SVP in zak en as I Image-makers voor linkse drie SATO BLIJFT IN VS BONDGENOOT ZIEN Mini omvang. Maxi geluid. PARTIJTOP AFGEROOMD GEEN CENT IN KAS ITT Middelmaat Dictatuur Ziekenfonds Sporttoto NIXON ROEPT TWIJFEL OP IN JAPAN Sporttoto II SCHAUB-10RENZ Pijnlijk VERDEDIGING drsJ.P.A. Gruijters BIJWERKEN agina lt- donderdag 2 September 19(1 door H. A. van Wijnen Het vonnis dat het afgelopen voorjaar bij de Tweede-Kamer verkiezingen over de KYP is geveld, is voltrokken in fasen die voor die partij een klim mende reeks van rampen ver tonen. Het is begonnen met het verloren gaan van de sterkste positie in de Tweede Kamer. Die terugval naar 35 zetels een verlies van eenderde van haar marktaandeel in tien jaar lijd was al een vernietigende aanslag op haar prestige. Vervolgens werd de KVP-Ka- merfractie leeggeplunderd „in het lands belang" en in derde in stantie blijkt de partij-organisa tie een stuurloos schip te zijn se dert de partij voorzittersstoel van staatssecretaris Van der Stee vacant is geworden. De situatie is heel wat treuriger dan de waarnemend voorzitter van de partij, de Noordhollandse gede puteerde Laan, oud-kamerlid en een van de vier KVP-gctrouwen in het kabinet-Cals in. de nacht van Schmelzer, zich realiseert. In tern heeft hij er wel blijk van ge geven te vermoeden dat de KVP grote moeilijkheden te wachten iswsibmh smvi itmnssiMFBiiiM «ss mimimu mwiwwi»!1 ®®R rrnmatmmmmrumtmimmmnmmmmtmmm Mr A. VAN DER STEE staatssecretaris Th. LAAN vermoeden Mr dr C. P. M. ROMME laatste grote leider staan, maar in zijn openbare uit spraken heeft hij daarvan nog niet veel laten doorklinken. Om de aandacht af te leiden van de politieke geloofscrisis die de par tij nu doormaakt, hebben de KVP- zaakwaarnemers hun toevlucht genomen tot een oud en versleten propagandamiddel: met vertoon en gerinkel hebben zij een offensief ingezet op het front van de partij- vernieuwing. „Het partijbestuur Mr H. W. van Doorn .voorman... van de KVp js unaniem voor de vorming van één partij met ARP en CHU. Hierbij is nadrukkelijk geko zen vóór een christelijk uitgangs punt". Die verklaring suggereert degelij ke besluitvorming en een hoop vast beradenheid, maar er is niets meer gebeurd dan dat het KVP-bestuur hard in holle vaten heeft geblazen. De in de verklaring genoemde ARP en CHU wisten van niets en zo bleek „een nadrukkelijke keuze voor een christelijk uitgangspunt" een onderwerp waarover de dis cussie tussen de confessionele par tijen nog helemaal moet beginnen een agressief geformuleerd- me wens te zijn. Achter het gordijn van de propa- gandarook ziet de situatie er op het ogenblik zo uit: de naar het kabinet gepromoveerde partijtop heeft de organisatie zonder leiding achterge laten, de partij is zo arm als de rat ten en het moreel van de leden is blijkens de zg. werkgroepen-en quêtes tot op het bot aangetast. Erger dan het verlies van het laatste beetje gezicht in de Kamer daar weten confessionele partij en wel mee te leven is de schade aan de bewerktuiging van de partij en de geestdrift van de „rank ana file". De partij begroting is onlangs tot de grond afgebroken. Wegens de aanhoudende begrotingstekorten die ook onder het regime van de ac countant Van der Stee niet konden worden aangevuld, is er vijf ton ge schrapt. Dat is gebeurd ten koste van het vormingswerk, de docu mentatie voor de leden en het le denblad. Er was nog juist geld ge noeg om het centrale partijbureau in Öen Haag in stand te houden. Maar aan dat bureau hangt