Hongarije! Vrijheidsstrijd
Verklaring van de
politieke partijen
ilitaire staf
Boedapest gehuld in
vlammen
Beroep Y.N. op Moskou
troepen terug te trekken
het
e betogingen in
gehele land
Veertien jarige in liet verzet
m
Handtekeningen
voor Hongarije
Nagy smeekte om
snelle hulp
„Zorg voor onze
kinderen
Aziatisch blok onthield zich
Nederland protesteerde fel
Vlaggen halfstok
Weer overzicht
MAANDAG 5 NOVEMBER 1956
VEERTIENDE JAARGANG No. 3530
De Sow jet-Unie heeft gisteren haar legioenen tanks, vliegtuigen en
infanterie ingezet om de vrijheidsstrijd van Hongarije in bloed te
smoren. Het heeft er alle schijn van, dat zij dit doel reeds grotendeels
heeft bereikt. Wel waren gisteravond en vannacht nog; steeds enkele
vrije radiostations in de ether, maar Boedapest is in handen van de
Russen en het Hongaarse volk is beroofd van zijn leiders.
Premier Nagy schijnt in het parlementsgebouw van Boedapest te
zijn gearresteerd. Partijleider Janos Kadar, die het program van Nagy
een week lang heeft gesteund, is naar de Russen overgelopen. Hij is
het hoofd geworden van een communistische marionettenregering in
Szolnok, een plaats op 100 km van Boedapest.
Koningin Juliana in
Palermo
Rotterdam: Witte de Withstraat 30 - Telef 115700 (4 11
kTJXT Ir12 r l°^iro No! 424519
wacluenaicnst abonnementen 18.30—19.30 u
Zaterdags 17—18 uur: Telefoon 115700
's-Gravenhage: Huygensplein 1 Postgiro 424867
Redactie: Tel. 111892 - Adm Tel 114402
Klachtendienst 18.30—19.30 u.: Tel.' 362569
Schiedam: Lange Kerkstraat 24b Telefoon6788''
Abonnementsprijs 57 cent per week. 2.48 per maand"!
7.4U per Kwartaal. Losse nummers 15 cent
Verschijnt dagelijks
Directeur: H. DE RUIG
Weersverwachting, geldig tot dinsdagavond.
IETS KOUDERE NACHT.
Half tot zwaar bewolkt met op de meeste plaatsen
enige regen. Matige tot krachtige, tijdelijk echter
zwakke tot matige wind, in hoofdzaak tussen west en
noordwest. Vannacht in het binnenland iets kouder.
Morgen overdag ongeveer dezelfde temperaturen als
vandaag.
ZON EN MAAN
8 nov. zon op 7.46, onder 17.05; maan op
11.23, onder 19.53.
V
Hoofdredacteur: Dr. J. A. H. J. S. BRUINS SLOT
i|j|jl!llllll!lllil!lll!lillilllllllilllllll!llllllil!!l!!!!lll!!l!!l!ll!!lll!
HONGARIJE, een week van
strijd en van vrijheid en
dan de domper, hard en
wreed.
In bloed gesmoord door ruw
en meedogenloos geweld.
En wij kunnen er niets aan
doen!
De afgelopen zondag was één
der vreselijkste dagen, die wij
beleefd hebben. Hij herinnerde
ons aan de gruwelijke dagen der
Duitse bezetting. -En wij reali
seren ons, dat het voor Hongarije
veel erger was dan voor ons
Na meer dan tien jaren daagde
daar de vrijheid, die nu, na wei
nige dagen weer door Russische
tanks en bommen werd uitge
blust.
Een ogenblik ging daar het
gordijn omhoog. Wij zagen een
volk, dat niets van zijn idealen
van vrij zijn, zichzelf zijn en
christelijk leven verloren had.
