De regerings verklaring Omwenteling in Hongarije wmm Verklaring fractievoorzitters over de kwestie-Soestdijk Sowjet-troepen gaan de orde herstellen In 1960 een internationale tuinbouwtentoonstelling Vele bezienswaardigheden van 1 april tot eind september Na arrestatie Algerijnen in Noord-Afrika Indonesië besluit tot naasting olievelden in Noord-Sumatra TIENTALLEN SLACHTOFFERS I Int. bureau voor vredes- atoomenergie Russische nota aan W.-Duitsïand over hereniging Harding verleent Cyprioot gratie Na Ahoy' (1950) en E-55 (1955) te Rotterdam: Vrijlating geëist Dragline kantelt °P j011gen Weer overzicht Rebellen in actie op Java -WU&JNSlJAG'2ft UKlUlifcK l%ö VEERTIENDE JAARGANG Nu. 3529 Weerbericht m Positie Abdoelgani in gevaar? FRANKRIJK ROEPT AMBASSADEUR UIT KAÏRO TERUG 1 Rotterdam: "Witte de Withstraat 30 Telef. 115700 <"4 1 Postbus 1112 Postgiro No. 424519 Klachtendienst abonnementen 18.3019.30 u. Zaterdags 17—18 uur: Telefoon 115700 's-Gravenhag. Huygensplein 1 Postgiro 424867 Redactie: Tel. 111892 Adm. Tel. 114402 Klachtendienst 18.30—19.30 u.: Tel. 362569 Schiedam: Lange Kerkstraat 24b Teletoon 67882 WSrS&S&S Cent Per Yeek' 1 2'48 Per maand. 7.40 per kwartaal. Losse nummers 15 cent Verschijnt dagelijks Directeur: H. DE RUIG DE regeringsverklaring, gisteren in dt Tweede Kamer afgelegd bij monde van minister-president Drees, Is een weinig bevredigend document. Het. is daarom weinig bevredigend, omdat er wel verbazend veel wordt opgesomd, dat gedaan, overdacht, be studeerd en in overweging genomen zal worden, maar er geen duidelijke beleidslijn in naar voren komt. Er worden tal van dingen opgesomd de verklaring is verbazend lang maar aan het slot wordt gezegd dat niet alles, wat als wenselijk is aan gegeven, ook zal worden verwerkelijkt Economische en financiële omstan digheden kunnen grote beperkingei opleggen. Dat is natuurlijk volkomer. juist. Maar dan zou het juist zo be langrijk zijn geweest indien er bij die grote reeks van wenselijkheden een aanduiding van de volgorde in priori teit zou zijn gegeven. Dat ontbreekt echter en in dat ont breken wordt een latent politiek con flict openbaar. Dat latente politieke conflict uit zich ook in het veelvuldig gebruik van bewoordingen als: „aan dacht schenken aan", „overweegt nog welke keus uit verschillende mogelijk heden moet worden gemaakt", „eer onderzoek zal worden ingesteld naai de wenselijkheid" e.d. Dat politieke conflict is de oorzaak geweest van de langdurige kabinets crisis en dat het zich nu weer aandieni in deze regeringsverklaring bewijst dat er wel een kabinet is doch dat ei nog geen kabinetspolitiek is ten aan zien van vele belangrijke vraag stukken. De achtergrond daarvan is dat de parlementaire basis voor een kabinet, dat de gemeenschappelijk gerichte politiek wil van de meerderheid in de Tweede Kamer, ontbreekt. U willen nog over drie punten een W opmerking maken. In de eerste plaats betreuren wij het zeer dat de regering nagelaten heeft in deze regeringsverklaring een mede deling harerzijds te doen over de „kwestie Soestdijk". Deze kwestie be roert ons volk in ernstige mate en het ware gewenst geweest indien hel kabinet nu liet initiatief genomen hac om hiero.ver aan de Kamer zijn op vatting over wat er gedaan moet wor den, kenbaar te maken. In de tweede plaats is de matheid die de- regeringsverklaring kenmerkt bijzonder, opvallend in de paragraaf die over onze verhouding tot Indonesië handelt. De schets van de situatie blijft ver beneden de maat van het aanhou dend onrecht dat aan Indonesische zijde nu reeds jarenlang wordt ge pleegd., Bijzonder mat is wel wat de regering over haar reacties daartegenover zegt: „Zij zal er nauwgezet aandacht aan besteden!" Dat is toch niet dé