Belangrijke studie
fi
POLITIEKE WAARNEMERS IN PARIJS:
In principe akkoord met
atoom-raketbasissen
Noren wijzigden
standpunt
Wordt Euromarkt
uitgesteld?
..Rotterdam" in aanbouw I
ROOS
rideaux
Hasselman krijgt
Navo-topfunctië
Telegram aan dr. Drees:
EVACUÉS BITTER
TELEURGESTELD
Indonesië wil de K.P.M.
niet nationaliseren
KERSTGROET VAN PRINSES MARIJKE
LAATSTE NIEUWS
Nieuw voorstel óver
ontwapening
Minister Staf over
proces-majoor K.
Bagdadpact wordt
verstevigd
Zee „genaast" om
verbindingen te
verzekeren
Te ceel geüraagd
Schepen te oud en
te duur,
aldus minister
DROOG WEER
D
DONDERDAG 19 DECEMBER 19S7
VIJFTIENDE JAARGANG No. 3873
een dis met cachet
door
Commissie
.'NÉT-
14 dagen gratis
Directeur: H. DE RUIG
Hootdreuacteur: Ur. J. A. H. J. S oKUlJNS SLiüf
o
Zie verder pag. 3, 4e kol.)
Koninklijke marechaussee
weer in blauwe uniform?
7.90).
Rotterdam. TOtte,do Wlthatraat 30 Telef. 115700 (4 L)
f uSSLi1!32 J~ Potglro No. 424519
™J^^5?rt,5boim<S,ent«ï 13.80--I9.3O u
zaterdags 17—18 uur Telefoon 115700
f-GraTentage: Huygeni»plem 1 Telef. 183467 CS 1
1091 Postgiro No. 424867
- iUficntCTdienst 18.3019.30 a. Telef. 362569
AjSnnSantm^t Berkstfaat 24 b Telefoon 67882
nt wTeek- 1 2-65 per maand.
f 7.90 per kwartaal. Loss© nummers 15 cent
Verschijnt dagelijks
Veranderlijke bewolking en op de meeste plaatsen droog
weer. Overwegend matige wind tnssen zuidwest en zuid.
Dezelfde temperaturen als vandaag of iets lagere.
.Morgen: Zon op: 8.47
onder: 16.32
Maan op: 7.39
onder: 16.18
E economische ontwikkeling en de
_J groei van onze bevolking stellen
de verschillende overheidsinstanties
voor grote problemen ten aanzien van
de ruimtemogeiijkheden.
Binnen het kader van de rijkswet
geving en met eerbiediging van de po
sitie der gemeenten heeft ook de pro
vinciale overheid op dit terrein een
moeilijke taak. Zij zal bij het maken
van plannen en het doen van sugges
ties onderscheidene belangen tegen
over elkander moeten afwegen.
Gedeputeerde staten van zuidi
Holland hebben dezer dagen on
der de titel „Randstad en Delta" een
studie gepubliceerd over de ontwikke
ling van het Zuidhollandse zeehaven
gebied. Dit is geen vastomlijnd plan.
doch beoogt slechts de richting aan te
geven, waarin de daartoe bevoegde in
stanties de ontwikkeling In het zuid
westelijk deel van de provincie Zuid-
Holland zouden kunnen leiden. De pro
vinciale staten zullen zich in het be
gin van het volgende jaar met dit rap
port bezighouden. Reeds is een ver
gadering gehouden van het college
van Ged. Staten met de burgemees
ters van de betrokken gemeenten. Ze
ker is, dat op korte termijn belang
rijke beslissingen moeten vallen.
DOEL van de studie is de ruimte
lijke mogelijkheden te onderzoe
ken voor de economische ontwikkeling
van het Zuidhollandse zeehavenge
bied met behoud van de bewoonbaar
heid van deze streek.
De gegevens in het rapport doen uit
komen voor welke ontzaglijke taak de
overheid in de komende decennia
staat. De economische expansie vol
trekt zich zo snel, dat het de grootste
moeite kost tijdig de noodzakelijke
maatregelen te treffen. Mede als ge
volg van de voortgaande ontwikkeling
van het economische leven in het
havengebied, dreigt een grote, vrijwel
aaneengesloten metropool te ontstaan
zonder duidelijk begrensde omvang of
vorm. Om dit te voorkomen wordt
gezocht naar de mogelijkheid van een
niet aaneengesloten maar meer ge
spreide stad, geleed in duidelijke een
heden, elk met een eigen karakter.
