Smaadschrift ONDERZOEK NAAR D.M.E. OP KOMST debat Zwarte dag in over helmen m was gisteren in de Tweede Kamer voor de staatssecretaris van Oorlog, mr. Kranenburg, een zwarte dag. Noch zijn partijgenoot, de soeiali.-l Evert Verineer. lioch minister Staf stak in liet debat ook maar een hand uit 0111 de staatssecretaris eu zijn beleid in de helmenkwestie te verdedigen. Welke slotsom zullen de heer Kranen- ■n liet kabinet hieruit trekken? In elk geval is de r niet afgetreden. u Bezwaren prof. Oud weerlegd „Niet wor de bakker mm Ministerslijst van Pleven onder socialisten Nederland opstand van steun aan beschuldigd Dulles: Toestand in Indonesië explosief Twee kruisers krijgen geleide projectielen ijoeanda licht AA-landen in over „interventie mmmm No geen oplossing „spoorweggeschiP in Engeland Mijnramp in Japan René Pleven: de middelmatige st Radicalen moeten noa" beslissen Algerijnen willen onderbandelen Sjah volgend jaar naar Nederland? Akkoord tussen V.S. en Euratom Indonesiërs in Ned. bedrijven Krachtig optreden aangekondigd p Gouverneur Platteel beëdigd Prins had geen tijd om te vliegen Aanhoudend zacht DOIïDERIMG 8 MEI 1958 ZESTIENDE JAARGANG No. 3988 Betere controle Verrassing INDONESISCH LEGER: METSTEUN VAN AMERIKAANSE MARINE V Directeur: ii. UJU KUJG Hoofdredacteur: Dr. J. A. H. J. S. BKU1NS SLOT 9? (\an 011 ze parlementaire redacteur) Zie vertier pag. 3, 7e kol.) t algemene stemmen heeft de Kamer, zoals"we nog in een deel *,iit onze edities konden melden, aan het einde van het helmendebat een nieuwe motie-Vermeer aangenomen. Daarin wordt de (benoe ming gevraagd van een commissie, die een onderzoek zal instellen naar taak. organisatie en werkwijze van het Directoraat Materieel Landmacht. Tevoren had mr. Kranenburg de Kamer zijn verontschuldigingen aangeboden voor het feit. dat hij het niet noodzakeliik had geacht op 23 april, toen de helmenkwestie in.de Kamer werd behandeld", aanwezig te zijn. imsmsk $l3sm Ai?" Voor oncljhankelijk}leid,, De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Dulles, heeft op de laatste das van de NAVO- conferentie in Kopenhagen zijn ernstige bezorgdheid uitgespro ken over de situatie in Indonesië, die volgens hem explosief is. De Amerikaanse regering is vooral bezorgd over de mogelijkheid van een Indonesische actie tegen Nederlands Nieuw-Guinea. Dit zou, aldus de Ame rikaanse minister, niet alleen een ge vaar Inhouden voor Australië, maar voor het gehele Westen. Na deze (onverwachte) verklaring van Dulles heeft ook de Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken, Luns, het woord gevoerd. Bij Kon. Besluit is benoemd tot ridder in de orde van Oranje-Nassau de heer C- Rijks te Rotterdam, secre taris van de Algemene Nederlandse Bond van Bierhandelaren en Mine raalwaterfabrikanten. 99 «otterdam: v\mo de vutnsitnai Mi - ielei. 115/ou (4 i PosLbUi 1112 Postgiro No 424510. Klacn ten dienst abonnementen. i8 JUla 5U uur Zolen class 1716 uur. ïcletoon 115~rv3 's-Cravcnhacu- Hut „cncplcin 1 - leloi. 183407 lilnenl Postbus lUUl - Postgiro No 424867. rCioChleodieinrl; 28 3029 30 u, lelcl 36"'56S Dordrecht: feehclIer-plein .3 - Postgiro Nu 4242U8 Telefoon 4570 K achtennicmt na 17 30 uur 73:4 Schiedam: l„,n«c Kerkstraat 24 fc - Teleloon' 67882. Abonnemcn-«prus 6; cent per weck f 2 83 per maand, f7.30 per kwartaal. Losse nummers 15 cent Verschnnt dacchtks VERANDERLIJK Veranderlijke bewolking met kans op enkele buien, mogelijk met onweer, maar ook opklaringen. Matige tot zwakke wind tussen zuidwest en zuid. Aanhoudend zacht. Morgen: Zon op: 4.57 