Oorlogsvormen
NOG EEN BOOT OP DE OCEAAN?
Hoop herleeft in
Duitse gezinnen
Beroep op inwoners
van Little Rock
Loterijgeen
VRIJSPRAAK IN ZAAK
KNVB-VOETBALPOOL
1M5
Gezin door gas
omgekomen
Onontplofte granaat lag
12 jaar in warenhuis
Gezin en dagblad
WAMtöEBON
Koelhuisboter: 85
a 90 c. per pakje
Eisenhower: „Staak gewelddaden"
FAUBUS VOELT
ZICH ST.ERK
Koningin en Prins
van koning Haakon
SLACHTOFFERS
OP DE WEG
r
5?
O0SDAG 24 SEPTEMBER 1957
VIJFTIENDE JAARGANG No. 370?
r
Geld verduisterd van
woningbouwvereniging:
12 maanden (4 voorw.)
Onderzoek toont aan: t
JN een christelijk gezin hoort een chr. dagblad, is u het
daarmee eens en kent u gezinnen in uu) omgevingWaar
men geen christelijk dagblad leest? Bewijst u ons dan een
dienst en geeft u onderstaande bon aan dat gezin door
EPij zullen u er zeer dankbaar voor zijn.
Botterdam: Witte de Withstraat 30 Telet 1157U0 (4 l.)
Postbus 1112 Postgiro No 424519
Klachtendienst abonnementen 18 3019.30 u.
Zaterdags 17—18 uur Telefoon 115700
's-Gravenhage: Huygensplein 1 Telef. 183467 f3 l
Postbus 1091 Postgiro No. 424867
Klachtendienst 18 30—19 30 u. Telef 362569
Schiedam: Lange Kerkstraat 24 b Telefoon 67882
Abonnementsprijs 61 cent per week. f 2.65 per maand.
7.90 per kwartaal, Losse nummers 15 cent
Verschijnt dagelijks
V-
y
(Geldig tot morgenavond).
LATER AFNEMENDE BEWOLKING.
Aanvankelijk zwaar bewolkt met voornamelijk in het
zuiden van het land enige regen, later van het noorden
uit afnemende bewolking.
Zwakke tot matige wind uit noordelijke richtingen.
Koudere nacht, iets hogere middagteroperaturen.
Morgen: zon op: 6.32 maan op: 8.48
onder: 18.34 onder: 19.08
Directeur: H. DE RUIG
6
Hnotrlierlacteur Dr J A. H J. S. tfttUINS SLOT
(Van onze militaire medewerker)
MOGEN wij de berichten geloven
dan hoeft SHAPE zich beraden
over de troepensterkte die minimaal
noodzakelijk is voor de verdediging
van West-Europa en zal de getrokken
conclusie aan de NAVO-mmisterraad
worden voorgelegd. Welke troepen
sterkte dit zal zijn is geheim, doch be
kend is dat generaal Norstad, de op
perbevelhebber van de NAVO, een
nanlal van 30 parate divisies het mini
mum acht. En dan nog slechts op
voorwaarde dat deze worden gesteund
door tactische atoomwapens. Zijn me
ning kant zich daarbij tegen die van
de aanhangers, van de z.g. sehnk-
draadtheorie, die met een veel gerin
ger aantal menen te kunnen volstaan,
uitgaande van de stelling, dat de
hoofdafschnkking tegen agiessie
ook lokale toch wordt gevormd door
de bedreiging met de massavergel-
dmgswapens, zodat deze tevens be
veiligt tegen lokale agressicncigingen.
Engeland helt naar deze theorie over
tn meent op grond daarvan het Britse
aandeel aan de verdediging van West-
Europa verder te kunnen reduceren.
De inconsequentie van de Britse op
vatting jegens West-Europa is echter,
dat het zelf voor de beslechting van
lokale gewapende conflicten elders dc
beschikking houdt over een strijd
macht met conventionele wapens.
