automaten?
Lang gesprek tussen
Soekarno en Hatta
Onderhoud van
beslissend
karakter
MARKEN
spoedig
eiland-af
Resolutie van 36 landen
Y.N. BESPREKEN
„HONGARIJE"
■ËmEigf
Faubus nóg deze
maand voor
rechter
A-GRIEP NEEMT TOE,
VOORAL IN LIMBURG
Scholen gesloten
in Valkenburg.
Opnieuw regen
Chroestsjew
contra
Zjoekow
Stiefdochter met
mes gestoken
EEN GEWIN
voor het gezin
CONFERENTIE IN DJAKARTA
Hongaar beschuldigt
Deen Andersen1
H
Geringe daling van
deviezenvoorraad
Weer mislukte proef
mét raket in V.S.
WOENSDAG 11 SEPTEMBER 1957
VIJFTIENDE JAARGANG No. 3781
r
Boodschap
Twee kampioenen
Partijcelleii
Geschilpunt
;i;
Botterdam. Witte de Withatrmit 30 Telet 115700 (4 L>
J?8*®13*» No. 424518
abonnementen 18.30—19,30 u.
Zaterdags 17—18 tuur Telefoon 11*5700
'f-Gravenhage: Huygensplein 1 Telef 1834*7 ro 11
Postbus 1091 r Postgiro No 424m U
^TébeL 362569
N.
Sdüedam: L^ge W B-TeTl!£n S
per week. f 2sf%TmS,
t 7S0 per kwartaaL^^ te nummers 15 cent.
Directeur: H. DE RUIG
(Geldig tot morgenavond)
ONBESTENDIG.
Veranderlijke bewolking en perioden met bnien. Over
wegend krachtige tot harde wind tussen zuidwest en
west. Dezelide temperaturen als vandaag of iets lagere.
Morgen: Zon op: 6.11 Maan op: 19,59
Onder: 19.05 Onder; 9.40
Hoofdredacteur: Dr. J. A. H. J. S. BRUINS SLOT
ROEN VAN FR1NSTERER heeft
Q in 1851 gemeend de strekking van
bet door Thorbecke ingediende ont-
werp-Gemeeatewet zo te moeten sa
menvatten, dat daardoor plaatselijke
automaten en centrale autocraten zou
den worden gevormd.
Het kan niet worden ontkend, dat
Groen van Prinsterer wel wat al te
«omber Is geweest in zijn voorspelling
en dat rich onder de vigueur van de
meer dan honderd jaar oude gemeen
tewet ln ons land een zelfstandig ge
meentewezen heeft ontwikkeld als
«chier nergens ter wereld gevtnden
wordt.
Zeker is echter ook, dat de gemeen
telijke autonomie, in grondwet en ge
meentewet verankerd, in de achter ons
liggende eeuw meer dan eens is be
dreigd. En momenteel verkeren we in
een toestand, waarin het gevaar
dreigt, dat de gemeentebesturen als
plaatselijke automaten zich slechts
hebben te houden aan hetgeen de cen
trale autocraten voorschrijven.
Geen wonder dan ook, dat zich de
laatste tijd stemmen doen horen, die
waarschuwen tegen de aanslagen op
de gemeentelijke zelfstandigheid. Rot
terdams burgemeester heeft enkele
weken geleden de gang van zaken een
gevaar voor de democratie genoemd,
DE nota over de bestedings- en in
vesteringsbeperking, welke B. en
W. van Den Haag de vorige week aan
de gemeenteraad hebben aangeboden,
doet duidelijk zien voor welke grote
moeilijkheden de gemeenten en in het
bijzonder de grote gemeenten, ge
plaatst zijn.
Al zal het Rijk niet, zoals aanvan
kelijk de bedoeling was, overgaan tot
verlagingvan het uitkeringspercenta
ge uit het Gemeentefonds, het hand
haven van dat percentage op 145 be
tekent voor de gemeenten een ernsti
ge belemmering. Op deze wijze dwingt
dé regering de gemeenten tot bezuini
ging, aangezien nu geen compensatie
wordt verkregen vroor de toegenomen
personeelslasten als gevolg van. de
door de regering genomen maatrege
len in verband met A.O.W.-premie en
huurverhoging.
