Legerklacht
en
Slechts acht stemmen waren tegen
KAMER AKKOORD MET
ONTWERP DELTAWET
Dr. Kortenhorst wenste
JielemoIk%
menu
Minder spanning onder de
Nederlanders in Djakarta
m
GEMEENSCHAPPELIJKE VERKLARING
Compromis tussen
V.S. en Rusland?
Stukken meteoriet
vielen in Gooi
Vastbesloten tot
ongestoord proces
van vooruitgang
Amerika kan zijn
achterstand
inhalen
sis
Prof. Romme had
grondwettelijke
bezwaren
Ruimtehond9 binnen
week terug
Indonesische premier bindt in
'■m
ml
D
WOENSDAG 6 NOVEMBER 1957
VIJFTIENDE JAARGANG No. 3830
Öntivapeningskwestie
mm
j&pall
mm
:mË
Botterdam: Witte de Witt)straat 80 Telet. 115700 (4 L)
S?5^8 y12 Postgiro No. 424519
KJachtendlenat ahoncexTictiten 18.30—19.30 u.
Zaterdags 17—18 uur Telefoon 115700
V^iavMihiige|Huygen3pl«ln 1 Telef. 183467 (S L)
Postbus 1091 Postgiro No. 424867
u lOachtendienst 18.30—19.30 u, Telef. 362569
Schiedam. Lange Kerkstraat 24 b Telefoon 67882
Abonnementapifo 61 cent per week. 2 65 maand
7 Ju per Kwartaal. Losse nummers 15 cent.
Verachüst dagelijks
Directeur: H. DB RUIG
(Geldig tot morgenavond).
RUSTIG WEER.
Koude nacht met bier en daar mist. Overigens lang
zaam toenemende bewolking met morgen in het oosten
van het land tijdelijk enige regen. Weinig wind en
ongeveer dezelfde middagtemperaturen.
Morgen: Zon op: 7.47 Maan op 17.04
Onder: 17.04 Onder: UI
■J:
0> O
Hoofdredacteur: Dr. J. A. JÉ. J. S BRUINS SLOT-
NS bereiken voortdurend klachten
J over ons leger. De klachten zijn
van allerlei aard. Hoofdklacht is dat
de dienstplichtige soldaat te weinig te
doen heeftl Ook over herhalingsoefe
ningen beklagen velen zich dat zij hun
tijd hebben verdaan met niksen. Er is
veel administratieve rompslomp. Dat
zijn allemaal klachten, die er altijd
geweest zijn. Maar de vraag moet
wel gesteld worden of degenen, die de
schema's voor de oefeningen opmaken
wel voldoende rekening houden met
de geestelijke en psychologische as
pecten daaraan verbonden.
Het is duidelijk dat wij met het oog
op de paraatheid van de troepen na
een zekere eerste oefentijd een sta
dium bereiken .vaarin er voor de
soldaat minder" te doen komt. Zijn
functie bestaat dan in bet aanwezig
zijn, in het paraat zijn. Men tracht
uiteraard die periode zo nuttig moge
lijk te besteden.
Maar men krijgt wel de indruk dat
dit meer op papier in orde Is dan in
werkelijkheid.
EN andere klacht die ons ter ore
kwam, is deze dat het met de in
terne voorlichting in ons leger maar
slecht gesteld is. Zo hoorden wij dat
met name de voorlichting over de
NAVO bij de gehele landmacht zeer
slecht Is. En dat ls een bedenkelijke
zaak. Want de Nederlandse defensie
inspanning heeft alleen zin in NAVO-
verband.* De Nederlandse soldaat en
vooral het kader moet daarover voor
gelicht worden. Want men kan alleen
goed soldaat en goed onderofficier en
officier zijn als men de zin van zijn
werk verstaat.
Een goede voorlichting is dan ook
noodzakelijk voor het moreel van de
troep. Zij heeft ook in voldoende mate
ontbroken met betrekking tot de be
noeming van generaal SpeldeL Eh
daar was zij juist zo nodig om allerlei
kankerpraatjes te voorkomen of uit de
weg te ruimen. Het is jammer dat
men daar in Den Haag onvoldoende
begrip voor schijnt, te hebben. En dat,
terwijl de communisten meesters zijn
op het gebied van de psychologische
oorlogvoering. Een oorlogvoering
waarmee zij niet wachten tot de Ne
derlandse soldaat aan het front staat.