-IT een en ander blijkt echter wel,
U dat het vraagstuk van de verde
diging van West-Europa nog om
streden is- Gelukkig konden wij uit de
Memorie van Toelichting op de Oor
logsbegroting voor 1958 ontwaren, dat
minister Staf ter zake een duidelijk
standpunt inneemt. Hij waarschuwt
voor al te eenzijdige oriëntering van
de defensie op het atoomwapen. Ge
béurt dat dan zal men te snel en te
vaak voor situaties komen te staan
waarbij men van het atoomwapen zal
moeten gebruik maken terwijl dit on
zijn verschrikkelijke consequentie
niet gerechtvaardigd is. Dan zou
men het alternatief moeten aan
vaarden van het „kruipende" voort
woekeren van communistische agres
sie op beperkte schaal, hetgeen uitein
delijk naar een algehele communisti
sche overwinning zou leiden. Er zul
len dus naast atomische middelen vol
doende conventionele moeten blijven
aldus de ministeriële conclusie, een
conclusie, die het standpunt dekt, dat
wij van deze plaats voortdurend heb
ben uitgedragen. Het is dan ook te ho
pen dat deze conclusie tot gemeen
goed in de NAVO zal worden en het
richtsnoer voor de defensiepolitiek
van de gehele NAVO in de nabije toe
komst. Dan wordt het echter ook hoog
tijd dat men deze grondslag op het ge
hele terrein der defensie gaat aan
vaarden en niet voor het ene deel op
dit been en voor het andere op een
ander been blijft hinken.
Het In- en Verkoopbui eau voor Zui
vel is er thans toe overgegaan koel
huisboter uitsluitend voor binnenlands
gebruik aan te bieden Werd vorig jaar
deze boter bij inschrijving verkocht,
thans is een vaste groothandelsprijs van
3 05 per kg af koelhuis geroemd
Dit betekent een prijs voor de consu
ment van 85 a 90 cent per pakje van
250 gram.
T X het huidige strategische denken
1 onderscheidt men drie oorlogs
mogelijkheden: een algemene oorlog,
een beperkte oorlog en een lokale oor
log. Onder de eerste verstaat men een
oorlog die totaal is d.w z. onbeperkt in
het gebruik van de oorlogsmiddelen en
geografisch, dus een wereld-A- en H
oorlog. De tweede vorm ziet af van
het gebruik van de strategische A- en
H-wapens en doet hoogstens een be
roep op lichte tactische atoomwapens,
mits dit niet de alles en ieder vernieti
gende oorlog met de zware A- en H-
'•vapens zal oproepen. Dc derde vorm
is beperkt zowel geografisch als in de
middelen. Deze zullen geen andere zijn
dan de conventionele en hoogstens
lichte tactische A-wapens, doch met
hetzelfde voorbehoud als hiervoren
voor de beperkte oorlog. Voor de be
perkte en de lokale oorlog zijn dus
de conventionele middelen karakte
ristiek.
Nu wordt vrij algemeen aangenomen
dat uit vrees voor zelfvernietiging bei
de partijen er zich wel voor zuilen
wachten een algemene oorlog te ont
ketenen. Bovendien, indien deze zou
uitbreken, zou deze zó allesvernieti
gend en snel verlopend zijn, dat het
pleit in een maand tüds zou zijn be
slist. In deze gedachtengang is er dus
geen plaats meer voor mobilisabele
eenheden op iets langere termijn,
noch te land, noch ter zee m de vorm
van een te mobiliseren reservev 00
noch in de lucht voor vorming vanre-
servesquadrons. Slechts paraatheid
heeft dus waarde.
IN Hamburg heeft men geringe
hoop dat M) van de 86 opva
renden van het Duitse zeilschip
„Pamir" de ramp op de Atlanti
sche Oceaan hebben overleefd.
Vijf man van het Duitse schip
zijn gistexavond opgepikt door
het Amerikaanse vrachtschip
„Saxon". Zij werden m een red
dingboot aangetroffen op onge
veer 600 mijl ten westen van de
Azoren. In de boot werden ook
vijf dode zeelieden van de „Pa
mir" aangetroffen.
Volgens radioberichten die de agen
ten van de Pamir" van het Ameri
kaanse vrachtschip Saxon hebben ont
vangen, zijn de overlevenden door mid
del van lichtseinen in contact geweest
met een sloep, waarin 25 man zaten.