Een lutherse bisschop, vele
jaren gevangen, vierde zijn be
vrijding in de herdenking van de
Hervormingsdag,
De gereformeerde kerken van
Hongarije, geknecht en mishan
deld, bleken .zichzelf te zijn ge
bleven en traden zo terstond
voor het voetlicht.
Een rooms kardinaal door de
communisten vertrapt, bleek
ogenblikkelijk present.
Dit volk toonde zich zijn vrij
heid waard te zijn.
De vrijheid, waarop de mens
naar Gods bestel recht heeft.
rAAR .de tanks en de bora-
men der Russen schijnen
dit te hebben vernietigd.
Schijnen, want wy gelo'
ven het niet.
De drang naar vrijheid en ge
rechtigheid zal in dezewereld,
waarin Gods genade geopenbaard
is, niet sterven.
Dé strijd in Hongarije is een
episode in de vreselijke strijd
tussen God en de antichrist.
Én hoe kwaad de kansen op
dit ogenblik voor het Hongaarse
volk ook schijnen, het staat aan
de goede kant. Aan de goede
kant, wat zijn zaaksgerechtigheid
betreft en aan de goede kant, wat
de uitkomst betreft.
Het Hongaarse volk heeft de
taak en welke taak! om de
kruisbanier en daar weet men
wat het Kruis is! tot in Gods
handen te dragen.
Ons hart en ons gebed zijn met
Hongarije.
•I
te".
1
drie vakcentralen en van de Stich
ting van de Arbeid".
„Verklaring democratische poli- staat tegenover de niets ontziende
tieke partijen in Nederland van de overweldiger.
In dit tragische uur willen de Ne
derlandse politieke partijen, staan
de op de grondslag van geestelijke
vrijheid, gemeenschappelijk het Ne-
In een sterk gevoel van verbon- derlandse volk oproepen, eensge-
denheid heeft de gehele mensheid zind te getuigen van zijn afschuw
meegeleefd met het volk van Hon- voor het communistisch geweld."
garije in zijn* strijd voor vrijheid In aansluiting op deze verkla-
en zelfstandigheid. Het Russische ring van de politieke partijen in
verraad in Hongarije dreigt de zo Nederland, kan worden meegedeeld
zwaar bevochten vrijheid opnieuw dat hedenavond grote demonstra-
te vernietigen. In felle veront- tieve vergaderingen worden ge~
waardiglng en gekwetst in haar houden te Maastricht, Enschede,
heiligste gevoelens protesteert de Leeuwarden, Amsterdam, Arnhem,
mensheid tegen de moordaanslag Rotterdam en Eindhoven. Deze bij-
op het dappere Hongaarse volk, dat eenkomstcn beginnen om 20.00
welhaast weerloos en machteloos uur.
Zo zagen in Hongarije alle toe
gangswegen r eruit. Overalzware
Sowjettanks. Zo begon het verrader
lijke spel der Russen,.
Het bestuur van de Nederland
se Studentenvereniging voor We
reldrechtsorde deelt het volgende
mede:
„De democratische partijen van
Nederland zullen op initiatief van
het bestuur van de Nederlandse
studentenvereniging voor Wereld
rechtsorde een handtekeningenac
tie organiseren op basis van het
onderstaande telegram, dat ver
zonden zal worden aan het hoofd
van de Nederlandse delegatie in
de Algemene Vergadering van de
Verenigde Naties. In deze actie
zal verzocht worden door het on
dertekenen van bedoeld telegram
uiting te geven aan de gevoelens
van medeleven met het Hongaar
se volk.
Het telegram zal luiden als
volgt:
„Ondergelekende(n), kennis ge
nomen hebbende van de ontstel
lende gebeurtenissen in Hongarije,
verzoekt (verzoeken) de Verenig
de Naties met ai haar organen en
instellingen alle middelen, die
haar volgens het Handvest van
de verenigde Naties ten dienste
staan, voor zover deze noodzake
lijk zijn, te gebruiken met het
doel de vrijheid van het Hongaar
se volk te herkrijgen, te verzeke
ren en de ontstane nood te leni
gen."