de vlag de komende jaren halfstok. De KVP zit ruim in zijn ministers maar het is een partij zonder mid delen en een partij zonder mannen. Het eerste is «schadelijk voor een politieke democratie, omdat partij leden die van hun partij geen le vensteken zien, hun belangstelling voor de openbare zaak kwijt raken. Het tweede is voornamelijk nadelig Dichter bij elkaar voor de KVP zelf. Na Romme heeft de partij bijna geen voormannen van betekenis gehad. Met Van Doorn, nu voorzitter van de KRO cn Aalberse, nu lid van de Raad van State en Schmelzer, nu minister van buitenlandse zaken, is men er wel. Wat resteert is een partij van do middelmaat. Spelregels: Plaatsing belaktrt gaan Instemming. Geen anonieme brïavm. JTe lange brieven moeten bekort worden. Aan afschrijving en rente dient jaarlijks zeker tien miljoen op tafel te worden gelegd. Dan heeft de pa tiënt nog geen asperlentje geslikt. Het verstrekken van bouwkredie- ten tegen een aanvaardbare rente had toch zeker op de weg gelegen van onze opeenvolgende regeringen. Nu is ziekenzorg een welkom beleg gingsobject geworden, Zandvoort J, H. GIJSEN TWANNEER men dictatuur zegt, moet ik onwillekeurig denken aan de kruisridders onder Godfried van Bouillon in de middeleeuwen C1096-99) naar het Heilige Land. Ook zij gingen van de stelregel uit, het doel heiligt de middelen. In hun blinde fanatieke ijver moest men doden voor God. En dat doden was goed. Gode welgevallig. Die gedachte was natuurlijkr krankzinnig. Maar hetzelfde vindt men terug bij het communisme. Dat is ook eigenlijk een soort fanatieke religie. Dit vindt men ook niin of meer bij het Hitler-regime, Span- je-Portugal-Griekenland, Marokko, Soeharto onz. Alles ondergeschikt aan de partij, aan de'Leider, alles is geoorloofd. Iemand die anders denkt, opruimen, doden. Maar een revolutie in de geest, in het bewustzijn ven de mens, is on denkbaar onder een totalitair sy steem. Daarom is vandaag de be langrijkste taak een echte democra tie te ontwikkelen, een strijd zon der compromissen te voeren tegen het totalitarisme van rechts en links, dat zich achter het masker van een z.g.n. socialistische demo cratie verbergt. Amsterdam J. THESING "WAN mijn ziekenfonds ontving ik de mededeling, dat de premie per 1 september 1971 met 25% zal worden verhoogd. Datzelfde fonds schreef voor enige jaren in zijn or gaan, dat indien de inkomstengrens zou worden opgetrokken, de drasti sche verhogingen van de voorgaan de jaren tot het verleden zouden behoren. Nou dat is dan gebeurd. Daarvoor in de plaats komen nu jaarlijks twee verhogingen van 25%. Bedroeg de premie voor een vrij willig verzekerde in 1970 42 gulden per maand, nu is deze vastgesteld op 65 of 130 per maand voor een echtpaar. Thans stelt de ziekenfondsraad voor de loongrens voor verplicht verzekerden te verhogen tot ƒ19.250 per jaar. De verzekerde zal dan wellicht over maximaal 16.000 3,75% premie gaan betalen. Dat is voor zijn gezin 600 gulden per jaar of 50 per maand. Zijn gepensio neerde of zelfstandige buurman met 2/3 van bovengenoemd inkomen 130 per maand, indien hij althans geen Kinderen heeft. Anders komt er nog een fiks bedrag bovenop. Een absurde toestand tocht De oorzaak van de buitensporige verhogingen m dit jaar is niet ver Id zoeken. Overal is er opeens een buitengewone behoefte aan een nieuw ziekenhuis. Hier omdat het oude uit de tijd is, elders omdat het gemeentebestuur er dringend grond nodig heeft-voor zijn saneringsplan nen. Zo'n slordige 10O miljoen