Peking werd reeds uitgenodigd SOWJET-UNIE LEED EEN KLEINE NEDERLAAG Gesprek Peking buiten V.N.? Tien jaar geleden zonk de „Gustloff m n Kerk en politiek Geen volksstemming in West-Duitsland Dr. Drees verweert zich Nederlandse groep" wenst snellere opzending naar Nederland Om een naam Tanker „Harold" had aanvaring DR. JOHN MOTT OVERLEDEN P h II .1 DINSDAG 1 FEBRUARI 1955 DERTIENDE JAARGANG No. 2992 Weerbericht Zweeds koningspaar dag later in Nederland gSSSSiSM Vergadering in Soerabaja Prinses Margaret uit Londen vertrokken Tandartsen zeggen overeenkomst met de ziekenfondsen op Mendès-Franee leed nederlaag Noors schip gezonken Ds. Benschop in het water gereden en verdronken li fff M STAP VAN GEMENEBEST Scherpe ivoorden -- --r Een groep van in Indonesië geboren Nederlanders, welke zich „Nederlandse groep" noemt, heeft op een vergadering te Soerabaja, die werd bijgewoond door ver tegenwoordigers van het Neder landse Commissariaat aldaar, in een resolutie uitdrukking ge geven aan de heersende onrust onder deze groep over de „afwik keling en de stroeve houding bij de afwikkeling van diverse aan vragen en over de stugheid en onbillijkheid", die daarbij worden ervaren. Ontzettend drama in gezin te Birmingham 6000 VLUCHTELINGEN VONDEN EEN GRAF IN DE GOLVEN sé :H§ -41 U' Ti 'li 111 V Rotterdam; Witte de Withstiaat 30 Telef. 115700 <4 L) Postbus 1112 Postgiro No. 424519 Klachtendienst abonnementen 18 30-19 30 a. Zaterdags 1718 uur. Telefoon 115700 's Gravenhage' Huygensplem 1 Postgiro 424867 Eedactie; Tel. 111892 Adm Tel. 114402 Klachtendienst abonnementen; Tel. 362569 Schiedam Lange Kerkstraat 2db Telefoon 67881 Abonnemcntspi ijs 52 cent per week, 2,26 per maand, 6 75 pei kwartaal Losse nummers 13 cent Verschijnt dagelijks Directie: C. A. KEUNING en Mr. K. VAX HOUTEX IhOiAM" i v Weersverwachting, geldig tot Woensdagavond AANHOUDEND ZACHT. Tijdelijk zwaar bewolkt met wat regen. Dezelfde temperaturen of iets lagere. Overwegend matige wind uit Zuidelijke richtingen. zon EN ma \N 2 Febr zon op 8 22, onder 17 30 maan op 12 19 onder 4 O O Hoofdredacteur: Dr. 3. A. H. J. S. BRUINS SLOT EEN klein jaar geleden schreef prof. dr. Herman Ridderbos in ons blad een artikel over verkerkeliiking. Hij verstond daaronder het streven om al lerlei taken in de menselijke samen leving aan de Kerk te trekken, door de Kerk te laten verrichten en onder toezicht en regentschap van de Kerk te brengen. Het verschijnsel was volgens prof. Ridderbos van origine Rooms maar het komt ook telkens, en in hevige mate thans, in Protestantse kringen voor School, radio en politiek zijn de ge bieden waarop we het vooral kunnen waarnemen. Prof. Ridderbos vatte zijn bezwaren in twee punten sarren Al lereerst achtte hij in deze verkerkehj- king een aantasting van het natuurlij ke leven gelegen. Hier is een bevoog ding. waarbij de Kerk (kerkelijke vergaderingen, predikanten, ouderlin gen en diakenen) eigenlijk gaat zitten op de plaats van de burger Als twee de bezwaar zag prof. Ridderbos in de ze verkerkelij king een gevaar voor de Kerk zelf. Want de „bevoogding" heeft niet alleen betrekking op de burger, die werkzaam is in de sfeer van poli tiek en cultuur. Zij heeft ook betreK- king op de gemeente. De kerkelijke organen nemen verantwoordelijkheden op zich, die zij van de gemeente af nemen, „Er is duizendmaal meer te verwachten van een gemeente, die haar eigen roeping kent, dan van een kerkelijke bedrijvigheid, die aan de gemeente zelf het initiatief en de ver antwoordelijkheid uit handen neemt". DIT vraagstuk is na het verschijnen van het mandement en na de dis cussie die daarover- in Protestantse kring is ontstaan actueler dan ooit. Wij hebben echter het gevoel, dat voor ve len het probleem daardoor meer in de mist dan uit de mist is geraakt. Im ers in het mandement trad het R.K. kerkelijk gezag met stelligheid op in vragen van politiek, sociaal leven en cultuur. En nu zag