk'
aangedaan aoi hy: Ik 2al mijn be«
doen mijt: fouten goed te maken. Ik
zal do leer van Voorzitter Mao vol
gen om dc rcivohi'lic te verbreiden en
do produktie tc vei hogen."
Op een dag, terwijl zu bezig was
in oen werkplaats merkte zij dat
een van de arbeidsters sleüht gehu
meurd -was. Eten praatje na Sloop
van de dienst leerde haar dat d»
vrouw thuis een ztok dochtertje had
en dat de medicijnen niet hielpen. Op
dat moment hrtd Hao Tsjen-Sjoe zelf
can kind in het ziekenhuis, maar zij
had igeen Lijd het Ie bezoeken. Toch
liep zij de -volgende zondagmorgen
vijftien kilometer om te informeren,
naar een recept voor het kind van
haar klasse ais ter. Uiteindelijk -vend
zij het juiste middel. De arbeiders
zeiden: „Hao Tsjen-SJce hooft alle
arbeiders in gedachten, behalve zich
zelf."
III
Terwijl zij in een werkplaats be
zig was ■merkte Hao Tsjen-Sjoe dat
een aantal modellecnmaohincs erg
veel graanstijfsel verbruikten. Zij
vond dat erg jammer <n .dus bestu
deerde zij roet een aantal arbeiders
het probleem cn piobeorde een ma
nier te vinden om op het gebruik van
graan tc bezuinigen. Een van de ar
beiders vcrtolde haar dat in 1958,
voordat zij hij de fabriek kwam, de
uvbeiders hadden voorgesteld een
substituut to gebruiken voor het
graanstijfsel. Maar het voorstel werd
tengevolge van allerlei bezwaren
niet overgenomen. Zij werd erg
eruihousiBst door deze gebeurtenis en
dus -vormde zij een klcmc igrocjp om
hot problo om te bestuderen. Na veel
vuldig onderzoek besloten zij lijm
uit zeewier tc gebruiken om het
graanstijfsel te vervangen. Tijdens
de experimenten merkten een paar
conservatief ingestelde mensen op:
„Sinds do oudste tijden heeft nooit
iomand iels anders gebruikt dun
stijfsel om katoen tc pappen."
Zij zette hen aan herhaaldelijk
Voorzitter Mao te bestuderen die
leert „Wees voorbereid op de oorlog,
wees voorbereid op natuurrampen en
doe alles voor het volk". Zy moedig
de hen aan het experiment voort te
zetten. Niet van slag gebracht door
herhaaldelijke mislukkingen, slaag
den zy cr tenslotte ,n he*, n cuwt» ma
terial te gebruiken. De meuwe wa
ding bespaart de staat jaarlijks hon
derdduizenden Yin* ft3n graan
door Ferry Eiselin
Nauwelijks is katholiek en niet-katholiek! Nederland beko
men van. de beroering over de benoeming van de behoudende mgr.
Sixnonis tot bisschop van Rotterdam, of er kondigt zich een nieuwe
„bisschopsrel" aan. Ditmaal gaat het om de bezetting van de bis
schopszetel van Roermond, die begin dit jaar vacant kwam doordat
de 65-jarige mgr P, Moord om gezondheidsredenen zijn ambt neer
legde.
vooi dracht van het kapittel mei te
negeren. Anders zou de verdeeld
heid in katholiek Nederland wel
eens onoverkomelijk kunnen wor
den. Men mag aannemen dat Rome
deze waarschuwing m hoe diplo
matieke taal verpakt ook goed
verstaan heeft.
Al deze omstandigheden in aan
merking genomen lijkt het verant
woord om de geruchten over de be
weerde aanstaande benoeming van
dr Gijsen m eerste instantie als
zeer speculatief te beschouwen.
Vermoedelijk hebben de progres
sieve priesters en leken m Lim
burg, gealarmeerd door het opdui
ken van de Rotterdamse bisschop
en zijn vriend in .Rome, een „schot
voor de boeg" willen lossen en de
geruchten daarom in de openbaar
heid gebraeht.
Sommigen van hen hebben al
aangekondigd dat zij zich als dr
Gijsen bisschop wordt, „vrij zullen
opstellen", hetgeen ongetwijfeld tot
een ernstige crisis en misschien wel
tot een scheuring in het Hoermond-
se bisdom 20u kunnen leiden.
