Oostenrijk scbonk 66 woningen
voor het rampgebifed
tamëaielaclie
"Nieiiwe schaakstrïjê
VQor Trouw-lezers
Protest over autob u scoticessie
der N.S. Amsterdam-Den Haag
Mühving Veldheer
tussm ^osfMijh^ m v
en Westelijbleger S
ELFDE JAARGANG No. 2579
ZATERDAG 26 SEPTEMBER 1953
er
Weerbericht
77 noztn ai S: Vitbreiding?
EN BRENGEN Zie verder':f>ugirm 3
BENEVENS 140
ZOMERHUIZEN
Engels plan wordt uitgewerkt
Litbffow sltóyrecord
Ir Manüsama naar Caux
PlpiÉI
Van regeringszijde verneemt A. JR., dat de toestand-hr-Atjeh zeer
ernstig geworden is. Deze zegslieden voegden 'er échtëiyaan toe, dat
de regering de toestand meester is en dat. militairen, zee-,- luchtmacht
en politie, in het gehele gebiecj paraat zijn. Het burgerlijk, bestuur
inAtjeh functionneert nog nojmaal.^Districtshoofdenydie gemene
zaak met'de opstandelingen hebben-gemaakt zijn al vervangen.
Belastingverlaging? Me
neer, la-menielache! Dat is
óns al zo vaak beloofd. 'En
het is aldoor. maar„.omhoog
gegaan,. Nee hoor, ik geloof
eri-hiets - van2 'ik' nioei het
eerst,zien", j' ■'-/
Op deze .wijze sprakeen
'Amsterdamsehuisvrouw
■zich uit toeneen onzer ver-
sldggevers haar heur. mening
aroeg over. dé voorgestelde
belastingverlaging. Zij' was
de 'enige' van alle mensen,
die onze verslaggever (op
straat,.in stations eri waren
huizen) ondervroegj die deze
mening was' toegedaan; De
anderen dachten,-er anders
over.'' Hoe? Dat kunt ge
'ezen op pagina 5 i.
f,
Dr. Samuels ondersclieiding
vervoerspolitiek Iien aidus,de F.N.o.p.
Westelijk deel en bet Öóïté-
lijk deel,
Dé héér ,Mubring';zal :tqf
dens deze wedstrijd,' die een
unicum betekent in dé anna
len van de scbaakgescbiedé-,
nis, fungeren als wedstrijd
leider.
t Men zie ook pag. 3:
'-•■Rotferdam: Witte de Withstraat 30 Tel et 29215 <3 1)
Skfc' Postbus 1112 Postgiro No. 424519
Klachtendienst abonnementen 18.3019.30 uur
gSjSZaterdags 17—18 uur:Telefoon 2S216
P-'l-Gravenhage: Huygensplein '1 Postgiro 424867
t; Redactie: Tel. 111892
1'/ - Administratie: Te!. 114402—115486
E Schiedam: Lange Kerkstraat 24b. Tel. 67882
^-Abonnementsprijs 49 cent per week, 2.13 per maand,
6.35 per kwartaal Losse nummers 13 cent.
Verschünt dagelijks.
4' Geldig van Zaterdagavond tot.,Zondagavond:-
LATER- AVAT MEER WIND - 1
Vooral aanvankelijk'nog flinke opklaringen,'maar
in de nacht en ochtend plaatselijk mist of laag
hangende bewolking. Overwegend droog 'weer.'
Zwakke tot matige, in de kustprovincies later vrij
krachtige wind tussen Zuid en Zuid-West. Weinig
verandering in temperatuur. V
Hoofdredacteur: Dr. 3. A. H. 3. S. BRUINS SLOT
Directie: C.//A. REUSING en Sir. K. VAN HOUTEN
TTIT een rapport van het „Prins
V .Bernhard Fonds" over de positie
van de beeldende kunstenaars uit
'jaar 1949 bieek, dat de ovm grote
meerderheid dier kunstenaars in
weinig rooskleurige financiële om
standigheden- leeft. Er warener
toen 2: 1250 en 70 pet. van hen
verdiende destijds minder dan f 1500,
terwijl 3 pet. boven de f 6000 uit
kwam.'
Ook ..bleek. ...dat deze financiële
'resultaten" werden verkregen uit
de opbrengst yam aankopen van
kunstwerken voor 51 pet door parti
culieren; "voor 15 pet door het be
drijfsleven, 'voor 12 pet door de over
heid en voor 14 pet door de kerk.
voor 8 pet door andere instellingen
pi door hèt buitenland.
