Bourgeots-zoon draait
naar links
PSEUDO-GEKNOK IN
VROLIJKE WESTERN
Postzegel heeft
veldslag beslist
m
m
Jongetje
ziet een
staatshoofd
vermoorden
'THE REVOLUTIONARY' HEEFT
SYMPATHIEKE KWALITEITEN
PREMIERE VAN EEN OUDE PENN
Butch Cassidy
in een soort
oervorm
Vier drumbands in
Crooswijk en Noorden
Harmonie
Kriterion
Lnmière
Luxor
Lijnfoaantheater
Metro
Prinses
Rex
Studio '62
Thalia
't Venster
Arena
Centraal
'Cineac-Bijenkorf
Cineac-Beurs
Cinerama
Colosseum
Corso
Grand
pagina 4 - vrijdag 17 september 1971
De Nederlander Hans Koningsbergen woont
BiSfcwIw® ïfl Amerika en schrijft daar goed verkochte
romans. Uit die boeken blijkt o.m. naar ik hoor, want ik heb ze
niet gelezen hetzelfde wat hij vaak met nadruk heeft betoogd in
zijn interviews, namelijk dat hij houdt van het beste deel van
Amerika waartoe hij Nixon, het Pentagon en de grootindustrie met
rekent.
Nadat hg voor.Johni Huston at het scenario schreef voor „A walk Willi
j *«e a y zich by de verfilming van zün roman „The Revo
lutionary behalve met scenario ook met de produktle beziggehouden. Als de
i??rlSLeneJ? niU bedriegen zal bij zijn volgende boek zelf gnan regisseren.
Srl.v'. .PCV°t lJ 0,nary -die taak toevertrouwd aan de 25-jarige Pan'
Williams die zich daar mei onverdfcnsicitjk van heeft gekweten.
Te oordelen naar de inhoud van
deze film is Koningsberger bcolist
geen militante linkse doordraaier
„The Revolutionary" dramt vooral
om dc aarzelingen van de bourgeois-
zoon die eerst door treffende vol
zinnen uit linkse standaardwerken
en later in de praktijd zich moei
zaam losweekt uit Zijn milieu en
dan door de omstandigheden wordt
meegesleept tot een revolutionaire
daad die veel meer van hem eist
dan zijn geweten toelaat.
Politiek gezien is het een nogal
onduidelijke film omdat voor- en
tegenstanders van een omwenteling
er naar believen hun oordeel a
priori aan kunnen verbinden. Maar
de aarzelingen waarom het gaat
zijn niemand vreemd en worden
zonder zwaarwichtigheid en met
humor duidelijk aan de dorde ge
steld,
„The Revolutionary" is geen echt
goede of belangrijke film, maar hij
heeft een aantal sympathieke kwa
liteiten. In de eerste plaats is het
een film met een geheel eigen toon
die waarschijnlijk mede ontstaan is
dooT het feit dat Koningsberger zijn
rond 1900 spelende roman in zijn
scenai 10 niet volledig naar onze lijd
gesitueerd heeft.
Zijn student „A" die eerst zijn
progressieve collega's verbaast met
boekenwijsheid en dan, na de schok
van een nacht in de gevangenis,
zich gaat ergeren aan hun voorzicli-
14
ft
Jon Voigt als de theoretische revolutionair die na zijn eerste schermutselingen met de politie naar praktische
activiteiten overgaat wat hem aan het eind van „The Revolutionary" voor een gewetensconflict plaatst.
tigheid en doordraaft naar de linkse
arbeiders, laat zich in de tegen
woordige tijd nog wol denken,
■jwiywjfpB Regisseur E. B. Clucher of hoe zijn
BUu3lf;TliM ware zuidelijke naam ook luiden mag
heeft de Italiaanse Western over een nieuwe wissel gestuurd. In
}}De rechter- en linkerhand van de duivel(They call me Trinity)
wordt niet de kille grimmigheid van Sergio Leone c.s. nagestreefd
maar volgt Clucher zorgeloos de vrolijke voetsporen van Burt
Kennedy en Andrew McLaglen die m Hollywood altijd een flinke
scheut family film en humor in hun Wilde Westen plegen te doen.