gul den aan bouwkosten tegen een ren te van 8 tot 9% is daarmee gemoeid. "W/AT kunnen we tegenwoordig rijk worden van de voetbaltoto, Vo rige week werd in een advertentie één x hoofdprijs van meer dan 100.000 beloofd. Die kan één van de iets meer dan half miljoen deel nemers winnen. „De kolomprijs lek ker afgerond op 5 cent", dus met 11% verhoogd! De extra prijs voor 8 goed afgeschaft, dat zal, denkt de toto, niemand een bezwaar vinden. Ook niet de mensen, die zo nog eens iets konden winnen dat elders „een eigen geldje" heet? Maar volgens de toto staat daar heel wat tegen over. Wat dan wel: de verdeelsleu tel is voor le, 2e en 3e prijs van 35%-25% en. 35% gewijzigd in 25-25 en 25%, Voor le en 3e prijs dus for midabel minder beschikbaar dan vroeger. Volgens de toto is 50% van de prijzenpot voor de 2e en 3e prijs beschikbaar, dat is heel wat bij een inleg van 1^2 miljoen gulden. Ja, doch dan is de prijzenpot echter nog niet eens 7 ton, voor genoemde prijzen dus 3,4 ten, was vroeger 4 ton. Voor deze advertentie hebben we een goede Hollandse uitdruk king: de kluit belazeren. Ik ver wacht een nog geringere totodeel name, zeker als Koning Klant en Consumentenbond deze volksver lakkerij aan de kaak hebben ge steld. Den Helder P. N. C. BRAKEBOER Premier Sato wil meer geld beste den aan openbare werken zaals Tokio's wegennet. door James Reston HEN kreet slaken is een eenvou- •l-J dige zaak en daar moet wel aandacht aan besteed worden, maar wij moeten het niet overtrekken. In de eerste 2 weken hebben per week ruim 600,000 deelnemers met *-de toto meegespeeld. Dat zegt ook wel iets. Met het nieuwe prijzenschema zijn wij tegemoet gekomen aan de algemeen heersende wens, dat per se elke week één grote prijswin naar naar voren moet komen. Voorts is rekening met de beper kingen gehouden dat de extra prijs te laag zou zijn, hetgeen overigens niet onze mening was, Wat of men ook zegt, ook voor dit prijzenschema geldt, dat iedereen, hetzij le, 2e of 3e prijswinnaar, het recht heeft op het hem/haai- toeko mende aandeel van het prijzenbe- drag. De premie staat daar los van. Helemaal oneens zijn wij het met de opmerking dat het prij zenbedrag lager is dan het vorig seizoen. In een week met een gelijk aantal ko lommen b.v. 2,9 miljoen was het prijzenbedrag vorig jaar ƒ652.500; in dit seizoen zal dat zijn 681.500. Wel juist is, dat procentueel voor de le en 3e prijs minder beschik baar is. Of dat per winnende kolom in geld verschil uitmaakt, hangt af van het aantal winnende kolom men. De toto is en blijft een kans spel en de bal is gelukkig nog rond. Den Haag adj. directeur P. J. C. LUT Stichting de Nationale Sporttotalisator TOKIO De top van het politieke en. zakenleven in Tokio baga telliseert de Amerikaans-Japanse financiële crisis. De nachtmerrie schijnt te zijn dat het probleem van dollar en yen, met verkiezingen voor de boeg in Japan èn de Verenigde Staten volgend jaar, politieke en psychologische moeilijkheden kan scheppen van zeer ernstige aard, Daarom is ook de sfeer in de an tiseptische vergaderzaal van de Fu- jibank, de grootste commerciële bankonderneming in Tokio, of het rustige kantoor van premier Sato, zorgvuldig kalm. Alles zal goed komen, schijnen de premier en de bankiers te willen zeggen, als iedereen en vooral de i pers maar verstandig en geduldig wil zijn. De klare feiten over de in ternationale handel, betalingsba lans, werkeloosheid, goud en infla tie zijn op zichzelf al erg genoeg, zo zeggen zij. Kwalijker