Naar deze boot wordt thans met man
en macht gezocht.
De bemanning van een Amerikaans
vliegtuig, dat aan het opsporingswerk
deelneemt, heeft vanmorgen gemeld,
drie voorwerpen te hebben waargeno
men in het gebied waar de „Pamir"
gezonken moet zijn. Zy meent ook
lichtsignalen te hebben waargenomen
Een schip is op weg naar de plek waar
deze signalen zijn waargenomen.
Later meende de bemanning van het
vliegtuig ook op een andere plaats
lichtseinen te zien. Ook naar deze plek
is een schip onderweg.
De vijf overlevenden van de „Pa
mir", die door de „Saxon" werden op
gepikt zijn vanmorgen op het transport
schip „Geiger" van de Amerikaanse
marine, dat op weg is naar Marokko,
overgebracht De „Saxon" blijft zoeken
naar overlevenden.
Toen de sloep met overlevenden van
de „Pamir" gisteren werd opgepikt
door de „Saxon", stond de sloep onder
water. De boot bleef draven door de
luchtbuizen die rond de sloep beves
tigd waren. De vijf overlevenden ma
ken het volgens de laatste berichten
redelijk wel. Zij hebben verklaard dat
een tropische orkaan alle zeilen van
de „Pamir" had weggerukt en dat het
schip 45 graden slagzij maakte. Twee
van de geredden zijn jonge cadetten.
Gerst
Dc vaste kapitein van de „Pamir",
Hermann Eggers, die deze reis niet
meemaakte omdat hij met verlof was,
heeft verklaard dat de ramp waar
schijnlijk is ontstaan doordat de grote
masten het bovendek vernielden en
Marken wordt verbonden met het
vasteland. Deze foto werd genomen
vanaf de Markerzijde in de richting
van het vasteland, Het kleine dijkje
rechts op de voorgrond zal eens de
grote dijk zijn, die Marken uit zyn
isolement haalt. Nog slechts 200 meter
dijk en Marken zal geen eiland meer
zijn!
het water de ruimen bereikte. Het
schip had 36.000 ton gerst aan boord
en het water heeft waarschijnlijk het
graan doen zwellen, waardoor de lui
ken van binnenuit vernield werden.
Bij de rederij Zerssen en Co. te Ham
burg, agenten van de „Pamir", heeft de
telefoon de laatste dagen dag en nacht
gerinkeld. Verscheidene gezinnen heb
ben weer hoop gekregen nu bek «ad ïs
dat enkele personen de ramp hebben
overleefd en waarschijnlijk nog een
boot op de oceaan ronddrijft.
De „Pamir"-ramp heeft in Duitsland
indruk gemaakt als geen andere ge
beurtenis sedert de Hongaarse revo
lutie. De radiostations zenden regel
matig bulletins uit. De kranten schrij
ven over weinig anders. Kerken, spe
ciaal in de kuststreken, houden speciale
diensten. Populaire programma's zyn
bij de radio geschrapt.
De Haatrsê rechtbank heeft .heden
morgen uitspraak gedaan in de zaak
tegen de secretaris-penningmeester
van de K.N.VJB., de heer L, Brunt, die
veertien dagen geleden terechtstond,
verdacht van het gelegenheid geven
tot hazardspel. De rechtbank sprak
de heer Brunt vrij van het tenlaste-
gelegde en besliste, dat de door de
K.N.V.B. georganiseerde voetbalpool
dient te worden beschouwd ais, eèn
loterij.
Zoals bekend ging het in deze recht
zaak om de principiële vraag of de
K.N.V.B.-voetbalpool in stryd is met
de wet. De Haagse officer van Jus
titie, mr. dr. J. C. Maris, vroeg in zyn
requisitoir een voorwaardelijke ge
vangenisstraf op te legen van één dag.