De partijen die zich tot nu toe
met dit initiatief hebben verenigd,
zijn: Partij van de Arbeid; de
Katholieke Volkspartij; de Anti-
Revolutionaire Partij; de Chns-
telijk-Historische Unie en de Volks
partij voor Vrijheid en Democra
tie.
Het secretariaat van de organi
satie van deze handtekeningenac
tie, dat gevestigd is te Tilburg,
Heuvel 62, zal zich nog nader be
raden over de wijze waarop de
tekst van dit telegram zo spoedig
mogelijk ter tekening aan het
publiek zal worden voorgelegd.
De dubbelhartigheid van Kadar wordt alleen overtroffen door die van de Russen. Za
terdagavond waren zij nog aan het onderhandelen over de „technische bijzonderheden van
de terugtrekking der Russische troepen". Gisterochtend werden twee Hongaarse generaals,
die zich naar de Russen begaven om verder te praten, gearresteerd. Een van hen is de
minister van Defensie, gen.-maj. Pal Maleter, die zich weinige dagen geleden in de strijd
verwierf.
tegen de Russen de erenaam „held van Boedapest
Boedapest is gehuld in rook en vlammen, meldde een vrye
Hongaarse zender gisteravond, 's Morgens hadden de Russen een
ultimatum gesteld, dat de hoofdstad gebombardeerd zou worden als
na één uur nog verzet zou worden geboden. Maar reeds vóór dit
ultimatum was afgelopen, vielen de eerste bommen. Ruim duizend
tanks van het rode leger drongen daarna de stad binnen. Zy openden
het vuur op ieder die zich op straat vertoonde. Drie Russische tank
divisies vielen op hetzelfde ogenblik andere grote Hongaarse steden
boodschap tot het Hongaarse volk en de
gehele wereld".
Later herhaalde Nagy zijn verklaring
als een beroep op de Ver. Naties. De
verklaring werd ook in andere talen uit
gezonden Daartussendoor werd het Hon
gaarse volkslied of het „Ave Maria" van
Schubert gespeeld.
0 Zie verder pagina 3
aan.
De uitgeputte verzetsstrijders, die de vrijheid maar zo kort en
dan nog slechts bij mondjesmaat hadden mogen proeven, wierpen
tramwagens ondersteboven om de oude barricaden te versterken en
gingen de tanks, die als blinde monsters kwamen aanrollen, te lijf
met handgranaten en ..molotow-cocktails". Maar er was geen houden
aan. Om één uur meldde radio-Moskou, dat het verzet gebroken was
en 's avonds kwam de mededeling- „In Hongarije is de orde hersteld
met actieve deelneming van de Hongaarse bevolking", De radio van
de nieuwe regering sprak echter nog van verzet elders in het land.
Het eersie nieuws over de gevechten
werd bekend door een bewogen ver
klaring van premier Imre Nagy. Met
een stem die trilde van emoiie zei hij
zondagochtend vroeg in het Engels via
radio-Boedapesi; „Hier is Imre Nagy.
In de vroege uren van deze ochtend zijn
Sowjet-troepen oen aanval begonnen op
de Hongaarse hoofdstad, klaarblijkelijk
met het doel de democratische regering
van de Hongaarse volksrepubliek omver
te werpen. Onze troepen zijn in gevecht
met de Sowjei-sirijdkraehten. Hel Hon
gaarse leger is op zijn post. Dit is mijn
Onder de talrijke vluchte
lingen die uit Hongarije in
Oostenrijk zijn aangekomen,
bevinden zich veel kinderen
zonder geleide. Sommigen
hebben kaartjes om de hals
met opschriften als: „Zorg
voor onze kinderen, wij blij
ven vechten tot het laatste".