Zo geolied als die Amerikaanse
voorbeelden kon of wilde Clucher
zijn Western met maken. Maar zijn
Ironische graptoon komt onderhou
dend uit dezelfde hoek.
Zijn twee helden, de jongensach
tige montere Trinity en zijn wat
oudere melancholische bioer schie
ten zo verbluffend snel, ook ronder
omkijken achter hun rug, dal nie
mand het hoeft te geloven. Door een
reeks misverstanden krijgen zij bei
den een sheriff-ster op de borst ge
prikt Zij blijken dan met le be
roerd om in dat schijnbaantje een
gioep arbeidzame Mormonen die in
geweldloosheid geloven tijdelijk om
te turnen zodat kan worden afgere
kend met de geaffecteerd slechte
burgemeester die met zijn biute
handlangers het stadje en de grazi
ge omstieken onduldbaar terrori
seert
Geheel in de stijl van dit voor
Italië nieuwe genre laat Ciuchei
het bezienswaardige slotgevecht
waaraan ook nog een kleine pot
sierlijke Mexicaanse bende deel
neemt, met met kogels maar met
mankracht uitknokken. Wat opvalt
Terence Nill speelt met flair een
aardige hoofdrol in „They call me
Trinity". Hier is hij het dreigende
middelpunt van de kroeg.
is dat alle scherpschutters die net
zo stiak en dieigend proberen te
kijken als Clmt Eastwood in de eer
ste dollar-film volstrekt belachelijk
afgaan. Het filmpeil van Clucher is
erg ongelijk, maar blijft levendig.
De verbale humor is simpel, maar
werkt. Aardigste voorbeeld daarvan
is het onveranderlijke „bek hou
den" waarmee de oudste broer
vuendelijk gioetende voorbijgan
gers in de hoofdstraat van het stad
je afblaft
CB.D.
A;V'5Qj0§I Ergens aan het eind
■iiniiirnlitufTT van ge jaren vijftig
heeft de toen nog vrijwel onbeken
de regisseur Arthur Penn gevoeld
dat er eens een filin als „Butch
Cassidy and the Sundance Kid" zou
komen met Paul Newman in een
hoofdrol,
„Lefthanded gun" namelijk stamt
uit 1958, Paul Newman speelt m
zwart-wlft de held en logt onge
veer een primitief soort basis voor
wat hij zon tien jaar later zal gaan
doen. Zijn Billy is een jongen die
lezen nochjschrijven. kan. Hij is wel
rap met zijn revolver en in combi
natie met zijn overdreven recht
vaardigheidsgevoel geeft dat brok-
ken. Vier burgerboefjes doden ge
zamenlijk een brave veeboer, die
toevallig bij Billy zeer in de pul is
gevallen. Billy maakt ze allemaal
koud, successievelijk, zo tussen zijn
hoogst vrolijke buien door. Monter
sluit men hem later op, monter ont
vlucht hij weer, maar aan het eind
komt ook voor hem het lot dat hij
niet ontlopen kan.
Een film uit 1858, pu pas voor het
.eerst in Rotterdam. „Lefthanded
gun'' verder écht bespreken heeft
geen enkele zin. De film is alleen
als curiosum (nog net) misschien de
moeite waard. Of hij past in de te
levisie-filmavonden op woensdag.
PAUL NEWMAN
Als weckfilm in een Rotteidamse
eentrumbioscoop is de film slechte
alleen voor beeld van onbeholpen
programmatie, Daarbij kun je nog
heel boos worden om het feit dat in
de advertenties en de slagzinnen
natuurlijk met geen/ woord gerept
wordt over de ouderdom van de
film. Nee, de namen van Arthur
Penn (die later zijn sporen echt wel
verdiend heeft met „Bonnie and
Clyde", „The Chase" en „Little Big
Man") en van Paul Newman staan
vetgedrukt. Het zijn tenslotte na
men die publiek trekken. Dat pu
bliek moet ook weten dat het een
stoffige, verouderde pioduktie is
De entreeprijzen zijn tenslotte anno
1971. FRANS HAPPEL
maar de aanslag die aan het slot ge
pleegd wordt op de rechter die een
vonnis tegen stakers heeft uitge
sproken past helemaal m het boek
je van de oude anarchist.