men het ver schijnsel, dat Protestanten, die de Par-1 tij van de Arbeid aanhangen en tevens de vertegenwoordigers van de door braak zijn, zich scherp keerden tegen dat mandement. En dat terwijl juist onder die doorbraak-Protestanten de mensen gevonden worden, die de „ver kerkelij king" voorstaan. Men kan het nu weer zien aan het verslag van de bijeenkomst van het Nederlands Gesprekscentrum. .De heer Idenburg, lid van de Pv.d-A. en doorbraakman, bepleitte een ker kelijk optreden in de omroep, waar-1 door de vrije omroep in Christelijke zin verder overbodig zou zijn. Een typisch verschijnsel dus van „verker- kelijking". Aan de andere kant zag men het verschijnsel, na het mandement, dat Protestanten, die steeds met klem op traden voor het goed recht der vrije Christelijke organisaties, in dat man dement nog wel wat goeds zagen en er met name voor opkwamen, dat de Kerk duidelijk tegenover de door braak positie zou kiezen. Was dit nu ook geen verkerkelijking van politiek, sociaal en cultureel leven? Sommige critici meenden zelfs te kunnen stellen, dat deze kinderen der Hervorming, om hun eigen partijen en organisaties te steunen niet afke-i rig waren van het Roomse systeem, zoals dat juist door de Reformatie was verworpen. I Wat dit laatste betreft heeft de dis cussie in eigen kring gelukkig veel, zo niet alle misverstand weggenomen. Maar gebleven is toch een zekere mist, die over het vraagstuk der ver kerkelijking hangt. De tegenstellingen lopen ogenschijnlijk wel een beetje krls-kxas door elkaar heen. ER is allereerst de merkwaardige samenhang, dat mensen die in politici s de doorbraak steunen, te gelijkertijd pleiten voor verkerkelij king van allerlei levensgebieden. Zo merkwaardig als het schijnt is deze samenhang echter niet. De door braak betekent, dat men het begrip „Christelijk" uitschakelt bij de orga nisatievorm in de politiek. En men compenseert dat dan dour de Kerk, via allerlei organen, zich te laten uitspreken over politieke en an dere zaken. De uitspraken van de Kerk hebben dan een zeker profetisch gezag. Er is wel geen Christelijke par tij, maar er is meer dan dat. Er >s een sprekende Christelijke Kerk en dat is het punt waar het zo meent men alleen op aankomt. De door braakmensen in de P.v d.A. spreken en werken van uit dat getuigenis der Kerk en proberen dat ook in hun nar- tij-arbeid te verwerkelijken Prof. Ridderbos heeft het verschijn sel der verkerkelijking op zijn eigen merites beoordeeld en veroordeeld. Het tast, zegt hij, zowel de burgerlij ke als de gemeentelijke verantwoorde lijkheid aan Waartoe het leiden kan, zien wij in de doorbraak. De Kerk wordt de dekmantel waaronder men de niet-Christelijke partij en de niet- Christelijke organisatie binnenmar cheert. NOG in een ander opzicht werken de verkerkelijking en de spreken de Kerk de doorbraak in de hand Vcikerkeiijking heeft de duidelijke stickking de Christelijke partij en de Chustelijk-sociale organisatie te ver oordelen. De Kerk, zei de heer Iden burg, wenst zich niet van een vereni ging te bedienen of daarmee vereen zelvigd te worden. De voorstanders van verkerkelijking zien in de ChriS' Veiligheidsraad plaatst bestand op agenda De Veiligheidsraad der Ver. Naties heeft Maandag met negen stemmen tegen, een (de Sowjet-Unie) besloten het Nieuwzeelandse voorstel om te spreken over de mogelijkheid van een bestand in het gebied van Formosa op de agenda te plaatsen. De afgevaardigde van nationalistisch China ont hield zich van stemming. Voorts besloot de raad, op voorstel van Nieuw-Zeeland, communistisch China uit te nodigen een afgevaardigde te sturen om 'de debatten in de raad over de kwestie Formosa bij te wonen. De stemverhouding was negen voor, een tegen (nationalistisch China) en een onthouding (de Sowjet-tlnie). Na deze iaatste stemming besloot de raad de vergadering te verdagen tot communistisch China hel verzoek zal hebben ontvangen en er op