wijze waarop tegen zoveel en zo groot on recht moet worden gereageerd! "S Weersverwachting, geidig tot donderdagavond. MINDER ZACHT WEER. Minder zacht weer met wisselende bewoljktag" en plaatselijk enkele buien. Matige t-ofc krachtige en iangs de kust tijdelijk harde wind tussen zuidwest en west. ZON EN MAAN S5 okt. Zon op 7.24, onder 17.27; maan op 22.19, onder 13.15. O O Hoofdredacteur: Dr. J. A. H. J. S. BRUINS SLOT Het Indonesische kabinet heeft gister avond in zijn kablnetsritting besloten de huidige status van dc olievelden in Noord-Sumatra te handhaven en deze niet terug te geven aan de die de olievelden voor de tweede we reldoorlog exploiteerde. Het kabinet besliste ook dat de mijn- bouwmaatschappijen. (met uitzondering van de oliemaatschappijen), die nog niet met de exploitatie van hun concessie- gronden zijn begonnen, het bevel zullen krijgen binnen een jaar aan de regering- hun ontwerp-investering voor te leggen. In afwachting van de afkondiging van een speciale mijnwet, ibesloot het kabi net, dat de status van de maatschap pijen een naamloze vennootschap moet zjjn, onderworpen aan de Indonesische wetten en met hoofdzetels in Indonesië. Vier van de vyf gearresteerde leiders van de Algerijnse nationalisten in de boeten, na hun arrestatie in Algiers. V.ljrt.r.: Ahmed ben Bella, Boudiaf, A it Homed Hossine en Ahmed Lachraf. Inmiddels heeft de Hongaarse rege ring een beroep op de Sowjetiroepen in het land gedaan om de orde te herstel- ijsïk«HgH E N ten slotte willen wij opmerken dat tegenover al deze matheid wel zeer vreemd afsteekt de mededeling van de regering d$t zij „ervan over tuigd is dat ons volk nieuwe moeilijk heden op economisch en monetair ter rein zal weten te overwinnen, zoals het het hoofd heeft weten te bieden aan de gevolgen van de oorlog, van de breuk met Indonesië, van de waters nood en van ongunstige internationale ontwikkelingen". Hier wordt alleen een beroep gedaan op de'eigen kracht van ons volk. Alsof wjj tegenover de moeilijkheden des levens uit onszelf iets zouden ver mogen. Dat aan 's Heren zegen alles gelegen 'is blijkt uit dit regeringsdocument niet; Ook al delen alle ministers niet in dat geloof, naar ons gevoel had een kabi net van gemengde samenstelling toch wel meer rekening mogen houden met datgene wat het geloof van de meer derheid van ons volk is. Dit is zo geen goed begin. De fractievoorzitter van de V.V.D., prof. nr. P. J. Oud, heeft aan het begin van 'dé algemene beschouwingen over de gisteren door dr. Drees afge legde regeringsverklaring en over de Rijksbegroting 1957 :mede namens de heren Bruins Slot, Burger, Romne en Tilanus, resp. fractievoorzitter van de A.H., P.v.dJU K.V.P. en C.H.U., de volgende verklaring over de kwestie- Soestdijk afgelegd: „Alvorens de. redevoering ,aan te vangen, die ik uitsluitend voor mijn Akkoord in New York Een conferentie, waarop 82 landen vertegenwoordigd zijn, heeft dinsdag te New York met algemene stemmen een statuut van 23 artikelen aangenomen, dat voorziet in de oprichting van een internationaal wbureau voor vreöes- atoomeiiergie. Het statuut wordt van kracht zodra achttien landen het hebben bekrachtigd. Daarbij moeten er minstens drie zijn van de volgende landen: Amerika, de Sowjetunie, Canada, Frankrijk en En geland. Het hoofdbureau zal vermoedelijk m Wenen worden gevestigd. TMRE NAGY is opnieuw premier van Hongarije. Dit is wel het voornaamste nieuws, dat ons vanmorgen na een nacht vol wilde ongeregeldheden uit Boedapest bereikte. Studenten en arbeiders waren gisteren in het gehele land in opstand gekomen tegen het regiem. Leuzen als „Weg met de Russen" en „Leve Nagy" klonken over de straat. Na een nacht vol besprekingen capituleerde het bureau van de