Maan op: 0.58 Onder: 20.IS Onder: 10.40 I N het apnl/mcj-nunnncr van liet 1 maandblad \an de Vereniging voor Christelijk Volksonderwijs (se cretaris mr. A Evenhuis) komt ccn onheuse en in hoge mate onbillijke aanval, gericht togen het Gerefor meerd School Verband, voor. In wel geteld acht tegels vei klaart men /.onder enige argumentatie zeer geiaakt te znn door de wij/e waarop in het onlangs vei schenen Ge denkboek van Geief. School Verband geschreven wordt over het door C.V.O gepleegde ver/.et tegen de Duitse bc- zcttingsmaatregclen. „Met name", zo gaat het verder, „wendt de vioegere voorzitter van C.V.O.. prof. dr. W. J Aalders, in een ongunstig daglicht ge steld. Het is ons onbegrijpelijk, dat de Commissie van Uitvoering van GS.V. dit heeft laten passeren. Wij meenden, dat „eensuur" in gerefor meerde kringen een niet geheel onbe kend begrip was. Dan had die hier wel eens mogen worden toegepast:" Zie hier de volledige tekst der be schuldiging. E11 wie nog met goed be grepen heeft wat G.S V.,hi-oi nu eigen lijk misdreven heeft, wordt wel uit de droom geholpen door de titel boven het stukje: Smaadschrift. M V V DE zaken worden hier toch wel he. erg op dc kop gezet. Wat G.S. precies „misdaan" heeft'.' Niet anders dan in zijn Gedenkboek 111 het raam van het getekende schoolverzet mee delen dat C.V.O. 111 1941 na de beruchte verordeningen op de benoemingen van onderwijzers van 8 april in eerste instantie de gelederen van het ver zet verbrak. „Haar voorzitter aldus het Gedenkboek prof. dr. W. J. Aal ders van Groningen weigert het geza menlijk protest aan de bezettende macht te tekenen op grond van een door Van Dam gegeven interpretatie van de benoemingsverordening: zij was alleen ingevoerd om zich dc lo yaliteit van de leerkrachten t.o.v. de Duitse macht te verzekeren. Met Aal ders viel C.V.O. uit: het gezamenlijk verzet was gebroken." En vervolgens wordt in het Gedenkboek over C.V.O, nog slechts dit gezegd: „Een School raad en G.S.V. en C.V.O., zij 't deze ook als laatste in dc rij, hebben toon (d.i. na de beruchte oekaze inzake de kwestie der benoemingen van 9 jan. 1942, een verordening zo ernstig, dat het verzet to-on onmiddellijk totaal werd, T.M.G.) Gode zij dank met één stem gesprQkcn: Neen!" Ziehier wat G.S.V. over de houding van C.V.O. heeft medegedeeld. Meer niet. Uitsluitend de locdracht der fei ten. En met andcis. Staatssecretaris Kranenburg trad niet af hurjr !T welke bron G.S.V. geput heeft in ook de zwakheden van G.S.V. zelf niet verbloemd werden, weergaf? Uit dc notuien van de Schoolraad. Een voor C.V.O. niet geheel objec tief reservoir? Laten we eens opslaan het officiële verzetsboek van dc Ned Herv. Kerk. 1946. in opdracht van de Urgentieraad der Alg. Synode der Ned. Herv, Kerk geschreven door ds. H. C. Touw, Ned. Herv. Pred., onder de ti tel „Het ver/et der Hervormde Kerk". Een voor C.V.O, toch wel zeer be trouwbare opdrachtgeefster en nu zeer onverdacht getuige. Ons is tenminste niet bekend, dat 111 de kringen van C.V.O. dit bock als „smaadschrift" be kend staat. Welnu dan: Ten aanzien van dc situatie in het voorjaar van 1941 lezen we hier deel 1, pag. 342: -secretaris n Ook voor prof. Oud cn de liberale fractie was het een zwarte middag. AI et zwaar principieel staatsrechte lijk geschut toonde prof. Oud aan, dat de motic-Vcrmecr, die gesteund werd door de K.V.P., de A.R. en de C.H.. en waarin dc instelling van een kamer commissie, bijgestaan door deskundige buitenstaanders, werd aanbevolen, ver werpelijk moest worden genoemd. Als klap op de vuurpijl kwam ech ter aan het eind van het debat de mededeling van de heer Oud, dat zijn fractie toch vóór deze motie zou stemmen. Het bezwaar van prof. Oud was. dat de Kamer met deze motie zich binnendringt in het re geringsapparaat, wat staatsrechte lijk verwerpelijk zou zijn. Maar dr Bruins Slot, de a.r.