- ET onlogische is nu, dat de conse-
j~j quentie wel voor de luchtmacht
der verschillende NAVO-landen word
getrokken, doch met voer zee- en land
macht. Men hinkt hier op twee gedach
ten nl. dat er nog wel een beperkte
oorlog kan uitbreken dJ. een oorlog
die wereldomvattend kan zyn, zoals
de laatste wereldoorlog, doch waarbij
het zware A- en H-wapen met ge
bruikt wordt Doch dit is een hersen
schim! Het Westen kar immers zulte
een oorlog niet voeren want het zou
weten, dat de Russische overmacht
aan convention^ middelen een Wes
terse nederlaag onontkoombaar sou
maken. Het Westen zou in dat geval
miTïïïïïïmïiïïiïïïïiïiïïÏÏIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlllltHlllllllllHllllltllllllllUlllllllllHIlllllllMllllllHlilllUHIIIIIIIIlHIIIlIHHHUIHI111111
naar het A- en H-wapen moeten grij
pen op straffe van ondergang. Derhal
ve is dé beperkte oorlo in deze zin
thans met mogelijk. Hij kan slechts
een realiteit worden indien het Westen
door versterking van dr conventionele
wapens ook op dit terrein een tegen
wicht tegen Rusland kan vormen.
Doch zoals de zaken thans staan en
bv. bij een beslissing van 30 divisies
voor de verdediging van West-Europa
is dit oorlogsbeeld uitgesloten.
REST nog slechts de mogelijkheid
van een lokale oorlog Bij zulk een
conflict zullen beide partijen er zich
wel voor wachten door de inzet van
haar middelen een uitbreiding van het
conflict te riskeren, dat tot een alge
mene oorlog die men niet wenst
zou leiden. In dat geval 2al men dus
geen grote sterkte aan mobilisabele
eenheden op lange termijn behoeven te
hebben, want het gaat in zulk een
lokaal conflict niet om massa. Men zal
b.v. ook njet bevreesd behoeven te
zijn voor een aanslag op het Westerse
meesterschap ter zee een levens
belang want dit zou een algemene
oorlog oproepen. Er is daarvoor dus
ook geen sterke reserve-escortevloot
nodig. Ak evenmin -s deze nodig voor
een algemene oorlog want deze is bin
nen een maand afgelopen en er valt
dus weinig tè escorteren in die perio
de.
Men ziet hoe de defensiepolitiek
momenteel op twee (en meer) ge
dachten hinkt en hoe noodzakelijk het
wordt dat men een lof'sche en voor
alle delen van de strijdmacht gelijke
lijk doorgetrokken lijn gaat volgen
Mogen de door SHAPE genomen con
clusies in deze richting wijzen! Hier
mede zou de efficiency in hoge mate
worden gediend!
Hartelijk toegejuicht door de be
woners van Tanger rijdt koning
Mohammed V van Marokko naar
het nieuwe gerechtshof in deze
stad dat hij zal openen. De auto
van de Mohammedaanse vorst
wordt begeleid door gemotori
seerde Franse politiemannen.
J
Hij achtte de heer Brunt, die als hoofd
van het K.N.V.B.-büreau verantwoor
delijk is voor de organisatie van de
voetbalpool, schuldig aan een misdrijf
als bedoeld in artikel 254bis van het
Wetboek van Strafrecht.
Eén der belangrijkste argumenten
van de Officier van Justitie, mr. dr.
J. C. Maris, voor „hazardspel" over
eenkomst met de paardentotalisator
werd door de rechtbank niet gesteund,
Haar standpunt was, dat ervaring en
kennis van de deelnemers niet van
overwegende invloed zijn op de uitslag
en derhalve de voetbalpool een kans
spel is, als omschreven In de lotery-
wet. Ook de stelling van de officier,
dat by een lotery „vaste" en dus
niet variabele (percentuele) prijzen
dienen te zyn, werd verworpen,
De officier had de heer Brunt sub
sidiair overtreding van de loterywet
ten laste gelegd. Maar de rechtbank
had zich reeds ter zitting, op verzoek
van de verdediger, op juridische gron
den onbevoegd verklaard dat punt te
behandelen.
Toch heeft zü in de motivering van
de uitspraak haar mening gegeven ten
aanzien van de „beslotenheid" van de
KNVB-toto. Vastgesteld werd, dat de
toto niet als een „besloten kring"
kan worden beschouwd, aangezien tus
sen de bh 'de KNVB aangesloten leden
slechts een zeer losse band bestaat (het
lidmaatschap van een voetbalvereni
ging) en bovendien praktisch iedere
mannelijke Nederlander boven de 18
jaar op gemakkelijke wijze het lid
maatschap kan verkrijgen.