4
w£N^4erd<v_zeereipriigeifgritf
L heeft betrekking op een aantal
dér instructiefilms. Wij moeten ons
behelpen met Amerikaanse en Engel
se films, die dus gemaakt zijn voor
Amerikaanse èn Engelse soldaten.
Het commentaar daarbij wórdt in het
Nederlands gesproken en dat niet zon
der bravoure.
Een voorbeeld uit een film over dé
gevaren van de atoombom. De Neder
landse stem zei onder meer:
„En dat is dan een mooie stad om
er eens een eitje op te gooien, een
atoomeitje nog wel...."
„Ja en als je dan dicht bij bet mik
punt van de bom ligt, dan ben je de
sigaar. gn een brandende sigaar nog
wei".
„En als- je deze instructies niét op
volgt, dan krijg je een titel voor je
naam. De Utel wijlen. En dat is niet
zo mooi...."
De films wekken de Indruk dat al
leen, maar de sufferds sneuvelen. Als
je alles volgens het boekje doet, kan
je niet gauw iets gebeuren.
Deze indruk wordt bewust gewekt.
Bij een van de films wordt gezegd:
„Maar dè stommelingen leven niet
lang, die verdwijnen vanzelf".
jQE Nederlandose en de Australische regeringen hebben vandaag in
Den Haag en in Canberra een gemeenschappelijke verklaring
gepubliceerd, waarin zij bet voornemen te kennen geven de samen
werking op het gebied van beleid en bestuur in Nieuw-Guinea te
versterken.
Deze gemeenschappelijke verklaring is bekendgemaakt op het
ogenblik, waarop de minister van Zaken Overzee, mr G. Ph. Hel
ders, in het Australische gebied van Nieuw-Guinea is aangekomen,
waar hij morgen in Port Moresby besprekingen zal voeren met zijn
Australische collega, de heer Paul Hasluck. De beide ministers zul
len in de loop van volgende week tezamen naar Canberra reizen,
waar de besprekingen zullen worden voortgezet.
Minister Ztflstra heeft gister
middag de uitbreiding van Rip.
pens planofabriek in Ede ge
opend. Na de plechtlrheid be
speelde de minister een gloed
nieuwe vleugel. Naast de minis-
ter dè directeur van, de fabriek,
de heer J. J. Rippen. (Zie ook
elders in dit nummer).
EZE zogenaamd flinke manier van
praten, zal iedere" normale sol
daat of doen walgen of met angst ver
vullen voor zijn superieuren die dus
kennelijk zo over de dood denken.
Er is een film, die „Eerste hulp aan
het front" heet. Elke rekruut krijgt
deze na een paar weken al te zien. En
heel wat vallen bij die vertoning
flauw.
Er zijn officieren die zeggen: „Je
moet die kerels nou eenmaal harden
maar waarom worden de soldaten op
dit zien van al dit vreselijke niet op
een menselijke manier voorbereid? Ze
zijn er immers zelf zo bij betrokken.
En ze zijn toch eigenlijk de kinder
schoenen nog maar ternauwernood
ontwassen. Dat zakelijke en z.g. flin
ke praten over - sneuvelen £6°
„kwestie van pech hebt en" - ver
knoeit het moreel van de soldaat-
Als wij de Nederlandse soldaat wil
len verzoenen met de noodzakelijkheid
van ónze defensie en van zijn taak
daarin, zullen we dat anders moeten
doem
Dan zal hem die noodzakelijkheid
moeten worden duidelijk gemaakt en
dan zullen zijn leidslieden zich moeten
tonen als mensen die zich hun gees
telijke verantwoordelijkheid voor jon
ge mensen die zij in een vreselijk be
drijf moeten leiden, bewust zijn.
TWSDAGAVOND is .te New
York van gewoonlijk goed.in-
gelichte zijde vernomen dat dè
Sowjet-Unie en de Verenigde Sta
ten hebben ingestemd met een
plan afkomstig van de afge
vaardigden van India en Canada
in de V.N. om het aantal in de
ontwapeningscommissie vërte-
genwoordigde landen met tien uit
te breiden.
