Poolse partijleider
NIET aftreden
Geen bungalow - maar
toch met vakantie
Pianist nam h kijkje
speelde
en
Telefoon
4 pCt.
duurder
Rechter neemt beslissing:
Negers van school
in Little Rock
Von Brentano
bij mr. Luns
Slag woedt om Menado
op hord-Celebes
rootsteplanetarium ter wereld
bij Loosdrechtse plassen
Afbetaling wordt minder
streng gere
geld
J
„NIETGEKEND IN AFFAIRE-NAGY
Minister Algera
ongesteld
Warschau tart
leiders in
Kremlin
Minderheidsregering
CVP in België
Meer opklaringen
Amsterdammer bij
eisen gedood
SPORTMIDDAG OP PALEIS
Spanning belemmert
het onderwijs
Opstandelingen
omsingeld
AMSTERDAMSE AMATEUR SCHIEP:
Ned. recherche wil
moordenaar verhoren
r
r
JUAANBAG 23 JUNI 1958
ZESTIENDE JAARGANG No. 4023
Moord
Draadomroep
Tjn
r
Yoeltocht van zon naar Satumus
Directeur: H. DiU KUIG
J
Hoofdredacteur: Ur. J. A.. H J. S. BjKULNS SLOT
UITSTEL VERENDEBAT
Gomoelka zou er in zijn brief zijn teleurstelling over hebben
uitgesproken, dat hij en de Poolse communistische partij niet ge
raadpleegd werden in verband met de zaak-Nagy. Buitenlandse
waarnemers in Warschau wijzen erop, dat Gomoelka nooit zijn
goedkeuring zou hebben gegeven aan een voorstel om Nagy ter
dood te veroordelen.
Dezelfde kringen voorspellen, dat er spoedig een nieuwe zuivering
zal plaats vinden in de communistische partij van Polen. Een en
ander zou dan geschieden ten koste van de overgebleven Stalinisten
in de Poolse partij. Gomoelka zou door deze zuivering nog vaster
in het zadel komen te zitten.
De centrale HBS te Little Koek
(Arkansas, Ver. Staten) behoeft de
eerste tweeeneenhalf jaar geen
negers als leerlingen in te schrij
ven. De zeven negers die al aan
de schooi studeren, mogen verwij
derd worden.
A
20 minuten
De reis van de zon naar
Satumus en terug eist een
wandeling van twintig mi
nuten. Deze wandeling
langs het zonnestelsel be
gint b(j de zon zelf, een
gouden bol van 43 cm mid
dellijn, geplaatst op een
uur.
Itouerauru witte cm Wiuutraat so relet. 115700 t* Li
Postern 1112 - Postgiro No 424519.
Klachtandienst abonnementen. 18.3018 no
Zaterdags 17—1# uur. Telefoon 115700
l-Gravenhage: Huygenspleht 1 Telet 163467 <3 iilnen!.
Postbus 109J - Postgiro No. 424867,
Klaebtendicnat; 1830-19 30 u. Telel. 362568.
Dordrecht: Schefferspleln 3 Postgiro No 424208 relefoon 4570
Kjtscntendlenst ns 1730 uur 7314
Schiedam: Lange Kerkstraat 84 b Telefoon 878#2.
Abonnementsprijs 61 cent per week f 2,65 per maand. 17.90 per
kwartaal. Losse nummers 15 cent
Vereohilnt Aasreltiks
J
- - - -
(Geldig tot morgenavond)
MEES OPKLARINGEN
Perioden met zonneschijn» maar ook plaatselijk enkele
buien. Dezelfde temperaturen als vandaag of iets hogere.
Zwakke tot matige wind overwegend uit westelijke rich
tingen.
Morgen: Zon op: 4.20 Maan op: 13.02
onder: 21.04 onder: 0.09
Gomoe ka protesteert
bij Chroestsjew
Van onze Haagse redacteur)
Naar wij vernemen, is de minister
van Verkeer en Waterstaat, mr. J. Al
gera, ziek. Dit betekent dat de inter
pellatie-Verkerk (a.r.) over de kwestie
van de Zeeuwse veertarieven, die mor
genavond in de Tweede Kamer zou
plaats hebben, voorlopig is uitgesteld.
Over de aard -van de ziekte van de
minister valt nog niets te zeggen. De
bewindsman moet voorlopig een week
het bed houden.
ï~^E leider van de Poolse communistische partij, Gomoelka, heeft
in een brief aan de Russische premier Chroestsjew gepro
testeerd tegen de terechtstelling van de vroegere Hongaarse
premier Imre Nagy en enkele van diens medewerkers.