ge antwoord zal hebben. Alleen nationalistisch China verzette zich tegen de verdaging. MOLOTOÏÏ' De Weslduiise regeringspartijen zijn legen een volksstemming over het „Duitse manifest", dat Zaterdag in Frankfort op een grote bijeenkomst van tegenstanders van de Wesiduitse her bewapening is opgesteld. Volgens de coalitiepartijen- kan de ..volkswil" in West-Duitsland zich lilechts laten gelden in parlements verkiezingen. Bij de kort na de onder tekening van de Parijse verdragen ge houden landdagverkiezingen heeft de grote meerderheid van het kiezerskorps zich, evenals bij de Bondsdagverkiezin gen in September 1953, achter de buitenlandse politiek van de Bonds regering gesteld, zo menen zij. Een voorstel van de Sowjet-Unie om voorrang te verlenen aan bespreking van de Sowjet-klacht over Amerikaanse agressie tegen China werd verworpen met tien stemmen tegen een (de Sowjet- Ume). Wel werd deze klacht als tweede punt, na het Nieuwzeelandse voorstel, op de agenda geplaatst.. Met tien stemmen tegen een bepaalde de 'raad, dat de bespreking van het Nieuwzeelandse voorstel vol tooid moet worden, voor men zal be ginnen met de behandeling van de Rus sische klacht. De Amerikaan Cabot Lodge verklaarde voor de verdaging, dat de Ver, Staten instemden met de uitnodiging aan com munistisch China, doch dat deze in stemming geen verband hield met de kwestie van de vertegenwoordiging van China m de Ver. Naties. Het betekende geen Amerikaanse erkenning van de regering in Peking. De uitnodiging aan Peking is Maan dagavond telegrafisch door Hammar- skjoeld verzonden. De Russische minister van Buiten landse Zaken. Molotow, heeft inmiddels meegedeeld dat hij communistisch China op de hoogte heeft gesteld van de Britse verzoeken om terughoudendheid tc betrachten opdat in het Verre Oosten geen algemene vijandelijkheden zouden uitbreken, en een uitnodiging voor deel neming aan de debatten in de Veilig- De premiers van het Britse Gemene best, die 570 millioen een kwart van de wereldbevolking vertegenwoor digen, zijn gisteren ïn Londen hun tiendaagse conferentie begonnen mei een bespreking van de brandende kwestie-Formosa. De geruchten worden sterker dat de premiers de mogelijk heid overwegen, bijeenkomsten buiten de V.N. ie organiseren naar het Het officieel bezoek van de Koning en Koningin van Zweden aan HM. de Ko ningin en ZK.H de Prins der Nederlan den is thans nader vastgesteld op Dins dag 2G. Woensdag 27 en Donderdag 28 April. De Koning en de Koningin bhjven daarna nog een dag onofficieel in Neder land en vertrekken op de avond van 29 April weer naar Zweden. Aanvankelijk was het bezoek een dag eerder vast gesteld. Dr. Drees is niet bereid af te zien van contacten met buitenlandse geestverwan ten. Zover hem bekend is. worden der gelijke contacten in andere landen als volkomen giormaal beschouwd. Het is volgens hem zeer de vraag of hier te lande ook iemand er aanstoot aan zou nemen als b.v. een minister, lid van de K.V.P., besprekingen ging voeren met leden van de Westduitse C.D.U., de Franse M.R.P. of de Belgische C.V.P. De minister-president kan zich niet voor stellen, dat enige premier zich te dezen een slot op de mond zou laten leggen. Aldus dr Drees in zijn memorie van antwoord aan de Eerste Kamer over de begroting van algemeene zaken op de aanmerkingen, die in Nederland zijn ge maakt op zijn deelnemen aan de geheime conferentie van Europese socialistenlei ders te Scarborough Door een voorstel tot hernieuwd over leg met Moskou zou men de Panjs-Lon- dense accoorden hebben willen torpede ren. De minister wijst er op. dat van een geheime bespreking geen sprake was. daar ook journalisten aanwezig waren. Bovendien zijn enkele uit Britse bla den overgenomen berichten, verminkt overgenomen, zodat zij een onjuiste in druk wekten telyke partijen en organisaties eigen lijk een pseudo-Kerk, een namaak- Kerk. Zij zien er m menselijke ver watenheid, waardoor