Aanvaarding van dit plan xon dus
betekenen dat de Sowjet-Unie weer
bh de onderhandelingen over de ont
wapening zal worden betrokken.
Aan het bovenstaande werd door de
zelfde bron toegevoegd, dat de even
tuele uitbreiding van de commissie tot
22 man geenszins inhoudt .dat het Wes.
ten is gezwicht voor het Russische ul
timatum van maandag jL, doch alleen
dat de Westerse landen thans willen
zien of de Sowjet-Unie bereid is deel
te nemen aan een vastberaden poging
om in groter verband overeenstemming
over de ontwapening te bereiken.
Naar verluidt voorziethet voorstel
ook in uitbreiding van de sub-commis.
sie voor de ontwapening, die thans uit
vijf leden bestaat en door de leden
van de ontwapeningscommissie wordt
samengesteld.
i-« EN zeer ernstige misstand is nog
EL, steeds het vloeken. Er wordt naar
hartelust gevloekt tegen minderen. Of
ficieel, is het verboden, maar een
soldaat kan er weinig tegen beginnen.
Want wil bij zijn beklag uiten over het
gedrag van zijn kapitein, dan moet hij
dat beklag indienen bij die kapitein.
En dat leidt tot de een of andere
vorm van weerwraak. Natuurlijk mag
Schade aan motor en auto
(Van onzè correspondent)
Een kapper uit Huizen, die gister
avond met een duopassagier op de mo
tor op de grote rijksweg door het Gooi
reed, zag plotseling een gloeiend voor
werp in de lucht, dat zich met grote
snelheid in zijn richting bewoog. Nog
voor hij zijn voertuig tot stilstand kon
bréngen, werd de koplamp van de mo
tor door het projectiel vernield.
De politie, die aanvankelijk wat
De verklaring heeft de volgende in
houd:
1 De Nederlandse eri Australische
regeringen baseren hun politiek
ten aanzien van de gebieden op
Nieuw-Guinea, waarvoor zü ver
antwoordelijk zijn, op de belangen
en onvervreemdbare rechten van
de inwoners van die gebieden in
overeenstemming: met. de bepalin
gen en de gebat van het Handvest
der Verenigde Naties.
2 Nederlands. .^.Nieuw-Guinea, het
Australisch trustgebled Nieuw-
Guinea én Papoea zijn geografisch
en etnologisch verwant eh de toe
komstige ontwikkeling van de be
volkingen van deze gebieden zal
gebaat zijn met; samenwerking op
het gebied van beleid en bestuur.
9 Daaróm voeren 'de Australische en
Nederlandse regeringen «n rij
zullen dltopkjütde tofcpdvrt^blij-
vexrdoén èetfbririd-datgcöncnt
op de politieke,,èwmémiische,
socialeen'ópvcHedktindlèè vooruit
gang van d'e bevolkingen van hun
gebieden op een wijzé, die reke
ning houdt, inet deze etnologische
en geografische verwantschap.
4 Tegelijkertijd zullen beide regerin-
jgen de samenwerking, welke er
thans bestaat tussen hun bestuurs
organen in die gebieden, voort
zetten en versterken,
e Daarbij zijn de beide regeringen
vastbesloten éen ongestoorde ont-
wikkeling van dit proces te bevor-
déreri, totdat de inwoners vande
betrokken gebieden in staat zullen
zijn over hun eigen toekomst te
beslissen.
Gunstig perspectief
Een woordvoerder van het .ministe
rie van Buitenlandse Zaken in Den
Haag heeft naar aanleiding van de pu
blicatie van de verklaring erop gewe
zen, dat reeds geruime tijd gestreefd
wordt naar een samenwerking.op be
stuursgebied op het eiland, door Ne
derland en Australië. Reeds ih .1953
werd met dit streven een aanvang ge
maakt. V
Volgens de woordvoerder «al deze
samenwerking gunstige perspectieven
bieden. Zij strekt zich volgens de reeds
in 1953 gemaakte afspraken uit tot be
paalde terreinen van .bestuursbeleid.