Een soortelijk, ook wel oorspron
kelijk aandoend effect woidt be
reikt door de film „overal en ner
gens" te laten spelen. Over welk
land het gaat wordt namelijk met
aangeduid. De taal is Engels, som
mige beelden wijzen duidelijk op
Londense lokaties, maar er zyn ook
direct verwijzingen naar continen
taal Europa, zoals het klassieke ge-
neratiegesprek tussen vader en
zoon dat trouwen* uit een Neder
landse speelfilm geknipt kon zijn.
Dat legt een lichtvervreemdende
waas over het gebeuren dat con
stant dooi werkt hoe sterk het peil
soms ook schommelt.
Een mooie troef is het spel van Jon
Voigt, die al op de voorgrond trad
in Midnight Cowboy en m deze film
met de titelrol uitstekend raad weet
vooral door het nogal zwevende ka
rakter van deze ironisch bekeken
revolutionair scherp af te spiegelen.
Voigt is een sympathiek en zeer
bekwaam acteur, naar Paul Wil
liams had nog meer kunnen berei
ken als hij Voigt af en toe getem
perd had want er zijn ook momen
ten waarop deze vertolking te na
drukkelijk in de camera wordt ge
duwd.
"Williams blijkt een filmer die
niet van mooie franje houdt en de
door Brian Porbyn ledelyk gehan
teerde camei a doorlopend achter de
handeling weet te plaatsen. Soms
met te kaïig aitistiek resultaat,
maar in totaal zo dat voldoende
eenheid van sfeei is bereikt.
C. B DOOLAARD
y. j .--pi De Duitse generaal Rommel was een geestdriftig
postzegelverzamelaar. Jawel, Deze hobby werd hem
noodlottig in Afrika waar hij in 1942 bezig scheen het Engelse leger
onder het woestijnzand te stoppen.
Terwijl een Engelse krijgsgevangen kapitein hem zat te lijmen
met vakkundige beschouwingen over de „dreipfennig-braun." uit
1900 gluurde een onwaarschijnlijk dapper man Richard Burton -—
die zich in een Dmts uniform vermomd had, op zijn gemak rond
in de telefooncentrale van het Duitse hoofdkwartier waar gewoon
aan de muur de kaart hing waarap duidelijk te zien was waar de
ondergrondse oliereservoirs voor Rommels geduchte tanklegers
waren verstopt.
Burton voornoemd blies ze even-
later op en liet het daar niet bij.
Met een handvol commando's ver
nietigde lüj ook nog, terwijl de
geallieerde vloot naar Tobroek op-
stoomde, de met Italianen nou ja
bemande kustbattenjen.
Zo wordt voor wie het geloven
wil het keerpunt van de woestij
noorlog uit de tweede wereldoorlog
nogmaals uitgelegd in „Raid on
Rommel", van de eens goed aange
schreven staande Amerikaanse re
gisseur Henry Hathaway die met
aeze niet zo duidelijke kleurenfilm
bewijst dat hij volledig pensioenge
rechtigd ia en /zijn. komende vrije
tijd an de beste harmonie met John
Wayne kan gaan doorbrengen.
Op de vraag of het geen tijd
wordt eindelijk eens te stoppen met
dit soort films zal Henry Hathaway
CjS. ongetwijfeld antwoorden dat
het publiek van deze heldenmoed
met bessensap nooit genoeg krijgt.