Deze woordvoerders zijn in lijnrechte
tegenspraak met berichten als zou spoe
dig de vervanging van Gomoelka te
vnmhten z'jn. Hö «m worden opge
volgd door Mazoer, een stalinist. Mazoer
Is vlce-premler in Polen geweest en
Is thans ambassadeur in de Tsjecho-
slowaakse hoofdstad. Praag.
De Poolse legatie in Den Haag heeft
vanmorgen eveneens ontkend, dat er
wijzigingen in de leiding van de
Poolse communistische partij te ver
wachten zouden zijn. Zij gaf de vol
gende verklaring uit: „Bepaalde Nel
derlandse kranten hebben een ge
rucht verspreid, volgens welke ver
anderingen te wachten zouden zijn in
de leiding van de Poolse communisti
sche partij. De legatie heeft opdracht
gekregen deze geruchten categorisch
te ontkennen en aan te merken als
zijnde vals en zonder grond."
Gomoelka zou vervangen worden, zo
wilden de geruchten, omdat hij Tito
hardnekkig zou blijven steunen tegen
de rest van het communistische blok.
De brief aan Chroestsjev bewijst, aldus
buitenlandse diplomaten, dat de Poolse
partijleider zich sterk voelt tegenovei
de Russische leiders.
De Poolse minister van Buitenlandse
Znken. Rapacki, heeft op een partij
bijeenkomst in Poznan bevestigd, dat
partijleider Gomoelka zich tegen de
Hongaarse executies heeft uitgesproken.
Toen hem naar Gomoelka's standpunt
in de kwestie-Nagy werd gevraagd, zei
Rapacki: „Ik kan u alleen ni-iar zeg
gen, dat ik persoonlijk geloof, dat Go
moelka dit jaar geen bezoek aan Hon
garije zou hebben gebracht, indien hij
op de hoogte zou zijn geweest van de
terechtstellingen."
Een lid van het politieke bureau van
de communistische partij in Polen,
Zambrowski. heeft verklaard de exe-
cut''"- sis een schending van vertrou
wen i" oeschouwen. Hi) gaf te veistaan
dat Gomoelka destijds de verzekering
had gekregen, dat Nagy en znn mede
standers niet terechtgesteld /ouden
•worden.
De Joegoslavische pers heeft zondag
voor het eerst commentaar geleverd op
de terechtstelling van Nagy en deze
terechtstelling als een „brute vergel
ding" en als „moord" gebrandmerkt.
Het Belgradose blad Politika noemt
de terechtstelling „een vreselijke waar
schuwing voor allen, die zich verzetten
tegen de huidige herleving van de sta
linistische politiek".
Het partijblad Borba schrijft, dat deze
daad „een zware slag is voör allen in
de wereld, wie de belangen van het
socialisme ter harte gaan".
De Belgische r.-k. kabinetsformateur
Gaston Eyskens van de CVP werkt aan
de samenstelling van een homogene
minderheidsregering, nu zijn pogingen
om tot een kabinet van twee partijen
te komen, op niets zijn uitgelopen.
Uit alle delen van ons land zijnjn het werk te stellen om hun tien-
Hongaarse vluchtelingen zaterdag naar i duizenden landgenoten, die in hun
Den Haag getrokken. Zij hebben de vaderland in de gevangenis zitten, te
ministers Drees en Luns een petitie redden. Van links naar rechts: minis-
overhandïgd, waarin zij smeekten alles j ter Luns, dr. Banry Odon en dr, Prasy.
ENKELE gedupeerden van „Europa-
Camping", het Haags reisbureau
dat (nog) niet bestaande bungalows
in Limburg en Duitsland verhuurde,
zullen toch nog met vakantie kun
nen gaan.
Zy zullen namelyk een uitnodiging
Onder Invloed van een depressie, die zicli
^*n Engeland naar het zuidelijk deel san de
Noordzee verplaatste, Is er in ons land lij
vent het weekeinde veel regen getallen,
in hoofdzaak In de vorm van buien, liler
en daar gepaard gaande met onweer
De neerslaghoeveelheden Hepen tan plaats
tot plaats uiteen. Van zaterdagochtend 7 uur
tot maandagochtend 7 uur tlcl op 1 pen-
fcurg 27, op Schiphol 25, In De Bilt 23. in
Twente en Hoek van Holland 20 mm regen
Daarentegen werd in dezelfde periode In
Leeuwarden 2 en Den Helder 0,4 mm afge
tapt.