De nood dezer kunstenaarsis des
tijds van regeringswege voorwerp
van meer bijzondere zorg geworden:
opi! Mei 1949 'trad een uniforme
regeling voor sociale bijstand in
werking. Dé regering, ging namelijk
werk van kunstenaars aankopen om
hen daardoor te - helpen aan 'geld.
Dat was dus" iets anders dan wer
ken, die in opdracht der regering
werden 'uitgevoerd. Het was een
sociale maatregel waardoor de rege
ring onverkocht werk uit de markt
nam of wel waardoor kunstenaars
werk gingen maken opdat zij op die
wijze onder de .regeling van de
sociale bijstand zouden kunnen val
len. Er is een commissie van over
heidswege die beoordeelt, welke
ménsen en weik werk in aanmer
king komen om bij deze bijstand te
worden betrokken. Op dé begroting
van 'sociale zaken voor 1954 worden
de daaruit voor het Rijk voort
vloeiende- ioosten ;de 'gemeenten
werken en betalen ook mee in 'deze
régeling geraamd op f 200.000.
- .Daarnaast kunnen onder bepaalde
'omstandigheden -kunstenaars worden
gesteund krachtens" de sociaal-econo
mische hulpverleningsregeling voor
zelfstandigen. ->
Niet sociaal,, gericht, maar met de
bedoeling ./om de kunst te stimuleren
en. te steunen, zijn zekere uitgaven
op de Begroting van'Onderwijs, Kun
sten en Wetenschappen. 'Daar tref
fen .„Wij eenpost - aan van- I 100.000
voor aankopen,5opdrachten .en prij-
zen. op h'etj gebied/van de .beeldende
.kunsten- Tócto ontbreken ook by deze
begroting sociaal- "gerichteuitgaven
0 niet.- Zo -treffen wij een bij het, vorige
v jaar' vergeleken /verhoogde post aan
van :f 70-000 onder* hét hoofd subsidié;,
S PersooDÜjke'itoel agen jenys^adeicfe
jyatelhrffeenrophétiébi^;vandè:beek
-.ydendekunsten, waarvan de. minis
ter m de Memorie1 van ..Toelichting
'zegtVyondér-de^béjaardè-tbeeldende
•kunstenaars neemt.--det."nood- - nd^
j| steeds toe- Er; zijh' 'kunstenaars'--, van'
/nationale en zelfs van internationale
bekendheid,- dle op dè rand van dé
armoede of ergér leven.
Al, met.al kan men zeggen dat op
grond van bovenstaande- regelingen,
waarbij opdrach t e n van pro-
vincies of gemeenten buiten be-
•chouwing zijn .gelaten, de overheid
een' kleine 4% tón besteedt aan beel
dende kunstenaars. Daarvan is 3W
ton sociale- bijstand.
IN - „Socialisme en, Democratie", Het
maandblad van de P. v. d. 'A. ko
men van tijd tot tijd verslagen voor
van -gesprekken tussen vooraanstaan
de socialisten over allerlei practische';
en principiële kwesties, het socialisme:
rakende. 'vjj-yjK';
Deze verslagen zijn vaak zeer; inte
ressant. En de gespreksvorm, waarbij
dan bovendien de verschillende nuan
ces van.de gesprekpartners blijken-;
is een: aangename wijze van onder
richting. - v.