Het ligt in de bedoeling op het gebied
yan de ontwikkeling van de landbouw,
van -het gezondheidswezen, de quaran
taine-voorzieningen en de opvoeding
tot een uitwisseling van gegevens te
komen.
De samenwerking zal rich voorts ook
uitstrekken tot het verbeteren van de
sceptisch stond tegenover dit relaas,
kwam kort daarna tot andere gedach
ten. Er meldde rich even later nl. een
automobilist, die verklaard^ dat men
in het donker op de rijksweg op hem
had geschoten, te oordelen althaos
naar een flink gat in een van de auto
ruiten. De politie stelde vast, dat het
geen kogel kon zijn geweest,omdat
het gat een langwerpig® vorm ver
toonde.
Verband leggende tussen beide aan
giften, stelde de politie zich in verbin
ding met de Utrechtse sterrenwacht.
Van deze zijde werd gewezen op de
mogelijkheid van een stuk vallend me
teoriet. Deze oploming heeft de politie
voorlopig maar als de meest waar
schijnlijke aanvaard.
verbindingen tussen de delen van het
eiland, waarmee reeds vier jaren ge
leden een begin is gemaakt door de in
stelling van een geregelde lucfa(ver
binding. Het ligt In de bedoeling de
op deze gebieden reeds begonnen sa
menwerking te consolideren en uit te
breiden. De thans bekend gemaakte
gemeenschappelijke verklaring zal
daartoe meer mogelijkheden bieden.
Er -wordt op gewezen dat op bestuurs
gebied nog meer dan tot dusverre con
sequenties kunnen worden getrokken
uit de etnologisch en geografisch ge
lijke gesteldheid van Nederlands en
Australisch Nieuw-Guinea.
MIN/STER DIJLLES:
De Amerikaanse minister van Bui
tenlandse Zaken, Dulles, heeft ver
klaard, dathet er naar uitziet alsof de
Sowjet-Unie op het gebied van pro-
jectjelen^tq^enige: opriphten, dexjtLS.
vooruitIs.Tr De AmérBóinèh zóddën
zdi: evenwél Iran achterstand kunnen
inhalen.
Dulles achtte het wenselijk, dat En
geland en andere. Europese bondgeno
ten worden voorzien van ballistische
projectielen met. middelgrote reikwijd
te,:
De kwestie van het opslaan van kern
wapens in Europa ten behoeve van de
NAVO wordt nauwkeurig bestudeerd.
Hij was van mening, dat er zich niet
binnen afzienbare tijd nog eens een
situatie zal voordoen, waarin het Wes
ten een machtsoverwicht zal hebben als
in 1948 en 1949.
fx-.
.„../fig
De minister van Verkeer en Waterstaat, mr. J. Algera, "werd, mi de aanvaarding van het ontwerp Deita^wet door dét-.
Tweede Kamer, van vele-zijden gelukgewenst. De voorzitter van de Kamer, 'mr, L. G, Kortenhorst, drukt minister^
Algerade hand, J--.
t
Advertentie)
Deltawet met 106 stemmen vóór ën 8 K.V.P.-stemmeö tegen aan
genomen.
Op dit historische ogenblik flitsten televisielampen aan en tele
visiecamera's'snorden. Minister Algera dankte de Kamer dat zij het
wetsontwerp had goedgekeurd. Hij besloot zijn rede met de bede,
dat God het werk tot bescherming van onze zeeweringen zal mogen
zegenen.
De kamervoorzitter, dr. Kortenhorst, richtte gelukwensen tot de
regering en speciaal tot minister Algera,' de bestuurscolleges van
Zuid-Holland, Zeeland en Noord-Brabant, de Tweede Kamer en net
gehele Nederlandse volk.
Voordat de Kamer het ontwerp aan
vaardde, tverd een aantal amendemen
ten en moties behandeld.
Het belangrijkste amendement had
betrekking op de vraag of de staat het
onderhoud en beheer van bepaalde
waterstaatswerken volgens de grond
wet aan. zich mag trekken dan wel tot
de nitsluittude bevoegdheid van de
provinciale staten moet laten'. Een
amendement van de heer Van den
Heuvel (KVP) wenste er geen twijfel
over te laten bestaan, dat de grondwet
de provinciale staten hier uitsluitend
bevoegd verklaart.