Ten westen van d» Golf van Biscaye ver
scheen vanmorgen een nieuwe depressie, die
snel ln de richting van Spanje trekt en daar
na wat noordelijker zal koersen. Ons land
•«omt morgen tussen deze storing en een
lage-drukgebled boven Denemarken Ie lig
gen. De bullgheld zal daardoor wat minder
worden met meer zonneschijn dan vandaag
Je temperaturen blijven evenwel beneden
normaal.
v.i; rig
o»—
krijgen om tien dagen door te bren
gen in Bad Weissenberg in het Zwit
serse Berner Oberland.
Het initiatief hiertoe is uitgegaan van
de Nederlandse Reisvereniging »n
samenwerking met het toerwagen-
bedrijf VAVO te" Schoonhoven, in
hun dichtbezette reisschema hebben
zü een gaatje opengehouden voor de
gedupeerden.
Dit buitenkansje wordt geboden aan
hen, die de volledige huurprijs van
de bungalows, zelfs tot f 280 toe, at
hadden betaald. Hun adressen zyn
uitgezocht aan de hand van de in
beslag genomen administratie van
„Europa-Camping".
De uitgenodigden twee groepen van
veertig tot 45 personen krijgen
reis en verblijf in hét NRV-holel te
Bad Weissenberg gratis aangeboden
Ze zullen alleen een ronde som voor
hun voeding moeten betalen on
geveer zoveel als ze anders in de il
lusoire bungalows kwijt geweest zou
den zijn."
,n totaal zijn ongeveer 1300 gegadigden
op de aanbiedingen van „Europa-
Camping" ingegaan. Al degenen, die
slechts een waarborgsom van f 15.
stortten, behoeven echter niet op een
uitnodiging te rekenen.
(Van onze correspondent)
Op de Rijksweg tussen Amsterdam
j en Veïsen is vanmorgen om elf uur
I bij de brug over zijkanaal F een uit de
j richting Velsen komende Volkswagen
1 uit de bocht gevlogen en vele meters
lager in het land terechtgekomen. De
bestuurder, uit Amsterdam, is aan zijn
j verwondingen overleden. Het stoffe
lijk overschot is naar het Wilhelmina-
gasthuis in Amsterdam overgebracht.
(Van onze Haagse redacteur)
Het telefoneren zal op 1 juli
vier procent duurder worden. Na
die datum zal de PTT alle nota's
aan de aangeslotenen met dit
percentage verhogen. Slechts in
ternationale gesprekken en ge
sprekken uit telefooncellen zul
len niet duurder worden.
De PTT heeft deze maatregel geno
men in verband met de jongste sala
risverhoging, waardoor^ de exploita
tie acht miljoen gulden per jaar duur
der wordt.
Voor deze tariefsverhoging heeft de
PTT het nieuwe systeem van een al
gemene toeslag op de nota's toege
past.
Alle lokale en interlokale gesprek
ken van abonnees worden namglijk
automatisch geregistreerd. Een ver
andering van de tarieven per gesprek
zou betekenen, dat men alle registra
tie-apparaten zou moeten verbouwen.
Om dit te voorkomen wordt de
toeslag pas berekend bij het opma
ken van de nota's, zoals kelners hun
nota's met bedieningskosten verho
gen.
De verhoging geldt dus zowel voor
de kosten van gesprekken als voor het
maandelyks abonnement voor het ge
bruik van het toestel. Aansluitingskos.
ten e.d. blijven ongewijzigd.
De gesprekken uit telefooncellen
heeft men niet duurder willen maken,
omdat daarvoor anders ook de auto
maten zouden moeten worden ver
bouwd.
Voorts zal het abonnement voor een
hoofdaanslniting op de draadomroep,
dat thans f2.50 per maand bedraagt,
met ingang van 1 juli met 10 cent per
maand worden verhoogd, om te voor
komen dat de verliezen bij dit bedrijfs
onderdeel wederom zouden stijgen.
Hoewel de stijging der lasten het
hele PTT-bedrijf betreft, zullen de
post- en telegraaftarieven niet worden
verhoogd.
H.M. de Koningin en prins Bernbard
amuseerden zicb zaterdagmiddag kos
telijk tijdens een voetbalwedstrijd, die
gespeeld werd door functionarissen van
het paleis Socstdijk. Daar werd de
jaarlijkse sportmiddag van het paleis
personeel gehouden.
Dit is bet gevolg van de beslissing
van de 74-jarige rechter Harry L.