is nog het verborgen psychologische en poli tieke gevaar dat politici buitenland se zondebokken zullen zoeken voor hun eigen fouten. Als een bezoeker in Tokio deze bezorgde en ernstige mensen scherp beluistert, is volgens de Japanners niet alleen de Amerikaanse dollar gedevalueerd, maar ook Amerika's vermogen voor zijn eugen binnen landse problemen en buitenlandse verplichtingen te zorgen. Het pro bleem is niet dat de Japanse yen nu zweeft, maar dat zowel de regering Nixon als die van premier Sato zwevenzonder dat beide kanten weten waar naar toe te gaan. Er bestaat hier duidelijk een fun damenteel verschil tussen de parti culiere en de openbare analyse van de crisis. Premier Sato blijft erg rustig onder dit al, Hij onderkent de problemen voor Japan van presi dent NIxons nieuwe economische politiek en met name het probleem voor de Japanse exporteurs. Maar- hij gelooft dat Japan meer kan importe- prbbleem op andere manieren, kan ren uit de Verenigde Staten en het aanpakken zonder onaanvaardbare risico's voor een van beide landen. Buiten, dat lijkt hij vol vertrou wen dat Japan veel meer kan uit geven aan publieke werken om daarmee een economische depressie in zijn land te vermijden. En hij Houdt vol, dat ondanks de politieke moeilijkheden die rezen naar aan leiding van Nixons plotselinge eco nomische en diplomatieke vernieu wingen, de Verenigde Staten nog steeds de basis vormen voor Japans economisch en veiligheidsbeleid. In ieder geval wil hij geen breuk met Washington voor wat de pu blieke consumptie betreft, wat zijn persoonlijke bedenkingen ook mo gen zijn. Hij heeft president Nixons dramatische diplomatiek ten op zichte van erkenning van de rege ring Peking geaccepteerd en hij toont de bewondering van een pro fessionele politicus voor Nixons boute stappen om de dollar te be schermen en hij praat hoopvol over een bezoek van. Nixon aan Japan en over een formeel bezoek van de keizer aan Washington in de toe komst. De particuliere gesprekken hier zijn anders en in zekere zin zeifis onheilspellend. Premier Sato met verkiezuigen volgend jaar in het vooruitzicht had het al moeilijk met zijn pro-Washington houding voor dat Nixon zijn reis naar China en zijn financiële maatregelen bekend maakte. Vanaf dat moment hebben Sato's politieke tegenstanders hem uitgescholden voor een marionet van Washington en wijzen op Nixons maatregelen, die speciaal te gen Japan gericht lijken als bewij zen voor de onbetrouwbaarheid van de Verenigde Staten. Waarom, zo vragen Sato's tegen standers, zou hij vertrouwen op een Amerikaanse president die naai' China gaat zonder Sato daarvan op de hoogte te stellen voor het aller laatste moment, een president die plotseling een economisch beleid gaat voeren dat Japan straft voor Het succes dat het had? /ADVERTENTIE* Dat geldt voor alle ITT Schaub Lorenz stereo radio's. Ze zijn minimaal klein van omvang, maar hebben een maximaal vermogen. De vormgeving is uniek. De techniek is z'n tijd vooruit. Geen wonder. Neem het Sensomatic systeem. Knopjes hebben afgedaan en zijn nu verleden tijd. U tipt het vlakje aan en floepeen zee van geluid. Knap staaltje van techniek. ITT past deze techniek ook toe bij de ruimtevaart elektronika. Kom snel het immense geluid beluisteren. Beter bewijs is er niet. Deze vragen hebben Sato kenne lijk pünlijk getroffen en hebben zelfs bij objectieve waarnemers hier ernstige twijfels doen rijzen aan de geloofwaardigheid en be trouwbaarheid van een Amerikaans