Misschien kan ik wel zo'n plausibel
antwoord verzinnen, maar omdat
we nu eenmaal afgesproken hebben
dat op het geduldige bioscoopdoek
alles mag, wil ik andermans pret
niet cynisch bederven
Alleen nog dit: De ware liefheb
bers van dit moorddadig heldhafti-
te genre hebben vaak iets betere op
un boterham gehad,
C.B. DOOLAARD
eiNEAC-BiJENKQÏï
Een elfjarig jongetje heeft als
enige gezien wie de moordenaar
is van het staatshoofd dat op een
eilandje in de Middellandse Zee
een officieel bezoek brengt. Dat
jongetje beschikt echter over
een zeer ruime fantasie en nie
mand gelooft hem als hij vertelt
dat de dader een politie-agent
is, die vanuit een café op het
staatshoofd heeft geschoten.
De moordenaar ontdekt na zijn
daad dat de jongen hem gezien
heeft. Er volgt een wilde jacht: van
de moordenaar met zijn handlanger
op de jongen die met geloofd wordt
en van pohtie-agenten op de moor
denaar die met weten dat de dader
een collega is,
Dat zyn de ingrediënten van „Eye
wefchness" (getuige van moord)
waarmee regisseur John Hough een
redelyke thriller maakte. Er zyn
niettemin een paar dingen waar hij
zich aan schuldig heeft gemaakt. De
voornaamste is mooif'lmerij Onno
dig vaak bij voorbeeld lage came
rastandpunten, die het recht toe
De stoere knapen van Henry Hatthaway met rechtsvoor Richard Burton
als Duits vermomde held in de onvergetelijke woestijnoorlog.
recht aan verfilmen, van een pre
tentieloze thriller tc veel verstoren.
Ook heeft Hough vaak de vaart
van de film opgeofferd aan mooie
plaatjes, die hij beslist kan maken,
maar die het verhaal te vee! ophou
den. Vooral in het begin voordat de
jacht op de jongen op gang komt,
weet de film niet te boeien. Andera
wordt dat tijdens een achtervolging
door de catacomben waar heilig-
beelden in spookachtig licht voor dc
nodige thrillersfeer zongen. Na een
aantal schietpartijen waarby na
tuurlijk doden vallen, komt alles
toch goed terecht.
Dc jonge held Timothy wordt ge
speeld door Mark Lester die dat ge
loofwaardig doot. Zeker in de scè
nes, waarin de moordenaars de
klopjacht op hem maken.
Al met al heeft John Hough ge
noeg spanning in zyn film gebracht.
Niet altyd even geloofwaardig,
maar dat zyn thrdbvs nuchter be-
scnouwd meestal met.
KEES WEEDA
ROTTERDAM, vrijdag In het
kader van een serie interwijkactivitei-
ten zullen de wijkorganen Crooswijk
en het Oude Noorden op zaterdag 18
september respectievelijk op het
Schuttersveld en het Pynackerplein
een wisselprogramma aanbieden
Medwerkmg zal worden verleend
door vier drumbands en een gymnas
tiekvereniging. Om 14,00 uur wordt
op beade pleinen begonnen.
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM, vrijdag. On
der de naam „Occasion '71" wordt in
de Amstelhal van de RAI van 20 tot
en met 24 oktober een eeiste ver
koopshow in Amsterdam van inruil
auto's gehouden.
Ortega dc killer Onge
wone western waarin een
aantal clichés van het genre over
boord zijn gezet en de actuele
problematiek van geweld contra
geweldloosheid aan de orde wordt
gesteld. Een Amerikaanse jongen
groeit op als aangenomen zoon
van de leider van een groep Mexi
caanse revolutionairen. Na een
van de acties blijft hij gewond
achter m een dorp tn Texas, waar
hij gcconfi onteerd wordt met ae
gedragsregels van een andere
soort samenleving. Regie: Silvio
Nanizzano. Reprise. 14 jaar. (tot
en met zondag).
Riot naar een bestseller van
Frank HilL Het gaat om een op
roer in een Amerikaanse staatsge
vangenis. Twaalf man ontsnappen,
elf worden gedood. Jim Brown
speelt de leider van de opstande
lingen. In zyn totaliteit kan de
film nauwelijks overtuigen, maar
in de details zijn er vaak opmer
kelijke dingen te zien. Reprise. 18
jaar (alleen maandag).