Dit amendement is ten slotte ver
worpen. Alleen de KVP was voor.
Prof. Romme. de K.V.P.-fractielei-
der, leverde over deze zaak gistermid
dag slag met prof. Oud (V.V.D.), mr
Versteeg (A.R.) en mej. Schilthuis
(Arb.), die het alle drie met minister
Algera eens zijn dat er geen strijd met
de grondwet is, wanneer de staat in
Weel uwatlelclcer smaakt?;
SPINAZIE (uit blik) met
^{è%^JaaHe$"TstuKfes^egèk
iiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiuintinniuiimiiiiiiiHiitiiitiiiuiiHiiiiiiiiiiiiiintimiiutiimtiiiiiniiiHiitiintniiminiiiiiHiiiiiiiHimiiiinm
men niet alle mensen in het leger
over één kam scheren. Ook vele sol
daten vloeken mee. Maar over het al
gemeen is op dit terrein het goede
voorbeeld volkomen zoek.
Bij de aankomst van een groep
aspirant-officieren bij een school voor
reserve-officieren, werden de mensen
ontvangen met een toespraak die ge
heel uit godslasteringen bestond.
Bij het vertrek kregen zij o.m. te
horen: „En haal het (volgde een zwa
re vloek) nooit in je donder om een
onderofficier met u aan te spreken.
Hij is je mindere en dan zeg je jij.
Alleen als het een adjudant-van ln de
zestig is, kun je wel eens u zeggen'
Op deze wijze worden de onderlinge
verhoudingen in het leger er niet be
ter op. Zou het de discipline niet ten
goede komen als men fatsoenlijk en
op ménselijke wijze met elkaar om
ging?
Wij hebben dit maar eens op tafel
gelegd. Men moet de kritiek niet aan
de mensen van de „derde weg" over
laten. Het is beter dat wij. die harte
lijk voorstanders zijn van een goede
defensie, deze kritiek naar voren bren
gen. Want er is hier veel dat om ver
betering, dat om radicale verandering
LL
Engeland vierde gisteren wat
men bij ons ,JPrinjesdagnoemt:
de officiële opening van de
nieuwe zitting van het parlement
door koningin- Elizabeth 11.
Der traditie getrouw speurden
mannen in kleurige uniformen
tevoren in de kelders van het
parlementsgebouw naar spring
stoffen en andere materialen die
b\j een aanslag gebruikt kunnen
worden. Dit onderzoek is sinds
het buskruitverraad" van 1605
verplicht.
vy
Radio-Moskou heeft dinsdagavond
meegedeeld dat de toestand van de
hond in de tweede Russische kunst
maan bevredigend is. De ademhaling en
de polsslag van het dier zijn normaal.
Professor Baclin, directeur van het
Moskouse instituut voor astronomie,
heeft aan een correspondent van radio-
Boedapest meegedeeld dat de hond
binnen een week in de Sowjet-Unie
zal landen. Volgens deze Russische ge
leerde heeft de hond voor een week
voedsel by rich.
Premier Djoeanda Kartawidjaja
heeft medegedeeld, dat de Indonesische
regering maatregelen heeft genomen
tot voorkoming van excessen tüdens
de campagne „tot bevrijding van West-
Irian", waarvan het tweede stadium op
10 november zal beginnen. Zijn verkla.
ring heeft de bezorgdheid onder de
12.000 Nederlanders in Djakarta enigs
zins doen afnemen.
Volgens een door de Nederlandse
Kamer van Kapphandel voor Indone
sië uitgegeven communiqué heeft pre
mier Djoeanda tevens verklaard, dat
de Indonesische regering prijs stelt op
een ongestoorde voortzetting van de
activiteit van alle bedrijven. Een de
legatie van de Kamer van Koophandel,
die door de Indonesische minister
president in audiëntie was ontvangen,
had uitdrukking gegeven aan de be
zorgdheid onder het Nederlandse za
kenleven in Indonesië over de gebeur
tenissen in het kader van d* „West-
Irianactie".