Een oplossing van dit probleem
ziet het rapport in het eilandengebied,
dat door het Deltaplan uit zijn eeuwen
lang isolement verlost staat te wor
den en waar na aanleg van de ge
projecteerde vaste' oeververbindingen
de mogelijkheidzal ontstaan tot uit
breiding -van het havengebied met
daarbij behorende woongebieden ge
heel los van de bestaande centra, on
derling en daarvan gescheiden door
gave, groene zopes.
BIJ het realiseren van de studie
zullen nog wel tal van bezwaren
rijzen.
In landbouwkringen bv. is men al
lerminst enthousiast over de verdub
beling van het havenapparaat aan de
Nieuwe Waterweg, ook al zal men
zich in grote lijnen bij de voorgestel
de ontwikkeling neerleggen. Zowel
met betrekking tot de uitvoering van
het Deltaplan als tot de verwezenlij
king van de randstad zullen in het
belang van onze nationale economie
offers moeten worden gebracht, doch
terecht is erop gewezen dat daarvoor
dan ook een nationale compensatie
zal moeten worden.gegeven.
Ged. Staten van Zuid-Holland stel
len, dat de vergoeding zodanig zal
moeten zijn, dat de getroffenen niet
in welstand achteruitgaan en dezelf
de levenskansen behouden als voor
heen, ook indien het niet mogelijk zou
zijn een even groot bedrijf terug te
krijgen.
De ontwikkeling ls niet tegen te
houden. Het is voor het Nederlandse
volk als geheel van de grootste bete
kenis dat de economische positie van
ons land zo sterk mogelijk wordt ge
maakt Doch daarbij dient wel be
dacht te worden dat het economisch
wenselijke of noodzakelijke "de mens
als beelddrager Gods moet dienen.
(Advertentie).
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiillHlllilillllllillllilllllllil'»!"1'
Naar in Parijs verluidt zouden de
vijftien NAVO-landen overeenstem
ming hebben bereikt omtrent een
nieuw ontwapeningsvoorstel aan Eus-
kind dat volgend jaar tot een confe
rentie op ministerieel niveau tussen
Oost en West sou kunnen lolden.
Europese invloed in de
NAVO toegenomen
TTIT het verloop van de NAVO-topconferentie valt thans de con
clusie te trekken, dat de invloed van de Wcsteuropese landen
in dc Noordatlantische Verdragsorganisatie sterker is geworden.
Politieke wae.rnemers in Parys zijn van oordeel dat het gevoel,
onderling op elkaar aangewezen te zijn, thans een zeer grote rol
speelt. De Ver. Staten zijn op deze conferentie meer als „onderhan
delaars" dan als leidende party opgetreden. Dat het accent op de
bijeenkomst meer op onderhandelingen is komen te liggen dan
anders, is volgens waarnemers in de Franse hoofdstad een gevolg
van het diplomatieke offensief van de Sowjet-Unie, in het bijzonder
van de brieven van premier Boelganin.
In dit verband wijst men op de rol van bondskanselier Adenauer
van West-Duitsland, die tot op heden de Amerikaanse buitenlandse
politiek zonder enige beperking scheen te aanvaarden, maar die zich
nu een krachtig voorstander van besprekingen met Rusland heeft
getoond.
Het staal vast dat het slotcommu
niqué een indirect antwoord zal bc--
vatten op de brieven van Boelganin,
aangezien er een uitspraak van dc
NAVO-leden over de ontwapenings
kwestie In zal staan. De NAVO-landen
zullen afzonderlijk de brieven beant
woorden. maar over hun Individuele
antwoord in de permanente NAVO-
raad overleg plegen.
Voorts worden In het slotcommuni
qué, dat vanmiddag zal worden uitge
geven, maar dat bij het-ter perse gaan
van deze editie nog niet bekend was,
de volgende verklaringen verwacht:
t 1. Het politiek overleg zal worden
Versterkt. Het overleg zou in de, per
manente NAVO.-raad.wordén' gévoerd,
De conferentie van ministers der zes
landen van de Europese Economische
Gemeenschap, die vandaag tn Parijs
zou worden gehouden, ten einde o.a.
de plaats van de zetel der gemeen
schapsinstellingen vast te stellen en de
leden der Europese commissie te be
noemen. wordt waarschijnlijk uitge
steld. Dit betekent, dat de Europese
Economische Gemeenschap dus nog
niet op 1 januari 1958 in werking zal
treden, zoals in 't verdrag was voorzien.