Er is destijds scherp verzet'geweest
tegén het beleid van minister Lief-
tinck, die een bedrag van f 278.000.000,
dat rechtstreeks aan de gemeenten
toekwam wegens overschotten uit het
Gemeentefonds over de jaren 1948
1950, geblokkeerd hield. De Tweede
Kamer heeft toen duidelijk te verstaan
gegeven, dat zij die politiek niet kon
goedkeuren, omdat het hier ging om
gelden, waarop de gemeenten recht
konden doen gelden. De financiële ver
houding tussen Rijk en gemeenten, zo
als deze sedert 1929 is geregeld, heeft
de gemeenten toch al veel meer dan
daarvoor afhankelijk gemaakt van het
Rijk. De voornaamste belastingbron
nen werden aan de gemeenten ontno
men. Daartegenover mochten de ge
meenten rekenen op een. uitkering uit
het Gemeentefonds. Maar dan is het
onjuist, indien het Rijk niet uitkeert
hetgeen vqjgens de strekking der wet
aan de gemeenten toekomt.
Indien de gemeenten thans door
handhaving van het uitkeringspercen
tage op 145 er niet in slagen hun be
grotingen sluitend te maken, zijn zij
aangewezen op subjectieve uitkerin
gen, met de daaraanverbonden con
sequentie, dat het Rijk de gemeenten
bepaalde maatregelen gaat voorschrij
ven, met als gevolg een nog verder
gaande Inperking van de gemeentelij
ke autonomie.
LLE belangrijke figuren, die een rol spelen in de binnenlandse
crisis in Indonesië, waren gistermorgen in Djakarta verzameld
bü te opening van de nationale conferentie tussen de centrale
regering en 21 provincies en andere gebiedsdelen van de Indone
sische archipel.
De ongeveer tweehonderd deelnemers, onder wie president Soe-
karno en oud-viee-president Mohammed Hatta, zullen trachten de
grondslagen te leggen voor een plan tot herstel van de normale
betrekkingen tussen het centrum en de buitengewesten.
Dit is de eerste bijeenkomst op nationaal niveau ter bespreking
van de grieven van de buitengewesten, sinds luitenant-kolonel
Ahmad Hoessein in december vorig jaar door het overnemen van
de macht in Midden-Sumatra, de" stoot gaf voor soortgelijke acties
in andere provincies.
De openingsplechtigheid werd geleid
door premier Djoeanda, die betoogde,
dat de huidige chaotische toestand in
het land de positie van Indonesië in de
Ver. Naties in gevaar zou kunnen bren
gen, juist nu de kwestie Nieuw-Gui-
nea hier weer ter sprake wordt ge
bracht.
„Wif moeten de wegen en midde
len vinden", zo vervolgde de pre
mier, „om een tweespalt, die land en
volk in gevaar zou' brengen, te
voorkomen. Wy moeten terugkeren,
naar de geest van de onafhankelijk
heidsproclamatie van 1945. Er blijft
geen andere manier over. Indien wij
daarin -niet slagen, zal de situatie "hebben ontmoet, "hebben woensdag In
KMSSS
DJOEANDA
nog gevaarlijker worden"
Zowel Soekarno als Hatta richtten
een afzonderlijke boodschap tot de con
ferentie, waarin zij ook bij de deel
nemers aandrongen op terugkeer naar
de geest van de onafhankelijkheids
proclamatie.
PRESIDENT Srekarno en de voor
malige vice-president Mohammed
Hatta, die sinds lange tüd van elkaar
zijn vervreemd en elkaar sinds decem
ber jongstleden alleen maar bij offi
ciële gelegenheden een enkele maal
het Merdeka-paleis een gesprek van
twee uur gehad over de chaotische toe
stand in de jonge republiek,
Deze ontmoeting was tot stand ge
bracht door premier Djoeanda en werd
behalve door deze zelf ook nog bijge
woond door de drie vice-premiers en
de chef-staf van het leger, generaal-
majoor Nasoution.
Na de bijeenkomst werd geen com
muniqué verstrekt, doch politieke krin
gen in Djakarta menen, dat de bespre
king een beslissend karakter droeg.
Soekarno en Hatta kwamen bijeen,
nadat vrijwel alle deelnemers aan het
nationdle overleg tossen de centrale
regering en de buitengewesten hadden
aangedrongen op een hernieuwde sa
menwerking tussen de twee leiders, die
twaalf jaar geleden "gezamenliik de
onafhankelijkheid van Indonesië af
kondigden.