Het dagblad De Tijd wist vorige
week vrijdag bij monde van zijn
Limburgse correspondent Cor Ber-
trand te berichten dat een vriend
van mgr. Simoms, de 39-jange rec
tor van het St. Elisabethrusthuis in
Halen bij Roermond dr J. M. Gij
sen, met de Rotterdamse bisschop
in Rome vertoefde. Mgr. Simoms
zou hem daar bij de Vaticaanse in
stanties pousseren als de beste kan
didaat voor de bisschopszetel van
Roermond.
Grote beroering in het Limburg
se. Ingewijden meenden te weten
dat de naam van dr Gijsen niet
voorkwam op de voordracht van
drie kandidaten die het kapittel
(college van vooraanstaande pries
ters, dat traiditiegetrouw bij bis
schopsbenoemingen advies aan
Rome uitbrengt) kort tevoren naar
het Vaticaan had gestuurd,
v
Men voorzag al een herhaling
van de gebeurtenissen rond de bis
schopsbenoeming in Rotterdam,
toen Rome eveneens de voordracht
van het kapittel negeerde en. mgr.
Simoms, die niet op de lijst stond,
benoemde. Of de geruchten juist
zijn, valt onmogelijk te controle
ren. Daarvoor is de gang van zaken
bij bisschopsbenoemingen en kapit
telvoordrachten met veel te veel
geheimzinnigheid omgeven.
Wel laat zich een aantal feiten op
een rijtje zetten, waar men met
veel islagen om de arm enige conclu
sies uit kan trekken;
Van alle Nederlandse bisdom
men is dat van Roermond het bis
dom waar de groeperingen van be
houdende katholieken zoals Con
frontatie, Waarheid en Leven, Ge
bedsactie en Michaellegioen het
krachtigst georganiseerd zijn;
de naam van dr. Gijsen is al
maanden geleden ais kandidaat van
de behoudende priesters en leken
genoemd;
op de voordracht van het Kapit
tel staat hij naar alle waarschijn
lijkheid niet vermeld. Daar staan
naar verluidt de namen op van drie
meer progressieve priesters: deken
Pelzer van Maastricht, deken Jo-
chems van Heerlen en de heer Van
Kempen, de huidige personeelschef
van het bisdom.
Mgr. Simorüs en dr Gijsen zijn
vorig jaar ook samen met vakantie
in Rome geweest. Aan liet feit dat
zij, er nu weer zijn, hoeft daarom
misschien niet zoveel betekenis te
worden toegekend.
Kardinaal Alfrink heeft er na
de beroering over de benoeming
van Simoms in Rotterdam in ver
scheidene redevoeringen geen twij
fel over laten bestaan, dat Rome er
voortaan beter aan zou doen bij
nieuwe bisschopsbenoemingen de
TK heb er bepaald behoefte aan te
A reageren op de ingezonden stuk
ken van de heren VIaar en Simons
in Maar Meneer van resp. 30 juni
cn 1 juli jl.
Do „aanfluiting" waarvan de
heer Vlaar gewaagt, 3igt eerder m
zijn domheid als staatsburger dan
in de „brutale verachting van de
verkiezingsuitslagen". Vooruitgaan
betekent nog niet de meerderheid
behaald hebben. Er is dan ook geen
sprake van „tegen de volkswil in
gaan". Het is het soort lieden als de
heer Vlaar, die met het verspreiden
van leugens over de werking van
de democratie er toe medewerken
deze de hek om te draaien.
Nog veel bonter maakt de heer
Simons het. Ook zijn brief getuigt
van dezelfde domheid fla.v. de
verkiezingsuitslag. Maar hij gaat
nog een stapje verder. Volgens liem
wi] „het zootje KVP", etc. op het
onderwijs bezuinigen opdat bet
domme proletariaat zich zal schik
ken onder „het defensiejuk van de
NATO-generaals". Niet deze gene
raals en het „rechts-reactionoir
komplot" drijven ons naar een con
flict met het oosten- Rechts en het
denkende deel van links pogen ons
te behoeden voor een overrompe
ling door de rode fascisten, de roof
moordenaars van Hongarije, Tsje-
choslowakije en Oost-Berlijn
(waarvan de heer Simons veinst
nooit te hebben gehoord).