-In het- laatste nummer van S. én -
D.'; staat een verslag van een gesprek
over socialistische cultuurpolitiek. In
de loop van dat gesprek merkt de
heer De- Kadt. op dat: het zo moeilijk
is over cultuur-kwesties en over géesr,
telijke kwesties in het algemeen te,
spreken (in de P. v. d. A.), „omdat de
demagogie van de buitenstaander 'ih
alle opzichten 'gereed ligt om aan
hét werk" te gaan", En verderop "zégt
hij „dat. het onderlinge -gesprek'tus-//
sende werkgemeenschappen in onze
partij, dat zo belangrijk zou kunnen
zijn, daarom niet tot-stand kómt, om
dat de vijandmeeluistert". Dé heer
Banning zegt dan: ;,dat noemen wij
kleine vossen .ïn Nederiandsé tüinen:"
Waaróp' de HeerDe Kadt zegt „datï,
dit dezezaakwel buitengewoon moéi/»
lijk maakt, terwyl aan de. andere
kantde behoefte om ronduitOver
deze dingen te'praten, eigenlijk een;.-
Levensbehoefte van de beweging is?,v
Toen wij dit lazen, moesten we toch"
wel 'even aan partijgenote - mej'uf£f'
frouw Zeelenberg denken, die: vóór
enkele weken in de .Kamer-zo onge
veer, iedereen die niet P.yid-A.'er;;
was, gebrek aan moed verweet! Hacl<<
zij nu' 'maar aan dit gesprek deelgé.-i;
nomen!." - '.y-,v
En als meeluisterend -buitenstaan-
der, om onszelf- nu maar zo' neutraal;;
mogelijk aan te duiden,.? 2ouden wij:;
willen zeggen: Kom,kom, herej^,'
toujours"de l'audace! -V-';-' v'-!. y y. U;»r
De-doorbraak wint het 'immers-tóch;'1
van de. meeluisterende- vijanden.—:i-.-
Op de oceaan duurt het stormach
tige weer onverminderd voort. Giste
ren ioerd een nieuwe depressie waar
genomen, waaramhecnijde, .wind op
nieuw tot orkaaiikfacht 'aanwakkerde.
Boven West-Europa daarentegen is
het weer nii'vrij'rustig. 'Bglibïhdstilte
ontstond gisteren, in bijna geheel En
geland mist die-eerst later óp 'de dag
optrok. Gisteravond vormde zich ook
boven het vasteland van Europa -hier
en daar mist.
Uit Noord-Duitslan'd werd lichte
nachtvorst gemeld en in het Alpen
gebied valt reeds meer dan *24 uur
zware regen: Dit regéngebied ver
plaatst zich thans naar Zuid-Duits
tand en Oostenrijk.
,In onze omgeving wordt voor het
weekeinde geen regen van betekenis
verwacht, maar wel zal er af en toe
nog vrij veel bewolking voorkomen
en in de nacht en ochtend hier en
daar - -mist. De wind blijft over het
algemeen zwak, maar morgen later
op de dag kan de wind weer iets
toenemen in verband met hei lang
zaam Oostwaarts opdringen van de
nieuwe oceaandepressie.'
De Indonesische minister van Voorlichting, dr. F. Loémbantobing,
heeft in een radiorede verklaard, dat men in- Atjeh te doen-heeft met een
„rebellie om onze staat omver te werpen". 'tvS
Voor zover bekend zijn in op zijn minst'elf van de voornaamste steden
van Atjeh gelijktijdig gevechten uitgebroken.
Deze steden liggen langs de slechte. In Atjeh; zijn de weg-ï'Spoor-en tele-
maar enige weg van de provincie, foemverbindingen vernield. De spoor-
welke langs de kust loopt. De weg loopt weg van Medan naar Kotdradja is op
van Medan in Noordwestelijke richting drie plaatsen opgebroken en de tcle-
naar de hoofdstad Kotoradja en draait foonlijnen zijn op veel meer plaatsen
dan naar bet Zuidoosten naar de pro- vernield.' -.
vincie, Tapanoeli. De berichten uit het gebied zijn met
elkaar in strijd. Zij ."zouden de rege-
ringsfunctionarissen echter niet ver-
y ontrusten.
£/#- -■ 1/ Talrijke functionarissen -gaven echter
f in particuliere: gesprekken-', uiting aan
tD, hun vrees, dat de 'ongeregeldheden, zich
l tot de gehele provincie zullen uitbreiden.
T a a De leider van het verzet tegen Dja-
4 I karia. Is Tcngkoe Daud Beuroeh, de
-V'V vroegere militaire gouveimenr van de
- provincie; Hij is voorzitter- van een ver-
- I7/J/ip irfDI/ pf fM emlging van Mohammedaanse priesters
J LJIn Atjeh en' heeft in dit gébied grote ln-
In het midden ir. Mmtuuik en blirgemeester Van Heijst
allen, die deze huizen helpen zeilen.
'En zó w.erd de tevredenheid en dank
baarheid bij deze .bouwerij algemeen, ook
ender'de bouwlieden'Fa Van ;Welze-
nés ,uit' Rotterdam zet deze huizen -y die
deze dag.vanzelfsprekend .liiet op een
dr.oógje' hébben ..behoeven', te-wèrkeii.-
'Nimmer versi-gen!