De dagbladen in Djakarta bestempel
den i gisteren Hatta als de kampioen
van de ontevreden en anti-communis
tische buitengewesten, terwiil Soe
karno werd aangeduid als de kam
pioen van Java, waar 50 miljoen van
de in totaal 80 miljoen zielen tel
lende bevolking van Indonesië leeft
en waar de communisten by de jongste
regionale verkiezingen grote winsten
boekten.
Volgens kringen uit deelnemers aan
de conferentie, hebben vrijwel alle de
legatieleiders, die tot dusver bet woord
hebben gevoerd, verklaard dat herstel
van de samenwerking tussen Soekarno
en Hatta de enige manier zou zijn om
de huidige gecompliceerde problemen
tussen de centrale regering en de bui
tengewesten en de legerproblemen op
te lossen
De enige verklaring, die over het
resultaat van het gesprek tussen Soe
karno en Hatta werd gehoord, was vrij
vaag. Gevraagd naar de uitslag van
het onderhond, zei Soekarno sleehts,
dat deze „goed" was. Aan de pers zei
Soekarno: „Ik ben optimistisch, zoals
altijd". HU weigerde echter op bijzon
derheden in te gaan.
ENRY CABOT LODGE,
rlkaanse afgevaardigde
PLAATST de bestedingsbeperking
de gemeenten voor moeilijkheden
nog erger is het met de Investerings
beperking. De regering kan wel voor
schrijven, dat de Investeringen be
perkt moeten worden tot het niveau
van 1955, doch het is duidelijk, dat na
leving van dit voorschrift catastrofale
gevolgen kan hebben. Ook in dit op
zicht spreekt de nota van het Haagse
College van B. en W. weer duidelijke
taal. In 1955 investeerde de residentie
rond f 87,5 miljoen, voor 1957 was een
bedrag aan investeringen geraamd
van 156 miljoen. Rekening houdende
met de noodzaak van investeringsbe
perking hebben B. en W. laatstge
noemd bedrag teruggebracht tot
ƒ129 miljoen. Verder menen zij niet
te kunnen gaan.
Zoals het met Den Haag gaat, gaat
few iok in vele andere gemeenten. De
gemeente Schiedam investeerde in
1956 ongeveer 23.330.000,--, waarvan
12 miljoen of 51,4 pet. voor rekening
Van de woningbouw kwam. In het eer
ste halfjaar 1957 bedroeg de investe
ring S.295.000,waarvan voor wo
ningbouw 6.960.000,-, of 74,8 pet. Het
is wel duidelijk, dat beperking van in
vesteringen ernstige vertraging in de
woningbouw ten gevolge zal hebben.
De impasse, waarin de gemeenten
thans verkeren, kan slechts doorbro
ken worden door maatregelen van de
regering. Op wel,re -wijze1 deze zich
voorstelt de gemeenten uit de nood te
helpen is nog steeds niet bekend. Ver
wacht mag worden, dat volgende week
dinsdag in de miljoenennota ophelde
ring gegeven ral worden. Dan zal moe-
Hef einde van Marken als eiland in zicht. De dijk ten noorden
van Durgerdam is nu zo ver gevorderd, dat de Gouwzee ten
zuiden van Marken over enige weken afgesloten is. Op de foto:
De aanleg van de dijk met op de achtergrond vaag zichtbaar
Marken.
ten blijken of de regering de gemeen
telijke zelfstandigheid als een kostbaar
goed wil bewaren, dan wel of zij nog
verder wil gaan op de weg van cen
tralisatie.