De Noorse premier Gerhard-
sen, die zich op de NAVO-con
ferentie in Parijs heeft verzet te
gen het denkbeeld van basissen
voor atoomraketten op Noors
grondgebied. West-Duitsland en
Denemarken nemen een soort
gelijk standpunt in.
J
(Van onze Haagse redacteur)
De minister van Oorlog kan slechts
terughoudendheid in acht nemen met
betrekking tot het strafproces tegen
majoor K„ aldus deelt de minister
mede in zijn Memorie van Antwoord.
Er is door het departement van Oor
log uiteraard nimmer samengewerkt
met mensen van wie bekend was dat
steekpenningen trachtten orders te
zij door het aanbieden of geven van
krijgen.
Indien en zodra enige concrete aan
wijzing wordt verkregen, dat een za
kelijke relatie tracht zich op onregel-
matige'wijze te bevoordelen, of anders
zins zich onfatsoenlijk gedraagt, wordt,
wanneer sprake kan zijn van een straf
rechtelijk vergrijp, de aanwijzing ter
stond in handen gesteld van de mili
taire of civiele politie, terwyl m ieder
geval de relatie met-de betrokkene
wordt opgeschort, aldus de minister.
Indien een onregelmatige of onfat
soenlijke handelwijze wordt vastge
steld dan wordt de relatie verbroken
Dit laatste geschiedt eveneens wan
neer en zodra van enige relatie blykt
dat zij door andere belangen, welke
niet met het algemeen belang verenig
baar zijn. nit geacht kan worden over
eenkomsten te goeder trouw na te ko
men.
President Eisenhower heeft Turkije
gisteren verzekerd, dat het Bagdad
pact militair, politiek en economisch
versterkt zal worden, is in Parijs ver
nomen.
Een zegsman voor de Turkse pre
mier Adnan Menderes heeft verklaard,
dat Eisenhower deze toezegging heeft
gedaan tijdens een bespreking van een
uur en een kwartier met Menderes.
Bij het verdrag vart Bagdad zijn
Turkije, Irak, "Ferzië, Pakistan en
Engeland aangesloten.
maar daarnaast zou men meer overleg
van de ambassadeurs wensen. Dit het
liefst in een Europese hoofdstad, zeg
gen de Europese NAVO-leden, om de
vestiging van een soort tweede NAVO-
raad in Washington te voorkomen.
2. Duitsland moet herenigd wor
den na vrije verkiezingen.
3. De betrekkingen met andere de
fensie-organisaties in de vrije wereld
(pact van Bagdad, Zuidoost Aziatische
Verdragsorganisatie, pact van Rio de
Janeiro) zullen versterkt worden,
maar het is niet de bedoeling dat de
NAVO zelf uitgebreid wordt.
4. Er zal gezinspeeld worden op de
gebeurtenissen in Indonesië.
Reeds hebben de premiers van de
vijftien NAVO-iar.den in principe be
sloten het Amerikaanse aanbod, op het
vasteland van Europa basissen voor
raketten met atoomkoppen te vestigen.
De definitieve beslissing berust echter
bij de betrokkerj regeringen. VTopijtËtJs
besloten dat de NAVO-landen zuilen-
samenwerken bij het onderzoek, de
ontwikkeling en de produktie van mo
derne wapens, waaronder raketten
voor middelgrote afstand in Europa.
Er zal een wetenschappelijke NAVO-
commissie worden ingesteld en aan
secretaris-generaal Spaak zal een we
tenschappelijk medewerker, waar
schijnlijk een Amerikaan, worden toe
gevoegd. De ministers van - Defensie
zullen in maart bijeenkomen om de
militaire besluiten verder uit te wer
ken.
Behalve het slotcommuniqué wórdt
nog een wetenschappelijke verklaring
verwacht, waaraan wellicht de naam
„Handvest van Parijs" gegeven zal
worden.
Ook Noorwegen en Denemarken aan
vaardden het principe dat het NAVO-
gebied met atoomraketwapens zal wor
den uitgerust, ook al verzetten zij zich
aanvankelijk tegen de aanwezigheid
van deze wapens op eigen grondge
bied.
N
Advertentie)
's middags gekoebt "t itsntlt (ilitpi
Indon. verklaring in Londen:
De Indonesische ambassadeur in
Londen, mr. Soenarjo, heeft op een
persconferentie verklaard, dat de In
donesische maatregel ten aanzien van
de territoriale wateren ten doel heeft
„de verbindingen te verzekeren en de
smokkelhandel tegen te gaan". Hij
zei het Britse standpunt, dat de ter
ritoriale wateren zich moeten beper
ken tot een zone van drie mijl, „uit de
cijd" te achten. Soenarjo herinnerde
eraan, dat talloze landen reeds hun
territoriale wateren hebben uitgebreid.
p. E Partij van de Arbeid heeft in
L) de Tweede Kamer nogal wat op
positie gevoerd tegen de beslissing
van de regering nopens de zendtijd
voor politieke partijen.