De officier van Justitie heeft nog
niet beslist of hy tegen de uitspraak
hoger beroep zal aantekenen.
De heer Brunt was niet by de uit
spraak aanwezig.
PRESIDENT' Eisenhower
heeft gisteravond verklaard
dat hy, wanneer dit ter voorko
ming van verdere gewelddaden in
Little Rock nodig mocht blijken,
niet zal schromen gebruik te ma
ken van federale strijdkrachten.
Hij vaardigde een proclamatie uit
waarm hij de bevolking van Little
Rock beval „op te houden met en
zich te onthouden van tussenbei
de komen mzake bevelen van het
federale hof over de rassen-inte
gratie op de scholen".
De gouverneur van Arkansas, Fau-
bus, heeft op een persconferentie ver
klaard dat president Elsenhower geen
federale troepen in Little Rock kan
gebruiken, tenzij de gouverneur daar
om verzoekt,
„Ik ben niet yan plan erom te vra
gen," aldus Farnbus. Hij verklaarde
heel goed in staat te zün orde en
rust te handhaven.
In Little Rocjc hebben zich gisteren
opnieuw ernstige ongeregeldheden
voorgedaan. Negen negerleerlingen
waren erin geslaagd door een list het
gemeentelijk lyceum van Little Rock
binnen te komen. Zij moesten echter
na enkele uren het gebouw onder be
scherming van de politie verlaten, om
dat zich in en om het gebouw relle
tjes voordeden.
De negerleerlingen waren per auto
het schoolplein opgereden en door een
zijdeur het gebouw binnengegaan, ter-
wyl vyf volwassen negers de aandacht
van een menigte blanken afleidde. De-
zè afleidingsmanoeuvre slaagde, maar
een van de negers voor het gebouw,
een fotograaf, werd door de blanken
aangevallen en vry ernstig mishan
deld.
Politiemannen hebben gisteravond in
Little Rock minstens 100 auto's aan
gehouden en doorzocht. Enkele perso
nen werden gearresteerd.
Tijdens een vechtpartij tussen een
vijftigtal jonge blanken en negers in
een van de hoofdstraten van Little
Rock gelastte een politieman een auto,
waarin zich twee jonge negers met
drie vrouwelijke rasgenoten bevonden,
door te rijden. De neger aan het stuur
gaf toen plotseling gas en reed de po
litieman omver, die aan zyn been
werd gewond.
De politieman en zijn collega's open
den daarop het vuur op de snel weg-
rydende auto, die door drie politie
auto's werd achtervolgd. De jacht
eindigde in een doodlopende straat,
waar de auto in een tuin tegen een
schutting tot stilstand kwam. De be
stuurder werd gearresteerd wegens po
ging tot doodslag.
Een vooraanstaande negerin in Little
Rock, mevrouw Bates, heeft meege
deeld, dat de negerkinderen niet naar
het gemeentelijk lyceum in Little
Rock'zullen terugkeren, totdat presi
dent Eisenhower zal hebben verzekerd,
dat zij tegen de menigte zullen wor
den beschermd Mevrouw Bates is
voorzitster van de afdeling Arkansas
van de nationale vereniging voor ver
betering van de positie van gekleurde
personen.
1 c
naar begrafenis
H. M. de Koningin en ZAK. H. de
Prins der Nederlanden zijn voorne
mens de begrafenis van koning Haa
kon VH op dinsdag 1 oktober té Oslo
bij te wonen.
Ook koning BoudesJyn van België
zal bij de teraardebestelling aanwezig
zyn. Prinses Ragnhild van Noorwegen,
die in Rio de Janeiro woont als echt
genote van een Noorse zakenmaii,"
heeft haar vertrek naar Noorwegen
gisteren moeten uitstellen, omdat zij
Aziatische griep heeft. De prinses,
haar echtgenoot en hun twee kinderen
zullen nu donderdag naar Noorwegen
vertrekken.