-fractieleider. toonde overtuigend aan, dat het standpunt van prof. Oud gevaarlijk- is» omdat hij het parlement niet de middelen wil verschaffen om zijn controlerecht uit te oefenen. De staatssecretaris, mr. Kranenburg, kreeg gistermiddag als eerste hel woord om zijn verontschuldigingen aan te bieden. Daarna sprak de heer Vermeer (Arb.) mede namens de heer Beernink (CH), Koersen (KVP) en Roosjcn A.R.), over hun gezamenlijke poging om tot een gemeenschappelijke uitspraak van de Kamer te komen. Er waren enkele nieuwe feiten aan het Jicht gekomen sinds 23 april, toen het debat over de beide moties van de heren Ritmeester cn Vermeer werd opgeschort. Er was een misverstand ontstaan ten gevolge van het feit, dat de motie- Venneer de indruk wekte alsof de In te stellen Kamercommissie ook tot taak zou krijgen om de toestand bij de aan- (Van onze parlementaire redacteur) De communist-rebel Gortzak diende gistermiddag in de Twee de Kamer een motie van wan trouwen in tegen minister Stjf en de staatssecretaris, maar aan gezien zijn fractie slechts uit vier leden bestaat en een motie slechts tu behandeling kan kó men, wanneer er vijf handteke ningen onder staan, moest de voorzitterdr. Kortenhorst, ver klaren: „Uw motie is niet voor de bakker, zij kan niet in behan deling komen." De „officiële' communist Bak ker kwam daarop verklaren dat hij de motie-Vermeer zou steu nen, omdat die volgens hem reeds een motie van afkeuring was. Het optreden van de com munistische heren verwekte nogal enige hilariteit. kooporganen van de marine en de luchtmacht te onderzoeken. Dat was niet de bedoeling aldus dc heer Vermeer. Het ging hoofdzakelijk om het Directoraat Materieel Land macht. Wel zou het nodig zijn bij ma rine en luchtmacht vergelijkingsma teriaal te zoeken ten einde na te gaan hoe de zaken bij het DML kunnen wor den verbeterd. Ook vond de heer Vermeer het no dig dat de Kamercommissie nagaat hoe de Kamer haar mogelijkheden tot het controleren van de uitgave van de door haar gevoteerde gelden kan ver beteren. Ten slotte meende de heer Vermeer dat het juist zou zijn om uit de motie-Ritmeester een belangrijk element over te nemen, dat nl. des kundige buitenstaanders bij het onder zoek worden ingeschakeld. De Kamer commissie zou door dergelijke buiten staanders moeten worden bijgestaan. Zie \erder pag. 9. Ie kol.) Prinses Beatris woonde gistermorgen in het Vredespaleis In Den Haas de «Penings/iiting hij van de conferentie van de nationale comités van dc Unicef (het Kiudernoodlonds der Ver. Naties). Op de foto: de Prlnsc- maakt kennis met dc nieuwe voorzitster, de Engelse f.ravin S. Kilmtiir. S. Kllmulr. Loononderhandelingen tussen de lei ding van de genationaliseerde Britse spoorwegen cn vertegenwoordigers van 370.000 van de 500.000 spoorweg- mensen zijn woensdag geëindigd zon der dat men tot overeenstemming is gekomen. De betrokken vakbond zal spoedig beslissen of er een staking zal worden uitgeroepen om aan de eis van een loonsverhoging van drie procent kracht bij te-zetten. Twee andere bonden van spoorweg personeel zullen vandaag vergaderen. Inmiddels heeft I" 1 algemene vak verbond, de TUC. ahter het Lon- dense buspersonee naard, dat drie dagen geleden om mi loonkwestte ln staking is gegaa". Het vakverbond telt