Konjngin Juliana heeft zaterdag een
bezoek aan Palermo gebracht. De Ko
ningin kwam hier vrijdagavond aan met
haar gevolg van vijf personen en bracht
de nacht door in een bescheiden hotel,
waar handelsreizigers en kleine zaken
lieden plegen te logeren. Vroeg in de
morgen ging de Koningin de stad en de
omgeving bekijken. Later vertrok zij
weer naar Taormina, waar zij de rest
van haar vakantie zal doorbrengen.
In Rotterdam begint de vergadering in de Ahoy'-hal reeds om
zeven uur. vy
DE Algemene Vergadering van de Verenigde Naties heeft in de
nacht van zondag op maandag een resolutie aangenomen, waarin
een beroep gedaan wordt op de Sowjetunie onmiddellijk haar gé-
wapende aanval op Hongarije te staken en haar strijdkrachten uit
dat land terug te trekken. yy"
De resolutie is aangenomen met vijftig tegen acht stemmen bij
vijftien onthoudingen. De onthouders zijn landen van de Aziatisch-
Afrikaanse groep, Finland en Zuid-Slavië.
De betrokken resolutie was door de V.S. ingediend. De tegen
stemmers, zijn dé Sowjetunie én zeven landen van het communistische
blok. De Hongaarse delegatie was niet aanwezig by de stemming,
Tiirkye en* Perzie" zijn deenige landen van het Midden-Oosten die
voorgestemd hebben.
De aangenomen Amerikaanse resolutie
bevat voorts een verzoek aan de secre
taris-generaal der VN, Dag Hammar-
skjoeid, door middel van zijn aangewe
zen. vertegenwoordigers een rechtstreeks
onderzoek in te stellen en zo spoedig
mogelijk verslag, uit te brengen over
mogelijke manieren om een einde te
maken aan de strijd. De Verenigde Sta
ten aanvaardden een Frans amendement
dat een onderzoek moest worden inge
steld naar buitenlandse tussenkomst in
binenlandse aangelegenheden."-
Aan de Sowjet- en Hongaarse rege
ring wordt verzocht, de waarnemers
vrijheid van'beweging in Hongarije toe
te staan.
Verscheidene sprekers, onder wie Les
ter Pearson van Canada, stelden voor,
dat een plan voor een politiemacht van
de Verenigde Naties, dat de Assemblee
zaterdagavond goedkeurde om de vrede
in het Midden-Oostèn te helpen bewa-
TN geheel Nederland hingen vandaag de vlaggen halfstok. Gisteren besloot
de Nederlandse regering, dat van alle openbare rijksgebouwen zou wor
den gevlagd. Ook de lagere publiekrechtelijke organen en de bevolking
werd in overweging gegeven dit voorbeeld te volgen, teneinde daarmee uit
drukking te geven aan het medegevoelen van het Nederlandse volk met het
lot, dat Hongarije heeft getroffen.
De minister-president, dr. IV. Drees verklaarde desgevraagd aan het
A.N.P. met diepe verontrusting over het lot van het Hongaarse volk, dat
juist-bezig was vrij te worden en met verbijstering kennis te hebben ge
nomen van de berichten uit Hongarije.
De minister-president sprak zijn grote verontwaardiging uit over de
wijze waarop van Russische zijde wordt opgetreden.
Overal in het land werden gisteravond spontane demonstraties gehouden,
die getuigden van de afschuw voor het gruwelijke verraad van de Sowjet-unie.
Bedrijven willen Hongaren helpen
De Stichting van de Arbeid heeft
aan de Raad van Ministers een tel-
gram gestuurd, waarin zij de regering
verzoekt op ruime schaal Hongaren
in ons land toe te alten. „Het bedrijfs
leven is bereid hen zoveel mogelijk
aan werk te helpen", aldus het tele
gram.