Het is tegenwoordig mode in po
litiek en bedrijfsleven de niel-
medesiander meteen te classifice
ren als doodsvijand en hem te
overstelpen met banale scheld
woorden (zie ook de he^r P. Grijs
in Vrij Nederland). Dergelijke scri
benten beseffen misschien met Hoe
zij daarmee hun onzindelijke, ver
ziekte mentaliteit etaleren. Hope
lijk zien vele anderen het
wélt
Amsterdam DR H, HOELEN
(ADVERTENTIE)
Het is zo gemakkelijk. Even bij da
NMB binnenstappen als ugeld no-'
dig hebt voor een buitenlandse
reis. Da NMB wisselt niet alleen
uw guldens om in francs, mar
ken of ponden, maargeeft u
ook tekst en uitleg over koer
sen, relscheques, bagage
verzekering en wat u
maar wilt weten, U
gaat met een veilig
gevoel op reis. De
NMB heeft alles
verzorgd I
nederlandsche
midöenstandsbank
de bank waar óók u zich
thuis vceltl
de
kieuterschoolgeldverhoging is
een uniek mengsel van cynisme etv
stupiditeit. Zijn stelling luidt vol
gens een paar kranten: ouders die
bun kleuters met naar school stu
ren, mogen daar best voor worden
beloond (met een paar gulden per
maand, voegt hij zuinigjes toe).
1. Nergens ter wereld, voor zover
mij bekend, wordt als definitie van
„beloning" aangetroffen, dat je met
hoeft te betalen voor wat je niet
krijgt. Op die manier is het met
moeilijk om te constateren, dat al
len die in de derde wereld van
honger sterven in wezen door het
rijke Westen zijn „beloond". Zij
behoefden nl. mets te betalen voor
het voedsel dat zij niet kregen.
(Hetgeen, bedenk ik nu, ook wel de
ethische achtergrond zal zyn voor
het streven van PS'70 om de ont
wikkelingshulp tot een minimum te
beperken.)
2. Zonder enige compassie wordt
voorbijgegaan aan al die ouders die
ongeacht of ze de kleuterschool
belangrijk vonden gedwongen
waren hun kinderen een paar uur
por dag elders onder te brengen.
(Misschien zitten daar wei een paar
werksters van de ministers vrouwen
bij.) Na de verhoging kan dat mis
schien nèt met meer. Maar eerlijk
is eerlijk: verhoging van kleuter-
schoolgeld is héé. wat anders dan
belastingverhoging. Let maar op:
straks „belonen" wij de blinden
door het TV-kijkgeld te verhogen.
Bussum, H. J. VOORWINDE
ANDANKS een duidelijke stem-
v busoverwinmng van de pro
gressieve partyen gaan wij een pe
riode met een uitgesproken conser
vatief beleid tegemoet, waarbij het
terugdringen van de inflatie, van
huurharmorusatie, het duurder
worden van het onderwijs, het on
betaalbaar worden van het autorij
den, het opschroeven van de aard-
gasprijzen, het „knijpen" van bij
standsuitkeringen, eigen risico in
de ziekenfondswet, besnoeiing van
de kinderbijslag etc. Dc hogere in
komens voelen dit soort maatrege
len niet zo erg of zijn zelfs in staat
de gevolgen hiervan geheel of ge
deeltelijk af te wentelen
Vroeger maakten de samenwer
kende vakbonden nog wel eens
front tegen dergelijke onverteerba
re regeringsmaatregelen, maar dit
front lijkt niet zo hecht meer sinds
dc jongste verkiezingen en het var-
trek van de heer Kloos, bij wie
overigens het z.g. „Roolvink-effeet"
schijnt te gaan optreden.
Amsterdam H. BAMBERG
TTET bedrag voor kuituur gaat
omlaag, het bedrag voor defen
sie gaat omhoog bij het kabinet
Biesheuvel-Drees. Zoals wijlen
Herman Gijring al zei: „Wanneer
ik het woord kuituur hoor, trek ik
mijn revolver."
Amsterdam, HARRY MULISCH