een organisatie de Kerk het werk uit handen neemt. Hier treedt duidelijk aan het licht een ons Rooms aandoende overspanning van het Kerkelijk gezag en een onder schatting van de zelfstandige Christe lijke taak van het lief der gemeente. Want wie op organisaties afgeeft, geeft eigenlijk op gemeenteleden af. En aangezien een Christelijke organi satie verwatenheid is en een nief- Christehjke orgrmsatie zulks niet is, wordt de doorbraak er door bevor derd. Of men het bedoelt of niet, deze verkerkelijking betekent in de prak tijk: doorbraak. voorbeeld van de vorig jaar gehouden Geneefse conferentie over het Verre Oosten indien Peking do uitnodiging om naar de Veiligheidsraad te komen, afwijst. Premier Churchill heeft bij de ope ning met nadruk verklaard, dat een staakt-het-vuren nodig is om een bot sing tussen communistisch China en de Amerikaanse Zevende Vloot te voor komen. ChurchiU zei ook, dat hij hoopt dat dit voorjaar een conferentie tussen hem, Eisenhower, Malenkow en de Franse premier Mendès-Franee zal wor den gehouden om de algemene inter nationale spanning te verminderen. Nader meldt A.P., dat de premiers het er over eens zijn geworden, dat de Chinese nationalisten de eilanden voor de Chinese kust Tatsjen, maar ook Quemoy en de Matsoegroep moeten ontruimen in ruil voor een staken van het vuren in de Straat van Formosa. Premier Nehroe van India zou bereid zijn als bemiddelaar tussen het Westen en Peking op te treden. hcidsraad over Formosa tc aanvaarden. Molotow verklaarde dit gisteren in Moskou tegenover de Britse ambassa deur Sir William" Hayter, die hij bij zich had ontboden. Molotow heeft Hayter meegedeeld, dat communistisch China gevraagd moet worden een delegatie naar de Ver, Naties te zenden om een wapenstilstand te be spreken. Eerder op de dag had de Sow- jet-afgevaardigde bü de Ver. Naties de plannen In de Veiligheidsraad gesteund om de Chinese communisten uit te nodi gen. De steun van Rusland aan de uit nodiging werd gezien als een duidelijke aanwijzing dat de Chinese communisten de uitnodiging zullen aanvaarden. In diplomatieke kringen in Londen is men echter pessimistisch gestemd ten aanzien van de kansen van de Veiligheidsraad een wapenstilstand tot stand te brengen. Men heeft de indruk dat de ontmoeting van de raad met dc Chinese communis ten een woordenstrijd ten gevolge zat hebben. Molotow verklaarde tegenover Hayter, dat de Russische afgevaardigde bij de Ver. Naties instructies heeft gekregen de Chinese communisten uit te nodigen. „Evenals de Britse regering is ook de regering van de Sowjet-Unie verontrust* door de gevaarlijke toestand die is ont staan in het gebied van Taiwan (For mosa) en de andere eilanden voor de Chinese kust. De toestand daar levert gevaar op voor de handhaving van de vrede en verhoogt de kans op een nieuwe oorlog. De laatste tijd zijn van de zijde van de Ver. Staten nieuwe agressieve acties ondernomen in dit gebied. De gespan nen toestand daar is daardoor nog ver hevigd", aldus Molotow. Nadat de Veiligheidsraad gisteren had besloten het Sowjet-voorstel tot wering van nationalistisch China niet te be handelen, deed de Russische afgevaar digde Sobolew een aanval op het door Nieuw-Zeeland ingediende voorstel tot het staken van het vuren. Het was vol gens hem ..een lompe manoeuvre om de Chinese volksrepubliek te dwingen haar souvereïne rechten op de voor de kust liggende eilanden op te geven en de. onrechtmatige bezetting van deze eilan den door de Ver. Staten te versterken" Hij verdedigde de Russische resolutie, waarin de Ver. Staten van „agressie" tegen communistisch China worden be schuldigd. De afgevaardigde van nationalistisch China, T. F. Tsiang, keerde zich zowel tegen het Nieuwzeelandse als tegen het Russische voorstel. „Een agendapunt, waarin niet gerept wordt van Sowjet- agressie, doemt de bespreking hier tot onvruchtbaarheid", verklaarde hij. Het communistische persbureau