Hon gaarse communistische partij voor de wil van het volk. Medegedeeld werd, dat opnieuw een beroep zou worden gedaan op Nagy, die nadat hij door Rakosi was verbannen, onlangs werd gerehabiliteerd. Nagy wordt beschouwd als een liberaal en zeer nationalistisch communist. Hij is de tweede Titoïst, die deze week in Oost-Europa aan de macht komt. De eerste was Gomulka, de Poolse communistenleider, die zondag als secretaris-generaal der communistische partij in zijn land werd benoemd. De gebeurtenissen in Polen waren de directe aanleiding voor de de monstraties, welke gisteren in Hongarije werden gehouden. len. De staat van beleg Is afgekondigd en bij schending van de openbare orde zal snel recht worden gepleegd, waarbij de doodstraf kan worden uitgesproken. Nagy Is ook weer opgenomen in het centraal comité van de Hongaarse com munistische party en benoemd tot lid van het politbureau. Emoe Geroe blijft eerste secretaris van de party. Yele vrienden van Nagy zijn in hun partyfuncties hersteld en verschillende Hongaarse schryvers, die de opstand tegen het stalinistische re giem hebben geleid zijn in het party- bestuur benoemd. Radio Boedapest maakte kort na 9.00 pi. tijd in een speciale uitzending bekend, dat er bij de ongeregeldheden van de afgelopen nacht tallozen om het leven gekomen zijn. De radio deelde mee: Talloze bur gers, soldaten en leden van de veilig heidstroepen zijn vermoord. De regering had niet op een derge lijke aanval gerekend en heeft derhal ve, krachtens het pact van Warschau, om de hulp van de Russische eenhe den, -die in- Hongarije gestationneerd zijn, gevraagd, aldus de. radio. Tegelijkertijd maakte de radio bekend, dat de burgers van Boedapest zeker tot .2.00 uur vanmiddag niet op - straat mo gen komen. Tevoren was gewaarschuwd tot 9.00 uur binnen te blijven; 0\ Zie \ypjder.. pgghm 7 De Sowjet-Unie heeft in een nota aan de Westduitse regering verklaard, dat er geen sprake kan zijn van een Dnitse hereniging solang West-Du! ts- land vasthoudt aan zijn bondgenoot schappen met het Westen. De nota, die maandag op de West- Duitse ambassade in Moskou is over handigd, is het antwoord op een me morandum van de Bondsrepubliek over de hereniging. Van algemene verkiezingen kan volgens de Sowjetnota pas sprake zijn als West- en Oost-Duitsland hierover overeenstemming hebben bereikt. De Sowjet-Unie stelt verder Russisch- Westduitse besprekingen voor over ver betering van de onderlinge betrekkin gen. Ook wordt voorgesteld een confe rentie te houden over het afsluiten van handels- en culturele -akkoorden en een overeenkomst betreffende de repatrië ring van Russische burgers uit West-' Duitsland. Verder heeft de Sowjet-unie de West- duitse Bondsrepubliek gevraagd of zij bereid is een verdrag met de Sowjet unie en haar bondgenoten te sluiten, waarbij wordt afgezien van het ge bruik van geweld. Alvorens minister-president dr. Drees overging tot het afleggen van de rege ringsverklaring, heeft de Tweede-Kamer voorzitter bloemen op tafel laten neer- Drees. zetten voor dc plaats van Nederlands eerste vrouwelijke minister, mej. dr. M. A. M. Klompé. Naast minister Klompê minister Luns en minister-president dr. Voor het eerst heeft de Britse gou verneur op Cyprus gratie verleend aan. een ter dood veroordeelde Cypri oot. Harding wijzigde het doodvonnis, dat was uitgesproken overNicos Xenepho- notos, in levenslange gevangenisstraf. Xenophonotos was veroordeeld om dat hij een employé van het Britse leger, in april van dit jaar met een schot verwond had. Gistermiddag is een bom ontploft 'in een groep Engelse militairen, die zich n* een voetbalwedstrijd om een pomp hadden verzameld. Een soldaat werd op slag gedood, terwijl vijf anderen ernstig werden