acht miljoen leden. In een mijn in Matsocra in Japan zijn waarschijnlijk 29 mijnwerkers om het leven gekomen toen de mijngangen onder water liepen. Zeven mijnwer kers werden gered. iMfnister Staf (rechts) cn staatssecretaris mr. Kranenburg tijdens Irrt debat over de „helmenaffaire" ln dc Tweede Kamer. DE Franse radicaal gezinde kabi netsformateur, Pleven, heeft van daag een lüst van ministers gepubli ceerd, die hij morgenmiddag bij de Nationale Vergadering hoopt te kun nen Indienen. De lijst, die geen socia listen telt, moet nog worden goed gekeurd door de Fmnse radicale partij. Op de lijst staat Pleven, behalve als premier, ook als minister van Buiten landse Zaken vermeld. De keuze van Pleven voor de netelige post van mi nister-president voor Algerije, is ge vallen op André Mutter (conservatief). Diens standpunt inzake Algerije is waarsohijnlijk liberaal genoeg om de socialisten te vriend te houden, terwijl hij tegelijkertijd de algemene politiek van zijn partij zal handhaven, dat Algerije een deel van Frankrijk dient te blijven. De keuze van Andrc Morice, leider van de radicale splinterparty, als mi nister van Defensie, kwam als een verrassing, daar Morice zich onlangs had uitgesproken voor een krachtiger Een vooraanstaand leider van de Al gerijnse rebellen, Ferhat Abbas, heeft verklaard, dat het Nationale bevrij dingsfront (FLN) bereid is met Frank rijk te spreken over vrede, maar dit alleen als de onderhandelingen zul len gaan over de Algerijnse onafhan kelijkheid. (Advertentie) .n|ftüw HET Indonesische leger heeft gis teren de beschuldiging uitgespro ken dat de opstandelingen bü de ver overing van Morotai zijn geholpen door de bewegingen van eenheden van de Nederlandse marine in de wateren van Nicuw-Guinea en het noordelijk deel van dc Molukken. Dc woordvoerder van het leger in Djakarta, overste Firngadie, zei verder, lat de opstan delingen bii dc verovering van Morotai werden geholpen door gewezen leden van de Nederlandse marine. Dit is de eerste keer dat zo openlijk gesproken wordt van een Nederlandse tussenkomst in de opstand in Indone sië. Eerder reeds heelt de Indonesische regering de Verenigde Staten en de regering va» nationalistisch China er van beschuldigd, dat onderdanen van deze staten de bemanning vormen van vliegtuigen der opstandelingen en dat vanuit Formosa wapens en vliegtuigen Indonesië worden binnengesmokkeld. Pirngadie uitte ook de beschuldiging ,dat eer aantal officiële Philippijnse instanties de opstandelingen hulp hebben verleend". Hij bevestigde de landing van strijd krachten der opstandelingen, vorige weck, op Morotai. dat tijdens de oorlog een geallieerde luchtbasis in de noor delijke Molukken is geweest. Deze strijdkrachten, aldus Pirngadie. waren samengesteld uit voormalig personeel van de Koninklijke Nederlandse Ma rine. die door de opstandelingen in NoordzCelebes wederom zijn bewa pend Pirngadie zei verder, oat de activi teiten der opstandelingen in dit gebieo mede worden gesteund door aan hangers van de beweging van de „Re publiek Zuid-Molukken', wier gewa gend verzet in oktober 1950 door rege ringstroepen was onderdrukt. Hij voegde eraan toe. dat in het verleden de republiek der Zuid-Molukken steun heeft verleend aan de pogingen van Nederland om s:ich in „West-Irian" al? Nederlands koloniaal gebied te kunnen handhaven. De Franse kabinetsformateur Pleven heeft zijn -ministerslijst ge reed. maar de meeste Fransendoof ervaring wijs geworden, verwachten- weinig van de nieuwe regering. Zo drukt het links-onafhankelijks blad Combat vandaag een