De heer Burger vond, dat de rege
ring moest bevorderen dat "de Partij
van de Arbeid met slecht? voor de
Vara-microfoon maar voor alle micro
foons zou komen. „Want", zo zei de
heer Burger, „wij moeten tot alle
mensen kunnen spreken en via de
Vara-mierofoon bereiken wij allen
niet".
Naar onze mening is het niet de
roeping der regering de propaganda
van de Partij van de Arbeid te bevor
deren door hindernissen uit de weg te
ruimen die anderen binnen het ka
der der rechtsorde de Partij van de
Arbeid in de weg leggen.
Generaal Hasselman is gekozen tot,
permanent voorzitter van de perma
nente militaire commissie der Navo.
Dit deelde minister Staf woensdag in
Parijs mede. r
De minister zei, dat generaal Hassel
man hierdoor min of meer de militaire
„tegenhanger" van secretaris-generaal
Spaak wordt. In zijn nieuwe kwaliteit
zal gen. Hasselman toegang hebben tot
de beraadslagingen van de „perma
nente groep" in Washington, het hoog-^
ste militaire leidinggevende orgaan
van de Navo. y
In een telegram aan de minister
president, dr. W. Drees, heeft de Ne
derlandse gemeenschap in Indonesië
haar bittere teleurstelling geuit over
het besluit van de regering in zake de
betaling van passage voor repatriëren-
iden.
Het telegram,-getekend door een
aantal vooraanstaande Nederlanders
in Djakarta, dringt bij de Neder
landse regering aan op herziening
van haar besluit „opdat het bestaan
Bij de Rotterdamsclie Broosdok Maat--
schappij is voor de Holland'Amerika
Lijn het passagiersschip „Rotterdam"
in aanbouw. Be foto toont de boeg
van het schip, dat het vlaggeschlp van
de H.A.L. zat worden.
De minister van Defensie wil gaarne
nog eens overwegen of het wellicht
doelmatig is de Koninklijke Mare
chaussee in het geheel van de organisa-
tie der krijgsmacht een andere plaats
te geven en ook of voor de Koninklijke
Marechaussee de blauwe uniform weer
zal worden ingevoerd. Dit deelt de mi
nister mede in zijn Memorie van Ant
woord op het voorlopige verslag der
commissie van rapporteurs uit de
Tweede Kamer.
T"\E Indonesische minister van
Scheepvaart, Nazir, heeft
te Djakarta in het parlement ver-
Een 18-tal kabouters van de „kleine
totemkring", afdeling Soest, waar
toe ook prinses Marijke behoort,
bracht gistermiddag een kerstgroet
aan de patiëntjes op de kinderafde
ling van het ziekenhuis De Lichten
berg te Amersfoort.
De kabouters reikten door henzelf ver
sierde kersttakken uit aan de pa
tiëntjes en voerden daarna enkele
voordrachten op tot vreugde van de
kinderen en zeker niet minder van
de kabouters zelf. Het bezoek van
de prinses en haar kabouters kwam
als een volkomen verrassing voor de
kinderen en ook voor het personeel
De Prinses en haar vriendinnen droe
gen een grote rode paddestoel met
witte stippen. Prinses Marijke heeft
een door haarzelf versierde kerst
tak aangeboden aan de vijfjarige
Benny van de Wetering. Zij gaf
hem daarbij de raad vooral goed op
te passen, dat de rode strik niet z
Kreukelen, die zij zelf om de kerst
lak had geknoopt. „Ik heb bem in
een koude kamer bewaard om hem
langer goed te houden", zei prinses
Marijke.
klaard, dat de Indonesische rege
ring niet het plan heeft de K.P.M.
te nationaliseren, aangezien de
schepen van deze maatschappij
reeds te oud zijn en de prijs te
hoog is. Met de nationalisatie zou
volgens hem een bedrag van 1730
miljard roepiah nodig'zijn.
Over het tekort aan scheersleehnici,
voortvloeiende uit de komende uit
tocht van Nederlanders uit Indonesië
verklaarde de minister, dat dit geen
probleem is, waaraan hij toevoegde:
,.De Verenigde Naties zullen in staat
zijn Indonesië scheepstechnicï te ver
schaffen".