De dader staat boven ver
denking Knappe film van
de Italiaan Elio Petn p waarin
een commissaris van politie een
moord kan begaan en zijn machts
wellust kan botvieren, omdat het
systeem rondom hem zulks in de
praktijk blijkt toe te staan, zelfs
activeert. Met Glan Mama Volcmte
en Florinda Bolkan. Prol. 18 jaar,
De zaak Anderson Naar de
gelijknamige roman die in. Amen-
ka lang als bestseller de ronde
heeft gedaan. Sean Connery als
Anderson, de man die hoewel
net ontslagen Uit de gevangenis
een compleet luxe flatgebouw pro
beert leeg te roven. Om deze po
ging heen zijn talloze dwaze sa
tires rond liet Amerikaanse veilig
heidsapparaat gevlochten. Prol. 14
jaar.
Dracula, de verschrikkelijke
Vampier,geweid van het oude stem
pel, met natuurlijk Chritopher Lee
als dc bloedstollende «raai en met
natuurlijk Peter Cushfng als diens
directe tegenspeler, Reprise. 18 jr.
Accident Oud succes van Jo
seph Losey (bekroond in Cannes
'87), waarin Dirk Bogarde ver
schijnt als een professor op- een
Engelse highschool wiens leven
eigenlijk alleen nog maar draait
rond een verborgen liefde voor
een studente, Met Jacqueline Sas-
sard, Stanley Baker en Michael
York. Reprise, 18 jaar,
MA.S.H*. Een klassieke sol-
datenklucht, zeer geraffineerd aan
de sfeer en de smaak van deze tijd
aangepast, die zich afspeelt in een
militair veldhospitaal tijdens de
Koreaanse oorlog. Het script moet
goed zijn geweest, maar regisseur
Robert Altman heeft op de goed
kope toer de kolder wat aangedikt
en de scherpe kantjes van de sati-
■gvulaig vermeden. Reprise.
re zorL
18 jaar.
De brug bij Remagen John
Guillermins visie op dc verove
ring van de Amerikanen van de'
brug bij Remagen, de enige nog
met vernielde oeververbinding
over de Rijn (maart 1945). De ge
vechtscènes mikken' allemaal wat
te veel heldendom cm soldaten-
vriendschap. De totaliteit is echter
best boeiend. Met George Segal en
Peter Gazzara. Reprise. 14 jaar.
(tot en met dinsdag)
De wurger van Boston Re
constructie van een groot aantal
wurgmoorden, die ongeveer vijf
jaar geleden in Boston werden ge
pleegd. De politie wist aanvanke
lijk niet wat te doen tegen deze
gewelddaden, zodat de wurger
enkele maanden op zijn gemak
slachtoffers kan uitkiezen. Nadat
hij dan eindelijk en bij toeval
gegrepen was. volgde een moei
zaam proces. Met Tony Curtus,
Henry Eonda en George Kennedy.
Reprise. 18 jaar.
Tweemaal door de dood gekust
Misdaad aan de Italiaanse Ri
viera. Er worden kostbare glim
mers gepikt, een daad die aanlei
ding geeft tot schurkachtige han
delingen ala chantage en dergelij
ke. Met Dean Read en Anita Ek-
berg. Nieuw.
They call me mister Tïbbs
Sidney Poitier evenals „In the
heat of the night" alè donkere
v pohtie-inspecteur. Hy tracht nu
klaarheid te brengen in de zaak
van een (blanke) dominee die be
schuldigd wordt van de moord op
een prostituee. Regie: Gordon
Douglas. Prol. 14 jaar.
Wat zten ik Blonde Greet en
„Haar van Boven", al welhaast
legendarisch geworden door het in
1965 verschenen boek van Albert
Mol, nu in vleselijke lijve via een
nieuwe Nederlandse produktie.