Het feit, dat in het algemeen het le
ven van de gemeenten veel meer be
heerst wordt door de Rijksoverheid
dan vroeger, dreigt bij vele gemeen
ten te voeren tot een apathische lijde
lijkheidshouding. Nodig zal daarom
zijn een prikkeling van het verant
woordelijkheidsbesef bij de gemeente
besturen, maar dan z:1 de regering
ook metterdaad moeten tonen, dat zij
handhaving van de gemeentelijke zelf
standigheid bevorderen wil
Niemand zal volstrekte onafhanke
lijkheid van de gemeenten tegenover
het centraal gezag verlangen. Maar
het mag niet zo worden, dat we plaat
selijke automaten krijgen, die be
diend worden dbor centrale autocra
ten,
de Ame-
b» de
Verenigde Naties heeft gisteravond
in de algemene vergadering, die voor
een speelhal debat over de Hongaarse
kwestie bijeenkwam, namens 36" tan
den een resolutie Ingediend waarin de
Sow jet-Unie wordt veroordeeld we-,
geas het neerslaan" jan de .Hongaarse
opstand eind-vorig Jaar. -
De resolutie stelt voor "dat de ver
gadering haar voorzitter, prins Wan
van Thailand, machtigt maatregelen
te nemen die hii nodig acht om de
vroegere aanbevelingen van de As
serablée ten aanzien van Hongarije
uitgevoerd te krijgen.
Na aen rede v&m Cabot Lodge kwam
de Hongaarse gedelegeerde Peter Mod
aan het woord.
De werkzaamheden van de vpi-
mogendheden-commissie van de V.N,
waren zijns inziens in strijd met hst
handvest der Verenigde Naties, terwijl
het rapport „onnauwkeurigheden en
lasten" bevatte. .Wat in Hongarije ge
beurde vorig jaar. is slechts een
kwestie die dit land zelf aangaat", al
dus Mod.
Mod verklaarde dat de Deen Alslng
Andersen, die voorzitter is van de spe
ciale commissie der V.N. voor Honga
rije. indertijd de bezetting van Dene
marken voor de Duitsërs vergemak
kelijkt heeft. Mod noemde het ken
merkend voor het rapport van deze
commissie dat de voorzitter intertui*
als Deens minister van DetensW de
bezettingen door de nazi's vergemak
kelijkt heeft Inderdaad Is het optre
den van Andersen gedurende deze pe
riode In Denemarken heftig gekritl-
S6Karl Eskelund. de "Deense afgevaar
digde bii de V.N. betitelde de uitla
tingen van*Modd als „laster
Hii zei dat de Deense regering al tn
Hongaarse kranten aanwijzingen haa
gevonden dat misschien een persoon
lijke aanval op Andersen gedaan zou
worden. „Er Is geep grond voor deze
opmerkingen en het is niet decent de
ze aanval over te brengen naar deze
verheven Assemblée". aldus Eskelund.
Minister Luns. die dinsdag aan boord
van het passagiersschip He de France
in New York aankwam om de bijzon
dere zitting van de Assemblée over
Hongarije bii te wonen, verklaarde te
genover verslaggevers dat Nederland
„aen zeer krachtig en ondubbelzinnig
standpunt van de Verenigde Naties in
zake» Hongarije" voorstaat.
Na de sterke afneming van» de goud
en deviezenvoorraad van De Neder-
landsche Bank gedurende de laatste
weken, tot een bedrag van gemiddeld
'140 miljoen gulden per week, 1» de
deviezenvoorraad ln de afgelppen week
slechts met f 16.2 miljoen gedaald.
De daling is dus belangryk kleiner
geworden en nog van sléchts geringe
betekenis. Ook verder maakt de week
staat van De Nederlandsche Bank een
betere indruk. De kasmiddcren van het
rijk zijn niet onbelangrijk toegenomen
en de bankbiljettencirculatie vertoon
de een sterke inkrimping.
(AduertentieJ
io&té in &*4asI
Uit naam van -premier Nehrne heeft
de ambassadeur van India gistermiddag
aan prinses Marijke twee pauwen aan
geboden. In de stromende regen ging
het gezelschap de tuin in, om het ge
schenk te bewonderen. De ambassa
deur, de heer B. K. Kapur en zijn
echtgenoteboden ook de drie oudste
prinsessen een geschenk aan: een
prachtige brokaatzijden stola.
Dinsdag is aan de gouverneur van
de Amerikaanse staat Arkansas, Orval
Faubus, een bevel om op 20 septem
ber voor de rechtbank te verschijnen
betekend, in verband met zijn wei
gering de door de federale rechter be
volen rassen-integratie toe te laten.
Faubus blijft echter voet bij stuk hou
den, Hij heeft verklaard dat hij niet
van plan is de nationale garde bij het
gemeentelijk lyceum van Little Rock
weg te halen. We l, zal hij - het aantal
gardisten, van, 200 op* lOO brengeö, om
dat :<fe spanning verminderd' i*..