Nieuw China heeft het voorstel van de Britse socialistenleider Clement Attlee voor een Men heeft het. raadzaam geacht reeds burgers tan de door dp Chinese com munisten bedreigde Tntsjcn-eilanden te ei at turen. Per schip norden zij ter- ioerd nam Formosa, onzeker ton itaf de toekomst hun zal brengen. Zij vaardigden een delegatie af naar het Nederlandse Commissariaat om de verschillende wensen en grie ven naar voren te brengen, met als primaire eis massale overbrenging naar Nederland en opneming aldaar in het arbeidsproces. In de resolutie, die zal worden toegezonden aan het Nederlandse Commissariaat in Soe- Prinses Margaret, zuster van koningin Elizabeth van Groot-Bntanme. is Maan dagmiddag per vliegtuig uit Londen ver trokken voor een bezoek van vijf weken aan Brits West-Indië. Haar werd uitgeleide gedaan door ko ningin Elizabeth, koninginmoeder Eliza beth, de hertog van Edinburgh en ver scheidene hoge functionarissen. VERLEDEN week maakten wij een discussie mee over de vraag of het niet gewenst was, dat de A.-R. par tij haar naam zou veranderen in Chris telijk nationale partij, Chr. Volkspar tij of iets dergelijks. Er werden een aantal argumenten pro en contra aan gevoerd, die alle een zekere betekenis hadden. De afschaffers zeiden: de naam is te negatief. De voorstanders zeiden: de betekenis van de huidige naam is nog in de huidige omstandig heden actueel. We hebben er nog eens over nage dacht en zijn tot de conclusie geko men, dat geheel afgedacht van de be tekenis van de naam het toch eigen lijk vreemd is om van naam te willen veranderen. Een naam is, ongeacht de oetekenis, als klank, als traditioneel be zit. symbool van een verschijning, die er in het heden is en die wortelt in de historie. Niemand haakt er naar zijn ge slachtsnaam te veranderen. Men is trots op zijn naam, ook al heeft die geen betekenis of al weet men die be tekenis niet. Met een nieuwe geslachtsnaam zou men zich maar kaal en geïsoleerd ge voelen. Is het zo met een partij als de an- ,i-revoiutionnaire ook niet? Iets anders zou het zijn als men met sen andere partij samen een nieuwe partij ging stichten Maar als men blijft die men is, waarom dan zijn naam niet trouw blijven? Met deze naam heeft men meer dan honderd jaren in het veld gestaan. Men heeft er zijn hoogtepunten en zijn diep tepunten mee beleefd. Wij vinden het toch eigenlijk van zelfsprekend dat men zijn naam hoog houdt. neutraal bestuur voor Formosa in af wachting van een volksstemming, „geheel onaanvaardbaar voor het Chinese volk" genoemd. Het plan negeert het feit, dat Formosa tot China behoort, aldus het persbureau rabaja, het Nederlandse Hoge Com missariaat in Djakarta en het mini sterie van Buitenlandse Zaken in Den Haag, wordt verder gevraagd een de legatie te benoemen om bij het com missariaat, of enig andere autoriteit de wensen en grieven naar voren te brengen, „aangezien het met gewenst is m grote getale naar het commissa riaat te tijgen". De groep stelt zich in het algemeen ten doel „de opzending naar Nederland vlotter te doen ver lopen". waarbij zij naast opneming van volwassenen in het Nederlandse arbeidsproces, aandringt op scholing en opvoeding van de kinderen en ver zorging van ouden van dagen. Aangezien uit een van de organisa ties van algemene ziekenfondsen ont vangen schrijven niet voldoende duide lijk blijkt, dat de in dat schrijven toe gezegde nadere definitieve voorstellen met betrekking tot een voorlopige re geling inzake de honorering van tand heelkundige hulp aan ziekenfondsverze kerden in overeenstemming kunnen zijn met het besluit van de algemene ver gadering der Nederlandse Maatschappij tot Bevordering der Tandheelkunde van 17-18 December 1954, heeft het hoofdbe stuur dezer maatschappij de onlangs met de ziekenfondsorganisaties gesloten over eenkomst. als gevolg waarvan voorlopig op de oude basis kon worden doorge werkt, met ingang van 1 Maart 1955 