Met m de hoofdrollen: Ronme
Bierman Sylvia de Leur, Albert
Mol, Piet Römer en Henk Molen
berg. Regie: Paul Verhoeven,
Prol, 18 jaar.
The revolutionary Bourgeois-
zoon (Jon Voight) weekt zich
langzaam los uit zyn nulieu, eerst
door het lezen van linkse stan
daardwerken, later in de praktijk
en dan door omstandigheden
wordt meegesleept tot een revo
lutionaire daad die veel meer van
hem eist dan dat zijn geweten
hem toelaat. Naar een boek van
de in Amerika wonende Nederlan
der Hans Koningsberger. Regie:
Paul Williams. Nieuw. 18 jaar.
Raid on Rommel Riohaid
Burton als commandant van. een
groep geallieerde commando's die
in Noord-Afrika Duitse olievoor
raden opblazen en verdere sabota-
ge-activiteiten met succes uitvoe
ren, terwijl generaal Rommel m
zijn tent met waardevolle postze
gels „gelijmd" wordt. Regie: Hen
ry Hatthaway, Nieuw. 14 jaar.
Calypso
The lefthanded gun Sterk
verlaat in Rotterdam. Eerste fihn
van Arthur Penn. gemaakt in 1958.
Met Paul Newman, die erg scherp
schiet en (het gemunt heeft op de
vier moordenaars van een aardige
veeboer. Nieuw. 14 jaar.
Vrouwen onder elkaar De
ene vrouw ontmoet de andere, ze
hebben allebei moeilijkheden met
hun echtgenoot, dus blijven ze
maar by elkaar. Yvonne Dangers
en Carol Young laten zien zo'n
eenzijdige combinatie ook best ge
zellig kan zijn. Nieuw. 18 jaar.
De pastoor kan geen bloot meer
tien Naar het novellenbundd-
tje „Het land Coitha", waaruit hot
verhaaltje is geplukt van de
schuchtere priester die in een al
leen door vrouwen bewoond dorp
tereaht komt. Logisch (film)ver-
volg dat dc priester het erg moei
lijk heeft om zijn habijt aan te
houden, Prol. 18 jaar.
Ooggetuige van moord Een
jongen ziet een moord plegen. Dat
toekijken ontsnapt niet aan de
aandacht van de dader en de jon
gen wordt door hem een film lang
verbeten achtervolgd. Met Mark
Lester, Lionel Jeffries en Susan
George. Nieuw. 18 jaar. Avond
voorstellingen.
Laat de dieren leven Unieke
diersoorten in vijf werelddelen
die met uitroeing bedreigd wor
den. Nieuw a.i. Overdag.
De rechter- en de linkerhand
van de duivel Vrolijk knok-
werk 3n Italiaanse western. Teren
ce Hill en Bud Spencer krijgen
ongewild een sheriff-ster op en
gaan met de hulp van een
groepje inderhaast omgeturnde
Mormonen in actie tegen een
burgemeester die de buurt terrori
seert. De simpele humor werd
door E. B. Clutcher prettig gedo
seerd. Nieuw. 14 jaar.
De kanonnen van Navarone
Boeiende oorlogsfilm. waarin
Griekse verzetsstrijders erin sla-
fen een strategisch zeer belangnj-
e Duitse fortificatie op een steile
rots te vernietigen. Met Gregory
Peck, David Niven en Anthony
Quin. Reprise. 14 jaar-
Dokter Zjivago Omar Sharif
als Zjivago dn David Lean's spec
taculaire verfilming van de roman
van Boris Pasternak, Geraldme
Chaplm, Alee Guinness en June
Christie maken verder deel uit van
de cast, Reprise. 14 jaar
Irma la Douce Bil
ly Wilders' ijzersterke komedie
met Shirley McLain als een brui
send Parijs hoertje en Jack Lem-
mon in de dubbelrol van politie
agent en een bemiddelde lord. Re
prise. 14 jaar.
Gian Maria Volonte speelt een voortreffelijke hoofdrol tn.EIio Petri's
„De dader staat boven verdenking". Prolongatie in Kriterion.