Lernley, dat de schoolraad de rassen
integratie tot fetftuari 1961 mag uit
stellen.
Vorig jaar werden na langdurige
incidenten, waaraan zelfs federale mi
litairen te pas kwamen, negen neger
leerlingen ingeschreven Een van hen
is inmiddels afgestudeerd, een andere
werd van school verwijderd.
De rechter overwoog, dat de ras-
senincidenten en de aanwezigheid
van troepen een spanning en onrust
hebben geschapen, die nadelig zijn
voor het onderwijs. De school tel
tweeduizend leerlingen.
De Nationale Associatie voor do
Vooruitgang van Kleurlingen zal hoger
beroep 'egen de beslissing aanteke
nen.
Vier negerleiders zullen vandaag
met president Eisenhower besprekin
gen voeren over het besluit.
(Van onze Haagse redacteur)
Vanmorgen zijn in Den Haar de be
sprekingen hervat tussen dr. Heinrich
von Brentano, minister van Buiten
landse- Zake» van West-Dnitsland en
zijn ambtgenoot mr. J. M. A. H. Luns.
Von Brentano is met vier adviseurs
naar Den Haag gekomen. Hij heeft
voor twee nachten in een hotel ge
boekt zodat wordt aangenomen dat da
besprekingen niet lang zullen duren.
Het voornaamste doel is een oplos
sing te vinden die Nederland betere
toegang tot de haven van Delfzijl
geeft zonder schade voor de Duitse
havenstad Emden. Nederland schijnt
bereid te zijn het plan tot het leggen
van een diik in de Eemsmond te laten
varen.
Duitse deskundigen vre7,en, dat 70*n
dijk tot verzanding van de haven van
'mden zal leiden.
De Nederlandse ambassadeur ln Spanje,
rar W Cnoop Koopmans. heeft de ondrr-
sehe dnsstekencn van de orde van Oranje-
Nassau overhandigd aan Rafael Hardison
Pizarroso consul voor Nederland in Santa
Cruz de Tenerife (Canarische eilanden).
Troepen van de Indonesische rege
ring zijn een zware aanval begonnen
(Van onze Haagse redacteur)
Minister Zijlstra heeft het voornemen
de strenge voorschriften voor afbe
taling te verzachten. Bij het kopen op
afbetaling zal men dan een kleiner
deel van het aankoopbedrag contant
raoeten betalen dan tot op heden is
T-ygeschrevtn.
;ledert half juni 1956 moet l/tj aan-
toop van auto's en motoren op afbe
taling 35 procent van de koopsom on-
J idellijk worden betaald. Voor brom
fietsen was dit 30 en voor meubelen
percenten zullen aanzienlijk verlaagd
worden.
De algemene wet op de afbetaling is
thans in een vergevorderd stadium.
en textiel minstens 15 procent. Üeze uur.
Radio-Djakarta meldt, dat er in de
haven van Belawan (Noord-Snmatra)
een hevige brand heeft gewoed die
naar schatting voor vijftig miljoen
roepiah (ongeveer zestien miljoen
gulden) schade heeft aangericht. De
brand is vrijdagavond uitgebroken en
heeft geduurd tot zaterdagochtend 11
De Amerikaanse pianist Van Cliburn
die zaterdagavond op n wandelinge
tje door Scheveningen even een vro
lijke feestzaal binnenwipte, zag zich
plotseling in het middelpunt van de be
langstelling geplaatst, toen prins Bern-
hard hem vroeg iets te willen spelen.
Studenten uit India, die studeren aan
het Institute of Social Studies in Den
Haag, gaven zaterdagavond in het
Scheveningse Kurhaus een liefdadig
heidsbal ten bate van de Novib. Dp
Prins was ais eregast aanwezig,
Onverwacht stapte de pianist binnen,
gewoon in zijn colbertje. Hij werd aan
de Prins voorgesteld, waarna deze Van
Cliburn vroeg enkele nummers te spe
len.
Alle in galakleding gestoken gasten
volgden de sportief geklede pianist
naar de lege Kurhauszaal, waar deze
werken van Liszt. Szymanowski en op
speciaal verzoek van de Prins de polo
naise van Chophi uitvoerde.
Op de foto: de Prins bedankt de pia
nist voor het onverwachte, geïmprovi
seerde concert.
(Van onze correspondent!