gewond. Er werden in totaal 150 Griekse Cy priotische verdachten gearresteerd. De aanslag vond plaats in. het dorp Lefkoniko in het Noord-Oosten van Cy prus. De Suezkwestie kost de Britse schatkist op het ogenblik ongeveer tien miljoen gulden per week. Dit is dins dag door de minister van Oorlog, John Hare, in een schriftelijk antwoord aan het Lagerhuis meegedeeld. eigen verantwoordelijkheid zal uit spreken. zou ik, als eerste spreker bij deze gedachten-wisseling, een korte verklaring willen afleggen, mede na mens de heren Bruins Slot, Burger, Romme en Tilanus. De publikaties in de pers in binnen- en buitenland omtrent hetgeen men de „Kwestie-Soestdijk" is gaan noe men. hebben in ons land ee"n ernstige verontrusting gewekt Het betreft hier een aangelegenheid, waarbij de hoog ste belangen rjan ons Koninkrijk zijn betrokken. Zij kan daarom niet gezien worden als een zaak, die alleen de draagster der Kroon persoonlijk raakt en. waarvoor haar raadslieden geen verantwoordelijkheid dragen. Wij ver trouwen, dat het kabinet zich die verantwoordelijkheid ten volle bewust is 'en dat, met name ten aanzien van de inrichting van het Huis der' Ko ningin, de maatregelen zullen worden genomen, die in. het belang van de ongereptheid der monarchie noodza kelijk blijken." DE ARRESTATIE, door de Fransen, van de vijf belang rijkste leiders van de Algerijnse nationalisten, heeft in Tunis en Marokko felle reacties tot gevolg gehad. Naar verluidt zijn te Meknes 27 stoffelijke overschotten van Euro- peanen gevonden, slachtoffers van |e incidenten van dinsdag. Dit fcijfer is nog niet officieel beves- UH<4- Er zouden voorts 25 gewon den' zijn. De directeur van de ureté Nationale heeft zich daar ieh begeven. Zoals gemeld werd een vliegtuig, waar mee de vijf leiders van Rabat onderweg waren naar Tunis, door Franse straalja gers onderschept eit tot landen gedwon gen op het vliegveld van Algiers. Na de landing werden de inzittenden, die geen van allen onder eigen naam reisden ge arresteerd. In het vliegtuig zaten ook dlrle jour nalisten. Thomas Brady, de speciale correspon dent van de „New York Times" voor Marokko, heeft dinsdagmorgen het hoofdbureau van politie van Algiers ver laten. Zijn beide vrouwelijke collega's, roe vrouw Eve Descbaxnps, de Marokkaanse correspondente van het Franse linkse weekblad „France-Observateur", en me vrouw Christians Darbour, die in dienst is van het Marokkaanse nationalistische dagblad „Al Istlqlal" en de Marokkaan se radio-omroep, vertoeven nog op het hoofdbureau. Zie verder pagina 3 Politieke kringen in Djakarta voor zien. dat de Indonesische minister van Buitenlandse Zaken, Roesian Abdoel gani, die de gezamenlijke Russisch- Indonesische verklaring aan het einde van het bezoek van president Soekarno aan de Sowjet-Unie in Moskou heelt ondertekend „opgeofferd" zou worden, ten einde een kabinetscrisis te ver mijden. De Isiaiwietische partijen, de Ma- sjoemi, de Nahdatoel Oelama en de PSII, die sterke bezwaren hadden tegen het uitgeven van deze verklaring, hebben maandag een bijeenkomst ge houden met hun respectieve ministers en vertegenwoordigers, die de president tijdens zijn reis naar Rusland en andere Oosteuropese landen hebben vergezeld. (Van onze correspondent) De 16-jarige A. de Wit uit Hem ;s maandagmorgen verdronken, toen hij voor een kantelende dragline in een sloot sprong. De jongen kreeg het ge vaarte bovenop zich. DE BILT, woensdag 10 uur: Het hogedrukgebied boven het vaste land van Europa, dat enige dagen achtereen het weer in onze streken bepaalde, neemt steeds verder in be tekenis af onder invloed van de de pressieactiviteit op de Oceaan. Een randstoring van een depressie bti IJsland bereikte vanmorgen En geland, waar ze vrij veel