Ook het comité van actie voor de
bevrijding van West-Irian bindt thans
in, blijkens een verklaring, waarin
wordt gezegd dat het volkomen on
juist is dat het de bedoeling zou zijn
in het- tweede stadium van de cam
pagne over te gaan tot intimidatie,
vernieling of andere terroristische da
den tegen persoonlijke eigendommen
en particuliere ondernemingen.
Soerabaja
Inmiddels wordt uit Soerabaja ge
meld, dat thans ook daar met de „verf
kwastencampagne" is begonnen. Vrij
wel alle winkelruiten en de gevels van
kantoren en winkels in het winkel
centrum waren beklad met slagzinnen.
Op de muren van de ambtswoning van
de Nederlandse consulaire vertegen
woordiger in Soerabaja was geschil
derd: „We willen de stijfkoppige Hol
landers kruisigen", en „Geef West-
Irian aan ons-terug,, aap"*
het algemeen belang onderhoud Jen be-v.
heer over belangrijkewaterstaatswer-
ken aan zich trekt'
Bij de replieken bleek dat vrijwel
iedereen van mening is, dat /by \,:-de?
schaderegeling-; van de Deltawetmet
alleen de visserij en aanverwante-
drijven^ worden genoemd, maar „allé
bedrijven" (Zegering Hadders, VVD) óf -
„andere daarvoor ia aanmerking ko-
mende bedrijven" (van Dóngen, "KVP,
De Ruiter, ch, Den Hartog,: VVD) ,o£
alsmede andere getroffenen". (Wes-
terhout Arb. -
OESTERTEELT
Hierover werden een aantal amende-
menten ingediend. Een amendement,
van de heer Van Dongen (KVP) oin V.
ook andere.'daarvoor in aanmerking
komende edrijven in het „schadeartl-
kel" op te nemen, werd z.h.s: aanvaard.;
(Ar.) stond erop dat aan dè oester
teelt in de Oosterschelde integrale
schadevergoeding werd gegeven, wam-
neer de Oosterschelde mócht -wordén?:Jf
gedicht.
Dé hëer Den Hartog. (WD)^diende
een motie in, waarin hij de uitspraak
van de kamer vroeg, dat het nadere
overweging behoeft of 'de proefneming
in het Yeerse Gat met betrekking tot
de oester teelt dient te worden uitge
voerd en waarin er bij de regering 'pp
wordt aangedrongen, dat alvorens
wordt aangevangen met de werken, die
nodig zijn om deze proefnemingen-ült'-
te voeren, een afzonderlijk daartoe;.'-;
«trekkend krediet bij dè kamer-wordt
aangevraagd..
Deze motie werd mede ondersteund
door ds. van der Zaal, (Ar), die als
zijn oordeel, uitsprak, dat eerst de re-
sultaten van het laboratorium-onder-
zoek in IV emeldinge gunstig .moeten J-lj
zijn, vóórdat met deze werken kén-'
worden begonnen. De motie-Den Har- .-,
tog werd z.hj. aanvaard.
De heer Van der Peijl (ch) meende
dat ovec de aanleg van een sluis *in
de afsluiting van het Veerse Gat éèü'V;'
nota pro èn contra zou moeten wordgn'^):
opgesteld. Hij hoopte ook dat de zaak
van de vaste verbinding over de Wès-
terscftelde. die voor de verlossing uit - -
het isolement van Zeeuws-Vlaanderen-fë"
zo belangrijk is, zeer binnenkort Utt-v-
studie zal worden genomen, r
De heer Verkerk vroeg de bewinds-
man of nij met het provinciaal bestuur';
wil nagaan of er een grondslag is
de voorbereiding van een meer uitge-r
breid onderzoek in deze aangelegen'r -
heid. Aangenomen werd een* motié-;:-.'. J
Westerhout (Arb.) waarin de regering
werd gevraagd een onderzoek in-te v> 1
stellen naar de wenselijkheid van op-Jis?;
richting van een ontwikkelingsfonds
voor het Deltagebied ter stimulering:;,
van de maatschappelijke en ctiltiirèïe i
activiteiten.
Minister Algera, die om zes uur aaqr<|
het woord kwam om een begin mefcf
.Zie 'verder .pag.
SSsl
Wè.
Nederland en
inniger samenwerking
op Nw.-Guinea
ssa®
WAM; 01