opgezegd, aldus deelt de Maatschappij mee. Mocht blijken, dat de nader uitgewerk te voorstellen van de ziekenfondsorgani saties voor de algemene vergadering van de maatschappij, die medio Februari bijeen zal komen, als interimregeiing aanvaardbaar zijn, dan kan een nieuwe overeenkomst worden gesloten en ter goedkeuring aan de ziekenfondsraad wor den voorgelegd. In hel gezin van de 48-jarige metaal bewerker Grice te Birmingham zijn de zer dagen in enkele uren tijds na el kaar de vader en twee dochtertjes ge storven. De vader, die reeds geruime tijd ziek was. zakte "s avonds voor zijn woning bewusteloos meen en bezweek na enke le ogenblikken. Een halfuur later gaf de moeder het 12-jarige dochtertje Be ryl iets te drinken uit een fles gem berbier die zij m de jaszak van haar man had gevonden. Tot haar ontzetting stierf het kind na twintig minuten. Zo wel de buren als de politie, die in het huis aanwezig was om een rapport over de dood van de man op te ma ken, verkeerden m de veronderstelling dat het meisje de spanning over de plotselinge dood van haar vader niet had kunnen verdragen. Om haifdrie 's nachts kreeg ook de tweejarige Pa mela dorst en ook haar gaf de moeder een kleine hoeveelheid gemberbier. Na een kwartier stierf het kind. Een on derzoek wees uit. dat het gemberbier cyaankali bevatte Grice werkte op een fabriek waar cyaankali werd gebruikt Het kabinet van Mendès-Franee heeft Maandag ia de Franse Nationale Ver gadering een nederlaag geleden, toen zün verzoek om geiden voor burgerlijke uitgaven voor Februari werd verworpen- met 325 tegen 286 stemmen. De nederlaag houdt niet het ontslag van het kabinet m, maar in de wandel gangen was men van oordeel, dat uit deze uitslag blijkt, dat het kabinet Vrij dagavond bij de stemming over Noord- Afrika gevaar zal lopen. Het is noodzakelijk maandelijks over eredieten te stemmen, daar de begro ting voor 1955 nog niet geheel is goed gekeurd. Dit gebeurt bijna ieder jaar en het is de gewoonte, dat de Nationale Vergadering dan elke maand eredieten goedkeurt, totdat de begroting is aange nomen. Blijkens een bericht in Lloyd's List is de Nederlandse tanker „Ha-- rold" (500 brt.), eigendom van het- Algemeen Vrachtkantoor in Rotter dam, Zaterdag in aanvaring is ge weest met een vissersscheepje van'i Noorse nationaliteit. De aanvaring had tot gevolg dat hel Noorse scheep je zonk, terwijl de „Harold" schade opliep aan voorpiek en bodemtanks. Het ongeluk vond plaats ter hoogte van Bergen voor de kust van Noor wegen. Van de zijde der rederij weigerde men ons nadere inlichtingen te ver schaffen. (Van onze correspondent! De 4I-jarigc ds. N. Benschop, predi kant van de Geref. Kerk onderhoudend art. 31 K.O. te Sneek, is Zondagmid dag op tragische wijze om het leven gekomen. Hij was in zijn auto op weg naar Workum, waar hij een predikbeurt zou vervullen, toen hij in het dorp Par- rega plotseling slipte. Eerst reed hij een meisje aan en daarna kwam hij in de vaart terecht Onmiddellijk schoten enkele kerkgan gers uit Parrega toe om hulp te bie den, maar loen men na veel moeite de predikant op hei droge had gebracht, waren de levensgeesten ai geweken Het aangereden meisje ;s met een hersen schudding en enkele vei wondingen er tamelijk goed afgekomen Ds. Benschop, die m Den Haag gebo- ten werd. kwam in 1950 als candidaat naar Sneek DE ondergang van het grootste troe pentransportschip de „Wilhelm Gustloff', waarover de Duitsers in het laatst van de oorlog nog beschikten, was 30 Januari 1955 tien jaar geleden. Op zijn laatste reis vervoerde de „Gust loff', die tn vredestijd als „Kraft durch Freude"-schip dienst had gedaan voor het Nationaal Socialistische Arbeids front 7009 vluchtelingen. Tijdens de oorlog had het schip ach tereenvolgens dienst gedaan als hospi taal-, troepentransport- en woonschip. Als woonschip deed het dienst voor de tweede opleidingsdivisie van de Duit se onderzeedienst. Toen deze divisie