regen ver oorzaakte. Aan de achterzijde van deze randstoring stroomt thans minder zachte Oceaanlucht in de richting van ons land. Het binnendringen van deze lucht zal gepaard gaan met r-r* De zee knaagt al jaren aan de noordpunt van het eiland Texel. Iedere dag brokkelt een stukje van het strand, dat de zee van de vuurtoren scheidt, tveg. Aan de noordwesipunl van dc toren is men thans bezig mei de aanleg van een oeeerwerk en du in voet verdediging. B. en W. van Rotterdam hebben het plan aan de gemeenteraad voorge legd om in samenwerking met de Nederlandse Tuinbouwraad en de Konink lijke Nederlandse Maatschappij voor Tnin- en. Plantkunde te komen tot een te Rotterdam te houden internationale tuinbouwtentoonstelling in 1960. De bedoeling is deze internationale tentoonstelling te houden van 1 april tot in de tweede helft van september 1960. Tegen de algemene achtergrond van een steeds goed onderhouden tuinbouwtentoonstelling worden een aantal elkander afwisselende tijdelijke tentoonstellingen georganiseerd, om beurten in de Ahoy'- en de. Energiehal. Deze tussentijdse tentoonstellingen vangen aan na twee binnen-voorjaarsbloemententoonsteUingen, de eerste voor bol gewassen,' de tweede in de trant van de Primavera; het sluitstuk zal zijn een binnen-najaarstentoonstelling van groenten, fruit en bloemen. Het we tenschappelijke onderzoek tot verbetering van de tuinbouwproducten en de opleiding zal daarbij de volle aandacht hebben. In de toelichting delen B. en W. mede, dat zij goed voor ogen hebben gehou den, dat inspanningen niet steeds tot eenzelfde succes behoeven te leiden en dat de „voorzichtigheid gebiedt te over wegen" of Rotterdam wel prijs - -moet stellen op een nieuw evenement in 1860, omdat-door de trits 1950 (Ahoy'), 1955 <E 55) en 1960 (Internationale tuin bouwtentoonstelling) allicht een. tradi tie ontstaat, waaruit verplichtingen voortvloeien, die men niét bedoelde op zich te nemen. Wanneer Rotterdam weer te voorschijn treedt, dan1 zal, me nen- B. en W., niet mogen worden ge stald,. dat het gemeentebestuur naar het houden van grote tentoonstellingen om de vijf jaar streeft. Deze tentoonstelling is aan Rotterdam in zekere zin „aangeboden". Contact werd verkregen met de twee bovenge- Frankrijk heeft zijn ambassadeur in Egypte terug geroepen uit protest tegen de rol die Egypte gespeeld zou hebben by de verzending van een la ding wapens naar de Algerynse re bellen. De Franse ministerraad heeft dinsdag besloten het geval van de „Athos" (het jacht dat met de lading wapens voor de Algerijnse opstandelingen door de Fransen werd aangehouden) voor de Veiligheidsraad van- de Verenigde Naties te brengen. Het communiqué werd na de ver gadering, die bijna drie uur duurde uit gegeven. Delicatesse De „Washington Post" over verhoging van invoerrechten op gefileerde vis: „Juist nu de betrekkin gen met IJsland zo delicaat zijn van wege de KeGvaik-Navobasis, is dit be sluit een grote fout". noemde instellingen, die het voornemen hadden in. 1960 de internationale ten toonstelling, welke anders in. het bui tenland zou worden gehouden," voor de eerste maal in Nederland, te organiseren. ■Daarbij kwam het oog te. vallen op Rot terdam. De nationale tuinboifwwereld meent in het internationale verband, waarin zij meespeelt, ben claim voor 1960 te mogen doen gelden omdat de Koninklijke Algemene Vereniging voor Bloembollencultuur in 1960 haar 100- jarig bestaan hoopt te vieren, tegelijk met de herdenking van het feit, dat de tulp vier eeuwen geleden voor het eerst in Nederland werd gekweekt. Rotterdam werd niet alleen gekozen ter wille van haar accommodatie en de successen van het verleden, maar voor al ook, omdat de tuinbouw een belang rijke export heeft en grote hoeveelhe den bloembollen over de Rotterdamse havens verscheept. 