identi teitskaart'' van kabinetsformateur Pleven af, die wel duidelijk aan toont dat men van hem geen hoog gespannen. verwachtingen koestert. De tekst op de kaart luidt: naam: Pleven voornaam: René natio naliteit: gemiddelde Fransman. uiterlijk: middelmatig ideeën: middelmatig kans om aan het bewind te blijven: middelmatig populariteit: middelmatig capa citeiten: middelmatigetc. politiek in Algerije. Het schijnt echter, dat de radicalen ernstige bezwaren hebben tegen Morfce als minister van Defensie. Vice-premier en minister voor her vorming van de Franse instellingen en voor Overzeese gebieden zou Pflimlin worden. Edgar Faure is bestemd voor de post van minister van Financiëft in dit kabinet, dat Frankrüks 23ste van na de oorlog zal worden. Twee Nederlandse kruisers zul len worden bewapend met geleide projectielen. Dit heeft de regering gisteren bekendgemaakt. Het be treft Hr. Ms- kruisers „De Ruy- ter" en „De Zeven Provinciën". De beslissing is het gevolg van een nauwe samenwerking tussen de Ne derlandse en Amerikaanse marlnelei- ding. De Amerikanen zullén belang rijk bijdragen in de kosten door de projectielen en de bijbehorende lan- ceerinrichtingen en geleidingsappa- ratuur te leveren. Nederland zal de kosten van de installatie op Ne derlandse werven dragen. De geleide projectielen, die de Ne derlandse marineschepen aan boord zullen krijgen, zijn van het type ..Ter rier". dat ook de Amerikaanse marine in de komende jaren zal gebruiken. Dat is een raket met vaste brandstof, dat met behulp van een radarbundel naar zijn doel (vliegtuigen) wordt ge leid. De Terrier heeft een snelheid, die enkele malen groter is dan die van het geluid. Het bla-I Kcyhan in Teheran be richtte gisteren, dat de Sjah van Per- zie als gast van de koninginnen Juliana cn Elizabeth ccn bezoek aan Nederland cn Engeland zal brengen. Volgens liet blad had koningin Ju liana do Sjah uitgenodigd Nederland op 27 juni te bezoeken, wanneer het eer ste in Nederland voor Iran gebouwde tankschip te water gelaten zal worden. In verband met ccn bezoek aan het Verre Oosten cn de V.S. heeft dc Sjah echter het bezoek aan Nederland tot volgend jaar uitgesteld. Votgens goed ingelichte kringen in Washington hebben dc Ver. Staten en de Euratom een voorlopige overeen komst bereikt over een program voor toepassing van atoomenergie in de zes Euratomlanden. De Ver. Staten zouden reactors en de nodige kembrandstof leveren en ongeveer 450 miljoen dollar uitlenen om de Euratom in staat te stellen voer 1961 atoomccntrales te bouwen met een gezamenlijke capaciteit van een milio' n kilowatt. De Indonesische minister van Han del, prof. Soenardjo, heeft donderdag de „Raad voor Handelszaken" gemach tigd vertegenwoordigers van deze raad aan te stellen in de leiding van Ne derlandse bedrijven, „indien dit nood zakelijk wordt geacht om de economi sche belangen van het land te beveili gen'*. In Nederlandse zakenkr-ncon ont hield men zich nog van commentaar op dit besluit, in afwachting van een nadere toelichting. Tevens heeft minister Soenardjo de raad opdracht gegeven „eroo toe te zien, dat' de Nederlandse bedt ij ven zich strikt beperken tot hun taak in het economische vlak". Ten slotte verklaarde de minister, dat „overneming van de Nederlandse bedrijven door nationaal kapitaal m overweging zou kunnen worden ge nomen". Dit 7.ou dan biaf/andeilijkt regeringsordonnantie worden gerejpe-ld. REMIER DJOEANDA van Indo nesië zal „persoonlijke brieven" zenden aan dc premiers van een aantal Aziatische en Afrikaanse lan den, waarin hij hun aandacht