in Jan. 1945 werd opgeheven mes begreep van Duit se zijde blijkbaar wel dat deze opge leiden niet meer van dienst zouden kunnen zijn kreeg de kapitein bevel een aantal evacué's uit Oost-Duitsland die voor de Russen op de vlucht waren naar een veilige haven in het Westen van de Oostzee te vervoeren. Meer dan vol vertrok toen de „Gustloff" uit de door de Duitsers bezette haven Gdynia. Aan boord bevonden zich vrouwen kinderen, oude mensen en een aantal militairen die op het lnatste nippertje aan boord gekomen waren. In verband met de slechte atmosfe rische gesteldheid bereikten de radio grafische berichten, dat Russische on derzeeërs op de loer lagen, het schip niet. Een torpedoboot, die het schip escorteerde verloor de Guitioff Bit het oog. 's Avnedc om baMtien trof toen een Russische torpedo 't schip b|j de boeg, snel gevolgd door nog twee torpedo's. Den jonge marconist m er nog in ge slaagd contact te iraken met de escor terende torpedoboot De marconist die aan het gevaar is ontkomen hi] is nu 3d jaar ver telde dat er toen op de overvolle dekken onder de mensen maar één be geerte was. Zich het leven redden. Er werd gevochten om de reddingsvlotten. Velen sprongen in hun vertwijfeling overboord en verdronken in het fis- koude water. De reddingsvlotten <m -boten aan boord waren in «en mini mum van tfjd overvol. Twee en een half uur bleef de Gustloff nog, zij het iterk slagzij makend, drijven, maar toen zonk het schip, allen die toen nog aan boord waren en dat waren er nog velen meenemend naar de diepte. De Gust loff werd op deze wijze het massagraf voor 6000 mensen. Pa# toen de oorlog voorbH was heeft men het lot van de Gustloff en de op varenden bekend gemaakt. Er waren 90S ov Cf la vond ma Dr. John R. Mofl. de bekende evan- gelisl, die grote naam heeft gemaakt door zijn pogingen het internationaal begrip te vergroten en daarvoor in 1945 met de Nobelprijs voor de vrede werd beloond, is gisteren op 89-jarige leeftijd in Orlando, Florida, gestorven. Dr. Mott is vele jaren algemeen secretaris van de Nationale Raad en de Internationale Commissie van de Y.M.C.A, geweest. In 1895 was hij een van de oprich ters van de World's Student Christian Federation. Dr. Mott, die 25 Mei aanstaande ne gentig jaar zou worden was van 1926 tot 1947 voorzittei van de Y.M.C.A. Hij heeft zijn opvolger dr Forrester Patton, die tijdens de bijeenkomst te Evanston is gestorven, overleefd. De markante jeugdleider, die een zeer constructief leven heett geleid, was oprichter van de Wereldfederatie van Chr. Studenten en van de We reldzendingsraad. Zijn arbeid in inter nationale sfeer heeft er mede toe ge leid, dat de oecumenische gedachte veisterkt is Dr. Mott begon ziin loop baan in het Y.M C.A (CJMV)-werk in de Ver. Staten, hij weid secretaris van cte Amerikaanse en de Canadese Y M.C A. en was speciaal belast met de zorg voor de studenten. In 1948 tijdens de Assemblee van de Wereldraad van Kerken in Am- steiöam trad hu op als een der vijf voorzitters. Ter gelegenheid van zijn verblijf m de hoofdstad, bezocht hij de John Mott-padvmdersgroep van de C.J.M V. „Excelsior". Hij behoorde tot een der prominente figuren in de Internationale Christe lijke Jeugdbeweging. Velen herinneren hem ais de grote man van drie grote wereldzendingsconferenties, Edinburgh (1910), Jeruzalem (1928) en Madras (1938). Zijn „record" op het gebied van internationale contacten schuilt in het feit. dat hij in twee jaar tijds 44 landen heeft bezocht en aan 144 universiteiten studenten heeft toege sproken Toen hij 83 jaar was had hij in totaal 83 landen bezocht. Van hem kan gezegd worden, dat hij het be vel van Christus heeft gevolgd; „Gaat hen tot alle volken". Dr. Mott, die als zoon van een houttransporteur werd geboren, was vele malen doctor hono ris causa. 'r.re JSi 5 j y "-•fyë ITS

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Trouw / De Rotterdammer | 1955 | | pagina 1