0 Zie verder pagina 3 Meer dan 300 rebellen hebben zonda'g jl. een overval gepleegd op een aantal huizen in Foenjak, in de bergen, 65 km ten zuiden van Djakarta, een oord waar vele diplomaten het weekeinde door brengen. Bij de huizen, die door dé re bellen werden aangevallen, was er ook een van een buitenlandse diplomaat. Het leger heeft de naam en nationali teit van de eigenaar niet bekendge maakt. ""Een woordvoerder van de Nederland se missie in Djakarta heeft meegedeeld,- dat o.m. twee bungalows van de mis sie geplunderd zijn. De overval vond verder plaats op bungalows van de Ko ninklijke Shell, de KPM en een Engel se firma. In Tjiamls, bij Bandoeng, Ibkten hon derd rebellen twee vrachtwagens in een hinderlaag. Zij doodden achttien solda ten en burgers en verwondden er tien. pOMOELKA en enkele andere Poolse leiders zullen waarschijnlijk vrijdag naar Moskou gaan voor besprekingen. Als voorwaarde voor hun bezoek hebben zij gesteld dat de Russische troepenbewegingen in Polen worden gestaakt. De eerste secretaris van de communistische partij van de Sowjet-unie; Chroesjtsjew, heeft Gomoelka, de nieuwe leider van de Poolse common is - tische partij, dinsdagavond meegedeeld, dat hij instemt met de nieuwe Poolse politiek en dat er een einde zal worden gemaakt aan de bewegingen van Sowjet-troepen in Polen, aldus is dinsdagavond van gewoonlijk wel ingelichte zijde te Warschau vernomen. Chroesjtsjew had dit verklaard in een reeks telefoongesprekken tossen Moskou en Warschau. Enige Russische oorlogsschepen, die naar de Poolse wateren waren ge varen zijn gisteren teruggeroepen. Een persoonlijk telefoongesprek tus sen Gomoelka en Chroesjtsjew is voor afgegaan aan de terugroep,! s van de oorlogsschepen en van de Russische troepen. Radio Warschau 'heeft meegedeeld dat generaal Spychalski, een offi- SiiMliwgKIlIl fjAsmPag cier, die voorheen „gezuiverd" was, benoemd is tot onderminister vaa Defensie. Zijn benoeming werd uitgevaar digd door het pas gekozen polit- buro van de Poolse communistische partij een gezagsorgaan dat thans grotendeels bestaat uit voor-, standers van „nationaal communis me." Spychalski werd tevens benoemd tot hoofd van de politieke raadvan het Poolse leger. Evenals het onder- mmisterschap werd ook aeze func tie tot nu toe bezet door generaal Wi- taszewski, die verzocht werd af te treden. Volgens Radio Warschau werd de benoeming van Spychalski genomen in overeenstemming met dé minister van Defensie", doch deze minister werd niet met name genoemd. Hij is de Sowj et-Poolse maarschalk Rokos- sowsky die zondag als lid van het Po litburo moest aftreden. Gomoelka heeft er bij zijn. landge noten op aangedrongen, „influisterin gen, die bedoeld zyn om onze vriend schap met de Sowjet-Unie te verzwak ken, krachtig af te wijzen." Luchtmacht protesteert Op een massavergadering In War schau van personeel van de Poolse luchtmacht is dj# vervolging geëist van autoriteiten, die onschuldige Poolse officieren tot gevangenisstraf of ter dood hebben veroordeeld op valse be schuldigingen. De procureur-generaal Ma- Hytaeki heeft gisteren gelast 19 van het Poolse leger, die in 1951 zijn terechtgesteld, te rehabili teren en hun gezinnen een belangrijke schadevergoeding toe te kennen. In Poznan zijn gisteren demonstra- J-? 0Uoen2?or eni&e duizenden studenten. Berichten die in Warschau werden ontvangen spraken over een gespannen situatie in Poznan. Ook uit Lublm wordt onrust gemeld en in iaaggehaald! Ru&SI'sche vlaggen om- 0 Zie verder pagina 3 Nagy weer premier na een onrustige nacht Ut.' naar -

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Trouw / De Rotterdammer | 1956 | | pagina 1