Op de dag van de begrafenis om 11
uur 's morgens zal er in de Waalse kerk
aan het Noordeinde i& Den Haag een
rouwdienst worden gehouden. Leden
van de diplomatieke missies in Den,.
Haag en vertegenwoordigers van de
Nederlandse regering worden daarvoor
uitgenodigd. In de Noorse zeemanskerk
in Rotterdam wordt 's middags'' om,
4 uur een rouwdienst gehouden - voor-'-,
leden van de Noorse Kolonie in ons
land.
Staatssecretaris drs. E. H. v. d. Beugel
heeft gisteravond t een condoleance-
bezoek gebracht aan de ambassadeur
van Noorwegen, de heer M. L. J.'H.
Jorstad.
De Alkmaarse rechtbank heeft de
44-jarige ambtenaar ter secretarie te
Koedijk, A. B., veroordeeld tot 12
maanden, waarvan 4 maanden voor
waardelijk. met een proeftijd van drie
jaar.
Als administrateur van de woning
bouwvereniging „Goed Wonen" te
Koedyk, had B. ten nadele van deze
vereniging in de periode van septem
ber 1956 tot maart 1957 f 4500 ver
duisterd en ten eigen bate aangewend.
Uit het onderzoek was gebleken, dat
er te weinig controle moet zijn uitge
oefend.
0 De 53-jarige J. van der Molen uit
Brantgum is zondagmiddag in Drach
ten met zyn bromfiets tegen een ver-
kearspaal gebotst. Hy liep een hersen
bloeding op en is 's nachts overleden.
Bij de Loonerstraat in Assen is de
drieiarige P. M door een auto gegre
pen en gedood.
De 62-jarige heer H. Jongs te Gro
ningen is overleden aan de verwon
dingen, die hy vorige week opliep bij
een verkeersongeval,
9 De 61-jarige G. van der Sman uit
's Hertogenbosch is maandagavond
door een auto gegrepen toen hfi achter
3
Het gezin Lekkerkerk, dat dood
werd aangetroffen in een zomerhuisje
te Noordwijk, is door koolmonoxyde-
vergiftiging om het leven gekomen.
Tot deze conclusie kwam de gerechte
lijk 'geneeskundige dr. Hulst uit Lei- -
den. Het koolraonoxyde was alt gas
afkomstig.
„Iemand moet de gaskraan half
geopend hebben", aldus de hoofdin
specteur van politie te Noordwijk, dé
heer A. N. Merkelbach. „Wij moetén
nu nog uitzoeken wie dat geweest is".
Zoals bekend is, bestond het gezin
uit vier personen: de 26-jarige heer
Lekkerkerk, kelner van beroep, zijn
27-jarige vrouw en twee kinderen van
vijf jaar en vijftien maanden.
Een bakker heeft gisteravond aan
de -echerche verklaard, dat hij zater
dagmiddag bij het bezorgen van brood
een sterke gaslucht in de woning had
een van de tegenovergestelde richting geroken Hy heeft toen het gaskraan-
komende auto de weg overstak. Hy is i ije, dat half openstond, dichtge-
in het ziekenhuis overleden. jdraaid
(Van onze correspondent)
Tussen de liftkoker en een der plafonds in het gebouw van C. A te
Groningen heeft sedert het eind van de oorlog een zware onontplofte granaat
gelegen. Het projectiel, dat maandag werd gevonden door werklieden, die
bezig zijn aan de restauratie van het gebouw, was een brisantgranaat van een
kaliber van 10 cm. Een der arbeiders heeft de granaat naar de politie gebracht,
hoewel dit werkje niet zonder gevaar was.
Naam en voorl.
Straat en no.
Woonplaats
abonneert zich ingaande heden "op DAGBLAD TROUW en wenst*
het abonnementsgeld te betalen
per week f 0.61
per kwartaal f 7.90
per week of per kwartaal doorstrepen
Do gedurende de eerstvol
gende twee weken ver
schijnende nummers ont
vang ik GRATIS
De gehele bon inzenden aan
DAGBLAD l'KOUW,
Postbus 1112, ROTTERDAM
overlevenden
Vijf
van
Pamir" opgepikt
t
JT1
j
ti