Voorts zei hij, dat Indonesië zich
tot de Sowjet-Unie zal wenden voor
kredieten en ook een deel van Ja
panse herstelbetalingen zal gebru*'-
ken om de tonnage van de interin-
sulaire scheepvaart te vergroten.
De maatregelen tegen de KPM en
haar schepen en het feit dat andere
KPM-sehepen naar buitenlandse ha
vens waren uitgeweken, hadden de
binnenlandse economie van Indonesië
een weinig ontwricht, aldus de minis
ter. Om problemen te dieri aanzien
het hoofd te bieden, stelt Indonesië
thans pogingen in het werk om sche
pen van buitenlandse scheepvaart
maatschappijen „op commerciële ba
sis" te charteren. Indonesië, zo ont
hulde de minister, polst landen als
Japan, Polen, India, Griekenland en
enkele andere landen. Ook wordt ge
tracht, zo deelde de minister verder
mee, om KPM-schepen die in Indo
nesische havens worden vastgehouden
weer in de normale vaart te brengen
en daarmee enkele problemen van de
verbindingen tussen de Indonesische
eilanden op te lossen.
i
van de economisch zwakken oncteri'
de repatriërende Nederlanders niet,,
op onmenselijke wijze zal worden4"
belast vanaf het begin van 'het nieu
we leven, dat zij .zullen moeténaan--
vangen".
in het telegram. lAtardtwoorXS-gezegdi;
dat de huidige regeling in het- bijzonder
de economisch zwakken betreft, nie
door omstandigheden buiten hun wil
gedwongen worden een. nieuw leven'
te beginnen.
Het telegram was getekend door G.
J. W. Koolemans Beynen, directeur-
van Tiedeman en VanKerchem, P. van
Meeleren, voorzitter van de Ned. Ka
mer van Koophandel, jhr.M. F. v. Len-
aep, algemeen vertegenwoordiger-wan
de ScheepvaartmaatschappijNeder-,
land, dr. W. H. Meyer, voorzitter van
het Alg. Landbouwsyndicaat, H. J: de
Vries, directeur van de Escomptobank,
dr. W. K. Wielinga, arts. s"
(Zoals bekend is, heeft de regering
zich bereid verklaard de kosten .van
overtocht uit Indonesië naar Singapore,
of andere door haar a an te wijzen,
plaatsen voor rijksrekening te nemen,
mits het vervoer geschiedt met door dc
regering gecharterde schepen of vlieg
tuigen. De kosten van overtocht van
Singapore (of andere aan _te wijzen
plaatsen) naar Nederland komen" niet
voor rijksrekening. Wel, is het 'mogen
lijk voor deze kosten éen rijksvoor
schot te krijgen. Red,). -
DE afgelopen nacht is het fronten-
systeem van een tussen IJsland en
Jan. Mayen gelegen depressie ons land ge
passeerd, waarna Oceaanlucht binnen
stroomde en de temperatuur overal tot ho
ven het vriespunt steeg. In het westen was
het vanochtend 5 tot 7. in het oosten om
streeks 4 graden. De frontpassage bracht
gemiddeld over het gehele land 3 mm neer
slag. Er viel zowel regen ais sneeuw. Dit
laatste in hoofdzaak in de oostelijke pro
vincies.
Een depressie, die gisterochtend op de
westelijke Oceaanhelft lag, is sindsdien met
grote snelheid naar het noordoosten ge
trokken. Om 7 uur vanochtend bereikte ze
met een barometerstand van 952 mb de
zuidkust van IJsland. Zeer zware stormen
in bet zeegebied ten westen van Schotland
waren hiervan het gevolg.
Een boven Spanje aanwezig gebied van
hoge druk trekt naar Midden-Europa. Dit
hogedrnkgebied zal morgen het weer in ons
land beheersen en de wind geleidelijk naar
richtingen tussen zuidwest en zuid doen
krimpen. Er zal daarom in hoofdzaak lucht-
aanvoer over land plaatsvinden, zodat geen
verdere stijging van temperatuur is te ver
wachten. De neerstagkansen zijn de eerst
komende 30 uur gering.
Saam,
Straat: tTTTif.m«.w
Woonplaat*:
W«wt ztcè ingaande heden abonneren op bei dagblad
Trom» es ontvangt gedurende 14 dagen dc kram gratia.
Betaling zal geschieden xm week (61 cent) per kwartaal
Doorhalen wat niei gewenst wordt.
U wordt verzocht deze bon toe te zenden aan
Administratie „Trouw", Witte de Withstraat 30, Rotterdam