bondgenootschap. Dit is nu de belangrijkste kwestie in de levendige politiek van Japan en dat zal het nog meer worden als over een paar dagen het Japanse parlement weer bijeen komt Iedere stap die Nixon doet zonder contact op te nemen met de Japanse rege ring wordt dan een punt tegen Salo. Niettemin rekent Sato op de overtuiging onder het Japanse volk dat Japans economische en militaire veillghedd afhangen en voorlopig zul len blijven afhangen van een bond genootschap met Amerika. En de meeste waarnemers in Tokio gelo ven dat ondanks de twijfels bij de jongere generatie hij gelijk heeft. D'66 studeert weer. Aanstaan de zaterdag wordt „de eerste studiedag van dit seizoen" ge houden; onvermijdelijk onder werp; „de idee van een progres sieve volkspartij". Zo meldt het partijblad Democraat. Uit de verdere inhoud van het igustus-nuinmcr van dat blad blijkt, dat de Democraten met dc progressieve volkspartij nogal in hun maag zitten, niet alleen doordat Den Uyt zich er onlangs weinig enthousiast over uitliet, maar ook doordat de aanhang van D'66 helemaal niet van zins is de eigen identiteit voetstoots op te offeren. Dc overwinnings roes, die onmiddellijk na de ver kiezingen van 28 april prikkelde tot het voorstel om samen met PvdA en PPR een „instituut met vergaande bevoegdheden" op te richten, dat bet pad zou effenen voor de nieuwe partij, is omge slagen In een bedachtzame stem ming. Men wil de zaak eerst nog wel eens grondig bestuderen. Daar is ook alle reden voor. Om te beginnen was er voor een overwinnmgsroes nauwelijks re den. Zeker, vergeleken met de uitslag van de Verkiezingen van 1967 was er sprake van winst (vier zetels voor D'66, twee voor de PvdA en twee voor de PPR, die in 1967 nog niet bestond), maar vergeleken met de uitslag van de Statenverkiezingen van maart 1970 kan hoogstens ge sproken worden van stabilisatie. Exact valt die laatste vergelij king niet te maken, doordat in '70 in sommige provincies door PvdA, PPR en PSP gezamenlij ke lijsten waren ingediend, Die drie partijen behaalden in maart 1970 samen en in het gehele land 27,5% van dc stemmen; voeg daarbij het resultaat van D'66, 7,7cn men krijgt «en „links" totaal van 35,2% van de stemmen in maart 1970. In april 1971 is datzelfde totaal gezakt tot 34,6%. Van alle partijen en partijtjes, die verder nog aan de verkiezin gen deelnamen kon alleen van CPN cn Kabouters nog enige steun voor een progressieve re gering verwacht worden. In 1970 behaalde de CPN 4,4% van de stemmen; in 1971 kregen de communisten 3,9%, de Kabouters 0,4%. Alles bij elkaar 39,6% in 1970 en 38,9% in 1971. Het werkelijke succes van 1971 stak dan ook niet in deze cijfers, maar in de- geslaagde verdediging tegen de aanval van de familie Drecs. Het is niet on redelijk om te veronderstellen, dat de samenwerking tussen PvdA. D'G6 en de PPR en dc al ternatieve regering, waar die drie partijen mee op dc proppen kwamen, het belangrijkste wa pen In de strijd is geweest. En evenmin is het onredelijk aan te nemen, dat bij afzijdigheid van Drees, het resultaat van de pro gressieve samenwerking een stuk beter zou zijn geweest. Maar die iaatstc hypothese wast nfet het keiharde feit weg, dat het aantal kiezers, dat in Neder land na de Tweede Wereldoorlog bereid is gebleken zijn stem uit te brengen op een andere dan rechtse of confessionele partij de 40% nooit heeft overschreden. Steeds is men er in de pro gressieve partijen vanuit gegaan, dat in het confessionele electo raat de vooruitstrevende