Majooé Lltb^ow heeft'met de Engelse
stnm]jager-.;,,Supermarine;Swift'.'.yhet
wereldsnclheidsrecoril pp;:I.I83 kllome-
ier pér'uür gebracht, zö'heeft de ,3óyal
Aero Club"bekendgemaakt.
Lithgow, die de 'recordvlucht maakte
boven de Libyse woestijn, zal vandaag
eenniéuwe poging "doen; omda't 'zQn
toestel de - volle kracht niet kon ontwik
kelen doordat een instrument niet In
'orde was. —'D'.— y—V
TI E: vraag mag wel wórden gesteld
óf déze wijze van tegemoet
koming aan denood va-n ^beeldende
kunstenaars V juistmoét 'yj 'worden
geacht." ,*v
Omdiévraag te kunnen beant
woorden, moet men zich de. achter
grond yan. deze nood goed voor ogen
stdlen. -j •--
Die.nood wordt n.l. beheerst dóór-
twee i factoren. 'De eerste factor,: ie
deze; dat hétNederlandse .volk ken
nelijk' een onvoldoende y belangstel
ling heeft voor; beeldende kunst. On
voldoend e al thans om deze i 1250
mensen een behoorlijk bestaan ie
verschaffen. En dat niettegenstaan
de het feit dat althans in:-1949,; het:
laatste jaar waarvan ,wij over. cijfers
bésohitótéri —Jhei.publieknóg 51 pet
van 'dér productie der beeldende kun
stenaars afnam, wat op zichzelf nog
nieteens zülk een' erg slécht'.: per
centage is. 'l:',
,De .andere factor is ,deze datVde
kunste-naa.r'er. blijkbaar nogal eens
van uitgaat- er zijn er ook vele
die-.-nevenarbeid' verrichten' en zich
zo-redden 'dat hij/ indien hij kun
stenaar/is óf van zichzelf vindt dat
hij 'dat 'is/ als zodanig door de :o-ver-
beidsorganen moet- worden onder
houden. Die gedachte is niet zo
excentridc, .want deoverheid Huldigt
hetzelfdestandpunt.
Wat' lüérvan te "zeggen.
i Allereerst dit, dat het béhoud 'van
een beeldende, .kunst van grote be-
tejcenisiiiis'; voor. de - .-'Nedérlandse
samenleving. Een volk zonder kunst
is een, arm vólk.; In; dit verband be
hoort' hét" zéke'r tot'de taa-k derover
heid r om.dekunst te. steunen en te
stimuleren- De:kunst én. "niet de
kisnstenaar /staat daarbij op de. voor-
grónd: Het*'- gaat hier- niet om èen
socialè';" maatregel" vóór éénbepaald
méns, 'maar óm de cultuur van een
vólk: Dat. kan; mét zich meebrengen
e"n; dat moet met zich meebrengen,
dat dé overheidwaar "dit pas geeft,
opdrachten verstrekt aan kunste
naars- Deze moeten verantwoord
zijn -.wat de kwaliteit"hetreft, en; ver
antwoord' ookin dié zini dat de over
heid de kunstwerken op een passen
de'wijze kan gebruiken ter- opluiste
ring van- openbare gebouwen en
.pleinen,-,
- En dat- .-brengt ook met zich mee,
in verband met'het gebrek aan be
langstelling 'van ons vólk, dat de
overheid er aandacht aan heeft te
schenken,dathet. schoolprogramma
er mede op gericht, is -om de op
groeiende jeugd zin1 voor kunst bij te
.brengén. - Het is zeer de vraag.óf met
Hei géwéltl ige enih óu si as-
me voor de massa-simuHaan
tussen onze schaakraeclewef:
ker. de internationale mees
ter W. J. Muhring en de
lezers .van „Trouw'', beeft
een lawine' van 'brieven ten
gevolge gebad. Men wik deze
winter beslist, weer' een duel
op stapel zetten. Welnu, dat
duel zal er komen én als de
voortekenen niet bedriegen,
zal die strijd nog heviger
worden. /./;"./'-
Dank; zij 'een voortreffelijk
idee van onze puzzle-mede-
werker, mr. Van Vorden, zal
de volgende maand bef 'start
schot worden "gegeven voor
een massakamp tussen
schaaksters en schakers uit
twee delen van/ons land, bét
T 1. I j den'-foégélaten, aangezien -dé bestaande'
InDreUK Op UC wegvervoeropdernemlngen volkomen in
staat zijn in de vervoerbèhoeften te voor-