Voor"'fiér' eerst" tn bijna een'Nveek
heeft Faubus gisteren zijn» ambtswo
ning verlaten. Faubus wilde zich niet
uitlaten of hij 20 september inderdaad
voor de rechter zal verschijnen.
De negen negerscholieren, die door
de nationale garde van Arkansas tegen
gehouden zijn toen zij het gemeente-
lyk lyceum in Little Rock wilden tie
treden, hebben gisteravond meege
deeld, dat z|j geen nieuwe pogingen
zullen doen om tot de school toegela-
tgn te worden, voordat de zaak op 20
september voor het gerecht is ge
weest.
Uit bet onderzoek van de Ameri
kaanse federale recherche (FBI) is ge
bleken dat gouverneur Faubus van de
staat Arkansas zonder noodzaak de
nationale garde in het geweer heeft
geroepen in Little Rock.
In de Verenigde Staten Is opnieuw
een proef met een raket mislukt. Dins
dagavond werö op het proefterreln
voor gelelde projectielen bij Cape Ca
naveral een grote raket afgevuurd, die
enkele minuten na het afvuren hoog in
de lucht uit elkaar spatte.
Toen het'projectiel yerd afgevuurd,
schopt het recht omhoog. Inplaats van
af té buigen in de richting van de zee
bleef het projectiel stijgen. Acht of ne
gen minuten na de start deden zich op
grote hoogte twee explosies voor, en
zag men vurige strepen naar benedpn
komen.
Naar bet ministerie van Sociale Za
ken en Volksgezondheid heeft mede
gedeeld, blijkt uit gegevens, die regel
matig bij de geneeskundige hoofdin
spectie binnenkomen, dat er op enke
le plaatsen in Nederland sprake is van
een „verheffing" van het aantal in-
fluenza-gevaUen.
In enkele Zuidlimburgse gemeen
ten zijn in verband met toeneming
van de influenza, w* rvan enkele
gevallen als Aziatische griep zijn ge
ïdentificeerd, ondanks het goedaar
dige verloop van de ziekte, voorzich
tigheidsmaatregelen getroffen. In
Valkenburg zijn enige scholen bij
wijze van voorzorgsmaatregel ge
sloten.
Berichten over hoptrede van de
Aziatische griep onder studenten in
Delft zijn nog niet voldoende gecon
troleerd om met zekerheid te kunnen
vaststellen, dat er inderdaad van A-
griep sprake is.
Globale indruk
Bij de geneeskundige hoofdinspec
tie bestaat een organisatie, die gege
vens verzamelt over het optreden
van influenza en over het ziektever
zuim.-"» Aangezien de influenza niet valt
onder de besmettelijke ziekten, waar
voor meldingsplicht bestaat, kan de
uit deze gegevens gevo-mde" indruk
niet meer dan globaal zijn.
Daarbij dient voorts in aanmerking
te worden „momen, dat eerst 12 da
gen, nadat keeNpoelmonsters naar
Lelden zijn opgezonden, kan blijken
of er sprake is geweest van A-gr
De patiënten zijn da- veelal weer
genezen. De autoriteit-n van de
volksgezondheid volgen de ontwikke
ling met grote zorgvuldigheid en zul
len niet nalaten de bevolking van deze
ontwikkeling op de hoogte te houden
eh, zó nodig, maatregelen te treffen.
Militairen
De Iegervoorlichtingsdienst heeft
medegedeeld, dat het aantal gevallen
van A-griep onder de Nederlandse mi
litairen in Sermelager (Duitsland) vol
gens een maandagavond ontvangen op
gave 360 bedroeg tegen 411 vorige week
vrijdag. Hieruit zou men dus mogen
concluderen dat deze griep, die een
mild karakter draagt, aan het afne
men is. De oefeningen van de vier Ne
derlandse bataljons zijn gisteren be
gonnen.
Koninklijke marine
Ook bij verschillende detachemen
ten der Koninklijke Marine te Den
Helder zyn gevallen van aziatische
griep geconstateerd. De ziekenboegen
aan boord van de schepen zowel als
aan de wal liggen vol patiënten en
tydens het weekeinde was het aantal
slachtoffers dermate groot, dat in de
centrale ziekenboeg aan de 'Buiten
haven mariniers van de wachtdetacbe-
menten moesten worden ingeschakeld,
om de verpleging ordelijk te kunnen
doen verlopen. De griep heeft ook hier
een goedaardig karakter.