In Amsterdam trokken grote groepen
door het centrum van de stad. Een
menigte van vijfhonderd mannen en
vrouwen gooiden op het Leidseplein
het z.g. Hongaarse zuiltje kapot, waar
in nog altyd foto's werden geëxposeerd
over de welvaart in communistisch
Hongarije. Door de etalageruit van de
boekhandel Pegasus aan de Leidse-
straat werd een steen gegooid. Mannen,
die anders liever rustig thuiszitten,
balden hun vuisten, enkele vrouwen
huilden van woede. De gebouwen van
De Waarheid" in verschillende steden
van het land moesten het zwaar ont
gelden.
Te Amsterdam, waar behalve perso
neel van het dagblad zich ruim hon
derd mensen in het gebouw bevonden,
wie een filmvoorstelling werd gepre
senteerd,, werden met dreghaken de
deuren gerameid, de ijzeren hekken, die
de toegang tot de zetterij vormen,
werden zelfs met snijbranders vernield.
Ook werd gepoogd het gebouw in brand
te steken door brandend hout naar
binnen te gooien. Het rumoer hield
niet op toen een sterke politiemacht ar
riveerde; er werden enige betogers
gewond toen de ingeslotenen de naar
binnen geworpen stenen in de massa
teruggooiden.
Gebouiven beschadigd
Ook na middernacht hebben zich in
de hoofdstad nog ongeregeldheden voor
gedaan. Het gebouw van de Vereniging
Nederland USSR werd beschadigd en
Zie verder pagina 5
bij het gebouw van de communistische
jeugdbond werd de inboedel naar bui
ten gesleept en in brand gestoken.
ren, eveneens -voor Hongarije van toe
passing zou zijn.
De Nieuwzeelander Munro ontketende
een. daverend applaus met indirecte kri
tiek op de houding van de Afrikaanse
en Aziatische landen. Hij zei, dat men
had mogen verwachten, dat ledenstaten
buiten de Sowjetsfeer even krachtig ge
reageerd zouden hebben t.a.v. de toe
stand in Hongarije als zij klaar gestaan
hadden over de crisis in het Midden-
Oosten te spreken. (In het debat heeft
geen afgevaardigde van het Midden-
Oosten het woord gevoerd. De Philippij-
nen hebben als enig lid van de Azia-
tisch-Afrikaanse groep zich vóór de
Amerikaanse resolutie uitgesproken.)
Op alle V.N.-leden wordt een beroep
gedaan humanitaire hulp (levensmidde
len, medicamenten e.d.) aan het Hon
gaarse volk te verlenen.
Zie verder, pagina 3
De Bilt, maandag 10 uur:
Het gebied van hoge druk, dat zater
dag jn het zeegebied tussen IJsland en
Ierland lag, heeft zich tijdens het week
einde langzaam naar het Zuidzuidoostén
verplaatst en daarbij een weinig in be
tekenis afgenomen. Het beheerst echter
nog steeds de luchtbeweging over de
Britse eilanden en het Noordzeegebied
zowel in de onderste delen van de
atmosfeer als in de hogere luchtlagen.
Men treft daar een overwegend krach
tige Noordwestelijke stroming aan.
Een depressie, die nu de Oostzee
heeft bereikt, veroorzaakte gisteren op
het Noordelijk deel van de Noordzee
storm. Een volgende depressie is nabij
IJsland in ontwikkeling.
De fronten van de depressies kunnen
tot Nederland doordringen, in verband
waarmede de kans op af en toe regen
tamelijk groot blijft. De koude polaire
lucht, die achter de depressies om
naar het Zuiden stroomt, kan ons land
evenwel nauwelijks bereiken. Het voor
de tijd van het jaar vrij zachte, maar
overwegend zwaarbewolkte weer duurt
daarom voort.
Vastberadenheid ligt in de uit-1 slechts 14-jarige Hongaarse school-
drukking te lezen van deze moedige)jongen. Hij is het symboool van,
Hongarije's heldenmoed. y V' l-
X'
RUSSISCHE MOORD OP HONGARIJE
HULP VAN LANDVERRADERS
-AVniRTfl? oor, „mol- ,nn
m