vraagt voor de „buitenlandse Interventie in de opstand in Indonesië". Djoeanda heeft verklaard, dat te gen de opstandelingen in Noord-Ce lebes krachtig zal worden opgetre den, ongeacht de buitenlandse inter ventie. van welke zijde die ook komt. De Indonesische minister van Bui tenlandse Zaken Soebandrio en pre mier Djoeanda hebben gisteren weer een onderhoud gehad met de ambassa deur van de Ver. Staten, Howard Jones. Na de bijeenkomst verklaarde Soebandrio, dat de moeilijkheden „voortvloeiende uit de interventie door buitenlanders in korte tijdt zou den kunnen worden overwonnen." Volgens inlichtingen die het opper bevel van het Indonesische leger heeft gekregen zouden over Menado, de ..hoofdstad" van de opstandelingen op Celebes. dikwijls vliegtuigen uit For mosa vliegen die kisten met vuurwa pens uitwerpen, aldus meldt het In donesische persbureau Antara De Amerikaanse zakenman Robert Hirseb heeft Verklaard in april geweren munitie aan de Indonesische opstande lingen aangeboden te hebben. Hirsch zei de aanbieding gedaan te hebben zonder het ministerie erin te kennen. Het is niet bekend of de wapens inder daad in Indonesië zijn aangekomen. Ettelijke rederijen hebben de af vaarten naar Indonesische havens stop gezet als gevolg van de waarschuwing van de tegenregering, dat de havens ge sloten zijn in verband met het gevaar voor luchtaanvallen. De Nederlandse Royal Interocean Lines heeft gisteren de afvaart van het s.s. Tjiwangi van Singapore naar Dja karta, Soerabaja en Makassar afgelast. Het schip was dinsdag uit Hongkong in Singapore aangekomen. C- Vanmorgen heeft H.M. de Koningin op he' paleis Soestdijk de nieuw be noemde gouverneur van Nederlands Nieuw-Guinea, dr. P. J. Platteel, in Min functie fceedigi» Een overladen programma heeft prins Bernhard een teleurstelling be zorgd op de tweede dag van zün be zoek aan Toronto. De Prins had te kennen gegeven graag een solovlucht te maken met een CF-100, Canada's supersonisch jachtvliegtuig voor alle weersoinstan- dighéden. Onmiddellijk werd een tóe- stel voor de Prins in gereedheid ge bracht. Maar de Prins was intussen geheel opgegaan in een ander vlieg tuig, de Avro Arrow, die reeds met een snelheid van 1500 km per uur heeft gevlogen. Toen hij naar de CF-100 te rugkeerde voor zijn solovlucht, deel den functionarissen hem mee, dat er geen tijd genoeg meer was. De Prins was zichtbaar teleurgesteld. De vele bezoeken van de Prins aan vliegtuigfabrieken hebben aanleiding gegeven tot veronderstellingen, dat Nederland wellicht van plan is Cana- "ese vliegtuigen te kopen. Een omvangrijke depressie bjj de Aroren verplaatste zich de afgelopen 24 uur naar het zeegebied voor de Ierse en Schotse kust. De depressie voert zachte lucht ln de richting van IVest-Europa. Deze lucht «rong in de nacht van woensdag op don derdag ook ons land binnen, wat met enige regen gepaard ging. Op enkele plaat se!! werd 4 tot S mm afgetapt. Een koufront, dat de voorste begrenzing van iets koelere lucht vormt, verplaatste zich snel over Engeland naar de Noordzee. Een storing in dit front bij Portugal aal de beweging van het front echter wat ver tragen. Verder ontstaat boven Zuid-ï>ankrl|k, waar «e temperaturen zomerse waarden bereiken, een onweersachtige storing, waarvan verwacht wordt dat deze Duitsland zal koersen. Door de nabijheid van het koufront zal er tijdelijk meer be wolking voorkomen met mogelijk enkele lichte buien De temperaturen blfivew bo ven normaal. I 1

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Trouw / De Rotterdammer | 1958 | | pagina 1