Rapporten van westelijke di
plomaten hebben aangetoond 'dat
de Russische partijleider Chroes
tsjew bevel,heeft gegeven tot het
verscherpen van de controle
dié de Russische communistische
partij uitoefent over bet Russi
sche leger. De betekenis van deze
instructie aan de parteis waar
schijnlijk, zo melden deze rap
porten uit Rusland, dat Chroes
tsjew een conflict voorziet met
de minister Zjoekow.
In leger, vloot en luchtmacht pioe-
ten speciale partöcellen wordenjgeA
vormd.. Sinds' dé~"dood' van "Stalin" die'
op soortgelijke wijze de Russisch©
strijdkrachten- controleerde, ia de
macht van de politieke commissaris-
sen aanzienlijk verminderd, eh in de
meeste gevallen vrijwel verdwenen.
De specifieke opdrachten, of het ge
zag waarmede de cellen worden, be
kleed, zijn op het ogenblik nog niet
bekend geworden. Wel hebben, de "le
den ervan instructies gekregen om
binnen de strijdkrachten „uitleg, te gé
ven" van de internationale situatie.
Een van de omstandigheden, die tot
de zich thans ontwikkelende "situatie
hebben geleid is volgens United Press
wellicht dat Chroestsjew, tegen de
wens van Zjoekow, öe volledige „ont
waarding" van Stalin tegengaat Zjoe
kow, die door Stalin tot voor Staling
dood vrijwel naar Aziatisch Rusland
was verbannen, streefde «maar om het
portret van Stalin, zoals dat tydens het
2Cste partijcongres geschilderd was, in.
stand te houden. -
(Van een onzer verslaggevers)
Gistermiddag heeft de 54-jarige
werkman A, V. zijn 23-jarige stiefdoch
ter G. A. H. in de Palembangstraat ia
Amsterdam met een vleesmes enkele
malen ln d8 borst-gestoken. Daar'het
mes volgens de politie op het borstbeen
afstuitte, vielen de verwondingen nog
al mee. Het meisje is naar het zieken
huis gebracht. -
De buren, die op het hulpgeschreeuw
van het aangevallen meisje toesnelden,
sloegen een ruitje In de afgesloten bui
tendeur kapot en vonden haar op "de
trap zittend, terwijl zy hevig bloedde.
V. ging nu de buren te lijf en trof met
een juspan een twintigjarige jongen,
die eveneens in het ziekenhuis molest
worden opgenomen. Ook de moeder
van het meisje werd tydens de vecht-
party licht gewond. V., die elders in
Amsterdam woont, werd later gearres
teerd. In zyn keuken vond de politie
een pistool.
»3ssss3s3ssssss3ss3s3«a3saaaasss3s3sssssss3sssisssssssftsa33$$$ji^
is het christelijk dagblad dat in elk chr. gezin thuishoort.
Kent u een gezin Waarin nog geen christelijk dagblad ge
lezen Wordt?
fa? Wilt u ons dan e$n genoegen doen en de bon in 'de
Trouw-adüertentie, welke vandaag in ons blad is opge
nomen, aan dat gezin doorgeven? Dank u!
«swssacl
Djoeanda roept op tot
herstel
van
r>
rtner tfovraormlror mnrnnn" t. t s_i_:
eenheid
grip—I
Een depresile, die gigteren met grote sMel-
heid van de oceaan ln de richting van Ier
land koerste, passeerde vannacht Znid-En-
geland en lag vanmorgen boven het ruide.
HJke gedeelte van de Noordzee. De storing
ging vergezeld va» een omvangrijk regen-
gebied. Van gisteravond tot hedenmorgen
werd op een aantal stations al ongeveer
10 mm regen [getapt. De meeste regen
meldde het lichtschip Texel met 30 mm. Ten
zuiden van IJsland Is een nieuwe depressie
tot ontwikkeling gekomen, die zich In de
richting van Schotland verplaatst. Onder
Invloed van deze storing zal er morgen in
ons land opnieuw regen vallen.
'I
-V