DE ontzagwekkende leeg
te van het heelal n>
'■nooit eerder zo suggestie)
weergegeven als op een
langgerekte landtong er
gens i n het uitgestrekte
plassengebied van Loos-
drecht, waar de 69-jange
Amsterdamse amateur
astronoom J. Meester na
tientallen jaren uan. voor
bereiding het grootste pla
netarium ter wereld heeft
gesticht. Hij schonk -Loos-
drecht daarmee een unieke
bezienswaardigheid, uniek
vooralomdat de grootte
verhouding zowel als de
afstandsverhouding tussen
de zon en de planeten op
dezelfde schaal (1:3 mil
jard') is weergegeven. Dit
was nog met eerder ge
presteerd omdat geen der
bestaande planetaria daar
voor de ruimte bezit.
De heer Meester, winke
lier uit de Albert Cuijp-
straat, die alleen lagere
school heeft gehad, maar
zich met bewonderens
waardige volharding door
zelfstudie een grote kennis
van allerlei exacte weten
schappen en met name van
de astronomie heeft bijge
bracht, heeft jarenlang met
echtgenote, nog drie jaai
bezig geweest om het pla
netarium tot stand te bren
gen en ztjn eigendom tot
een aantrekkelijk irater-
sportoord te maken. Zater
dagmiddag heeft de voor
zitter van de Ned. Ver.
voor Weer- en Sterrekun-
zijn plan voor een weten
schappelijk ten volle ver
antwoord planetarium
rondgelopen
Het probleem was een
geschikt terrein te vinden.
De heer Meester kreeg en
greep zijn grote kans, toen
een lange en smalle, slechts
per boot bereikbare strook
grond in het plassengebied
te koop werd aangeboden.
Na de kooptransactie is hij,
3lechts geholpen doorzijn
de, dr. J. J. Raimond, in
tegenwoordigheid van o a.
prof mr. dr. G. van den
Bergh, het officieel ge
opend.
staak. Na 29 m komt men
weer btj een paaltje, dat
Mercurius draagt, een
knikkertje van 1 i» mm
middellijn. Op 35 m af
stand van de zon treft men
Venus aan, op 50 m afstand
de aarde (doorsnee 4 mm),
compleet met een maan
van 1 mm middellijn. Zo
passeert men Mars, Jupi
ter (met de afmeting van
een tennisbal) om tenslotte
na 500 m te hebben afge
legd, Satumus te bereiken
Bij al deze planeten is bo
vendien in de juiste ver
houding de afstand, die
per uur en per etmaal
wordt afgelegd, aange
geven.
Ten slotte zijn, in een
achter de landtong liggend
weiland, op afstanden van
resp. 1000 en 1600 m van
de rmmnakzon, palen met
een U en een N geplaatst
om Uranus en Neptunus
aan te duiden.
op Menado, de hoofdstad en het laatste
bolwerk van de opstandelingen op
Noord-Celebes. Aanvankelijk werd
venvacht, dat Menado in het afgelopen
weekeinde zou worden veroverd, maar
scneraal-majoor Nasoetion, chef-staf
van het Indonesische leger, zei zater
dag in Djakarta, dat de strijd om deze
stad nog één of twee weken kan duren.
Het schynt, dat de regeringstroepen
op felle tegenstand zijn gestuit. Vol
gens berichten zouden zjj sinds zater
dag ongeveer een kilometer zyn terug
gedreven.
Overigens heeft de hoofdmacht van
de opstandelingen, onder leiding van
de voormalige commandant van Noord-
Celebes. kolonel Somba, geen verbin
ding meer met Menado, Ook hebben
regeringsstrüdkrachten de laatste ont
snappingsweg van de opstandelingen
naar zee afgesneden, door de bezet
ting van Makoelisoeng, ruim veertig
kilometer van Menado.
Generaal Nasoetion, de chef-staf van
het Indonesische leger, heeft meege
deeld, dat hij van het Amerikaanse
ministerie van Defensie een uitnodiging
heeft ontvangen voor een bezoek aan
de Verenigde Staten. Hy zei voorne
mens te zijn de aankoop van militaire
uitrusting van de V.S. onder een kre
diet od lange termüa te willen be
spreken.
De Nederlandse recherche heeft de
Belgische autoriteiten gevraagd in de
gelegenheid te worden gesteld L. M,
die heeft bekend op de Kalmthoutse
heide de Antwerpse verpleegster Maria
van Steensel te hebben vermoord, te
verhoren in verband met de tot. au toe
onopgeloste moorden op jonge vrou
wen, enige jaren geleden gepleegd bij
het Wilhelminakanaal tussen Breda en
Gilze en te Zeist.
T. is Nederlander en woonde dok
slechts kort ln da Belgische jjrens»
plaats Essen,