kiezers schuilden, die samen met dc kie zers van de progressieve partijen "op een goede dag de meerder heid zouden vormen, die een progressieve regering kan dra gen. Het verval van de confes sionele partijen lijkt de laatste jaren in een versnelling geraakt, maar desondanks is die meerder heid nog steeds niet te voor schijn gekomen. In zo'n situatie zou liet dwaas- beld zijn om twee partijen (PvdA en D'66), die althans be wezen hebben, dat zij levensvat baar zijn, zonder meer te vcr- smelten lot één enkele partij. Dat zou een zinnig voorstel zijn. als hef samenwerkingsverband van de jongste Tweede-Kamer verkiezingen een opzienbarend succes geweest was. Dan bad men een volgende stap op die weg kunnen doen, maar nu al leen maar gezegd kan worden, dat zo'n eclatant succes er mis schien onder betere omstandig heden ingezeten had, kan men beter het samenwerkingsver band handhaven en op precies dezelfde wijze, als men dat In april van dit jaar gedaan heeft, testen of liet bij een volgende gelegenheid beter lukt. Op die volgende gelegenheid moeten PvdA, D'66 en PPR zich instellen. Studeren in commissies is een mooie zaak (en schenkt Jn het bijzonder veel Democraten groot vermaak)maar veel urgen ter Is het organiseren van dc parlementaire actie op een wijze, die het mogelijk maakt die vol gende gelegenheid ten volle te benutten, als zij zich voordoet. Daarvoor zijn twee dingen no dig. In de eerste plaats moet het gezamenlijk regeringsprogram ma, waarmee de drie partijen dc jongste verkiezingen ingingen, voortdurend worden bijgewerkt. Bij elke belangrijke zet van de huidige regering, dienen dc drie partijen zich af te vragen, waf' hun alternatief zou zijn, als dc regering-Biesheuvel op dat punt ten val werd gebracht. Ook al ziet het cr voorlopig niet naar uit, dat Biesheuvels politieke on dergang voor de deur staat, toch zal een houding van voortduren de paraatheid om de macht over te nemen haar nut afwerpen, als het op zijn laatst bij de ver kiezingen in het voorjaar van 1975 tot een krachtmeting met dc partijen van het kabi net-Biesheuvel komt. De kiezer heeft dan bij regelmatige tussen-' pozen vernomen, dat het „ook anders kan" en met die reeks van alternatieven de drie samen werkende partijen in zijn memo rie verbonden. Geen ideebn zonder mensen- Het is daarom zaak de alterna tieven op het regeren van Bies heuvel en de zijnen telkens te laten presenteren door een klei ne groep parlementariërs, die straks automatisch de kern van een progressief kabinet kunnen vormen. Geen volledig schaduw kabinet dus, maar een kern van presentatoren zo men wik image-makers, die in hun optre den namens de samenwerkende partijen zowel aan liet progres sieve programma als aan het feit van de progressieve samenwer king zelf gestalte geven. Als de PvdA daar vier, D'G6 twee en de PPR één parlementariër voor aanwijst, is dat meer dan vol doende. Het werk van allerlei commis sies moet dienstig zijn aan het werk van die zeven progressieve politici. En komt het tot een in* - stituut, dan zou dat geen leiden de, maar een dienende rol moe ten krijgen, al kunnen die diensten zich ook uitstrekken tot het bestuderen van het effect van het politieke werk op de kiezers. IVant hoe men het ook wendt of keert, de samenwer king van de drie progressieve partijen heeft alleen zin, als een meerderheid onder de kiezers er achter wil staan.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Rotterdamsch Parool / De Schiedammer | 1971 | | pagina 1